TÁC ĐỘNG CỦA CÁC YẾU TỐ VĨ MÔ ĐẾN TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ VIỆT NAM.PDF

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH

________________________

Nguyn Minh Thun



TÁC NG CA CÁC YU T V MÔ N
TNG TRNG KINH T VIT NAM


Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mã s:60340201



LUN VN THC S KINH T






TP. H CHÍ MINH – NM 2014


B GIÁO DC VÀ ÀO TO

TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH

________________________

Nguyn Minh Thun


TÁC NG CA CÁC YU T V MÔ N
TNG TRNG KINH T VIT NAM

Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mã s:60340201


LUN VN THC S KINH T




NGI HNG DN KHOA HC:
1. TS. HAY SINH





TP. H CHÍ MINH – NM 2014

LI CAM OAN
ru ca tôi, có s h tr t TS. Hay
Sinh. Các ni dung nghiên cu và kt qu  tài này là trung th
tc ai công b trong bt c công trình nào. Nhng s liu trong các bng
biu phc v cho vic phân tích, nhc chính tác gi thu thp t
các ngun khác nhau có ghi trong phn tài liu tham kho. Ngoài ra, trong lu
còn s dng mt s nh liu ca các tác gi khác, các 
quan t chu có chú thích ngun gc sau mi trích d d tra cu, kim
chng.
Nu phát hin có bt k s gian ln nào tôi xin hoàn toàn chu trách nhic
Ht qu lua mình.
Tác gi
Nguyn Minh Thun








MC LC
TRANG PH BÌA
L
MC LC
DANH MC CÁC T VIT TT
DANH MC BNG VÀ HÌNH
TÓM TT 1

GII THIU 2

1.1.Lý do ch tài 2
1.2.Mc tiêu nghiên cu 5
1.3.B cc lu 5
 tài 6
 CÁC NGHIÊN C FDI, DI VÀ GDP 7
2.1.Các khái nim 7
ng kinh t 7
2.1.2.c tic ngoài 8
c 9
 lý thuyt 10
2.3.Thc tra Vit Nam 12
2.3.1.Thc trng FDI 12
2.3.2.Thc trng DI 17
2.4.Các nghiên cu thc nghi 19
2.4.1.Mi quan h gia FDI và GDP 19


2.4.2.Mi quan h gia FDI và DI 22

2.4.2. Mi quan h gia FDI, DI và GDP 24
  PHÁP NGHIÊN CU 28
3.1.D liu và bin nghiên cu 28
3.2.Mô hình 30
c hin 31
3.4.Kinh nghi 32
3.5.King liên kt 34
3.6. hi quy VAR 36
3.6.1.La ch tr t 36
3.6.2.Kinh nhân qu Ranger 37
3.6.3.Kinh t a ph 38

3.6.4.Kinh tính nh 39
3.6.5.Hàm phn ng 40
3.7.Mô hình VECM 40
 NI DUNG VÀ KT QU NGHIÊN CU 42
4.1.Kinh nghi 42
4.2.King liên kt 43
4.3.Ch tr t 44
4.4.Kinh nhân qu Granger 44
4.5.Kim tra t a ph 45


4.6.Kinh tính nh ca mô hình VAR 46

4.7.Hàm phn ng 47
4.8.Mô hình VECM 48
 T LUN 51
5.1.Kt lun nghiên cu 51
5.2.Hn ch ng nghiên cu tip theo 52



DANH MC CÁC T VIT TT
- ADF: Augmented Dickey-Fuller
- CV: Critical Value
- ECM: Error correction model
- EDT : Tng n c ngoài
- c tic ngoài
- GDP: Tng sn phm quc ni
- PP: Phillips - Perron
- 

