B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM
HOÀNG VN THNG
NH GIÁ C PHIU TI CÁC NGÂN HÀNG THNG MI C
PHN CHO HOT NG U T ậ TRNG HP CA NGÂN
HÀNG THNG MI C PHN SÀI GÒN THNG TÍN ậ TRÊN
TH TRNG CHNG KHOÁN VIT NAM
LUN VN THC S KINH T
TP. H Chí Minh ậ Nm 2013
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM
HOÀNG VN THNG
NH GIÁ C PHIU TI CÁC NGÂN HÀNG THNG MI C
PHN CHO HOT NG U T ậ TRNG HP CA NGÂN
HÀNG THNG MI C PHN SÀI GÒN THNG TÍN ậ TRÊN
TH TRNG CHNG KHOÁN VIT NAM
Chuyên ngành: Tài chính ậ Ngân hàng
Mư s: 60340201
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC: PGS.TS. BÙI KIM YN
TP. H Chí Minh ậ Nm 2013
LI CAM OAN
Tôi tên là: Hoàng Vn Thng, sinh ngày: 05/10/1978, ti Hà Nam.
Là hc viên cao hc khóa 20, ngành tài chính – ngân hàng ca Trng
i hc Kinh t TP.HCM. Mã s hc viên: 7701101961
Tôi xin cam đoan đ tài: “nh giá c phiu ti các Ngân hàng TMCP
cho hot đng đu t – Trng hp ca Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thng
Tín – trên Th trng chng khoán Vit Nam”.
Ging viên hng dn khoa hc: PGS. TS Bùi Kim Yn
ây là công trình nghiên cu ca bn thân tôi, đc đúc kt t quá
trình hc tp và nghiên cu thc tin trong thi gian qua, di s hng dn
tn tình ca Cô hng dn khoa hc là PGS.TS Bùi Kim Yn. Các ni dung
và kt qu trong nghiên cu này là trung thc và cha tng đc ai công b
trong bt c công trình nào. S liu trong các mô hình đc chính tôi thu
thp, x lý và có ghi rõ ngun gc. Ngoài ra, trong lun vn còn có s dng
mt s trích dn t các nghiên cu khác có ghi rõ trong phn tài liu tham
kho và phn trích dn.
Nu có bt k s gian ln nào, tôi xin hoàn toàn chu trách nhim trc
Hi ng nhà trng.
TP. H Chí Minh, ngày 17 tháng 11 nm 2013
TÁC GI LUN VN
HOÀNG VN THNG
LI CM N
Trc tiên, tôi xin chân thành cm n Ban giám hiu, các
Thy Cô và Phòng qun lý đào to trong chng trình Sau đi hc
ca Trng i hc Kinh t Thành ph H Chí Minh đư tn tình
hng dn truyn đt cho tôi nhng kin thc và kinh nghim thc
t quý báu, và đư giúp đ tôi trong quá trình hc tp, nghiên cu
trong sut thi gian qua.
c bit, tôi cng xin gi li cm n sâu sc đn PGS.TS
Bùi Kim Yn, ngi đư tn tình hng dn, giúp đ tôi rt nhiu
trong sut quá trình thc hin và hoàn thành lun vn này.
Cui cùng, tôi xin gi li cm n đn gia đình, bn bè và c
quan ni tôi đang công tác là Ngân hàng TMCP Nam Á đư ht lòng
quan tâm giúp đ và to điu kin tt nht đ tôi hoàn thành lun
vn tt nghip này.
Tác gi lun vn
Hoàng Vn Thng
DANH MC CÁC T VIT TT
T vit tt
Chú thích các t vit tt
ACB
Ngân hàng Thng mi C phn Á Châu
BV
Giá tr s sách mi c phn thng
CTCK
Công ty chng khoán
CTG
Ngân hàng Thng mi C phn Viettinbank
DDM
Mô hình chit khu c tc
DN
Doanh nghip
EBIT
Li nhun trc thu và lãi vay
EIB
Ngân hàng Thng mi C phn Sài Gòn Xut nhp
khu Vit Nam
EPS
Thu nhp trên mi c phn
FCFE
Mô hình chit khu dòng tin thun vn ch s hu
FCFF
Mô hình chit khu dòng tin thun ca công ty
HNX
S giao dch chng khoán Hà Ni
HSX
S giao dch chng khoán TP. H Chí Minh.
