Phát triển du lịch sinh thái bền vững cho tỉnh Bình Thuận thời kỳ 2014-2020

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP.HCM


TRƯƠNG TH HI THUN

PHÁT TRIN DU LCH SINH THÁI BN VNG
CHO TNH BNH THUN THỜI K 2014 - 2020


LUN VĂN THẠC SỸ

Chuyên ngành: Quản trị Kinh doanh
Mã ngành: 60340102





TP. HỒ CHÍ MINH, tháng 01 năm 2015

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP.HCM


TRƯƠNG TH HI THUN

PHÁT TRIN DU LCH SINH THÁI BN VNG
CHO TNH BNH THUN THỜI K 2014 - 2020

LUN VĂN THẠC SỸ

Chuyên ngành: Quản trị Kinh doanh
Mã ngành: 60340102




CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. LƯU THANH TÂM

TP. HỒ CHÍ MINH, tháng 01 năm 2015


CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM



Cán bộ hướng dẫn khoa học : TIN S LƯU THANH TÂM





Luận văn Thạc sĩ được bảo vệ tại Trường Đại học Công nghệ TP. HCM
ngày 08 tháng 02 năm 2015.

Thành phần Hội đồng đánh giá Luận văn Thạc sĩ gồm:


TT

Họ và tên
Chức danh Hội đồng
1
PGS. TS. Nguyn Ph T
Chủ tịch
2
PGS. TS. V Ngọc Bch
Phản biện 1
3
TS. Lại Tin Dĩnh
Phản biện 2
4
TS. Lê Quang Hng
Ủy viên
5
TS. Mai Thanh Loan
Ủy viên, Thư ký

Xác nhận của Chủ tịch Hội đồng đánh giá Luận sau khi Luận văn đã được
sửa chữa (nu có).

Chủ tịch Hội đồng đánh giá LV




TRƯỜNG ĐH CÔNG NGHỆ TP. HCM
PHÒNG QLKH – ĐTSĐH
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

TP. HCM, ngày … tháng… năm 2015

NHIỆM VỤ LUN VĂN THẠC SĨ

Họ tên học viên: TRƯƠNG TH HI THUN Giới tnh: Nữ
Ngày, tháng, năm sinh: 23/10/1978 Nơi sinh: TP. PHAN THIT
Chuyên ngành: Quản trị Kinh doanh MSHV: 1341820071

I- Tên đề tài:
PHÁT TRIN DU LCH SINH THÁI BN VNG CHO TNH
BNH THUN THỜI K 2014 - 2020
II- Nhiệm vụ và nội dung:
- Tng hợp các s liệu, biên hội và k tha các nghiên cu, tài liệu liên quan.
- Phân tch, đánh giá tim năng phát trin của ngành du lịch nói chung và phát
trin du lịch sinh thái bn vững cho tnh Bnh Thuận thời k 2014-2020.
- Bước đầu đ xut một s giải pháp nhm định hướng phát trin bn vững du
lịch sinh thái của Bnh Thuận. Trong đó ch trọng đn các giải pháp v du lịch
sinh thái.
III- Ngày giao nhiệm vụ: 31/7/2014
IV- Ngày hoàn thành nhiệm vụ: 20/1/2015
V- Cán bộ hướng dẫn: TIN SĨ LƯU THANH TÂM

CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KHOA QUN LÝ CHUYÊN NGÀNH
(Họ tên và chữ ký) (Họ tên và chữ ký)
i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi tên là Trương Thị Hải Thuận - tác giả luận văn cao học này. Tôi xin cam
đoan đây là công trnh nghiên cu của riêng tôi. Các s liệu, kt quả nêu trong Luận

văn là trung thực và chưa tng được ai công b trong bt k công trnh nào khác.

Tôi xin cam đoan rng mọi sự gip đỡ cho việc thực hiện Luận văn này
đã được cảm ơn và các thông tin trch dẫn trong Luận văn đã được ch rõ nguồn gc.
Học viên thực hiện Luận văn
(Ký và ghi rõ họ tên)


TRƯƠNG TH HI THUN










ii

LỜI CÁM ƠN

Trước ht tôi xin chân thành cảm ơn quý thầy cô Trường Đại học Công nghệ
Thành ph Hồ Ch Minh (Hutech) đã truyn đạt những kin thc và kinh nghiệm quý
báo trong sut thời gian tôi học tại trường, đặc biệt tôi xin chân thành cảm ơn TS. Lưu
Thanh Tâm đã tận tnh hướng dẫn tôi trong sut thời gian thực hiện luận văn này nhờ
vậy mà tôi có th hoàn thành nghiên cu này.
Tip theo tôi xin chân thành cảm ơn Giám đc S Văn hóa, Th thao và Du lịch
Bnh Thuận; các Ban ngành Công ty C phần Du lịch Bnh Thuận; S K hoạch và

Đầu tư tnh Bnh Thuận; S Văn hóa, Th thao và Du lịch Bnh Thuận đã nhiệt tnh
gip đỡ và tạo điu kiện thuận lợi cho tôi hoàn thành luận văn này.
Cui cng tôi xin chân thành cảm ơn gia đnh, bạn bè, đồng nghiệp và tập th lớp
13SQT11 đã luôn gip đỡ động viên tôi trong sut thời gian học tập và làm luận văn
này.
Trong sut thời gian làm luận văn, tuy tôi đã c gắng đ hoàn thiện luận văn, luôn
tip thu ý kin đóng góp của thầy hướng dẫn và bạn bè cng như các anh chị trong lĩnh
vực du lịch Bnh Thuận, tuy nhiên sẽ không tránh khỏi những sai sót. Tôi rt mong
nhận được sự đóng góp và phản hồi quý báu của quý Thầy, Cô và bạn đọc.
Trân trọng cảm ơn.

