Tác động của quản trị doanh nghiệp đến giá trị doanh nghiệp trong giai đoạn khủng hoảng kinh tế tại việt nam

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.H CHÍ MINH


NGUYN HOÀNG BO DUY


TỄC NG CA QUN TR DOANH NGHIP N
GIÁ TR DOANH NGHIP TRONG GIAI ON
KHNG HONG KINH T TI VIT NAM




LUNăVNăTHCăSăKINHăT






TP.H Chí Minh ậ Nmă2014


B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.H CHÍ MINH


NGUYN HOÀNG BO DUY

TỄC NG CA QUN TR DOANH NGHIP N
GIÁ TR DOANH NGHIP TRONG GIAI ON
KHNG HONG KINH T TI VIT NAM


Chuyên ngành : Tài chính ậ Ngân hàng
Mã s : 60340201


LUNăVNăTHCăSăKINHăT
NGIăHNG DN KHOA HC
GS.TS. TRN NGCăTH


TP.H Chí Minh ậ Nmă2014


LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu ca riêng tôi. Các s
liu, kt qu nêu trong lun vn là trung thc và có ngun gc rõ ràng.

Tác gi Lun vn

Nguyn Hoàng Bo Duy



















MC LC
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC
PHN M U 1
1.ăt vnăđ 1
2. Mc tiêu nghiên cu 1
3.ăiătng - Phm vi nghiên cu 1
4.ăPhngăphápănghiênăcu 2
5.ăụănghaăca nghiên cu 2

6. Kt cuăđ tài 2
TÓM TT 4
CHNG 1: C S LÝ THUYT 5
1.1 Giá tr doanh nghip 5
1.2 Các khái nimăliênăquanăđn qun tr doanh nghip 7
CHNG 2: TNG QUAN V CÁC NGHIÊN CU TRC ỂY & CỄC GI
THUYT NGHIÊN CU 10
2.1 Tng quan v các nghiên cuăđƣăcóăv mi quan h gia qun tr doanh nghip &
giá tr doanh nghip 10

2.2 Các gi thuyt nghiên cu 14
CHNG 3: MỌ HỊNH & KT QU NGHIÊN CU THC NGHIM 18
3.1 Chn mu và d liu 18

3.1.1 Chn mu và d liu 18
3.1.2 Các bin nghiên cuăđcăđaăvƠoămôăhìnhăhi quy 19
3.1.3 Mô hình hi quy 26
3.1.4 Thng kê mô t các binăđc lp trong mô hình hi quy 27

3.2 Phân tích thc nghim: 30
3.2.1 Phơnătíchăđnăbin: 30
3.2.2 Kt qu hi quy 34
3.2.3 Các kim tra b sung 45
CHNG 4: KT LUN & HNG NGHIÊN CU TIP THEO 53
4.1 Kt lun 53
4.2 Các hn ch ca bài nghiên cu 55
4.3ăHng nghiên cu tip theo 57
DANH MC BNG
TÀI LIU THAM KHO
PHN PH LC

DANH MC BNG
STT
Tên bng
Trang
Bng 3.1
nhănghaăcácăbin
24-26
Bng 3.2
Trình bày tóm tt s liu thng kê mô t ca các bin gi đc
đaăvƠoămôăhìnhăhi quy (D_SOE, DUALITY, BIG_FOUR)
cho toàn b mu.
27
Bng 3.3
Trình bày tóm tt s liu thng kê ca các binăđc lp không
phi là bin gi ca mô hình hi quy (Ch_Q, BANKR,

LSOWN, MOWN, BOARDSIZE, INBOARD, ILLIQUID) cho
toàn b mu.
29-30
Bng 3.4
Kt qu phơnătíchăđnăbin
33-34
Bng 3.5
Kt qu hi quy lnăđu vi bin ph thuc Ch_Q
34-35
Bng 3.6
Kt qu hi quy ln hai vi bin ph thuc Ch_Q
38-39
Bng 3.7
Ma trnătngăquanăgia các binăđc lp trong mô hình hi
quy ln hai theo bin ph thuc Ch_Q
40
Bng 3.8
Kt qu ba mô hình hiăquyătrongăgiaiăđon khng hong: t
thángă12ănmă2007ăđnăthángă12ănmă2008
42
Bng 3.9
Kt qu kim tra b sung
47-48
Bng 3.10
Kt qu kim tra b sungăgiaiăđon 2008 - 2010
48-49
Bng 3.11
Kt qu hi quy vi bin ph thucălƠăCh_Qăsauăkhiăxóaăđiăcácă
giá tr ngoi lai
49

Bng 3.12
Kt qu hiăquyăsauăkhiăxóaăđiăcácăgiáătr ngoi lai trong giai
đon khng hong: t thángă12ănmă2007ăđnăthángă12ănmă
2008
51
Bng 4.1
Kt qu kimăđnh phnădătrongăhiăquyăsauăkhiăxóaăđiăcácăgiáă
tr ngoi lai vi bin ph thuc Ch_Q
56
1


PHN M U
1. t vn đ
ăncăta,ătănmă2000ăđnănay,ăquá trìnhăcăphnăhóaădinăraămnhăm,ătuyă
nhiên,ănhƠăncăvnănmăgiămtăquynălcăchiăphiămnhămăđnăhotăđngăcaăcácă
doanhănghipănƠy.ăMtăsănhƠănghiênăcuătrênăthăgiiăđƣăđaăraăcácăbngăchngăchoă
rngădoanhănghipănhƠăncăvƠ/hocănhngădoanhănghipădoănhƠăncălƠmăcăđôngă
kimăsoátăhotăđngăkémăhiuăquă(BaiăvƠăcngăs,ă2000;ăSunăvƠ Tong, 2003; Zhang
vƠăcngăs,ă2001);ăDewenterăvƠăMalatestaă(2001)ănghiên cuătheoăchuăkăkinhădoanhă
choăthyăgiáătrăcaăcácădoanhănghipătănhơnăcaoăhnăgiáătrăcaăcácădoanhănghipănhƠă
ncădoătoăraăliănhunănhiuăhn,ăsădngănăvƠălaoăđngăítăhnătrongăquáătrìnhăsnă
xut.ăTrongăkhiăcácănghiênăcuătrcănhnămnhăkhíaăcnhătiêuăccăcaăsăhuănhƠă
ncă(GunasekarageăvƠăcngăs,ă2007;ăSunăvƠăTông,ănmă2003;ăXuăvƠăWang, 1999;
ZhangăvƠă cngăs,ă2001) thìăLiuă vƠăcngă să(2011)ă cungăcpă cácăbngă chngă thcă
nghimăcho thyărngăcácădoanhănghipăTrungăQucă cóăNhƠăncălƠăcăđôngăkimă
soát mà hotăđng kémătrcăkhiăcucăkhngăhong tƠiăchínhătoƠnăcu thìăhotăđng
ttăhn trongăcucăkhngăhong, đcăbitălƠăkhi hăda trên năngơnăhƠng. Liuărngă
tiăVităNamăcó dinăraăcácăvnăđătngătănhăcácădoanhănghipăcaăTrungăQuc:
nuăxétătrongă điuă kinăkinhă tăbtă bìnhă thngăvƠă không theo chuă kănhă thiăkă

