B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
TRN TH OAN TRANG
PHÁT TRIN DCH V NGỂN HÀNG BÁN L
TI NGỂN HÀNG TMCP NGOI THNG
VIT NAM
LUN VN THC S KINH T
TP.H Chí Minh – Nm 2014
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
TRN TH OAN TRANG
PHÁT TRIN DCH V NGỂN HÀNG BÁN L
TI NGỂN HÀNG TMCP NGOI THNG
VIT NAM
Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mã s: 60340201
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC: TS. TRN TH MNG TUYT
TP.H Chí Minh – Nm 2014
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan lun vn này là công trình nghiên cu ca bn thân, đc
thc hin theo s hng dn ca TS. Trn Th Mng Tuyt.
Các s liu, kt qu trình bày trong lun án là trung thc. Tôi hoàn toàn chu
trách nhim v tính pháp lý quá trình nghiên cu khoa hc ca lun vn này.
Tp. H Chí Minh, ngày 29 tháng 05 nm 2014
Ngi Cam oan
Trn Th oan Trang
MC LC
Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các ký hiu, ch vit tt.
Danh mc các bng biu
Danh mc các hình v, đ th
LI M U 1
1. Tính cp thit và ý ngha ca đ tài nghiên cu 1
2. Mc tiêu nghiên cu 2
3. Phng pháp nghiên cu 2
4. i tng và phm vi nghiên cu 2
5. Ni dung nghiên cu 2
Chng 1: TNG QUAN V PHÁT TRIN DCH V NGÂN HÀNG BÁN
L CA NGỂN HÀNG THNG MI
1.1 Tng quan ngơn hàng thng mi 3
1.1.1 Khái nim ngân hàng thng mi 3
1.1.2 Chc nng ngân hàng thng mi 3
1.1.2.1Chc nng trung gian tín dng 4
1.1.2.2 Chc nng trung gian thanh toán 4
1.1.2.3 Chc nng to tin 4
1.1.3 Các dch v ngân hàng thng mi 4
1.1.3.1 Khái nim 4
1.1.3.2 Phân loi dch v ngân hàng 5
1.2. Dch v ngân hàng bán l 6
1.2.1. Khái nim NHBL và dch v NHBL 6
1.2.2. Vai trò ca hot đng dch v NHBL 7
1.2.2.1. i vi nn kinh t 7
1.2.2.2. i vi ngân hàng 8
1.2.2.3. i vi khách hàng 9
1.2.3 c đim ca dch v NHBL 9
1.2.4 Mt s sn phm dch v NHBL 11
1.2.4.1 Sn phm huy đng vn 11
1.2.4.2 Tín dng bán l 11
1.2.4.3 Dch v th 11
1.2.4.4 Dch v chuyn tin 11
1.2.4.5 Dch v thanh toán 11
1.2.4.6 Dch v ngân hàng đin t 12
1.2.4.7 Mt s dch v NHBL khác 12
1.3 Phát trin dch v NHBL ti NHTM 12
1.3.1 Khái nim phát trin dch v NHBL 12
1.3.2 S cn thit phát trin dch v NHBL 13
1.3.3Các tiêu chí đánh giá s phát trin các dch v NHBL 13
1.3.3.1 S lng khách hàng và th phn 13
1.3.3.2 Mng li và kênh phân phi 13
1.3.3.3 Tính đa dng và tin ích ca các sn phm, dch v 14
1.3.3.4 Doanh s và li nhun ca tng mng dch v NHBL 14
1.3.3.5 Thng hiu và s khác bit 15
1.3.4 Các nhân t nh hng ti s phát trin các dch v NHBL 15
1.3.4.1 Nhân t xut phát t môi trng bên ngoài 15
1.3.4.2 Nhân t xut phát t ngân hàng 17
1.4 Kinh nghim phát trin dch v NHBL trên th gii và bài hc cho NHTM
Vit Nam 18
1.4.1 Kinh nghim ca ngân hàng Commenwealth – Úc 19
1.4.2 Kinh nghim ca ngân hàng Hoàng Gia (RBC) – Canada 19
1.4.3 Kinh nghim ca ngân hàng OCBC – Singapore 20
1.4.4. Bài hc kinh nghim cho NHTM Vit Nam 20
Kt lun chng 1 21
Chng 2: THC TRNG PHÁT TRIN DCH V NHBL TI NGÂN
HÀNG TMCP NGOI THNG VIT NAM 22
2.1 Tng quan v Ngân hàng TMCP Ngoi thng Vit Nam 22
2.1.1 Khái quát quá trình hình thành và phát trin 22
2.1.2 C cu t chc 22
2.1.3 Tình hình hot đng kinh doanh trong thi gian gn đây 22
2.2 Thc trng hot đng NHBL ti Ngân hàng TMCP Ngoi thng Vit
Nam 26
2.2.1 Thc trng dch v NHBL ca Ngân hàng TMCP Ngoi thng Vit Nam 27
2.2.1.1 V hot đng huy đng vn 28
2.2.1.2 V hot đng cho vay 31
2.2.1.3 V hot đng phát hành và thanh toán th 32
2.2.2.4 V hot đng ngân hàng đin t 34
2.2.1.5 V dch v chuyn tin kiu hi 35
2.2.1.6 V mng li hot đng và ngân hàng đi lý 35
2.2.2 V trí và thc trng ca Ngân hàng TMCP Ngoi thng Vit Nam trên th
trng dch v NHBL 36
2.2.2.1 V tng tài sn 36
2.2.2.2 V hot đng huy đng vn 37
2.2.2.3 V hot đng tín dng 39
2.2.2.4 V dch v th 41
2.2.2.6. V hot đng ngân hàng đin t 42
