CÁC YẾU TỐ RỦI RO TÁC ĐỘNG ĐẾN KẾT QUẢ DỰ ÁN PHẦN MỀM LUẬN VĂN THẠC SĨ.PDF

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH









TRNG BO QUC



CÁC YU T RI RO TÁC NG N
KT QU D ÁN PHN MM




LUN VN THC S KINH T

Tp. H Chí Minh - Nm 2013



B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
******


Trng Bo Quc

CÁC YU T RI RO TÁC NG N
KT QU D ÁN PHN MM

Chuyên ngành: Qun Tr Kinh Doanh
Mã s: 60340102
LUN VN THC S KINH T

NGI HNG DN KHOA HC:
TS. TRN HÀ MINH QUÂN

TP. H Chí Minh – Nm 2013
LI CAM OAN

Tôi xin cam đoan lun vn này là do bn thân tôi t nghiên cu và thc hin di
s hng dn khoa hc ca TS. Trn Hà Minh Quân.
Các s liu, kt qu nghiên cu trong lun vn là trung thc. Ni dung ca lun vn
này cha tng đc ai công b trong bt k công trình nghiên cu nào.
Tôi hoàn toàn chu trách nghim v tính pháp lý trong quá trình nghiên cu khoa
hc ca lun vn này.


TP. H Chí Minh, tháng 10 nm 2013.
Ngi thc hin lun vn
Trng Bo Quc


MC LC
Trang ph bìa
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC BNG BIU
DANH MC CÁC HÌNH V,  TH TRONG  TÀI
TÓM TT LUN VN
CHNG 1 TNG QUAN V  TÀI NGHIÊN CU 1
1.1. Lý do chn đ tài 1
1.2. Câu hi nghiên cu 2
1.3. Mc tiêu nghiên cu 3
1.4. i tng nghiên cu, phm vi, gii hn ca nghiên cu 3
1.5. Phng pháp nghiên cu 3

1.6. ụ ngha thc tin ca nghiên cu 4
1.7. Cu trúc đ tài 4
CHNG 2 C S LÝ THUYT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CU 5
2.1. Các khái nim. 5
2.1.1 D án phn mm 5
2.1.2 Kt qu d án phn mm 5
2.1.3 Ri ro 6
2.1.4 Ri ro d án phn mm 6
2.1.5 Qun lý ri ro d án phn mm 7
2.1.6 Cht lng d án phn mm 7
2.2. Tng quan các nghiên cu liên quan. 8
2.2.1 Nghiên cu ca Sam Thomas & Bhasi Marath (2013) 8
2.2.2 Nghiên cu ca Liu Jun, Wang Qiuzhen, Ma Quingguo (2011) 9
2.2.3 Nghiên cu ca Sharma (2008) 9
2.2.4 Nghiên cu ca Wallace (2004) 10

2.2.5 Nghiên cu ca Wallace (1999) 11
2.2.6 Các nhân t ri ro đc xem xét trong nghiên cu này 12
2.3.  xut mô hình nghiên cu và các gi thuyt nghiên cu. 14
CHNG 3 THIT K NGHIÊN CU 17
3.1 Quy trình nghiên cu 17
3.2 Nghiên cu đnh tính 18
3.2.1 Thit k nghiên cu đnh tính 18
3.2.2 Kt qu nghiên cu đnh tính 19
3.3 Nghiên cu đnh lng 19
3.3.1 Thit k nghiên cu đnh lng 19
3.3.2 X lý d liu 20
3.4 Mô hình nghiên cu và các thang đo 21
3.4.1 Thang đo kt qu d án phn mm 22
3.4.2 Ri ro môi trng t chc 23

3.4.3 Ri ro do ngi dùng 23
3.4.4 Ri ro do yêu cu ca d án 23
3.4.5 Ri ro do tính phc tp ca d án 24
3.4.6 Ri ro do lp k hoch và qun lý d án 25
3.4.7 Ri ro do nhóm phát trin d án 25
CHNG 4 PHÂN TÍCH KT QU NGHIÊN CU 26
4.1. Mô t mu nghiên cu 26
4.2. Kt qu đánh giá đ tin cy thang đo 26
4.2.1 ánh giá đ tin cy thang đo kt qu d án phn mm 27
4.2.2 ánh giá đ tin cy thang đo các thành phn nh hng đn kt qu
ca d án phn mm 28
4.3. Phân tích nhân t khám phá (EFA) 33
4.3.1 Phân tích nhân t bin kt qu d án phn mm 33
4.3.2 Phân tích nhân t các bin nh hng đn kt qu d án phn mm 35
4.4. Phân tích hi quy và kim đnh các gi thuyt nghiên cu 37
4.4.1 Mô t các bin trong mô hình hi quy 37