khngăhongăkinhătătoƠnăcuăthì các nghiên cuătrênăđơyăliuăcóăcònăđúng? Bài nghiên
cuănƠyăsătpătrungăvƠoăgiiăquytăvnăđătácăđngăcaăsăhuănhƠăncăđn giáătră
caăcácădoanhănghipăVităNamătrongăthiăkăkhngăhongăkinhătătiăVităNam.
2. Mc tiêu nghiên cu
aăraăbng chng thc nghim chng minh doanh nghipăcóănhƠănc là c
đôngăkim soát thì hotăđng hiu qu hnădoanhănghipătănhơnătrongăthi k khng
hong kinh t (t thángă12ănmă2007 đnăthángă12ănmă2008).
3. i tng - Phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu: S thayă đi v giá tr doanh nghip trong thi k
2


khng hong tài chính.
Phm vi nghiên cu:
 V không gian : 138 doanh nghip đc nêm yt trên hai sàn chng
khoáng HNX và HOSE ca ca Vit Nam ti thiăđim cuiănmă2006.
 V thi gian : t thángă12ănmă2007ăđnăthángă12ănmă2008.
4. Phng pháp nghiên cu
Phng pháp thu thp và x lý s liu: s liuăđc thu thp t các báo cáo
tài chính, t các bn công b thông tin, t cácăcăquanăthng kê, tp chí, website uy
tínầăvƠăđc x lý bng các công c mt cách khoa hc trên máy tính.
Phng pháp thc hin bài nghiên cu: s dngă phngă phápă tng hp,
phơnătích,ăsoăsánhầăđ làm rõ ni dung nghiên cu:
 Phơnătíchăđnhătính:ăđánhăgiáăthôngăquaăcácăch tiêu, h s trên báo cáo tài
chính thông qua kt qu thng kê mô t.
 Phơnătíchăđnhălng: thông qua các mô hình phân tích hi quy.
5. ụ ngha ca nghiên cu
Nghiên cu cung cp thêm các bng chng thc nghim v tính hai mt ca s
hu nhƠănc nhăhng đn s thayăđi giá tr doanh nghip ca các doanh nghip
Vit Nam trongăđiu kin kinh t khóăkhnăvƠădin bin phc tpăđóăchính là thi k

khng hong kinh t,ăquaăđóăgiúp chúng ta làm sáng t hnămt s khía cnh ca s
hu nhƠănc không đc biu hin rõ ràng trong điu kin kinh t bìnhăthng.
6. Kt cu đ tƠi
Phn m đu
Tóm tt
Chng 1: Căs lý thuyt.
Chng 2: Tng quan v các nghiên cuătrcăđơyă&ăCácăgi thuyt nghiên cu.
3


Chng 3: Mô hình & kt qu nghiên cu thc nghim.
Chng 4: Kt lun & hng nghiên cu tip theo.

















4

TịM TT
DaătheoăphngăphápănghiênăcuăcaăLiuăvƠăcngăsă(2011),ătôiăđƣătinăhƠnhă
nghiênăcuătácăđngăca qunătrădoanhănghip đn giáătrăcaăcácădoanhănghip Vită
Nam trongăthiăkăkhngăhongătài chính dinăraăvƠoănmă2007-2008ăvƠănhnăthyă
rng:
 Các doanh nghip cóănhƠănc là c đôngăkimăsoátăđc cho rng là hot
đng kém hiu qu trc khi cuc khng hong tài chính toàn cu n ra
thì hotăđng ttăhn trong cuc khng hong, đc bit là khi các doanh
nghip này da trên n Ngân hàng. iu này cho thy rng s hu nhà
nc giúp doanh nghip gim nh nhng khóăkhn v tài chính trong thi
gian khng hong kinh t;
 Tng t l s hu ca các c đông ln có mt mi quan h phi tuyn (hình
ch U) vi hiu qu hotăđng ca doanh nghip trong sut thi k khng
hong, điu này cho thy s tp trung quyn s hu gián tip làm gim
nh khóăkhnătƠiăchính cho doanh nghip.
NgoƠiă ra,ă ktă quă nghiênă cuă thcă nghimă cònă choă thy rng doanhă nghipă
đcăđiuăhƠnhăbiăTngăGiámăđcă(hocăGiámăđc)ăkiêmănhimăChătchăhocăPhóă
ChătchăHiăđngăqunătrăthìăhotăđngăkémăhiuăquăhnăcácădoanhănghipăkhác.
Cuiăcùng, các doanhănghip đcăkimătoánăbiăcácădoanhănghip kimătoán qucăt
có uy tín (Big Four) thì giáătrădoanhănghip gimănhăhnătrongăcucăkhngăhong
kinhătătoƠnăcu.





5

CHNG 1: C S Lụ THUYT
1.1 Giá tr doanh nghip
nhănghaăgiáătrădoanhănghip: cóănhiuăđnhănghaăvăgiáătrădoanhănghip.ă
TrongăphnăcăsălỦăthuytănƠy,ătôiăđaăraămtăvƠiăđnhănghaăphăbinăvăgiáătrădoanhă
nghip:
 Giáătrădoanhănghipătheoăsăsáchăkătoán:ălƠătngăgiáătrătƠiăsnăthăhină
trongă bngă cơnă điă kă toánăcaă doanhă nghipă theoă chă đăkă toánă hină
hành.
 Giáătrăthcătăcaădoanhănghip:ălƠătngăgiáătrăthcătăcaătƠiăsnă(huă
hìnhăvƠăvôăhình)ăthucăquynăsăhuăcaădoanhănghipătính theoăgiáăthă
trngătiăthiăđimăxácăđnhăgiáătrădoanhănghip.ă
 Giáătrăliăthăkinhădoanhăcaădoanhănghip:ălƠăgiáătrătngăthêmădoăcácă
yuătăliăthătoăraănhăvătríăđaălỦ,ăthngăhiu,ăthătrngăvƠăthăphn
trongăncăcngănhăncăngoƠiầăcaădoanhănghip.ă
Theo TiêuăchunăthmăđnhăgiáăVităNam să02: Giáătrădoanhănghip lƠăgiáătră
toàn bătƠiăsnăcaămtădoanhănghip. GiáătrăcaămiătƠiăsnăcuăthƠnhătngătƠiăsnăcaă
doanhănghipăkhôngăthătáchăriănhauăvƠăcngăkhôngăthăthmăđnhătrênăcăsăgiáătră
thătrng. GiáătrădoanhănghipăphiăđcăxemăxétătrênătngăthătƠiăsn,ăkhôngăphiălƠă
giáătrăcaătngătƠiăsnăriêngăr,ăbaoăgmătƠiăsnăhuăhìnhăvƠătƠiăsnăsăhuătríătuăcaă
doanhănghip.
Xácăđnhăgiáătrădoanhănghip: đcăhiuăvƠăthaănhnămtăcáchărngărƣiălƠăvică
điuătraăchiătităvƠăđánhăgiáăcácăhotăđngăcaădoanhănghipănhmăxácăđnhăgiáătrăhină
huăvƠătimănngăcaămtădoanhănghip.ăiătngăápădng lƠăcácădoanhănghipăđƣăvƠă
đangăchunăbăcăphnăhóa;ăcácădoanhănghipădăkinăsăcóănhngăthayăđiăđángăkăvă
quynă să huă hocă că cuă vnă caă doanhă nghip:ă sápă nhp,ă liênă doanh,ă liênă kt,ă
chuynă nhngă vn,ă muaă bánă doanh nghip hocă nhngă quynă kinhă doanh ; các
doanh nghip chunăbăphátăhƠnhătráiăphiuălnăđuătiênăraăcôngăchúngăhocăcácădoanh
6