2.2.2.5. V dch v chuyn tin kiu hi 43
2.2.2.7 V mng li hot đng 43
2.3 Kho sát hot đng dch v NHBL ti Ngân hàng TMCP Ngoi thng
Vit Nam thông qua ý kin khách hàng 44
2.3.1 Mc đích kho sát 44
2.3.2 i tng kho sát 44
2.3.3 Phm vi kho sát 44
2.3.4 Thi gian kho sát 44
2.3.3. Phng pháp kho sát 44
2.3.4. Kt qu kho sát 44
2.4 Phân tích SWOT hot đng dch v NHBL ti Ngân hàng TMCP Ngoi
thng Vit Nam 49
2.4.1 im mnh 50
2.4.2 im yu 52
2.4.3 Thi c 53
2.4.4 Thách thc 54
2.5 Thc trng hot đng NHBL ti Ngân hàng TMCP Ngoi thng Vit
Nam 55
2.5.1 Kt qu đt đc 55
2.5.2 Các mt hn ch và nguyên nhân 56
2.5.2.1 Các mt hn ch 56
2.5.2.2 Nguyên nhân ca nhng hn ch 57
Kt lun chng 2. 59
CHNG 3: GII PHÁP PHÁT TRIN DCH V NHBL TI NGÂN HÀNG
TMCP NGOI THNG VIT NAM 60
3.1 nh hng hot đng kinh doanh ti Ngân hàng TMCP Ngoi thng VN60
3.1.1 nh hng chung 60
3.1.2 nh hng hot đng NHBL 62
3.2 Gii pháp phát trin dch v ngân hàng bán l ti Ngân hàng TMCP Ngoi
thng VN 63
3.2.1 Gii pháp do Ngân hàng TMCP Ngoi thng Vit Nam thc hin 63
3.2.1.1 Tái cu trúc ngân hàng theo đi tng khách hàng 63
3.2.1.2 Phát trin và đa dng hóa sn phm dch v ngân hàng bán l 63
3.2.1.3 Gii pháp v công ngh 66
3.2.1.4 Gii pháp phát trin mng li kênh phân phi 67
3.2.1.5 Gii pháp nâng cao cht lng phc v khách hàng 68
3.2.1.6 y mnh hot đng marketing ngân hàng 69
3.2.1.7 Gii pháp qun tr ri ro 70
3.2.1.8 Gii pháp v con ngi 73
3.2.2 Gii pháp h tr mang tính kin ngh 74
3.2.2.1 T phía NHNN 74
3.2.2.2 T phía Chính ph 76
3.2.2.3 T phía các B, Ngành liên quan 78
Kt lun chng 3. 79
KT LUN. 80
Tài liu tham kho
Ph lc
DANH MC CÁC BNG BIU
Trang
Bng 2.1: Mt s kt qu đt đc ca Vietcombank giai đon 2011 - 2013 23
Bng 2.2: T trng huy đng vn t dân c ca Vietcombank 28
Bng 2.3: T trng d n cho vay bán l ca Vietcombank 31
Bng 2.4: Doanh s s dng th ca Vietcombank 33
Bng 2.5: Tng tài sn ca các ngân hàng 36
Bng 2.6: Huy đng vn ca các ngân hàng 38
Bng 2.7: Th phn huy đng vn ca các ngân hàng nm 2013 39
Bng 2.8: D n cho vay ca các ngân hàng 40
Bng 2.9: Th phn d n cho vay ca các ngân hàng nm 2013 41
Bng 2.10: Th phn máy ATM ca các ngân hàng nm 2012 42
Bng 2.11: Th phn máy POS ca các ngân hàng nm 2012 42
Bng 2.12: Mng li hot đng ca các ngân hàng nm 2013 43
DANH MC CÁC TH
th 2.1: T trng huy đng vn t dân c 29
th 2.2: T trng d n cho vay bán l 31
th 2.3: Quy mô tng tài sn ca các Ngân hàng 37
th 2.4: Quy mô huy đng vn ca các ngân hàng 38
th 2.5: D n cho vay ca các ngân hàng 40
DANH MC CÁC CH VIT TT
NHBB : Ngân hàng bán buôn
NHBL : Ngân hàng bán l
NHTM : Ngân hàng thng mai
NHTMCP : Ngân hàng thng mi c phn
TMCP : Thng mi c phn
DVNHBL : Dch v ngân hàng bán l
DNVVN : Doanh nghip va và nh
CNTT : Công ngh thông tin
ACB : Ngân hàng TMCP Á Châu
Agribank : Ngân hàng Nông Nghip và Phát Trin Nông Thôn
BIDV : Ngân hàng TMCP u T và Phát Trin Vit Nam
Vietinbank : Ngân hàng TMCP Công Thng Vit Nam
Vietcombank : Ngân hàng TMCP Ngoi thng Vit Nam
POS : Máy chp nhn th
ATM : Máy rút tin t đng
ROA : T sut li nhun/Tng tài sn
ROE : T sut li nhun/Vn ch s hu
WTO : T chc thng mi th gii
USD : ôla M
XNK : Xut nhp khu
DVCNT : n v chp nhn th
1
LI M U
1. Tính cp thit và Ủ ngha ca đ tài nghiên cu
Trong nhng nm qua, hot đng ngân hàng nc ta đã có nhng chuyn bin
sâu sc vi quy mô kinh doanh ngày càng m rng, các loi hình kinh doanh ngày
càng đa dng và phong phú hn. Trong bi cnh cnh tranh gay gt gia các NHTM
và s thâm nhp ca nhiu ngân hàng nc ngoài vào th trng Vit Nam đã to
đng lc cho bn thân mi NHTM Vit Nam đã có nhng ci thin đáng k v nng
lc tài chính, công ngh, qun tr điu hành và mng li kênh phân phi, h thng
sn phm trong vic phát trin dch v ngân hàng, trong đó phát trin dch v ngân
hàng bán l là mt trong nhng mc tiêu quan trng mà nhiu NHTM VN đã hng
đn.
