Tải bản đầy đủ (.pdf) (88 trang)

Luận văn thạc sĩ Nâng cao chất lượng sản phẩm cho vay tiêu dùng tại ngân hàng TMCP xuất nhập khẩu Việt Nam - Chi nhánh chợ lớn

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.43 MB, 88 trang )




HCM


LÝ CM HNG


 N

Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng
Mã s: 60340201


LUN VN THC S KINH T

Ngi hng dn khoa hc : TS. NGUYN QUC KHANH



 2014


Tôi xin cam đoan Lun vn này là công trình nghiên cu ca cá nhân tôi. Các
s liu, kt qu nêu trong Lun vn là do chính bn thân tôi tng hp t các báo cáo tài
chính và hot đng kinh doanh ca các Ngân hàng thng mi đc công b ti các
báo cáo thng niên và các trang web. Các s liu hoàn toàn trung thc, chính xác.
Ngi vit Lun vn

Hc viên lp Cao Hc Ngân hàng êm 1 Khóa21


Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng



Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các thut ng vit tt
Danh mc các bng biu
Danh mc các s đ, biu đ
 1
 I.          
 5
1.1.  5
1.1.1. Khái nim chung 5
1.1.2. Quá trình hình thành và phát trin cho vay tiêu dùng 6
1.1.3. c đim ca cho vay tiêu dùng 7
1.1.4. Vai trò ca cho vay tiêu dùng trong nn kinh t th trng 8
1.2 9
1.2.1. Cn c vào mc đích vay 10
1.2.2. Cn c vào phng thc hoàn tr 10
1.2.3. Cn c vào hình thc đm bo tin vay 14
1.2.4. Cn c vào ngun gc ca khon n 14
1.3.  
dùng 15
1.3.1. Khái nim cht lng cho vay tiêu dùng 15
1.3.2. Các ch tiêu đánh giá cht lng cho vay tiêu dùng ca ngân hàng 16
1.3.3. Các nhân t nh hng đn cht lng cho vay tiêu dùng 18
1.3.4. S cn thit phi nâng cao cht lng cho vay tiêu dùng 23
  26

 II.         
  27
2.1.   
K  27
2.1.1. Khái quát chung v ngân hàng TMCP Xut Nhp Khu Vit Nam 27
2.1.2. Khái quát v th trng cho vay tiêu dùng  Vit Nam 29
2.1.3. Quy trình cho vay tiêu dùng ti ngân hàng TMCP Xut Nhp Khu – Chi nhánh
Ch Ln 31
2.1.4. Các sn phm cho vay tiêu dùng áp dng ti ngân hàng TMCP Xut Nhp Khu
– Chi nhánh Ch Ln 35
2.1.5. Cht lng v cho vay tiêu dùng ti ngân hàng TMCP Xut Nhp Khu – Chi
nhánh Ch Ln 38
2.1.5.1. V doanh s cho vay 39
2.1.5.2. V d n cho vay 40
2.1.6. Phân tích cht lng cho vay tiêu dùng ti Eximbank Ch Ln 47
2.1.6.1. Các ch tiêu đnh lng 47
2.1.6.2. Các ch tiêu đnh tính 52
2.2. k  53
2.2.1. Kt qu đt đc 53
2.2.2. Nhng vn đ còn tn ti 55
2.3.  56
 2 59
 III. 
   CHI NHÁNH
 60
3.1. nh hng nâng cao cht lng sn phm cho vay tiêu dùng ti ngân hàng TMCP
Xut Nhp Khu – Chi nhánh Ch Ln trong thi gian ti 60
3.2. Mt s gii pháp nâng cao cht lng sn phm cho vay tiêu dùng 61
3.2.1. Hoàn thin chính sách cho vay tiêu dùng 61
3.2.2. Ci tin quy trình, quy ch, sn phm cho vay tiêu dùng 61

3.2.3. Nâng cao c s vt cht k thut công ngh và các trang thit b 64
3.2.4. a dng hoá các sn phm cho vay tiêu dùng 65
3.2.5. M rng hot đng Marketing 68
3.2.6. ào to và phát trin ngun nhân lc 69
3.2.7. Gii pháp gim thiu ri ro 70
3.3. Mt s kin ngh 71
3.3.1. Kin ngh đi vi s qun lý v mô ca Nhà nc 71
3.3.2. Kin ngh vi Ngân hàng Nhà nc 73
3.3.3. Kin ngh vi Eximbank 74

 75
 76
Danh mc tài liu tham kho
Ph lc




CBCNV Cán b cng nhân viên
CVTD Cho vay tiêu dùng
Eximbank Ch Ln Ngân hàng TMCP Xut Nhp Khu Chi nhánh Ch Ln
NHTM Ngân hàng thng mi
NHNN Ngân hàng Nhà nc
PGD Phòng giao dch
QHKH Quan h khách hàng
TMCP Thng mi c phn
TCTD T chc tín dng
TSB Tài sn bo đm
VN Vit Nam đng





Bng 2.1: Tình hình cho vay tiêu dùng ca Ngân hàng TMCP Xut Nhp Khu – Chi
nhánh Ch Ln t 2011 đn tháng 10/2013 39
Bng 2.2: Tng kt d n cho vay tiêu dùng  Eximbank Ch Ln t nm 2011 đn
tháng 10/2013 40
Bng 2.3: C cu cho vay tiêu dùng theo thi gian t nm 2011 đn tháng 10/2013 . 42
Bng 2.4: C cu cho vay tiêu dùng phân theo mc đích s dng vn t nm 2011 đn
tháng 10/2013 44
Bng 2.5: C cu cho vay tiêu dùng theo phng thc cho vay t 2011 đn tháng
10/2013 46
Bng 2.6: Doanh s thu n và h s thu n cho vay tiêu dùng t 2011 đn tháng
10/2013 48
Bng 2.7: Vòng quay vn cho vay tiêu dùng t 2011 đn tháng 10/2013 50
Bng 2.8: Phân loi n quá hn và n xu trên tng d n cho vay tiêu dùng t nm
2011 đn tháng 10/2013 51





