Mối liên hệ giữa tỷ giá hối đoái và giá cổ phiếu ở một số thị trường mới nổi của Châu Á Luận văn thạc sĩ 2014

B GIÁO DCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. H CHÍ MINH



LÊ TH HNG HNH


MI LIÊN H
GIA T GIÁ HIăOÁIăVĨăGIÁ C PHIU
 MT S TH TRNG MI NI CA CHÂU Á




LUNăVNăTHCăSăKINHăT



TP. H CHÍ MINH - NMă2014

B GIÁO DCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. H CHÍ MINH


LÊ TH HNG HNH


MI LIÊN H
GIA T GIÁ HIăOÁIăVĨăGIÁ C PHIU
 MT S TH TRNG MI NI CA CHÂU Á

Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng
Mã s: 60340201

LUNăVNăTHCăSăKINHăT


Ngiăhng dn khoa hc:
PGS.TS. TRN TH THÙY LINH




TP. H CHÍ MINH - NMă2014

LIăCAMăOAN
 tài nghiên cu ắMi liên h gia t giá hiăđoáiăvƠăgiáăc phiu  mt
s th trng mi niăChơuăÁ”ălàăđ tài nghiên cu do chính tác gi thc hin.ă
tài này thc hin thông qua vic vn dng kin thcăđưăhc, nhiu tài liu tham kho
và s tnătìnhăhng dn ca cô PGS. TS. TRN TH THÙY LINH
Lunăvnănàyăkhôngăsaoăchépăt bt k mt nghiên cu nào khác.
Tôiăxinăcamăđoanănhng liănêuătrênăđâyălàăhoànătoànăđúngăs tht
TP. H Chí Minh, Ngày tháng nmă2014
Tác gi


Lê Th Hng Hnh

MC LC
TRANG PH BÌA
LIăCAMăOAN
MC LC
DANH MC CH VIT TT
DANH MC BNG BIU
DANH MC HÌNH V, BIUă
TÓM TT 1
CHNGă1:ăGII THIU 2
1.1 Tính cp thit caăđ tài 2
1.2ăi tng và phm vi nghiên cu 3
1.3 Mc tiêu nghiên cu và câu hi nghiên cu 4
1.4ăPhngăphápănghiênăcu 4
1.5 Kt cuăđ tài 5
CHNGă2:ăKHUNGăLụăTHUYT VÀ CÁC NGHIÊN CUăTRCăỂY 6
2.1 Khung lý thuyt 6
2.1.1 Mi liên h gia t giá hiăđoáiăvàăgiáăc phiu 6
2.1.2 Lãi sut và giá c phiu 8
2.2 Các nghiên cuătrcăđây 9
2.3 Tóm tt kt qu nghiên cu thc nghim 14
CHNGă3.ăD LIUăVĨăPHNGăPHÁPăNGHIểNăCU 18
3.1 D liu nghiên cu 18

3.2 Mô t bin 19
3.3 Mô hình nghiên cuăđ xut 24
3.4ăPhngăphápăkimăđnh mô hình 24

3.4.1 Thng kê mô t (Descriptive Statistic) 26
3.4.2 Kimăđnh nghimăđnăv (Unit root tests) 26
3.4.3 Kimăđnhăđng liên kt (Cointegration Test) 28
3.4.4ăMôăhìnhăvéctăhiu chnh sai s (VECM) 29
3.4.5 Mô hình t hi quy phân phi tr (ARDL). 30
3.4.6 Kimăđnh mi quan h nhân qu Granger ( Granger Causility Tests) 31
3.4.7 Hàm phn ngăđy ( Impulse Reponse Function) 32
CHNGă4:ăKT QU NGHIÊN CU 33
4.1 Phân tích thng kê mô t d liu Vit Nam 33
4.1.1ăGiaiăđan tng th 2005 ậ 2014 33
4.1.2 Thng kê mô t d liu 35
4.2 Kt qu hi quy d liu Vit Nam 36
4.2.1 Kt qu hi quy d liuăgiaiăđon 2005 ậ 2014 36
4.2.1.1 Kim tra tính dng ca chui d liu 36
4.2.1.2 Kimăđnhăđng liên ktătheoăphngăphápăJohansenăvàăla chnăđ
tr tiăuăchoămôăhìnhăđi vi toàn b mu d liu 39
4.2.1.3ăcălng mi quan h dài hn và ngn hn gia các nhân t đi vi
ch s giá chng khoán 40
4.2.1.4 Kimăđnh phnădăca mô hình 44
4.2.1.5 Kimăđnh tính vng chc ca mô hình 45
4.2.2 Kt qu hi quy d liuăgiaiăđonătrc khng hong (t thángă8/2005ăđn
tháng 12/2007) 46
4.2.2.1 Kim tra tính dng ca chui d liu 46
4.2.2.2 Tin hành la chnăđ tr tiăuăca mô hình 47

4.2.2.3 Kimăđnh mi quan h dài hn gia các bin 48

4.2.2.4ăcălng mi quan h ngn hn gia ch s chng khoán và các bin
kinh t vămôătheoămôăhìnhăARDL 49
4.2.2.5 Kimăđnh phnădăca mô hình 49
4.2.3 Kt qu hiăquyăgiaiăđon khng hong (t thángă1/2008ăđn tháng
5/2014) 50
4.2.3.1 Kim tra tính dng ca chui d liu 50
4.2.3.2 Tin hành la chnăđ tr tiăuăca mô hình 50
4.2.3.3 Kimăđnh mi quan h dài hn gia các bin 50
4.2.3.4ăcălng mi quan h ngn hn và dài hn gia ch s chng khoán
và các bin kinh t vămôătheoămôăhìnhăARDL 51
4.2.3.5 Kimăđnh phnădăca mô hình 53
4.3 Kt qu kimăđnh mt s nc mi ni ASEAN 54
4.4 Kt qu kimăđnh nhân qu Granger 58
4.5 Phân tích hàm phn ngăđy 60
4.6 Tho lun kt qu nghiên cu 61
CHNGă5:ăKT LUN VÀ NG Ý CHÍNH SÁCH 64
5.1 Kt lun 64
5.2 Ng ý chính sách 64
5.3 Hn ch caăđ tàiăvàăđnhăhng nghiên cu tip theo 66
DANH MC TÀI LIU THAM KHO
PH LC



