HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG QUẢN TRỊ TỒN KHO THÀNH PHẨM NGÀNH HÀNG THỰC PHẨM CỦA CÔNG TY TNHH QUỐC TẾ UNILEVER VIỆT NAM.PDF

B GIÁO DCăVẨăẨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. H CHÍ MINH




TrnăDuyăBo


HOÀN THIN HOTăNG QUN TR TN KHO
THÀNH PHM NGÀNH HÀNG THC PHM CA CÔNG
TY TNHH QUC T UNILEVER VIT NAM



LUNăVNăTHCăSăKINHăT






TP. H Chí Minh - 2013
B GIÁO DCăVẨăẨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. H CHÍ MINH

TrnăDuyăBo


HOÀN THIN HOTăNG QUN TR TN KHO
THÀNH PHM NGÀNH HÀNG THC PHM CA CÔNG
TY TNHH QUC T UNILEVER VIT NAM


Chuyên ngành: Qun Tr Kinh Doanh
Mã s: 60340102


LUNăVNăTHCăSăKINHăT



NGIăHNG DN KHOA HC:
TS. NGÔ TH ÁNH



Tp. H Chí Minh - 2013


LIăCAMăOAN

Tôi cam đoan đơy lƠ công trình nghiên cu ca riêng tôi.
Các s liu, trích dn trong lun vn đu có ngun gc rõ ràng và nghiêm túc
trên tinh thn tôn trng tác quyn. Các kt qu nghiên cu trong lun vn lƠ trung thc
và cha tng đc ai công b trong bt k công trình nào khác.

Tp. H Chí Minh, tháng 12 nm 2013


Trn Duy Bo



MC LC
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CÁC BNG
DANH MC CÁC HÌNH
DANH MC T VIT TT
M U 1
1. LÝ DO CHN  TÀI 1
2. MC TIÊU CA  TÀI 2
3. I TNG VÀ PHM VI NGHIÊN CU 3
4. PHNG PHÁP NGHIÊN CU 3
5. CU TRÚC  TÀI 3
CHNG 1. C S LÝ THUYT V QUN TR TN KHO 4
1.1. Tng quan v tn kho 4
1.1.1. Khái nim hàng tn kho 4
1.1.2. Chc nng ca hàng tn kho 5
1.1.3. Các chi phí tn kho 5
1.2. Khái nim, mc tiêu, vai trò ca qun tr tn kho và các nhân t nh hng đn
qun tr tn kho 6
1.2.1. Khái nim qun tr tn kho 6
1.2.2. Mc tiêu và vai trò ca qun tr tn kho 6

1.2.3. Các nhân t nh hng đn qun tr tn kho 7
1.3. Các hot đng qun tr tn kho 9
1.3.1. K thut phân loi A-B-C trong phân loi hàng tn kho 9
1.3.1.1. Khái nim k thut phân loi ABC 9
1.3.1.2. Áp dng kt qu ca k thut phân loi ABC trong công tác qun lý
tn kho 10
1.3.2. Các mô hình tn kho 11


1.3.2.1. Mô hình đt hàng theo s lng c đnh 11
1.3.2.2. Mô hình đt hàng theo thi gian c đnh 15
1.3.4. Xác đnh mc tn kho an toàn (safety stock) 16
1.3.4.1. Khái nim tn kho an toàn 16
1.3.4.2. Phng pháp tính tn kho an toàn 16
1.3.5. Hot đng qun lý kho (Warehousing) 19
1.3.5.1. Chc nng vƠ các hot đng ca qun lý kho 19
1.3.5.2. Kim kê kho 20
1.4. o lng hiu qu ca hot đng qun tr tn kho: 21
1.4.1. S ngày tn kho 21
1.4.2. H s vòng quay tn kho 21
1.4.3. Ch s dch v khách hàng ậ CCFOT 22
TÓM TT CHNG 1 24
CHNG 2. PHÂN TÍCH THC TRNG QUN TR TN KHO THÀNH PHM
NGÀNH HÀNG THC PHM CA CÔNG TY TNHH QUC T UNILEVER
VIT NAM 25
2.1. Gii thiu v công ty TNHH Quc t Unilever Vit Nam và ngành hàng thc
phm 25
2.1.1. Gii thiu khái quát v công ty TNHH Quc t Unilever Vit Nam 25
2.1.2. Gii thiu khái quát v ngành hàng thc phm ca công ty TNHH Quc t
Unilever Vit Nam 27

2.1.2.1. Các nhãn hiu ca ngành hàng thc phm 27
2.1.2.2. Chui cung ng ca ngành hàng thc phm 28
2.2. Phân tích hot đng qun tr tn kho thành phm ngành hàng thc phm ca
công ty TNHH Quc t Unilever Vit Nam 31
2.2.1. T chc qun tr tn kho thành phm ngành hàng thc phm ca công ty
TNHH Quc t Unilever Vit Nam 31


