Luận văn thạc sĩ Phân tích hiệu quả hoạt động tại công ty cổ phần Kim khí Miền Trung (full)

BỘ GIÁO DỤC VÀO ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG




LƯƠNG THỊ QUỲNH TRANG




PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG
TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN KIM KHÍ MIỀN TRUNG




LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH




Đà Nẵng - Năm 2014


BỘ GIÁO DỤC VÀO ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

LƯƠNG THỊ QUỲNH TRANG



PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG
TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN KIM KHÍ MIỀN TRUNG

Chuyên ngành: Kế toán
Mã số: 60.34.30


LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH


Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS HOÀNG TÙNG



Đà Nẵng - Năm 2014


LỜI CAM ĐOAN



Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi.
Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ
ràng và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ một công trình khoa học nào.

Ngưi cam oan

Lương Thị Quỳnh Trang





















MỤC LỤC
MỞ ĐẦU 1
1. Tính cp thit ca  tài 1
2. Mc tiêu nghiên cu 2
3. i tưng và phm vi nghiên cu 3

4. Phương pháp nghiên cu 3
5. Ý nghĩa khoa hc và thc tin ca  tài 4
6. B cc ca lun văn 4
7. Tng quan tài liu nghiên cu 4
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ
HOẠT ĐỘNG TRONG CÔNG TY CỔ PHẦN 10
1.1 CÔNG TY C PHN VÀ PHÂN TÍCH HIU QU HOT NG
TRONG CÔNG TY C PHN 10
1.1.1. Các khái nim và phân loi cơ bn 10
1.1.2. Ch tiêu phân tích hiu qu hot ng công ty c phn. 13
1.1.3. S cn thit ca vic phân tích hiu qu hot ng công ty c phn 14
1.1.4. c im ca công ty c phn nh hưng n hiu qu hot ng 15
1.2 NGUN THÔNG TIN VÀ CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH
HIU QU HOT NG TRONG CÔNG TY C PHN 17
1.2.1 Ngun thông tin s dng phân tích hiu qu hot ng công ty c
phn 17
1.2.2. Phương pháp phân tích hiu qu hot ng công ty c phn 20
1.3 T CHC CÔNG TÁC PHÂN TÍCH HIU QU HOT NG
CÔNG TY C PHN 26
1.4. NI DUNG PHÂN TÍCH HIU QU HOT NG CÔNG TY C
PHN 28

1.4.1. Phân tích hiu qu kinh doanh 28
1.4.2. Phân tích hiu qu tài chính 38
KT LUN CHƯƠNG 1 45
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT
ĐỘNG TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN KIM KHÍ MIỀN TRUNG 46
2.1. TNG QUAN V CÔNG TY C PHN KIM KHÍ MIN
TRUNG 46
2.1.1. Lch s hình thành và phát trin ca công ty 46

2.1.2. Ngành ngh kinh doanh và nh hưng phát trin 48
2.1.3. Cơ cu t chc và qun lý ca công ty 49
2.1.4. T chc công tác k toán ti công ty 54
2.2. C IM KINH DOANH CA CÔNG TY C PHN KIM KHÍ
MIN TRUNG 57
2.2.1 V mt hàng và th trưng cung cp nguyên liu 57
2.2.2 V th trưng và phương thc tiêu th sn phm 58
2.2.3. c im cơ cu tài sn, ngun vn ca Công ty C phn Kim khí
Min Trung 60
2.3. THC TRNG CÔNG TÁC PHÂN TÍCH HIU QU HOT
NG TI CÔNG TY C PHN KIM KHÍ MIN TRUNG 64
2.3.1. Nhu cu phân tích hiu qu hot ng ti công ty cũng như các bên
có liên quan 64
2.3.2 T chc công tác phân tích hiu qu hot ng ti công ty 67
2.3.3. Khái quát v thc trng phân tích hiu qu hot ng ti Công ty
C phn Kim khí Min Trung 70
2.3.4. Ni dung phân tích. 76

2.4. ÁNH GIÁ THC TRNG CÔNG TÁC PHÂN TÍCH HIU
QU HOT NG TI CÔNG TY C PHN KIM KHÍ MIN
TRUNG 84
2.4.1 Mt s kt qu t ưc ca công tác phân tích hiu qu hot ng 84
2.4.2 Mt s hn ch ca công tác phân tích hiu qu hot ng 84
KT LUN CHƯƠNG 2 85
CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC PHÂN
TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN KIM
KHÍ MIỀN TRUNG 86
3.1 S CN THIT HOÀN THIN CÔNG TÁC PHÂN TÍCH HIU
QU TI CÔNG TY 86
3.2 NH HƯNG CÔNG TÁC PHÂN TÍCH HIU QU HOT

NG TI CÔNG TY C PHN KIM KHÍ MIN TRUNG 87
3.2.1. V t chc qun lý b phn thc hin công tác phân tích 87
3.2.2. V quy trình thc hin 87
3.2.3. V t chc s dng kt qu phân tích 90
3.3. MT S GII PHÁP NHM HOÀN THIN CÔNG TÁC PHÂN
TÍCH HIU QU HOT NG TI CÔNG TY C PHN KIM KHÍ
MIN TRUNG 91
3.3.1. Phân tích kh năng sinh li ca VCSH 92
3.3.2 Phân tích t sut sinh li tài sn 94
KT LUN CHƯƠNG 3 97
KẾT LUẬN 98
TÀI LIỆU THAM KHẢO 99
QUYẾT ĐỊNH GIAO ĐỀ TÀI LUẬN VĂN (Bản sao)