Biu đ 2.1: D n cho vay tiêu dùng ca Eximbank Ch Ln qua các nm 2011,
2012 và tháng 10/2013 41
Biu đ 2.2: C cu cho vay tiêu dùng theo thi gian ca Eximbank Ch Ln qua các
nm 2011, 2012 và tháng 10/2013 43
Biu đ 2.3: C cu cho vay tiêu dùng phân theo mc đích s dng vn ca Eximbank
Ch Ln qua các nm 2011, 2012 và Tháng 10/2013 45
Biu đ 2.4: C cu cho vay tiêu dùng theo phng thc cho vay ca Eximbank Ch
Ln qua các nm 2011, 2012 và Tháng 10/2013 47

Biu đ 2.5: Doanh s thu n cho vay tiêu dùng ca Eximbank Ch Ln qua các nm
2011, 2012 và Tháng 10/2013 49


1


I. I :
 nhiu nc trên th gii ch s tiêu dùng đc coi là du hiu ch cht ca
tng trng kinh t trong trung hn. Mc tiêu dùng phn ánh k vng v thu nhp
tng lai ca dân c. Nó là đng lc, là cu chi tr v hàng hóa, dch v cho sn xut
kinh doanh. Ngay c các nhu cu tiêu dùng v ôtô, nhà , đ gia dng, thm chí m
phm cng liên quan mt thit vi nhau không th tách ri thu nhp k vng và đó là
đng lc ca sn xut.
Vì vy cho vay tiêu dùng t lâu đc coi là mt phn quan trng ca ngân hàng
bán l (phn quan trng nht). Kho sát ca tp đoàn t vn BCG cng cho thy mc
dù cho vay tiêu dùng ch chim 30%-35%/tng d n nhng to ra trên 60% li nhun
ca các ngân hàng thng mi hàng đu châu Á.
i vi dân c, đc bit là th h tr và ngi thu nhp thp, h không th đi
cho đn già mi tit kim đ tin đ mua nhà, mua ôtô và các đ dùng gia đình khác.
Tín dng tiêu dùng giúp h có đc mt cuc sng n đnh ngay t khi còn tr, bng
vic mua tr góp nhng gì cn thit, to cho h đng lc to ln đ làm vic, tit
kim, nuôi dng con cái.
i vi doanh nghip, cho vay tiêu dùng kéo nhu cu tng lai v hin ti, quy
mô sn xut tng nhanh, mc đ đi mi và phong phú v cht lng ngày càng ln.
Chính điu này đã làm cho toàn b quá trình sn xut, trao đi, phân phi, tiêu dùng
din ra nhanh chóng và hiu qu, đó chính là nn tng tng trng kinh t.
Trc nhng li ích to ln mà cho vay tiêu dùng mang li cho h thng ngân
hàng thng mi và nn kinh t, vic nâng cao cht lng sn phm cho vay tiêu dùng
đã tr thành mt hng đi tt yu. Và Ngân hàng TMCP Xut Nhp Khu Vit Nam

Chi nhánh Ch Ln cng nm trong xu hng chung đó. Vic m rng và nâng cao
cht lng sn phm cho vay tiêu dùng cng chính là mc tiêu trc mt và lâu dài
nhm đy mnh phát trin h thng ngân hàng bán l phc v cho nhóm khách hàng cá
nhân mà ngân hàng TMCP Xut Nhp Khu Vit Nam đã đt ra. Do đó, đ tài: “Nâng
cao cht lng sn phm cho vay tiêu dùng ti ngân hàng TMCP Xut Nhp Khu –

2
Chi nhánh Ch Ln” đã đc la chn nhm nghiên cu, phân tích thc trng cho
vay tiêu dùng  Chi nhánh Ch Ln, t đó đa ra các kin ngh và gii pháp đ nâng
cao cht lng sn phm này.
II. U NGHIU
Mc tiêu nghiên cu ca đ tài tp trung vào ba ni dung chính sau:
 H thng hóa nhng vn đ c bn v sn phm cho vay tiêu dùng
 ánh giá thc trng cho vay tiêu dùng ti ngân hàng TMCP Xut Nhp Khu –
Chi nhánh Ch Ln trong nhng nm gn đây, tp trung phân tích đ làm ni
bt lên nhng kt qu đt đc cng nh nhng mt còn hn ch cn khc
phc, hoàn thin.
 a ra nhng đnh hng c bn và đ xut các gii pháp v điu kin và c
ch hot đng nhm nâng cao cht lng sn phm cho vay tiêu dùng ti ngân
hàng TMCP Xut Nhp Khu – Chi nhánh Ch Ln.
III. U
V phng pháp nghiên cu, lun vn áp dng các phng pháp thu thp thông
tin, thng kê, phân tích kt hp vi phng pháp so sánh, đi chiu, tng hp thông
tin nhm đa ra nhng nhn đnh v tình hình cho vay tiêu dùng  ngân hàng TMCP
Xut Nhp Khu – Chi nhánh Ch Ln. T đó đa ra gii pháp đ nâng cao cht
lng sn phm cho vay tiêu dùng ti ngân hàng này.
V d liu, lun vn tin hành thu thp thông tin, d liu t các ngun nh: các
báo cáo tng kt tình hình HKD ca ngân hàng, các tài liu t sách báo, tp chí và
các vn bn pháp lut… đ phc v cho vic phân tích, đánh giá.
IV. NG VÀ PHM VI NGHIÊN CU

i tng nghiên cu là cht lng sn phm cho vay tiêu dùng ca ngân hàng
TMCP Xut Nhp Khu – Chi nhánh Ch Ln.
Phm vi nghiên cu ca lun vn: Phm vi nghiên cu ca lun vn này là cht
lng sn phm cho vay tiêu dùng ca ngân hàng TMCP Xut Nhp Khu – Chi
nhánh Ch Ln t nm 2011 – tháng 10 nm 2013.
V. C TIN C TÀI
 tài s trình bày và phân tích thc trng hot đng ngân hàng nói chung và
hot đng cho vay tiêu dùng nói riêng ti Chi nhánh Ch Ln Ngân hàng TMCP
Xut Nhp Khu Vit Nam trong nhng nm gn đây: Kt qu đt đc, nhng mt