- VECM: Vector Error Correction Model
- VN: Vit Nam
- WB: Ngân hàng Th gii





DANH MC BNG

Bng 2.1:Bng tng hc theo thành ph 17

Bng 3.1: D li 28
Bng 4.1: Kinh nghi chui gc và sai phân bc 1 42
Bng 4.2: Kt qu kinh Johansen – Juselius 43
Bng 4.3: La ch tr t 44
Bng 4.4: Kinh nhân qu Granger 44
Bng 4.5: Kim tra t a ph 46
Bng 4.6: Hi quy VECM 48


DANH MC HÌNH

ng FDI 12

ng DI 17
Hình 4.1: Kinh tính nh 46
Hình 4.2: Hàm phn ng GDP,FDI,DI 47
1

TÓM TT
Mc tiêu c tài là nghiên cu mi quan h gic tic ngoài (FDI),
ng kinh t (GDP) Vit Nam.

Bng cách s dng d liu hàng quý trong khong thi gian 10 c thu thp t
ngun là Tng cc thc tính là mô hình vector t hi quy
(VAR), mô hình vector hiu chnh sai s c tác gi s d kinh
mi quan h trong ngn hn ca ba bin nghiên cu là 
trc ting kinh t.

Kt qu nghiên cu cho thy, trong ngn
hn tn ti mi quan h nhân qu Granger
tng kinh tn  c. Trong dài h  c tic
ngoài lng cùng chiu vng kinh t c cho kt
qu c li là có quan h c chiu ti GDP.

2



CHNG 1: GII THIU
1.1.Lý do chn đ tài
K t khi thc hin công cui mi kinh t t i
qua mt thi k i cao kéo dài g chia giai
n này thành 4 thi k i k bình n kinh t (1986-1991), thi k 
ng phc hi (1991-1997), thi k ng v xut khu (1998-2007),
thi k suy ging (t n nay). Nhu thi k bình n,
kinh t chuyn t  t th u t do hóa giá c

làm lc s ra trong
thi k này là bình n nhanh kinh t ra cú sc vi hong sn xut.
Thi k ng phc hi Vit Nam m rng quan h kinh t quc ty mnh
kinh t c ngoài, nn kinh t c m ca tu kin kinh t 
ng. Trong thi k n xut khu Vit Nam phc hi nhanh
sau khng hong kinh t 1997, xut khu và chính sách tin t ng lc chính ca
ng. T  th gii lâm vào khng hong, t 
ng kinh t Vit Nam bu st gin nay.

y trong sui mi, Ving m rng quan h
kinh t nhm tu kin cho nn kinh t ng. Các n l
i nhng kt qu khích l
 v thu hút vn FDI vào Vit Nam, to nên mt b
phn ca nn kinh t n
c t y GDP Ving.

3



M  ,  t
a tu các co hi thu hút FDI và chu
 . Co n xét tre
t Nam,  
 , t 
 , vùng, 
 ng còn khie  .v.  uy mo , cong
ngh u Á, 
c bit là Vit
Nam chu   

na ng ngh  ng ngh . 
 

t Nam.

, van hóa và
xã hi. Tuy nhien,   ,  , 
  u tang tru
.
 n trong tu tu
 : Mt là, ng thng du
, n cán ca
 . Hai là, các nu  
 
v   trong nu
u tang tru. Ba là,  hi cho các nu 
cn cong ngh tien, ng ngh hon, 
 , na   ng v.v. ng
   ,  ng nang
 p trong nu ng tru
4



 . Tre ng ph  t lúc
hai mc tieu này. M ng
 kho.  ,  t nu
làm ta   ng
tru. ng thành co


sách thu hút FDI hay chu a t
 c này du
tang tru.  m
ng truc bi
các nu, thong qua hai ken.

ng tru
  xã h
GDP ho  ta . Các nghie 
 . 
ong pháp pha ng qua mo hình hóa có t 
c/
.

 ng các yu t trên m, tác gi c hin
nghiên cng ca các yu t ng kinh t Vi
làm luo v khóa hc tha mình.