nghip đangătrênăđƠăphátătrinăvƠămărngăquiămôăhotăđng,ăhocăcóăsăthayăđiăvătă
chcăhotăđngăsnăxut,ăkinhădoanh.
Tiăsaoăphiăxácăđnhăgiáătrădoanhănghip? Các doanh nghip thng tin hành
xác đnh giá tr doanh nghip da vào nhng lý doăsauăđây:
 Nhmătrăgiúpăchoăquáătrìnhăchuynăđiăcăcuăvăvnăchăsăhu.ăuă
tiên,ăcăđôngăhocănhƠăđuătămunănmăbtămtăcáchăchiătităvătìnhăhìnhă
hinătiăcaădoanhănghip trcăkhiăđaăraăquytăđnhăcuiăcùng.ăHămună
bităcácăcăhiăvƠătimănngăphátătrinăchoătngălaiăcaădoanhănghip.ă
căbit,ăhămunăhiuăcácăkhonănăngoƠiădăkin,ăvíădăcácăvnăđăvă
thu,ăcácănguyăcătimăn văkinătng,ătranhăchp.
 GiúpăchunăbăchoăvicăphátăhƠnhătráiăphiuăraăcôngăchúngălnăđuă(IPO).ă
ThătrngăChngăkhoánăápăđtămtăsă yêuă cuăvƠăquiătcănhtăđnhăvă
chngăloiăthôngătinămƠădoanh nghip bucăphiăcôngăkhaiătrongăcácăvnă
bnăIPOă(đcăgiălƠăBnăcáoăbch).ăQuyătrìnhă“Xácăđnhăgiáătrădoanhă
nghip”ăphiăxácăđnhăvƠăchăraăđcăhotăđngăctălõiăcaădoanhănghip
vƠăcácăcăhiăcngănhăcácănhơnătăriăro.ăThƠnhăcôngăcaăIPOăphăthucă
rtănhiuăvƠoăquáătrìnhăchunăb.ăThiuăsăchunăbăkălng này, các bên
liênăquanătiăIPOăcóăthăsăphiăđngăđuăviănhngăkhóăkhnăvƠădoanh
nghip cóăthăbăgimăgiáătrămtăcáchăđángăkăkhiăniêmăyt,ădoăđóăsănhă
hngăxuătiăliăíchăcaăcácăchăsăhu.
 Giúpă ciă thină tìnhă hìnhă hotă đngă chungă caă doanh nghip trcă thcă
trngăhotăđngăkémăhiuăqu.ăQuáătrìnhăxácăđnhăgiáătrădoanhănghipăsă
đánhă giáă mtă cáchă kháchă quană cácă đimă mnhă vƠă đimă yuă caă doanh
nghip.ăBngăvicăxácăđnhăvƠăchăraănhngăvnăđăhocăcácăkhuăvcăthă
hinărõănhtăcácăđimăyuăcaădoanh nghip,ăquáătrìnhă“xácăđnhăgiáătră
doanhănghip”ălƠămtăcôngăcănhmăgiúpădoanh nghip đánhăgiáămtăcáchă
kháchăquanăhocă“măkhoá”ăcácăcăhi/timănngăvƠăgiaătngăgiáătrăchoă
cácăcăđôngăhinătiăvƠătngălai.
7

CáchăxácăđnhăgiáătrădoanhănghipătrongăbƠiănghiênăcu: giáătrădoanhănghipă
trongăphmăviănghiênăcuăcaăđătƠi nƠyăđcăđiădinăbiăhăsăQăcaăTobin.
HăsăQăcaăTobin: HăsăQ caăTobin (tingăAnh: Tobin's Q) là tăsăgiaăgiáă
tră thă trngă vƠă giáă tră thayă thă caă mtă tƠiă snă huă hình.ă Hă să nƠyă đc James
Tobin phát trină vƠoă nmă 1969. Thôngă thngă hă să Q ca Tobină caă mtă doanhă
nghipăđc tínhăbngătngănăphiătr và giáătrăthătrngăcaăvnăchăsăhuăchiaă
choăgiáătrăsăsáchăcaătngătƠiăsn.ăCôngăthcăcăthănhăsau:
Tobin

s Q =
Tng N phi tr + Giá tr th trng ca c phn thng + Giá tr th trng c tính ca c phn u đƣi
Giá tr s sách ca Tng tài sn

HăsăQăcaăTobinăcóăthăđcătínhăcho tngădoanhănghipăriêngălăhocăcaă
toƠnăbănn kinhăt. LỦăthuytăHăsăQăcaăTobinăchoărng doanhănghipănênăđuătă
thêmănuăhăsăQălnăhnămt.ăSauănƠyălỦăthuytăQăđcăxơyădngămărngăthêm,ăviă
vicătínhătiăcácăyuătăkhácănhăđăriăroăvƠăkhănngăkhôngărútăluiăđcătrongăđuăt.ă
LỦăthuytăvăhăsăQăcaăTobinălƠămtătrongănhngălỦăthuytărtăquanătrngătrongăkinh
tăvƠătƠiăchính.
1.2 Các khái nim liên quan đn qun tr doanh nghip
Tpătrungăquynăsăhu lƠăkháiănim đăcpăđnăsălngăcăphiuăthucăsăhuă
caăcăđôngăln (nhƠăđuăt cáănhơnăvƠ/hocătăchc nmăgiăítănhtănm phnătrmă
vnăchăs caădoanhănghip),ăđcădùngăđăđoălngămcăđănmăgiăcăphnătrongă
mt doanhă nghip.ă Trongă giaoă dchă côngă khaiă caă cácă doanhă nghip,ă că đôngă lnă
thngălƠătăchcăđuătătheoăhìnhăthcăcácăquătngăh vƠ/hocăquăhuătrí. Cácăcă
đôngălnăthìăcóăquynăgiámăsátăcaoăhnăđiăviăcácăquytăđnhăqunătr caămtădoanh
nghip vì cácăchădoanhănghipăcóănhng uăđƣiăriêngăđăcácăcăđôngălnăchăđngă
boăvăsăđuătăcaămình. NgoƠiăraăcácăcăđôngălnăcònăcó thăcóănhngăhƠnhăđngă

tácăđngătíchăcc,ătrcătipăhocăgiánătip,ăđnăcácăquytăđnhăcaădoanhănghip víădă
nhătrongăcácăcucăbuăc thành viên caăHiăđngăqunătrăvƠăthayăthăcácăGiámăđcă
điuăhƠnh qunălỦăkémăcngănhăhngătăquynăbiuăquytăcaăh.
8


