SKKN Sử dụng sơ đồ trong việc giảng dạy sinh học

sỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO PHÚ THỌ
TRƯỜNG PT DÂN TỘC NỘI TRÚ TỈNH
Sáng kiến kinh nghiệm
SÆÍ DUÛNG SÅ ÂÄÖ TRONG VIÃÛC GIAÍNG DAÛY BAÌI 23 VAÌ BAÌI 24


Người thực hiện: NGUYỄN VĂN SƠN
TÔ : KHTN
PHệN I : T VN ệ
Trong phổong phaùp tọứ chổùc, ngổồỡi hoỹc - õọỳi tổồỹng cuớa hoaỷt õọỹng daỷy õọửng thồỡi laỡ
chuớ thóứ cuớa hoaỷt õọỹng hoỹc, õổồỹc cuọỳn huùt vaỡo hoaỷt õọỹng hoỹc do giaùo vión tọứ chổùc vaỡ
chố õaỷo, thọng qua õoù tổỷ lổỷc khaùm phaù nhổợng õióửu mỗnh chổa roợ chổù khọng phaới thuỷ
õọỹng tióỳp thu nhổợng tri thổùc õaợ õổồỹc giaùo vión sừp õỷt sụn . ổỷồc õỷt vaỡo nhổợng tỗnh
huọỳng thổỷc tóỳ cuớa õồỡi sọỳng, ngổồỡi hoỹc trổỷc tióỳp quan saùt, thaớo luỏỷn, giaới quyóỳt caùc vỏỳn
õóử do ngổồỡi daỷy õỷt ra theo suy nghộ cuớa mỗnh tổỡ õoù nừm õổồỹc kióỳn thổùc, kộ nng mồùi,
vổỡa nừm õổồỹc phổồng phaùp laỡm ra kióỳn thổùc, kộ nng õoù, khọng rỏỷp khuọn maùy moùc
theo nhổợng khuọn mỏựu õaợ coù sụn, õổồỹc bọỹc lọỹ vaỡ phaùt trióứn tióửm nng saùng taỷo.
Khi maỡ lổồỹng thọng tin ngaỡy caỡng nhióửu maỡ thồỡi gian hoỹc tỏỷp ồớ nhaỡ trổồỡng laỷi coù
haỷn.Giaùo vión khọng thóứ truyóửn õaỷt hóỳt tỏỳt caớ nhổợng gỗ maỡ hoỹc sinh cỏửn cho cuọỹc sọỳng
sau naỡy, chố trang bở cho caùc em nhổợng kióỳn thổùc cồ baớn vaỡ phổồng phaùp nhỏỷn thổùc,
phổồng phaùp tổỷ hoỹc õóứ coù thóứ tổỷ hoỹc suọỳt õồỡi. Phaới taỷo õióửu kióỷn õeớ hoỹc sinh õổồỹc suy
nghộ tờch cổỷc vaỡ bọỹc lọỹ nhổợng suy nghộ cuớa mỗnh trong quaù trỗnh thaớo luỏỷn, tranh luỏỷn
trong nhoùm õọửng thồỡi tờch cổỷc tỗm ra tri thổùc dổồùi sổỷ chố dỏựn cuớa giaùo vión.
Cọỳ gừng khừc phuỷc tỗnh traỷng truyóửn thuỷ mọỹt chióửu, reỡn luyóỷn thaỡnh nóỳp tổ duy saùng
taỷo cuớa ngổồỡi hoỹc laỡ tổ tổồớng chố õaỷo cho vióỷc õọứi mồùi phổồng phaùp õang õỷt ra cho
toaỡn Ngaỡnh giaùo duỷc ( Nghở quyóỳt Trung ổồng II khoaù VIII ) .
Tọi õaợ cọỳ gừng thổỷc hióỷn tổ tổồớng chố õaỷo trón trong quaù trỗnh giaớng daỷy cuớa mỗnh,
õỷc bióỷt trong vióỷc daỷy chổồng trỗnh sinh hoỹc lồùp 10 phỏn ban . óứ reỡn luyóỷn tổ duy
vaỡ nỏng cao nng lổỷc nhỏỷn thổùc cho hoỹc sinh coù thóứ coù nhióửu phổồng phaùp khaùc nhau