Nghiên cu này da trên bài nghiên cu gc là “ Mi liên kt gi
trc tip t c và phát trin kinh t  Malaysia” ca hai
tác gi p chí Journal of Economic
Cooperation and Development s t này xem xét mi
5



liên h gic ting
kinh t  n 1970-2009. Bài ving ca FDI và
ng kinh t ng.
1.2.Mc tiêu nghiên cu

Mc tiêu chính ca nghiên cng ca các yu t 
ng kinh t Vit Nam theo tng quý n t 2004 
tr li các câu hi:
1. Có tn tng ca FDI, c ng kinh t hay
không ?
2.  nh m ng ca các yu t n
ng kinh t  nào ?
1.3.B cc lun vn
Ngoài phn mc lc, tóm tt, danh mc vit tt, danh mc bng biu, danh
mc tài liu tham kho và phn mc l c chi là 5 phn. Chi ti
Chng 1: Gii thiu
 gii thiu lý do ch tài, mc tiêu nghiên cu, v
nghiên cu, câu hi nghiên cu và b cc ca lu

Chng 2: Các nghiên cu  v mi quan h gic tic
ng kinh t. Thc trng FDI, DI và GDP ti
Vit Nam
u tiên, tác gi mun gii thiu v  lý thuyt mi quan h gia FDI,
DI và GDP. Ngoài ra, thc trng ca ngun vc ti
6



ng kinh t ca Vic tác gi  c
làm ti cho công tác nghiên cu.
Bên ci thiu các kt qu nghiên ca các tác gi
 c v mi liên h gia FDI, DI và GDP.T 
ph tr li cho câu hi nghiên cu là có hay không mi quan h gia
c ting kinh t Vit Nam.

Chng 3: u
tác gi gii thiu d liu nghiên cc
thc hin.

Chng 4: Kt qu nghiên cu thc nghim
T u  , tác gitrình bày các kt qu nghiên
cu thc nghim cho mi liên h gia FDI, DI và GDP Vit Nam.

Chng 5: Kt lun
Tác gi tóm tt li toàn b các kt qu nghiên cu chính c tài ng thi s nêu
ra nhng hn ch ng cho nhng nghiên cu tip theo.
1.4.óng góp ca đ tài
Lup thêm mt nghiên cu thc nghim v ng ca các
nhân t i vng kinh t ca Vii qui tuyn
tính bng mô hình VECM.
Luc m ng ca các nhân t 
ng kinh t   ra các khuyn ngh nhm nâng cao hiu qu u
c  Vit Nam.
7




CHNG 2: CÁC NGHIÊN CU TRC ÂY V FDI, DI VÀ GDP
2.1.Các khái nim
2.1.1.Tng trng kinh t
ng kinh t là s  giá tr trong phm vi mt nn kinh t.
ng kinh t c phn ánh  nhiu ch  c s
dng là Tng sn phm quc ni (GDP), tng sn phm quc dân (GNP), tng thu
nhp qung v  ng, s    ng th

ng S a các b phn cng nu
 i s i t ng
kinh t.

   ng th hin các ngun l     
thiên nhiên, vng, công ngh, qun lý, quan h, th c khai thác
và s dng có hiu qu cao nhng kinh t bao hàm c ng theo
chiu rng và chiu sâu, s ng và chng, ngn hn và dài hn Nhiu công
trình nghiên cng ca các ngun l
ng n ch
tái sn xut gia C. Mác, tái sn xut m rng ca V.I. Lênin, mô hình các
ng kinh t ca W.Rostow hoc Solow hoc hàm sn xut Cobb
Douglas.
8



2.1.2.u t trc tip nc ngoài
t Vic tic ngoài" là vic
t Nam vn bng tin hoc bt k tài s
tin hành các honh ca Lut này