MBB
Ngân hàng Thng mi C phn Quân i
NHNN
Ngân hàng Nhà nc Vit Nam
P/BV
T s giá th trng trên giá tr s sách mi c phn
T vit tt
Chú thích các t vit tt
thng
P/E
T s giá th trng trên thu nhp mi c phn
R
d
Chi phí n vay
R
e
Chi phí vn ch s hu
ReInv
T l tái đu t
R
f
Lãi sut phi ri ro
R
m
T sut sinh li th trng
ROC
0
Sut sinh li trên vn ch s hu
Sacombank/STB
Ngân hàng Thng mi C phn Sài Gòn Thng Tín
SHB
Ngân hàng Thng mi C phn Nhà Hà Ni
TMCP
Thng mi c phn
TTCK
Th trng chng khoán
UBCKNN
y ban chng khoán Nhà nc
VCB
Ngân hàng Thng mi C phn Vietcombank
VnIndex
Ch s th trng chng khoán ti sàn giao dch TP H
Chí Minh
WACC
Chi phí s dng vn bình quân
DANH MC CÁC BNG
Bng 1.1: Xp hng đnh giá giá tr các Ngân hàng khu vc Nam M 25
Bng 1.2: Xp hng đnh giá giá tr các Ngân hàng Châu Âu 28
Bng 1.3: Xp hng đnh giá giá tr các Ngân hàng Châu Á 30
Bng 2.1 : Giao dch bình quân 1 phiên sàn HOSE 6 tháng đu nm 2013 37
Bng 2.2 : Giao dch bình quân 1 phiên sàn HNX 6 tháng đu nm 2013 38
Bng 2.3 : Thng kê bin đng ca ch s VN-Index và HNX-Index 6 tháng
đu nm 2013 39
Bng 2.4 : Thng kê vn hóa th trng HSX và HNX 6 tháng đu nm 2013 41
Bng 2.5 : T sut sinh li theo tháng t 2006 - 2012 71
Bng 2.6: T sut sinh li theo nm t 2006 - 2012 72
Bng 2.7: Thông s các d liu đu vào ca Sacombank t 2007-2012 (triu
đng) 74
Bng 2.8: Ngân lu t do trong giai đon t nm th 1 đn nm th 10 76
Bng 2.9: Ngân lu nm kt thúc 77
Bng 2.10: Ngân lu t do trong giai đon t nm th 1 đn nm th 5 79
Bng 2.11: Ngân lu t do trong giai đon t nm th 6 đn nm th 10 80
Bng 2.12: Ngân lu nm kt thúc 81
Bng 2.13: nh giá P/E theo t trng khi lng c phiu đang lu hành 83
Bng 2.14: nh giá P/BV theo t trng khi lng c phiu đang lu hành 84
Bng 2.15: Kt qu đnh giá giá tr c phn Sacombank (đng/c phiu) 86
DANH MC CÁC BIU
Biu đ 2.1: Cn c la chn chng khoán 48
Biu đ 2.2: Tng trng tín dng qua các nm 53
Biu đ 2.3: Tình hình tng tng tài sn ca Sacombank t nm 2007 – 2012
(T đng) 59
Biu đ 2.4: Tình hình tng vn ch s hu ca Sacombank t nm 2007 –
2012 (T đng) 60
Biu đ 2.5 : Tình hình tng Tng ngun vn huy đng ca Sacombank t
nm 2007 - 2012 (T đng) 61
Biu đ 2.6: C cu danh mc tin gi khách hàng ca Sacombank t nm
2007-2012 62
Biu đ 2.7: C cu cho vay ca Sacombank t nm 2007-2012 (T đng) 63
Biu đ 2.8: C cu danh mc cho vay ca Sacombank t nm 2007-2012
(T đng) 64
Biu đ 2.9 : Tình hình thu nhp thun t dch v ca Sacombank t nm
2007-2012 (T đng) 65
Biu đ 2.10 : Li nhun trc thu và hiu qu s dng vn ca Sacombank
t nm 2007-2012 (T đng) 66
Biu đ 2.11: C cu thu nhp hot đng kinh doanh theo các thu nhp chính 67
Biu đ 2.12: Thu nhp hot đng kinh doanh theo các thu nhp chính (T
đng) 68
Biu đ 2.13: C cu thu nhp hot đng kinh doanh theo khon mc chi tit 69
Biu đ 2.14: Chi phí hot đng kinh doanh theo chi phí chính (T đng) 70
Biu đ 2.15: C cu chi phí hot đng kinh doanh theo chi phí chính 70
Biu đ 2.16: C cu chi phí theo khon mc chi tit ca Sacombank t nm
2007- 2012 71
MC LC
LI NịI U 1
1. Tính cp thit ca đ tài 1
2. Mc tiêu nghiên cu 2
3. Phng pháp nghiên cu 3
4. i tng và phm vi nghiên cu 3
5. Kt cu đ tài 3
CHNG 1: TNG QUAN V HOT NG U T VÀ NH GIÁ
C PHIU TRÊN TH TRNG CHNG KHOÁN 4
1.1 Tng quan v hot đng đu t trên th trng chng khoán 4
1.1.1 Khái nim v đu t chng khoán 4
1.1.2 Khái nim v nhà đu t 4
1.1.2.1 Nhà đu t chng khoán chuyên nghip 5
1.1.2.2 Nhà đu t chng khoán không chuyên nghip 5
1.1.3 Chin lc đu t chng khoán 5