PHỤ LỤC

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Viết tắt Viết đầy đủ bằng tiếng Việt
BQ Bình quân
CCDV Cung cp dch v
CPH C phn hóa
BCKT Bng cân i k toán
DN Doanh nghip
DT Doanh thu
LN Li nhun
SXKD Sn xut kinh doanh
TSC Tài sn c nh
VCSH Vn ch s hu
VL Vn lưu ng

HTK Hàng tn kho
KH Khu hao


















DANH MỤC CÁC BẢNG

Số hiệu
bảng
Tên bảng Trang

2.1 Bng phân tích cơ cu tài sn

61
2.2 Bng phân tích cơ cu ngun vn

62
2.3 Bng phân tích cu trúc tài chính

63
2.4 Báo cáo hot ng sn xut kinh doanh

71
2.5 Báo cáo hot ng u tư

71
2.6 Phân tích các ch tiêu tài chính cơ bn

75
2.7 Phân tích hiu qu s dng tài sn

77
2.8 Phân tích hiu qu kinh doanh tng hp

79
2.9 Bng Phân tích hiu qu tài chính

82
2.10 Bng phân tích hiu qu s dng vn góp c ông

83
3.1
Phân tích ch tiêu ROE và các nhân t nh hưng theo mô
hình Dupont

92
3.2
Phân tích mc  nh hưng ca các nhân t n ch tiêu
ROE

92
3.3 Phân tích ch tiêu ROA và các nhân t nh hưng

95
3.4
Phân tích chi tit mc  nh hưng ca các nhân t n ch
tiêu ROA

95



DANH MỤC CÁC HÌNH

Số hiệu
hình
Tên hình Trang

1.1 Sơ  các nhân t nh hưng n t sut sinh li tài sn

38
1.2 Sơ  các nhân t nh hưng n hiu qu hot ng

42
2.1

T chc b máy qun lý công ty c phn kim khí min
Trung

51
2.2
T chc b máy k toán Công ty c phn kim khí min
Trung

54
2.3 Sơ  quy trình thu thp, x lý thông tin k toán

56
3.1
Sơ  t chc phân tích hiu qu hot ng ti Công ty
C phn Kim khí Min Trung

88
3.2
Sơ  h thng thông tin trong phân tích hiu qu hot
ng ti Công ty C phn Kim khí Min Trung

89
3.3 Bin ng ca ch tiêu ROE qua các năm

93
3.4 Chi tit mc  nh hưng ca các nhân t n ROE

93
3.5 Bin ng ca ch tiêu ROA qua các năm

95
3.6 Chi tit mc  nh hưng ca các nhân t n ROA


96


1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài
Xu th sn xut và kinh doanh theo cơ ch th trưng,  tn ti và phát
trin òi hi ngưi lãnh o cn phi có hiu bit v t chc, phi hp kim
tra, ra quyt nh và iu hành mi hot ng ca doanh nghip vi mc tiêu
là hưng cho doanh nghip hot ng hiu qu cao nht.  làm ưc iu ó
các doanh nghip cn phi nm ưc các nhân t nh hưng, mc  và xu
hưng tác ng ca tng nhân t nh hưng n kt qu hot ng ca doanh
nghip. Mun vy ta cn phi làm gì  có ưc nhng thông tin hu ích v
hot ng ca doanh nghip nhm cung cp kp thi  giúp cho các nhà qun
tr ra quyt nh úng.
 gii quyt ưc vn  ó ch có mt cách là thông qua phân tích,
nghiên cu ánh giá toàn b quá trình và kt qu hot ng kinh doanh ca
doanh nghip da trên s liu k toán – tài chính. Qua phân tích doanh nghip
mi thy rõ nguyên nhân, ngun gc ca các vn  phát sinh và các gii
pháp c th  ci tin qun lý. Kt qu ca phân tích hiu qu hot ng là
cơ s  các nhà qun tr ra quyt nh ngn hn hay dài hn.
Hiu qu hot ng là mi quan tâm hàng u không ch i vi nhà
qun tr bên trong doanh nghip mà còn i vi các i tưng liên quan khác
bên ngoài doanh nghip như các c ông, các t chc tín dng, khách hàng,

nhà cung cp… Thông tin v hiu qu hot ng ca doanh nghip giúp nhà
qun tr bit ưc thc trng hiu qu kinh doanh ca doanh nghip mình,
trin vng phát trin, t ó có nhng quyt nh úng n, chính xác, kp thi
trong quá trình iu hành hot ng kinh doanh ca doanh nghip. i vi
các c ông, các t chc tín dng, khách hàng, nhà cung cp … thông qua
vic phân tích hiu qu hot ng s bit ưc kh năng tài chính, hiu qu s
2