Dch v ngân hàng bán l đóng vai trò vô cùng to ln đi vi vic phát trin kinh
t - xã hi, góp phn nâng cao đi sng cng đng dân c. Dch v ngân hàng bán
l không ch góp phn quan trng trong vic to nên hiu qu hot đng kinh doanh
ti mi ngân hàng thng mi mà còn là mt mt xích quan trng thúc đy các hot
đng kinh doanh khác ca ngân hàng phát trin. Vì vy, phát trin dch v ngân
hàng bán l đã và đang tr thành mt trong nhng vn đ cn thit đi vi các nhà
qun tr ngân hàng.
c thành lp t nm 1963, Ngân hàng TMCP Ngoi Thng Vit Nam đã có
mt b dày hot đng trong sut 50 nm. Tri qua bao thng trm, Ngân hàng
TMCP Ngoi thng Vit Nam vn gi vng v th là mt trong nhng ngân hàng
thng mi hàng đu Vit Nam. Tuy nhiên, đ có th tn ti và phát trin trong mt
môi trng cnh tranh khc lit, Ngân hàng TMCP Ngoi thng Vit Nam phi n
lc đi mi và có chính sách kinh doanh linh hot phù hp vi yêu cu ca tng
thi k. Trong đó, đy mnh hot đng dch v ngân hàng bán l là mt trong
nhng chin lc kinh doanh chin lc ca Ngân hàng TMCP Ngoi thng VN
trong giai đon hin nay. Xut phát t lý do trên, tác gi đã la chn nghiên cu đ
tài “Phát trin dch v ngân hàng bán l ti Ngân hàng TMCP Ngoi thng
VN” đ làm lun vn tt nghip.
2
2. Mc tiêu nghiên cu
Mc tiêu nghiên cu ca đ tài tp trung vào 3 ni dung chính sau:
- H thng hoá đc nn tng lý thuyt c bn v dch v ngân hàng bán l.
- Phân tích thc trng dch v NHBL ca Ngân hàng TMCP Ngoi thng
Vit Nam cng nh v th trong h thng ngân hàng; Kho sát ý kin đánh giá ca
khách hàng đng thi đánh giá kt qu đt đc, nhng mt còn tn ti và nguyên
nhân ca nhng tn ti đó.
- a ra đc các gii pháp góp phn phát trin dch v NHBL ti Ngân hàng
TMCP Ngoi thng Vit Nam.
3. Phng pháp nghiên cu
Lun vn này s s dng phng pháp kho sát thc t, thu thp thông tin, thng
kê s liu, so sánh, phân tích và tng hp đng thi s dng nhng kin thc ti nhà
trng cùng vi kinh nghim làm vic ti Ngân hàng TMCP Ngoi thng VN.
4. i tng và phm vi nghiên cu
- i tng nghiên cu ca lun vn là hot đng NHBL ca Vietcombank
trong tng th th trng NHBL và mi tng quan so sánh vi các ngân hàng khác.
- Phm vi nghiên cu ca lun vn: phm vi nghiên cu ca lun vn này
hng ti mt s mng dch v NHBL c bn ca Ngân hàng TMCP Ngoi thng
Vit Nam và mt s ngân hàng đi th. Mc thi gian nghiên cu 2011-2013.
5. Ni dung nghiên cu
Ngoài li m đu và kt lun, ni dung lun vn đc kt cu trong 3 chng
sau:
Chng 1: Tng quan v phát trin dch v ngân hàng bán l ca các ngân hàng
thng mi.
Chng 2: Thc trng phát trin dch v ngân hàng bán l ti Ngân hàng TMCP
Ngoi thng Vit Nam.
Chng 3: Gii pháp phát trin dch v NHBL ti Ngân hàng TMCP Ngoi
thng Vit Nam.
3
CHNG 1: TNG QUAN V PHÁT TRIN DCH V
NGÂN HÀNG BÁN L CA NGỂN HÀNG THNG MI
1.1 Tng quan ngơn hàng thng mi
1.1.1 Khái nim ngơn hàng thng mi
Ngân hàng thng mi là t chc đc thành lp theo quy đnh ca pháp lut,
kinh doanh trong lnh vc tin t, vi hot đng thng xuyên là nhn tin gi di
nhiu hình thc khác nhau và s dng s tin này đ cp tín dng, cung ng dch v
thanh toán cho các ch th trong nn kinh t nhm mc tiêu li nhun.
1.1.2 Chc nng ca ngơn hàng thng mi
1.1.2.1 Chc nng trung gian tín dng
Ngân hàng huy đng và tp trung các ngun vn tin t tm thi nhàn ri trong
nn kinh t đ to lp ngun vn và s dng ngun vn đó đ cho vay đáp ng các
nhu cu sn xut kinh doanh và tiêu dùng ca các ch th trong nn kinh t.