phuỷ thuọỹc vaỡo nọỹi dung cuớa tổỡng baỡi, tổỡng phỏửn vaỡ õọỳi tổồỹng hoỹc sinh . Trong baỡi 23
vaỡ baỡi 24: Họ hỏỳp tóỳ baỡo - cuớa chổồng : Chuyóứn hoaù vỏỷt chỏỳt vaỡ nng lổồỹng trong tóỳ
baỡo (Sinh hoỹc lồùp 10 NC) tọi õaợ sổớ duỷng sồ õọử õóứ hổồùng dỏựn hoỹc sinh khai thaùc kióỳn
thổùc vaỡ õaợ dem laỷi hióỷu quaớ thióỳt thổỷc.

PHÁƯN II :
QUẠ TRÇNH SỈÍ DỦNG SÅ ÂÄƯ TRONG VIÃÛC GING DẢY BI 23 V BI 24
( CHỈÅNG III - SINH HC LÅÏP 10 BAN NC)
I
. Cå såí ca viãûc sỉí dủng så âäư trong viãûc ging dảy bi 23 v bi 24
Hä háúp tãú bo l mäüt trong nhỉỵng quạ trçnh sinh lê trung tám ca tãú bo. Kiãún thỉïc
vãư quạ trçnh sinh lê l kiãún thỉïc khọ, cọ nhiãưu phn ỉïng sinh hoạ phỉïc tảp mang tênh
cháút trỉìu tỉåüng, hc sinh s ráút khọ tiãúp thu nãúu chè nghe tháưy giạo ging gii mäüt
chiãưu.
Âãø nàõm âỉåüc bn cháút ca quạ trçnh âi hi hc sinh phi cọ ké nàng phán têch, tỉ
duy täøng håüp dỉåïi sỉû hỉåïng dáùn, täø chỉïc hoảt âäüng hc táûp têch cỉûc åí hc sinh do giạo
viãn täø chỉïc bàòng cạc hçnh thỉïc nhỉ : phán têch så âäư, dng phiãúu hc táûp, täø chỉïc hoảt
âäüng nhọm, cho hc sinh lm bi táûp tải låïp

Mủc tiãu ca bi ny l hc sinh phi
:
+ Trçnh by âỉåüc khại niãûm vãư hä háúp tãú bo.
+ Mä t âỉåüc cạc giai âoản chênh ca quạ trçnh âỉåìng phán, chu trçnh
Crep, nàõm âỉåüc khại quạt quạ trçnh chuøn hoạ váût cháút hỉỵu cå qua så âäư .V tỉì âọ
hiãøu âỉåüc bn cháút ca hä háúp tãú bo v ỉïng dủng vo cüc säúng.
Âãø âảt âỉåüc mủc tiãu trãn, viãûc sỉí dủng så âäư v tỉì så âäư dỉåïi sỉû hỉåïng dáùn v
âënh hỉåïng ca giạo viãn âãø khai thạc kiãún thỉïc, hc sinh lénh häüi kiãún thỉïc mäüt cạch
ch âäüng, têch cỉûc.
II. Qụa trçnh tiãún hnh bi dảy:

Rn luûn tỉ duy v náng cao nàng lỉûc nháûn thỉïc cho hc sinh nhỉ thãú no ?
1. Âãø nàõm khại niãûm hä háúp tãú bo thç trỉåïc hãút hc sinh phi hiãøu âỉåüc khại niãûm hä
háúp . ÅÍ pháưn ny giạo viãn thỉåìng cung cáúp khại niãûm mäüt cạch ạp âàût . Våïi cạch dảy
naỡy hoỹc sinh nhỏỷn thổùc khaùi nióỷm rỏỳt mồ họử vaỡ do õoù caùc em khoù õóứ hióứu õổồỹc baớn chỏỳt
cuớa họ hỏỳp tóỳ baỡo, mọỹt sọỳ em seợ nhỏửm lỏựn giổợa
họ hỏỳp
vaỡ
õọỳt chaùy
. Khọng taỷo õổồỹc
tióửn õóử cho vióỷc nừm cồ chóỳ cuớa quaù trỗnh.
Khi daỷy phỏửn khaùi nióỷm, giaùo vión õổa ra sồ õọử cuớa quaù trỗnh họ hỏỳp, hổồùng
dỏựn hoỹc sinh quan saùt sồ õọử, yóu cỏửu hoỹc sinh giaới thờch caùc giai õoaỷn tổồng ổùng vaỡ tổỡ
õoù õi tồùi khaùi nióỷm Họ hỏỳp tóỳ baỡo.
Tổỡ sồ õọử hoỹc sinh ruùt ra õổồỹc :
+ Họ hỏùp tóỳ baỡo laỡ mọỹt quaù trỗnh chuyóứn hoaù nng lổồỹng dióựn ra trong tóỳ baỡo sọỳng.
+ Qua quaù trỗnh, caùc hồỹp chỏỳt hổợu cồ (Gluxit) õổồỹc phỏn giaới qua nhióửu saớn phỏứm
trung gian vaỡ cuọỳi cuỡng taỷo ra CO
2
, H
2
O õọửng thồỡi nng lổồỹng cuớa chuùng õổồỹc giaới
phoùng vaỡ chuyóứn hoaù thaỡnh daỷng nng lổồỹng rỏỳt dóự sổớ duỷng chổùa trong caùc phỏn tổớ
ATP. tóỳ baỡo nhỏn thổỷc quaù trỗnh naỡy dióựn ra trong ti thóứ.
2. Khi daỷy phỏửn caùc giai õoaỷn chờnh cuớa quaù trỗnh họ hỏỳp tóỳ baỡo (cồ chóỳ họ hỏỳp), õóứớ
hoỹc sinh coù thóứ nừm õổồỹc khaùi quaùt toaỡn bọỹ quaù trỗnh; bao gọửm:
- Caùc giai õoaỷn.
- Vở trờ dióựn ra cuớa tổỡng giai õoaỷn trong tóỳ baỡo.
Giaùo vión sổớ duỷng laỷi sồ õọử cuớa quaù trỗnh họ hỏỳp :
Giaùo vión giồùi thióỷu vaỡ yóu cỏửu hoỹc sinh quan saùt sồ õọử, tổỡ sồ õọử haợy cho bióỳt:
+ Họ hỏỳp tóỳ baỡo gọửm nhổợng giai õoaỷn naỡo ?

+ Vở trờ dióựn ra cuớa tổỡng giai õoaỷn.
Tổỡ sồ õọử hoỹc sinh seợ nóu õổồỹc họ hỏỳp tóỳ baỡo coù 3 giai õoaỷn chờnh:
ổồỡng phỏn: dióựn ra ồớ tóỳ baỡo chỏỳt.
Chu trỗnh Crep: dióựn ra ồớ chỏỳt nóửn cuớa ti thóứ.
Chuọựi truyóửn õióỷn tổớ: dióựn ra trón maỡng trong cuớa tóỳ baỡo.
a.
ổồỡng phỏn
:
giai õoaỷn õổồỡng phỏn gọửm nhióửu phaớn ổùng hoaù sinh phổùc taỷp, thổỷc chỏỳt cuớa giai
õoaỷn naỡy laỡ beớ gaợy dỏửn õổồỡng glucọ (6c) thaỡnh saớn phỏứm cuọỳi cuỡng cuớa giai õoaỷn laỡ
axit pyruvic (3caùc bon) qua mọỹt loaỷt caùc phaớn ổùng trung gian. ỏy laỡ kióỳn thổùc tổồng
õọỳi trổỡu tổồỹng, õóứ hoỹc sinh nừm õổồỹc baớn chỏỳt cuớa quaù trỗnh, giaùo vión õổa ra sồ õọử
chỷng õổồỡng phỏn (sồ õọử toùm từt nhổợng phaớn ổùng cồ baớn), hổồùng dỏựn hoỹc sinh quan saùt
sồ õọử sau:
S ệ TOẽM TếT QUAẽ TRầNH ặèNG PHN

