Đề thi chọn HSG môn Ngữ văn 7 trường THCS Minh Diệu năm 2013-2014

K THI CH N HSG VÒNG TR N GỲ Ọ ƯỜ THCS MINH
DIỆU
Đề
Câu 1 (2,0 điểm):
Ch rõ và phân tích ngh thu t dùng t trong câu ca daoỉ ệ ậ ừ
sau:
Cô Xuân i ch mùa hèđ ợ
Mua cá thu v ch hãy còn ông.ề ợ đ
Câu 2 (8,0 điểm):
a) Ch ra nét t ng ng và c s c c a hai bài thỉ ươ đồ đặ ắ ủ ơ
“Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh” c a Lí B ch và “ủ ạ Ngẫu
nhiên viết nhân buổi mới về quê” c a H Tri Ch ngủ ạ ươ .
b) Vi t m t o n v n ng n (5-7 câu) nêu c m nh n c aế ộ đ ạ ă ắ ả ậ ủ
em v hai câu th cu i trong bài “ề ơ ố Qua Đèo Ngang” c a Bàủ
Huy n Thanh Quan có s d ng ít nh t hai t láy và m t thànhệ ử ụ ấ ừ ộ
ng (g ch chân nh ng t láy và thành ng ó).ữ ạ ữ ừ ữ đ
Câu 3 (10 i m):đ ể
Bài thơ Tiếng gà trưa c a nhà th Xuân Qu nh ã g i vủ ơ ỳ đ ọ ề
nh ng k ni m p c a tu i th và tình bà cháu. Tình c mữ ỉ ệ đẹ đẽ ủ ổ ơ ả
p và thiêng liêng y ã làm sâu s c thêm tình yêu quêđẹ đẽ ấ đ ắ
h ng t n c.ươ đấ ướ
Em hãy làm sáng t n i dung trên .ỏ ộ
Hết
HƯỚNG DẪN CHẤM
Câu N i dungộ i mĐ ể
1
a) Chỉ nghệ thuật dùng các từ đồng âm: xuân, thu, đông.
b) Phân tích giá trị:
Xuân là tên người, ngoài ra gợi đến mùa xuân, thu
chỉ cá thu và gợi đến mùa thu, đông chỉ tính chất của chợ
(nhiều người đồng thời gợi đến mùa đông.

Cách dùng từ gợi sự hóm hỉnh, óc hài hước của người
xưa.
1
0,5
0,5
2 a) Nét t ng ng và c s c qua hai bài thươ đồ đặ ắ ơ “Cảm nghĩ
trong đêm thanh tĩnh” c a Lí B ch và “ủ ạ Ngẫu nhiên viết
nhân buổi mới về quê” c a H Tri Ch ngủ ạ ươ .
- Nét t ng ng: u vi t v tình yêu quê h ng sâu s c:ươ đồ đề ế ề ươ ắ
“Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh” c a Lí B ch nói v n iủ ạ ề ỗ
s u nh khu xa quê h ng cònầ ớ ươ Ngẫu nhiên viết nhân buổi
mới về quê” c a H Tri Ch ng th hi n c m xúc b iủ ạ ươ ể ệ ả ồ
h i, ni m vui xen l n ng m ngùi ngày tr v quê h ng.ồ ề ẫ ậ ở ề ươ
- Nét c s c:đặ ắ
+ Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh: v ng nguy t hoàiọ ệ
1
1
1
h ng (nhìn tr ng nh quê) là m t ch ph bi n trongươ ă ớ ộ ủ đề ổ ế
th x a. vâng tr ng g i nên n i bu n xa x , mong cơ ư ă ợ ỗ ồ ứ ướ
c oàn t n i quê nhà. i u c s c là tài khôngđượ đ ụ ơ Đề đặ ắ đề
m i nh ng nhà th v n t o nên m t bài th hay, th mớ ư ơ ẫ ạ ộ ơ ấ
thía h n ng i do cách dùng t i x ng c u (ng ngồ ườ ừ đố ứ ử đầ ẩ
u-h ng ra nhìn c nh tr ng sáng) – ê u (cúi u-đầ ướ ả ă đ đầ đầ
h ng vào h n mình nh c h ng).ướ ồ ớ ố ươ
+ Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê: th hi n tìnhể ệ
c m g n bó v i quê h ng b ng ngh thu t i r t ch nhả ắ ớ ươ ằ ệ ậ đố ấ ỉ
v c ý và l i. Hai câu th cu i, tác gi dùng nh ng hìnhề ả ờ ơ ố ả ữ
nh, âm thanh t i vui (ti ng chào, ti ng c i c a ám trả ươ ế ế ườ ủ đ ẻ
nh ) ph n ánh hi n th c: ông ã tr thành khách lỏ để ả ệ ự đ ở ạ