1.1.3.1 Khái nim và các chin lc đu t chng khoán 5
1.1.3.2 Vai trò ca chin lc đu t chng khoán 8
1.1.4 Ri ro trong đu t chng khoán 9
1.2 nh giá chng khoán 11
1.2.1 Khái nim v đnh giá chng khoán 11
1.2.2 Vai trò ca đnh giá chng khoán 12
1.2.2.1 Vai trò ca đnh giá trong hot đng đu t chng khoán 12
1.2.2.2 Vai trò ca đnh giá trong hot đng tài chính ca ngân hàng 12
1.2.2.3 Vai trò ca đnh giá trong hot đng mua li và sáp nhp 12
1.2.2.4 Vai trò ca đnh giá trong hot đng qun lý danh mc đu t
chng khoán… 13
1.2.3 Quy trình đnh giá chng khoán 14
1.2.4 Phng pháp đnh giá chng khoán 15
1.2.4.1 Phng pháp đnh giá trc tip 16
1.2.4.1.1 Mô hình chit khu dòng c tc – Dividend Discount Model 16
1.2.4.1.2 Mô hình hin giá ngân lu vn c phn FCFE – Present Value
of Free Cashflows to Equity 18
1.2.4.1.3 Mô hình hin giá ngân lu doanh nghip FCFF – Present Value
of Free Cashflows to Firm 21
1.2.4.2 Phng pháp đnh giá gián tip 22
1.2.4.2.1 Mô hình t s giá/thu nhp – P/E 23
1.2.4.2.2 Mô hình t s giá/giá tr s sách – P/B 24
1.3 Thc trng đnh giá giá tr các ngân hàng trên th gii và bài hc kinh
nghim cho Vit Nam 24
1.3.1 Ti M 24
1.3.2 Ti Châu Âu 27
1.3.3 Ti Châu Á 28
1.3.4 Bài hc kinh nghim cho Vit Nam trong hot đng đnh giá c
phiu ngân hàng. 30
KT LUN CHNG 1 35
CHNG 2: THC TRNG HOT NG U T VÀ VN
NH GIÁ C PHIU NGÂN HÀNG CHO HOT NG U T
TRÊN TH TRNG CHNG KHOÁN VIT NAM 36
2.1 Thc trng hot đng đu t trên th trng chng khoán Vit
Nam………………………………………………………… 36
2.1.1 Tng quan v th trng chng khoán Vit Nam 36
2.1.2 S lc kt qu hot đng đu t trên th trng chng khoán 6
tháng đu nm 2013 39
2.2 Nhng vn đ tn ti ca Th trng chng khoán Vit Nam 41
2.2.1 Quy mô và hàng hóa ca th trng chng khoán 41
2.2.2 Th trng thiu minh bch 42
2.2.3 Nhà đu t thiu tính chuyên nghip 43
2.2.4 Th trng b thao túng bi mt s cá nhân và t chc 44
2.2.5 H thng quy đnh pháp lut v chng khoán, c ch vn hành qun
lý th trng còn nhiu bt cp và hn ch. 45
2.2.6 Thc trng hot đng đu t chng khoán qua bng câu hi kho
sát…………………………………………………………………… … 46
2.3 Thc trng đnh giá c phiu ngân hàng trong hot đng đu t chng
khoán 48
2.3.1 Tng quan v vic vn dng các mô hình đnh giá trong hot đng
đu t chng khoán ti Vit Nam 48
2.3.2 Thc trng vn dng mô hình đnh giá trong hot đng đu t trên
th trng chng khoán Vit Nam thi gian qua 49
2.3.3 Mt s hn ch trong các mô hình đnh giá chng khoán 50
2.3.3.1 Hn ch trong phng pháp trc tip 50
2.3.3.2 Hn ch trong phng pháp gián tip 51
2.4 Dn chng đnh giá c phiu Ngân hàng Thng mi C phn Sài Gòn
Thng Tín cho hot đng đu t 52
2.4.1 Tình hình hot đng ngành Ngân hàng nm 2012 52
2.4.2 ánh giá chung v Ngân hàng Thng mi C phn Sài Gòn
Thng
Tín…………………………………………………………………… ….54
2.4.2.1 Gii thiu chung v Ngân hàng Thng mi C phn Sài Gòn
Thng Tín 54
2.4.2.2 Tng tài sn 58
2.4.2.3 Vn ch s hu 59
2.4.2.4 Huy đng vn 60
2.4.2.5 Cho vay 62
2.4.2.6 Dch v 64
2.4.2.7 Li nhun và hiu qu s dng vn 65
2.4.2.8 C cu thu nhp và hot đng kinh doanh 66
2.4.2.9 C cu chi phí và hot đng kinh doanh 69
2.4.3 ánh giá hiu qu đu t vào c phiu Ngân hàng Thng mi C
phn Sài Gòn Thng Tín 71
2.4.4 nh giá c phiu Ngân hàng Thng mi C phn Sài Gòn
ThngTín…………………………………………………………… ……73
2.4.4.1 nh giá theo phng pháp FCFE 75
2.4.4.2 nh giá theo phng pháp FCFF 78
2.4.4.3 nh giá theo phng pháp P/E 82
2.4.4.4 nh giá theo phng pháp P/B 84
2.4.5 Ma trn kt qu đnh giá c phiu Ngân hàng Thng mi C phn