4.4.2 Phân tích tng quan 41
4.4.3 Phân tích hi quy bi 42
4.5. Phân tích thng kê mô t kt qu d án phn mm và các thành phn nh
hng 54
4.5.1 Ri ro môi trng t chc 56
4.5.2 Ri ro do ngi dùng 56
4.5.3 Ri ro yêu cu d án 57
4.5.4 Ri ro do tính phc tp ca d án 58
4.5.5 Ri ro lp k hoch và qun lý d án 59
4.5.6 Ri ro do nhóm phát trin d án 59
4.6. Tóm tt 60
CHNG 5 KIN NGH VÀ KT LUN 61
5.1. Kin ngh nâng cao kt qu ca d án phn mm 61

5.1.1. Kin ngh v môi trng t chc 61
5.1.2. Kin ngh v ngi dùng 63
5.1.3. Kin ngh v yêu cu d án 63
5.1.4. Kin ngh v tính phc tp ca d án 64
5.1.5. Kin ngh v lp k hoch và qun lý 65
5.1.6. Kin ngh v nhóm phát trin d án 66
5.2. ụ ngha và Kt lun 67
5.3. Hn ch ca đ tài và hng nghiên cu tip theo 69
TÀI LIU THAM KHO
PH LC







DANH MC BNG BIU
Bng 2.1 Các nhân t ri ro đc xem xét trong nghiên cu 12
Bng 3.1 Thang đo kt qu d án phn mm 22
Bng 3.2 Thang đo ri ro môi trng t chc 23
Bng 3.3 Thang đo ri ro do ngi dùng 23
Bng 3.4 Thang đo ri ro do yêu cu ca d án 24
Bng 3.5 Thang đo ri ro do tính phc tp ca d án 24
Bng 3.6 Thang đo ri ro do lp k hoch và qun lý d án 25
Bng 3.7 Thang đo ri ro do nhóm phát trin d án 25
Bng 4.1 Kt qu đánh giá đ tin cy ca thang đo kt qu d án phn mm 27
Bng 4.2 Kt qu đánh giá đ tin cy thang đo ri ro môi trng t chc 28
Bng 4.3 Kt qu đánh giá đ tin cy ca thang đ ri ro do ngi dùng 29
Bng 4.4 Kt qu đánh giá đ tin cy ca thang đo ri ro do yêu cu ca d án 29

Bng 4.5 Kt qu đánh giá đ tin cy thang đo ri ro do tính phc tp d án 30
Bng 4.6 Kt qu đánh giá đ tin cy thang đo ri ro do lp k hoch và qun lý d
án phàn mm 31
Bng 4.7 Kt qu đánh giá thang đo ri ro do nhóm phát trin d án 32
Bng 4.8 Kt qu kim đnh KMO và Bartlett cho kt qu d án phn mm 33
Bng 4.9 Kt qu phân tích nhân t khám phá EFA ca bin kt qu d án phn
mm 34
Bng 4.10 Thang đo kt qu d án phn mm 34
Bng 4.11 Kt qu kim đnh KMO và Bartlett cho 6 thành phn ri ro nh hng
đn kt qu d án phn mm 35
Bng 4.12 Kt qu phn tích nhân t khám phá (EFA) ca các thành phn ri ro nh
hng đn kt qu d án phn mm 36
Bng 4.13 Mô t các bin trong mô hình hi quy 38
Bng 4.14 Ma trn h s tng quan gia các bin 41
Bng 4.15 Bng tóm tt mô hình 43
Bng 4.16 Bng phân tích ANOVA 44
Bng 4.17 Bng tóm tt kt qu hi quy 44
Bng 4.18 Bng tóm tt mô hình 46
Bng 4.19 Bng phân tích ANOVA 46
Bng 4.20 Bng tóm tt kt qu hi quy 47
Bng 4.21 Bng tóm tt mô hình 49
Bng 4.22 Bng phân tích ANOVA 49
Bng 4.23 Bng tóm tt kt qu hi quy 50

Bng 4.24 Bng tóm tt mô hình 51
Bng 4.25 Bng phân tích ANOVA 52
Bng 4.26 Bng tóm tt kt qu hi quy 53
Bng 4.27 Giá tr trung bình kt qu d án phn mm 54
Bng 4.28 Thông kê mô t kt qu d án phn mm và các thành phn ri ro 55
Bng 4.29 Giá tr trung bình các bin trong thành phn ri ro do môi trng t chc

56
Bng 4.30 Giá tr trung bình các bin trong thành phn ri ro do ngi dùng 56
Bng 4.31 Giá tr trung bình các bin trong thành phn ri ro yêu cu d án 57
Bng 4.32 Giá tr trung bình các bin trong thành phn ri ro do tính phc tp ca
d án 58
Bng 4.33 Giá tr trung bình các bin trong thành phn ri ro do lp k hoch và
qun lý d án 59
Bng 4.34 Giá tr trung bình các bin trong thành phn ri ro 59