DANHăMCăCHăVITăTT

ADF : Augmented Dickey ậ Fuller ậ Phngăpháp Dickey ậ Fuller b sung
ARDL : Autoregressive Distributed Lag Estimates ậ Phân phi tr t hi quy
CPI : Consumer Price Index ậ Ch s giá tiêu dùng
DN : Doanh nghip

ECM : Error correction model ậ Mô hình hiu chnh sai s
HNX ậ Index : Ch s chng khoán sàn HNX
IFS : International Financial Statistics ậ Thng kê tài chính quc t
IMF : International Monetary ậ Qu tin t quc t
M2 : Quasy Money ậ cung tin m rng
MSCI : Morgan Stanley Capital International ậ Ch s chng khoán cho các
th trng quc gia và quc t
TTCK : Th trng chng khoán
UBCK : y ban chng khoán
VAR : Vector Autoregession ậ T hi quy vector
VECM : Vector error correction model: Mô hình vector hiu chnh sai s
VND : VităNamăđng







DANHăMCăBNGăBIU
Bng 2.1: Tóm tt các kt qu nghiên cu thc nghim
Bng 3.1: Bng tóm tt d liu nghiên cu
Bng 4.1: Bng kt qu thng kê mô t cho d liu Vit Nam t tháng 8/2005
đn tháng 5/2014
Bng 4.2: Kim tra tính dng cho các chui d liu  VităNamătrongăgiaiăđon
tăthángă8/2005ăđn tháng 5/2014 theo mô hình A viă1ăđim gãy
Bng 4.3: Kim tra tính dng cho các chui d liu  VităNamătrongăgiaiăđon
tăthángă8/2005 đn tháng 5/2014 theo mô hình C viă1ăđim gãy
Bng 4.4: Kt qu kimăđnhăđng liên kt Vit Nam
Bng 4.5: La chnăđ tr tiă uă caă phngă trìnhă VECMă ca Vit Nam giai

đon 2005 - 2014
Bng 4.6: Mi quan h gia các bin trong dài hn ti VităNamăvàoăgiaiăđon t
2005 - 2014
Bng 4.7: Kt qu hiăquyămôăhìnhăECMăcălng mi quan h gia giá chng
khoán và các nhân t trong ngn hn  VităNamăgiaiăđon 2005 ậ 2014
Bng 4.8: Kimăđnh tính dng ca phnădăca mô hình  Vit Nam t 2005 ậ
2017
Bng 4.9: KimăđnhăWaldătestăđi vi các h s trong dài hnăgiaiăđonătrc
khng hong  Vit Nam
Bng 4.10: Kt qu hi quy ARDL  Vit Nam giai đonătrc khng hong
Bng 4.11: Kim tra tính dng cho các chui d liu  VităNamătrongăgiaiăđon
tăthángă2008ăđn tháng 2014


Bng 4.12: KimăđnhăWaldătestăđi vi các h s trong dài hnăgiaiăđon 2008 ậ
2014 ca chui d liu Vit Nam
Bng 4.13: Kt qu hiăquyăARDLăgiaiăđon 2008 - 2014 ca d liu Vit Nam
Bng 4.14: Kt qu tácăđng dài hnăgiaiăđon 2008 ậ 2014 ca Vit Nam
Bng 4.15: Bng tóm tt kt qu tácă đng ngn hn và dài hn ti Vit Nam,
Thái Lan, Indonesia, Hàn Quc
Bng 4.16: Tóm tt kt qu kimăđnh nhân qu caăcácănc trong miăgiaiăđon
khác nhau



DANHăMCăHỊNHăV,ăBIUă

Hình 3: Săđătómăttăphngăphápăkimăđnh
Hình 4.1: Quan h t giá hiăđoáiăvàăVNăậIndex
Hình 4.2: Kimăđnh tính năđnh ca mô hình

1


TịMăTT
Lunăvnănghiênăcu mi quan h gia giá c phiu và t giá hiăđoái vi bin
đi din ca giá c phiu là ch chng chng khoánăđc chn, cùng vi các bin
nghiên kinh t vămôăđc chn là: lãi sut liên ngân hàng, d tr ngoi hi, ch s
giá chng khoán châu Á, giá du thô th gii giaiăđon t 2005ăđn 2014  Vit
Nam và mt s nc mi ni ca Châu Á c th là Indonesia, Hàn Quc, Thái Lan.
Lunăvnăng dng mô hình Phân phi tr t hi quy ARDL (Pesaran và cng s,
2001) và mô hình vectăhiu chnh sai s VECM đ xácăđnh mô hình hi quy th
hin mi quan h trong dài hn,ăđng thi áp dng mô hình hiu chnh sai s ECM
th hin mcăđ hiu chnh trong ngn hnăđ dnăđn cân bng trong dài hn.
Kt qu cho thy rng các bin kinh t vămôăđc nghiên cuăcóătácăđng
đn ch s giá chng khoán ca Vit Nam trong dài hn  cácăgiaiăđon là khác
nhau. Mi quan h gia t giá hiăđoáiăvàăgiáăc phiuătácăđng khác nhau trong các
giaiăđonăbìnhăthngăvàăgiaiăđon khng hong.ăng thi, các yêu t lãi sut, giá
du, ch s chng khoán châu Á và d tr ngoi hi trong miăgiaiăđon có mcăđ
nhăhngăkhácănhau.ăi viăgiaiăđon khng hong, các yu t này hu ht có
khuynhăhng nhăhng nhiuăhnăsoăviăgiaiăđonăbìnhăthng. Quaăđó,ăđaăđn
mt s kin ngh kt hp gia năđnhăcácăchínhăsáchăvămôăvàăgii pháp nhm bình
n và phát trin nhân t th trng, giúp th trng chng khoán năđnh và phát
trinăhn.
T khóa: ch s giá chng khoán, th trng chng khoán, t giá hi đoái,
đng liên kt, ARDL, ECM, VECM
2