Thành ph Hồ Ch Minh, tháng 01năm 2015
Tác giả



Trương Thị Hải Thuận


iii

TÓM TẮT
Bnh Thuận là địa phương có tim năng phát trin du lịch so với các địa phương
khác trong cả nước. Là một tnh giàu tài nguyên v bin, rng, khoáng sản, cn là nơi
n cha nhiu di tch lịch sử, cảnh quan, văn hóa, v.v … Với những lợi th sn có và
sự c gắng không ngng của chnh quyn, nhân dân, ngành du lịch tnh Bnh Thuận
trong những năm qua phát trin vượt bậc, tr thành một trong những vng du lịch hp
dẫn nht trong cả nước và khu vực (Theo kt qu xp hng tháng 11 năm 2010 ca Tp
ch Traveler’s thuc National Geographic (M), bi bin Mi N ca Vit Nam nm
trong nhm xp hng 100 bi bin ni ting th gii). Nhưng hiện nay Bnh Thuận có

nhiu hạn ch v giao thông đi ngoại (không c sân bay, không c cng bin, đưng
b t thành ph H Ch Minh đn Bnh Thun mt quá nhiu thi gian) và chưa đa
dạng các loại hnh du lịch. Thực trạng khai thác du lịch  Bnh Thuận trong những năm
qua cn nhiu bt cập, tập trung vào khai thác tài nguyên sn có mà chưa đầu tư, bảo
vệ, tôn tạo một cách thỏa đáng dẫn đn hậu quả là tnh trạng xung cp của các đim
tham quan du lịch, chưa khai thác ht giá trị tim năng du lịch cng như chưa hp dẫn
khách du lịch trong nước và quc t. Với những tồn tại và hạn ch nói trên, đ phát
trin du lịch nói chung và du lịch sinh thái nói riêng, việc nghiên cu phát trin du lịch
sinh thái Bnh Thuận là ht sc cần thit và cp bách. Dưới đây tóm tắt những kt quả
nghiên cu của Luận văn:
 Phát trin bn vững nói chung và phát trin du lịch sinh thái bn vững thông qua
việc tng hợp và khái quát các khái niệm, nguyên tắc, tiêu chun v du lịch sinh
thái và phát trin du lịch bn vững làm cơ s khoa học, lý luận nghiên cu của luận
văn.
 Nghiên cu kinh nghiệm thực tin và phát trin du lịch sinh thái bn vững của các
đim du lịch sinh thái  Việt Nam nhm tm ra những giải pháp hợp lý có th áp
dng cho phát trin du lịch sinh thái  Bnh Thuận một cách bn vững.
 Phân tch, đánh giá thực trạng phát trin ngành du lịch của tnh Bnh Thuận, phản
ánh những thành công và những hạn ch cn tồn tại, những vướng mắc giữa chnh
iv

sách và thực thi, những mặt yu km trong phát trin du lịch chưa được giải quyt
đ qua đó tng kt, đánh giá v tim năng, hạn ch du lịch của Tnh.
 Mô tả thực trạng phát trin du lịch, đánh giá tác động tch cực và tiêu cực của phát
trin du lịch sinh thái. Trên cơ s đó đ xut sơ bộ các giải pháp cơ bản, kin nghị
hướng đi đng cho ngành du lịch sinh thái tnh Bnh Thuận trên con đường đạt đn
sự bn vững.
 Trên cơ s nêu những lý luận và thực tin, đi sâu phân tch đánh giá hiện trạng
phát trin du lịch chung cng như phát trin du lịch sinh thái bn vững của tnh
Bnh Thuận t năm 1991 đn 2013, luận văn sẽ tập trung đ xut các giải pháp

nhm phát trin du lịch sinh thái bn vững cho tnh Bnh Thuận thời k 2014-
2020.
Tác giả mong mun luận văn sẽ góp một phần nhỏ trong chin lược phát trin
bn vững du lịch nói chung và du lịch sinh thái nói riêng của tnh Bnh Thuận, đồng
thời xây dựng ngành du lịch sinh thái của tnh Bnh Thuận có thương hiệu uy tn trong
nước và th giới.