TălăqunălỦăsăhu đc đnhănghaălƠătălăđăđoălngămcăđă(tătrng)ă
nmăgiăcăphnăcaăBanăđiuăhƠnhădoanhănghip.ă
Tcăquynăsăhuădoanhănghipăcaăcácăcăđôngăthiuăs: là vicămƠăcácăcă
đôngălnă(căđôngăkimăsoát) sădngăphnăvnăgópăcaăcácăcăđôngăthiuăs đăphcă
văchoăliăíchăkhácăcaăh,ăkhôngăphc văchoăliăíchăcaăcácăcăđôngăthiuăs.ăVnăđă
tcăquynăsăhuădoanhănghipăthngăxyăraătrongăcácădoanhănghipăcó nhƠăncălƠă
căđôngăkimăsoát.ăVìăthôngăthngănhƠăncăsăsădngăquynăkimăsoátăcaămìnhăsă
dngăvnăcaădoanhănghipă(kăcăphnăvn caăcácăcăđôngăthiuăs)ăđăphcăvăchoă
cácăliăíchăcngăđngăthayăvìăphcăvăchoămcăđíchăliănhunănhăăcácădoanhănghipă
tănhơn.
Cácăhìnhăthcăcăbnăcaăcăcuăsăhuădoanhănghip:
 Hìnhăthcă cuătrúcăsăhuă toƠnădină100%ăvnă chăsăhu: Cácă đnăvă
đcăhìnhăthƠnhătheoăhìnhătháiăsăhuănƠyăphăthucăhoƠnătoƠnăvƠoădoanh
nghip m,ătuơnăthăhoƠnătoƠnăcácăquytăđnhăcaădoanhănghip mămƠă
khôngăđcăphnăkháng.ăCácăphòngăbanăchcănngăcaăcácăđnă vătrcă
thucătrongăhìnhătháiăsăhuănƠyăthcăchtălƠă“cánhătayăniădƠi”ăcaăcácă
phòng ban doanhănghip m.
 HìnhăthcăcuătrúcăsăhuătoƠnădinăcóăphơnăđnh: CpăđăqunălỦăgimă
dnăđiăviăhìnhătháiăsăhuătoƠnădinăcóăphơnăđnh.ăVănguyênătc,ătrongă
hìnhătháiăsăhuănƠy,ădoanhănghip conăcngăvnăphiătuơnăth hoàn toàn
cácăquytăđnhăcaădoanhănghip m,ătuyănhiênăcáchăthcăqunălỦăđiăviă
doanhănghip conălƠăthôngăquaăngiăđiădinăvnăchăsăhuăcaădoanh
nghip m.ă Doăđó,ăđăthiă hƠnhăcácăquytăđnhăcaă doanhănghip mătiă
doanhănghip con,ăphiăthôngăquaăquytăđnhăcaăChătchăhocăHiăđngă

thƠnhăviênăcaădoanhănghip con.ăKhácăviăquanăhămtăthitătrongăhìnhă
tháiăsăhuăđuătiên,ăhìnhătháiăsăhuănƠyăđƣăbtăđuăcóăsăphơnăcpăqună
lỦăgiaădoanhănghip măviădoanhănghip con.
9


 HìnhăthcăsăhuăliênăktăvnăcóăhìnhăthƠnhăphápănhơn: iăviăhìnhătháiă
să huă liênă ktă cóă hìnhă thƠnhă phápă nhơn,ă mcă đă qună lỦă vƠă tmă nhă
hngăcaădoanhănghip măđiăviădoanhănghip conăcònăphăthucăvƠoă
lngăvnă(căphn)ăchiăphiăcaădoanhănghip mătiădoanhănghip con.
Tălăvnăsăhuăcaădoanhănghip măcƠngăcaoăthìăvicăápăđtăcácăquytă
đnhăcaădoanhănghip mădinăraăcƠngădădƠngăvƠăngcăli.ăCngăgingă
nhăhìnhătháiăsăhuăthăhai,ădoanhănghip măchăcóăthăthôngăquaăngiă
điădinăvnăgóp đăthcăthiăquytăđnhăcaămìnhătiădoanhănghip con.
McăđăphơnăcpăqunălỦăgiaădoanhănghip măvƠădoanhănghip conăđƣă
rõărƠngăhn,ăvƠădoanhănghip conăkhôngăcònăhoƠnătoƠnălăthucăvƠoădoanh
nghip mănhăhaiăhìnhătháiăsăhuănêuătrênăna.
 Hìnhăthcăs huăliênăktăkhôngăhìnhăthƠnhăphápănhân: ChăđnăthunălƠă
mtădăán trênăcăsăhpăđngăhpătácăkinhădoanhăgiaăcácăbên.ăDoăđcă
tínhănăđnhăkhôngăcaoăcngănhăkhongăthiăgianătnătiănhtăđnhăcaă
hìnhătháiăsăhuănƠy,ădoăđóămcăđăqunălỦăcaădoanh nghip măđiăviă
hìnhătháiănƠyăchădaătrênăthaăthunăcaăcácăbênăvătălăhpătácăkinhă
doanhăvƠăphơnăchiaăliănhunăcngănhătráchănhimăqunălỦăphătráchăcaă
dăán.
 Hìnhăthcăsăhuăkhôngăliênăkt: HìnhătháiănƠyărtăhimăgpătrongăthcăt.ă
ơyălƠăhìnhăthcăcácănhƠăđuătă(baoăgmăcădoanhănghip măđƣăđăcpăă
trên)ăthcăhinăcácăhngămcătrongăcùngămtădăánăvƠăthcăhinăphơnăchiaă
liănhunătheoăphn.ăCácăbênătăchuătráchănhimătheoăphnăgópăvnăcaă
mìnhăvƠăhngăliătrongăphmăviăsăvnăđƣăgóp.ăMiăquan hăgiaă cácă
hìnhăthcă săhuăvƠăqunătr:ălƠă yuătăđuă tiên,ămangătínhăđnhă hngă

trongăquáătrìnhăqunălỦăvƠăhotăđngăcaădoanhănghip.