DANH MC CÁC HÌNH V,  TH TRONG  TÀI
Hình 1.1 Nghiên cu ca Standish Group t 2000 đn 2009 1
Hình 2.1 Mô hình nghiên cu lý thuyt đ xut 15
Hình 3.1 Quy trình nghiên cu 18
Hình 4.1 Mô hình nghiên cu hiu chnh 40



TÓM TT LUN VN
 gim t l tht bi cao ca các d án phn mm luôn là vn đ quan tâm ca nhà
qun lý, h cn có mt công c đ c lng và qun lý hiu qu các yu t ri ro
trong d án phn mm nhm gim ri ro và tng t l thành công cho d án. Bài
nghiên cu này thc hin nghiên cu các yu t ri ro có tác đng nh th nào đn
kt qu d án phn mm và cung cp các thông tin cn thit v các yu t ri ro
trong d án phn mm, thc hin đo lng mc đ nh hng ca chúng lên kt
qu d án phn mm. Các nhà qun lý có th s dng kt qu nghiên cu đ đa ra
chin lc qun lý hiu qu cho d án phn mm, nên tp trung nhiu hn vào các
yu t ri ro có tác đng mnh đn kt qu d án phn mm.
Tác gi đư thc hin kho sát và đo lng s nh hng ca các yu t ri ro đn
kt qu ca nhng d án phn mm đư đc thc hin ti thành ph H Chí Mình,
các công ty đc kho sát là TMA, Fsoft, CSC. Kt qu phân tích s liu cho thy

các yu t ri ro thuc nhóm lp k hoch và qun lý d án phn mm là nhng yu
t ri ro cn đc quan tâm và qun lý nhiu nht, vì nó có t l nh hng mnh
nht và có th làm tht bi d án phn mm nu không đc quan tâm đúng mc.
Các nhà qun lý phn mm cn phi tp trung nhiu hn vào công tác lp k hoch
và qun lý d án phn mm: phi làm rõ các giai đon quan trng trong d án, có
nhng phng pháp qun lý hiu qu cho d án, luôn hc hi và nâng cao kinh
nghim qun lý d án qun lý nhân s, giao tip, lp k hoch d án rõ ràng chi tit,
uc lng thi gian và nhân lc thc hin d án c th và chính xác hn.

1

CHNG 1 TNG QUAN V  TÀI NGHIÊN CU
1.1. Lý do chn đ tài
Nghiên cu ca Standish Group nm 2011 ch ra rng: 66% các d án phn mm là
thách thc hay tht bi, ch có 34% tng s d án đc xem là thành công. Theo d
đoán ca Jorgensen và Molokken Ostvold 2006 thì t l tht bi ca các d án phn
mm có th tng lên ti 85%, vì các công ty phn mm tip tc đu t thi gian và
nhân lc vào vic phát trin phn mm. Cho nên vic gim thiu ri ro và tht bi
trong vic sn xut phn mm luôn là vn đ đc quan tâm.
Hình 1.1 Nghiên cu ca Standish Group t 2000 đn 2009

Hu ht các nghiên cu v ri ro d án phn mm đu đa ra 2 bc đ qun lý
phn mm ri ro: đánh giá ri ro và điu khin ri ro. ánh giá ri ro bao gm nhn
din, phân tích và đnh mc đ u tiên các yu t ri ro. Vic đánh giá các nghiên
cu khác giúp phát hin ra rng, các nghiên cu trc đó v ri ro d án phn mm
ch yu tp trung vào:
2

- Nhn dng ri ro và đánh giá: McFarlan, 1981; Barki et al, 1993; Meumann,
1995; Keil et at., 1998; Lyytinen et al., 1998,; Ropponen & Lyytinen, 2000;

Schmidt et al., 2001; Wallace et al.,2004; Tiwana & Keil, 2004; Cuellar
Gallivan, 2006; Costa et al., 2007)
- Chin lc qun lý ri ro đ nâng cao hiu qu d án: Alter & Ginzberg,
1978; Boehm, 1991; Fairley, 1994; Powell & Klein, 1996; Keil et al., 1998;
Barki et al., 2001; Barki & Rivard, 2003; Jiang & Klein, 2004; Iversen et al.,
2004; Taylor, 2006; Camprieu et al., 2007; Keil et al., 2008
- Quan h gia ri ro và qun lý ri ro: Kích, 1996; Ropponen and Lyytinen,
2000; Jiang et al, 200; Barki et al, 2001; Addision and Vallabh, 2002
- Liên kt gia ri ro và hiu qu d án: Nidumolu, 1995; Jiang & Klein,
1999; Na et al., 2004; Wallace et al., 2004; Han & Huang, 2007; Na et al.,
2007
Hu ht các d án phn mm đu xây dng chin lc qun lý ri ro ngay t lúc
thit lp d án, nhng các yu t ri ro vn tip tc tn ti trong d án. Vic tìm ra
các yu t ri ro, mi quan h gia chúng vi hiu qu ca d án phn mm luôn là
vn đ đc quan tâm và nghiên cu đ tìm ra cách điu khin nó s giúp cho các
nhà qun lý d án có đc chin lc đt đc kt qu mong mun.
Hin ti cha có các nghiên cu  Vit Nam ch ra đc mc đ nh hng ca các
yu t ri ro đn kt qu ca d án phn mm nên hc viên xin đ xut đ tài
nghiên cu:
ắCác yu t ri ro có tác đng nh th nƠo đn kt qu d án phn mm”.
1.2. Câu hi nghiên cu
 tài đc thc hin đ nhm tr li câu hi nghiên cu sau đây:
- Các yu t ri ro có tác đng nh th nào đn kt qu ca d án phn mm?
3

