bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp liên môn các bài toán áp dụng tính chất dãy tỉ số bằng nhau

PHIẾU THÔNG TIN CÁ NHÂN
- Sở giáo dục đào tạo thành phố Hà Nội.
- Phòng giáo dục và đào tạo Phú Xuyên.
- Trường THCS Vân Từ.
Địa chỉ: Vân Từ - Phú Xuyên - Thành phố Hà Nội
Email:
- Thông tin về nhóm giáo viên:
Họ và tên: Ngô Việt Thành
Ngày sinh: 28/12/1975 Môn: Toán
ĐT: 01694352395
Họ và tên: Hoàng Thu Hương
Ngày sinh: 1974 Môn: Toán
ĐT: 0969210758
PHIẾU MÔ TẢ HỒ SƠ DẠY HỌC DỰ THI CỦA GIÁO VIÊN
1.Tên hồ sơ dạy học
1
Dạy học theo chủ đề tích hợp liên môn
Môn: Toán 7
“
“
CÁC BÀI TOÁN ÁP DỤNG TÍNH CHẤT DÃY TỈ SỐ BẰNG NHAU”
CÁC BÀI TOÁN ÁP DỤNG TÍNH CHẤT DÃY TỈ SỐ BẰNG NHAU”
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức:
- HS nắm được các dạng toán cơ bản áp dụng tính chất dãy tỉ số bằng nhau.
- Biết dùng kiến thức các môn: Hình , Lý , Sinh , Địa lý , Lịch sử, Tin, hiểu
biết xã hội vào giải toán.
2. Kỹ năng:
- Biết vận dụng kiến thức liên môn để giải các bài toán áp dụng tính chất dãy
tỉ số bằng nhau.
- Trình bày tốt các dạng bài tập áp dụng tính chất dãy tỉ số bằng nhau.

- Biết vận dụng linh hoạt và sáng tạo để giải các bài toán có tính thực tiễn và
hiểu biết về tự nhiên xã hội trong giai đoạn hiện nay.
3. Thái độ:
- Giáo dục ý thức tự giác học tập và lòng say mê môn học.
- Có niềm tự hào về lịch sử quê hương, có tình yêu quê hương, biết giữ gìn,
bảo vệ các di tích lịch sử.
- Có ý thức bảo vệ môi trường, hiểu được tác hại của sự biến đổi khí hậu trên
toàn cầu.
- Có ý thức tốt khi tham gia giao thông.
2
II. Chuẩn bị:
1. Giáo viên:
- Bài soạn. Máy chiếu, máy tính, bảng phụ, phiếu học tập.
- Sưu tầm nội dung các bài toán sử dụng kiến thức liên môn và hiếu biết xã
hội.
- Tìm hiểu về thực trạng xã hội hiện nay trên các lĩnh vực: Vật lý, sinh học,
địa lý, lịch sử, thiên nhiên môi trường, giao thông,…
- Các hình ảnh minh họa các nội dung trên.
2. Học sinh:
- Kiến thức liên quan đến các bài toán áp dụng tính chất dãy tỉ số bằng nhau.
- Tìm hiểu trên các phương tiện thông tin xã hội hiện nay, những vấn đề thời
sự nóng bỏng trong cả nước và trên toàn cầu.
- Bút dạ viết bảng, chia nhóm học tập.
II. Tiến trình bài dạy:
1. Ổn định:
2. Kiểm tra:
Giáo viên cho học sinh tham gia trò chơi khởi động:
Đây là di tích lịch sử nào?
Chia lớp thành 4 nhóm để tham gia.
Chia lớp thành 4 nhóm để tham gia.

Luật chơi:
Luật chơi:
Mỗi nhóm lần lượt chọn câu trả lời tên của di tích bất cứ lúc nào (nếu đúng
Mỗi nhóm lần lượt chọn câu trả lời tên của di tích bất cứ lúc nào (nếu đúng
được 20 điểm)
được 20 điểm)
3
Câu hỏi Đáp án
Câu 1:
Tìm y biết
4 2
x y
=
và x - y = 1954
Theo tính chất của dãy tỉ số bằng
nhau
ta có :
1954
977
4 2 4 2 2
x y x y
−
= = = =
−
Suy ra y = 1954
Câu 2 :
Nếu x tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ
1
56
thì y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ nào ?