v

ABSTRACT
Binh Thuan is a place, which has tourism development potential compared with
other regions in the country. This province is rich in natural resources of the sea, forests
and minerals. It also has hidden charm of historical places, landscapes, cultural beauty,
etc. With the available advantages and the continuing efforts of the government,
people, Binh Thuan Provincial Tourism in the past years has had outstanding
development. It has become one of the most attractive tourist areas in the country and
in the region. (According to the ranking of Traveler’s Magazine - National Geographic
(USA) in November 2010, Mui Ne beach in Vietnam was ranked in the top 100 world-
famous beaches.)
However, Binh Thuan currently still has many restrictions on outbound traffic (no
airport, no seaport, road traffic from Ho Chi Minh City to Binh Thuan Province takes
too much time). Forms of tourism here are not diverse enough. The currently status of
Binh Thuan tourism operation in recent years has many shortcomings. It only focuses
on exploiting the available resources without adequately investment, protection, and
embellishment. This leads to many consequences such as the degradation of the tourist
attractions, inadequate exploitation of tourism potential value as well as not enough
attractive tourism to domestic and international tourists. Because of those existing
restrictions and limitations above, to develop tourism in general and ecotourism in
particular, the research for development of ecotourism in Binh Thuan is extremely
urgent and essential. The following summarizes the research results of the Thesis:

 Suggest sustainable development in general and sustainable ecotourism
development in particular through the synthesis and generalization of concepts,
principles, standards for ecotourism and sustainable tourism development. Those
are the research theoretical and scientific bases of the Thesis.
 Research the practical experience of sustainable ecotourism development of
ecotourism attractions in Vietnam to find reasonable solutions that can be applied
to the development of eco-tourism in Binh Thuan in a sustainable way.
vi

 Analyze and assess the status of tourism development in Binh Thuan. Reflect the
successes and limitations existing, the problems between policy and
implementation, the unresolved weaknesses in tourism development. Through
which we summarize and evaluate the provincial potential and limitations of
tourism.
 Describe the currently status of tourism development. Assess the positive and
negative impact of ecotourism development. On that basis, we propose basic
preliminary solutions; recommend the right approach for the ecotourism sector of
Binh Thuan Province on the way reaching sustainability.
 Based on outlining the theoretical and practical points, we pay attention to the
analysis and assessment of the current state of tourism development in general
as well as the development of sustainable ecotourism in Binh Thuan Province
from 1991 to 2013. As a result, this Thesis will focus on proposing solutions to
develop sustainable ecotourism for Binh Thuan Province in the period 2014-
2020.
The author wishes that this Thesis would contribute a small part to the strategy of
sustainable tourism development in general and sustainable ecotourism development in
particular for Binh Thuan Province as well as to the building of ecotourism industry of
Binh Thuan Province to have a respected brand in the country and in the world.

vii

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN i
LỜI CÁM ƠN ii
TÓM TẮT iii
ABSTRACT v
MỤC LỤC vii
DANH MỤC CÁC TỪ VIT TẮT xii
DANH MỤC CÁC BNG xiii
DANH MỤC CÁC SƠ Đ, BIU Đ xiv
MỞ ĐẦU 1
1. Lý do chọn đ tài 1
2. Mc tiêu nghiên cu 2
3. Đi tượng và phạm vi nghiên cu 3
4. Phương pháp nghiên cu 3
5. Ý nghĩa thực tin của đ tài 4
6. Kt cu đ tài 4
7. Tng quan đ tài 4
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUN CỦA VIỆC PHÁT TRIN BN VNG VÀ DU LCH
SINH THÁI…………………………………………………………………………… 6
1.1. Khái niệm v phát trin bn vững và du lịch sinh thái 6
1.1.1. Khái niệm v phát trin bn vững 6

1.1.2. Khái niệm v du lịch sinh thái 7
1.1.3. Một s định nghĩa v Du lịch sinh thái  Việt Nam………… ….… 8
1.2. Những nguyên tắc và điu kiện cơ bản đ phát trin du lịch sinh thái…… 9
1.2.1. Những nguyên tắc của DLST bn vững 9
1.2.2. Các điu kiện cơ bản đ phát trin du lịch sinh thái 11
1.3. Các tiêu chun đánh giá sự phát trin DLST bn vững…………………… 12
1.3.1.Tiêu chun v kinh t 13
1.3.2. Tiêu chun v xã hội, con người 13
1.3.3. Tiêu chun v môi trường 13
1.4. Tài nguyên du lịch sinh thái……………………………………………… 13
viii

1.4.1. Khái niệm tài nguyên DLST 13
1.4.2. Môi trường và hệ sinh thái 15
1.4.2.1. Khái niệm môi trường.……………………………………………15
1.4.2.2. Hệ sinh thái môi trường…………………………… ……………15
1.4.2.3. Đa dạng sinh học………………………………………… …… 15
1.4.3. Đặc đim của tài nguyên DLST 16
1.5. Tnh tt yu của hoạt động DLST dựa vào cộng đồng góp phần phát trin bn
vững…………………………………………………………………………… 16
TÓM TẮT CHƯƠNG 1 18
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG DLST CỦA TNH BNH THUN 19
2.1. Khái quát v đặc đim tự nhiên-kinh t-xã hội của tnh Bnh Thuận 19
2.1.1. Tng quan v địa lý kinh t 19
2.1.2. Một s ch tiêu kinh t xã hội chủ yu của tnh 21
2.1.2.1. Lĩnh vực kinh t……………………… …………………………21
2.1.2.2. Lĩnh vực văn hóa - xã hội…………………………… …………25
2.2. Tim năng phát trin du lịch sinh thái tnh Bnh Thuận 27
2.2.1. Tài nguyên du lịch sinh thái tự nhiên của tnh 27
2.2.1.1. Các hệ sinh thái đin hnh  tnh Bnh Thuận…………………….27