trên chính quê h ng mình. ây, ta th y thoáng chútươ Ở đ ấ
ng m ngù c a nhà th .ậ ủ ơ
b)HS m b o các yêu c u sau:đả ả ầ
* V hình th c: (2 i m)ề ứ để
Đảm bảo đúng số lượng câu theo quy định
Ít sai lỗi câu từ, chính tả.
Có sử dụng từ láy và thành ngữ theo số lượng yêu
cầu.
* V n i dung: (3 i m)ề ộ để
- C nh èo Ngang hoang s lúc chi u ta l i c nhìnả Đ ơ ề ạ đượ
0,5
0,5
1,0
1,0
1,0
1,0
qua ôi m t ng i xa quê nên g i n i bu n v ng, cô n.đ ắ ườ ợ ỗ ồ ắ đơ
Tâm tr ng y càng c tô m trong 2 câu thạ ấ đượ đậ ơ
cu i:ố Dừng chân đứng lại: trời, non, nước
Một mảnh tình riêng ta với ta.
- Bà Huy n Thanh Quan v nên c nh i l p gi tr i,ệ ẽ ả đố ậ ữ ờ
non, n c và m t m nh tình riêng. C nh càng r ng conướ ộ ả ả ộ
ng i càng tr nên nh bé, càng th y cô n.ườ ở ỏ ấ đơ
- C m t “ụ ừ ta với ta” trong câu k t c a bài g i nh n taế ủ ợ ớ đế
v i ta trong bài “B n n ch i nhà” c a Nguy n Khuy n.ớ ạ đế ơ ủ ễ ế
Nh ng không ph i là s tay b t m t m ng, vui v y, mư ả ự ắ ặ ừ ầ ấ
áp. ây ch có ta v i ta, m t mình ng i th i di nỞđ ỉ ớ ộ ườ ơ đố ệ
v i chính mình, không ai chia s m nh tình riêng cô n,ớ ẻ ả đơ
bu n bã.ồ
Câu 3 (10điểm)

Yêu c u chungầ
V n ngh lu n ch ng minh (làm sáng t m t nh n nh qua bàiă ị ậ ứ ỏ ộ ậ đị
v n ngh lu n v n h c).ă ị ậ ă ọ
- Yêu c u HS bi t v n d ng ki n th c ã h c v t p làm v n vàầ ế ậ ụ ế ứ đ ọ ề ậ ă
v n h c làm bài, trong ó có k t h p v i phát bi u c m xúc,ă ọ để đ ế ợ ớ ể ả
suy ngh và m r ng b ng m t s bài v n, bài th khác làmĩ ở ộ ằ ộ ố ă ơ để
phong phú thêm cho bài làm.
- Khuy n khích nh ng bài làm có s sáng t o, có c m xúc, giàuế ữ ự ạ ả
ch t v n…ấ ă
Mở
bài
Gi i thi u khái quát v nhà th Xuân Qu nh: là nhà thớ ệ ề ơ ỳ ơ
n xu t s c trong n n th hi n i Vi t Nam. Th Xuânữ ấ ắ ề ơ ệ đạ ệ ơ
Qu nh th ng vi t v nh ng tình c m g n g i, bình dỳ ườ ế ề ữ ả ầ ũ ị
trong i s ng gia ình và cu c s ng th ng ngày, bi uđờ ố đ ộ ố ườ ể
l nh ng rung c m và khát v ng c a m t trái tim ph nộ ữ ả ọ ủ ộ ụ ữ
chân thành, tha thi t và m th m ế đằ ắ 0,25 điểm
- Giới thiệu hoàn cảnh sáng tác bài thơ: bài thơ được viết
trong thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống Mĩ, bài
thơ thể hiện vẻ đẹp trong sáng về những kỉ niệm tuổi thơ
và tình bà cháu. Tình cảm ấy đã làm sâu sắc thêm tình
yêu quê hương đất nước 0,25 điểm
1đ
Thân
bài
Làm sáng tỏ về những kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ và
tình bà cháu được thể hiện qua bài thơ. Tình cảm đẹp đẽ
và thiêng liêng ấy đã làm sâu sắc thêm tình yêu quê
hương đất nước
a) Bài thơ Tiếng gà trưa đã gọi về những kỉ niệm đẹp