Theo Qu Tin T Quc T  
Trc Tic Ngoài (Foreign Direct Investment, FDI) Là mt công cu
ra khi biên gii quc tic
mt phn hay toàn b quyn s hu lâu dài mt doanh nghi   c tip
(direct investment enterprise) trong mt quc gia khác. Quyn s hu này ti thiu
phi là 10% tng s c phiu mc công nhn là FDI.
y, FDI s to thành mt mi quan h lâu dài gia mt công ty ch
quc tip) và mt công ty ph thuc (doanh nghic

tit ti mt quc gia khác vi quc gia ca công ty ch qun. Công ty ch qun
không nht thit phi kim soát toàn b ho ng ca công ty ph thuc (trong
ng hp công ty ch qun không chi c phiu ca công ty ph thuc) và
phn FDI ch tính trong phm vi t l s hu ca công ty ch qui vi công ty
ph thuc.

ng tng kinh t thông qua nhiu kênh khác nhau. Theo
cách tip cn hi v ng cc thông qua
ng tràn. Theo cách tip cn rng, FDI
gây áp lc buc s ti phc cnh tranh quc
ht là ci thing m chi phí giao dch cho các nhà
u sut ca vn và rt cung tích cc t
9



ng kinh t. Mt s ý kin còn cho rng FDI có th c
a các doanh nghic bit là nhng doanh
nghic cung cp nguyên liu cho doanh nghip FDI h sn
phm t các doanh nghing thi, các chính sách ci thi h tng
ca chính ph nhm thu hút nhiu vy các doanh nghip
c hình thành và phát trin.

Nghiên cu này ch tng ca FDI tng theo
cách tip cn hp, da vào khung kh c vn dng trên th gii. Các
ng trc tip ca FDI tc truy
có th ng bng cách s dng  ci, tác
ng gián ting tràn có th c xem xét  c t
mô. Trên thc t, ving tràn  tm vi mô rch
c quan tâm.

2.1.3.u t trong nc
Ch tiêu này Ngân hàng th gii (WB) gi là Gross Capital Formation hay
hình thành vm chi tiêu chi tài
sn c nh ca nn kinh t cng vi ròng trong m hàng hóa.

Vit Nam gi ch n gp, phu
n c ng và tài sn quý him trong mt thi k
nhn c chia theo loi tài sn, tính theo giá thc t và giá so
sánh. n c c tính bng giá tr tài sn c nh nhn v tr 
sn c nh thanh lý trong k c th ch, không bao gm phn h gia
10



ng gm tài sn là nguyên vt liu dùng cho
sn xut, thành phm tn kho, sn phm d c tính bng chênh lch cui
k u k c th ch, không bao gm tn kho ca h 
tiêu dùng. Tài sn quý him tron th ch gm c h 
nm gi vi mo toàn giá tr ca ci. Tài sn quý him không b hao mòn
và gim giá tr theo thc tính bng chênh lch gia tài sn quý him nhn
c trong k ng bán tài sn quý him nhc trong k 

2.2.C s lý thuyt
Các nhà kinh t h   gng gii thích ngun gc ca s  ng
thông qua hàm sn xun xut dng chung nht cng phái
này nêu lên mi quan h gia s a các yu t u ra vi s a
các yu t u vào: vng, tài nguyên và khoa hc công ngh.
Y=f(K,L,R,T)
 u ra (GDP)

K:Vn sn xut
R:Ngun tài nguyên thiên nhiên
T:Khoa hc công ngh
ng phái tân c  xut ra mt s g trình, ni ting nh
trình Cobb-Douglas:

 a phn ánh t l cn biên ca các yu t u vào

Nu li thành

11



 g: T ng GDP
k,l,r: T ng các yu t u vào
t: Phi, phng ca khoa hc công ngh.
y, hàm sn xut Cobb-Douglas cho bit có 4 yu t ng
ng kinh t là vng, tài nguyên và khoa hc công ngh.
Keynes khi nghiên ct vai trò
quyn quy mô vic làm. Mi s u kéo theo s gia
a cu b ng, cu v u sn xut. Do vu tiêu
c làm cho công nhân. Tt c 
p làm ti cho s i. Keynes gi
quá trình này là s c tính bng công thc:
K= dR/dl
 p