2.2.1.2. Các KBTTN nội địa - một dạng tài nguyên DLST quan trọng… 30
2.2.1.3. Hệ thng khu bảo tồn bin – hải đảo _ một dạng tài nguyên DLST
độc đáo  tnh Bnh Thuận 33
2.2.1.4.
Các cảnh quan thiên nhiên-danh thắng khác của
Bnh Thuận 36
2.2.2 Tài nguyên DLST nhân văn tnh Bnh Thuận 38
2.2.2.1.
Các di tich lịch sử-văn hóa
38
2.2.2.2. Các l hội tiêu biu 39
2.2.2.3. Các loại hnh nghệ thuật, ca ma nhạc, sân khu hiện đại và truyn
thng:………………………………………….……………………………… 40
2.3. Thực trạng phát trin du lịch tnh Bnh Thuận…………………………… 40
2.3.1. Vị tr địa lý kinh t DL của Bnh Thuận với tnh hnh tăng trưng….40
2.3.1.1. C s vật cht k thuật phc v du lịch………………………….40
2.3.1.2. Lực lượng lao động trong ngành du lịch………………………….42
2.3.2 Các giai đoạn phát trin của DLST Bnh Thuận………… …… ….43
ix

2.3.3 Tnh hnh kinh doanh du lịch và DLST  tnh Bnh Thuận….………43
2.3.3.1 Lượt khách………………………………………………… ……43
2.3.3.2 Ngày khách và ma thời v trong DLST  tnh Bnh Thuận…… 50
2.3.3.3 Đánh giá tnh hnh hoạt động phát trin DLST tnh Bnh Thuận…51
2.3.3.4 Tnh hnh đầu tư phát trin DLST…………………… …………53
2.4. Phát trin du lịch sinh thái bn vững  Bnh Thuận …………… ……… 57
2.4.1 Tác động môi trường của DLST Bnh Thuận …………………… …57
2.4.2 Quy hoạch phát trin bn vững cho DLST Bnh Thuận … … … …58
2.5. Đánh giá kt quả v khách DLST đn tnh Bnh Thuận …….………… 59
2.6. Đánh giá chung v hoạt động phát trin DLST tại tnh Bnh Thuận trong thời

gian qua………………………………………………………………………….61
2.6.1 Thuận lợi………………………………… ………………… ……61
2.6.2 Những khó khăn và tồn tại……………………………. …… ……61
2.7. Dự báo các ch tiêu phát trin du lịch Bnh Thuận đn năm 2020…… 63
2.7.1 Các căn c đ dự báo……………………… ………………… …….63
2.7.2 Dự báo v lượng du khách …… ……………………………….…63
2.7.3 Dự báo doanh thu ngành du lịch tnh đn năm 2020…………….64
TÓM TẮT CHƯƠNG 2 65
CHƯƠNG 3: ĐNH HƯỚNG CHIN LƯC VÀ MỘT S GII PHÁP PHÁT
TRIN DU LCH SINH THÁI TNH BNH THUN THỜI K 2014-2020 66
3.1. Các cơ s đ xut giải pháp phát trin 66
3.1.1 Cơ s mang yu t Quc t…………………………………… …….66
3.1.2 Cơ s mang yu t quc gia …… ………… ………………….…66
3.2. Những quan đim và mc tiêu chnh khi đ xut giải pháp DLST tnh
Bnh Thuận……… ………………………………………………………….66

3.2.1. Những quan đim phát trin theo các nội dung liên quan đn DLST 66
3.2.1.1 Quan đim v sinh thái môi trường 66
3.2.1.2 Quan đim v kinh t 67
3.2.1.3 Quan đim v đy mạnh phát trin các sản phm DLST 68
3.2.1.4 Quan đim tập trung đy mạnh phát trin DLST văn hóa lịch sử vn
là th mạnh ni trội của tnh 68
x

3.2.1.5 Quan đim ch trọng đào tạo và phát trin nguồn nhân lực cho hoạt
động DLST…………………………………………………………………………68
3.2.2.
Mc tiêu chủ yu v phát trin DLST……………………… ……….
68
3.2.3.