Nếu x tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ
1
56

thì y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ
56.
Câu 3:
Biết x : y = 24 : 7 và x - y = 34.
Tính x + y ?
: 24: 7
34
2
24 7 24 7 17
48; 14
x y
x y x y
x y
=
−
⇒ = = = =
−
⇒ = =
Vậy x + y = 48 + 14 = 62
Câu 4:
Tìm x biết
2
y
x =
và x + y = 48600
Theo tính chất của dãy tỉ số bằng

nhau ta có :
48600
16200
2 1 2 3
y x y
x
+
= = = =
+

Vậy x = 16200
4
Hình ảnh hiện ra là di tích lịch sử Điện Biên Phủ.
Chiến thắng Điện Biên Phủ là một chiến thắng vĩ đại của quân và dân Việt
Nam đối với đội quân viễn chinh Pháp. Chiến thắng này đã làm sáng ngời lịch sử
Việt Nam và khiến cho dư luận thế giới phải vô cùng khâm phục.
Quần thể di tích lịch sử Điên Biên Phủ tập trung hầu hết ở thành phố Điện
Biên. Lịch sử vẫn còn ghi rõ: năm 1954, sau 56 ngày đêm chiến đấu dũng cảm, bộ
đội Việt Nam đã bắn rơi và phá hủy 62 máy bay các loại, bắt sống 16.200 quân
địch, trong đó có tướng chỉ huy De Castries, đánh bại hoàn toàn kế hoạch Na Va
của Pháp và Mỹ, buộc Pháp phải ký hiệp định Genever công nhận quyền độc lập, tự
chủ của nước Việt Nam.
Quần thể di tích lịch sử Điện Biên Phủ gồm có: Đồi Him Lam, Đồi Độc Lập,
Các đồi C, D,E, Đồi A1, Sân bay Mường Thanh, Hầm Sở chỉ huy quân đội Pháp
(tướng De Castries), Bảo tàng chiến thắng Điện Biên Phủ, Nghĩa trang đồi A1, Sở
chỉ huy chiến dịch của Bộ đội Việt Nam.
Đài tưởng niệm chiến thắng Điện Biên Phủ
Tất cả những gì có ở đây đều được bảo quản cẩn trọng để thế hệ con cháu
người Việt Nam và bạn bè khắp 5 châu tận mắt chứng kiến chiến thắng vẻ vang,
oai hùng này.

Thông qua bài tập trên giáo viên giáo dục cho học sinh lòng yêu quê hương
đất nước, học sinh hiểu thêm về vùng đất quê hương đã được cha ông ta xây dựng
từ bao đời nay. Từ đó có ý thức giữ gìn, bảo vệ và giới thiệu cho bạn bè gần xa biết
được di tích lịch sử của quê hương.
3. Bài mới:
5
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh.
Hoạt động 1: ( Hoạt động nhóm)
Bài 1:
Nếu trong một ngày thời gian nắng là 11
giờ thì 1m
2
lá cây xanh khi quang hợp sẽ cần
một lượng khí cacbonic và nhả ra môi trường
một lượng khí oxi tỉ lệ với 11 và 8. Tính
lượng khí cacbonic và lượng khí oxi mà 1m
2
lá cây xanh đã thu vào và nhả ra biết rằng
lượng khí cacbonic cần cho sự quang hợp
nhiều hơn lượng khí oxi nhả ra môi trường là
6 gam.
- GV Bài toán yêu cầu tìm gì?
- GV: Nếu gọi lượng khí cacbonic và
lượng khí oxi mà 1m
2
lá cây xanh đã thu vào
và nhả ra khi quang hợp (với ĐK như đề bài
cho) lần lượt là x gam và y gam thì theo đề ra
ta có điều gì ?

Hãy Sắp xếp lại các bước để được lời giải
Hãy Sắp xếp lại các bước để được lời giải


đúng
đúng ?
(1)
(1)
Theo tính chất của dãy tỉ số bằng nhau ta
Theo tính chất của dãy tỉ số bằng nhau ta


HS Đọc và tìm hiểu đề bài.
HS Tính lượng khí cacbonic và
lượng khí oxi mà 1m
2
lá cây xanh
đã thu vào và nhả ra
HS : Ta có
11 8
x y
=
và x - y = 6
- HS thảo luận theo nhóm và kết
quả của nhóm vào phiếu học tập
- Cử đại diện của nhóm nộp kết
quả cho GV
- HS trao đối nhận xét kết quả của
nhóm khác.