1.3. Mc tiêu nghiên cu
Thông qua kho sát thc t các công ty phn mm ti TP.HCM, đ tài nghiên cu
đc thc hin nhm:
- o lng s tác đng ca các yu t ri ro đn kt qu ca d án phn mm.
- T kt qu đt đc đa ra các bin pháp kin ngh nhm hn ch ri ro và

nâng cao t l thành công ca các d án phn mm trong tng lai.
1.4. i tng nghiên cu, phm vi, gii hn ca nghiên cu
i tng nghiên cu ca đ tài là kt qu các d án gia công phn mm ti các
công ty gia công phn mm TP.HCM.
Phm vi nghiên cu ca đ tài ch gii hn đi vi kt qu ca các d án gia công
phn mm đc thc hin bi các công ty gia công phn mm ti TP.HCM. Vic áp
dng cho các đa phng khác, hoc toàn b lãnh th s thuc v các đ tài nghiên
cu khác.
1.5. Phng pháp nghiên cu
Nghiên cu đc thc hin da trên phng pháp nghiên cu đnh tính và nghiên
cu đnh lng nh sau:
Nghiên cu đnh tính : Nghiên cu đnh tính đc s dng nhm hiu chnh li mô
hình nghiên cu đ xut. Nghiên cu đnh tính đc thc hin thông qua 2 giai
đon. Tng quan lý thuyt và các nghiên cu đi trc đ đ xut mô hình nghiên
cu s b. Sau đó da trên kt qu nghiên cu đnh tính tác gi đa ra mô hình
nghiên cu đnh lng.
Nghiên cu đnh lng : Nghiên cu đnh lng đc s dng đ đo lng các yu
t ri ro nh hng đn kt qu ca các d án gia công phn mm. Phng pháp
chn mu thun tin vi c mu là 220 nhân viên tng tham gia hoàn thành ít nht
mt d án gia công phn mm. Da trên d liu thu thp, tác gi s dng phn mm
4

SPSS 20.0 đ thc hin các phn tích thng kê gm: ánh giá đ tin cy các thang
đo trong mô hình nghiên cu bng kim đnh Cronbach’s Alpha, phân tích nhân t
khám phá EFA đ đo lng s hi t ca thang đo vi kim đnh KMO và
Eigenvalue, phân tích hi quy đo lng nh hng ca các yu t ri ro đn kt qu
d án phn mm bng kim đnh F, Sig.
1.6. ụ ngha thc tin ca nghiên cu
 tài nghiên cu s đem li ý ngha thc tin cho các công ty gia công phn mm
vì nó b sung kin thc cho các nhà qun lý d án bit đc mc đ nh hng ca

các yu t ri ro đn kt qu ca d án gia công phn mm và t đó có th đa ra
đc các phng pháp đ kim soát ri ro hiu qu nht, giúp tng t l thành công
ca các d án gia công phn mm trong tng lai.
1.7. Cu trúc đ tài
 tài có b cc đc chia thành 5 chng vi ni dung nh sau :
Chng 1: Tng quan v đ tài nghiên cu
Chng 2: C s lý thuyt và mô hình nghiên cu
Chng 3: Thit k nghiên cu
Chng 4: Phân tích kt qu nghiên cu
Chng 5: Kin ngh và kt lun


5

CHNG 2 C S LÝ THUYT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CU
Chng 2 trình bày nhng ni dung lý thuyt làm c s cho nghiên cu này.
Chng này cng trình bày mô hình nghiên cu và xây dng các gi thit nghiên
cu.
2.1. Các khái nim.
2.1.1 D án phn mm
- D án phn mm rt khó đ có mt đnh ngha rõ ràng. Không ging nh
mt toà nhà, chúng ta không th nhìn thy phn mm, chm vào nó hay cm
thy nó hay tng tng thy nó. Vì vy nó gây khó khn cho ngi thc
hin trong vic xác đnh đc kích thc, chi phí hay mt bao lâu đ xây
dng đc nó.
- D án phn mm là d án trong đó phm vi duy nht ca công vic vi thông
s k thut nht đnh mà cn phi đc hoàn thành trong mt thi gian nht
đnh ti mt chi phí nht đnh. i tng quan trng nht trong d án phn
mm là nhân viên tham gia thc hin d án (wikipedia)
2.1.2 Kt qu d án phn mm