Sài Gòn Thng tín 85
KT LUN CHNG 2 87
CHNG 3: GII PHÁP NG DNG NH GIÁ C PHIU NGÂN
HÀNG CHO HOT NG U T TRểN TH TRNG CHNG
KHOÁN VIT NAM 88
3.1 Gii pháp cho hot đng đu t trên th trng chng khoán Vit
Nam…………………………… …………………………………………….88
3.1.1 Nâng cao kin thc chuyên ngành v chng khoán và th trng
chng khoán… 88
3.1.2 Xây dng chin lc đu t phù hp cho tng giai đon ca th
trng 89
3.1.3 Tuân th chin lc đu t đư la chn 90
3.2 Gii pháp cho c quan qun lý 90
3.2.1 Gii pháp t Chính Ph 91
3.2.2 Tng tính đc lp cho y ban chng khoán Nhà nc. 92
3.2.3 Tng cng giám sát, thanh tra 92
3.2.4 Phát trin nhà đu t. 93
3.2.5 T chc các lp chuyên sâu v đnh giá chng khoán 94
3.2.6 Thành lp c quan chuyên trách thc hin công tác đnh giá 95
3.3 Gii pháp cho công ty niêm yt 96
3.3.1 Tng cng tính minh bch trong công b thông tin 96
3.3.2 La chn t chc t vn phù hp cho quá trình phát hành chng
khoán ra công chúng. 97
3.3.3 Hoàn thin phng pháp đnh giá doanh nghip 97
KT LUN CHNG 3 99
KT LUN CHUNG
DANH MC TÀI LIU THAM KHO
PH LC 1: BNG CÂU HI KHO SÁT
PH LC 2: KT QU BNG KHO SÁT
PH LC 3: T SUT SINH LI THEO THÁNG CA VNINDEX
PH LC 4: H S BETA
1
LI NịI U
1. Tính cp thit ca đ tài
Th trng chng khoán là mt b phn ca th trng tài chính, có vai
trò quan trng trong huy đng vn trung và dài hn cho nn kinh t. Chính vì
th xây dng và phát trin th trng chng khoán là mt quy lut tt yu ca
các quc gia có nn kinh t th trng và Vit Nam cng không nm ngoài
quy lut đó.
Mi ba nm (k t ngày chính thc đi vào hot đng 28/07/2000)
cha phi là quá dài so vi lch s phát trin ca th trng chng khoán th
gii, nhng cng quá đ đ nhà đu t tri qua nhng cung bc cm xúc khác
nhau. Giai đon 2000 – 2007 là giai đon đu tiên trong lch s 7 nm hình
thành th trng chng khoán, ch s VN-Index đt đnh hn 1.170 đim vào
ngày 12/03/2007. giai đon này c th trng chng khoán cha niêm yt
OTC cng nh th trng niêm yt đu có s phát trin bùng n cùng vi s
h tr tích cc ca nn kinh t tng trng nóng, các ch s và thông tin v mô
có nhiu đim tích cc. Chính s tng đim theo xu hng liên tc đư đa li
mt li nhun cao cho nhà đu t (con s li nhun k lc đt đc t chng
khoán là 600% trên th trng niêm yt).
Chng khoán thi k này đc bàn tán khp ni, t quán trà đá va hè
cho đn công s, điu này kéo đn mt lng ln các nhà đu t b tin tham
gia vào th trng chng khoán. Cha bao gi, nhà đu t kim tin d đn
th, c sáng mua chng khoán là chiu đư cm chc phn li. Câu nói đc
mi ngi truyn nhau trong giai đon này chính là ngi ngi đu t chng
khoán, nhà nhà đu t chng khoán, ngành ngành đu t chng khoán. Tuy
nhiên cht lng kin thc ca nhà đu t by gi còn rt thp bi s tham
2
gia đu t ca nhiu tng lp, t anh xe ôm hay bà ni tr đn hu ht dân
công s ai cng lao vào đu t chng khoán, min sao c mua đc chng
khoán là đư có kh nng sinh li bt k c phiu đó là ca mt công ty mi
thành lp hay kinh doanh thua l.
Nhng k t cui nm 2007 cho đn nay, kinh t th gii nói chung và
Vit Nam nói riêng ri vào khng hong, đư làm cho th trng chng khoán
non tr ca Vit Nam bin đng khôn lng, gim sâu và đnh đim là tháng
2/2009, th trng còn 235 đim. ây là thi k làm cho các nhà đu t phn
ln thua l nng n gây ra nhiu hu qu cho các nhà đu t và xư hi. Giai
đon này đu t chng khoán cha đng quá nhiu ri ro, b méo mó và có
nét tng đng nh c bc bi các th thut làm giá, tn dng li th thông
tin và quy mô vn, đu t lt sóng, đu t theo xu th đám đông đ thao
túng th trng hoc mt s c phiu.