6
có:
có:
6
2
11 8 11 8 3
x y x y
−
= = = =
−
Suy ra x = 22 ; y = 16

(2) Theo đề bài ta có
11 8
x y
=
và x – y = 6


(3)
(3) Vậy trong một ngày mà thời gian nắng là
11giờ thì 1m
2
lá cây xanh khi quang hợp sẽ
cần 22 gam khí cácbonic và nhả ra môi
trường 16 gam khí oxi
(4)
(4)

Gọi lượng khí cacbonic và lượng khí oxi

mà 1m
2
lá cây xanh đã thu vào và nhả ra khi
quang hợp (với ĐK như đề bài cho) lần lượt
là x gam và y gam


- Kết luận các tình huống của HS khi nhận
xét về cách giải bài tập 1, cho điểm và khen
thưởng nhóm có kết quả nhanh và chính xác
nhất
- GV: Em hãy nêu vai trò của cây xanh
đối với hoạt động của con người
-GV liên hệ:
Khi học môn Sinh học 6 các em đã
biết trong quá trình quang hợp thì cây xanh
hấp thụ khí cacbonic và nhả ra khí oxi. Hoạt
động sống của con người, động vật và sự đốt
cháy nhiên liệu lại hấp thụ khí oxi và thải ra
HS xắp xếp các bước:
(4)
→
(2)
→
(1)
→
(3)
Giải:

G
Gọi lượng khí cacbonic và lượng
khí oxi mà 1m
2
lá cây xanh đã thu
vào và nhả ra khi quang hợp(với
ĐK như đề bài cho) lần lượt là x
gam và y gam
Theo đề bài ta có:
811
yx
=

và x – y = 6


T
Theo tính chất của dãy tỉ số bằng
nhau ta có:
811
yx
=
=
2
3
6
811
==

−
−
yx
Suy ra x = 22; y = 16

Vậy trong một ngày mà thời
gian nắng là 11giờ thì 1m
2
lá cây
xanh khi quang hợp sẽ cần 22 gam
khí cácbonic và nhả ra môi trường
16 gam khí oxi
7
khí cacbonic vì vậy con người không thể tồn
tại nếu thiếu cây xanh.
Hoạt động 2: ( Làm việc cá nhân)
- GV : Yêu cầu HS quan sát trên màn
hình, đọc đề bài .
Bài 2:
Diện tích rừng trên thế giới bị chặt
phá vào các năm 2002, 2007 và 2012 lần lượt
tỉ lệ với 8, 9, 10. Tính diện tích rừng bị chặt
phá vào các năm đó biết rằng tổng của diện
tích rừng bị chặt phá năm 2002 và diện tích
rừng bị chặt phá năm 2007 lớn hơn năm
2012 là 9,1 triệu ha.
- Gọi 1 học sinh lên trình bày lời giải,
mỗi bàn lấy 2 em làm vào phiếu để nộp, các
học sinh khác làm vào vở.
Thời gian 5 phút

- GV : Cho học sinh nhận xét,

HS lên bảng trình bày
Giải:
Gọi diện tích rừng trên thế
giới bị chặt phá vào các năm 2002,
2007 và 2012 lần lượt là x, y, z
(triệu ha)
Theo đề bài ta có:
1098
zyx
==
và x + z - y = 9,1
Theo tính chất của dãy tỉ số bằng
nhau ta có:
1098
zyx
==
8
- GV : nhận xét chữa bài cho điểm
- GV : Em có nhận xét gì về tình hình
chặt phá rừng trong những năm gần đây?
Hậu quả của chặt phá rừng bừa bãi là gì?
-GV liên hệ:
Như chúng ta đã biết rừng che phủ 1/3
diện tích lục địa giúp cản bớt sức nước chảy
do mưa lớn gây ra nên có vai trò quan trọng
trong việc chống sói mòn, sụt lở đất, cũng
như giữ được nguồn nước ngầm, tránh hạn
hán. Hiện nay trên thế giới mỗi năm có