3
còn hn ch và nguyên nhân ca nhng hn ch đó. Trên c s đó, đ tài đã đa
ra mt s gii pháp mang tính đnh hng chung cho vic nâng cao cht lng sn
phm cho vay tiêu dùng trong thi gian ti.
VI. KT CU C TÀI
Ngoài phn m đu và kt lun, ni dung chính ca lun vn đc kt cu trong
ba chng sau:
 : NHNG VN  CHUNG V SN PHM CHO VAY TIÊU
DÙNG TI NGÂN HẨNG THNG MI.
: THC TRNG CHO VAY TIÊU DÙNG TI NGÂN HẨNG TMCP
XUT NHP KHU – CHI NHÁNH CH LN
 : GII PHÁP NÂNG CAO CHT LNG SN PHM CHO VAY
TIÊU DÙNG TI NGÂN HẨNG TMCP XUT NHP KHU – CHI NHÁNH CH
LN

5

. NHNG V CHUNG V SN PHM CHO VAY TIÊU DÙNG
TI
1.1. Khái nim:

1.1.1. Khái nim chung:
Tiêu dùng là nhu cu thit yu ca con ngi. Chi tiêu dùng là các khon chi mua sm
sn phm hàng hóa, dch v trên th trng ca các cá nhân, h gia đình nhm tha mãn nhu
cu tt yu trong cuc sng. Các khon chi tiêu dùng nh: mua sm hàng gia dng, mua xe,
du hc, t chc đám ci, mua nhà, sa cha nhà, khám cha bnh, v.v.
Xut phát t nhu cu ca ngi tiêu dùng là thiu ngun tài tr cho nhu cu tài chính
ca mình, đc bit cùng vi s phát trin ca nn kinh t nhu cu tiêu dùng ca h cng
nhiu hn và ngày càng tng lên theo thi gian. Nm bt đc tình hình đó, các NHTM đã
cho ra đi sn phm cho vay tiêu dùng. Vy cho vay tiêu dùng là gì?  có đc khái nim
v cho vay tiêu dùng, trc tiên ta hãy tìm hiu v khái nim hot đng cho vay ca các
NHTM.
Theo quy ch cho vay ca t chc tín dng đi vi khách hàng s 1627/2001/Q –
NHNN ngày 31/12/2001 thì “Cho vay là mt hình thc cp tín dng theo đó t chc tín
dng giao cho khách hàng s dng mt khon tin đ s dng vào mc đích và thi gian
nht đnh theo tha thun vi nguyên tc hoàn tr c gc ln lãi”.
Cho vay tiêu dùng là mt mng trong hot đng cho vay ca ngân hàng. Có nhiu khái
nim khác nhau v cho vay tiêu dùng t cách tip cn đn gin: “Cho vay tiêu dùng là các
khon cho vay nhm tài tr cho nhu cu chi tiêu ca ngi tiêu dùng bao gm cá nhân và h
gia đình”; đn cách tip cn phc tp hn nh : “Cho vay tiêu dùng là khon vay nhm tài
tr cho nhu cu chi tiêu ca cá nhân và h gia đình. Ngân hàng chuyn tin trc tip cho
khách hàng s dng theo mc đích tiêu dùng ca mình khi đáp ng đy đ các quy đnh ca
ngân hàng đ ra. Các khon vay đó là ngun tài chính quan trng giúp cho ngi tiêu dùng
trang tri nhu cu cuc sng trc khi h có kh nng tài chính đ th hng”.
T các khái nim trên, ta có th đa ra mt khái nim chung nht:
6

“Cho vay tiêu dùng là hình thc mà theo đó ngân hàng tha thun đ khách hàng là cá
nhân hay h gia đình s dng mt khon tin vi mc đích tiêu dùng theo nguyên tc có
hoàn tr c gc và lãi sau mt thi gian nht đnh.”
1.1.2. Quá trình hình thành và phát trin cho vay tiêu dùng:

So vi các hình thc cho vay khác thì cho vay tiêu dùng ra đi mun hn, nó mi ch
xut hin trong nhng nm cui ca th k 20. Lý gii cho điu này, đó là vic các khon
vay tiêu dùng thng có giá tr nh, chi phí cho khon vay li tng đi ln và đ ri ro li
tng đi cao làm cho các ngân hàng ngi cho vay. Tuy nhiên các ngân hàng đã không th
đng ngoài cuc khi các t chc khác (các công ty tài chính, công ty thuê mua tài chính)
đang ngày càng cnh tranh mnh m giành git th trng nht là trên lnh vc dành cho
khách hàng cá nhân.
Nn kinh t các nc trên th gii sau chin tranh th gii ln th hai đã có s phát
trin mnh m, ngi dân đã có có mc thu nhp khá cao và n đnh. H tin tng và lc
quan vào tng lai do vy đã tng mnh các khon tiêu dùng, điu đó giúp cho ngân hàng có
đc mt s lng ln khách hàng đi vi sn phm cho vay tiêu dùng. Cho vay tiêu dùng
tr thành loi hình tín dng có mc tng trng cao nht.
 Vit Nam, cho vay tiêu dùng phát trin mnh sau khi Vit Nam hoàn thin các bc
cui cùng đ gia nhp t chc thng mi th gii (WTO). u nm 2010, nghip v cho
vay tiêu dùng phát trin bùng n. Nhng nó đã b gián đon vào cui nm 2011, khi Ngân
hàng Nhà nc sit cht tín dng phi sn xut đ kim soát lm phát. Vic này đã khin d
n tín dng tiêu dùng t mc 8,2 t USD (tng đng 7-8% GDP) nm 2010 gim đn gn
mt na vào tháng 6.2012.
Tuy nhiên, mi th đã thay đi t đu nm 2013 khi Ngân hàng Nhà nc ni lng dn
các điu kin kim soát tín dng phi sn xut nhm bm vn ra nn kinh t nhiu hn.
Chính sách này kt hp vi vic mt s kênh tín dng b trì tr đã khin nhiu ngân hàng,
công ty tài chính gia tng các hot đng cho vay tiêu dùng nhm tìm kim li nhun. Mt
7