10


CHNG 2: TNG QUAN V CỄC NGHIểN CU TRC ỂY & CỄC GI
THUYT NGHIểN CU
2.1 Tng quan v các nghiên cu đƣ có v mi quan h gia qun tr doanh
nghip & giá tr doanh nghip
Trcăđơy,ăđƣăcóănhiuănghiênăcuăvămiăquanăhăgiaăqunătrădoanhănghip
vƠăhiuăquăhotăđngăcaădoanhănghip,ăvíădănh cácănghiênăcu:ă"Qunătrădoanhă
nghip vƠăhiuăquăhotăđngătrongămôiătrngăcnhătranh:ăMtăsăsoăsánhăvăhiuăquă
hotăđngăcaădoanhănghipăsăhuătănhơn,ăsăhuătrnălnăvƠăsăhuănhƠănc"ăcaă
Boardman vƠăcngăsă(1989), “SăhuăncăngoƠiăvƠăhiuăquăhotăđngăcaădoanhă
nghip:ăCácăbngăchngăthcănghimătăThăNhăK”ăcaăNurhan Adyin và Mustafa
Sayim (2007), “Qună tră doanhă nghip vƠă giáă tră doanhă nghip:ă bngă chngă thcă
nghimă tiă Brazil” caă Rapaport Michael và Hua Sheng Hsia (2010), "Să huă nhƠă
ncăvƠăgiáătrăthătrngăcaădoanhănghip: Bngăchngăthcănghimătăcácădoanhă
nghipămiăthcăhinăcăphnăhóaăcaăTrungăQuc" caăWeiăvƠăVarelaă(2003);ăcácă
nghiênăcuăcaăcácătácăgiăkhác:ăBhagat và Bolton, 2008; Dahya vƠăcngăs,ă2008;
Gompers vƠă cngă s,ă 2003; Klapper và Love, 2004; McConnell và Servaes, 1990,
1995; Morck vƠăcngăs, 1988ầăBƠiăvitănƠyătpătrungăvƠoăvnăđătácăđngăcaăqună
trădoanhănghip đn giáătrăcaăcácă doanhă nghipăti VităNam.ăăncăta,ătănmă
2000ăđnănay,ăquanătrìnhăcăphnăhóaădinăraămnhăm,ătuyănhiên,ănhƠăncăvnănmă
giămtăquynălcăchiăphiămnhămăđnăhotăđngăcaăcácădoanhănghipănƠy.ăMtăsă
nhƠă nghiênă cuă đaă raă cácă bngă chngă choă rng doanhă nghipă nhƠă ncă vƠ/hocă
nhngădoanhănghipădoănhƠăncălƠmăcăđôngăkimăsoát hotăđngăkémăhiuăqu (Bai
vƠă cngă s,ă 2000; Sun và Tong,ă 2003;ă Zhangă vƠă cngă s, 2001). Dewenter và

Malatestaă(2001)ănghiênăcuătheoăchuăkăkinhădoanhăchoăthyăgiáătrăcaăcácădoanh
nghip tănhơnă caoăhnă giáătr caăcácă doanhănghipă nhƠănc doătoăraăliănhună
nhiuăhn,ăsădngănăvƠălaoăđngăítăhnătrongăquáătrìnhăsnăxut.ăTian (2003) cho
rngăgiáătrăcaăcácădoanhănghipănhƠăncănhìn chung lƠăgimăvƠătngătrăliăkhi că
phnăcaănhƠăncăgimăxungădiă45%.ăNgoài ra Wei vƠăcngăsă(2005) choărngă
11


các thành viên trong banăđiuăhƠnhăca cácădoanhănghipăTrungăQuc săhu mtăsă
lngăcăphn rtănh vƠăđăxutărngăcác doanhănghip TrungăQuc cóăkhănng ciă
thinăhiuăqu bngăcách tng tăl săhuăcăphnăcaăcác nhà qunălỦ doanhănghip.ă
Thtăvy,ăLiăvƠăcácăcngăs (2007) và Hu vƠăZhouă(2008)ăcungăcpăbngăchngărngă
các doanhănghip cóăhiuăsutăcaoăhnăkhiăcácănhƠăqunălỦăcaăhăcóăcăphnătrong
vnăchăsăhu. TiăVităNamăcngădinăraăcácăvnăđătngătănhăcácădoanhănghipă
caăTrungăQuc. DùăđcăxácăđnhălƠătrăctăcaănnăkinhătăvƠăcóănhngăđóngăgópărtă
quanătrngătrongăvicăthúcăđyăphátătrinăkinhăt,ăgiiăquytăcácăchínhăsáchăanăsinhăxƣă
hiăca VităNam trongănhngănmăqua,ănhngăhăthngădoanhănghipănhƠăncăvn
tnătiărtănhiuăvnăđănhăhiuăquăsnăxutăkinhădoanhăthp,ăvayănănhiu,ăđuătă
dƠnătri,ănngălcăcnhătranhăyu,ăcăcuăngƠnhănghăcònăbtăhpălí,ămôăhìnhătăchcă
chaăphùăhpăvƠăqunătrădoanhănghipăcònăbcălănhiuăhnăch,ăyuăkém. iuănƠyă
là hoƠnătoƠnăđúngăvƠăhpălỦătrongăđiuăkinăkinhătăbìnhăthng.ăTuyănhiên,ănuăxétă
trongăđiuăkinăkinhătăbtăbìnhăthngăvƠăkhôngătheoăchuăkănhăthiăkăkhngăhongă
kinhătăthìăcácănghiênăcuătrênăđơyăliuăcóăcònăđúng?ăBƠiănghiênăcuănƠyăsătpătrungă
vào giiăquytăvnăđătácăđngăca săhuănhƠăncăđn giáătrăcaăcácădoanhănghip
VităNamătrongăthiăkăkhngăhongăkinhătă(tăthángă12ănmă2007ăđnăthángă12ănmă
2008).
MtăvnăđămƠăthngăgơyăkhóăkhnătrongănhiuănghiênăcuăv qunătrădoanhă
nghip và giáătrădoanhănghipălƠăvnăđăvăniăsinhăcaăcăcuăqunătr doanhănghip.
aăsăcácădoanhănghipăđuăsădngăcăcuăqunătr mà Banălƣnhăđo choărngănóăcó
khănngătiăđaăhóaăgiáătrădoanhănghipănhmăđápăngăviăsăthayăđiăcaăcácăvnăđă

ngoiăsinh.ăNhăvy,ăcác yuătăngoiăsinhăđƣăquytăđnh căhaiăyuătălƠ cuătrúcăqună
trădoanhănghipăvƠăhiuăquăhotăđngăcaădoanhănghip.ăChínhăvìăvy,ăvicăđánhăgiáă
chínhăxácătácăđngăcaăqunătrădoanhănghipălênăgiáătrădoanhănghip lƠărtăkhóăkhn.ă
ă giiă quytă vnă đă nƠy,ă nhómă tácă giă Liuă vƠă cácă cngă să (2011)ă đƣă đaă raă mtă
hngăgiiăquytăđóălƠăđoălngătácăđngăcaăqunătr doanhănghipălênăhiuăquăhotă
đngăbngăcách phân tích binăđng giáăcăphiuăcaăcácădoanhănghipăTrungăQucă
trongămtăcucăkhng hongătƠiăchính. MtăcucăkhngăhongătƠiăchínhălƠămtăsăkină
12