CHNGă1: GIIăTHIU
1.1 TínhăcpăthităcaăđătƠi

Th trng chng khoán là mt b phn quan trng trong h thng tài chính.
Ngân hàngăchâuăÁăTháiăBìnhăDngă(ADB) cngăchoărng, khu vc kinh t châu Á
mi niăcngăs tip tc chng kin nhngăbc phát trinăđángăghiănhn ca các
th trng chng khoán. Hu ht các th trng chng khoán  các nn kinh t châu
Á mi niăđưăhi phc liăxuăhngătngătrng. Mc dù phát trin ca tín dngătă
nhân ln vn hóa th trng chngă khoánă đc kim ch tt so vi thi k tin
khng hongătàiăchínhăchâuăÁ,ănhngăthc t gnăđâyăchoăthy, các th trng mi
ni vn b tt liăphíaăsauăcácănc công nghip trong giá tr vn hóa ca c phiu.
iu đóăcngăcóănghaălàăcácănn kinh t mi niăchâuăÁăđangăphiăđi mt vi mt
tình th tinăthoáiălng nan. Trong khi châu Á mun phát trin th trng tài chính
đ tài tr cho nhu cu dài hn,ăthìăđiuănàyăcngăkhin cho s kim soát ca h đi
lãi sut dài hn s tr thành mt vnăđ lnăhn.
Trongănhngănmăgnăđây,ăsăsuyăgimătngătrngăkinhătăbiănhăhngă
caăkhngăhongăkinhătătoànăcuălàmăthătrngăchngăkhoánăcóănhiuăbinăđng,ă
đcăbitălàăgiáăcăphiuăcóănhngăphiênăthayăđiăbtăthng.ăưăcóănhiuănghiênă
cuăđătìmăkimăcácănguyênănhânăcngănhăgiăỦăcácăchínhăsáchăđăthătrngănàyă
năđnh.ăSong,ăttăcăcácănghiênăcuăđóăhuăhtăchúătrngăvàoăyuătăchăsăgiáăcôngă
nghip,ăchăsăgiáătiêuădùng,ătngătrngăcungătin,ăbinăđngăgiáădu,ăchăsăgiáă
chngăkhoánăbênăngoàiătácăđngălàmăbinăđngăgiáăcăphiuătiăcaăcácăthătrng.
Doăđó,ăđăcungăcpăđyăđăbcătranhăvănguyênănhânăgâyăcúăắsc”ăgiáăcăphiuăcaă
thătrngăcácăncămiăni,ăbàiăvitănàyătpătrungănghiênăcuămiăquanăhăgiaăgiáă
căphiuăvàătăgiáăhiăđoáiănhmăcungăcpăcácălunăcăkhoaăhcăđăgiúpăcácănhàă
làmăchínhăsáchăxâyădngăcácăchínhăsáchăthúcăđyăsăphátătrinăcaăthătrngăchngă
khoánănóiăriêngăvàănnăkinhătăqucădânănóiăchung.
Hnăna, mi quan h gia giá c phiu và t giá hiăđoáiăđưănhnăđc rt
nhiu s chú ý t: các nhà kinh t,ăcácănhàăđuătăquc t và các nhà hochăđnh
3


chính sách. Mt s nghiên cuăđưăđc tinăhànhăđ xác minh mi quan h gia giá

c phiu và t giá hiăđoái,ăvi vic s dngăcácăphngăphápăkhácănhauăvàătp hp
d liu,ă nhngă cóă nhiu kt qu khác nhau. C th: nghiên cu ca Asmy,
Mohamed; Rohilina, Wisam; Hassama, Aris và Fouad, Md (2009)  th trng
Malaysia trong giaiăđonătrc và sau khng hongă1997ă(giaiăđon 1987 ậ 1995 và
1999 ậ 2007), kt qu cho thy t giá hiăđoáiătngăquanădngătrongăgiaiăđon
trc khng hongăvàătngăquanăâmătrongăgiaiăđon sau khng hong, lm phát có
tngăquanădng,ăcungătinăcóătngăquanăâm;ăKomain Jiranyakul (2009) nghiên
cu thc nghim trên th trngăTháiăLanăgiaiăđon 1993 ậ 2007 cho thy t giá hi
đoáiăcóătngăquanădngăvi ch s giá chng khoán; Adnan Hssain, Irfan Lal,
Muhammad Mubin (2009) nghiên cu cho th trng chng khoán Karachi giai
đon 1989 ậ 2009, kt qu cho thy mi quan h cùng chiu gia ch s công
nghip, t giá hiăđoáiăthc, d tr ngoi hi, cung tin và chi tiêu tng tài sn c
đnh vi giá chng khoán, lãi sut có mi quan h khôngă đángă k; Khaled
Hussainey và Le Khanh Ngoc (2009) nghiên cuătácăđng ch báoăvă môălênăgiáă
chng khoán  Vit Nam và M t 2001ăđn 2008 cho thy lãi sut ngn hn có
tngăquanănghchăđn giá chng khoán; Chien –Hsiu Lin (2011)cho thy t giá hi
đoáiătácăđng mnhăđn giá chngăkhoánătrongăgiaiăđon khng hong so vi giai
đonă bìnhă thng  cácă nc mi ni châu Á c th là Indonesia, nă , Hàn
Quc, Philippines, Thái Lan, HngăKongătrongăgiaiăđon 1986 ậ 2010.
Trênăcăs đó,ăđ tài ắăMi liên h gia t giá hiăđoáiăvà giá c phiu 
mt s th trng mi niă chơuă Á” góp phn b sung thêm các kt qu thc
nghimăliênăquanăđn t giá hiăđoái.
1.2 iătngăvƠăphmăviănghiênăcu
iătng chính ca bài nghiên cu là ch s giá chng khoán và t giá hi
đoái,ăđng thi b sung thêm các nhân t lãi sutăquaăđêm,ăd tr ngoi hi, ch s
th trng chng khoán châu Á, giá du thô th gii  th trngăcácănc mi ni
châu Á gm Vit Nam, Indonesia, Hàn Quc và Thái Lan.
4