2.2.2. Tình hình phân loi ABC thành phm và phân b các ngun lc trong qun
tr tn kho 32
2.2.3. Tình hình xác lp và kim soát mc tn kho 34
2.2.3.1. Xác đnh đim đt hàng ROP 34
2.2.3.2. Xác đnh quy mô đt hàng 34
2.2.3.3. Xác đnh mc tn kho ti u 35
2.2.4. Công tác qun lý kho 36
2.2.4.1. H thng qun lý tn kho và mã hóa hàng tn kho 36
2.2.4.2. Quy trình xut nhp hàng 37
2.2.4.3. Công tác kim kê tn kho 39
2.2.4.4. Nhân s qun lý kho thành phm ngành hàng thc phm 40
2.2.5. ánh giá hiu qu hot đng qun tr tn kho 40
2.2.5.1. S ngày tn kho ca ngành hàng thc phm Unilever Vit Nam 40
2.2.5.2. Ch s dch v khách hàng ậ CCFOT 43
2.2.5.3. Lãng phí trong qun tr tn kho 46
2.3. Các yu t nh hng đn công tác qun tr tn kho thành phm ngành hàng
thc phm ca công ty TNHH Quc T Unilever Vit Nam 48
2.4. Tng hp nhng hn ch và nguyên nhân ca các hn ch trong hot đng qun
tr tn kho thành phm ngành hàng thc phm ca công ty TNHH Quc T Unilever
Vit Nam 52
TÓM TT CHNG 2 56
CHNG 3. GII PHÁP HOÀN THIN HOT NG QUN TR TN KHO

THÀNH PHM NGÀNH HÀNG THC PHM CA CÔNG TY TNHH QUC T
UNILEVER VIT NAM. 57
3.1. Phng hng, mc tiêu hoàn thin hot đng qun tr tn kho thành phm
ngành hàng thc phm ca công ty TNHH Quc T Unilever Vit Nam 57


3.2. Gii pháp hoàn thin hot đng qun tr tn kho thành phm ngành hàng thc
phm ca công ty TNHH Quc T Unilever Vit Nam 57
3.2.1. Hoàn thin k thut phân loi ABC 57
3.2.1.1. Phân loi ABC da trên doanh s bán hàng kt hp vi hn s dng . 58
3.2.1.2. Thc hin qun tr tn kho theo phân loi ABC 59
3.2.1.3. T đng hóa vic phân loi ABC 60
3.2.2. Xác đnh mc tn kho ti u 61
3.2.2.1. Cách thc xác đnh tn kho ti u 61
3.2.2.2. Kt qu tính toán tn kho ti u 65
3.2.3. Hoàn thin công tác qun lý kho 66
3.2.3.1. Xây dng quy tc mã hóa sn phm phù hp 67
3.2.3.2. Thc hin trit đ FEFO 67
3.2.3.3. Áp dng kim kê theo chu k 68
3.2.3.4. Xây dng vƠ đƠo to nhân s qun lý kho thành phm ngành hàng thc
phm 69
3.2.4. Nơng cao đ chính xác ca d báo nhu cu tiêu th 70
3.2.5. Rút ngn thi gian cung ng và ci thin đ tin cy cung ng 72
TÓM TT CHNG 3 74
KT LUN 75
TÀI LIU THAM KHO
PH LC

DANH MC CÁC BNG
Bng 2.1: Mã hóa sn phm 37
Bng 2.2: Kt qu CCFOT công ty Unilever Vit Nam 44
Bng 2.3: Thi gian cung ng và mc dch v khách hàng CCFOT nm 2012 ca
ngành hàng thc phm Unilever Vit Nam 46
Bng 2.4: Tình hình SLOB 2012 ca Unilever Vit Nam 47
Bng 2.5: Mc đ quan trng ca các yu t nh hng đn hot đng qun tr tn
kho thành phm ngành hàng thc phm ca Unilever Vit Nam 48
Bng 2.6:  sai lch d báo nhu cu tiêu th ca ngành hàng thc phm Unilever
Vit Nam 49
Bng 2.7: Thng kê hn s dng thành phm ngành hàng thc phm ca Unilever
Vit Nam 50
Bng 3.1: Phân loi ABC trc khi điu chnh theo hn s dng 58
Bng 3.2: Các sn phm đc điu chnh phân loi ABC 59
Bng 3.3: Thay đi t l ABC sau điu chnh 59
Bng 3.4: Cách tính đ lch chun ca thc bán và d báo 62
Bng 3.5: Cách tính đ lch chun ca thi gian cung ng 63
Bng 3.6: Tn kho ti u ca các sn phm loi A 65










DANH MC CÁC HÌNH
Hình 1.1: Phân b ca các nhóm hàng ABC 10

Hình 1.2: Mô hình Chi phí theo EOQ 13
Hình 1.3: Mô hình chi phí theo POQ 15
Hình 1.4: Quan h ca ch s Z và dch v khách hàng 18
Hình 2.1: Doanh thu công ty Unilever Vit Nam 26
Hình 2.2: Doanh thu ngành hàng thc phm Unilever Vit Nam 27
Hình 2.3: Mng li cung ng ca ngành hàng thc phm 29
Hình 2.4: Mng li phân phi trong nc ca ngành hàng thc phm Unilever
Vit Nam 30
Hình 2.5: S ngày tn kho ca ngành hàng thc phm vƠ công ty Unilever nm
2011 và 2012 41
Hình 2.6: S ngày tn kho thành phm ca ngành hàng thc phm và công ty
Unilever nm 2011 vƠ 2012 42




