Xây dựng văn hóa doanh nghiệp tại công ty TNHH Quintiles Việt Nam

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH


HÀ TH TRÀ MY

XÂY DNG VN HÓA DOANH NGHIP
TI CÔNG TY TNHH QUINTILES VIT
NAM



LUN VN THC S KINH T




Thành ph H Chí Minh - Nm 2014







B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH

HÀ TH TRÀ MY

XÂY DNG VN HÓA DOANH NGHIP
TI CÔNG TY TNHH QUINTILES VIT
NAM

CHUYÊN NGÀNH: QUN TR KINH DOANH
MÃ S: 60340102


LUN VN THC S KINH T

NGI HNG DN KHOA HC:
TS. NGUYN HI QUANG
Thành ph H Chí Minh - Nm 2014
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu ca riêng tôi. Các s liu nêu trong
Lun vn này là trung thc, cha đc s dng đ bo v bt c mt hc v nào và
cng cha tng đc ai công b trong bt k công trình nghiên cu nào khác.
Tôi xin cam đoan mi s giúp đ cho vic thc hin Lun vn này đã đc cm n
và các thông tin trích dn trong lun vn đã đc ch rõ ngun gc.

Hc viên: Hà Th Trà My






MCLC
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN

MC LC
DANH MC CÁC T VIT TT
DANH MC CÁC BNG
DANH MC CÁC HÌNH
M U 1
1. Lý do chn đ tài 1
2. Mc tiêu nghiên cu 2
3. i tng và phm vi nghiên cu 2
5. Ý ngha thc tin 3
6. Kt cu lun vn 3
Chng 1: C S LÝ LUN V VN HÓA DOANH NGHIP 5
1.1 Khái quát chung v Vn hóa 5
1.1.1 Khái nim vn hóa 5
1.1.2 Nhng đc trng ca vn hóa 8
1.2 Vn hóa doanh nghip 9
1.2.1 Khái nim VHDN 9
1.2.2 Nghiên cu các cp đ ca vn hóa doanh nghip theo Edgar Schein 10
1.2.3 S cn thit phi xây dng các giá tr VHDN 16

1.2.4 Bài hc kinh nghim xây dng VHDN ca công ty Dc phm nc ngoài ti
Vit Nam……………………………………………………………………… ………14

CHNG 2: THC TRNG VN HÓA DOANH NGHIP TI CÔNG TY
TNHH QUINTILES VIT NAM 22
2.1 Gii thiu v công ty 22




2.1.1 Lch s hình thành và phát trin 22

2.1.1.1 Lch s hình thành và phát trin ca tp đoàn Quintiles Inc. 22
2.1.1.2 Lch s hình thành và phát trin ca Công ty TNHH Quintiles Vit Nam 23
2.1.2 Lnh vc kinh doanh chính 24
2.1.3 Ngun nhân lc 24
2.1.4 Kt qu hot đng trong nhng nm gn đây 26

2.1.5 c thù VHDN ti các tp đoàn dc phm đa quc gia hot đng ti Vit Nam.23
2.2 Thc trng VHDN ti Công ty TNHH Quintiles Vit Nam 27
2.2.1 Tng quan v các cp đ VHDN ti Công ty TNHH Quintiles Vit Nam 30
2.2.1.1 Cp đ th 1: Nhng quá trình và cu trúc hu hình ca Quintiles Vit
Nam 30
2.1.1.2 Cp đ 2: Nhng giá tr đc tuyên b ca Quintiles Vit Nam 32
2.1.1.3 Cp đ 3: Nhng khái nim chung 34
2.2.2 Phân tích thc trng v VHDN ca Công ty TNHH Quintiles Vit Nam 35
2.2.3 ánh giá chung v VHDN Công ty Quintiles Vit Nam 49
Chng 3: XÂY DNG VHDN TI CÔNG TY TNHH QUINTILES VIT NAM 53
3.1. Quan đim và mc tiêu phát trin VHDN ca Quintiles Vit Nam 53
3.1.1 Mc tiêu phát trin chung ca Công ty 53
3.1.2 Mc tiêu phát trin VHDN ca Công ty trong thi gian ti 55
3.2  xut mt s gii pháp xây dng VHDN Công ty Quintiles Vit Nam 55

3.2.1 Gii pháp xây dng nhng quá trình và cu trúc hu hình ca Công ty 55
3.2.1.1 V kin trúc, c s h tng 55
3.2.1.2 Phát trin thng hiu Quintiles Vit Nam 56
3.2.1.3 Khu hiu 57
3.2.1.4 Trang phc công s 57
3.2.2 Gii pháp v xây dng nhng giá tr đc tuyên b 58
3.2.3 Gii pháp v xây dng các quan đim chung 60
3.3 Kin ngh 62
3.2.3.1 Kin ngh đi vi Nhà nc 62

3.2.3.2 Kin ngh đi vi Công ty Quintiles toàn cu 63
3.4 Hn ch ca đ tài 63
KT LUN 64
TÀI LIU THAM KHO
PH LC 1
PH LC 2
PH LC 3





DANH MC T NG VIT TT TRONG LUN VN

VH: Vn hóa
VHDN: Vn hóa doanh nghip
TNHH: Trách nhim hu hn
CBNV: Cán b nhân viên
BI: Boehringer Ingelheim
SA: Sanofi Aventis