Sau khi quan saùt vaỡ phỏn tờch sồ õọử yóu cỏửu hoỹc sinh cho bióỳt:
+ ổồỡng phỏn gọửm nhổợng giai õoaỷn naỡo? (phỏửn naỡy coù thóứ yóu cỏửu hoỹc sinh õỷt tón
cho tổỡng giai õoaỷn trón sồ õọử: tổỡ glucọzồ õóỳn fructọ ?, tổỡ fructọ 6c õóỳn A2PG ? ).
+ Nhổợng bióỳn õọứi cồ baớn cuớa mọựi giai õoaỷn.
+ Saớn phỏứm cuớa giai õoaỷn õổồỡng phỏn.
Phỏửn naỡy giaùo vión daỡnh thồỡi gian õóứ hoỹc sinh nghión cổùu sồ õọử kóỳt hồỹp vồùi saùch giaùo
khoa vaỡ thaớo luỏỷn nhoùm õóứ traớ lồỡi caùc nọỹi dung trón. Khi nghión cổùu sồ õọử yóu cỏửu hoỹc
sinh chuù yù nng lổồỹng õổồỹc sổớ duỷng vaỡ giaới phoùng ồớ mọựi giai õoaỷn, sau õoù giaùo vión
yóu cỏửu mọỹt em õaỷi dióỷn cho nhoùm õóứ trỗnh baỡy, caùc nhoùm khaùc theo doợi vaỡ bọứ sung
sau õoù giaùo vión hoaỡn chốnh laỷi kióỳn thổùc:

Bióỳn õọứi1
: Hoaỷt hoaù phỏn tổớ õổồỡng glucọzồ
Glucọzồ kóỳt hồỹp vồùi 2 phỏn tổớ ATP thaỡnh Fruùc tọzồ 1,6 di phọỳt phaùt.

Bióỳn õọứi 2
: Cừt maỷch caùc bon
Fructọzồ 1,6 di phọỳt phaùt bở cừt thaỡnh 2 phỏn tổớ 3 cac bon (Glixealõóhit 3 phọỳt phaùt vaỡ
ihiõọxiaxótọn- phọỳt phaùt)

Bióỳn õọứi 3
: Sn phm ta ra: 2NADH + 4ATP + 2C
3
H
4
O
3
(axit piruvic)
Saớn phỏứm taỷo ra? Yóu cỏửu hoỹc sinh vióỳt phổồng trỗnh phaớn ổùng cuớa giai õoaỷn õổồỡng
phỏn:
Enzim

C
6
H
12
O
6
2Axit piruvic + 2ATP + 2NADH
Nhổ vỏỷy tổỡ sồ õọử hoỹc sinh thỏỳy õổồỹc saớn phỏứm cuớa õổồỡng phỏn gọửm:
2Axit piruvic, 2ATP, 2NADH
(Thổỷc tóỳ õaợ taỷo õổồỹc 4 phỏn tổớ ATP nhổng duỡng 2 phỏn tổớ ATP õóứ hoaỷt hoaù phỏn tổớ
glucọzồ)
óứ kờch thờch suy nghộ cuớa hoỹc sinh, giaùo vión yóu cỏửu hoỹc sinh quan saùt sồ õọử vaỡ giaới