con sóng mi trong lnh vc này có l đã bt đu xut hin khi quy mô tín dng tiêu dùng
dn đc ci thin và tng đn mc 5-6% GDP nh hin nay.
1.1.3. m ca cho vay tiêu dùng:
Vi đi tng khách hàng ca cho vay tiêu dùng nh nêu trên nên nghip v cho vay
tiêu dùng có đc đim nh sau:
+ Quy mô ca tng khon vay thng nh, nhng s lng các khon vay nhiu do đó

s h s giao dch thng ln nhng doanh s li thp. Vi s lng khách hàng đông và
phân tán rng khp nên đ giao dch thun tin và đy nhanh thi gian gii quyt h s ngân
hàng cn thit phi m nhiu chi nhánh, vn phòng giao dch và đu t công ngh online.
+ Cho vay tiêu dùng thng có ri ro cao hn so vi các loi cho vay trong lnh vc sn
xut kinh doanh, vì vy lãi sut cho vay tiêu dùng cng thng cao hn so vi lãi sut ca
các loi cho vay trong lnh vc này. Tuy nhiên ri ro li phân tán rng, khi xy ra ri ro
không nh hng ln đn hot đng kinh doanh ca ngân hàng. ng thi vi chính sách
qun lý ri ro phù hp ngân hàng có th to li nhun cao t c nhng ngun vn huy đng
giá cao.
+ Nhu cu vay tiêu dùng ca khách hàng thng ph thuc vào chu k kinh t. Khi kinh
t chung tng trng n đnh thì nhu cu tiêu dùng trc s tng nhanh, khi kinh t có du
hiu suy thoái hay khng hong thì hot đng này s gim.
+ Nhu cu vay tiêu dùng ca khách hàng hu nh ít co dãn vi lãi sut. a s ngi đi
vay quan tâm đn s tin phi thanh toán hn là lãi sut mà h phi chu, ngoài ra do s tin
vay thng nh nên mc chênh lch lãi sut không làm cho s tin lãi phi tr trong 1 tháng
chênh lch đáng k. Khách hàng vay thng chú ý đn vic đc ngân hàng cho vay bao
nhiêu trên s tài sn bo đm hay trên mc thu nhp ca h là chính.
+ Mc thu nhp và trình đ hc vn là hai bin s có quan h rt mt thit ti nhu cu
vay tiêu dùng ca khách hàng.
8

+ Ngun tr n ch yu ca ngi đi vay có th bin đng ln ph thuc vào quá trình
làm vic, k nng, kinh nghim đi vi công vic ca nhng ngi này cng nh mc đ n
đnh ca công vic.
+ T cách ca khách hàng vay là yu t khó xác đnh song li rt quan trng, quyt đnh
s hoàn tr ca khon vay.
1.1.4. Vai trò ca cho vay tiêu dùng trong nn kinh t th ng:
i vi nn kinh t:
Tín dng tiêu dùng đã góp phn làm gim khi lng tin lu hành trong nn kinh t,
đc bit là tin mt trong tay các tng lp dân c, làm gim áp lc lm phát, nh vy góp

phn làm n đnh tin t. Mt khác, do cung ng vn tín dng h tr cho tiêu dùng đã kích
cu cho nn kinh t, to điu kin cho các doanh nghip hoàn thành k hoch sn xut kinh
doanh … làm cho sn xut ngày càng phát trin, sn phm hàng hoá dch v làm ra ngày
càng nhiu, đáp ng đc nhu cu ngày càng tng ca xã hi. Và có s tác đng tr li là
vi nng sut, sn lng tng thì doanh nghip s m rng lao đng, nâng cao tin công,
tin lng tng thu nhp cho ngi lao đng chính là nhng khách hàng vay tiêu dùng ca
ngân hàng. Chính nh đó mà góp phn làm n đnh th trng giá c trong nc, mt xã hi
phát trin mnh, đi sng n đnh, ai cng có công n vic làm … đó là tin đ quan trng
đ n đnh trt t xã hi.…
i vi ngân hàng:
Trong xu th kinh t th gii hi nhp đã m ra cho ngành ngân hàng nhiu c hi phát
trin. Ngân hàng tr thành mt ngành đy tim nng và th thách, thu hút đc nhiu lnh
vc khác liên quan. Sn phm dch v ngân hàng ngày càng phong phú và đa dng t huy
đng vn cho đn cách cp tín dng. Vit Nam vi dân s 84 triu ngi là mt th trng
đy tim nng đi vi các ngân hàng thng mi, đc bit là các sn phm dch v cá nhân.
Mc sng ngi dân ngày càng cao là mt th trng hp dn cho các ngân hàng thu hút vn
(di dng tin gi thanh toán, tin tit kim), thu phí dch v thanh toán (chuyn tin, phí
kim đm tin, phí gi h,…) và li nhun t cp tín dng. Tín dng và dch v là hai ngun
9