Định hướng phát trin DLST theo lãnh th của tnh Bnh Thuận …
69
3.2.3.1 T chc không gian sinh thái 69
3.2.3.2 Định hướng v phát trin sản phm DLST và t chc các tuyn đim
DLST của tnh 73
3.2.3.3 Định hướng v thị trường nguồn khách 74
3.2.3.4 Quy hoạch và t chc không gian phát trin du lịch sinh thái 75
3.3. Một s giải pháp cơ bản đ phát trin DLST tại tnh Bnh Thuận đn năm
2020 76
3.3.1. Nhóm giải pháp v bảo vệ môi trường sinh thái và tài nguyên DLST
nhân văn 76
3.3.1.1 Giải pháp bảo vệ hệ sinh thái-môi trường 76
3.3.1.2 Giải pháp bảo tồn và phát trin tài nguyên DLST nhân văn 78
3.3.2. Nhóm giải pháp phát trin 78
3.3.2.1 Giải pháp phát trin sản phm DLST 78
3.3.2.2 Giải pháp phát trin cơ s hạ tầng và cơ s vật cht k thuật phc v
DLST 80
3.3.2.3 Giải pháp v đào tạo phát trin nguồn nhân lực Du lịch-DLST 81
3.3.2.4 Giải pháp xc tin quảng bá hoạt động DLST 84
3.3.2.5 Giải pháp v m rộng hội nhập quc t một cách toàn diện 86
3.3.2.6 Giải pháp tăng cường t chc quản lý v các hoạt động DLST .87
3.4 Một s kin nghị 90
3.4.1 Đi với tnh 90
3.4.2 Đi với các doanh nghiệp lữ hành du lịch, các cơ s cung ng dịch v
du lịch 90
3.4.3 Đi với người dân và cộng đồng địa phương 90
KT LUN 91
NHNG THÀNH CÔNG CỦA Đ TÀI….……………………………………… 92
HẠN CH CỦA Đ TÀI 93
xi

HƯỚNG NGHIÊN CU TIP THEO CỦA Đ TÀI…………….……………… 94
TÀI LIỆU THAM KHO .95
PHỤ LỤC


xii

DANH MỤC CÁC TỪ VIT TẮT


DLST
Du lịch sinh thái
PTBV
Phát trin bn vững
HST
Hệ sinh thái
WTO
T chc Thương mại Th giới (World Trade Organization)
WTTC
Theo Hội đồng du lịch và lữ hành th giới (World Tourism
and Travel Council)
UNWTO
T chc Du lịch Th giới (World Tourism Organization)
BTTN
Bảo tồn thiên nhiên
KBTTN
Khu bảo tồn thiên nhiên
VQG
Vườn quc gia

ĐDSH
Đa dạng sinh học
xiii

DANH MỤC CÁC BNG
Bảng 2.1: Hiện trạng sử dụng đất đai tnh Bnh Thuận đến năm 2013 20
Bảng 2.2: Đơn vị hành chính cơ sở của tnh Bnh Thuận tính đến năm 2013 20
Bảng 2.3: Một số ch tiêu kinh tế xã hội chủ yếu của Bnh Thuận năm 2010-2013 21
Bảng 2.4:
Các tài nguyên du lịch hệ sinh thái ven bin
28
Bảng 2.5: Các tài nguyên hệ sinh thái khô hạn-cồn cát 30
Bảng 2.6: Các loại hnh kinh doanh ven bin 37
Bảng 2.7: Số cơ sở của các cơ sở lưu trú và số buồng, giưng của khách sạn xếp theo
tiêu chun sao 40
Bảng 2.8: Tnh hnh khách du lịch quốc tế đến tnh Bnh Thuận từ 2008-2013…… 45
Bảng 2.9: Cơ cấu số lưng lưt khách quốc tế theo nước……………… 46
Bảng 2.10: Tnh hnh khách du lịch nội địa đến tnh Bnh Thuận từ 2008-2013…… 47
Bảng 2.11: Số ngày khách phục vụ của tnh Bnh Thuận từ 2008-2013………………50
Bảng 2.12: Tnh hnh doanh thu và lưt khách du lịch đến đim DLST Bàu Trng từ
2011 – 2013…………………………………………………………………………….59
Bảng 2.13: Dự báo lưng du khách tnh Bnh Thuận đến năm 2020 63
Bảng 2.14: Dự báo doanh thu ngành du lịch thành phố Phan Thiết thi k 2015-2020 64

xiv

DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIU ĐỒ
Hnh 1.1: Sơ đồ Sự tiếp cận của PTBV là nền tảng của DLST (UNWTO, 2009) 7
Hnh 1.2: Sơ đồ DLST là một khái niệm của PTBV (UNWTO, 2009) 8
Hình 2.1: Biu đồ Tnh hnh hoạt động kinh doanh du lịch tnh Bnh Thuận thi k