DANH MC CÁC BNG BIU TRONG LUN VN

Bng 2.1: Phân loi lao đng ti Quintiles Vit Nam 25
Bng 2.2: B trí nhân s ti Quintiles Vit Nam 25
Bng 2.3: Phân b đ tui ti Quintiles Vit Nam 26
Bng 2.4: Kt qu đánh giá đi vi mc đ quan tâm v VHDN ca CBNV Công ty
Quintiles vi các yu t cp đ 1 36
Bng 2.5: Kt qu đánh giá v mc đ thc hin vn hóa cp đ 1 ti Công ty 39
Bng 2.6: Kt qu đánh giá tính tng đng v mc đ nhn thc cp đ 1 ca
VHDN gia nhân viên và qun lý 41
Bng 2.7: Kt qu đánh giá đi vi mc đ quan tâm ca CBNV v cp đ vn hóa
2 ti Quintiles 42
Bng 2.8: Mc đ thc hin ca nhân viên đi vi các yu t cp đ 2 44
Bng 2.9: Kt qu mc đ quan tâm ca nhân viên đi vi các yu t cp đ 3 45
Bng 2.10: Mc đ thc hin ca nhân viên đi vi các yu t cp đ 3 47
Bng 2.11: Kt qu đánh giá tính tng đng v mc đ nhn thc cp đ 3 ca
VHDN gia nhân viên và qun lý 49





DANH MC CÁC HÌNH V TRONG LUN VN

Hình 2.1: Kt qu hot đng ca công ty trong các nm 2010-2013 26
Hình 2.2: Kt qu đánh giá mc đ quan tâm ca CBNV đi vi yu t “Môi trng
làm vic hu hình” 37
Hình 2.3: Kt qu đánh giá mc đ quan tâm ca CBNV đi vi yu t “Các nghi
thc, hot đng thng xuyên” 38
Hình 2.4: Kt qu đánh giá mc đ quan tâm ca CBNV đi vi yu t “Các biu

tng, logo, th nhân viên” 38
Hình 2.5: Kt qu đánh giá mc đ thc hin ca nhân viên đi vi cp đ 1 ca
VHDN 40
Hình 2.6: Kt qu đánh giá mc đ quan tâm ca CBNV đi vi các yu t cp đ 2 43
Hình 2.7: Kt qu đánh giá mc đ thc hin ca nhân viên đi vi cp đ 2 ca
VHDN 45
Hình 2.8: Kt qu mc đ quan tâm ca nhân viên đi vi các yu t cp đ 3 46
Hình 2.9: Kt qu đánh giá mc đ thc hin ca nhân viên đi vi cp đ 3 ca
VHDN 48



1

M U

1. Lý do chn đ tài
Trong xã hi hin nay, con ngi đóng mt vai trò quan trng đi vi s
thành bi ca doanh nghip. Mt doanh nghip mun thành công không ch đm
bo nhng yêu cu v mt chuyên môn, k thut mà còn phi bit cách tn dng và
phát huy ngun nhân lc con ngi, khuyn khích, đng viên nhân viên phát huy
ht kh nng ca mình.
Vn hóa là mt trong nhng yu t quan trng góp phn gn kt các nhân t
con ngi trong mt t chc. Doanh nghip cng là mt t chc, hot đng vi s
thng nht cao đ ca các nhân viên trong t chc. Bên cnh nhng yu t c bn
v vn, khoa hc công ngh, chuyên môn k thut…, đ có đc s thành công,
doanh nghip còn cn tn dng sc mnh vô hình ca mình, đó là vn hóa doanh
nghip. Vn hóa doanh nghip là toàn b nhng nhân t vn hóa đc doanh
nghip chn lc, to ra, biu hin và s dng trong hot đng kinh doanh ca mình.
Chính sc mnh vô hình này s góp phn giúp doanh nghip to dng nên bn sc

vn hóa kinh doanh ca doanh nghip mình.
Hin nay, vn đ vn hóa doanh nghip  các doanh nghip ti Vit Nam nói
chung còn cha đc quan tâm mt cách đúng mc và có nhng hn ch nht đnh.
Nn vn hóa đc xây dng mt cách ri rc, cha chuyên nghip và cha có tính
h thng. c bit là  nhng Công ty có vn đu t nc ngoài, chu s giao thoa
gia 2 nn vn hóa qun tr khác nhau gia nc đu t và nc s ti, vn còn
nhiu khó khn trong vic xây dng bn sc vn hóa doanh nghip mình.  khc
phc đc nhng nhc đim này, các doanh nghip Vit Nam cn đu t xây
dng cho mình mt bn sc vn hóa doanh nghip riêng, xây dng đc thng
hiu mnh vi giá tr ct lõi ca chính mình.
Công ty TNHH Quintiles Vit Nam là mt Công ty con mi đc thành lp
t Công ty m ti Hoa K, vi 100% vn đu t nc ngoài, còn non tr trong
2



nhng chính sách v nhân s cng nh qun lý con ngi. Trong hai nm gn đây,
môi trng làm vic ti Quintiles có nhiu xáo đng, nhân s bt n đnh, nhân
viên trong công ty đang b lung lay trc nhng c hi bên ngoài. Bên cnh đó, ban
qun lý công ty đang có nhu cutìm hiu và xây dng vn hóa doanh nghip mnh
cho công ty, nhm thu hút và gi chân nhân tài, to sc mnh cnh tranh cho công
ty.Chính vì vy, đ tài “Mt s gii pháp hoàn thin VHDN ti Công ty TNHH
Quintiles Viêt Nam” đc thc hin nhm tìm hiu vn hóa doanh nghip tiCông
ty, t đó đa ra nhng phân tích và kin ngh nhng gii pháp xây dngvn hóa
doanh nghip ca Công ty, góp phn xây dng bn sc riêng cho VHDN.