thờch taỷi sao phaới coù 2ATP trong phaớn ổùng õỏửu tión (nng lổồỹng cỏửn cho sổỷ hoaỷt hoaù
glucọzồ thaỡnh fructọzồ 1,6 õiphọỳt phaùt), 4ATP õổồỹc giaới phoùng cuỡng vồùi 2NADH vaỡ
saớn phỏứm cuọỳi cuỡng cuớa giai õoaỷn õổồỡng phỏn laỡ 2 Axit piruvic.
* Axit pyruvic tióỳp tuỷc bở bióỳn õọứi nhổ thóỳ naỡo? Saớn phỏứm õổỷồc taỷo thaỡnh trong
giai õoaỷn tióỳp theo laỡ gỗ?
b.
Chu trỗnh Crep
:
Sồ õọử vóử chu trỗnh Crep õaợ coù ồớ saùch giaùo khoa, trổồùc hóỳt giaùo vión yóu cỏửu hoỹc sinh
nghión cổùu chu trỗnh ồớ saùch giaùo khoa õóứ hoỹc sinh coù thóứ õởnh hổồùng õổồỹc nhổợng bióỳn
õọứi cồ baớn trong chu trỗnh. Hỗnh veợ ồớ saùch giaùo khoa phổùc taỷp, phỏửn naỡy yóu cỏửu hoỹc
sinh phaới nừm õổồỹc nhổợng bióỳn õọứi cồ baớn nhỏỳt cuớa tổỡng giai õoaỷn trong chu trỗnh.
Giaùo vión giồùi thióỷu: trổồùc khi õi vaỡo chu trỗnh Crep, axit pyruvic bióỳn õọứi thaỡnh
axótyl- CoA, giaới phoùng mọỹt phỏn tổớ NADH vaỡ 1 phỏn tổớ CO
2,
quaù trỗnh naỡy õổồỹc thổỷc
hióỷn trón maỡng keùp cuớa ti thóứ (thọng qua sồ dọử hoỹc sinh õaợ quan saùt) sau õoù giaùo vión
sổớ duỷng sồ õọử sau:
S ệ CHU TRầNH CREP
Hổồùng dỏựn hoỹc sinh quan saùt chu trỗnh, tổỡ sồ õọử hoỹc sinh cho bióỳt :
+ Chu trỗnh Crep qua nhổợng giai õoaỷn naỡo?
+ Nhổợng bióỳn õọứi cồ baớn trong chu trỗnh .
+ Saớn phỏứm cuớa chu trỗnh.
Tổồng tổỷ, phỏửn naỡy giaùo vión cho hoỹc sinh thaớo luỏỷn nhoùm, mọựi nhoùm laỡ 1baỡn, rọửi cho
õaỷi dióỷn cuớa mọỹt nhoùm baùo caùo, caùc nhoùm khaùc bọứ sung. Sau õoù giaùo vión coù thóứ phỏn
tờch cho hoỹc sinh roợ thóm 5 giai õoaỷn cuớa chu trỗnh Crep:
a. Tổỡ Axótyl- CoA kóỳt hồỹp vồùi xalọ axótictaỷo thaỡnh axit xitric (6C)
b. Tổỡ axit xitric (6C) qua 3 phaớn ổùng loaỷi õổồỹc 1 CO
2
vaỡ taỷo ra 1NADH cuỡng vồùi