- Mt d án đc gi là thành công khi hoàn thành đúng tin đ, nm trong
ngân sách đc duyt, phù hp vi các yêu cu k thut đ ra (Powell and
Klein, 1996).
- Có nhiu tiêu chí đư đc đa ra đ đánh giá thành công ca d án phn
mm, nhng b 3 tiêu chí đc s dng rng rãi nht đ nghiên cu và đánh
giá thành công ca d án phn mm vn là: d án nm trong chi phí d kin,
k hoch d kin và tha mãn yêu cu đt ra (Barki et al., 2001; Nidumolu
1995; Deephouse, 2005; Wallace, 2000; Ravichandran, 1996).
- Theo Wallace (2004), kt qu d án phn mm có th đc đo lng t 2
yu t: hiu qu quá trình và hiu qu sn phm. Trong đó hiu qu quá trình
6

là vic đánh giá d án có hoàn thành đúng hn và đúng chi phí, còn hiu qu
sn phm mun nói ti cht lng sn phm đc to ra có tha mưn đc
khách hàng.
2.1.3 Ri ro
- Theo t đin (Merriam-Webster Dictionary) thì ri ro có ngha là mt mát và
tn thng. Thut ng ắri ro” có ngun gc sâu xa t ting Latin
ắresceare”, có ngha là ắct gim” (to cut-off).
2.1.4 Ri ro d án phn mm
- Theo March & Shapira (1987), chúng ta đnh ngha ri ro d án phn mm là
nhng điu kin có th gây ra nhng mi đe da đn s hoàn thành ca d án
phát trin phn mm.
- Theo Boehm (1991), ri ro d án phn mm nói ti các khía canh ca vic
phát trin phn mm, quy trình phát trin hay điu kin môi trng. Nhng
vn đ này nu không đc quan tâm đúng mc s làm tng mi nguy him
đn thành công ca d án đang phát trin, có th làm cho vic xây dng
phm mm gp khó khn, phn mm b phá ra và làm li t đu, b trì hoãn,
b hy b hoàn toàn.
- Theo Barki (1993), đnh ngha ri ro trong d án phát trin phn mm nh là

sn phm ca mt s không chc chn xung quanh mt d án phát trin phn
mm và tm quan trng ca kh nng mt điu khin đi vi s tht bi ca
d án.
- Theo Lyyttinen (1993), mt ri ro d án phn mm là mt khía cnh ca mt
công vic, mt quá trình, hay môi trng phát trin mà nu b qua nó có th
dn đn kh nng tht bi ca d án phn mm.
- Cách thông dng nht đ nhn din các yu t ri ro là s dng danh sách
kim tra. Nhng danh sách kim tra này đa ra mt danh sách tt c các yu
t ri ro có th xy ra cho mt d án phát trin phn mm. Có nhiu nghiên
7

cu đư đc thc hin và xác đnh đc danh sách các yu t ri ro này là:
danh sách 10 yu t ri ro nh hng mnh nht Boehm (1991); Barki et al
(1993) đư đa ra mt danh sách chi tit hn v các yu t ri ro da trên
nghiên cu 120 d án phn mm đang thc hin ti 75 t chc. Jiang and
Klein (2002) đư thc hin nghiên cu vi các nhà qun lý d án đ đnh mc
các yu t ri ro theo tm quan trng ca chúng. Mt trong nhng nghiên
cu quc t v ri ro trong d án phn mm đc thc hin bi Schmidt et
al., 1996, đư phát trin mt danh sách m rng ca các yu t ri ro bng
phng pháp phng vn Delphi ti 3 quc gia: HongKong, Phn Lan và
M…. Wallace (1999) đư phát trin mt phng thc đo lng hiu qu cho
các ri ro trong d án phn mm. Addision (2003) thông qua phng pháp
Delphi phng vân các chuyên gia phn mm đ nhn din ra các yu t ri ro
quan trng nht trong mt d án. Malhotra (2009) thc hin nghiên cu v
các ri ro trong thc hin d án và nh hng ca chúng.
2.1.5 Qun lý ri ro d án phn mm
- Mt khi các yu t ri ro đư đc nhn din và đánh giá thì bc tip theo là
qun lý các ri ro (Boehm, 1991). Qun lý ri ro d án phn mm là mt c
ch đ ti thiu hóa các d án tht bi (McFarlan, 1981; Boehm, 1991; Barki
et al. 1993). Qun lý ri ro d án bao gm c 2 k nng: k nng cng nh là

c lng và lp lch công vic và k nng mm nh là đng viên và qun lý
nhân lc trong d án (Kirsch 1996).
2.1.6 Cht lng d án phn mm
- Mt d án phn mm có cht lng là nó đáp ng đc nhng yêu cu ca
khách hàng đt ra, không có xy ra li trong khi s dng (Wallace 1999)
8