Th trng chng khoán gi đây đư bc vào mt giai đon phát trin
mi, nhng nhà đu t không có k nng hay kin thc cng nh chin thut
khó có th đt hiu sut sinh li cao. Vì th đnh giá chng khoán đ xác đnh
giá tr ni ti ca doanh nghip là vn đ ht sc cn thit đ ra quyt đnh
ca nhà đu t. Nhà đu t không th mua c phiu theo cm tính ca chính
bn thân mình, mà cn có cái nhìn toàn din thông qua nhng phân tích
chuyên sâu v chng khoán mà mình la chn. Chính vì l đó, tác gi đư la
chn đ tài “nh giá c phiu ti các Ngân hàng thng mi c phn cho
hot đng đu t – Trng hp ca Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thng
Tín - trên Th trng chng khoán Vit Nam” nh mt ví d đin hình cho
hot đng đnh giá doanh nghip, nht là c phiu ngành ngân hàng cho khóa
lun ca mình.
2. Mc tiêu nghiên cu
3
tài này nghiên cu có hai mc tiêu chính:
- nh giá c phiu ti các Ngân hàng thng mi c phn cho hot đng
đu t trên th trng chng khoán Vit Nam.
- Trên c s đnh giá c phiu ca trng hp Ngân hàng Thng mi
C phn Sài Gòn Thng Tín đ đa ra mt s khuyn ngh đi vi
nhà đu t trên th trng chng khoán cng nh cho c quan qun lý.
3. Phng pháp nghiên cu
Phng pháp nghiên cu s dng trong đ tài này là phng pháp
thng kê, kho sát, phân tích s kin và phân tích ng dng.
4. i tng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu ca đ tài này là Ngân hàng Thng mi C
phn Sài Gòn Thng Tín.
Phm vi nghiên cu ca đ tài này là các vn đ liên quan đn đnh giá
c phiu ngân hàng và khung thi gian đnh giá là 31/12/2012.
5. Kt cu đ tài
làm rõ vn đ nghiên cu, ngoài phn m đu và kt lun, b cc đ
tài đc trình bày nh sau:
- Chng 1: Tng quan v hot đng đu t và đnh giá c phiu
trên th trng chng khoán
- Chng 2: Thc trng hot đng đu t và vn đ đnh giá c
phiu Ngân hàng cho hot đng đu t trên th trng chng
khoán Vit Nam
- Chng 3: Gii pháp ng dng đnh giá c phiu ngân hàng cho
hot đng đu t trên th trng chng khoán Vit Nam.
4
CHNG 1: TNG QUAN V HOT NG U T VÀ NH GIÁ
C PHIU TRểN TH TRNG CHNG KHOÁN
1.1 Tng quan v hot đng đu t trên th trng chng khoán
1.1.1 Khái nim v đu t chng khoán
u t chng khoán là vic ch b vn tin t ra mua các chng khoán
kim li. Vic kim li trong đu t chng khoán có th là t thu nhp c tc,
trái tc nhng cng có th là chênh lnh giá do kinh doanh chng khoán đem
li. Mc tiêu ca đu t chng khoán là nhm kim li t hai ngun thu nhp
nói trên, nhng an toàn vn trong đu t chng khoán là vn đ quan trng.
Mc tiêu đu t chng khoán có đt đc nh ý mun trong chính sách
đu t hay không hoàn toàn ph thuc vào các ri ro trong đu t. i vi các
ch đu t, ri ro là nhân t khách quan vt ra ngoài tm qun lý và khng
ch ca h. Tác đng ca ri ro đn mc tiêu đu t hoàn toàn ph thuc vào
môi trng đu t. Do đó, đu t chng khoán phi là hành đng có cân nhc,
có phân tích khoa hc đn môi trng đu t, đn ri ro có th xy ra trong
thi gian đu t.
1.1.2 Khái nim v nhà đu t
Nhà đu t chng khoán là nhng cá nhân, t chc s hu chng khoán
vì mc đích kim li. Li nhun ca nhà đu t chng khoán có hai dng:
Mt là, nhà đu t có đc li tc do chng khoán đó mang li. Khon
tin này do t chc phát hành chng khoán chi tr di dng c tc hoc lãi
trái phiu.
Hai là, nhà đu t có th đc thu nhp t chênh lch giá t vic mua,
bán chng khoán trên th trng.