Bài vit nghiên cu trên 4 nn kinh t mi ni  châu Á bao gm: Vit Nam,
Indonesia, Hàn Quc, Thái Lan vi chui d liu thi gian theo tháng ca nghiên
cu t giaiăđon t tháng 08 nmă2005ăđn tháng 5 nmă2014. D liu gm các ch
s giá chng khoán Vit Nam, t giá hiăđoáiădanhănghaăcácăncăđi vi USD, lãi
sutăquaăđêm,ăd tr ngoi hi, ch s giá châu Á (tr Nht Bn), giá du thô th
gii đc cung cp t Bloomberg, IFS, MSCI.
1.3 McătiêuănghiênăcuăvƠăcơuăhiănghiênăcu
Mc tiêu ca bài vitănàyălàăđ xem xét mi quan h gia t giá hiăđoáiăvà
giá c phiu  các th trng mi niăChâuăÁ.ăHnăna, bài nghiên cu tp trung
chính vào phân tích th trng Vit Nam. C th hn,ămcăđíchăchínhă đâyălàăđ
kim tra mtăcáchăđyăđ, mi quan h cân bng ngn hn và dài hn gia t giá hi
đoáiăvàăgiáăc phiu ca th trng Vit Nam và so sánh mi quan h này vi mt
s nc châu Á mi niătrongăgiaiăđon t tháng 08 nmă2005ăđn tháng 05 nmă
2014, bao gm cuc khng hong tài chính toàn cuănmă2008.ă
Mc tiêu c th là tr li các câu hi liên quan sauăđây:ă
(1) Xácăđnh liu có hay không s tácăđng gia ch s giá chng khoán và
t giá hiăđoái trongătrng hp  Vit Nam và m rng  cácănc mi
ni Indonesia, Hàn Quc, Thái Lan
(2) Xácăđnh liu có hay không mi quan h ngn hn và dài hn gia ch
s giá chng khoán và t giá hiăđi trongătrng hp  Vit Nam và
m rng cácănc mi ni Indonesia, Hàn Quc, Thái Lan
(3) S khác nhau ca các mi quan h ngn hn và dài hnăđi vi các yu
t trongăgiaiăđonăbìnhăthngăvàăgiaiăđon khng hong
1.4 Phngăphápănghiênăcu
u tiên, bài nghiên cu s kimăđnh tính dng cho tt c các bin  giai
đon tng th bngăphngăpháp kimăđnh nghimăđnăv viăđim gãy cu trúc
ca Zivot ậ Andrews (1992) và Perron (1989)ăđ xácăđnhăđim gãy cu trúc. Sau
5

đó,ăchiaăgiaiăđon tng th thành các giai đon khác nhau ca mu bao gm giai
đonăbìnhăthngăvàăgiaiăđon khng hong. Dùng kimăđnh nghimăđnăv theo
ADF và PP cho miăgiaiăđonăbìnhăthngăvàăgiaiăđon khng hong.
Tip theo, kimăđnhăđng liên kt, mô hình véctăhiu chnh sai s VECM
trongătrngă hpă các chui dng cùng bc và mô hình tr phân phi t hi quy
(ARDL)ă trongă trng hp chui không dng  cùng bc (bao gm hn hp các
chui I(1) và I(0)) nhm th hin mi quan h dài hn ca các bin, mô hình hiu
chnh sai s ECM nhm th hin mcăđ điu chnh ngn hn
Cui cùng, kimăđnh các mi quan h ngn hn gia các bin s dng mô
hình quan h nhân qu Granger.
Nghiên cu s dng phn mm Eview 8.0 và Microsoft Office đ thc hin các
kimăđnhăvàăc lng cho chui thi gian tiăcácănc Vit Nam, Indonesia, Hàn
Quc, Thái Lan.
1.5 KtăcuăđătƠi
 tài gm có 5 phnănhăsau:
Chng I, nhm tóm tt các ni dung quan trng ca nghiên cuănhătínhăcp
thit caă tài,ăđiătng nghiên cu và phm vi nghiên cu, mc tiêu nghiên cu
và câu hi nghiên cu
Chng II, gii thiu tóm tt khung lý thuyt và các kt qu nghiên cu thc
nghimăliênăquanălàmăcăs nghiên cu cho bài nghiên cu này
Chng III, phngăphápănghiênăcu caăđ tài
Chng IV, trình bày tóm tt kt qu nghiên cu caăđ tài.
Chng V, tóm tt các kt lun ca bài nghiên cu, ng ý các chính sách kinh
t vămôăca Vit Nam trong quá trình xây dng và phát trin th trng tài chính,
th trng chng khoán.
6