axótọ glutaric (5C).
c. Tổỡ axit xótọ glutaric (5C) loaỷi 1 CO
2
taỷo ra 1 NADH cuỡng vồùi a xit (4C).
d. Tổỡ axit (4C) qua phaớn ổùng taỷo 1 phỏn tổớ ATP vaỡ 1 phỏn tổớ FADH
2
e. Cuọỳi cuỡng qua 2 phaớn ổùng taỷo õổồỹc 1NADH vaỡ giaới phoùng ọxalọ axótic (4C).
Sau khi phỏn tờch caùc giai õoaỷn, õóứ kờch thờch tổ duy cuớa hoỹc sinh giaùo vión õỷt vỏỳn
õóử :
Yẽ nghộa cuớa chu trỗnh Crep laỡ gi? (phỏn giaới chỏỳt hổợu cồ giaới phoùng nng lổồỹng mọỹt
phỏửn tờch luyợ trong ATP, mọỹt phỏửn taỷo nhióỷt cho tóỳ baỡo.Taỷo nguọửn cacbon cho quaù
trỗnh tọứng hồỹp, coù rỏỳt nhióửu chỏỳt hổợu cồ la ỡsaớn phỏứm trung gian cho quaù trỗnh chuyóứn
hoaù caùc chỏỳt).
Trón cồ sồớ kióỳn thổùc õoù yóu cỏửu hoỹc sinh vióỳt phổồng trỗnh cuớa chu trỗnh Crep :

xi hoaù
2 Axótyl - CoA 4CO
2
+ 2ATP + 6NADH + 2FADH
2
óứ hoỹc sinh nừm kióỳn thổùc hai giai õoaỷn naỡy chừc chừn, giaùo vión sổớ duỷng sồ õọử chung
cuớa 2 giai õoaỷn: õổồỡng phỏn vaỡ chu trỗnh Crep :
Hoỹc
sinh quan saùt sồ õọử vaỡ kióỳn thổùc vổỡa hoỹc, yóu cỏửu caùc em hoaỡn chốnh baớng sau (phióỳu
hoỹc tỏỷp) :
Caùc giai õoaỷn
ỷc õióứm phỏn bióỷt
Vở trờ Nguyón lióỷu Saớn phỏứm Nng lổồỹng
ổồỡng phỏn
Chu trỗnh Crep

Yóu cỏửu hoỹc sinh cho bióỳt sọỳ lổồỹng ATP, NADH, FADH
2
õổồỹc taỷo thaỡnh trong 2 quaù
trỗnh õổồỡng phỏn vaỡ chu trỗnh Crep:

ổồỡng phỏn
: 2ATP, 2NADH

Chu trỗnh Crep
: + Giai õoaỷn chuỏứn bở : 2NADH
+ Chu trỗnh : 2ATP, 6NADH, 2FADH
2
c.
Chuọựi truyóửn õióỷn tổớ
:
Cho hoỹc sinh õoỹc thọng tin ồớ saùch giaùo khoa, sau õoù sổớ duỷng sồ õọử chung cuớa quaù
trỗnh họ hỏỳp, trón cồ sồớ caùc saớn phỏứm õổồỹc taỷo thaỡnh ồớ 2 giai õoaỷn trón õaợ õổồỹc hoỹc,
giaùo vión õỷt cỏu hoới gồỹi yù: Nng lổồỹng duỡng trong hoaỷt õọỹng sọỳng laỡ daỷng nng lổồỹng
gỗ? (ATP). Nhổ vỏỷy caùc saớn phỏứm NADH vaỡ FADH
2
õổồỹc taỷo thaỡnh phaới qua mọỹt quaù
trỗnh chuyóửn õióỷn tổớ tồùi chỏỳt nhỏỷn cuọỳi cuỡng laỡ O
2
qua mọỹt chuọựi phaớn ổùng ọxy hoaù khổớ
kóỳ tióỳp õóứ giaới phoùng nng lổồỹng ATP.
óứ hoỹc sinh hióứu roợ hồn vóử mỷt nng lổồỹng õổồỹc taỷo ra, giaùo vión cung cỏỳp thọng
tin : Qua quaù trỗnh chuyóửn õióỷn tổớ õóỳn chỏỳt nhỏỷn cuọỳi cuỡng laỡ O
2
, tổỡ 1 phỏn tổớ NADH
seợ taỷo thaỡnh 3 phỏn tổớ ATP vaỡ tổỡ 1 phỏn tổớ FADH