5
Pháp lut chng khoán rt coi trng vic bo v quyn li ca nhà đu
t và coi đó là nguyên tc khi xây dng Lut chng khoán nm 2006. Theo
iu 5 Lut chng khoán quy đnh v chính sách phát trin th trng chng
khoán có ghi nhn: “Nhà nc có chính sách khuyn khích, to điu kin
thun li đ t chc, cá nhân thuc các thành phn kinh t, các tng lp nhân
dân tham gia đu t và hot đng trên th trng chng khoán nhm huy đng
các ngun vn trung hn và dài hn cho đu t phát trin”. Nhà đu t chng
khoán đc chia thành hai loi là nhà đu t có t chc và nhà đu t cá nhân.
1.1.2.1 Nhà đu t chng khoán chuyên nghip
Theo cách tip cn ca pháp lut Vit Nam, nhà đu t chng khoán
chuyên nghip là nhng nhà đu t t chc có t cách pháp nhân, nh công ty
chng khoán, qu đu t chng khoán và nhng đnh ch tài chính khác nh:
Ngân hàng, công ty tài chính, doanh nghip bo him…
1.1.2.2 Nhà đu t chng khoán không chuyên nghip
Nhà đu t chng khoán không chuyên nghip là nhng cá nhân, t
chc khác trong nn kinh t. ó thng là nhng nhà đu t cá nhân nh l,
mc đ am hiu và tham gia th trng còn tng đi hn ch.
1.1.3 Chin lc đu t chng khoán
1.1.3.1 Khái nim và các chin lc đu t chng khoán
Trên th trng chng khoán các nhà đu t không th xem vic đu t
vào chng khoán là mt cuc chi may ri mà mun đt đc hiu qu cao
trong đu t chng khoán, vn đ nghiên cu th trng và la chn chin
lc đu t là rt cn thit, đc bit là đi vi nhng nhà đu t có t chc.
6
Chin lc đu t c phiu là toàn b k hoch, cách thc đu t c
phiu ca nhà đu t trong mt khong thi gian nht đnh đ đt đc mc
tiêu li nhun.
Chin lc đu t ph thuc rt nhiu vào mc tiêu và kh nng chp
nhn ri ro ca mi nhà đu t.
đt đc mc tiêu li nhun mi nhà đu t nên la chn cho mt
hay nhiu chin lc đu t thích hp. Chin lc đu t đc thit lp trc
khi thc hin đu t, th hin s đánh giá ca nhà đu t trên khp các lnh
vc, nó th hin ý chí và mong mun ca nhà đu t và nhà đu t s theo
đui chin lc này trong sut thi gian đu t.
Xét theo mc đích đu t và ri ro có th chp nhn đc, có th có các
chin lc đu t sau:
- Chin lc đu t tng trng: Trong chin lc này, các nhà đu t
s la chn các công ty có mc tng trng cao trên th trng. Các
nhà đu t tng trng hy vng bng vic mua và nm gi nhng c
phiu nh vy trong khong thi gian dài, giá ca nhng c phiu đó s
tng, t đó s kéo theo danh mc đu t tng trng cng s tng.
Thomas Rowe Price, đc xem là cha đ ca đu t tng trng. Vi
trit lý qun lý đu t ca ông da trên k lut đu t, s kiên đnh
trong quá trình và phân tích c bn.
- Chin lc đu t giá tr: Nhà đu t giá tr đc đnh ngha mt cách
đn gin là nhng ngi tìm kim c phiu “giá hi”. C phiu mà
hin th trng đang đnh giá thp hn giá tr ca nó. C v lý thuyt và
thc t, chin lc đu t giá tr là chin lc có đ ri ro thp nht
trong tt c các chin lc đu t.
7
- Chin lc đu t theo đà tng trng: Trong chin lc đu t theo
đà tng trng, các nhà đu t tìm kim và đu t vào nhng c phiu
đang tng trng. Hu ht các c phiu đu có giai đon bùng n tng
trng hay còn gi là đà tng trng. iu lý tng nht đi vi các
nhà đu t theo đà tng trng là bt kp nhng đt sóng ln nht, lt
trong khong thi gian hoàn ho và rút lui vào thi đim hoàn ho.
Chin lc đu t này cha đng nhiu ri ro, bi vì các c phiu đang
có đà tng trng thng đư đi đc chng đng dài và có tc đ tng
nhanh nht. Các c phiu này s đt đn k lc mi và nhng điu
chnh tt yu có th đn rt nhanh và gây ra nhiu hu qu khôn lng.
- Chin lc đu t k thut: Trong chin lc đu t k thut, các nhà
đu t luôn tin tng rng tt c thông tin v mt công ty đu đc th
hin qua giá c phiu. Các nhà đu t theo trng phái này cho rng
các bn báo cáo li nhun, kt qu đt đc trong nhóm ngành, tin tc
mi nht, thm chí các con s d đoán, tin đn v kh nng sáp nhp
hay mua li đu đc phn ánh trong giá c phiu, do đó, h ch quan
tâm đn các chi tit trong biu đ c phiu, đc bit là xu hng tng
và xu hng gim. Thng các nhà đu t k thut s dng công c
đa ra du hiu mua vào và bán ra trong ngn hn.