2.2. Tng quan các nghiên cu liên quan.
Có nhiu nghiên cu v các yu t ri ro trong phát trin phn mm. Các nghiên
cu này đu có chung đim hn ch là ch thc hin trong phm vi nghiên cu ti
mt quc gia và kho sát trên mt s d án phn mm nht đnh ti thi đim
nghiên cu, các yu t ri ro đc la chn đ kho sát còn nhiu hn ch và cha
bao quát ht các khía cnh ca ri ro thc t. Di đây là mt s nghiên cu đư
đc thc hin đ đánh giá s tác đng ca ri ro đn d án phn mm:
2.2.1 Nghiên cu ca Sam Thomas & Bhasi Marath (2013)
Thomas và Bhasi đã tng hp các yu t ri ro li thành 5 nhóm nhân t đ đo
lng tác đng ca chúng đn cht lng d án phn mm, các nhân t ri ro mà
nghiên cu ca ông xem xét là:
1) Nhóm phát trin d án: nhóm k s thc hin các yêu cu ca d án
2) Lp k hoch và thc hin k hoch: đa ra các công vic c th cn thc
hin, c tính thi gian và chi phí cho tng công vic
3) Ri ro do ngi dùng: thiu s hp tác, thái đ không mun đi mi
4) Ri ro bên ngoài: thay đi pháp lut, khng hong kinh t, cnh tranh đi
th đ giành d án
5)  phc tp ca d án: d án đòi hi nhng k thut quá cao, cha ph
bin, hay nhng k thut quá c không còn đc s dng
Bên cnh đó ông cng xem xét s tác đng trc tip ca vic qun lý ri ro lên các
yu t ri ro và tác đng gián tip lên cht lng d án nh th nào. Kt qu nghiên
cu đư ch ra cht lng ca d án phn mm có mi quan h tích cc vi qun lý
ri ro và quan h tiêu cc vi ri ro.

9

2.2.2 Nghiên cu ca Liu Jun, Wang Qiuzhen, Ma Quingguo (2011)
Liu, Wang và Ma đư thc hin nghiên cu: nh hng ca các vn đ không chc
chn trong d án và vic qun lý nhng yu t ri ro lên hiu qu d án phát trin
phn mm.
Nghiên cu đư phát trin mt mô hình giúp đo lng mi quan h gia ri ro và
hiu qu d án. Trong đó hiu qu d án đc đo lng vi 2 yu t là hiu qu quá
trình (process performance) và hiu qu sn phm (product performance).
Các yu t ri ro đc kho sát trong nghiên cu là:
1) Lp k hoch và qun lý
2) oàn kt ni b (internal integration)
3) S hp tác ca ngi dùng
4) Các yu t không chc chn có tính k tha trong d án (kích thc d
án, tính phc tp ca k thut, k nng nhóm phát trin, kinh nghim
ngi dùng/khách hàng).
Kt qu nghiên cu: các yu t không chc chn có tính k tha t các d án trc
đó có nh hng tiêu cc trc tip ti hiu qu ca quá trình và hiu qu sn phm,
vic qun lý và lên k hoch tt có nh hng tích cc đn hiu qu sn phm và
quá trình.
Nghiên cu cng có mt s hn ch v s lng các yu t ri ro đc kho sát, cn
có thêm nhiu nghiên cu đ ci thin các hn ch này.
2.2.3 Nghiên cu ca Sharma (2008)
Sharma đư thc hin nghiên cu đ xp hng các yu t ri ro, xem yu t nào đng
đu trong danh sách các yu t gây ra ri ro cho d án phn mm. Trong nghiên cu
ông đư đa ra mt danh sách đy đ và toàn din hn v các yu t ri ro nh hng
đn d án phn mm.
10

Các yu t ri ro này đc chia làm 4 nhóm nhân t:

1) Ri ro v s qun lý các thành phn hu quan
2) Ri ro v yêu cu và lp trình
3) Ri ro v môi trng phát trin d án
4) Ri ro v qun lý d án.
Trong nghiên cu này ông đư đa kt qu xp hng top 5 yu t ri ro cho d án
phn mm là:
1. Ri ro v chc nng: là các ri ro liên quan đn h thng hay phn mm
không đt yêu cu ngi dùng.
2. Ri ro quá trình phát trin: là các vn đ liên quan ti c lng và tín
toán chi phí phn mm không chính xác, dn đn vt quá chi phí hay
thi gian phân phi sn phm.
3. Ri ro do thiu s tham gia tích cc ca ngi dùng hay khách hàng: vic
khách hàng/ngi dùng không tham gia đy đ vào vic xây dng yêu
cu, nghip v, thng làm cho vic ly yêu cu, c lng thi gian, chi
phí không chính xác và dn ti s tht bi ca phn mm.
4. Ri ro cá nhân (personnel risk): các vn đ liên quan đn các thành viên
phát trin d án: k nng cn thit, s hp tác trong nhóm, tính toán s
lng thành viên phù hp cho d án hoàn thành đúng tin đ.
5. Ri ro do lên k hoch: đôi khi rt khó đ xác đnh chính xác thi gian
hoàn thành tht s ca d án, nó ph thuc vào đ phc tp ca d án và
kh nng/kinh nghim ca nhà qun lý.
2.2.4 Nghiên cu ca Wallace (2004)
Mc đích nghiên cu ca ông là xác đnh các yu t ri ro trong d án phn mm có
nh hng nh th nào ti hiu qu d án. Ông đư xây dng mt mô hình nghiên
cu vi 6 nhân t ri ro và kho sát s tác đng ca các nhân t này ti hiu qu
11

ca quá trình và sn phm thông qua yu t trung gian ri ro qun lý d án (project
management risk).
Sáu nhân t mà ông kho sát là:

1) Ri ro do nhóm phát trin d án
2) Ri ro do qun lý và lp k hoch
3) Ri ro do môi trng t chc
4) Ri ro do ngi dùng
5) Ri ro do yêu cu
6) Ri ro do đ phc tp ca d án.
Kt qu ông đư ch ra các yu t ri ro có tác đng tích cc đn bin trung gian ri
ro qun lý d án; ri ro qun lý d án thì li có tác đng tiêu cc đn hiu qu sn
phm và hiu qu quá trình làm nên sn phm; hiu qu quá trình li có tác đng
tích cc đn hiu qu sn phm.
Nghiên cu ca ông có nhng hn ch là các yu t ri d án phn mm có tính
phc tp quá cao nên nghiên cu vn cha bao quát đc ht các vn đ, và thm
chí phng pháp thu thp và x lý kt qu cho nghiên cu cng cn đc kim tra
li trong các nghiên cu khác.
2.2.5 Nghiên cu ca Wallace (1999)
Vi mc đích phát trin các công c đ đo lng ri ro trong d án phn mm, ông
đư xây dng nên nhiu mô hình và thc hin kho sát kim đnh các mô hình này đ
giúp các nhà qun lý phn mm cng nh các nhà nghiên cu có đc các công c
hiu qu đ thc hin đo lng ri ro.
Trong nghiên cu ca mình ông đư đi t 76 yu t ri ro, bng phng pháp sp xp
(sorting items) trên mt lng mu ln (150 sinh viên và k s phn mm) ri thc
hin phng pháp phng vn Delphi, ông đư sp xp các nhân t này li thành 6
nhóm ri ro, bao gm:
12

1) Ngi dùng
2) Nhóm phát trin
3) Môi trng t chc
4) Tính phc tp ca d án
5) Qun lý d án

6) Yêu cu ca d án.
Bc tip theo ông thc hin nghiên cu đ kim tra li tính hp lý ca các nhân t
và xây dng mô hình đo lng tác đng ca các nhân t đn hiu qu quá trình,
hiu qu sn phm, kt qu d án. Các mô hình đc xây dng  2 dng: dng tác
đng trc tip ca các yu t ri ro đn bin quan sát, và dng tác đng gián tip
thông qua mt bin trung gian là ri ro d án phn mm. Bc cui cùng là ông
thc hin thu thp d liu đ kim đnh li tính hp l ca các mô hình và đa ra kt
qu nghiên cu cui cùng. Nghiên cu ca ông đư đóng góp to ln cho các nghiên
cu sau đó, vì đư đa ra mt mô hình hp lý giúp đo lng đc ri ro trong d án
phn mm.
2.2.6 Các nhân t ri ro đc xem xét trong nghiên cu này
Trong bài nghiên cu này tác gi s tng hp các yu t ri ro li thành 6 nhóm
nhân t da trên các nghiên cu trc đó và đc th hin đy đ trong bng di
đây:
Bng 2.1 Các nhân t ri ro đc xem xét trong nghiên cu
Nhân t
Mô t
Tài liu tham kho
Ri ro môi
trng t
chc
Ri ro hay các nhng điu không chc chn
xung quanh môi trng t chc ni d án
đc thc hin, đc nhn bit nh là mt
vùng quan trng ca ri ro d án. Các nhân
t nh là quy đnh t chc, s n đnh môi
trng t chc, và h tr ca t chc cho
Ewusi-Muensah &
Przasnyski (1991);
Jarvenpaa & Ives