Chc nng trung gian tín dng có ý ngha to ln đi vi nn kinh t, giúp điu
hoà vn tin t t ni tm d tha đn ni tm thiu ht làm gim ti đa lng vn
nhàn ri trong xã hi, góp phn thúc đy nhanh quá trình vn đng ca vn tin t
trong xã hi.
1.1.2.2 Chc nng trung gian thanh toán
Trên c s thc hin chc nng th qu, thay mt cho khách hàng, ngân hàng
thng mi trích tin trên tài khon tr cho ngi đc hng, chuyn tin hoc
nhn tin vào tài khon theo u nhim ca khách hàng.
Chc nng trung gian thanh toán có ý ngha ln đi vi nn kinh t vì đã to điu
kin thun li giúp khách hàng thanh toán nhanh chóng, hiu qu và an toàn. T đó
đy nhanh quá trình lu thông hàng hoá, thúc đy tng trng kinh t.
1.1.2.3 Chc nng to tin
Xut phát t chc nng trung gian tín dng và chc nng trung gian thanh toán,
ngân hàng va nhn tin gi li va cho vay bng chuyn khon, làm điu kin và
tin đ cho h thng ngân hàng thng mi có kh nng to tin. Ngha là h thng
4
ngân hàng thng mi có th nhân rng tin ghi s t tin nhn đc ca ngân hàng
trung ng và tin gi không k hn ca khách hàng.
1.1.3 Các dch v ngơn hàng thng mi
1.1.3.1 Khái nim
Theo Lut các T chc tín dng s 47/2010/QH2012 thì không có đnh ngha
chính xác cm t “dch v ngân hàng” mà ch đ cp đn nh sau “Hot đng ngân
hàng là hot đng kinh doanh tin t và dch v ngân hàng vi ni dung thng
xuyên là nhn tin gi, s dng s tin này đ cp tín dng và cung ng các dch v
thanh toán”. (ti khon 7, iu 20)
1.1.3.2 Phân loi dch v ngân hàng
Dch v ngân hàng có th đc phân loi da trên nhiu tiêu thc, c th:
Cn c vào lch s phát trin hot đng ngân hàng thì các dch v ngân hàng
đc chia làm hai loi: các dch v ngân hàng truyn thng và các dch v ngân
hàng hin đi.
- Dch v ngân hàng truyn thng là nhng dch v đc ngân hàng thng mi
cung cp lâu nm, có quá trình hình thành, phát trin lâu dài và khách hàng đã quen
thuc vi h.
- Dch v ngân hàng hin đi đc hiu bao gm nhng dch v ngân hàng
truyn thng đc nâng cp, phát trin trên nn tng công ngh hin đi và nhng
dch v hoàn toàn mi đc cung cp nhm đem li nhng tin ích mi cho ngi
s dng.
Cn c vào quy mô đi tng khách hàng thì dch v ngân hàng đc chia làm
hai loi: các dch v ngân hàng bán buôn và các dch v ngân hàng bán l.
- Dch v ngân hàng bán buôn là nhng dch v ngân hàng dành cho khách hàng
là các t chc, doanh nghip ln hay các đnh ch tài chính vi s lng và giá tr
ln.
- Dch v ngân hàng bán l là dch v ngân hàng tài chính mà ngân hàng cung
cp cho khách hàng cá nhân, h gia đình, các doanh nghip va và nh.
5
- Trong gii hn đ tài nghiên cu, lun vn tp trung nghiên cu v dch v
ngân hàng bán l (NHBL).
1.2. Dch v ngân hàng bán l
1.2.1. Khái nim NHBL và dch v NHBL
Thut ng “ngân hàng bán l”, t gc ting Anh “retail bank” đc đnh ngha
trong cun “Qun tr ngân hàng thng mi” ca Peter S.Rose là ngân hàng hng
ti ngi tiêu dùng, cung cp hu ht các dch v cho các cá nhân và các doanh
nghip nh. Hin nay có nhiu khái nim v ngân hàng bán l theo nhiu cách tip
nhn khác nhau.
Tip cn theo đi tng khách hàng, dch v NHBL đc có th xem là nhng
hot đng giao dch gia ngân hàng vi khách hàng là cá nhân và các DNVVN
Tip cn theo đc trng kênh phân phi sn phm dch v, thut ng “bán l”
trong thng mi vn đc hiu là vic cung cp các sn phm đn tn tay ngi
tiêu dùng cui cùng thông qua các đi lý phân phi.
T đó, di góc đ hot đng ngân hàng, ta có th đa ra khái nim v dch v
NHBL nh sau: Dch v NHBL là dch v ngân hàng cung ng các sn phm dch
v tài chính ti tng cá nhân riêng l, các h gia đình và các DNVVN thông qua
mng li chi nhánh, hoc vic khách hàng có th tip cn trc tip vi sn phm
dch v ngân hàng thông qua phng tin thông tin, đin t vin thông.
c trng ca DVNHBL là sn phm thng đa dng, s lng nhiu, giá tr ca
tng loi sn phm không ln nhng khi lng khách hàng rt ln. Do vy, không
th thành công trong phát trin DVNHBL nu không có s phi hp ca công ngh
thông tin, kênh phân phi sn phm và ngun lc con ngi.
u đim ca dch v NHBL so vi dch v NHBB:
- i tng khách hàng: Dch v NHBB nhm đn đi tng khách hàng là các
t chc tài chính, các NHTM hoc các công ty, tng công ty ln. Chính vì vy mà
đi tng khách hàng dch v NHBB thng không nhiu và không có s đa dng.