2008-2013 45
1

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Cách đây gần 20 năm, vào ngày 24/10/1995, một sự kiện nhật thực toàn phần
đã gip cho du khách trong và ngoài nước bit đn tnh Bnh Thuận là một trong
những đim đn hp dẫn. Với lợi th được thiên nhiên ưu đãi như có bin xanh, cát
trắng, nắng vàng, bãi bin đẹp, đồi cát hoang sơ, quyn r, cảnh quan thiên nhiên
thơ mộng. Nắm bắt được lợi th này, nhiu năm qua Bnh Thuận đã tập trung ưu
tiên phát trin du lịch và xem đây là ngành kinh t mi nhọn của địa phương.
Hiện nay ngành du lịch Việt Nam đang trên đà phát trin. Ngành du lịch 
nước ta tuy được thành lập t 09/7/1960 đn nay nhưng do ảnh hưng của chin
tranh và cm vận nên không có điu kiện phát trin nhanh. Các ngành ngh kinh
doanh trong du lịch đã bị thiệt hại nặng n, công sut phng cho thuê có thời k
giảm xung cn 20% - 30% và một s khách sạn đã phải tạm ngưng hoạt động. Mặt
khác, sự phát trin du lịch không đồng đu, ch tập trung  những trung tâm, thành
ph lớn hay các địa phương có cảnh quan ni ting và cn nhiu tnh khác chưa
phát trin mặc dầu có tim năng lớn.
Bnh Thuận là một trong những trung tâm du lịch trọng đim của Việt Nam
hiện nay. Nu so với các trung tâm du lịch lớn khác của Việt Nam như: Hạ Long,
Hu, Nha Trang, Đà Nng, Vng Tàu, … th ngành du lịch Phan Thit - Bnh Thuận
cn khá non trẻ. Nhưng Bnh Thuận có vị tr địa lý thuận lợi, nm giữa các trung
tâm du lịch lớn  pha Nam như: thành ph Hồ Ch Minh, Vng Tàu, Đà Lạt, Nha
Trang. Không ch phát huy ti đa tim năng lợi th sn có, ngành du lịch Bnh
Thuận cn nhanh chóng bắt nhịp với xu th của xã hội trong việc tạo ra những sản
phm du lịch đáp ng được nhu cầu thị hiu của du khách. Một trong những sản
phm hp dẫn đó là loại hnh du lịch sinh thái.
Phát trin du lịch sinh thái không ch góp phần gip người dân địa phương
tăng thêm nguồn thu nhập mà cn là giải pháp tt nht đ góp phần đy nhanh tc

độ phát trin kinh t - xã hội.
2

Tuy nhiên, với tài nguyên du lịch khá phong ph, nhưng chưa có chin lược và
các giải pháp tch cực đ đảm bảo cho ngành du lịch sinh thái phát trin bn vững.
Đ đạt nhịp độ tăng trưng cao; đồng thời đảm bảo yêu cầu bảo tồn, nâng cp và
phát huy các giá trị tài nguyên nhm phc v yêu cầu phát trin du lịch trước mắt và
khả năng cạnh tranh lâu dài cần xây dựng định hướng chin lược phát trin và đ
xut các giải pháp thit thực nhưng khả thi đ du lịch sinh thái thực sự là ngành mi
nhọn của tnh.
Trước yêu cầu nói trên, nhm đảm bảo phát trin du lịch sinh thái bn vững v
các góc độ kinh t - môi trường – xã hội, tác giả chọn đ tài “ PHÁT TRIN DU
LCH SINH THÁI BN VNG CHO TNH BÌNH THUN THỜI K 2014-
2020” làm luận văn thạc sĩ chuyên ngành Quản trị kinh doanh của mnh với mong
mun góp phần thc đy phát trin du lịch nói chung và du lịch sinh thái nói riêng 
địa phương.
Ngoài ra, mảnh đt Bnh Thuận cn chnh là quê hương của tác giả. Với lng
yêu quê hương tha thit, tác giả hy vọng đ tài nghiên cu: “ Phát trin du lịch sinh
thái bn vững cho tỉnh Bnh Thun thi kỳ 2014-2020” sẽ đóng góp một phần nhỏ
nhoi của mnh gip cho du lịch của tnh Bnh Thuận phát trin đng tim năng và
đáp ng được nhu cầu du lịch của thời đại.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Mc tiêu của luận văn này là nghiên cu tim năng du lịch thiên nhiên đ đ
xut các giải pháp phát trin du lịch sinh thái bn vững cho ngành du lịch tương đi
cn non trẻ  Bnh Thuận. Với những giải pháp tng hợp này sẽ gip cho du lịch
Bnh Thuận điu chnh những bước đi hợp lý  hiện tại và tip tc xác lập những
định hướng quy hoạch phát trin theo mc tiêu bn vững của hoạt động du lịch
trong tương lai.
Việc nghiên cu của đ tài này là nêu những lý luận và thực tin v nội dung
phát trin du lịch sinh thái bn vững. Trên cơ s lý luận đó, đi sâu phân tch đánh