dng các ngun lc, kh năng sinh li cũng như hiu qu s dng ng vn
cơ hi và kh năng trong tương lai làm cơ s ưa ra các quyt nh u tư
hiu qu nht.
Như vy, phân tích hiu qu hot ng là công c c lc giúp nhà qun
tr bên trong cũng như các i tưng bên ngoài có ưc các quyt nh, gii
pháp phù hp nht trong hot ng ca mình.
Là nhà cung cp hàng u v mt hàng thép xây dng, phôi thép và thép
ph liu Vit Nam, Công ty C phn Kim khí Min Trung, hơn 30 năm hot
ng trong nghành thép, công ty thc s là cu ni tin cy gia khách hang
vi nghành công nghip Thép Vit Nam và Th gii, thông qua mt mng
lưi kinh doanh rng rãi phc v cho nhu cu khách hàng và c nưc. Qua
tìm hiu tình hình tài chính ti Công ty C phn Kim khí Min Trung trong
giai on 2008 – 2012 tôi thy công ty còn xem nh công tác phân tích hiu
qu hot ng cho yêu cu qun lý. Vic t chc phân tích chưa ưc thưng
xuyên, chưa thy ht vai trò quan trng ca nhng thông tin thu ưc trong
quá trình phân tích. Tromg khi ó yêu cu cnh tranh và nhng áp lc t li
ích các bên có liên quan òi hi phi quan tâm hơn na n công tác phân tích
hiu qu hot ng ca doanh nghip. Xut phát t thc t trên, tôi ã chn 
tài “Phân tích hiệu quả hoạt động tại Công ty Cổ phần Kim khí Miền
Trung” làm lun văn thc s ca mình.
2. Mục tiêu nghiên cứu
2.1. Mục tiêu tổng quát

Nghiên cu công tác phân tích hiu qu hot ng ti công ty trong thi
gian va qua, t ó s tìm ra các gii pháp nhm hoàn thin công tác phân
tích hiu qu hot ng trong thi gian sp ti.
3

2.2. Mục tiêu cụ thể
 thc hin mc tiêu tng quát trên, lun văn hưng n các lun văn
c th sau:
- Nghiên cu các ni dung phân tích hiu qu ang áp dng ti Công ty
C phn Kim khí Min Trung, tìm hiu nhu cu phân tích  các cp qun lý
hin nay.
- Hoàn thin t chc s liu k toán phc v công tác phân tích hiu qu
hot ng ti công ty.
- Vn dng các ch tiêu phân tích hiu qu hot ng phù hp vi yêu cu
qun lý hin ti ca công ty, qua ó tin hành phân tích trên s liu hin ti.
2.3. Câu hỏi nghiên cứu
- Thc trng và nhu cu phân tích ti công ty như th nào?
- Kh năng t chc s liu kê toán cho công tác phân tích hiu qu hot
ng ti công ty ra sao?
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
i tưng nghiên cu: hiu qu hot ng ca Công ty C phn Kim khí
Min Trung. Hiu qu hot ng ưc xem xét c hiu qu kinh doanh và
hiu qu tài chính.
Phm vi nghiên cu: ưc gii hn trong khong thi gian t 2008 – 2012.
4. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp phân tích d liu: phương pháp so sánh, phương pháp chi
tit, phương pháp iu tra, phương pháp phân tích tng hp…
- i thoi phng vn trc tip các b phn  khi văn phòng (ban giám
c, phòng k toán, phòng kinh doanh và các b phn liên quan nhm tìm
hiu v công tác phân tích hiu qu hot ng ti Công ty C phn Kim khí

Min Trung.

4

5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
-  tài ã h thng hoá ưc các lý thuyt liên quan n hiu qu hot
ng ca công ty.
-  tài ã kho sát, phân tích, ánh giá ưc hiu qu hot ng ca
công ty trong giai on 2008-2012.
-  tài giúp doanh nghip nhìn nhn úng n sc mnh và hn ch, t
ó xác nh mc tiêu và chin lưc kinh doanh phù hp, hiu qu ng thi ra
mt s bin pháp nhm năng cao hơn na hiu qu hot ng ca công ty
trong thi gian n.
6. Bố cục của luận văn
Ngoài phn m u, kt lun, danh mc tài liu tham kho, bng biu,
lun văn ưc trình bày thành 3 chương:
Chương 1: Cơ s lý lun v phân tích hiu qu hot ng doanh nghip.
Chương 2: Thc trng công tác phân tích hiu qu hot ng ti Công ty
C phn Kim khí Min Trung.
Chương 3: Hoàn thin ni dung và phương pháp phân tích hiu qu hot
ng ti Công ty C phn Kim khí Min Trung.
7. Tổng quan tài liệu nghiên cứu
Hiu qu hot ng ca doanh nghip là mt vn  phc tp, có lien
quan n nhiu yu t, nhiu mt ca quá trình hot ng sn xut như: lao
ng, tư liu lao ng, i tưng lao ng, nên doanh nghip ch có th t
hiu qu cao khi s dng hiu qu các yu t cơ bn ca quá trình sn xut
kinh doanh. Phân tích hiu qu hot ng giúp doanh nghip t ánh giá, xem
xét vic thc hin các ch tiêu kinh t như th nào, nhng mc tiêu kinh t
ưc thc hin n âu, t ó tìm ra nhng bin pháp  tn dng mt cách
trit  th mnh ca doanh nghip. Vn  này ã ưc nhiu tác gi nghiên