Trong khi đó, dch v NHBL li nhm đn đi tng phc v là khách hàng cá
6
nhân, các h gia đình và các DNVVN. Vì vy, chng loi cng nh s lng khách
hàng ca dch v NHBL là rt nhiu và đa dng.
- i vi giá tr giao dch thì giá tr giao dch bán buôn thng ln trong khi đó
giá tr giao dch bán l thng nh. Mc dù vy, các giao dch bán l vn mang v
ngun doanh thu ln và n đnh cho ngân hàng hn nh vào s lng các giao dch
thng xuyên hn các giao dch bán buôn.
1.2.2. Vai trò ca dch v NHBL
Dch v NHBL mang li rt nhiu li ích cho c phía nhà cung cp dch v và c
phía khách hàng.Nói cách khác, dch v NHBL đã mang li li ích cho toàn xã hi
và cho c nn kinh t. Nn kinh t tng trng, có phn đóng góp ca ngành tài
chính – ngân hàng mà trong đó dch v NHBL là mt trong nhng thành t quan
trng nht.
1.2.2.1. i vi nn kinh t
T giác đ kinh t xã hi, hot đng NHBL có tác dng đy nhanh quá trình luân
chuyn tin t, tn dng tim nng to ln v vn đ phát trin kinh t, đng thi
giúp ci thin đi sng dân c, hn ch thanh toán tin mt, góp phn tit kim chi
phí, thi gian cho c ngân hàng và khách hàng nh sau:
Dch v NHBL góp phn huy đng ngun lc cho s phát trin kinh t đt nc.
Dch v NHBL không ch góp phn huy đng ngun lc trong nc cho s phát
trin nn kinh t ca đt nc mà còn gm c ngun lc t nc ngoài thông qua
hot đng chi tr kiu hi, chuyn tin và kinh doanh ngoi t.
Dch v NHBL góp phn hình thành tâm lý thanh toán không dùng tin mt ca
ngi dân. Nh đó tit kim chi phí và thi gian cho ngân hàng và khách hàng, góp
phn tit gim chi phí xã hi và đy nhanh quá trình luân chuyn tin t.
Phát trin dch v NHBL giúp cho nn kinh t vn hành có hiu qu hn khi đa
s các hot đng ca các ch th kinh t trong xã hi đu thông qua ngân hàng. T
đó góp phn nâng cao hiu qu qun lý Nhà nc v tin t, kim soát các hành vi
gian ln thng mi, trn thu, tham nhng… khi s đông các hot đng kinh t ca
các ch th trong xã hi đu thanh toán thông qua ngân hàng.
7
Dch v NHBL to điu kin cho các ngành dch v khác phát trin. Các dch v
th, chuyn tin… gn vi các ngành dch v khác nh bu chính vin thông, du
lch,giao thông vn ti… Công ngh ngân hàng phát trin s to thun li hn cho
vic thanh toán ca các ngành dch v có liên quan.
1.2.2.2. i vi ngân hàng
Xét trên giác đ tài chính và qun tr ngân hàng: Hot đng NHBL mang li
ngun thu n đnh, chc chn, hn ch ri ro to bi các nhân t bên ngoài vì đây là
khu vc ít chu nh hng ca chu k kinh t.
+ Dch v NHBL mang li ngun thu n đnh, chc chn và hn ch ri ro. Thc
hin đúng nguyên lý “không b trng vào cùng mt gi”, nên vic phát trin dch
v NHBL là mt cách hu hiu đ phân tán ri ro trong kinh doanh đng thi gi
vng s n đnh ca ngân hàng.
+ Phát trin dch v NHBL là cách thc có hiu qu nht đ thay đi c cu kt
qu hot đng kinh doanh ca ngân hàng. Ngân hàng kinh doanh theo cách thc c
đin, doanh thu ch yu t hot đng tín dng, thu dch v ch chim mt t trng
rt nh. Chính vì vy NHTM đy nhanh phát trin DVNH đ gia tng ngun thu
dch v trong c cu thu nhp ca mình.
+ Dch v NHBL góp phn nâng cao nng lc cnh tranh ca ngân hàng trong
nn kinh t th trng. Các ngân hàng không ch cnh tranh đn thun v lãi sut,
chi phí phong cách phc v, ci tin quy trình… mà vic phát trin dch v NHBL
đa dng cung cp cho khách hàng dch v trn gói, đáp ng ngày mt đy đ hn
nhu cu ca khách hàng. Phát trin dch v NHBL là c s đ ngân hàng phát trin
mng li, phát trin ngun nhân lc, đa dng hoá hot đng kinh doanh.
+ Dch v NHBL gi vai trò quan trng trong vic m rng kh nng mua bán
chéo gia cá nhân và doanh nghip vi NHTM, t đó gia tng và phát trin mng
li khách hàng hin ti và tim nng ca NHTM.
1.2.2.3. i vi khách hàng
i vi khách hàng, hot đng NHBL đem đn s thun tin, an toàn, tit kim
trong quá trình thanh toán và s dng ngun thu nhp ca mình. c bit là các
8
dch v NHBL hin đi vi s h tr ca công ngh thông tin đã thc s mang li
tin ích vt tri, nâng cao cht lng cuc sng cho khách hàng.