thu chính ca các ngân hàng thng mi. Cho vay cá nhân là mt kênh thun li cho các
ngân hàng tip cn khách hàng giúp m rng quan h vi khách hàng, t đó làm tng kh
nng khách hàng s dng các tin ích ca ngân hàng, nh: tin gi, tin thanh toán, các dch
v chuyn tin, chuyn khon, kim đm, gi h,… t đó to điu kin cho ngân hàng thc
hin đa dng hoá hot đng kinh doanh, nâng cao thu nhp đng thi giúp ngân hàng phân
tán ri ro tín dng.
i vi khách hàng vay:
Vi nn kinh t phát trin, khoa hc – k thut hin đi ngày nay, sn xut ra nhiu
hàng hóa đa dng, phong phú đáp ng nhu cu tiêu dùng trong xã hi. Tín dng tiêu dùng
m rng s h tr cho ngi dân trong vic chi tiêu (nh: mua, xây sa cha nhà, mua xe,

tiêu dùng, du lch, du hc,…) nhm nâng cao mc sng, trình đ dân trí ca h. Nhu cu chi
tiêu đc đáp ng s giúp cho ngi lao đng đc tha mãn, tái to sc lao đng, kích
thích ngi dân lao đng làm vic tích cc, sáng to, nng sut cao. M rng cho vay tiêu
dùng qua các ngân hàng s làm gim đi các hin tng cho vay nng lãi, giúp nhng ngi
nghèo gim bt gánh nng trong vic tr lãi tin vay mn. Qua hot đng cho vay tiêu
dùng, ngi dân có th tit kim tích ly đ đu t, phát trin, nh: mua nhà, xây dng, sa
cha nhà , du hc, mua xe, gii trí,… đi sng ngi dân đc nâng cao.
Tóm li, tín dng ngân hàng nói chung cho vay tiêu dùng nói riêng không nhng là
hot đng quan trng nht, quyt đnh s tn ti và phát trin ca mi ngân hàng mà còn có
vai trò to ln và nh hng sâu rng đn s phát trin ca c kinh t - xã hi.
1.2. Các hình thc cho vay tiêu dùng
S phát trin các hình thc tín dng, nht là tín dng ngân hàng, cho đn nay đã có
nhiu thay đi và phát trin c v chiu rng và chiu sâu. Tác đng nh v bão ca cuc
cách mng khoa hc, công ngh; ca s toàn cu hoá và khu vc hoá thông qua các t chc
tin t quc t và khu vc đã to điu kin cho tín dng ngân hàng phát trin  trình đ cao,
đc bit là vic áp dng k thut đin toán, vi s phát trin chin lc sn phm mt cách
đa dng song song vi vic tin hành các mt hot đng ca marketing ngân hàng. Mng
10

cho vay tiêu dùng ngày càng đc chú trng và xem là mt trong nhng mc tiêu phát trin
hàng đu ca các NHTM, trên c s nhng đc đim riêng có ca cho vay tiêu dùng và s
phi hp nhng hình thc tín dng ngân hàng nói chung ngày càng nhiu loi hình sn
phm cho vay tiêu dùng ra đi vi nhiu tên gi khác nhau. Tu trung li thì cho vay tiêu
dùng có th phân loi theo mt s tiêu thc nh sau:
1.2.1.  vào m : có th phân loi tín dng tiêu dùng thành 2 loi:
: Là các khon cho vay nhm tài tr cho nhu cu mua sm,
xây dng hoc/và ci to nhà  ca khách hàng là cá nhân hoc h gia đình.
Cho vay  Là các khon cho vay tài tr cho vic trang tri các chi
phí mua sm xe c, đ dùng gia đình, chi phí hc hành, gii trí và du lch…
1.2.2.  c hoàn tr: có th chia thành 3 loi:

Cho vay tiêu dùng phi tr góp: Tin vay đc khách hàng thanh toán cho ngân hàng
ch mt ln khi đn hn. Thng khon cho vay tiêu dùng phi tr góp ch đc cp cho các
khon vay giá tr nh, thi hn vay không dài (thng di 1 nm), đi tng khách hàng
thu nhp khá cao.
Cho vay tiêu dùng tr góp: Là hình thc vay mà ngi đi vay tr n gc hoc n gc
và lãi cho ngân hàng vi mt s tin bng nhau nht đnh trên mi phân k tr n (hàng
tháng, quý hoc 6 tháng). Phng thc này thng áp dng cho nhng khon vay có giá tr
ln hoc thu nhp đnh k ca ngi vay không đ kh nng thanh toán ht mt ln s n
vay. ây là hình thc cho vay ch yu ca các ngân hàng thng mi, loi hình vay này
giúp cho khách hàng vay không b áp lc tr n vào cui k cao. i vi loi cho vay tiêu
dùng tr góp, cn chú ý ti mt s vn đ c bn, có tính nguyên tc sau:
+ iu khon thanh toán: Khi xác đnh các điu khon liên quan đn vic thanh toán n
ca khách hàng, ngân hàng thng chú ý ti mt s vn đ sau:
° S tin thanh toán mi đnh k phi phù hp vi kh nng v thu nhp, trong mi
quan h hài hòa vi các nhu cu chi tiêu khác ca khách hàng. ng thi luôn đm bo
trong sut thi gian vay giá tr ca tài sn tài tr không đc thp hn s tin tài tr cha
11