2
taỷo thaỡnh 2 phỏn tổớ ATP . Yóu cỏửu
hoỹc sinh tờnh tọứng nng lổồỹng õổồỹc taỷothaỡnh trong quaù trỗnh chuyóứn õióỷn tổớ vaỡ vióỳt
phổồng trỗnh cuớa chuọựi truyóửn õióỷn tổớ
Phổồng trỗnh :
6O
2

10NADH + 2FADH
2
34ATP + 6H
2
O
Tổỡ sồ õọử hoỹc sinh tờnh õổồỹc tọứng nng lổồỹng giaới phoùng trong quaù trỗnh họ hỏỳp: 4 phỏn
tổớ ATP õổồỹc taỷo thaỡnh trổỷc tióỳp vaỡ 34 phỏn tổớ ATP taỷo thaỡnh do quaù trỗnh chuyóứn õióỷn
tổớ theo sồ õọử sau:
C
Cuợng tổỡ sồ õọử hoỹc sinh nóu õổồỹc mọỳi quan hóỷ giổợa õổồỡng phỏn, chu trỗnh Crep vaỡ
chuọựi truyóửn õióỷn tổớ.
3. Daỷy phỏửn phỏn giaới caùc chỏỳt khaùc :
Giaùo vión õỷt vỏỳn õóử õóứ hoỹc sinh õởnh hổồùng, suy nghộ: Nguyón lióỷu chuớ yóỳu cuớa quaù
trỗnh họ hỏỳp laỡ Glucọ (saớn phỏứm chuớ yóỳu cuớa quaù trỗnh quang hồỹp), caùc saớn phỏứm khaùc
do quaù trỗnh quang hồỹp taỷo ra nhổ prọtóin, lipit coù õổồỹc sổớ duỷng õóứ laỡm nguọửn
nguyón lióỷu cuớa quaù trỗnh họ hỏỳp khọng? Quaù trỗnh phỏn giaiớ caùc nguyón lióỷu naỡy dióựn
ra nhổ thóỳ naỡo?
Sỉí dủng så âäư tọm tàõt quạ trçnh phán gii cạc cháút trong tãú bo:
SÅ ÂÄƯ SỈÛ PHÁN GII CẠC CHÁÚT KHẠC
Giạo viãn gii thêch så âä,ư u cáưu hc sinh quan sạt v nháûn xẹt sỉû giäúng v khạc
nhau trong quạ trçnh phán gii prätãin, lipit, cacbon hiârat.
Âỉåìng phán :

Prätãin A xit amin Axãtyl - CoA
Lipit Glixãrol + axit bẹo A xãtil - CoA
Sau âọ âi vo chu trçnh Crep . Nhỉ váûy sỉû phán gii cạc ngun liãûu chè khạc nhau åí
chàûng âỉåìng phán sau âọ âãưu tảo thnh axãtyl - CoA v âi vo chu trçnh Crep cúi
cng gii phọng CO
2
, H
2
O v nàng lỉåüng. Táút c cạc kiãún thỉïc âọ âỉåüc hc sinh tỉû rụt
ra tỉì quan sạt så âäư.
Trong bi chè giåïi hản åí pháưn sỉû phán gii cạc cháút hỉỵu cå trong âiãưu kiãûn cọ O
2
, tuy
nhiãn âãø kêch thêch tỉ duy ca hc sinh gii, giạo viãn âàût váún âãư: Âiãưu gç xy ra nãúu
nhỉ trong tãú bo khäng cọ O
2
? Cho hc sinh suy nghé räưi gii thêch âãø hc sinh tháúy sỉû
khạc nhau giỉỵa hä háúp cọ O
2
( hiãúu khê ) v hä háúp khäng cọ O
2
( këđ khê ). Cọ thãø liãn
hóỷ laỷi kióỳn thổùc cuớa baỡi enzim õóứ hoỹc sinh tổỷ suy luỏỷn : Khi khọng coù O
2
thỗ khọng xaợy
ra phaớn ổùng H
+
vồùi OH
-
do õoù phaớn ổùng trong chu trỗnh Crep khọng xaợy ra.