Dch v NHBL giúp đáp ng tính tin li, tính thay đi nhanh và thng xuyên
nhu cu ca xã hi. Dch v NHBL đem đn s thun tin, an toàn, tit kim cho
khách hàng trong quá trình thanh toán và s dng ngun thu nhp ca mình, giúp
ci thin đi sng nhân dân, góp phn gim thiu chi phí xã hi qua vic tit kim
chi phí thi gian, chi phí thông tin.
Dch v NHBL giúp cho cá nhân, doanh nghip nâng cao hiu qu s dng
ngun lc ca mình. Dch v NHBL s h tr tích cc cho DNVVN và khách hàng
cá nhân phát trin thông qua tip cn ngun vn vay t ngân hàng, s dng các
DVNH, to điu kin cho quá trình sn xut kinh doanh đc tin hành trôi chy,
nhp nhàng, góp phn đy nhanh tc đ sn xut, luân chuyn hàng hoá, t đó nâng
cao hiu qu đu t ngun lc ca mình.
1.2.3. c đim ca dch v NHBL
1.2.3.1. i tng khách hàng ca dch v ngân hàng bán l ln
i tng ca dch v NHBL bao gm các cá nhân, h kinh doanh và các
DNVVN nhm cung ng nhng tin ích sn phm ti tn tay ngi tiêu dùng, bao
gm c tiêu dùng cho sn xut và tiêu dùng cho sinh hot.
1.2.3.2. Sn phm, dch v bán l vô cùng đa dng, phong phú
Nói đn bán l ngi ta liên tng ti tính đa dng phong phú ca sn phm dch
v mà nó cung cp cho xã hi- nói đn ngân hàng bán l đng ngha vi loi hình
ngân hàng phc v rng rãi mi đi tng trong xã hi là ngân hàng ca toàn dân.
1.2.3.3. Dch v bán l phát trin đòi hi h tng k thut công ngh hin đi
Gia tng hàm lng công ngh trong các sn phm dch v NHBL là mt trong
nhng phng thc to giá tr gia tng và nâng cao sc cnh tranh ca các sn phm
cung cp. Do đó có th nhn thy vai trò quan trng ca CNTT trong dch v bán l.
1.2.3.4. Dch v ngân hàng bán l bao gm rt nhiu món giao dch vi giá tr
ca mi giao dch không ln nên chi phí bình quân trên mi giao dch khá cao
9
phc v mi đi tng khách hàng ca NHBL, ngân hàng cng phi tn chi
phí ging nh khi phc v mt khách hàng ca ngân hàng bán buôn nên chi phí
bình quân trên mi giao dch ca NHBL thng ln.
1.2.3.5. Dch v ngân hàng bán l luôn ci tin cho phù hp vi nhu cu đa
dng và gia tng ca khách hàng vi tin b ca công ngh
i tng ca dch v NHBL ch yu là khách hàng cá nhân khác nhau v thu
nhp, trình đ dân trí, hiu bit, tính cách, s thích, đ tui, ngh nghip nên nhu
cu ca khách hàng rt đa dng. T đó, dch v NHBL cng đa dng và thay đi
liên tc đ tho mãn nhu cu khách hàng.
1.2.3.6. Nhu cu DVNHBL mang tính thi đim
Các dch v mà mi cá nhân mong mun ngân hàng cung cp cho mình ch có
giá tr trong mt thi đim nht đnh. Nu ngân hàng nào nhanh nhy trong vic
nm bt trc các nhu cu ca khách hàng đ t đó tho mãn h thì s giành phn
thng trong cuc cnh tranh này.
1.2.3.7. Dch v ngân hàng bán l là ngành có li th kinh t theo quy mô
Vi dch v NHBL, quy mô càng ln, s ngi tham gia càng nhiu thì chi phí
càng thp, càng thun tin và tit kim chi phí.
1.2.3.8. Dch v đn gin, d thc hin
Mc tiêu ca dch v NHBL là khách hàng cá nhân nên các dch v thng tp
trung vào các dch v tin gi và tài khon, vay vn, m th tín dng…
1.2.3.9. ri ro thp
ây là đc đim khác bit so vi dch v bán buôn. Trong khi các dch v bán
buôn ti các ngân hàng tp trung vào đi tng khách hàng là t chc kinh t, trung
gian tài chính vi giá tr giao dch ln, đ ri ro cao thì dch v NHBL vi s lng
khách hàng cá nhân ln, ri ro phân tán và rt thp là mt trong nhng mng đem
li doanh thu n đnh và an toàn cho các NHTM.
1.2.4. Mt s sn phm dch v NHBL
Mt s dch v NHBL đang đc các NHTM cung cho khách hàng nh:
1.2.4.1 Sn phm huy đng vn
10
ây là mt nghip v thuc tài sn n, là mt nghip v truyn thng ca NHTM
góp phn hình thành nên ngun vn hot đng ca NHTM. Thông qua các bin
pháp và công c đc s dng, NHTM huy đng vn t các khách hàng cá nhân,
khách hàng là DNVVN theo các hình thc: Tin gi không k hn, tin gi có k
hn, phát hành k phiu, trái phiu…
1.2.4.2. Tín dng bán l
Là các sn phm tín dng đáp ng các nhu cu ca khách hàng cá nhân, h kinh
doanh cá th, DNVVN nh: cho vay tiêu dùng mua sm đ dùng sinh hot, phng
tin đi li; sa cha, mua mi nhà ca; tài tr vn lu đng cho h kinh doanh cá
th, DNVVN; cm c, chit khu giy t có giá…
1.2.4.3. Dch v th
Dch v th phát trin to điu kin cho NHTM m rng hot đng thanh toán và
huy đng vn. Mi th ngân hàng khi phát hành đu phi có s d nht đnh và
đc duy trì thng xuyên, bên cnh đó ngân hàng còn thu đc các loi phí khi
khách hàng thc hin thanh toán.