K: s nhân

Dng ca Keynes, vào nh
i thích mi quan h gia s ng và tht nghip
 c phát trin này ch có mt yu t sn xut duy
nht là vng, không có tin b công ngh. Tham s mà mô hình
quan tâm là t l gia vn và su ra. Mô hình Harrod-Domar tng quát có
dng sau:

12



     n Harrod-Domar phn ánh mi quan h gi 
ng ca su ra vi tit kin là nhân t c to
ra bt kim là nguo vng kinh t.
Tóm li theo các mô hình nêu trên, vng tích cng kinh
t. V ngun gc, v t c hoc t c ngoài, 
gi tìm hing ca nhân t này ng kinh t.
2.3.Thc trng đu t ca Vit Nam
2.3.1.Thc trng FDI
Theo Báo cáo Tng kt B K hon ht tháng 2/2013,
Vit c 14.550 d án có vc tic ngoài (FDI)
còn hiu lc vi tng vt gn 211 t USD, vn thc hit gn 100
t USD.
Hình 2.1ng FDI

T tróng góp cc tin qua các
t kho USD cho thu ngân
0
10
20

30
40
50
60
70
13



n 2001 - 
sách khong 3,7 t USD, chim 11,9% tng thu ngân sách.
S nh m ca vc ngoài thc hic th hin rõ
nét qua các thi k. T khong 20,67 t USD, chim 24,32% tng vi
n 1991- USD, chim 22,75% tng v
hi gian 2001-2011. T trng khu vu kinh t
n 2000-
Khu vo ra trên 2 tring trc tip và khong 3-4 triu lao
ng gián tip, nâng cao chng ngun nhân lu lao ng,
góp phy vic chuyn giao công ngh c v máy móc, thit b, tri thc và
kinh nghim quy quá trình ci cách doanh nghii mi
th tc hành chính và hoàn thin th ch kinh t th ng; xây dng và hoàn thin
i  quc v c ngoài.
ng mn chuyn du lao ng theo
ng Công nghip hóa - Hii hóa ca Vit Nam. Trong khu vc công nghip
và xây dng, t ng ca khu vt 18%
           c nông - lâm - 
nghi n chuyn du nông nghing
hóa sn phm, nâng cao giá tr nông sn xut khu… Trong dch vc
o nên mt s ngành dch v chn thông, du lch quc
t, tài chính, ngân hàng, bo him, kim toán,…

Ngoài ra, lung vn FDI còn góp ph
n quan trng vào xut khu.Ch 
khuyng vào xut kho thun li cho Vit
Nam trong vi c xut kht Nam tc
tham gia và ci thin v trí trong chui giá tr toàn cu.
14



C tht khu ca khu vc FDI mi ch t 45,2% tng
kim ngch, k c du thô. Th  2003, xut khu ca khu vt
t khu vc doanh nghic và dn tr thành nhân t y
xut khu, chim khong 64% tng kim ngch xut kh
Các doanh nghiu mt hàng xut khu
theo ching gim t trng sn phm khai khoáng, mn t
trng hàng ch to có khu vng tích cc ti vic m
rng th ng xut khu, nht là sang M u xut
kh r thành th ng xut khu ln nht ca Vit Nam.Khu vc FDI
còn góp phn nh th ng tronc, hn ch nhp siêu thông qua vic cung
cp cho th ng na các sn phm chng cao do doanh nghic
sn xut, thay vì phi nhp kh
Bên cnh nhng kt qu c, khu vc FDI còn có nhng hn ch, tn ti
iu qu tng th ngun v o ra
ti Vit Nam và kh i giá tr th
i tác còn hn ch; mc tiêu thu hút công ngh, chuyn
giao công ngh t yêu cu; hiu ng lan ta ca khu vc ngoài
sang khu vc khác ca nn kinh t còn hn ch; mt s d
án ch
quy mô d án nh, t l gii ngân thp so vi yêu cu…
C thc ngoài thng vào nhng ngành thâm dng