cu và ưc biu hin thông qua mt s giáo trình chuyên ngành k toán như:
5

Giáo trình phân tích hot ng kinh doanh (GS.TS Trương Bá Thanh, TS.
Trn ình Khôi Nguyên (2001) - Nhà xut bn giáo dc); Giáo trình phân
tích hot ng kinh doanh (Nguyn Ngc Quang (2011) - Nhà xut bn giáo
dc Vit Nam); Phân tích hot ng kinh doanh (Phm Văn ưc, Trn
Phưc (2010) - Nhà xut bn i Hc Công Nghip TP H Chí Minh); Phân
tích hot ng doanh nghip (Nguyn Tn Bình (2011), Nhà xut bn tng
hp TP H Chí Minh); Phân tích hot ng kinh doanh (Nguyn Th My,
Phan c Dũng – Ging Viên i Hc Quc Gia TP H Chí Minh (2008),
Nhà Xut Bn thng kê); Giáo trình phân tích hot ng kinh doanh ( PGS.TS
Phm Th Gái, (2004) NXB Giáo dc – Hà Ni); Tài chính doanh nghip (TS.
Nguyn Kiu Minh, (2006) NXB Thng Kê); Phân tích kinh t doanh nghip
– lý thuyt và thc hành ( TS. Nguyn Năng Phúc, (2003) NXB Tài chính –
Hà Ni)….
Ngoài ra, quan tâm n vn  này ã có mt s  tài nghiên cu khoa
hc, lun văn i hc, lun văn thc s cũng ã nghiên cu và ưc th hin
thông qua:
- Quan im nghiên cu: h thng ch tiêu phân tích hiu qu gia các
nhà kinh t và các nhà k thut hoàn toàn tách ri nhau. Nu các nhà k thut
nghiên cu nng v tính cht k thut, thì các nhà kinh t li s dng ch yu
các ch tiêu trên báo cáo tài chính  phân tích và hiu qu hot ng ca
doanh nghip t kt qu ca quá trình phân tích vn phn ánh rõ nét v hiu
qu s dng ngun lc trong quá trình kinh doanh.
- Ni dung và ch tiêu phân tích: “Phân tích hiu qu hot ng” là vn
 làm th nào  hoàn thin ni dung phân tích nhm ti a hóa kt qu u
ra vi mc ri ro có th chp nhn ưc là  tài ưc nhiu tác gi nghiên
cu vi nhng góc  khác nhau như mt s  tài sau:
6

Tác gi Võ Anh Thnh – Trưng i hc Kinh t TP. HCM (2008), vi
 tài “Các gii pháp tài chính nâng cao hiu qu qun tr tài chính các công
ty C phn niêm yt ti s giao dch chng khoán TP H Chí Minh: Lun văn
ã i sâu nghiên cu nhng vn  lý lun v công ty c phn (CTCP), hot
ng qun tr tài chính trên các góc  v nh giá c phiu công ty, hot
ng tài tr, chính sách phân phi, vn  qun lý, khai thác và s dng vn,
các ch tiêu ánh giá kt qu hot ng sn xut kinh doanh…T ó làm cơ
s và tin  cho vic phân tích và ánh giá thc tin hot ng qun tr tài
chính ca các CTCP niêm yt ti s giao dch chng khoán trong thi gian t
2005 – 2007. Vi h thng s liu thu thp ưc t các báo cáo tài chính ca
các CTCP niêm yt ti s giao dch chng khoán trong thi gian qua, cho
chúng ta thy ưc tình hình hot ng qun tr tài chính ca các công ty vi
nhng kt qu t ưc, nhng hn ch còn tn ti trong vic khai thác và s
dng các ngun tài tr, v hot ng phân phi li nhun, chính sách c
tc…Vi nhng hn ch còn tn ti t thc t hot ng ca các CTCP niêm
yt ti s GDCK trong thi gian qua, tác gi ã  xut ưc mt s gii pháp
nhm hoàn thin hơn na các hot ng khai thác ngun tài tr, phân phi li
nhun chính sách c tc, qun tr tài chính ngn hn và mt s gii pháp khác
trong vic t chc b máy qun tr tài chính ca các công ty trong tình hình
hin nay và trong tương lai.
Tác gi Lương Thúy Nga (2006), vi  tài: “Phân tích hiệu quả hoạt
động và phương hướng nâng cao hiệu quả hoạt động tại Tổng công ty cổ
phần Sách”: vi phương pháp so sánh, phân tích nhân t và cân i tác gi
phân tích hiu qu hot ng trong các doanh nghip phát hành Sách da trên
h thng ch tiêu phân tích hiu qu hiu qu hot ng. ng thi, da trên
thc trng công tác phân tích hiu qu hot ng ti Tng Công ty Phát Hành
7