khoảng 13 triệu ha rừng bị tàn phá, khi đó
người ta ước tính rằng sẽ có khoảng 0,7 tỉ tấn
khí cacbonic không bị tiêu hủy. Ngày nay
với sự phát triển mạnh mẽ của các ngành
công nghiệp,tăng dân số, … lượng khí thải,
chất thải ra môi trường ngày càng tăng vọt
gây hiệu ứng nhà kính, ô nhiễm môi trường
và biến đổi khí hậu nghiêm trọng, nếu như
trước kia các cơn bão chỉ thường cao nhất ở
cấp 11, 12 giật trên cấp 12 thì nay nó đã trở
thành những siêu bão cấp 14, 15 giật trên cấp
3,1
7
1,9
9108
==
−+
−+
=
yzx
Suy ra x = 10,4 ; y = 11,7 ; z = 13
Vậy diện tích rừng trên thế
giới bị chặt phá vào các năm 2002,
2007, 2012 lần lượt là 10,4 triệu
ha, 11,7 triệu ha và 13 triệu ha.
HS:
Tình hình chặt phá rừng ngày
càng tăng. Hậu quả của chặt phá
rừng gây ra hạn hán và lũ lụt
9

15 với sự tàn phá khốc liệt về cả con người
và tài sản chẳng hạn như cơn bão Haiyan….
Do đó việc bảo vệ rừng là vô cùng cần thiết
với tất cả chúng ta. Rừng còn là nơi trú ngụ
của biết bao nhiêu loài động vật tạo nên một
hệ sinh thái đồng thời cung cấp cho con
người nguồn tài nguyên quý giá do đó việc
trồng và bảo vệ rừng là vô cùng quan trọng.
Chính vì vậy mà tất cả chúng ta đều phải có
trách nhiệm bảo vệ rừng, chống biến đổi khí
hậu. Theo tính toán của các chuyên gia nếu
giảm được 50% diện tích rừng bị mất vào
năm 2030 thì rừng có thể hỗ trợ giữ cho nhiệt
độ trái đất tăng không quá 2
0
C.
Hoạt động 3: (Hoạt động nhóm).
Bài 3:
Tính các góc của tam giác ABC biết
rằng 3 lần góc A bằng
2
3
góc B và bằng nửa
góc C
-GV: cho học sinh tìm hiểu đề bài.
-GV: cho thảo luận theo nhóm và điền
vào phiếu :
Hãy điền vào phiếu để được lời giải
hoàn chỉnh ?
Gọi số đo các góc A, B, C của tam giác

- HS làm việc theo nhóm, ghi kết
quả của nhóm vào phiếu nhóm
10
ABC lần lượt là x, y, z
Theo đề bài ta có: 3x = ….y = z
-Nhân mỗi tỉ số trên với ta được :
………… hay ………
-Vì tổng số đo các góc trong một tam giác
bằng …… nên x + y + z = …

-Theo tính chất của dãy tỉ số bằng nhau ta có:

1 2 6
x y z
= =


1 2 6
x y z
+ +
= = =
+ +
Suy ra :…………………
-Vậy số đo các góc A, B, C của tam giác
ABC lần lượt là ………………
-GV : Cho học sinh trao đổi phiếu giữa
các nhóm, cho đáp án hoc sinh chấm chéo
lẫn nhau
-GV: Nhận xét bài làm của các nhóm
-GV: nhắc lại điểm lưu ý khi giải bài

toán cách biến đổi để áp dụng được tính chất
dãy tỉ số bằng nhau (khử hệ số 3 ở các tử)
Giải:
Gọi số đo các góc A, B, C
của tam giác ABC lần lượt là x, y,
z
Theo đề bài ta có: 3x =
2
3
y =
2
1
z
Nhân mỗi tỉ số trên với
1
3
ta
được :
3 3
1.3 2.3 2.3
x y z
= =

hay
1 2 6
x y z
= =
Vì tổng số đo các góc trong
một tam giác bằng 180
0

nên x + y + z = 180
0
Theo tính chất của dãy tỉ số
bằng nhau ta có:
1 2 6
x y z
= =
0
0
180
20
1 2 6 9
x y z
+ +
= = =
+ +
Suy ra x = 20
0
; y = 40
0
; z = 120
0
Vậy số đo các góc A, B, C của
tam giác ABC lần lượt là 20
0
;
40
0
; 120

0
11
-GV: Trong bài toán trên em đã sử dụng
những kiến thức nào ?
- GV liên hệ:
Như vậy hai môn Hình học và Đại số
có quan hệ rất chặt chẽ vì vậy để học tôt môn
các em cần học tốt cả hai môn Hình học và
Đại số.
Hoạt động 4: (Hoạt động cá nhân)
Bài 4:
Số vụ tai nạn giao thông ở nước ta vào
năm 2000 và năm 2008 tỉ lệ với 1và 2 của
năm 2008 và năm 2012 tỉ lệ với 4 và 5. Tính
số vụ tai nạn giao thông đã xảy ra vào năm
2012 biết rằng tổng số vụ tai nạn của ba năm
đó là 23100 vụ.
-GV: Cho hoc sinh tìm hiểu đề bài
-Gọi 1 học sinh lên trình bày lời giải,
mỗi bàn lấy 2 em làm vào phiếu để nộp, các
học sinh khác làm vào vở.
Thời gian 5 phút
- Nhận xét và cho điểm học sinh.