ng, s dng tài nguyên, tn dng chính sách bo h công nghip trong khi các
ngành s dng công ngh cao, to ra nhiu giá tr u.
c phát trin vào Vit Nam còn khiêm tn nu so vu
c n nay, mi ch có
15



trên 100 trong tng s 500 tc gia có mt ti Vit Nam, th
nhiu con s 400 t th ng Trung Quc.
Hu ht các d án FDI vào Vit Nam có quy mô nh và va, trung bình c
n 1988 - 2011 ch  mc 15,4 triu USD/d m xung còn
13,47 triu USD/d án.Trên 80% doanh nghip FDI s dng công ngh trung bình
ca th gii, ch có 5-6% là s dng công ngh cao và 14%  mc thp, lc hu.
T l d án FDI gii th c thi hn, d án xin giãn ti, các d án
chm trin khai, các d     trn (khong 1.000 doanh nghip)
 i cao.T l vic làm mi do khu vc FDI tng, ch
chim 3,4% tng s ng có vic làp bình quân ci
ng mc doanh nghic
song li thc doanh nghic. Nhu cu v nhà i s
hóa  các khu tp trung nhi nên bc xúc c
Nhng hn ch này dn t n nay, c c xy ra 4.142 cu
a doanh nghip FDI, ch yu t các doanh nghip c
Loan, Hàn Quc, Trung Quc, Nht Bu h
tuân th  nh ca pháp lut, mc dù 70% s cu
xy ra  doanh nghip có t ch
Trên thc t, t ch còn nhiu hn ch trong vim bo
các quyn l
c bit là v tha thun mc ti
u king. Ngoài ra, mt s doanh nghip to nên tình trng l gi, lãi gi,

gây th bên Vit Nam phi rút khi liên doanh, tr
thành doanh nghip 100% vc ngoài.
Nhc cnh tranh trong thu hút FDI c
du hiu gim sút rõ rt. Ví d t Bn, dù v 1
16



ti Vi hàng t USD vào Myanmar, qu
chú ý ca c th gii. Toyota, Mitsubishi và nhiu tn khác ca Nht Bn
 m r sn xut t ca h
 Vit Nam vn án binh bng. Nht Bn có tp  Thái
i có 1.500 doanh nghip  Vit Nam

Nhng tn ti, hn ch nêu trên ca khu vc FDI có nguyên nhân t s yu
kém ni ti ca nn kinh t ng hn ch trong vic honh và thc
thi chính sách, pháp lut v c ngoài.
Các nguyên nhân ch yu là:
+ H thng, pháp lut chính sách ng b và thiu
nht quán.
 sc hp dn.
+ S phát trin c h tc nhu cu phát trin ca
nn kinh t u kin t dòng v
hiu qu.
+ Hn ch v ngun nhân lc.
+ S phát trin ca các ngành công nghip ph tr còn hn ch.
c hin tt công tác phân cp qu
+ Công tác kim tra, giám sát v vic thc hinh v bo v môi
ng ca các doanh nghip còn nhiu bt cp.
+ Công tác xúc tiu qu.

17



2.3.2.Thc trng DI
 - 2013, khu vn
2.618,70 nghìn t ng, chim 39,84% tng s vi và khu vc
2.441,60 nghìn t ng chim 37,15% tng s v
Hình 2.2ng DI

(Ngun: Tng cc thng kê Vit Nam)

Bng 2.1:Bng tng hc theo thành ph
Nm
u t
trong
nc
Khu vc
t nhân
Khu vc
nhà nc
Khu vc t
nhân/ u
t trong
nc
Khu vc
nhà nc/
u t
trong nc

   (%) (%)
2004

214,30

69,50

144,80

32,43%

67,57%
2005

276,90

104,90

172,00

37,88%

62,12%
2006

333,80

134,00

199,80

40,14%

59,86%
0
50
100
150
200
250
300