giá hiện trạng phát trin du lịch chung cng như phát trin du lịch sinh thái bn
3

vững của tnh Bình Thuận t năm 2008 đn 2013. Căn c vào những cơ s phân
tch của tác giả và định hướng của ngành, tác giả sẽ tập trung đ xut các giải pháp
và kin nghị c th nhm phát trin du lịch sinh thái bn vững cho tnh Bnh Thuận
thời k 2014 - 2020.
3. Đối tưng và phạm vi nghiên cứu
- Phm vi nghiên cu: V không gian đ tài giới hạn nghiên cu toàn cảnh hoạt
động của du lịch Bnh Thuận trong khoảng thời gian t năm 2008-2013 nhm xây
dựng định hướng và giải pháp phát trin trong những năm tip theo.
- Phm vi không gian:đ tài được giới hạn trong phạm vi địa giới toàn cảnh hoạt
động của du lịch tnh Bnh Thuận đ các giải pháp đưa ra có tnh gắn kt và bao
quát hơn.
4. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn thực hiện dựa trên phương pháp định tính.
- Phương pháp kho sát thực địa tại địa bàn tnh Bnh Thuận đn các khu du
lịch trọng đim đ thm tra, quan sát và đánh giá sự phân b khách du lịch, hiện
trạng các nguồn tài nguyên du lịch sinh thái đang được khai thác. T đó có các nhận
định đng đắn v thực trạng hoạt động liên quan ngành du lịch sinh thái của Tnh.
- Phương pháp thu thp và xử lý thông tin: thông qua việc thu thập các dữ liệu,
thông tin, các bài báo chnh thc của các đơn vị quản lý chuyên ngành du lịch t
Trung ương đn địa phương (Tng cục Du lịch Vit Nam, Sở Thương mi và Du
lịch Bnh Thun,…), các cơ quan ban ngành của Bnh Thuận (Sở Văn ha Thông tin,
Sở K hoch Đầu tư, Sở Thông tin và Truyn thông, Sở Khoa học và Công ngh
Môi trưng, Sở Tài nguyên và Môi trưng, Cục Thng kê Bnh Thun,… ), các tài
liệu lịch sử, địa ch của các vng đt trong tnh, các sách giáo trnh đã học và các
bài báo của tác giả thuộc tnh Bnh Thuận, …. Ngoài ra cn tham khảo các tài liệu
nước ngoài đ đi chiu, phân tch, tng hợp t đó gip cho việc xây dựng phát
trin du lịch sinh thái bn vững của tnh Bnh Thuận có tnh sát hợp hơn.

4

- Phương pháp chuyên gia: tác giả gặp trực tip Giám đc S Văn hóa, Th
thao và Du lịch Bnh Thuận; Các nhà quản lý trực tip các khu du lịch của tnh đ được
tư vn thêm v thực trạng hiện tại và các giải pháp tương lai sắp tới của Bnh Thuận.
5. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài
- Nêu được những vn đ lý luận và thực tin v phát trin du lịch sinh thái
bn vững  Việt Nam và th giới; những tiêu chun và nguyên tắc cng như đ ra
quy trnh nhm phân tch đánh giá hoạt động phát trin du lịch sinh thái bn vững
của một vng lãnh th.
- Đc kt kinh nghiệm phát trin du lịch sinh thái bn vững của một s nước
có điu kiện tự nhiên kinh t tương đồng với Việt nam thuộc khu vực và trên th
giới, qua đó liên hệ đi chiu với thực tin của Việt Nam nói chung và Bnh Thuận
nói riêng đ làm cơ s cho việc xây dựng các giải pháp c th cho phát trin du lịch
sinh thái bn vững của Bnh Thuận.
- Đ xut được các giải pháp theo tng nhóm c th đ phát trin du lịch sinh
thái bn vững đn năm 2020 của tnh BnhThuận.
6. Kết cấu đề tài
Luận văn được kt cu gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ s lý luận của việc phát trin bn vững và du lịch sinh thái.
Chương 2: Thực trạng hoạt động du lịch sinh thái của tnh Bnh Thuận.
Chương 3: Định hướng chin lược và một s giải pháp phát trin du lịch sinh thái
tnh Bnh Thuận thời k 2014-2020.
7. Tổng quan đề tài
Du lịch sinh thái là một khái niệm khá mới  Việt Nam. Nhiu cơ quan ban
ngành đã và đang xây dựng các dự án v DLST cho một s tnh, đặc biệt là tnh
Bnh Thuận. Hiện nay có nhiu đ tài, công trnh khoa học, luận văn thạc sĩ, luận án
tin sĩ nghiên cu v lĩnh vực du lịch sinh thái như:
- Phạm Trung Lương, “Cơ sở khoa học phát trin du lịch sinh thái Vit Nam”.
Báo cáo đ tài khoa học cp ngành, Hà Nội, nghiên cu những vn đ lý luận và

5

thực tin phát trin du lịch sinh thái, đã trnh bày tim năng, hiện trạng cng một s
giải pháp phát trin DLST  Việt Nam, 1998.
- Lê Huy Bá, “ Nghiên cu tim năng và các gii pháp phát trin bn vững du
lịch sinh thái tỉnh Đng Nai”, đ tài nghiên cu khoa học cp tnh, đã trnh bày
những vn đ như: hoạt động du lịch sinh thái, tài nguyên cảnh quan, sử dng hợp
lý và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên trong phát trin du lịch sinh thái, thực trạng và
giải pháp phát trin du lịch sinh thái  Đồng Nai, 2006.
- PGS. TS Phan Huy Xu, “ Phát trin du lịch Vit Nam: Tim năng – cơ hi
thách thc”, Tạp ch Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn thành ph Hồ Ch
Minh, trnh bày tng th du lịch Việt Nam đang phát trin với tim năng sn có và
cơ hội, thử thách trong tương lai sắp tới, 2002.
Tuy nhiên, đn bây giờ vẫn cn t công trnh nghiên cu nào mang tnh học
thuật chuyên sâu v du lịch sinh thái mặc d nhu cầu trong nước rt nhiu, các cơ
quan quản lý nhà nước cng ban hành khá nhiu văn bản cho công tác này. Việc
phát trin DLST  Việt Nam vẫn cn mang tnh đơn lẻ và bột phát, tim năng khai
thác và phát trin DLST trong những năm va qua chưa cao.
Đặc biệt chưa có đ tài nào nghiên cu c th v du lịch sinh thái của Tnh
Bnh Thuận do đó tác giả mạnh dạn chọn đ tài “Phát triển du lịch sinh thái bền
vững cho tỉnh Bình Thuận thời kỳ 2014-2020” đ làm luận văn thạc sĩ của mnh
một mặt đ thực hiện công trnh khoa học nhm hoàn thành khóa học thạc sĩ của
nhà trường, mặt khác đ đóng góp những giải pháp thit thực cho quê hương.