Sách tác gi ã ưa ra gii pháp hoàn thin công tác phân tích hiu qu và

phương hưng nâng cao hiu qu hot ng ti Tng công ty Sách Vit Nam.
Tác gi Nguyn Th Huyn (2011), vi  tài: “Phân tích hiệu quả hoạt
động tại Công ty cổ phần nhựa Đà Nẵng: thông qua phân tích hiu qu kinh
doanh bng các ch tiêu hiu qu cá bit và tng hp; phân tích hiu qu tài
chính; phân tích ch tiêu chng khoán tác gi kt lun hiu qu hot ng ca
công ty chưa cao do các yu t tài sn c nh, vn lưu ng và cơ cu vn.
T ó tác gi  ra nhng bin pháp nhm nâng cao hiu sut s dng vn,
xây dng cơ cu vn hp lý và hoàn thin h thng thu thp, x lý, trao i
thông tin.
Tác gi Phm Hu Thnh (2012), vi  tài: “Phân tích hiệu quả hoạt
động của công ty cổ phần nông sản thực phẩm Quảng Ngãi” ã trình bày có
h thng các khái nim, nguyên tc; khái quát nhng vn  v ni dung và
phương pháp phân tích hiu qu hot ng ti công ty c phn. Ni dung
phân tích ca tác gi tp trung vào phân tích hiu qu hot ng ca CTCP
da trên các ch tiêu hiu qu kinh doanh cá bit, hiu qu kinh doanh tng
hp bng các phương pháp so sánh, phương pháp chi tit, phương pháp s dư
chênh lnh, phương pháp thay th liên hoàn dng thương s. Song, vi ni
dung phân tích da trên ch tiêu cá bit và tng hp ca nghiên cu ã không
kt lun ưc hiu qu thc s do các ch s ri rc. Vy, cn phi h thng
gia các ch tiêu cũng như xác nh thc cht ca phân tích hiu qu hot
ng cn xut phát t phân tích ch tiêu ROE t y xác nh mc  nh
hưng ca các nhân t n hiu qu hot ng. Vn  này s ưc hc viên
hoàn thin trong nghiên cu ca mình.
Nghiên cu ca tác gi Phm Th Kim Liên (2010), vi  tài: “Phân
tích hiệu quả tài chính tại các Doanh nghiệp dệt may trên địa bàn thành phố
Đà Nẵng” ã h thng hóa, ưa ra ưc các nhân t tác ng vào ch tiêu
8

hiu qu tài chính (ROE) và phân tích mc  nh hưng ca các ch tiêu da
vào các phương pháp phân tích như so sánh, chi tit, loi tr, liên h và

phương pháp Dupont. Nghiên cu ã ưa ra mt s gii pháp hoàn thin công
tác phân tích hiu qu tài chính. ây là tài liu tham kho trong quá trình
nghiên cu ni dung phân tích ca hc viên. Nhưng trong nghiên cu chưa s
dng phương pháp thay th liên hoàn  xác nh mc  nh hưng ca các
ch tiêu như ROA, ROS, SOA, h s t tài tr, òn by tài chính… n ROE.
Tác gi Nguyn Mnh Cưng (2013), vi  tài “Hoàn thiện công tác
phân tích tài chính của Ngân hàng thương mại cổ phần ngoại thương Việt
Nam” ã ưa ra ưc mt s gii pháp và kin ngh nhm hoàn thin công tác
phân tích hiu qu tài chính ti ngân hàng VCB mc dù có mang tính c thù
i vi ngành ngân hàng nhưng qua ây hc viên ã có nhng nh hưng 
kin toàn công tác phân tích hiu qu hot ng ti công ty c phn Fococev
Qung Nam. c bit trong phn ni dung phân tích tác gi ã s dng
phương pháp phân tích thay th liên hoàn dng tích s theo mô hình Dupont
 xác nh mc  nh hưng ca các nhân t nh hưng n ch tiêu ROE.
Qua ây hc viên ã vn dng vào nghiên cu ca mình trong phn ni dung
phân tích  xác nh mc  nh hưng ca các nhân t n ch tiêu hiu qu
hot ng.
Tác gi Nguyn Th Như Lân (2009) vi nghiên cu “Phân tích hiệu quả
hoạt động tại Công ty cổ phần Dệt Hoà Khánh – Đà Nẵng” – Lun văn Thc
s QTKD - chuyên ngành k toán – i hc à Nng. Lun văn ã h hóa
ưc lý lun v t chc phân tích hiu qu hot ng trong các doanh nghip,
ã ưa ra nh hưng t chc phân tích hiu qu hot ng ca doanh nghip
t nhng vn  lý lun và thc tin, tác gi ã mô t và ánh giá công tác
phân tích hiu qu hot ng, ng thi ã hoàn thin mt s ni dung phân
tích hiu qu hot ng trong doanh nghip dt Hòa Khánh như: Xây dng
9

mô hình la chn phương án huy ng vn và ưa ra mt s gii pháp 
nâng cao hiu qu s dng vn và hiu qu kinh t. Tuy nhiên, trong lun văn
này tác gi ch  cp n thc trng phân tích và ưa ra mt s gii pháp 

nâng cao hiu qu s dng vn ch chưa thc s i sau vào hoàn thin công
tác phân tích hiu qu hot ng ca doanh nghip.
Các lun văn trên u ưa cho ngưi c có cái nhìn tng quan v doanh
nghip. Mt im tương ng ca các tác gi trong quá trình nghiên cu là
u da vào h thng ch tiêu phân tích hiu qu chung cho tt c các doanh
nghip, các ch tiêu phân tích còn ri rc và chưa ưa ra h thng ch tiêu chi
tit khi phân tích hiu qu hot ng ca tng ngành ngh, tng lĩnh vc.
Nhiu công trình nghiên cu v nâng cao hiu qu hot ng ca các doanh
nghip chưa toàn din, cn h thng và chuyên sâu hơn mi áp ng ưc
yêu cu thc tin và hu như có rt ít công trình khoa hc, lun án vit v
công tác phân tích hiu qu hot ng nhm ti a hóa kt qu u ra ca các
doanh nghip, c bit là các doanh nghip kinh doanh mt hàng nông sn.
Các phân tích v hiu qu và các gii pháp  nâng cao hiu qu ca các tác
gi ti ơn v ã phn nào giúp tôi có them nh hưng cho lun văn ca
mình.
10

CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG
TRONG CÔNG TY CỔ PHẦN

1.1 CÔNG TY CỔ PHẦN VÀ PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG
TRONG CÔNG TY CỔ PHẦN
1.1.1. Các khái niệm và phân loại cơ bản
a. Khái niệm công ty cổ phần.
Công ty c phn ưc phôi thai t u th k th 15  Châu Âu. n th
k th 16, dưi s tác ng ca ch nghĩa trng thương cùng vi s phát trin
mnh m ca thương mi quc t ã hình thành các công ty hot ng ch
yu da trên vn góp c phn. K t khi công ty c phn u tiên ưc thành
lp cách ây hơn 400 năm,hình thc này ngày càng phát trin và ã chng t

ưc nhng ưu th ca nó so vi hình thc doanh nghip khác.
Vy Công ty c phn là mt doanh nghip, trong ó các thành viên cùng
góp vn, cùng hưng li nhun, cùng chu l tương ng vi phn góp vn và
ch chu trách nhim v các khon n và các nghĩa v tài sn khác ca công
ty trong phm vi phn góp vn ca mình.
b. Khái niệm về hiệu quả.
Hiu qu ưc hiu là các li ích kinh t, xã hi t ưc t quá trình
hot ng sn xut kinh doanh. Nói cách khác, bn cht ca hiu qu chính là
kt qu ca lao ng xã hi, ưc xác nh bng cách so sánh lưng kt qu
hu ích cui cùng thu ưc vi lưng hao phí xã hi. Do vy, thưc o hiu
qu là s tit kim hao phí lao ng xã hi và là tiêu chun ca hiu qu ti
a hóa kt qu da trên các ngun lc sn có.
Hiu qu hot ng kinh doanh là mt phm trù kinh t, phn ánh s
dng các ngun lc sn có ca ơn v cũng như ca nn kinh t  thc hin
11

mc tiêu t ra. Nó không ch là thưc o v cht lưng phn ánh thc trng
t chc qun lý kinh doanh ca mt doanh nghip, mà còn là vn  sng còn
ca doanh nghip trong nn kinh t th trưng. Hiu qu ca doanh nghip
ưc xem xét mt cách tng th bao gm nhiu hot ng: hot ng sn xut
kinh doanh và hot ng tài chính.
Khi hot ng trong nn kinh t th trưng thì bn thân mi doanh
nghip có mt hưng phát trin riêng trong tng giai on c th ca mình.
Mc tiêu cui cùng ca mi doanh nghip là li nhun và phát trin lâu dài.
Các mc tiêu này luôn găn lin vi mc tiêu th phn. Vì vy khi ánh giá
hiu qu thì hai yu t quan trng cn phi xem xét là doanh thu và chi phí.
c. Phân loại hiệu quả hoạt động doanh nghiệp.
Hiu qu là mt phm trù ln mang tính tng hp vì vy trong vic tip
cn, phân tích và ánh giá ch tiêu này cn nhn thc rõ v tính a dng các
ch tiêu hiu qu và phân loi các ch tiêu hiu qu. Có các cách phân loi

hiu qu như sau:
• Phân loại theo mức độ tổng hợp hay cá biệt:
- Hiu qu tng hp: Trong nn kinh t th trưng, mc tiêu hàng u
ca các doanh nghip kinh doanh là thu ưc li nhun cao. Quá trình kinh
doanh ca doanh nghip cũng là thưc o ánh giá hiu qu  t ưc. Vì
vy, hiu qu tng hp cũng ưc th hin  s li nhun doanh nghip thu
ưc trong kỳ và mc sinh li ca mt ng vn kinh doanh. Nói cách khác,
li nhun th hin kt qu tng th ca quá trình phi hp t chc m bo
kinh doanh ca doanh nghip.
- Hiu qu cá bit:  có th xem xét ánh giá mt cách chính xác hiu
qu này, ngưi ta còn xây dng các ch tiêu chi tit cho tng yu t ca quá
trình sn xut kinh doanh trên cơ s so sánh tng loi phương tin, ngun lc
vi kt qu t ưc. Các ch tiêu biu hin hiu qu này i vi tng loi
12