CHNGă2: KHUNGăLụăTHUYTăVĨăCÁCăNGHIểNăCUăTRCă
ỂY

2.1ăKhungălỦăthuyt
2.1.1 MiăliênăhăgiaătăgiáăhiăđoáiăvƠăgiáăcăphiu
V mt lý thuyt có 3 cách tip cn mi quan h gia t giá hiăđoáiăvàăgiáă
chng khoán:
u tiên, theo cách tip cn ca Dornbusch và Fisher (1980) cho thy mi
quan h cùng chiu gia giá chng khoán và t giá. Hai ông lý lun: mtăkhiăđng
tinătrongăncăđcăđnh giá thp s làm cho nhng doanh nghip trongăncătngă
tính cnhătranhăhn,ăkt qu làmăgiaătngătrongăhotăđng xut khu ca h.ăiu
này làm cho giá c phiu ca nhng doanh nghipănàyătngălên.ăTuy nhiên, kt qu
s hoànătoànăngc li nuănhănhng doanh nghip này s dng nhiu chi phí nhp
khuăchoăđu vào trong sn phm ca h. S giaătngăchiăphíătrongăsn phm do
đng tinătrongăncăđcăđnh giá thp có th làm cho doanh thu và li nhun ca
h gim,ăđiu này s làm cho giá c phiu ca nhng doanh nghip này gim.
Theo lý thuyt hinăđi, lý thuyt danh mcăđuătăca Markowitz (1952) cho
rng danh mcăđuătăcn phiăđc xem xét li khi t giá hiăđoáiătngăhayăgim.
Chng hn, mt s st giá ca VND s dnăđn vic mt danh mcăđuătăcaănc
ngoài chuyn t các tài sn niăđa, chng hn chng khoán, sang các tài sn bên
ngoài do s gimăgiáăđng tinăđưălàmăgim thu nhp ca các nhàăđuătănuc ngoài
khi nhng dòng tinănàyăđc chuynăđi sang đng tin chính quc, s rút lui ca
cácă nhàă đuă tă nc ngoài có th gây ra mt st gim trong giá chng khoán.
Branson (1983) đưăchng minh rng: quan h gia t giá và giá c phiuălàăngc
chiu. Nguyên nhân to ra kt qu này có th đc gii thích t chiuătácăđng ca
giá c phiu lên t giá. Trong mô hình này, nhngă nhàă đuătă cáă nhânănm gi
nhng tài snătrongănc và tài snănc ngoài (bao gm c tin t trong danh mc
đuătăca h).  đây,ăt giáăhoáiăđoáiăgi mtăvaiătròălàăđiu chnh cân bng cung
7


và cu tài sn. Mt khi nhngănhàăđuătăcáănhânănàyămun mua nhiu tài sn trong
ncăhnăthìăh s bán bt nhng tài snănc ngoài mà hin ti ít hp dn h.ăiu

này s dnăđnăđng tinătrongăncăđcăđnh giá cao hay t giá gim (vì t giá
đcăxácăđnh là giá ca mtăđnăv ngoi t đc tính theo giá ca mtăđng tin
khác ậ trongănc), vì vy mi quan h ca giá chng khoán và t giáălàăngc
chiu. S tngălênăv giá ca nhng tài snătrongănc làm cho nhngănhàăđuătă
giaătngănhuăcu ca h v tin t,ăđiu này li làm cho lãi sutăgiaătng.ăMt hot
đngăkhácăcngălàmăchoămi quan h gia giá chng khoán và t giáăngc chiu là
khi có s giaătngăđuătătrongăkhiăđu tănc ngoài vào tài snătrongăncăcngă
làmăgiaătngăgiáăchngăkhoán.ăiuănàyăcngălàănguyênănhânăca s đánhăgiáăcaoă
đng tinătrongănc.
Khi tip cn t giáănhămt tài sn (giá ca mtăđnăv ngoi t) trong th
trng tài sn, Gavin (1989) trong mô hình tin t đưăkhngăđnh t giá và giá c
phiu có mi quan h yu hoc hoàn toàn không có quan h. Gingănhăgiáăca
nhng tài sn khác, t giáăcngăđcăxácăđnh bi t giáătngălaiăk vng. Bt k
yu t nào nhăhngăđn giá tr tngălaiăca t giá thì s nhăhngăđn t giá 
hin ti.
Nhng yu t gây nên s thayăđi trong t giá có th khác bit vi nhng yu
t gây nên s thayăđi trong giá c phiu, trong nhngătrng hp này s không tn
ti quan h gia nhng tài sn trên. Khi có mt vài yu t nhăhngăđn c giá c
phiu và t giá, chúng ta hy vng rng có s liên h gia hai bin này. S không
liên h xyăraăkhi:ăđng tinătrongăncăđcăđnh giá thpăđ nâng cao giá tr ca
nhng doanh nghip xut khuăhàngăhóaănhngănu nhng doanh nghip này nhp
khu nhiuăchiăphíăchoăđu vào  nc ngoài thì giá c phiu có th s khôngătngă
khiăđóăchiăphíăchoăsn phm ca doanh nghip s tngălàmăchoădoanh nghip gim
tính cnh tranh.
Mt khác, nhng doanh nghip không xut khu nhng sn phm ca h đn
qucăgiaăkhácănhngăli nhp khu nguyên liu thô có th giá c phiu ca chúng s
8


gimă khiă đng tină trongă ncă đcă đnh giá thp có th nguyên nhân làm cho

doanh thu hoc li nhun ca h gim.
Tóm li, mi quan h gia t giá vi ch s giá chng khoán là mt câu hi
thc nghim. Nhng nghiên cu thc nghim  các th trng khác nhau s cho ra
nhng kt qu khác nhau (có mi quan h cùng chiu,ăngc chiu hay thm chí
không có mi liên h ràng buc nào gia th trng chng khoán và t giá).
2.1.2 LưiăsutăvƠăgiáăcăphiu
ThuytăngangăbngălưiăsutăcaăFisher (1911) nóiălênărngălưiăsutăthcăgiaă
cácăncălàăbngănhau,ăsăkhácănhauătmăthiăcaălưiăsutăthcăgiaăcácăncăđcă
bùăđpăbngăsăthayăđiătrongătăgiá.ăKhiălưiăsutătrongăncătngăso viălưiăsută
ncăngoàiăsădnăđnănhuăcuăđuătăcaăđngăbnătătng,ăngoiătăgim,ăđngăbnă
tăcóăxuăhngătngăgiáăvàăngcăli.
TheoălỦăthuytăđngăcongălưiăsutăvàăthătrngăchngăkhoán.ăNuămună
nhnădòngăthu nhpănăđnhătămtăkhonăđuătăphiăriăroăthìănên mtătráiăphiuă
chínhăph.ăTuyănhiên,ănhàăđuăt cònăcóămtăc hiănhnăđcăphnăthngălnăhnă
tăkhonăđuătăcaămình,ăđóălàămuaăchngăkhoán, ăđâyănhàăđuăt nhnăđcăcă
tcăvàăthuănhpăchênhălchăgiá. Khiălưiăsutăthp,ănhiuănhàăđu t trcăđâyăđưămuaă
tráiăphiuănhmătìmăkimăsăanătoàn thngăcóăxuăhngăbánătráiăphiuăđătìmăkimă
thuănhpăcaoăhnătăthătrngăchngăkhoán,ăngcăli khi nhàăđuăt cmănhnă
đcălàăhăcóăthănhnăđcămcăthuănhpăcaoăhnătătráiăphiuăthì dòngătinăsă
chyăraăkhiăthătrngăchngăkhoán. Khiăđngăcongălưiăsutătngădc,ătoămtăápă
lcă gimă giáă chngă khoánă biă vìă lưi sută caă tráiă phiuă chínhă phă să tng.ă Tuyă
nhiên,ăđiuănàyăchămangătínhălỦăthuyt,ătrên thcătăkhôngăcóănghaălàăkhiăđngă
cong lãi sutătngăcaoăsăkhôngăcóăcácăcăhiăđu tăvàoăchngăkhoán,ătrênăthcăt,ă
đâyăchălàămtănhânătămàăcácănhàăđuăt chngăkhoánăcn xem xét khi phân tích xu
hngăthătrngăchngăkhoán.
9