Sau õoù sổớ duỷng sồ õọử :
Hổồùng dỏựn hoỹc sinh nghión cổùu thóm quaù trỗnh lón men ồớ vi sinh vỏỷt
PHệN III : KT LUN
Qua hai tióỳt daỷy õổồỹc tióỳn haỡnh nhổ trón, hoỹc sinh hoỹc tỏỷp rỏỳt haỡo hổùng, tham gia mọỹt
caùch tờch cổỷc vaỡo baỡi giaớng.
Hoỹc sinh tờch cổỷc suy nghộ vaỡ õổồỹc bọỹc lọỹ suy nghộ cuớa mỗnh qua trao õọứi nhoùm vaỡ
tranh luỏỷn trổồùc lồùp.
Reỡn cho hoỹc sinh õổồỹc kyợ nng quan saùt, phỏn tờch, tọứng hồỹp kióỳn thổùc qua vióỷc phỏn
tờch sồ õọử, kyợ nng hồỹp taùc nhoùm vaỡ laỡm vióỷc õọỹc lỏỷp. Trong caùch daỷy naỡy hoỹc sinh
khọng chố tờch cổỷc thu nhỏỷn kióỳn thổùc maỡ nỏng dỏửn nng
lổỷc tổ duy bũng lỏỷp luỏỷn, phỏn tờch, tọứng hồỹp vaỡ trón cồ sồớ õoù caùc em coù thóứ suy luỏỷn
kióỳn thổùc ồớ mổùc cao hồn. ỏy laỡ cồ họỹi õóứ hoỹc sinh phaùt trióứn nng lổỷc tổ duy saùng
taỷo . Caùc em õổồỹc tờch cổỷc hoaỷt õọỹng trong quaù trỗnh lộnh họỹi kióỳn thổùc chừc chừn seợ
nừm vổợng kióỳn thổùc vaỡ nhồù lỏu hồn, khaớ nng vỏỷn duỷng seợ tọỳt hồn . Kóỳt quaớ õoù õổồỹc
phaớn aùnh qua chỏỳt lổồỹng kióứm tra hai baỡi naỡy ồớ lồùp 10B ( nm hoỹc 2008 - 2009):
100% hoỹc sinh nừm õổồỹc kióỳn thổùc cồ baớn cuớa hai baỡi, trong õoù coù:
21 em aỷt õióứm gioới chióỳm : 45,7%
16 em õaỷt õióứm khaù chióỳm : 35,8%
9 em õaỷt õióứm trung bỗnh chióỳm : 9,5%
Trón õỏy laỡ mọỹt sọỳ kinh nghióỷm trong vióỷc sổớ duỷng sồ õọử trong quaù trỗnh daỷy baỡi 22 vaỡ
baỡi 23 ( sinh hoỹc 10 ban nõng cao ) õóứ khai thaùc kióỳn thổùc, nỏng cao nng lổỷc nhỏỷn thổùc
cho hoỹc sinh maỡ tọi õaợ aùp duỷng trong quaù trỗnh giaớng daỷy cuớa mỗnh, tọi xin õổồỹc nóu ra
õóứ mong õổồỹc trao õọứi, chia seớ vồùi õọửng nghióỷp nhũm õóứ ngaỡy caỡng coù thóm õổồỹc
nhióửu kinh nghióỷm trong quaù trỗnh giaớng daỷy. Tọi mong muọỳn õổồỹc õoùn nhỏỷn nhổợng yù
kióỳn goùp yù chỏn thaỡnh cuớa õọửng nghióỷp õóứ chỏỳt lổồỹng giaớng daỷy cuớa mỗnh ngaỡy caỡng
õổồỹc tọỳt hồn.