phương tin khác nhau thưng ưc s dng vi nhiu tên gi như: hiu sut,
năng sut, t sut…
• Phân loại theo mối quan hệ với các chính sách tài trợ:
- Hiu qu kinh doanh: là công c qun tr kinh doanh, không nhng cho
bit trình  sn xut mà còn giúp ta tìm ra các bin pháp tăng kt qu và
gim chi phí kinh doanh, nhm nâng cao hiu qu.
- Hiu qu tài chính: còn ưc gi là hiu qu sn xut kinh doanh hay hiu
qu doanh nghip, là hiu qu kinh t xét trong phm vi mt doanh nghip. Hiu
qu tài chính phn ánh mi quan h gia li ích kinh t mà doanh nghip nhn
ưc và chi phí mà doanh nghip phi b ra  có ưc li ích kinh t.
• Phân loại theo mối quan hệ với công đồng kinh tế và xã hội:
- Hiu qu kinh t: là mt phm trù kinh t phn ánh trình  s dng các
ngun lc (nhân lc, tài liu, vt lc, tin vn)  t ưc mc tiêu  ra.
- Hiu qu xã hi: Phn ánh trình d s dng các ngun lc nhm t
ưc các mc tiêu xã hi nht nh, ó là cung ng hàng hóa, dch v ngày

càng tt hơn nhm tho mãn nhu cu vt cht, văn hóa tinh thn cho xã hi và
gii quyt công ăn vic làm trong phm vi toàn xã hi hoc tng khu vc kinh
t, gim s ngưi tht nghip, nâng cao trình  lành ngh, ci thin i sng
văn hóa, tinh thn cho ngưi lao ng, m bo mc sng ti thiu cho ngưi
lao ng, nâng cao mc sng cho các tng lp nhân dân.
Hiu qu kinh t và hiu qu xã hi có mi quan h mt thit, nh hưng
và tác ng qua li ln nhau. Hiu qu kinh t d xác nh, có th o lưng
các ch tiêu  mc  tng hp và c th. Hiu qu xã hi ch có th ánh giá
mt cách tương i thông qua nhng biu hin ca i sng xã hi trong
phm vi nn kinh t. Vì th, khi ánh giá hiu qu kinh doanh ca doanh
nghip thưng ch  cp n hiu qu kinh t còn hiu qu xã hi ch ưc
kt hp ánh giá an xen cùng hiu qu kinh t.
13

1.1.2. Chỉ tiêu phân tích hiệu quả hoạt động công ty cổ phần.
Hiu qu ca doanh nghip ưc xem xét mt cách tng th bao gm
nhiu hot ng. Hot ng kinh doanh và hot ng tài chính  doanh
nghip có mi quan h qua li nên phân tích hiu qu hot ng ca doanh
nghip phi xem xét y  c hai hot ng này. Mt doanh nghip có th có
hiu qu kinh doanh cao nhưng t hiu qu tài chính thp vì các chính sách
tài tr không thích hp.
Hot ng trong cơ ch th trưng, mi doanh nghip có nhng hưng
chin lưc phát trin riêng trong tng giai on. Li nhun là mc tiêu cui
cùng nhưng mc tiêu ó luôn gn lin vi mc tiêu th phn. Do vy, cn phi
xem xét doanh thu và li nhun là hai yu t quan trng trong ánh giá hiu
qu.
Vi nhng quan im trên, ch tiêu phân tích chung hiu qu cơ bn
ưc tính như sau:
u ra

K=

u vào
Trong ó: “u ra” bao gm các ch tiêu liên quan n giá tr sn xut,
doanh thu, li nhun…
“u vào” thưng bao gm các yu t như vn ch s hu, tài sn, các
loi tài sn…
Do s liu  tính toán hiu qu có th là s liu ca mt thi kỳ hoc s
liu ti mt thi im nên phi có s phù hp v thi kỳ gia s liu u vào
và u ra. Nguyên tc này loi b s bin ng mang tính thi v do c thù
kinh doanh ca tng doanh nghip. Trong trưng hp không có s liu bình
quân thì có th s dng s liu ti mt thi im  phân tích. S bình quân là
s trung bình ca c mt thi kỳ, trong mt s trưng hp khi phân tích cn
phi s dng s bình quân thì s liu tính toán s chính xác hơn. Nu như s
14

liu trong mt kỳ có s bin ng ln hoc khi tính toán các ch tiêu mà có
liên quan n li nhun, doanh thu hay chi phí thì nên s dng s bình quân
s chính xác hơn vì s liu ca các ch tiêu này liên quan n mt thi kỳ.
Nu ta s dng s thi im  tính các ch tiêu liên quan n doanh thu, chi
phí, li nhun thì s liu không chính xác, ví d như tính các t sut: Hiu
sut s dng tài sn, TSC, t sut sinh li tài sn, t sut sinh li vn ch s
hu… Tuy nhiên mt s ch tiêu ta ch cn s dng s thi im như t sut
n, các t sut phân tích cu trúc vn… Ưu im ca vic s dng s bình
quân trong phân tích cho ta s liu tính toán chính xác hơn, nhưng s liu tính
toán nhiu, khó thu thp. còn vic s dng s dư thi im thì có ưu im là s
liu thu thp d, ơn gin trong tính toán, tuy nhiên  chính xác không cao.
1.1.3. Sự cần thiết của việc phân tích hiệu quả hoạt động công ty cổ phần
Phân tích hiu qu hot ng là mt trong nhng khâu quan trng trong
công tác qun tr doanh nghip.  qun lý tt hot ng kinh doanh, các nhà

qun tr cn phi thưng xuyên phân tích hiu qu hot ng kinh doanh ca
mình  phát hin kp thi nhng mt mnh, mt yu trong hot ng ca ơn
v t ó ưa ra các quyt nh kinh doanh thích hp nhm em li li nhun
cao cho doanh nghip.
Phân tích hiu qu giúp cho công ty nhn thy ưc tim năng kinh
doanh ca mình  trên cơ s ó có chin lưc kinh doanh phù hp nhm khai
thác có hiu qu các ngun lc hin có  t ưc kt qu cao nht trong
kinh doanh.
Trong quá trình phân tích, kt qu phân tích là cơ s chính xác nht giúp
cho nhà qun tr trong công ty có th xây dng ưc các k hoch ngn, trung
và dài hn cũng như trong vic la chn phương án kinh doanh có hiu qu
nht.
15