đtăngtăvƠăkhôngăthăđoánătrcănênănóăsăgơy khóăkhnăchoăcácădoanhănghip trong
vic điuăchnhăcăcuăqunătr doanhănghipăcaăhănhmăđápăngăviăcucăkhngă
hongătƠiă chínhătrongă tngălai. Trongătrngă hpănƠy,ăcóă thăxemă căcu qunătr
doanhănghipănhălƠămt binăngoiăsinhăgiiăthíchăchoăhiuăquăhotăđngăcaădoanhă
nghip đóătrongăcucăkhngăhongătƠiăchính. ƣăcóănhiuăcácătácăgiănghiênăcuăvă
lƠmăthănƠoămƠăcăcu qunătr doanhănghipăliănhăhngăđnăhiuăquăhotăđngă
caă cácă doanhănghip tiă cácăthă trngă miă niă trongăcucă khngă hongă tƠiă chính
ôngăÁă1997-1998ă(BaekăvƠăcácăcngăsă2004;ăJohnsonăvƠăcácăcngăs, 2000; Mitton,
2002; Lemmon và cngăs, 2003). CácănhƠăđuătăthngăcóăxuăhngăbăquaătmă
quanătrng caăcăcuăqunătr doanhănghipăphùăhpătrongăsăbùngănăkinhătă(Rajană
vƠăZingales,ă1998).ăTuyănhiên,ăkhiăcucăkhngăhongăxyăraăvƠăliănhunăkìăvngăgimă
đángăkăthìăcácănhƠăđuătăbtăđuăxemăxétăđnăsăbtăcp,ăkhôngăphùăhp trongăcăcuă
qunătr caăcác doanhănghip (Mitton, 2002).  VităNamăđƣăcóănhiuănghiênăcuăvă
miăquanăhăcaăcăcuăqunătrădoanhănghpăvƠăgiáătrăcaădoanhănghipătrongăđiuă
kinăkinhătăbìnhăthng,ătuyănhiên,ăliăcóărtăítănghiênăcuămiăquanăhănƠyătrongăgiaiă
đonăkhngăhongătƠiăchínhătoƠnăcu.ăBài nghiênăcu nhm lpăđyăkhongătrng vă
vnăđănƠy, mtălnănaătái kimătra lƠmăthănƠo căcu qunătr doanhănghip nhă
hngăđn giáătrăthătrngăcaăcácădoanhă nghip VităNam trong mtămôiătrngă
nghiênăcuăítăxyăraăcácăvnăđăniăsinh. Ngoài ra, ktăquăhiăquyătădăliuăđcăthuă
thpă trongă thiă kă khngă hong làm niă btă mtă să khíaă cnhă caă că cuă qună tr

doanhănghipămƠăchúng ta ít thyărõătrongăđiuăkinăkinhătăbìnhăthng.
Mtă điuă cnă luă Ủă lƠă bƠiă phơnă tíchă cóă chaă hàm ý v các chính sách quan
trng.ăNmă2006, Qucăhiăđƣ ban hành Lutăsă70/2006/QH11ăcaăQucăhi:ăLută
Chngăkhoánăquyăđnh cácăchunămcăvăcăcuăqunătr cho các doanhănghip niêm
ytăcôngăkhai,ănóă daătheoă theo mô hình qună trădoanhănghipă ttănhtă tiăcácă đtă
ncăcóăthătrngăchngăkhoánăđƣăphátătrinătălơuăđiănhăAnh,ăM,ầ Chunămcă
miănƠyăđaăraăhƠng lotăcácăyêuăcuăđiăviăcácăhƠnhăviăcaăcácăcăđôngăkimăsoátă
cngănhăđiăviăthƠnhăphnăvƠătráchănhimăcaăHiăđngăqunătr, săminhăbchăvƠă
côngăbăthôngătinầăBƠiănghiênăcuănƠy daătheoăphngăphápăcaăLiuăvƠăcngăsă
13


(2011)ănhmăkimătraăliu rng cácăquyăđnh này có phnănƠoălƠmăgimăvnăđ tcă
quynăsăhuăcaăcácăcăđôngăthiuăs không.
Sădngămtăbădăliuăđyăđăthôngătinăvăcăcuăqunătrădoanhănghip và
tình hình tƠiăchínhăcaăhnă130 doanhănghipăđcăniêmăytătrên haiăsƠnăchngăkhoánă
HNX và HOSE tiăthiăđimă31/12/2006,ătôiătìmăraărng cácădoanhănghipăcóăcăđôngă
kimăsoát lƠănhƠăncă(đcăchoălƠăhotăđngăkémăhiuăquătrongăđiuăkinăkinhătă
bìnhăthng) thìăgiáătrăthătrngăcaăcác doanhănghipănƠyăliăgimăítăhnăsoăviăcácă
doanh nghipătănhơn trongăthiăkìăkhngăhong.ăiuănayăcóănghaărngătrongăgiaiă
đon khngăhongătƠiăchính,ăcácădoanhănghipăcóănhƠăncălƠăcăđôngăkimăsoát thì
hotăđngăhiuăquăhnăsoăviăcácădoanhănghipătănhơn,ănhăvy, săhuănhƠăncă
giúpă gimă nhă nhngă khóă khnă vă tƠiă chính,ă vnă đă htă scă nghiêmă trngă mƠă cácă
doanhănghipăphiăđiămtătrongăthiăkăkhngăhong. Thtăvy,ănhngădoanhănghipă
nƠoădaăvƠoănăNgơnăhƠngănhiuăhnăthìăsăítăgimăgiáătrăhnătrongăsutăthiăgian
khngăhong tài chính. MtăsănghiênăcuătrcăđơyănhnămnhărngăsăhuănhƠăncă
khuynăkhíchăsătcăquynăsăhuăcaăcăđôngăthiuăsătrongăđiuăkinăkinhătăbìnhă
thngăbiăvìănhƠăncătheoăđuiămcătiêuăcngăđngăvƠăgơyăraăcácăvnăđăđuătăquáă
mcădnăđnăgiáătrădoanhănghipăgimă(BaiăvƠăcngăs,ă2000;ăDewenterăvƠăMalatesta,ă
2001; Khwaja và Mian, 2005). Ngcăli,ăbƠiănghiênăcuănày cungăcpăbngăchngă

miăchoăthyărngăsăhuănhƠănc gi năđnhăgiáătr căphiuăcaăcácăcăđông trong
thiăk khngăhong tài chính. Khi các doanh nghipăphiăđiămtăviăkhóăkhnătƠiă
chínhănghiêmătrng,ăuăđƣiătăvicăngân hàng cho vay doăsăhuănhƠăncămangăliă
giáătrăvtăquáăgiáătrăgimăcaăsăhuănhƠănc.
Cácănghiênăcuătrcăđơy cngăthyărngătăl săhuăcăphnăcaăcácăngiă
qunălỦătrongădoanhănghipă(sauăđơyăgiăttălƠătălăqunălỦăsăhu)ăcao cóătácăđngă
tíchăcc viăsăthayăđiătrongăgiáătrăcaăcác doanhănghipăcóăvnănhƠănc trongăthiă
kăkhngăhongăsauăkhiăkimăsoátăcác đcăđimăkhácăcaădoanhănghip,ăLiuăvƠăcácă
cngăsă(2011). Tuy nhiên, trongăphmăviăbƠiănghiênăcuănƠyăkhôngătìmăthyăbngă
14