đẽ của tuổi thơ và tình bà cháu
Trên ng hành quân, ng i chi n s ch t nghe ti ng gàđườ ườ ế ĩ ợ ế
nh y , ti ng gà ã g i v nh ng k ni m tu i th th tả ổ ế đ ợ ề ữ ỉ ệ ổ ơ ậ
êm m, p .đề đẹ đẽ
- Hình nh nh ng con gà mái m , mái vàng và tr ngả ữ ơ ổ ứ
h ng p nh trong tranh hi n ra trong n i nh :ồ đẹ ư ệ ỗ ớ
" r m h ng nh ng tr ngỔ ơ ồ ữ ứ
Này con gà mái mơ
3,5đ
…" 1 i mđể
- M t k ni m v tu i th d i: tò mò xem tr m gà bộ ỉ ệ ề ổ ơ ạ ộ đẻ ị
bà m ng:ắ
" - Gà đẻ mà mày nhìn
R i sau này langồ
m t…"ặ 0,5 i mđể

- Ng i chi n s nh t i hình nh ng i bà y lòng yêuườ ế ĩ ớ ớ ả ườ đầ
th ng, ch t chiu, dành d m ch m lo cho cháu:ươ ắ ụ ă
" Tay bà khum soi trứng
Dành t ng qu ch t chiu "ừ ả ắ 1
i mđể
- Ni m vui và mong c nh bé c a tu i th : c bề ướ ỏ ủ ổ ơ đượ ộ
qu n áo m i t ti n bán gàầ ớ ừ ề - c m y i c vào gi cướ ơ ấ đ ả ấ
ng tu i th …ủ ổ ơ 1 điểm
b) Tình cảm bà cháu đẹp đẽ và thiêng liêng ấy đã làm
sâu sắc thêm tình yêu quê hương đất nước:
- Ti ng gà tr a v i nh ng k ni m p v tu i th , hìnhế ư ớ ữ ỉ ệ đẹ ề ổ ơ
nh thân th ng c a bà ã cùng ng i chi n s vào cu cả ươ ủ đ ườ ế ĩ ộ
chi n u (ế đấ 1 điểm)
- Nh ng k ni m p c a tu i th nh ti p thêm s cữ ỉ ệ đẹ ủ ổ ơ ư ế ứ

m nh cho ng i chi n s chi n u vì T qu c và c ngạ ườ ế ĩ ế đấ ổ ố ũ
vì ng i bà thân yêu c a mình:ườ ủ
3,5đ
" Cháu chi n u hôm nayế đấ
Vì lòng yêu T qu cổ ố
Bà i, c ng vì bà…"ơ ũ 1
i mđể
- Qua nh ng k ni m p c g i l i, bài th ã bi u lữ ỉ ệ đẹ đượ ợ ạ ơ đ ể ộ
tâm h n trong sáng, h n nhiên c a ng i cháu v i hìnhồ ồ ủ ườ ớ
nh ng i bà y lòng yêu th ng, ch t chiu dành d mả ườ đầ ươ ắ ụ
ch m lo cho cháu.ă (0,5điểm)
- Tình c m bà cháu p và thiêng liêng y ã làm sâuả đẹ đẽ ấ đ
s c thêm tình yêu quê h ng, t n c c a m i chúng ta.ắ ươ đấ ướ ủ ỗ
Tình yêu quê h ng, t n c, tình yêu T qu c b tươ đấ ướ ổ ố ắ
ngu n t nh ng tình c m gia ình th t g n g i, thânồ ừ ữ ả đ ậ ầ ũ
th ng và c ng th t sâu s c . Nh ng tình c m thiêngươ ũ ậ ắ ữ ả
liêng, g n g i y nh ti p thêm s c m nh cho ng iầ ũ ấ ư ế ứ ạ ườ
chi n s , nh ti p thêm s c m nh cho m i ng i chi nế ĩ ư ế ứ ạ ỗ ườ để ế
th ng…ắ 1 điểm
* HS có thể mở rộng và nâng cao bằng việc giới thiệu một số
bài thơ khác có cùng chủ đề viết về bà, về mẹ …
K tế
bài
+ Kh ng nh l i n i dung bài th : Bài thẳ đị ạ ộ ơ ơ Tiếng gà
trưa ã g i v nh ng k ni m p c a tu i th và tìnhđ ọ ề ữ ỉ ệ đẹ đẽ ủ ổ ơ
bà cháu. Tình c m p và thiêng liêng y ã làm sâuả đẹ đẽ ấ đ
s c thêm tình yêu quê h ng tắ ươ đấ
n c.ướ 0,5
1đ
điểm

+ H c sinh có th t liên h b n thân, nêu c m ngh vọ ể ự ệ ả ả ĩ ề
tình c m gia ình - ngu n s c m nh cho m i ng iả đ ồ ứ ạ ỗ ườ
chúng ta trong cu c s ng hôm nay, có th m r ng vàộ ố ể ở ộ
nâng cao qua m t s tác ph m v n h c khác nói v tìnhộ ố ẩ ă ọ ề
c m gia ình ả đ 0,5 điểm