Ngoài ra phân tích hiu qu trong công ty c phn mà c th là phân tích
hiu qu tài chính giúp cho công ty có th thy trưc ưc nhng ri ro có th
xy ra trong kinh doanh  có hưng gii quyt hp lý nhm hn ch n mc
thp nht có th.
Như vy, phân tích hiu qu hot ng trong công ty c phn tr nên cn
thit và có vai trò quan trng hơn bao gi ht i vi các nhà qun tr và c
ông trong công ty c phn.
1.1.4. Đặc điểm của công ty cổ phần ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động
Công ty c phn là mt trong nhng loi hình doanh nghip ưc ưa
chung trên th gii. So vi các công ty hp danh, công ty tư nhân và công ty
trách nhim hu hn thì hình thc công ty c phn có nhiu ưu im hơn.
Chính iu này nó nh hưng n hiu qu hot ng ca doanh nghip.
Công ty c phn là loi hình doanh nghip có nhiu ch s hu trong ó
có ông o ngưi lao ng,  s dng có hiu qu vn, tài sn ca nhà nưc
và huy ng thêm vn xã hi vào sn xut, kinh doanh; to ng lc mnh m
và cơ ch qun lý năng ng, có hiu qu cho doanh nghip; phát huy vai trò

làm ch thc s ca ngưi lao ng, ca c ông và tăng cưng s giám sát
ca xã hi i vi doanh nghip; m bo hài hoà li ích ca nhà nưc, doanh
nghip và ngưi lao ng.
C ông ca công ty c phn ch chu trách nhim trong phm vi s vn
ã góp vào công ty. ây là mt ưu im làm cho công ty c phn rt hp dn
các nhà u tư. bi vì vic u tư vào các công ty như vy ít ri ro hơn.
Công ty c phn có cơ ch qun lý năng ng, có hiu qu, thích nghi
vi nn kinh t th trưng. Theo lut doanh nghip, mô hình t chc qun lý
công ty c phn th hin s phân nh rõ ràng v quyn hn và trách nhim
ca ch s hu và ngưi s dng tài sn ca công ty  kinh doanh. iu này
ã to thêm ng lc và tính năng ng trong sn xut kinh doanh, doanh
16

nghip ưc quyn t ch, t chu trách nhim, c bit là trong lĩnh vc u tư
phát trin, phân phi li nhun, sp xp t chc sn xut và b nhim cán b.
Công ty c phn ã to iu kin pháp lý và vt cht  ngưi lao ng
nâng cao vai trò làm ch doanh nghip. Chính sách ca công ty c phn cho
phép ngưi lao ng ang làm vic trong doanh nghip nhà nưc khi chuyn
sang công ty c phn tr thành c ông. Ngưi lao ng - c ông là ch thc
s phn vn góp ca mình, có quyn tham gia qun lý doanh nghip mt
cách có hiu qu bng vic d i hi ng c ông  thông qua iu l công
ty, bu các thành viên hi ng qun tr và ban kim soát, biu quyt các vn
 liên quan n hot ng sn xut kinh doanh thuc thm quyn i hi
ng c ông như chin lưc kinh doanh, k hoch phát trin dài hn và hàng
năm, tăng gim vn iu l, u tư chiu sâu và m rng sn xut, phân chia
li nhun… Nh ó h nâng cao ưc tính ch ng, ý thc k lut, tinh thn
t giác, tit kim trong sn xut kinh doanh, góp phn làm cho hiu qu hot
ng ca doanh nghip ngày mt tăng. vic kim tra, giám sát ca ngưi lao
ng - c ông và xã hi i vi công ty c phn, nht là nhng công ty niêm
yt, thc s có hiu qu; tài chính ca công ty c phn ưc minh bch, công

khai, cùng vi nhng quy nh ca pháp lut v quyn và nghĩa v ca c
ông nói trên, to iu kin cho vic thc hin quy ch dân ch trong doanh
nghip mt cách y  và khá trit .
Công ty c phn d huy ng vn trong công chúng bng cách phát hành
c phiu ra th trưng. ây là hình thc huy ng vn mà các công ty trách
nhim hu hn và công ty hp danh không ưc pháp lut cho phép. Nh vn
 này mà các công ty c phn ít b hn ch v vn kinh doanh (vn kinh
doanh là vn  ct lõi cn thit cho bt kỳ mt quá trình hot ng kinh
doanh nào). Do vy, công ty có th thc hin ưc các d án kinh doanh òi
hi nhiu vn u tư.