2.2 Các nghiênăcuătrcăđơy
 Abdalla và Murinde (1997) kimăđnh mi quan h gia t giá hiăđoáiăvàă

giá c phiu trong th trng tài chính mi ni ca nă, Hàn Quc, Pakistan và
Philippines s dng d liu hàng tháng cho t thángă01ănmă1985ăđnăthángă07ănmă
1994.
Kt qu cho thy không có s thng nht v mi quan h gia hai bin t giá
hiăđoáiăvàăgiáăc phiu ti các th trng mi ni. Ti Philippines không có mi
quan h dài hn,ănhngă Hàn Quc, Pakistan và nă tn ti mi quan h ngn
hn và dài hn gia t giá hiăđoáiăvàăgiáăchngăkhoán.ăi vi quan h nhân qu 
Hàn Quc, Pakistan và nă, có s tn tiătácăđng ca t giá hiăđoáiălênăgiáă
chngăkhoán,ătrongăkhiăđóă Philippines tn tiătácăđng t giá chng khoán lên t
giá. Kt qu nghiên cu này phù hp vi mt s nghiên cuătrcăđóăđc thc
hin  các nn kinh t phát trin. Tác gi cho rng, mi quan h nhân qu Granger
t t giá hiăđoáiătácăđng lên giá chng khoán, nhngăthayăđi trong t giá hiăđoáiă
s nhăhngăđn công ty xut khu và cui cùng nhăhngăđn giá c phiu. Do
đó,ăchínhăph ca 4 th trng mi ni nên thc hin thn trng các chính sách t
giá hiăđoái,ăvìăchúngăs nhăhngăđn th trng chng khoán còn non tr
 Goswami và Jung (1997) đưănghiênăcu mi quan h trong ngn hn và cân
bng dài hn ca các bin kinh t vămôăbaoăgm lãi sut ngn hn, lãi sut dài hn,
lm phát, cung tin, sn xut công nghip, giá du,ăcánăcânăthngămi, t giá hi
đoáiătácăđngăđn giá chng khoán ca Hàn Quc bng d liu tháng t tháng 01
nmă1980ăđnăthángă06ănmă1996
Kt qu nghiên cu cho thy, lãi sut và giá du nhăhng tiêu ccăđn ch
s giá chng khoán; t giá hiăđoáiăcóănhăhng tích ccăđn giá chng khoán
 Ming-Shiun Pan, Robert Chi-Wing Fok, Y. Angela Liu (2006) xem xét
mi liên h nngăđng gia t giá hiăđoáiăvàăgiáăc phiu cho by qucăgiaăôngă
Á, bao gm c Hng Kông, Nht Bn, Hàn Quc,ăMalaysia,ăSingapore,ăàiăLoană
10


và Thái Lan, trong khong thiă giană thángă 1ă nmă1988ă đnă thángă nmă1998,ăs
dng d liu theo ngày ca th trng chng khoán và t giá hiăđoáiă(tínhăbng

đng ni t so viăđôlaăM) cho by qucăgiaăôngăÁ.
Kt qu cho thy mt mi quan h nhân qu t t giá hiăđoáiăđn giá chng
khoán  Hng Kông, Nht Bn,ăMalaysia,ăvàăTháiăLanătrc cuc khng hong tài
chínhăchâuăÁănmă1997.ăTácăgi cngătìmăthy mt mi quan h nhân qu t th
trng chngă khoánă đn th trng ngoi hi  Hng Kông, Hàn Quc và
Singapore.ăHnăna,ăkhôngăcóănc nào cho thy mi quan h nhân qu gia giá c
phiu và t giá hiăđoáiătrongăgiaiăđon khng hong châu Á, mt mi quan h nhân
qu t t giá hiăđoáiăđn giá c phiuăđc tìm thy  tt c cácănc, ngoi tr
Malaysia. Kt qu nghiên cuă đcăchoălàă cóăỦănghaă mnhăđi viăcácăphngă
pháp kimăđnhă khácă nhauă đc s dng, bao gm kimăđnh quan h nhân qu
Granger,ăphânătíchăphng sai, và phân tích hàm phn ngăđy. Kt qu nghiên cu
cngăch ra các mi liên h khác nhau gia các nn kinh t liênăquanăđnăcăch t
giá,ăquyămôăthngă mi, mcăđ kim soát vn,ăvàăđ ln ca th trng chng
khoán.
 Adnan Husain, Irfan Lal, Muhammad Mubin (2009) nghiên cu các mi
quan h ngn hn và dài hn gia các binăvămôăvàăgiá chng khoán ti th trng
chng khoán Karachi. Nghiên cu s dng d liuă thángătrongăgiaiă đon 1989 ậ
2009 vi 7 bin kinh t vămô: t giá hiăđoáiăthc, d tr ngoi hi, ch s sn xut
công nghip, chi tiêu tng tài sn c đnh, cung tin, lãi sut trái phiu chính ph 3
tháng và ch s giá bán buôn
Kt qu cho thy mi quan h cùng chiu gia ch s sn xut công nghip, t
giá hiăđoáiăthc, d tr ngoi hi, cung tin và chi tiêu tng tài sn c đnh vi giá
c phiu, trong khi lãi sut có mi quan h khôngăđángăk và cui cùng lm phát và
giá c phiuăcóătngăquanăâmătrongădàiăhn
11