HS Chấm chéo nhóm
HS Tính chất tổng ba góc của tam
giác; Tính chất dãy tỉ số bằng nhau
Giải:
Gọi số vụ tai nạn giao thông
ở nước ta vào năm 2000, 2008,

2012 lần lượt là x, y, z
Theo đề bài ta có:
21
yx
=
,
54
zy
=

và x + y + z = 23100
Từ
21
yx
=

⇒

42
yx
=
kết hợp với
12
-GV: nhắc lại điểm lưu ý khi giải bài toán
cách biến đổi để áp dụng được tính chất dãy
tỉ số bằng nhau.
-Em có nhận xét gì về tỉ lệ số vụ tại nạn
giao thông ở Việt Nam những năm gần đây?
-GV liên hệ:
Như vậy nhũng năm gần đây tỉ lệ những

vụ tai nạn giao thông ở Việt Nam ngày càng
tăng, năm 2012 có khoảng 10500 vụ tức là
bình quân mỗi ngày xảy ra khoảng 30 vụ tai
nạn.
Có rất nhiều nguyên nhân gây tai nạn
giao thông như: do cơ sở hạ tầng, do chất
lượng phương tiện tham gia giao thông, do
sự thiếu hiểu biết và ý thức của người tham
gia giao thông
- GV: cho học sinh quan sát một số hình
ảnh vi phạm giao thông của các bạn học sinh.
54
zy
=
suy ra
42
yx
=
5
z
=
Theo tính chất của dãy tỉ số bằng
nhau ta có:
42
yx
=
5
z
=
2100

11
23100
542
==
++
++
=
zyx
Suy ra z = 2100.5 = 10500
Vậy số vụ tai nạn giao thông
xảy ra vào năm 2012 là 10500 vụ.
4. Củng cố:
13
Hoạt động 5: ( Hoạt động củng cố bài học)
Em đã học những gì trong bài học hôm nay?
5. Hướng dẫn về nhà:
Hoạt động 6: ( Hướng dẫn học ở nhà)
Bài 5: Cho tam giác ABC có góc ngoài của tam giác tại các đỉnh A, B, C tỉ lệ với 4,
5, 6. Các góc trong tương ứng tỉ lệ với các số nào ?
HD
HD


:
:
Gọi số đo các góc trong tại các đỉnh A, B, C của tam giác ABC lần lượt là x,
Gọi số đo các góc trong tại các đỉnh A, B, C của tam giác ABC lần lượt là x,
y, z và số đo các góc ngoài tương ứng là x
y, z và số đo các góc ngoài tương ứng là x
1

1
, y
, y
1
1
, z
, z
1
1
.
.


Ta có x + x
Ta có x + x
1
1
= 180
= 180
0
0


; y + y
; y + y
1
1
= 180
= 180
0

0


;
;


z + z
z + z
1
1
= 180
= 180
0
0
Suy ra x + x
Suy ra x + x
1
1
+ y + y
+ y + y
1
1
+ z + z
+ z + z
1
1
= 540
= 540
0

0
Mà x + y + z = 180
Mà x + y + z = 180
0
0


Nên x
Nên x
1
1
+ y
+ y
1
1
+ z
+ z
1
1
= 360
= 360
0
0
Lại có :
654
111
zyx
==
Bài 6: Hai thanh nhôm và sắt có thể tích bằng nhau. Hỏi thanh nào có nặng hơn
và nặng hơn bao nhiêu lần

?
HD : Gọi khối lượng của hai thanh nhôm và sắt lần lượt là m
1
và m
2
(g)
Khối lượng riêng tương ứng của chúng là D
1
=2,7g/cm
3
và D
2
=7,8g/cm
3
(g/cm
3
)
Vì m = V . D và V là hằng số (có thể tích bằng nhau), nên m và D là hai đại lượng
tỉ lệ thuận.
14