2. Mc tiêu nghiên cu
Mc tiêu nghiên cu ch yu ca đ tài là xây dng VHDN ti Công ty
TNHH Quintiles Vit Nam, c th:
- Nghiên cu lý thuyt: nghiên cu, h thng hóa nhm làm rõ các khái nim

và ni dung có liên quan đn VHDN.
- Liên h, phân tích, đánh giá thc trng VHDN ti Công ty TNHH Quintiles
Vit Nam.
-  xut mt s gii pháp xây dng VHDN ti Công ty TNHH Quintiles Vit
Nam.

3. i tng và phm vi nghiên cu
3.1 i tng nghiên cu ca đ tài là VHDN và các yu t cu thành
VHDN ca công ty TNHH Quintiles Vit Nam, t đó đa ranhng gii pháp nhm
góp phn hoàn thin VHDN ti Công ty TNHH Quintiles Vit Nam.
3.2 Phm vi nghiên cu: lun vn nghiên cu v VHDN ca Công ty TNHH
Quintiles Vit Nam ti Hà Ni và Tp. H Chí Minh t nm 2010 đn nm 2013. Do
quy mô công ty nh, đi tng kho sát bao gm tt c Cán b, công nhân viên ca
Quintiles.

3



4. Phng pháp nghiên cu
4.1 Ngun d liu s dng:
Nghiên cu s dng d liu s cp thông qua bng câu hi kho sát đc
thc hin vi toàn b nhân viên công ty.
4.2 Phng pháp nghiên cu:
Phng pháp kho sát thc tin: điu tra, kho sát, phng vn nhân viên ca
Quintiles nhm đánh giá thc trng và thu thp thông tin, phc v cho vic xây
dng VHDN ti Công ty TNHH Quintiles Vit Nam.
Phng pháp phng vn sâu: phng vn, tho lun, tng hp các ý kin ca
Ban lãnh đo cùng vi các Trng b phn ca công ty đ đ xut mt s gii pháp
xây dng VHDN ti Công ty TNHH Quintiles Vit Nam.

Phng pháp tng hp: nhn đnh môi trng bên trong và bên ngoài ca
Công ty Quintiles Vit Nam, t đó xác đnh đim mnh và đim yu, các c hi
cng nh nguy c làm cn c đ đnh hng phát trin VHDN ti Quintiles Vit
Nam.
Phng pháp suy lun logic: phân tích kt qu và các thông tin đc tng
hp, đánh giá đ tìm ra gii pháp phù hp.
5. Ý ngha thc tin
Thông qua nghiên cu lý thuyt v VHDN và áp dng vào thc trngCông ty
TNHH Quintiles Vit Nam, đ tài mong mun tìm hiu đc các cp đ VHDN
hin có ti công ty
 tài đa ra nhng kin ngh gii pháp cho Ban lãnh đo, giúp Ban lãnh đo
có cái nhìn tng th v VHDN hin có ticông tyvà có nhng chin lc phát trin
VHDN, con ngi phù hp, góp phn vào s phát trin ca công ty
i vi các cán b nhân viên, đ tài giúp nhân viên có th nhn thc đc
VHDN hin có ca Công ty và có ý thc góp phn hoàn thin VHDN ti công ty
6. Kt cu lun vn
M đu
Chng 1: C s lý lun v VHDN
4



Chng 2: Thc tin VHDN ti Công ty TNHH Quintiles Vit Nam.
Chng 3:  xut nhng gii pháp đ hoàn thin VHDN ti Công ty TNHH
Quintiles Vit Nam.
Kt lun
Tài liu tham kho
Ph lc

5

CHNG 1: C S LÝ LUN V VN
HÓA DOANH NGHIP

1.1 Khái quát chung v Vn hóa
1.1.1 Khái nim vn hóa
Vn hóa là mt khái nim tru tng và có lch s t lâu đi. Có rt nhiu
đnh ngha v vn hóa. Ngay t nm 1952Alfred Kroeber và Clyde Kluckhohnđã
trích lc đc khong 160 đnh ngha, mi đnh ngha phn ánh mt cách nhìn nhn
và đánh giá khác nhau. Có th đnh ngha v vn hóa theo các nhóm nh sau:
Theo ngha gc ca t
Theo ngôn ng ca phng Tây, t tng ng vi vn hóa ca ting Vit
(culture trong ting Anh và ting Pháp, kultur trong ting c, ) có ngun gc t
các dng ca đng tLatin colere là colo, colui, cultus vi hai ngha: gi gìn, chm
sóc, to dng trong trng trt; và cu cúng
Theo ngôn ng phng ông, trong ting Hán c t vn hóa bao gm ý
ngha “vn” là v đp ca nhân tính, v đp ca tri thc đt đc thông qua s tu
dng ca bn thân và cách thc cai tr đúng đn ca nhà cm quyn. Ch “hóa” có
ngha là đem cái vn (cái đp, cái tt, cái đúng) đ cm hóa, giáo dc và hin thc
hóa trong thc tin đi sng.
Nh vy trong c phng ông và phng Tây, vn hóa đu có ngun gc
chung là s gi gìn, chm sóc, vun trng nhân cách con ngi, hng đn làm cho
con ngi và cuc sng ngày càng tt đp hn.
Theo phm vi nghiên cu
Theo ngha rng, vn hóa nói chung là tng th nhng giá tr vt cht và tinh
thn do con ngi sáng to trong lch s,là mt h thng hu c các giá tr vt cht
và tinh thn do con ngi sáng to và tích ly qua quá trình hot đng thc
tin,trong s tng tác gia con ngi vi môi trng t nhiên xã hi.