(1991); Jones (1994);
O’Tool (1996),
Wallace (1999),
13

d án to ra s nh hng đn hiu qu d
án
Sharma (2008)
Ri ro ngi
dùng
Thiu s tham gia ca ngi dùng trong
quá trình phát trin d án là mt trong
nhng nhân t ri ro trong lý thuyt. Nu
ngi dùng có thái đ không hài lòng đi
vi h thng mi thì h thng không hp
tác, dn ti gia tng ri ro tht bi ca d
án.
Davis, (1982); Keider
(1984); Roybey &
Farrow, (1982); Tait
& Vesey (1988), Sam
& Bhasi (2013)
Ri ro do
yêu cu d
án
Các yêu cu d án không rõ ràng là mt
nhân t ri ro quan trng nh hng đn
hiu qu d án. S thay đi yêu cu thng
xuyên, yêu cu không chính xác, không rõ
ràng làm gia tng ri ro d án phát trin

phn mm.
Boehm (1991);
Charette, 1989;
Schmidt, 2001;
Thayer, Pyster,
Wood, 1980)
Ri ro do
tính phc
tp ca d
án
S phc tp ca d án là vn đ khó khn
cho vic thc hin d án. Có nhiu quan
đim v tính phc tp ca d án nh là: s
dng k thut mi, tn ti nhiu yêu cu
bên trong và bên ngoài liên quan ti d án
Barki, 1993;
Kemerer&Sosa,
1988; McFarlan,
1981; Schmidt,
2001), Sam & Bhasi
(2013)
Ri ro lp
k hoch và
qun lý d
án
Lên k hoch và qun lý quá trình phát trin
d án là mt nhân t gây ri ro nht cho
mt d án. Lên k hoch và qun lý d án
không rõ ràng, chi tit thng dn ti thi
gian thc hin và chi phí d án không thc

t nh hng đn tin đ thc hin d án.
c lng không chính xác khin các nhà
qun lý phân b nhân s không chính xác…
(Jones & McLean,
1970; Keider, 1984;
Metzger, 1981;
Moore, 1979; Thayer,
1980), Sharma
(2008), Sam & Bhasi
(2013)
14

làm gia tng đ ri ro cho d án phn mm
Ri ro nhóm
phát trin d
án
Ri ro nhóm phát trin d án mun nói ti
vn đ tng tác gia các thành viên trong
d án có th làm gia tng ri ro kt qu d
án, nh là gia tng s lng thành viên,
không đ thành viên, các thành viên không
hp tác vi nhau, không có đng lc, vn
đ giao tip trong nhóm
(Abdel-Hamid, 1989;
Alter & Ginzberg,
1978; Brooks, 1987;
Jiang, Klein & Mean,
2000; Schmidt,
2001), Sam & Bhasi
(2013)

2.3.  xut mô hình nghiên cu và các gi thuyt nghiên cu.
Vi mc đích nghiên cu là xác đnh mc đ tác đng ca các yu t ri ro đn kt
qu ca d án phn mm và các nhân t ri ro đư đc xác đnh trong phn tng
quan lý thuyt, tác gi nhn thy mô hình nghiên cu ca Wallace (1999) là phù
hp vi vi yêu cu thc hin nghiên cu. Mô hình s bao gm các bin quan sát là
6 nhân t ri ro đư trình bày trong phn 2.2.6 và bin ph thuc là kt qu d án
phn mm (software project outcome):
15

Hình 2.1 Mô hình nghiên cu lý thuyt đ xut

Trong nghiên cu này tác gi s thu thp s liu đ kim đnh các gi thuyt nghiên
cu sau:
- Gi thuyt H1: Ri ro do môi trng t chc có tác đng tiêu cc đn kt
qu d án phn mm.
- Gi thuyt H2: Ri ro do ngi dùng có tác đng tiêu cc đn kt qu d án
phn mm.
- Gi thuyt H3: Ri ro do yêu cu ca d án có tác đng tiêu cc đn kt qu
d án phn mm.
- Gi thuyt H4: Ri ro do tính phc tp ca d án có tác đng tiêu cc đn
kt qu d án phn mm.
- Gi thuyt H5: Ri ro do lp k hoch và qun lý d án có tác đng tiêu cc
đn kt qu d án phn mm.
Kt qu d án
phn mm
Ri ro môi
trng t
chc
Ri ro do

ngi dùng
Ri ro do yêu
cu ca d án
Ri ro do tính
phc tp ca
d án
Ri ro do lp
k hoch và
qun lý d án
Ri ro do
nhóm phát
trin d án
16

- Gi thuyt H6: Ri ro do nhóm phát trin d án có tác đng tiêu cc đn kt
qu d án phn mm.