1.2.4.4. Dch v chuyn tin
ây là loi dch v thông dng và hin đi nhm giúp cho khách hàng có nhu cu
nhn tin t thân nhân, bn bè nc ngoài mt cách nhanh chóng và an toàn. c
bit, khách hàng không cn có tài khon ti ngân hàng nh các dch v chuyn tin
khác mà vn có th nhn đc các dch v nh thông báo bng đin thoi min phí
cho ngi nhn tin, thm chí khách hàng có th yêu cu nhân viên ngân hàng giao
tin tn nhà mà không mt phí.
1.2.4.5. Dch v thanh toán
Hin nay các NHTM đang áp dng các phng thc thanh toán nh: Chuyn tin
trong ni b h thng ngân hàng, chuyn tin qua NHTM khác, chuyn tin qua
ngân hàng nc ngoài và thanh toán bù tr. Các hình thc thanh toán bao gm: Séc,
u nhim chi, u nhim thu, th tín dng, th thanh toán…
Vic thanh toán qua tài khon tin gi giao dch đc coi là bc tin quan trng
nht trong công ngh ngân hàng bi vì nó ci thin đáng k hiu qu ca quá trình
11
thanh toán, làm cho các giao dch kinh doanh tr nên d dàng, nhanh chóng và an
toàn.
1.2.4.6. Dch v ngơn hàng đin t
Vi nn tng công ngh hin đi, nhiu loi hình dch v ngân hàng đin t ra
đi nh: Phone banking, Internet Banking, Mobile banking, Call centre…trong đó,
hot đng ngân hàng qua đin thoi di đng (mobile banking) đc các NHTM
quan tâm phát trin vi nhiu tin ích: cung cp thông tin v tài khon qua tin nhn,
t giá, lãi sut, giao dch chng khoán…
1.2.4.7. Mt s dch v ngân hàng bán l khác
Các dch v NHBL khác nh: Chi tr kiu hi, thu h, chi h, t vn tài chính, t
vn đu t chng khoán, dch v bo him, qun lý tài sn và u thác đu t
Hot đng kiu hi là mt dch v NHBL ch yu phc v chuyn tin ca các
cá nhân đi ra nc ngoài hoc t nc ngoài v.
Thu h, chi h là dch v mà ngân hàng đc các ch tài khon u nhim thc
hin các dch v thu h tin np vào tài khon, chi tin phc v các nhu cu hot
đng kinh doanh ca ch tài khon.
1.3 Phát trin dch v NHBL ti NHTM
1.3.1 Khái nim phát trin dch v NHBL
Phát trin dch v NHBL có th hiu mt cách đn gin là vic gia tng các sn
phm dch v ngân hàng bán l đng thi m rng th phn, đi tng khách hàng
kt hp nâng cao cht lng các sn phm bán l thông qua s phi hp ca công
ngh thông tin, kênh phân phi sn phm và ngun lc con ngi. C th hn các
dch v NHBL phi không ngng thay đi v hình thc, đa dng v mu mã, có
nhiu tin ích, tính nng linh hot phù hp vi th trng và đáp ng đc nhu cu
ngày càng cao ca khách hàng thì mi tn ti và phát trin.
1.3.2 S cn thit phát trin dch v NHBL
S phát trin ca h thng ngân hàng thng mi có tính quyt đnh đn s phát
trin lành mnh ca nn kinh t. Quan đim sai lm ca các ngân hàng thng mi
khi ch tp trung cho các lnh vc kinh doanh nhiu ri ro mà l là cung cp dch v
12
bán l hin đi đã mt phn làm nh hng đn s phát trin ca nn kinh t. Thc
t, tim nng cho các ngân hàng phát trin dch v bán l ti Vit Nam là rt ln khi
dân s Vit Nam đã đt mc 90 triu và đang có thu nhp tng nhanh hn. Chính vì
th, tp trung vào lnh vc này đang là mi quan tâm ca các ngân hàng.
Vic phát trin dch v NHBL là xu hng tt yu ca các NHTM hin nay. i
vi khách hàng, dch v NHBL đem đn s thun tin, tit kim trong quá trình
giao dch. Xét di giác đ ngân hàng, dch v NHBL mang li ngun thu n đnh,
thúc đy vic m rng th trng, nâng cao nng lc cnh tranh.
Trong bi cnh th trng ngân hàng có nhiu bin đng, yêu cu khách hàng
ngày càng phc tp và s cnh tranh gia các ngân hàng ngày càng khc lit thì
vic đy mnh phát trin dch v NHBL trên c s các li th cnh tranh thông qua
đi mi kênh phân phi và ti u hoá hot đng s giúp các ngân hàng bán l đng
vng và phát trin trong giai đon mi.
1.3.3 Các tiêu chí đánh giá s phát trin các dch v NHBL
1.3.3.1 S lng khách hàng và th phn
Ch tiêu s lng khách hàng hay th phn là mt ch tiêu chung và quan trng đ
đánh giá s phát trin ca bt k hot đng kinh doanh nào. i tng khách hàng
đây là khách hàng cá nhân, h kinh doanh cá th và các doanh nghip va và nh.