6



Theo Pitirim Alexandrovich Sorokin (1889 - 1968): Vi ngha rng nht, vn
hóa ch tng th nhng gì đc to ra, hay đc ci bin bi hot đng có ý thc
hay vô thc ca hai hay nhiu cá nhân tng tác vi nhau và tác đng đn li ng
x ca nhau
Theo E.B. Tylor: trong đon vn m đu cun sách Vn Hóa S Khai (1871),
đã đa ra đnh ngha nh sau: Vn hóa là tng th phc tp bao gm kin thc,
nim tin, ngh thut, luân lí, lut pháp, tp tc và nhng kh nng cùng thói quen
khác mà ngi ta tip nhn đc trong xã hi mà mình là thành viên.
nh ngha ca Tylor nghiêng v tính n đnh và liên tc ca vn hóa. Theo
đó, vn hóa là nhng gì con ngi tri nghim và đt đc trong cuc sng thông
qua nhng hành đng ngoi ti ca mình trong môi trng lch s xã hi. Mi
tng quan gia con ngi và vn hóa theo mt chiu, ngha là, t con ngi ti
vn hóa. Nói cách khác, con ngi là ch th tip nhn vn hóa, còn vn hóa đc
nhìn nhn nh đi tng đc con ngi hp thu. Theo ngha này, vn hóa hoàn
toàn ph thuc vào con ngi và đc lu truyn t ngi này ti ngi khác, t
xã hi này ti xã hi kia, và t th h này ti th h k tip. Cách hiu ca Tylor v
vn hóa là cha đy đ, bi l không nêu bt đc s tht rng con ngi cng là
đi tng ca vn hóa, con ngi l thuc vn hóa cùng nhng bin đi không
ngng ca nó. Vn hóa ‘bao ph’ và ‘hng dn’ con ngi theo nhng đc tính
ca nó.
UNESCOđã đa ra mt đnh ngha đy đ hn: “Vn hóa là mt phc h-
tng hp các đc trng din mo v tinh thn, vt cht, tri thc và tình cm… khc
ha nên bn sc ca mt cng đng gia đình, xóm làng, vùng, min, quc gia, xã
hi… Vn hóa không ch bao gm ngh thut, vn chng mà còn c li sng,
nhng quyn c bn ca con ngi, nhng h thng giá tr, nhng truyn thng, tín

ngng…”
Theo ngha hp, vn hóa là nhng hot đng và giá tr tinh thn ca con
ngi. trong phm vi này, vn hóa khoa hc (toán hc, hóa hc…) và vn hóa ngh
thut (vn hc, đin nh…)đc coi là hai phân h chính ca vn hóa
7



Cng theo UNESSCO “Vn hóa là tng th nhng h thng biu trng (ký
hiu) chi phi cách ng x và giao tip trong cng đng, khin cng đng đó có
đc thù riêng” …
Thông thng hin nay khi nhc đn và nghiên cu v vn hóa, ngi ta
thng hiu vn hóa theo ngha rng nhiu hn.
Theo hình thc biu hin
Vn hóa đc phân loi thành vn hóa vt cht và vn hóa tinh thn.
Vn hóa tinh thn hay còn gi là vn hóa phi vt cht là nhng ý nim, tín
ngng, phong tc, tp quán, giá tr, chun mc, to nên mt h thng. H thng
đó b chi phi bi trình đ ca các giá tr, đôi khi có th phân bit mt giá tr bn
cht. Chính giá tr này mang li cho vn hóa s thng nht và kh nng tin hóa ni
ti ca nó.
Ngoài các yu t phi vt cht nh giá tr, tiêu chun, nn vn hóa còn bao
gm tt c nhng sáng to hu hình ca con ngi nh nhng con đng, tòa cao
c, đn đài, phng tin giao thông, máy móc thit b
Vn hóa vt cht và phi vt cht liên quan cht ch vi nhau. Kho sát mt
nn vn hóa có th thy vn hóa vt cht phn ánh nhng giá tr vn hóa mà nn
vn hóa đó coi là quan trng. S phân loi trên mang ý ngha tng đi vì trong
cùng mt sn phm vn hóa thng có s hin din đng thi ca c hai yu t, vt
th và phi vt th
Tóm li, Vn hóa là sn phm ca loài ngi, vn hóa đc to ra và phát
trin trong quan h qua li gia con ngi và xã hi. Song, chính vn hóa li tham

gia vào vic to nên con ngi, và duy trì s bn vng và trt t xã hi. Vn hóa
đc truyn t th h này sang th h khác thông qua quá trình xã hi hóa và đc
tái to, phát trin trong quá trình hành đng và tng tác xã hi ca con ngi. Vn
hóa là trình đ phát trin ca con ngi và ca xã hi đc biu hin trong các kiu
và hình thc t chc đi sng và hành đng ca con ngi cng nh trong giá tr
vt cht và tinh thn mà do con ngi to ra.Vn hóa chính là nc thang đa con
ngi vt lên trên nhng loài đng vt khác trong xã hi.
8