đc thu hi. Ngân hàng có th áp dng phng thc thu n gc đu hoc phng thc thu
n gc theo hình r qut tháng sau tr cao hn tháng trc sao cho s tin gc và lãi ca mi
tháng đu bng nhau.
i vi phng thc tr n gc đu thì s n gc tr tng phân k bng tng s n
chia cho tng phân k tr n. lãi sut cho vay nu tính theo d n gim dn thì lãi sut phát
sinh  phân k đu tiên s là cao nht và gim dn theo thi gian.
i vi phng thc thu n gc theo hình r qut thì s tin phi tr mi phân k đu
bng nhau và bao gm c n gc phi tr cng lãi phát sinh theo d n gim dn. S tin
phi tr trong mt phân k đc tính theo công thc sau:

S tin tr n tng k (A): G x r (1 + r)
n


A = –––––––––––––––
(1 + r)
n – 1
Phn n gc trong s tin tr n tng k:
P1 = A – (G x r)
Pi = P1 x (1 + r)(i-1)
A : S tin tr n tng k
G: Tng n gc
r: Lãi sut tính theo k tr n
n: Tng s k tr n
P1 : Phn tin gc phio tr trong phân k th 1
Pi : Phn tin gc phi tr trong phân k th I (I = 1, 2, 3,…,n)
Vi phng thc tr n gc theo hình r qut này s to điu kin cho khách hàng
vay vi cùng mt mc thu nhp vay đc s tin ln hn so vi tr n gc đu do ngha v
tr n trong nhng phân k đu nh hn nhiu, đng thi ngân hàng s thu đc lãi nhiu
hn nu khách hàng vay duy trì đúng lch tr n sut quá trình vay.
12

° Phân k tr n phi thun li cho vic tr n ca khách hàng. Phân k tr n thng
theo tháng. Vì l, thông thng, ngun tr n chính ca ngui vay tiêu dùng là lng, đc
nhn hàng tháng.
° Thi hn tài tr không nên quá dài. Thi hn tài tr b gii hn bi thi hn hot
đng ca tài sn tài tr. Thi hn tài tr quá dài d làm giá tr tài sn tài tr b gim mnh.
Hn na, khi thi hn tài tr quá dài thì thin chí tr n ca ngi vay cng nh vic thu hi
n thng gp nhiu rc ri.
° iu kin tr n trc hn: tùy theo tình hình ngun vn ca NHTM có th cho
phép khách hàng tr trc hn mà không mt mt chi phí nào hoc có tính phí tr n trc
hn hoc tuyt đi ngn cm tr n trc hn, đây là mt trong nhng li th cnh tranh ca
sn phm v vic linh hot trong thanh toán n vay.

+ Cách tính lãi: có nhiu cách tính lãi đc áp dng nhng nói chung có hai cách tính c
bn là tính lãi sut c đnh cho toàn b d n trên toàn thi hn cho vay không tính đn tình
trng d n và tính lãi trên d n thc t gim dn.
+ Loi tài sn đc tài tr: Thin chí tr n ca ngi đi vay s tt hn nu tài sn hình
thành t tin vay đáp ng nhu cu thit yu đi vi h lâu dài trong tng lai. Khi la chn
tài sn đ tài tr, ngân hàng thng chú ý đn điu này, nên thng ch mun tài tr cho nhu
cu mua sm nhng tài sn có thi hn s dng lâu bn hoc/và có giá tr ln. Vì rng, vi
nhng tài sn nh vy, ngi tiêu dùng s hng đc nhng tin ích t chúng trong mt
thi gian dài
+ S tin phi tr trc: Thông thng, ngân hàng yêu cu ngi đi vay phi thanh toán
trc mt phn giá tr tài sn cn mua sm. S tin này đc gi là s tin tr trc (vn t
có). Phn còn li, ngân hàng s cho vay. S tin tr trc cn phi đ ln đ mt mt, làm
cho ngi đi vay ngh rng h chính là ch s hu ca tài sn, mt khác có tác dng hn ch
ri ro cho ngân hàng. Mt khi không cm nhn đc mình là ch s hu ca tài sn hình
thành t tin vay thì ngi đi vay có th s có thái đ min cng trong vic tr n. Ngoài ra,
khi khách hàng không tr n, trong nhiu trng hp, ngân hàng đành phi phát mãi tài sn
13

đ thu hi n. Hu ht các tài sn đã qua s dng đu b gim giá tr, tc là giá tr th trng
nh hn giá tr hch toán ca tài sn, cho nên s tin tr trc có mt vai trò rt quan trng
giúp ngân hàng hn ch ri ro. S tin tr trc nhiu hay ít thng tùy thuc vào các yu t
sau:
° Loi tài sn: i vi các tài sn có mc đ gim giá nhanh thì s tin tr trc
nhiu và ngc li, đi vi tài sn có mc đ gim giá chm, thì s tin tr trc ít.
° Th trng tiêu th tài sn sau khi đc s dng: Tài sn sau khi đc s dng nu
vn có th đc tip tc mua bán d dàng thì s tin tr trc có xu hng thp còn ngc
li nu tài sn đã qua s dng mà rt khó tìm đc th trng tiêu th thì s tin tr trc có
xu hng cao hn.
° Môi trng kinh t
° Nng lc tài chính ca ngi đi vay

Cho vay tiêu dùng tun hoàn: Là khon vay mà ngân hàng s cp cho khách hàng mt
hn mc tín dng đc duy trì trong mt khong thi gian nht đnh, khách hàng có quyn
vay và tr nhiu ln mà không vt quá hn mc tín dng ca mình.
Loi vay tun hoàn d áp dng, thun tin cho khách hàng trong vic ch đng s dng
ngun tin linh hot, thông thng đây là nhng khon vay nh, khách hàng có tin ra - vô
thng xuyên.
Theo phng thc này, trong thi hn tín dng đc tha thun trc, cn c vào nhu
cu chi tiêu và thu nhp kim đc tng k, khách hàng đc ngân hàng cho phép thc hin
vic vay và tr n nhiu k mt cách tun hoàn, theo mt hn mc tín dng.
Cho vay qua th là mt loi hình cho vay ph bin ca tín dng tiêu dùng tun hoàn,
vi mt hn mc đc cp khách hàng có th rút vt s d trên tài khon ca mình. Ngoài
ra, tc đ tng trng kinh t Vit Nam gn đây phát trin mnh, đi sng ca nhân dân
ngày mt nâng cao thì nhu cu v hc tp, du lch trong và ngoài nc ngày càng nhiu, đó
là th trng rt hp dn đ các ngân hàng thng mi m rng tín dng qua th, đáp ng
nhu cu tiêu dùng cá nhân trong và ngoài nc.
14