chngăvămiăliênăhăgiaătălăqunălỦăsăhu và giáătrăcaăcác doanhănghip dù là
doanhănghipăcóăvnăsăhuănhƠăncăhayădoanhănghipătănhơn.
Cui cùng, ktăquănghiênăcuăcngăcho thyărngăcácădoanhănghip đcăkimă
toánăbiămtădoanhănghipăkimătoánăqucătăcó uy tín thì giáătrădoanhănghipăsăgimă
ít hnăsoăviăcácădoanhănghipăkhácătrong thiăk khngăhong tài chính. Ktăquănày
hătrăcho Ủătngărngăcácădoanhănghipăcông băthôngătinănhiu hnăsălƠmăgimăsă
btăcân xngăthôngătinăvƠădoăđóăgimănhăđi xungăđtăgiaănhƠăqunălỦăvƠăcácănhƠăđuă
tă bênă ngoài (Diamond và Verrecchia, 1991; Glosten và Milgrom, 1985; Healy và
Palepuănmă2001;ăMeekăvƠăcngăs,ă1995),ădoăđó,ădoanhănghipăsădădƠngăthuăhútă
thêmăvnăđuătătăcácăcăđôngăbênăngoƠiănhmăgimăbtăkhóăkhnătƠiăchínhătrongă
thiăkăkhngăkhongăkinhăt. Ktăquăcngăchoăthyărngăcác quyăđnhăcaăVităNam
gnăđơyălƠănhngăbcăđiăđúngăhngăđăgiúpăcácădoanhănghip xơyădng căcuăqună
trădoanhănghip hiuăquăhn.
2.2 Các gi thuyt nghiên cu
Mtăđcăđim đcăbităcaăcăcuăqunătr trong các doanhănghipăVităNam là
sătnătiăcaănhƠăncăkimăsoát. ƣăcóănhiuănghiênăcuătrcăđơyăchoăcác doanh
nghipăVităNamătìmăthyătácăđngăngcăchiuăcaăsăhuănhƠăncălên giáătrădoanh
nghip. Gnă đơyă nht,ă nghiênă cuă caă Phmă Huă Hngă Tháiă (2013) choă hnă 646ă

doanhănghipăniêmăytătiăhaiăsƠnăchngăkhoánăVităNamă(HNXăvƠăHOSE)ătrongăhaiă
nmă(2011ăvƠă2012)ăđƣăđaăraăktălunărngămunănơngăcaoăhiuăquăhotăđngăcaă
doanhănghip thìăvicătngătălăsăhuătănhơnălƠăvicălƠmăhtăscăcnăthit. Choăthyă
rng,ătrongăđiuăkinăkinhătăbìnhăthng,ăcóătnătiăvicătcăquynăsăhuăcaăcác că
đôngăthiuă săbiă nhƠănc. Bai và cngăs (2000)ăvƠă Clarkeă(2003)ă lpălună rng
doanhănghipădoănhƠăncănmăquynăkimăsoát chă yuălƠănhmămcăđíchăduyătrìă
vică lƠmăvƠă năđnhă xƣă hiă(mcă tiêuăcng đng)ă chăkhôngă phiă lƠătiă đaăhóaă liă
nhun,ăđơyăchínhălƠămuăchtăsinh raămơuăthunăgiaăcácăcăđôngănhƠăncăvƠăcăđông
thiuăs. MtăsăthtătiăVităNamălƠăcácăNgơnăhƠngăápăđtăhnăchăít hnăđiăviăcác
doanhănghipă cóăvnănhƠă nc, và Chính phă thngăcóăcácă khonăvayăcuătrătƠiă
15


chính cho các doanhă nghip hotă đngă yu kém, trênă danhă nghaălƠă toƠnă bă doanhă
nghipătuyănhiênăđaăsălƠăcácădoanhănghipăcóăvnănhƠăncămiăđápăngăđcăcácă
điuăkinăđăvayăvn,ăktăquălƠ,ădoanhănghipăcóăvnănhƠăncăthngăthcăhinăcácă
khonăđuătăgimăgiáătr. Nhngăphơnătíchănhătrênălàm tngădăđoánălƠăcácădoanhă
nghipăcóăvnănhƠăncăsăbăgimăgiáătrănhiu hnătrong điuăkinăkinhătăkhóăkhn
nhătrongăthiăkăkhngăhongăkinhătătoƠnăcu.
Tuy nhiên, chúng ta cngăcó th đaăraăd đoán ngc li v nhăhng ca s
huănhƠănc đi vi giá tr doanh nghip trong thi k khng hong tài chính vì l
nhăsau: Trong thi gian này, các doanh nghip phiăđi mt vi các vnăđ v tài
chính nghiêm trng. Campello và các cng s (2010) đƣănhn thy rng trong thi gian
khng hong tài chính nmă2008, nhiu doanh nghipăkhóăkhnăv tƠiăchínhăđƣăbuc
phi t b các d án đuătăhp dn, đc bit là  châu Âu và châu Á. Chúngătaăcngă
d dàng nhn thy rng các Ngân hàng ln hin ti  Vit Nam (Vietcombank, BIDV,
Vietinbank, Agribank) ngoài mc tiêu li nhun vic đaă raă quytă đnh tài tr các
khon vay còn da trên các li ích v cngăđng và chính tr mà khonăvayăđóămang
li. Kt qu là, các doanh nghip có vn nhƠănc nhnăđc nhiu uăđƣi và có th d
dàng tip cn ngun vn Ngân hàng.ăcăđim này có kh nngădnăđn vnăđ đuătă

quá mcătrongăđiu kin kinh t bìnhăthng,ănhngăli gim nh tình hình khóăkhnă
tài chính nghiêm trng ca nhiu doanh nghip thi gian khng hong tài chính. Lu và
cng s (2005) cho rng Chính ph có th đc xem nhămtăngi bo lãnh ngm
cho các khon n ca các doanh nghip có s huănhƠănc cao. Ngoài ra, Deng và
Wang (2006) lp lun rng Chính ph thng gii cu các doanh nghip gpăkhóăkhnă
nghiêm trng v tài chính,  VităNamăđiu này chúng ta toàn hoàn có th thyăđc
thôngăquaăbáoăđƠiăvƠăcácăphngătinăthôngătinăđi chúng liên tcăđngătinăv các gói
cu tr các doanh nghipănhăh tr lãi sut, giãn thi hn np thu, đ ánăcăcu li
TpăđoƠnăVinaShinầ Nhng s kin đóăcho thy cácănhƠăđuătăbênăngoƠi tin rng
doanh nghip có s hu nhƠănc thng ít b khóăkhn tài chính và tình trng thiu
thanh khon trong cuc khng hong tài chính. Tóm li, s huănhƠănc có kh nng
tácăđng tích cc hoc tiêu ccăđn hotăđng doanh nghip trong thi k khng hong
16