 Asmy, Mohamed; Rohilia, Wisam; Hassama, Aris và Fouad, Md (2009)
nghiên cu mi quan h nhân qu ngn hn và dài hn gia giá chng khoán và
các binăv mô ti Malaysia gm lm phát, cung tin, t giá hiăđoáiădanhănghaă

trongăgiaiăđonătrc và sau khng hongă1997ă(giaiăđon 1987 ậ 1995 và 1999 ậ
2007)
Kt qu cho thy, lm phát và giá c phiuăcóătngăquanădngătrongădàiă
hn. Cung tin và giá chngăkhoánăcóătngăquanăâmăcóăth là do cung tinătngă
dnăđn s giaătngăca lmăphátătrongătngălaiălàmăgim giá c phiu. Kt qu
khácănhauăđi vi t giá hiăđoáiătrongăthi k trc và sau cuc khng hong.
Trc cuc khng hongăcóătngăquanădngăvàăsauăkhng hongăcóătngăquană
âm.ăng thi cho thy tcăđ hiu chnh sai s trong ngn hn vào thi k trc
khng hongă(30,28%)ăcaoăhnăsoăvi thi k sau khng hong (27,6%).
 Noel Dilrukshan Richards và John Simpson (2009) kim tra s tngătácă
gia giá c phiu và t giá hiăđoáiăti Úc. ng thi m rngăcácăphânătíchăđ tìm
ra nhngăthayăđi trong các bin kinh t quan trng và các mi quan h gia nhng
thayăđi thông qua kim đnh nhân qu Granger ậ Sim.
D liu nghiên cu theo ngày ca giá chng khoán Úc và t giá USD/AUD t
2003-2006. Phân tích thc nghim cho kt qu đng liên kt gia các bin này,
quan h nhân qu Granger t giá c phiu nhăhngăđn t giá hiăđoáiătrong giai
đon mu. Mc dù giá c hàngăhóaăkhôngăđcătínhăđn trong nghiên cu, tuy vy ý
nghaăca các kt qu thc hinăđưăh tr choăquanăđim rng hai bin s tài chính
quan trngătngătácămt cách nht quán vi mô hình cân bng danh mcăđuăt,ă
tc là, bină đng giá c phiuă làmăthayăđi t giá hiăđoái.ăiu này thách thc
quanăđim truyn thng ca Úc có nn kinh t ph thuc xut khu,ăvàăcngăchoă
thy rng th trng chng khoán Úc có chiu sâu và tính thanh khon cho dòng
vnătrongănc và quc t đ cnhătranhăđi vi các th trng ln khác.


12


 Md. Lutfur Rahman và Jashim Uddin (2009) đưănghiênăcu s tngătácă
gia giá c phiu và t giá hiăđoáiă ti ba quc gia mi ni khu vc Nam Á là

Bangladesh, Indian và Pakistan t thángă1ănmă2003ăđn thángă6ănmă2008.
Bài nghiên cuăđưăchoăthy giá c phiu và t giá hiăđoáiălàăhaiăchui d liu
không dng. Kimăđnh Johansen cho kt qu không có mi quan h đng liên kt
gia giá c phiu và t giá hiăđoái.ăiuăđóăcóănghaăkhôngăcó mi quan h dài hn
gia các bin. Kimăđnh quan h nhân qu Granger ch ra không có mi quan h
nhân qu nào gia t giá hiăđoáiăvàăgiáăc phiu  ba quc gia này. Tác gi cho
rng có mt nim tin ph bin trong s cácănhàăđuătărng có mt mi liên h gia
t giá và giá c phiu và h có th d đoánătrênăcăs các giá tr ca các bin s
khác.ăNhngă kt qu ca bài nghiên cu này cho thy không tn ti mi liên h
đng liên kt,ădoăđóăkhôngăth d báoăđc s thayăđi ca binănàyătrênăcăs các
giá tr quá kh ca mt bin khác. Kt qu không tính dng ca chui d liu cho
thy khôngăcóăcăhiăđuăcăli nhun trong th trng chng khoán và th trng
ngoi hi. Vì không có mi quan h nhân qu gia giá c phiu và t giá hiăđoái,
nhngăngi tham gia th trng không th s dng thông tin ca mt th trngăđ
ci thin d báo  th trng khác.
 Khaled Hussainey và Le Khanh Ngoc (2009) nghiên cuătácăđng ca các
binăvămô: lm phát, lãi sut, giá tr sn xut công nghip lên giá chng khoán 
Vit Nam và M vi chui d liu t thángă01ănmă2001ăđnăthángă04ănmă2008.
Kt qu cho thy giá tr sn xut công nghip có nhăhng cùng chiu, lãi
sut ngn hn có nhăhng trái chiuăđn giá chng khoán.
 Chien-Hsiu Lin (2011) nghiên cu thc nghim mi quan h cân bng ngn
hn và dài hn gia t giá hiăđoáiăvàăgiáăc phiu ca sáu th trng mi ni châu
Á: nă, Indonesia, Hàn Quc, Philippines,ăàiăLoanăvàăTháiăLanăbng cách s
dng t giá hiăđoái,ăgiáăc phiu, lãi sut và d tr ngoi t và ch s giá chng
khoán châu Á. Các d liu là hàng tháng, bao gm thi gian t tháng 1nmă1986ă
13


đnăthángă12ănmă2010ăvàăt giá hiăđoáiăđi viăđngăđôălaăM cho mi quc gia
vi.