1.1.2 Nhng đc trng ca vn hóa
Vn hoá mang tính cng đng: vn hoá không th tn ti do chính bn thân
nó mà phi da vào s to dng, tác đng qua li và cng c ca mi thành viên
trong xã hi. Vn hoá nh là mt qui c chung cho các thành viên trong cng
đng. ó là nhng l li, nhng tp tc mà mt cng đng ngi cùng tuân theo
mt cách rt t nhiên, không cn ép buc. Mt ngi nào đó làm khác đi s b cng
đng lên án hoc xa lánh tuy rng xét v mt pháp lý nhng vic làm ca anh ta
không có gì là phi pháp.
Vn hoá mang tính tp quán: vn hoá qui đnh nhng hành vi đc chp
nhn hay không đc chp nhn trong xã hi c th. Có nhng tp quán đp, tn ti
lâu đi nh mt s khng đnh v nét đc đáo ca mt nn vn hoá này so vi nn
vn hoá khác, nh tp quán “mi tru” ca ngi Vit Nam, tp quán các thiu n
Nga mi khách bành mì và mui. Song cng có nhng tp quán không đ gì cm
thông ngay nh tp quán “cà rng cng tai”  mt s dân tc thiu s  Vit Nam.
Vn hoá mang tính dân tc: vn hoá to nên np suy ngh và cm nhn
chung ca tng dân tc mà ngi dân tc khác không d gì hiu đc. Vì th mà
mt câu chuyn ci có th làm cho ngi dân các nc Phng Tây ci chày
nc mt mà ngi dân Châu Á chng thy có gì hài hc  đó c. Vì vy cùng
mt thông đip mà  nhng nc khác nhau có th mang ý ngha hoàn toàn khác

nhau.
Vn hóa mang tính ch quan: con ngi  các nn vn hóa khác nhau có
suy ngh, đánh giá khác nhau v cùng mt s vic. Mt c ch thc tay vào túi qun
và ngi ghch chân lên bàn đ ging bài ca mt thy giáo có th đc coi là rt
bình thng  n
c M, trái li là không th chp nhn đc  nhiu nc Châu Á.
Vn hóa mang tính khách quan: vn hóa th hin quan đim ch quan ca
tng dân tc, nhng li có c mt quá trình hình thành mang tính lch s, xã hi,
đc chia s và truyn t th h này sang th h khác, không ph thuc vào ý mun
ch quan ca mi ngi. Vn hóa tn ti khách quan k c vi các thành viên trong
cng đng.
9



Vn hóa mang tính k tha: vn hóa là s tích tr hàng trm nm, hàng ngàn
nm ca tt c các hoàn cnh, mi th h điu cng thêm nhng nét đc trng riêng
bit ca mình vào nn vn hóa dân tc trc khi truyn li cho th h sau.  mi
th h thi gian qua đi. nhng cái c có th b loi tr và to nên vn hóa qung đi.
S sàng lc và tích t qua thi gian đã làm cho vn vn hóa dân tc tr nên giàu có,
phong phú và tinh khit hn.
Vn hóa có th hc hi đc: vn hóa không ch đc truyn li t đi này
sang đi khác, mà nó còn phi do hc hi mi có. a s nhng kin thc (mt biu
hin ca vn hóa) mà mt ngi có đc là do hc mà có hn là bm sinh đã có.
Do vy, con ngi ngoài vn vn hóa có đc t ni sinh ra và ln lên, có th còn
hc đc t nhng ni khác, nhng nn vn hóa khác.
Vn hóa luôn phát trin: mt nn vn hóa không bao gi tnh li và bt bin.
Ngc li vn hóa luôn luôn thay đi và rt nng đng. Nó luôn t điu chnh cho
phù hp vi trình đ và tình hình mi. Trong quá trình hi nhp và giao thoa vi
nn vn hóa khác, nó có th tip thu nhng giá tr tin b, hoc tích cc ca các nn

vn hóa khác. Ngc li nó cng có tác đng nh hng ti các nn vn hóa khác.
1.2 Vn hóa doanh nghip
1.2.1 Khái nim Vn hóa doanh nghip
Vn hoá doanh nghip là toàn b các giá tr vn hoá đc gây dng nên trong
sut quá trình tn ti và phát trin ca mt doanh nghip, tr thành các giá tr, các
quan nim và tp quán, truyn thng n sâu vào hot đng ca doanh nghip và chi
phi tình cm, np suy ngh và hành vi ca mi thành viên trong doanh nghip đ
theo đui và thc hin các mc đích ca doanh nghip.
Gareth Morgan đã mô t vn hóa doanh nghip nh: “Các thit lp ca nim
tin, giá tr, và các đnh mc, cùng vi các biu tng nh các s kin và các cá
nhân, đi din cho nhân vt duy nht ca mt doanh nghip, và cung cp bi cnh
cho hành đng  trong đó”. nh ngha ca Morgan thiên v mô t nhng đim
chung nht ca vn hóa doanh nghip, tuy nhiên cha th hin đc tính k tha và
phát huy nhng giá tr ca vn hóa doanh nghip qua thi gian.
10



Schein đnh ngha ca vn hóa doanh nghip là: “Vn hóa doanh nghip là
tng hp nhng quan nim chung mà các thành viên trong doanh nghip hc đc
trong quá trình gii quyt các vn đ ni b và x lý các vn đ môi trng xung
quanh”. Schein cng đã nói “Vn hóa doanh nghip gn vi vn hóa xã hi, là mt
bc tin ln ca vn hóa xã hi, là tng sâu ca vn hóa xã hi. Vn hóa doanh
nghip đòi hi va chú ý ti nng sut và hiu qu sn xut, va chú ý quan h ch
th, quan h gia ngi vi ngi. Nói rng ra, nu toàn b nn sn xut đu đc
xây dng trên mt nn vn hóa doanh nghip có trình đ cao, nn sn xut s va
mang bn sc dân tc, va thích ng vi thi đi ngày nay”. Cách đnh ngha Vn
hóa Doanh nghip ca Schein bao quát và rõ ràng hn đnh ngha ca Morgan, bên
cnh s k tha và phát huy các giá tr, còn cho thy tính thích ng ca vn hóa
doanh nghip vi thi đi, đ to dng nên vn hóa doanh nghip ca riêng mình.