6

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUN CỦA VIỆC PHÁT TRIN

BN VNG VÀ DU LCH SINH THÁI
1.1. Khái niệm về phát trin bền vững và du lịch sinh thái:
1.1.1. Khái niệm về phát trin bền vững:
Có th nói rng mọi vn đ v môi trường đu bắt nguồn t phát trin. Do đó,
năm 1987 Uỷ ban Môi trường và Phát trin của Liên Hợp Quc đã đưa ra khái niệm
Phát trin bn vững: "Phát trin bn vững là sự phát trin nhm thoả mãn các nhu
cầu hiện tại của con người nhưng không tn hại tới sự thoả mãn các nhu cầu của th
hệ tương lai".
Năm 2002, tại Hội nghị thượng đnh th giới v phát trin bn vững được t
chc  Cộng ha Nam Phi đã thng nht khái niệm “Phát trin bn vững là quá
trnh phát trin có sự kt hợp chặt chẽ, hợp lý, hài ha giữa ba mặt của sựu phát
trin đó là sự phát trin bn vững v kinh t, phát trin bn vững v xã hội và phát
trin bn vững v môi trường".
Bn vững v kinh t: kt hợp hài ha giữa tăng trưng kinh t với phát trin
văn hoá-xã hội, với việc sử dng các điu kiện nguồn lực, tài nguyên thiên nhiên,
khoa học, công nghệ.
Bn vững v x hi: phát trin kinh t tăng trưng nhanh và n định phải đi đôi
với dân chủ công bng và tin bộ xã hội.
Bn vững v tài nguyên và môi trưng: sử dng các dạng tài nguyên thiên
nhiên tái tạo trong phạm vi chịu tải của chng. Môi trường tự nhiên và môi trường
xã hội nhn chung không bị các hoạt động của con người làm ô nhim, suy thoái và
tn hại.
Trong phát trin bn vững, điu cần ch ý nht là thỏa mãn các nhu cầu hiện
tại và không làm tn hại đn sự thỏa mãn các nhu cầu trong tương lai, đảm bảo sử
dng đng mc và n định tài nguyên thiên nhiên, môi trường sng. Như vậy, phát
trin bn vững không ch là phát trin kinh t, văn hóa, xã hội một cách bn vững
7

nhờ khoa học công nghệ tiên tin mà cn phải đảm bảo những điu kiện môi trường
thit yu cho con người đang tồn tại và cho các th hệ sẽ tồn tại.

1.1.2. Khái niệm về du lịch sinh thái:
Du lịch sinh thái được quan niệm là một loại hnh du lịch bn vững gắn với
môi trường thiên nhiên. Các khái niệm ph bin v DLST mà các nhà nghiên cu v
du lịch đã đưa ra và được đa s các din đàn quc t v DLST tha nhận như:
Hector Ceballos-Lascurain-một nhà nghiên cu tiên phong v du lịch sinh thái
định nghĩa DLST lần đầu tiên vào năm 1987 như sau: “DLST là du lịch đn những
khu vực tự nhiên t bị ô nhiễm hoặc t bị xáo trn vi những mục tiêu đặc bit:
nghiên cu, trân trọng và thưởng ngon phong cnh và gii đng-thực vt hoang
d, cng như những biu thị văn ha được khám phá trong những khu vực này”.
Năm 1991, đã xut hiện khái niệm v Du lịch sinh thái. "Du lịch sinh thái là
loi hnh du lịch diễn ra trong các vùng c h sinh thái tự nhiên còn bo tn khá tt
nhm mục tiêu nghiên cu, chiêm ngưỡng, thưởng thc phong cnh, đng thực vt
cng như các giá trị văn hoá hin hữu" (Boo,1991).
Đi với các t chc quc t, định nghĩa v DLST do Hiệp hội Du lịch Sinh
thái quc t (The Internation Ecotourism society) đưa ra hiện được sử dng khá ph
bin như sau: “DLST là du lịch c trách nhim vi các khu vực thiên nhiên là nơi
bo tn môi trưng và ci thin được phúc lợi cho nhân dân địa phương”.

Hình 1.1: Sơ đồ Sự tiếp cận của Phát triển bền vững là nền tảng của DLST
(UNWTO, 2009)