Nh vy, th trng tim nng đ các ngân hàng thng mi cho vay qua th rt ln và
thun li, các ngân hàng cn phi tn dng trit đ mi c hi, các điu kin thun li đ
phát trin dch v th, đng thi đy mnh vic đi mi công ngh và nâng cao cht lng
dch v.
1.2.3.  vào hình thc bm tin vay:
Tín dm bo: Là loi tín dng mà ngi vay không buc phi s dng ti tài
sn th chp, cm c hoc s bo lãnh ca ngi th ba, mà vic cho vay ch da vào uy tín
ca bn thân khách hàng.
Tín dm bo: Là loi tín dng mà ngi cho vay đòi hi ngi vay vn phi có tài
sn cm c, th chp hoc bo lãnh ca bên th ba.
1.2.4.  vào ngun gc ca khon n: có th phân loi tín dng tiêu dùng thành 2
loi:
Cho vay tiêu dùng gián tip: là hình cho vay trong đó ngân hàng mua các khon n

phát sinh do nhng công ty bán l đã bán chu hàng hóa hay dch v cho ngi tiêu dùng.
m: Cho phép ngân hàng d dàng tng doanh s cho vay tiêu dùng; cho phép
ngân hàng tit gim đc chi phí trong cho vay; là ngun gc ca vic m rng quan h vi
khách hàng và các hot đng ngân hàng khác; trong trng hp có quan h vi nhng công
ty bán l tt, cho vay tiêu dùng gián tip tt hn cho vay tiêu dùng trc tip.
 m: Ngân hàng không tip xúc trc tip vi ngi tiêu dùng đã bán chu;
thiu s kim soát ca ngân hàng khi công ty bán l thc hin vic bán chu hàng hóa; k
thut nghip v cho vay tiêu dùng gián tip có tính phc tp cao.
Do nhng nhc đim k trên nên có rt nhiu ngân hàng không mn mà vi cho vay
tiêu dùng gián tip. Còn nhng ngân hàng nào tham gia vào hot đng này thì đu có c ch
kim soát tín dng cht ch.
Cho vay tiêu dùng trc tip: Là các khon cho vay tiêu dùng trong đó ngân hàng trc
tip tip xúc và cho khách hàng vay cng nh trc tip thu n t ngi vay.
15

Trong cho vay tiêu dùng trc tip ngân hàng có th tn dng đc s trng ca nhân
viên tín dng. Nhng ngi này thng đc đào to chuyên môn và có nhiu kinh nghim
trong lnh vc tín dng cho nên các quyt đnh tín dng trc tip ca ngân hàng thng có
cht lng cao hn so vi trng hp chúng đc quyt đnh bi nhng công ty bán l hoc
nhân viên tín dng ca công ty bán l. Ngoài ra trong hot đng ca nhân viên tín dng ngân
hàng có xu hng chú trng đn vic to ra các khon cho vay có cht lng tt trong khi
nhân viên ca công ty bán l ch chú trng đn vic bán cho đc nhiu hàng. Bên cnh đó
ti các đim bán hàng các quyt đnh tín dng thng đc cp ra mt cách không chính
đáng. Hn na, trong mt s trng hp, do quyt đnh nhanh chóng công ty bán l có th
t chi cp tín dng đi vi khách hàng tt ca mình. Nu ngi cp tín dng là ngân hàng
thì điu này s đc hn ch.
m: Linh hot hn cho vay tiêu dùng gián tip. Khi khách hàng có quan h trc
tip vi ngân hàng, có rt nhiu li th có th phát sinh, có kh nng làm tha mãn quyn li
cho c hai phía khách hàng ln ngân hàng.
1.3 Chng cho vay tiêu dùng và các ch tiêu hng cho vay tiêu dùng:

1.3.1 Khái nim chng cho vay tiêu dùng:
Theo T chc quc t v tiêu chun hóa ISO, trong d tho DIS 9000:2000 đã đa ra
khái nim v cht lng nh sau: “Cht lng là kh nng ca tp hp các đc tính ca mt
sn phm, h thng hay quá trình đ đáp ng các yêu cu ca khách hàng và các bên có liên
quan”.
Cht lng tín dng ca NHTM chính là s đáp ng yêu cu ca khách hàng phù hp
vi s phát trin kinh t - xã hi và đm bo s tn ti phát trin ca ngân hàng. Cht lng
tín dng là mt khái nim va mang tính c th, va mang tính tru tng:
 Tính c th đc th hin qua các ch tiêu đánh giá cht lng có th lng hóa
đc (n quá hn, n xu, tc đ tng trng tín dng….)
 Tính tru tng th hin qua kh nng lôi cun, hp dn khách hàng, uy tín ca
ngân hàng và mc đ tác đng đi vi nn kinh t.
16