Vic gia tng lng khách hàng, m rng th phn cng mt phn phn ánh đc s
phát trin ca dch v NHBL. Trong điu kin cnh tranh nh ngày nay thì mi
ngân hàng đu không ngng nâng cao v th ca mình to ra mt hình nh tt đ m
rng th phn.
1.3.3.2 Mng li và kênh phân phi
Mt trong nhng chin lc phát trin dch v NHBL là vic m rng mng li
và kênh phân phi nhm tn dng mi c hi tip cn khách hàng. Các ngân hàng
thng mi hin nay đã và đang m rng mng li chi nhánh ti mi đa phng,
không phân bit nông thôn hay thành th cng nh nhng đa phn mà trc đây
không nm trong chin lc kinh doanh ca các ngân hàng. Vic m rng mng
13
li chi nhánh và phát trin đa dng nhiu kênh phân phi cng cho thy đc tim
lc ca các ngân hàng cng nh s đu t ln vào công ngh k thut nhm ti đa
hoá tin ích ngân hàng.
1.3.3.3 Tính đa dng và tin ích ca các sn phm, dch v
Hu ht các khách hàng đu có nhu cu s dng trên mt loi sn phm dch v
vì vy vic cung cp sn phm dch v đa dng mt mt đáp ng đc nhu cu đa
dng ca khách hàng đng thi tn dng c hi bán chéo sn phm nhm gia tng
hiu qu kinh doanh. S đa dng hoá cn phi đc thc hin trong tng quan so
vi ngun lc hin có ca ngân hàng. Nu không, vic trin khai quá nhiu sn
phm có th làm cho ngân hàng kinh doanh không hiu qu do dàn tri ngun lc
quá mc.
Bên cnh phát trin đa dng sn phm dch v, các ngân hàng còn có th đa ra
các gói sn phm liên kt hoc m rng thêm các hot đng phi ngân hàng đi kèm
nh cung cp dch v bo him, môi gii t vn đu t nhm to s thun li cho
khách hàng đng thi gia tng hiu qu kinh doanh cng nh to s khác bit gia
các ngân hàng.
1.3.3.4 Doanh s và li nhun ca tng mng dch v NHBL
Doanh s là ch tiêu ht sc quan trng đ đánh giá s phát trin dch v NHBL.
Doanh s hot đng càng ln tc là lng khách hàng s dng dch v NHBL ngày
càng cao, th phn bán l càng nhiu. Do đó, dch v bán l càng đa dng và hoàn
thin hn. ây chính là kt qu tng hp ca vic đa dng hoá (tc phát trin theo
chiu rng), nâng cao cht lng sn phm (phát trin theo chiu sâu).
Li ích ln nht mà các loi hình dch v mang li cho NHTM là li nhun. Dch
v ngân hàng bán l không th coi là phát trin nu nó không mang li li nhun
thc t cho ngân hàng.
1.3.3.5 Thng hiu và s khác bit
Mt ngân hàng bán l thành công cn phi khng đnh mi liên h mt thit gia
câu chuyn thng hiu và s khác bit. ó không ch là s khác bit trong cht
14
lng dch v, sn phm mà còn là s sáng to trong cách làm thng hiu nhm
to ra các sn phm, dch v không ging vi các ngân hàng khác nhm to ra nét
riêng đc trng đi vi khách hàng.
1.3.4 Các nhân t nh hng ti s phát trin các dch v NHBL
1.3.4.1 Nhân t xut phát t môi trng bên ngoài
Mt là, C s pháp lý
Lut pháp là nn tng cho hot đng ngân hàng nói chung và hot đng NHBL
nói riêng đc thc hin mt cách an toàn và bn vng. Tuy nhiên, trong tình hình
mà các hành vi gian ln ngày càng tinh vi thì đi hi pháp lut phi bám sát thc
tin nhm đáp ng đc yêu cu ca khách hàng mà vn đm bo tính an toàn cho
c khách hàng và ngân hàng.
Hai là, Mc đ hi nhp kinh t quc t và cnh tranh trong ni b ngành
Hi nhp kinh t quc t trong lnh vc ngân hàng s to ra mt sân chi mi cho
các ngân hàng, mt sân chi bình đng trên bình din quc t, không có s phân
bit đi x gia ngân hàng trong nc vi ngân hàng nc ngoài, gim dn và đi
đn xoá b s can thip ca Nhà nc trong lnh vc ngân hàng. Hi nhp quc t
ngày càng sâu rng thì các NHTM phi n lc nhiu hn cho vic phát trin sn
phm dch v NHBL nhm đm bo s n đnh và phát trin bn vng trong môi
trng cnh tranh.
Ba là, Tng trng phát trin kinh t và môi trng xã hi
Tng trng và phát trin kinh t cng nh hng rt ln đn phát trin dch v
NHBL. Khi nn kinh t có mc đ tng trng cao thì nhu cu s dng sn phm
DVNH càng nhiu hn vi c cu sn phm dch v ngày càng m rng hng ti
đi tng khách hàng cá nhân.
Môi trng xã hi mà đc trng gm các yu t nh: thói quen, tâm lý, trình đ
hc vn, bn sc dân tc … cng nh hng ln đn thói quen ca ngi dân. Ni
nào thng tp trung nhiu ngi có đa v trong xã hi, trình đ, thu nhp cao thì
chc chn nhu cu s dng DVNH càng nhiu.
Bn là, Tình hình chính tr và trt t an toàn xã hi