Tuyănhiênăđ thyărõăhnămi quan h gia các bin, tác gi đưăchiaăd liu
quan sát thành bn giaiăđon mu:ăgiaiăđon th trng t do hóa, t thángă1ănmă
1986ăđnăthángă7ănmă1997;ăthi k khng hongăchâuăÁănmă1997,ăt ngàyănmă
1997ăđnăthángă7ănmă1999;ăthi gian không binăđng, t thángăTámănmă1999ă
đnăThángăhaiănmă2008ăvàăgiaiăđon cuc khng hong toàn cu 2008, t tháng 3
nmă2008ăđnăthángă12ănmă2010.
Kt qu thc nghim cho thy mi quan h gia t giá hiă đoáiă vàăgiáă c
phiu tr nên mnhăhnătrongăthi gian khng hong khi so sánh viăgiaiăđon bình
thng, phù hp vi s lây lan hoc lan to gia giá tài sn.ăHnăna, hu ht các
tácăđng lan ta trong thi gian khng hong có th là do cú sc t giá c phiu vi
t giá, cho thy rng các chính ph nênăkíchăthíchătngătrng kinh t và th trng
chngăkhoánăđ thu hút dòng vn, ngnăcn mt cuc khng hong tin t.
 Dargar và Nazari (2012) kim tra mi quan h gia ch s chng khoán, t
giá hiăđoái,ălm phát và giá du ti Iran vi d liu tháng t thángă01ănmă2007ă
đnăthángă01ănmă2012ăca các bin ch s giá chng khoán, t giá hiăđoái,ălm
phát và giá du.
Kt qu cho thy tn ti mi quan h nhân qu hai chiu gia ch s giá
chng khoán và t giá hiăđoáiă Iran, t giá hiăđoáiăvàăgiáădu nhăhngăngc
chiuăđn ch s giá chng khoán
 Akbar Tavakoli, Masood Dadashi (2013) phân tích mi quan h gia giá c
phiu và t giá hiăđoáiătrongăhaiăquc gia châu Á là Iran và Hàn Quc. Các d liu
hàngăthángăchoăhaiănc t thángă07ănmă2002ăđnăthángă03ănmă2012.ăD liu
đc thu thp t cácăNgânăhàngăTrungăngăca miănc gm ch s giá chng
khoán, t giá hiăđoáiădanhăngha, ch s giáătiêuădùngătrongănc và th gii (CPI).
14


Nghiên cu cho thy không có mi quan h hai chiu gia hai bin trong c
hai nn kinh t. Có mt mi quan h mt chiu t thu nhp c phiuăđi vi t giá
trong nn kinh t Hàn Quc. Không có mi quan h nào gia hai bin trong nn

kinh t Iran. Khi nhng cú sc binăđngăriêngăđc xem xét, nhng cú sc trong
quá kh phát sinh t vic th trng ngoi hiăcóătácăđng mnh m hnăv bin
đng th trngătngălaiăca mình trong nn kinh t Hàn Quc so vi nn kinh t
Iran.ăụănghaăca phát hin này là hochăđnh chính sách tài chính nên xem xét  c
hai th trng chng khoán và ngoi t trong nn kinh t Hàn Qucăđ ngnăchn
quá trình chuynăđi năđnh th trng chngăkhoánăđn th trng ngoi hi.
 Phan Th Bích Nguyt và Phm Dng Phng Tho (2013): Phân
tíchătácăđng ca các nhân t kinh t vămôăgm cung tin, lm phát, hotăđng kinh
t thc, lãi sut, t giá hiăđoáiăvàăgiáădu đn TTCK Vit Nam vi chui d liu t
thángă07ănmă2000 đnăthángă09ănmă2011.
Kt qu cho thy cung tin, lm phát, snălng công nghip, giá du th
giiătngăquanădngăvi ch s giá chng khoán, trong khi lãi sut, t giá hiăđoáiă
tngăquanăâmăvi ch s giá chng khoán
2.3ăTómăttăktăquănghiênăcuăthcănghim
Nhm cung cp cái nhìn tng quát cho các công trình nghiên cuăđưăđc
trình bày  phn trên. Bài lun s tng hp các nghiên cu theo các nhân t tác
đngăđn giá chng khoán.
15


Bng 2.1: Tóm tt các kt qu nghiên cu thc nghim
Cácăbinăkinhă
tăvămô
Miătngăquanăviăchă
săgiáăchngăkhoán
Tácăgiă(Nm)
Qucăgiaănghiênăcuă(Thiăgianănghiênăcu)
Tăgiáăhiă
đoái
(-)

Abdalla và Murinde (1997)
nă,ăHànăQuc,ăPakistan,ă(1985ăậ 1994)
Chien-Hsiu Lin (2011)
Philippines (1997 - 1999)
PhanăThăBíchăNguytăvàăPhmăDngă
PhngăThoă(2013)
VităNamă(2000ă- 2011)
Dargar và Nazari (2012)
Iran (2007 - 2012)
Ming-Shiun Pan, Robert Chi-Wing Fok,
Y. Angela Liu (2006)
HngăKông,ăNhtăBn,ăMalaysia,ăvàăTháiăLan
(1988 -1998)
(+)
Ming-Shiun Pan, Robert Chi-Wing Fok,
Y. Angela Liu (2006)
HànăQuc,ăSingapore,ăàiăLoană(1988ă-1998)
Goswami và Jung (1997)
HànăQucă(1980ă- 1996)
Adnan Husain, Irfan Lal, Muhammad
Mubin (2009)
Pakistan (1989 - 2009)
Không có miăquanăhădàiă
hn
Abdalla và Murinde (1997)
Philippines (1985 ậ 1994)
Md. Lutfur Rahman và Jashim Uddin
(2009)
Bangladesh,ănă,ăPakistană(ă2003- 2008)
Khôngăcóămiăquanăhă

ngnăhn
Md. Lutfur Rahman và Jashim Uddin
(2009)
Bangladesh,ănă,ăPakistan ( 2003- 2008)
Akbar Tavakoli, Masood Dadashi (2013)
Iran (2002 - 2012)
Lưiăsut
(+)
Goswami và Jung (1997)
HànăQucă(1980ă- 1996)