- Chin lc đu t t trên xung di: Trong chin lc đu t này,
nhà đu t xem xét trc ht phm vi rng ln là th gii, quc gia,
sau đó la chn loi th trng đ đu t, k đn là ngành, và cui cùng
là chn công ty có kh nng sinh li tt nht trong ngành la chn đu
t.
- Chin lc giao dch ni b: Nhà đu t s quyt đnh mua hay bán
da trên nhng quyt đnh ca thành viên trong công ty. Quyt đnh
mua vi s lng ln ca thành viên trong công ty cho thy giá c
8
phiu trong tng lai s có theo chiu hng tt. c bit chú ý ti
quyt đnh mua ca nhng v lưnh đo cao cp ca công ty.
- Chin lc mua và gi: Trong chin lc mua và gi, nhà đu t xây
dng mt danh mc đu t c phiu và gi chúng trong nhiu nm, b
qua nhng bin đng th trng. xây dng danh mc đu t c
phiu, các nhà đu t cn phi dành nhiu thi gian và n lc cho quá
trình la chn c phiu n đnh, vng chc có trin vng tng trng
tt trong dài hn. Chin lc mua và gi tn ti ri ro khi nhà đu t
mc sai lm trong quá trình la chn c phiu hoc gp phi ri ro h
thng.
- Chin lc đu t trái ngc: Trong chin lc này, các nhà đu t
quan sát s phn ng thái quá vi c tin tt và tin xu đ thc hin đu
t đi ngc tâm lý thnh hành. Khi nhng nhà đu t khác ra sc mua
vào thì nhà đu t trái ngc s lng l bán ra, còn khi nhng nhà đu
t khác bán tng bán tháo c phiu thì nhà đu t này s mua vào.
- Chin lc bán khng: Khi nhà đu t d báo xu hng giá c phiu
trong tng lai s gim, nh vy nhà đu t s vay chng khoán đ bán
trc. Và thi đim trong tng lai, khi giá c phiu gim nh k vng
s mua li.
- Chin lc đu t vay đ mua. Ngc li vi chin lc bán khng là
khi nhà đu t k vng giá chng khoán s tng trong tng lai s vay
thêm tin đ mua chng khoán. Vi mc gia tng giá chng khoán, li
tc ca nhà đu t s đc nâng cao thông qua đòn by n.
1.1.3.2 Vai trò ca chin lc đu t chng khoán
Chin lc đu t trong chng khoán có mt s vai trò sau:
9
Th nht: Chin lc đu t giúp đt đc li nhun k vng và hn
ch thua l. Mt khi nhà đu t khi tham gia vào th trng chng khoán mà
không có chin lc đu t thì vic xác đnh c phiu tt đ đu t cng nh
xác đnh thi đim mua bán c phiu là rt khó khn và quá trình đu t ch
đc thc hin theo cm tính. Nh vy, kt qu đu t ca nhà đu t s khó
thành công. Còn đi vi mt nhà đu t nu thiu tính k lut, kiên trì và s
t tin vào phán đoán trong chin lc ca mình s luôn trong tình th thay đi
chin lc đu t đ tìm kim mt chin lc đu t tt nht. Va mi áp
dng chin lc này nhng cha thy thành công thì nhà đu t li có khuynh
hng b qua đ áp dng chin lc đu t khác. Khi đó nhà đu t có th li
không đc nh k vng.
Th hai: Nu mi nhà đu t đu xác đnh và kiên trì thc hin các
chin lc đu t ca mình thì hot đng ca th trng chng khoán s có
th phát trin lành mnh mà không gp phi nhng hong lon không cn
thit khi có nhng thông tin tiêu cc tác đng gây xáo trn th trng.
Th ba: Chin lc đu t s giúp nhà đu t có đc k lut đu t
cn thit, tránh nhng nh hng tâm lý gây xáo trn trong đu t. Th trng
chng khoán là th trng ca thông tin, nên hàng ngày nhà đu t s tip cn
đc rt nhiu các lung thông tin khác nhau, nu nhà đu t không kiên trì
theo mt chin lc đu t đư phân tích, la chn s d dn đn nhng bin
đng tâm lý khó lng.
1.1.4 Ri ro trong đu t chng khoán
Ri ro trong đu t chng khoán đc đnh ngha là kh nng xy ra
kt qu ngoài d kin, hay nói cách khác, mc sinh li thc t nhn đc
10
trong tng lai có th khác so vi d tính ban đu (Lê Th Mai Linh, 2003,
tr24).
Trong đu t chng khoán, nhng ri ro do các yu t nm ngoài công
ty, không kim soát đc và có nh hng rng rưi đn c th trng và tt c
mi loi chng khoán đc gi là ri ro h thng. Ngc li, nhng ri ro do
các yu t ni ti gây ra, nó có th kim soát đc và ch tác đng đn mt
ngành hay mt công ty, hoc mt s chng khoán gi là ri ro không h
thng.