Bên cnh đó, cng có nhng cách đnh ngha VHDN đn gin hn nh sau:
Phm cht riêng bit ca t chc đc nhn thc phân bit nó vi các t chc
khác trong lnh vc. (Gold, K.A.)
Vn hóa th hin tng hp các giá tr và cách hành x ph thuc ln nhau ph
bin trong doanh nghip và có xu hng t lu truyn, thng trong thi gian dài.
(Kotter, J.P. & Heskett, J.L.)
Vn hóa doanh nghip là nhng nim tin, thái đ và giá tr tn ti ph bin và
tng đi n đnh trong doanh nghip. (Williams, A., Dobson, P. & Walters, M.)
Nhng đnh ngha đn l này th hin nhng đc trng khác nhau ca vn
hóa doanh nghip
Mc dù có nhiu đnh ngha khác nhau v
vn hóa doanh nghip, tuy nhiên có
th rút ra đc nhng đim chung nht cho đnh ngha vn hóa doanh nghip: vn
hóa doanh nghip là h thng nhng kinh nghim tp th, thói quen, nim tin, các
giá tr, mc tiêu, ca doanh nghip, có tính cht lu truyn, giúp phân bit nó vi
các t chc khác trong lnh vc, to nên giá tr ct lõi riêng cho doanh nghip.
1.2.2 Nghiên cu các cp đ ca vn hóa doanh nghip theo Edgar Schein
11



Có nhiu mô hình tip cn VHDN nh mô hình ca Edgar Schein, Mô hình
ca Geert Hofstede, Mô hình ca Trompenaar. Tuy nhiên mô hình ca Edgar Schein
đc s dng trong lun vn do tính ph bin và phù hp hn c.
Tin s Tâm lý hc ngi M, Edgar H. Schein, đã đa ra cách phân chia vn
hóaDoanh nghip thành các lp khác nhau, sp xp theo th t phc tp và sâu sc
khicm nhn các giá tr vn hóa ca doanh nghip. Có th nói đây là cách tip cn
htsc đc đáo, đi t hin tng đn bn cht ca vn hóa thông qua các b phn
cuthành ca nó.
 Cp đ 1: Nhng quá trình và cu trúc hu hình ca doanh

nghip
Nhng cu trúc này có th nhìn thy, nghe và cm nhn khi tip xúc. Nó d
thay đi tùy theo tng giai đon phát trin ca DN, theo quan đim ngi lãnh
đo…
Nhng giá tr vn hóa hu hình là nhng cái th hin đc ra bên ngoài rõ
ràng, d nhn bit nht ca VHDN. Các thc th hu hình mô t mt cách tng
quan nht môi trng vt cht và các hot đng xã hi trong mt doanh nghip.
Bao gm các hình thc c bn sau:
Kin trúc đc trng và din mo doanh nghip

c coi là b mt ca DN, kin trúc và din mo luôn đc các DN quan
tâm, xây dng. Kin trúc, din mo b ngoài s gây n tng mnh vi khách hàng,
đi tác… v sc mnh, s thành đt và tính chuyên nghip ca bt k DN nào.
Din mo th hin  hình khi kin trúc, quy mô v không gian ca DN. Kin trúc
th hin  s thit k các phòng làm vic, b trí ni tht trong phòng, màu sc ch
đo,…Tt c nhng s th hin đó đu có th làm nên đc trng cho DN. Thc t
cho thy, cu trúc và din mo có nh hng đn tâm lý trong quá trình làm vic
ca ngi lao đng.
L k nim, l nghi và các sinh hot vn hóa

ây là nhng hot đng đã đc d kin t trc và đc chun b k lng.
L nghi theo t đin ting Vit là toàn th nhng cách làm thông thng theo
12



phong tc, áp dng khi tin hành mt cuc l. Theo đó, l nghi là nhng nghi thc
đã tr thành thói quen, đc mc đnh s đc thc hin khi tin hành mt hot
đng nào đó, nó th hin trong đi sng hàng ngày ch không ch trong nhng dp
đc bit. L nghi to nên đc trng v vn hóa, vi mi nn VH khác nhau các l

nghi cng có hình thc khác nhau. Mt ví d c th v l nghi trong phc v bàn:
có s khác nhau c bn gia Vit Nam và các nc châu Âu. Do ba n ca ngi
Vit mang tính cng đng cao, tt c mi ngi đu n chung mt món n, nên 
Vit Nam khi phc v thc n thng có bát, ni to đt  gia bàn, mi thc khách
có mt b bát, đa, thìa, đa đ ly thc n t bát ln và ni. Ngc li,  phng
Tây phc v bàn đem tng sut n ra phc v cho tng khách hàng, cùng mt món
mà đt bao nhiêu sut thì s mang ra by nhiêu bát, đa.
L k nim là hot đng đc t chc nhm nhc nh mi ngi trong DN
ghi nh nhng giá tr ca DN và là dp tôn vinh DN, tng cng s t hào ca mi
ngi v DN. ây là hot đng quan trng đc t chc sng đng nht.
Các sinh hot vn hóa nh các chng trình ca nhc, th thao, các cuc thi
trong các dp đc bit,…là hot đng không th thiu trong đi sng vn hóa. Các
hot đng này đc t chc to c hi cho các thành viên nâng cao sc kho, làm
phong phú thêm đi sng tinh thn, tng cng s giao lu, chia s và hiu bit ln
nhau gi
a các thành viên.
Ngôn ng, khu hiu