Cht lng cho vay tiêu dùng là mt khái nim khá tru tng, tu theo mc đích
nghiên cu và tu theo nhng quan đim khác nhau mà có nhng khái nim khác nhau v
cht lng cho vay tiêu dùng. Tuy nhiên, trong phm vi nghiên cu ca đ tài, cht lng
cho vay tiêu dùng ti NHTM tm hiu là cht lng ca các khon cho vay tiêu dùng ca
NHTM. Các khon cho vay tiêu dùng có cht lng khi vn vay đc khách hàng s dng
hiu qu, đúng mc đích, thông qua đó ngân hàng thu hi đc gc và lãi, còn khách hàng
có th tr đc n, bù đp chi phí và tho mãn nhu cu. iu này có ngha là ngân hàng va
to ra hiu qu kinh t li to đc hiu qu xã hi.
1.3.2 Các ch hng cho vay tiêu dùng ca ngân hàng:
Vic đánh giá cht lng cho vay trong ngân hàng là yu t ch quan, bi vì cht
lng cho vay có th tt  thi đim phân tích nhng sau li có th xu đi.
 
 xem xét đc cht lng cho vay tiêu dùng ca mt ngân hàng có tt không ta
có th cn c vào mt s ch tiêu đnh tính nh sau:
 S lng khách hàng đn vay ti ngân hàng: Cht lng cho vay ca ngân hàng
có tt thì mi có nhiu ngi đn vi ngân hàng. Kh nng đáp ng nhu cu ca

khách hàng nhanh và đy đ.
 Uy tín ca ngân hàng là ch tiêu quan trng, nó nh hng đn hot đng kinh
doanh ca ngân hàng nói chung và hot đng cho vay tiêu dùng nói riêng. Ngân
hàng tn ti đc chính là nh vào s tin cy ca khách hàng vi ngân hàng.
 Th tc tuân theo đúng quy đnh, quy ch cho vay tiêu dùng ca ngân hàng đc
cán b tín dng làm nhanh chóng chính xác, an toàn cng góp phn làm tng cht
lng hot đng cho vay tiêu dùng ca ngân hàng.
 
 

17

ây là ch tiêu quan trng xem xét cht lng cho vay tiêu dùng ca ngân hàng, h s
này phn ánh s vòng chu chuyn ca vn tín dng. Vòng quay ca vn tín dng càng cao
càng chng t ngun vay ngân hàng luân chuyn càng nhanh, tham gia càng nhiu vào chu
k sn xut và lu thông hàng hoá. H s này càng tng thì càng cho thy tình hình qun lý
vn tín dng tt, cht lng cho vay cao. Bên cnh đó, nó còn th hin kh nng thu n tt,
hiu qu cho vay ca ngân hàng. Chính vì th, mt đng vn khi cho vay đc nhiu ln s
đem li nhiu li nhun hn. Tuy nhiên, cn xét đn mt nhân t quan trng là d n bình
quân. Khi d n bình quân thp s làm cho vòng quay ln nhng li không phn ánh cht
lng khon cho vay là cao bi nó th hin kh nng cho vay kém ca ngân hàng.
 

 

C hai ch tiêu này đu giúp ngân hàng qun lý ri ro các khon cho vay và đu càng
nh càng tt. Tuy nhiên s khác bit gia hai t l này là t l n quá hn ch xem xét đn
giá tr ca khon n quá hn, trong khi đó t l n khó đòi xem xét giá tr các khon n khó
đòi trong n quá hn.
Hai ch tiêu này đu chu nh hng ca chính sách xoá n ca ngân hàng. Mt ngân

hàng có chính sách tt phi thit lp đc qu d phòng ri ro đ mnh và thông báo đnh
k v nhng món vay không có kh nng thu hi quá ln và làm gim tài sn ca ngân hàng
mt cách nghiêm trng. Tuy nhiên, nu nh ngân hàng thc hin xoá n quá nhanh thì hai t
l này dù  mc rt thp cng không có ý ngha thc tin.
 

Nu t l các khách hàng có n quá hn thp hn t l n quá hn hay t l ri ro theo
thi gian thì dng nh các khon cho vay ln có vn đ hn các khon cho vay nh.
 
18


Trong đó doanh s cho vay là ch tiêu phn ánh tt c các khon cho vay mà ngân hàng
đã phát ra cho vay trong mt thi gian nào đó, không k món vay đó đã thu hi v hay cha.
Phn ánh dung lng hot đng cho vay trong k. Doanh s cho vay tiêu dùng càng cao thì
quy mô cho vay càng ln.
 

Ch tiêu này phn ánh mc thu nhp mà CVTD đem li cho ngân hàng so vi các
khon cho vay khác. iu này cng đánh giá đc mc hp dn ca CVTD so vi các loi
vay khác. Ngoài ra, t l này còn giúp ngân hàng xây đng đnh hng phát trin hot đng
CVTD ti ngân hàng.
 

Có nhiu trng hp khách hàng dùng s tin vay tiêu dùng đ s dng vào mc đích
khác. Ch tiêu này cho chúng ta bit đc khon cho vay tiêu dùng mà ngân hàng đã cung
cp cho khách hàng b s dng sai mc đích chim t l là bao nhiêu trong d n cho vay
tiêu dùng. T đó, chúng ta thy đc kh nng qun lý ca ngân hàng đi vi khon cho
vay. Tuy nhiên trong thc t đ kim soát và phát hin ra nhng khon cho vay tiêu dùng
không đúng mc đích s dng không phi là điu d dàng vì s lng khách hàng thì nhiu

mà s lng cán b tín dng li có hn.
1.3.3 Các nhân t n chng cho vay tiêu dùng
 N
(1) , là điu kin tiên quyt đ phát trin hot
đng cho vay tiêu dùng. Nu trong k hoch phát trin ca mình các ngân hàng không quan
tâm đn hot đng này thì các khách hàng có nhu cu v cho vay tiêu dùng cng s không
đc quan tâm. Ngc li, nu ngân hàng mun phát trin hot đng cho vay tiêu dùng thì
h s đa ra nhng chin lc c th đ thu hút nhng ngi có nhu cu đn vi mình. Và

×