Có mt s loi ri ro h thng thng gp sau:
Ri ro lãi sut: Là kh nng bin đng ca li tc chng khoán do
nhng thay đi ca lãi sut trên th trng gây ra. Nu lãi sut th trng tng
thì giá tr và th giá ca khon đu t s gim và ngc li.
Ri ro sc mua: Ri ro do tác đng ca lm phát gây ra đi vi giá tr
khon đu t.
Ri ro th trng: Giá c c phiu có th dao đng mnh trong mt
khong thi gian ngn mc dù thu nhp ca công ty vn không thay đi.
Nguyên nhân ca nó có th rt khác nhau nhng ph thuc ch yu vào cách
nhìn ca nhà đu t v các loi c phiu nói chung hay v mt nhóm c phiu
nói riêng. Nhng thay đi trong mc sinh li đi vi phn ln các loi c
phiu thng ch yu do s đánh giá ca các nhà đu t v chúng thay đi và
gi là ri ro th trng.
Còn ri ro không h thng là mt phn trong tng ri ro gn lin vi
mt công ty hay mt ngành công nghip c th nào đó, ngoài nhng ri ro
gn lin vi toàn b th trng. Nhng yu t này có th là kh nng qun lý,
th hiu tiêu dùng, đình công và nhiu yu t khác là nguyên nhân gây ra s
11
thay đi trong thu nhp t c phiu công ty. Do nhng yu t này ch nh
hng ti mt ngành hay mt công ty c th nên chúng phi đc xem xét
cho tng công ty.
1.2 nh giá chng khoán
1.2.1 Khái nim v đnh giá chng khoán
nh giá ngân hàng là mt quá trình xác đnh giá tr ngân hàng mà giá
tr này có th đc ngi mua hoc nhà đu t chp nhn ti mt đa đim,
thi đim nht đnh. Xác đnh giá tr trong khi ngân hàng này đang là mt
thc th hot đng và đang đc các nhà đu t quan tâm (Kim Ngc, 2011,
tr4).
nh giá c phiu ngân hàng là trng tâm ca phân tích c bn. Phân
tích c bn da trên tin đ c bn là giá tr thc ca mt ngân hàng có mi
liên h cht ch vi các đc đim tài chính nh trin vng tng trng, mc
ri ro và dòng tin ca ngân hàng đó. Các giá tr chênh lch so vi giá tr thc
hàm ý c phiu đang b đánh giá cao hoc thp hn giá tr ca nó. ây là
chin lc đu t dài hn, vi mt s gi thit nh: Mi quan h gia giá tr
và các yu t tài chính cu thành nên giá tr đó là có th xác đnh đc; mi
quan h này là n đnh qua thi gian; nu có s chênh lch trong mi quan h
này thì s chênh lch s đc điu chnh li sau mt thi gian thích hp
(Aswath Damodaran, 2006, tr1-2).
Trong thc t có rt nhiu phng pháp đnh giá khác nhau đ xác đnh
giá tr doanh nghip. Mi nhà đu t li có mt cách phân tích, đánh giá, nhn
đnh và đa ra kt qu đnh giá khác nhau.
12
Bi vy đnh giá Ngân hàng là mt vn đ cn quan tâm, bi ngành
Ngân hàng là ngành đc thù, trng đim, bi nh hng ca nó là rt nghiêm
trng đn nn kinh t nên luôn có s theo dõi qun lý ca Nhà nc.
1.2.2 Vai trò ca đnh giá chng khoán
nh giá có vai trò quan trng khác nhau trong mi lnh vc.
1.2.2.1 Vai trò ca đnh giá trong hot đng đu t chng
khoán
Nguyên tc c bn ca đu t là nhà đu t không đc mua mt tài
sn cao hn giá tr thc ca nó. Tuy nhiên, giá tr thc ca nó là bao nhiêu, và
làm nh th nào đ xác đnh? nh giá là c s chính xác nht đ bit giá tr
ca mt công ty, mt c phiu đáng giá bao nhiêu? Hot đng đnh giá giúp
cho nhà đu t la chn c phiu đu t phù hp và có hiu qu hn.
1.2.2.2 Vai trò ca đnh giá trong hot đng tài chính ca
ngân hàng
Nu mc đích là ti đa hóa giá tr ngân hàng thì mi quan h gia các
quyt đnh tài chính, chin lc ngân hàng và giá tr ngân hàng phi đc
phác ha. Trong nhng nm gn đây ti Vit Nam, các nhà t vn qun tr đư
t vn cho các ngân hàng v cách thc làm gia tng giá tr. iu này có th
thc hin đc do các ngân hàng luôn lo ngi b các đi th thâu tóm. Các
khuyn ngh ca chuyên gia t vn v giá tr đư tr thành c s đ các ngân
hàng tin hành c cu li hot đng ca mình.
1.2.2.3 Vai trò ca đnh giá trong hot đng mua li và sáp
nhp