Ngôn ng là phng tin giao tip trong đi sng hàng ngày, do cách ng x,
giao tip gi các thành viên trong DN quyt đnh. Nhng ngi sng và làm vic
trong cùng mt môi trng có xu hng dùng chung mt th ngôn ng. Các thành
viên trong DN đ làm vic đc vi nhau cn có s hiu bit ln nhau thông qua
vic s dng chung mt ngôn ng, ting “lóng” đc trng ca DN. Nhng t nh
"dch v hoàn ho", "khách hàng là thng đ", đc hiu rt khác nhau tùy theo
VH ca tng DN.
Khu hiu là mt câu nói ngn gn, s dng nhng t ng đn gin, d nh
th hin mt cách cô đng nht trit lý kinh doanh ca mt công ty.
13

Biu tng, bài hát truyn thng

Biu tng là biu th mt cái gì đó không phi là chính nó và có tác dng
giúp mi ngi nhn ra hay hiu đc cái mà nó biu th. Các công trình kin trúc,
l nghi, giai thoi, khu hiu đu cha đng nhng đc trng ca biu tng. Mt
biu tng khác là logo. Logo là mt tác phm sáng to th hin hình tng v mt
t chc bng ngôn ng ngh thut. Logo là loi biu trng đn gin nhng có ý
ngha ln nên đc các DN rt quan tâm chú trng. Logo đc in trên các biu
tng khác ca DN nh bng ni quy, bng tên công ty, đng phc, các n phm,
bao bì sn phm, các tài liu đc lu hành,…
Bài hát truyn thng, đng phc là nhng giá tr vn hóa to ra nét đc trng
cho DN và to ra s đng cm, gn bó gia các thành viên. ây cng là nhng biu
tng to nên nim t hào ca nhân viên v công ty mình.
Ngoài ra, các giai thoi, truyn k, các n phm đin hình,…là nhng biu
tng giúp mi ngi thy rõ hn v nhng giá tr VH ca t chc.
 Cp đ 2: Nhng giá tr đc tuyên b
Bao gm các chin lc, mc tiêu, các ni quy, quy đnh, tm nhìn, s mnh
đc công b công khai đ mi thành viên ca DN n lc thc hin. ây là kim ch
nam cho mi hot đng ca nhân viên. Nhng giá tr này cng có tính hu hình vì
có th nhn bit và din đt mt cách rõ ràng, chính xác.
Tm nhìn

Tm nhìn là trng thái trong tng lai mà DN mong mun đt ti. Tm nhìn
cho thy mc đích, phng hng chung đ dn ti hành đng thng nht. Tm
nhìn cho thy bc tranh toàn cnh v DN trong tng lai vi gii hn v thi gian
tng đi dài và có tác dng hng mi thành viên trong DN chung sc, n lc đt
đc trng thái đó.
S mnh

S mnh nêu lên lý do vì sao t chc tn ti, mc đích ca t chc là gì? Ti
sao làm vy? Làm nh th nào?  phc v ai? S mnh và các giá tr c bn nêu
lên vai trò, trách nhim mà t thân DN đt ra. S mnh và các giá tr c bn cng
14



giúp cho vic xác đnh con đng, cách thc và các giai đon đ đi ti tm nhìn mà
DN đã xác đnh.
Mc tiêu chin lc

Trong quá trình hình thành, tn ti và phát trin, DN luôn chu các tác đng
c khách quan và ch quan. Nhng tác đng này có th to điu kin thun li hay
thách thc cho DN. Mi t chc cn xây dng nhng k hoch chin lc đ xác
đnh “l trình” và chng trình hành đng ,tn dng đc các c hi, vt qua các
thách thc đ đi ti tng lai, hoàn thành s mnh ca DN. Mi quan h gia chin
lc và VHDN có th đc gii thích nh sau: Khi xây dng chin lc cn thu
thp thông tin v môi trng. Các thông tin thu thp đc li đc din đt và x lý
theo cách thc, ngôn ng thnh hành trong DN nên chúng chu nh hng ca
VHDN. VH cng là công c thng nht mi ngi v nhn thc, cách thc hành
đng trong quá trình trin khai các chng trình hành đng.
 Cp đ 3: Nhng khái nim chung (Các giá tr ngm đnh)
Các giá tr ngm đnh là nim tin, nhn thc, suy ngh, tình cm đã n sâu
trong tim thc mi thành viên trong doanh nghip. Các ngm đnh là c s cho các
hành đng, đnh hng s hình thành các giá trong nhn thc cho các cá nhân.
Th nht: Quan h gia con ngi vi môi trng.
V mi quan h này, mi ngi và mi t chc có nhn thc khác nhau.
Mt s cho rng h  có th làm ch đc trong mi tình hung, tác đng ca môi
trng không th làm thay đi vn mnh ca h. Mt s khác thì cho rng cn phi
hòa nhp vi môi trng, hay tìm cách sao cho có mt v trí an toàn đ không phi