tài chính. Tôiăđ xut hai gi thuytătráiăngc nhau biăvìăđơyălƠămt câu hi thc
nghim m liu rng gi thuyt nào chimăuăth trong thi k khng hong kinh t
nhăsau:
H1-1. Doanh nghip có nhƠănc là c đôngăkim soát b gim giá tr nhiuăhn
so vi doanh nghip tănhơn trong cuc khng hong tài chính toàn cu.
H1-2. Doanh nghip có nhƠănc là c đông kim soát ít b gim giá tr hn so
vi doanh nghip tănhơn trong cuc khng hong tài chính toàn cu.
Vi gi thuyt đu tiên ca tôi (H1-1) thì s huănhƠăncăcóătácăđng tiêu cc
lên giá tr doanh nghip, nó kéo tt giá tr doanh nghip trong thi k khng hong tài
chính. Nu theo gi thuyt này thì vnăđ tc quyn s hu là vnăđ khá nghiêm
trng tn ti trong doanh nghip có s hu nhà nc. Vnăđ tc quyn s hu trong
các doanh nghip có th đc hn ch bngăcáchătngăt l qun lý s hu ca doanh
nghip. Chúng ta s xem xét vnăđ này ti các nghiên cuătrcăđơyă haiănc M
và Trung Quc. Ti M, các nghiên cuătrcăđy đƣ tìm thy bng chng là giá tr
doanh nghip tngă khiă t l qun lý s hu ch duy trì  mt mcă đ nhtă đnh

(McConnell và Servaes, 1990, 1995, Morck và cng s, 1988). Ti Trung Qucăđƣăcóă
mt s các nghiên cu tìm hiu mi quan h gia t l qun lý s hu và giá tr doanh
nghip. Khác vi trng hp M,  Trung Quc t l qun lý s hu có kh nng gim
nh các vnăđ tc quyn s hu nh vào cu s hu tp trung (hoc t l s hu nhà
nc cao). Li và cng s (2007) đƣătìm thy mt tácăđng mt chiu tích cc gia t l
qun lý s hu và hiu sut hotă đng ca các doanh nghip có vnă nhƠănc ca
Trung Quc. Nói mt cách khác, t l qun lý s hu tngălên thì hiu sut hotăđng
ca doanh nghipă cng tngă lên,ă mƠăhiu sut hotă đngă tngă lênă thìăgiáă tr doanh
nghipăcngătngălên,ătrongăđiu kin các yu t khácăđc kim soát. Quay tr li vn
đ v các doanh nghip  Vit Nam, vi nhngănétătngăđng v vnăhóa,ăv tríăđa
lý,ăđcăđim kinh t, chính trầăchúngătaăcóăth đaăraăgi thuyt sau đơy:
17


H2. Doanh nghip có t l qun lý s hu cao thì giá tr doanh nghip s gim ít
hnătrongăthi k khng hong tài chính toàn cu.

18


CHNG 3: MỌ HỊNH & KT QU NGHIểN CU THC NGHIM
3.1 Chn mu vƠ d liu
3.1.1 Chn mu vƠ d liu
 tài nghiên cu này s dng d liu ca các doanh nghip VităNamăđc
niêm yt trên hai sàn giao dch chng khoán TP Hà Ni (HNX) và TP HCM (HOSE)
tínhăđn thiăđim 31/12/2006. Các ngun d liuăđc thu thp t các ngunănhăsau:
 Các d liu liên quan căcu qun tr doanh nghipănhăs lng c phn
ca các c đôngăln, s lng c phn ca các thành viên trong ban tng
Giámăđc, các thông tin v Hiăđng qun tr đc thu thp t báo cáo
thng niên ca các doanh nghip.
 Các d liu liênăquanăđn tình hình tài chính ca doanh nghip đc thu
thp t báo cáo tài chính nmă2006,ă2007ăvƠă2008 đƣ kim toán đc công
b trên website chính thc ca các doanh nghip.
 Các d liu v giá chng khoán ca các doanh nghipăđc ly t căs
d liu ca website
www.cophieu68.vn và www.cafef.vn.
Sau khi thu thp tin hành thu thp d liu xong, tôi xóa khi ngun d liu:
 Các doanh nghip tƠiăchínhăvìăđnh dng báo cáo tài chính ca các doanh
nghip này khác vi các doanh nghip phi tài chính;
 Các doanh nghipăkhôngăcóăđ các thông tin cn thităđ tính toán cho các
binăđc lp và bin ph thuc;
 Các doanh nghip có giá tr tuytăđi ca bin Ch_Q lnă hnă100% đ

tránhăcácătácăđng ngoi lai. Kt qu là, mu nghiên cu ca tôi bao gm
138 doanh nghip.
Cnăc theo:
 Nghiên cu ca Liu và cng s (2011) thi gian khng hong kinh t ca
Trung Quc là t thángă8ănmă2007ăđn thángă12ănmă2008.
19


 Ch s VN-Index btăđu st gim t ngƠyă02/01/2008ă(921.1ăđim)ăđn
11/12/2008ă(288.9ăđim).
 Ch s HASTC-Index btăđu st gim t ngƠyă02/01/2008ă(322.3ăđim)
đnă25/12/2008ă(105.0ăđim).
Tôiăxácăđnh là thi k khng hong kinh t ti Vit Nam din ra t tháng 12
nmă2007 đn thángă12ănmă2008.
3.1.2 Các bin nghiên cu đc đa vƠo mô hình hi quy
Da theo nghiên cu ca Liu và cng s (2011) tôi s dng s thayăđi h s Q
ca Tobin (Ch_Q) đi din cho s thayă đi ca giá tr doanh nghip trong thi k
khng hong tài chính, h s Q ca Tobin đc tính bng tng n phi tr và giá tr th
trng ca vn ch s hu chia cho giá tr s sách ca tng tài sn. Các binăđc
đnhănghaăc th trong Bng 3.1.
Tôi xây dng các binăđc lp chính là D_SOE, BANKR, LSOWN, và MOWN
da theo nghiên cu ca Liu và cng s (2011):
  tìm hiuătácăđng ca s huănhƠănc, tôi đaăvƠoămôăhìnhăhi quy
mt bin gi (D_SOE), nó nhn giá tr bng 1 (mt) nu nhƠănc là c
đôngăkim soát ca doanh nghip (nm trên 50% s lng c phn ca
doanh nghip) và nhn giá tr bng 0 (không) trongăcácătrng hp khác.
Nhăvy, Gi thuyt H1-1ăđaăraăd đoánărng D_SOE có tácăđng tiêu
cc đn giá tr doanh nghip trong thi k khng hong tài chính. Ngc
li, D_SOE s cóătácăđng tích cc đn giá tr doanh nghip trong trong
thi k khng hong tài chính nu doanh nghip có s huănhƠănc cao

có th d dàng tip cn vi vn vay Ngân hàng hn (Gi thuyt H1-2).
 Tôi ly tng tt c t l s hu (phnătrm)ăcácăc đôngăln (c đông ln
là c đông s hu ít nht 5% trên tng s lng c phiu ca doanh
nghipăđangălu hành trên th trng)ă(LSOWN)ălƠmăđi din cho s tp
trung quyn s hu ca các doanh nghip. Các c đông kim soát (ví d