chu nhng tác đng bt li ca môi trng. Nhng t chc, cá nhân có suy ngh
tiêu cc thì cho rng không th  thay đi đc nhng gì mà s phn đã an bài, nên
đành phi chp nhn s phn đó. ây là nhng t chc, cá nhân có xu hng an
phn, không mun c gng.
Th hai: Quan h gia con ngi vi con ngi.
Ngoài mi quan h xã hi, các thành viên trong t chc còn có mi quan h
trong công vic. Các quan h này có nh hng tng h ln nhau. Mt s t chc
15



ng h thành tích và s n lc ca mi cá nhân. Mt s khác li khuyn khích s
hp tác và tinh thn tp th. Trit lý qun lý ca mi t chc có th coi trng tính
đc lp, t ch hoc ngc lai đ cao tính dân ch.  xác đnh chính xác t tng
ch đo trong mi quan h gia con ngi trong t chc, cn đánh giá vai trò ca
mi cá nhân trong mi quan h vi các thành viên còn li.
Th ba: Ngm đnh v bn cht con ngi.
Các t chc khác nhau có quan nim khác nhau v bn cht con ngi. Mt
s t chc cho rng bn cht con ngi là li bing, tinh thn t ch thp, kh
nng sáng to kém. Mt s t chc khác li cho rng bn cht con ngi là có tinh
thn t ch cao, có trách nhim và có kh nng sáng to tim n. Trong khi mt s
t chc khác li đánh giá cao kh nng ca ngi lao đng, đ cao ngi lao đng
và coi đó là chìa khóa ca s thành công. Các quan đim khác nhau dn đn nhng
phng pháp qun lý khác nhau và có tác đng đn nhân viên theo nhng cách
khácnhau.
Th t: Bn cht hành vi con ngi.
C s ca hành vi cá nhân trong t chc cn c vào thái đ, tính cách, nhn
thc và s hc hi ca mi ngi. Bn yu t này là nhng yu t ch yu nh
hng đn hành vi cá nhân trong t chc. Quan đim v bn cht hành vi cá nhân
có s khác nhau gia phng Tây và phng ông. Ngi phng Tây quan tâm

nhiu đn nng l
c, s c gng và th hin bn thân bng nh ng cái c th làm
đc trong khi ngi phng ông coi trng v th, nên có li sng đ c chng
t mình là ai đó th hin qua đa v xã hi mà ngi đó có đc.
Th nm: Bn cht s tht và l phi.
i vi mt s t chc, s tht và l phi là kt qu ca mt quá trình phân
tích, đánh giá theo nhng quy lut, chân lý đã có. Mt s t chc khác li xem s
tht và l phi là quan đim, ý kin ca ngi lãnh đo do nim tin, s tín nhim
tuyt đi vi ngi đng đu t chc. Có t chc li cho rng nhng gì còn li sau
cùng chính là l phi và s tht.
16



Ngoài ra, trong DN còn tn ti mt h thng giá tr cha đc coi là đng
nhiên và các giá tr mà lãnh đo mong mun đa vào DN mình. Nhng giá tr
đc các thành viên chp nhn thì s đc tip tc duy trì theo thi gian và dn
dn đc coi là đng nhiên. Sau mt thi gian, các giá tr này s tr thành các
ngm đnh. Các ngm đnh thng rt khó thay đi và nh hng rt ln đn phong
cách làm vic, quyt đnh, giao tip và ng x. S nh hng ca các ngm đnh
ln hn rt nhiu so vi s nh hng ca các giá tr đc th hin.
1.2.3 S cn thit phi xây dng các giá tr vn hóa doanh nghip
Nhng tác đng tích cc di đây ca vn hóa doanh nghip giúp mang li
tính thit yu trong vic xây dng VHDN:
Thu hút và gìn gi nhân tài cho doanh nghip

Mt môi trng vn hóa mnh có tác dng thu hút và gìn gi nhân tài cho t
chc. a v, tin lng, c hi thng tin,…ch thc s có tác dng lâu dài khi đi
lin vi nó là mt môi trng làm vic to đc hng thú, nhân viên cm nhn
đc bu không khí thân thin và có c hi khng đnh mình. Mt t chc xây

dng đc mt nn vn hóa mnh s quy t đc s nht trí cao gia các thành
viên v nhng gì mà t chc đ ra. S nht trí đó s to ra s liên kt, cng c lòng
trung thành và s cam kt bn vng vi t chc. Nh vy s gim đc xu hng
ri b t chc.
VHDN tng tính nht quán ca hành vi

VHDN có vai trò gn kt các thành viên, gim xung đt. Mun tn ti và phát
trin DN cn tìm đc s thng nht đ thích ng vi môi trng c bên trong và
bên ngoài. Môi trng bên trong t chc liên quan đên s nht trí gia các thành
viên. VHDN là cht keo gn kt các thành viên thng nht cách nhìn nhn vn đ,
đánh giá, la chn gii pháp gii quyt vn đ. iu này giúp mi ngi hiu nhau
hn và khi có xung đt thì đây là yu t giúp mi ngi hòa hp và gn kt. iu
đó góp phn to s phát trin trong th n đnh và bn vng cho DN.
VHDN to đng lc làm vic