DANH MC T VIT TT
CCFOT: Ch s dch v khách hàng (Customer Case Fill On Time)
SAP: Phn mm qun lý doanh nghip SAP (System ậ Application
ậ Products)
SLOB: Hàng không s dng đc cn phi hy (Slow moving &
obsolete)
FIFO: Nhp trc xut trc (First In First Out)
FEFO: Ht hn s dng trc xut trc (First Expired First Out)
LIFO: Nhp sau xut trc (Last In First Out)
KPI: Ch s đo lng kt qu (Key Performance Index)
MOQ: Lng đt hàng ti thiu (Minimum Order Quantity)
Unilever Vit Nam: Công ty TNHH Quc T Unilever Vit Nam
1

M U
1. LÝ DO CHNă TÀI
Hàng tn kho là tt c nhng ngun lc d tr nhm đáp ng cho nhu cu hin
ti hoc tng lai. HƠng tn kho không ch có tn kho thành phm mà còn có tn kho
sn phm d dang, tn kho nguyên vt liu, linh kin và tn kho công c dng c dùng
trong sn xutầ
Trong mt doanh nghip cung cp hàng tiêu dùng, tn kho thng có giá tr ln
nht trên tng giá tr tài sn ca doanh nghip đó và chim t 40% đn 50% tng giá
tr tài sn ca doanh nghip. Chính vì l đó, vic kim soát tt hàng tn kho luôn là
mt vn đ ht sc cn thit và ch yu trong qun tr cung ng nói riêng và qun tr
kinh doanh nói chung.
Tn kho là cu ni gia sn xut và tiêu th. Ngi bán hƠng nƠo cng mun
nâng cao mc tn kho đ đáp ng nhanh chóng nhu cu ca khách hàng; nhân viên
ph trách cung ng sn phm luôn mun có mt lng tn kho ln vì nh đó mƠ h
lp k hoch cung ng d dƠng hn vƠ ít nguy c b ht hàng. Tuy nhiên, tn kho quá
nhiu s dn đn chi phí tng cao; đi vi mt s hàng hoá nu d tr quá lâu s b h
hng, hao ht, gim cht lngầ; điu này s làm gim hiu qu hot đng ca công
ty vƠ gơy khó khn trong vic cnh tranh vi các đi th trên th trng. Ngc li,
lng tn kho không đ s làm gim doanh s bán hàng vì khi khách hàng cn thì
doanh nghip không có đ hƠng đ cung cp và doanh nghip s b mt đn hƠng đó,
đng thi khách hàng s chuyn sang mua hàng ca đi th cnh tranh, nh vy doanh
nghip s mt luôn c khách hàng.
Trong các loi tn kho thì tn kho thành phm thng có giá tr cao nht, chính
vì vy, nm gi tn kho thành phm càng nhiu thì doanh nghip càng tn nhiu chi
phí cho tn kho. Tuy nhiên, không th thay th tn kho thành phm bng tn kho
nguyên vt liu vì doanh nghip luôn tn mt thi gian nht đnh đ chuyn t nguyên
vt liu thành thành phm. Bên cnh đó, tn kho thành phm có vai trò quan trng nh
sau:
(1) Nâng cao mc đ phc v khách hàng, gim ri ro ht hàng trong nhng trng
2

hp nhu cu tng đt bin.
(2) em li li ích kinh t v quy mô, đng thi giúp tng hiu qu sn xut đi vi
nhng dây chuyn sn xut cn phi sn xut vi mt lng hàng ti u.
(3) Hn ch nhng nh hng ca bin đng giá c trên th trng.
Chính vì vai trò quan trng nói trên ca tn kho thành phm nên vic qun tr
tn kho thành phm luôn đc quan tâm ti công ty TNHH Quc t Unilever Vit
Nam. i vi ngành hàng thc phm ca công ty thì hiu qu công tác qun tr tn
kho thành phm vn cha cao th hin  mc tn kho trung bình ca ngành hàng cao
nhng ch s dch v khách hàng li thp. Có nhiu khó khn trong qun tr tn kho
thành phm ca ngành hàng thc phm hn các ngƠnh hàng khác. Th nht, ngành
hàng thc phm có hn s dng ngn, trung bình là 9 tháng nên vic gi tn kho cao
ca mt s thành phm dn đn ri ro hàng b h hng và ht hn s dng. Th hai,
ngành hàng thc phm có 1/3 tng s sn phm là hàng nhp khu vi thi gian cung
ng khá dài, trung bình là 12 tun k t khi đt hƠng cho đn khi hàng sn sƠng đ bán.
Th ba, Unilever có 3 vùng bán hàng là min Bc, Trung và Nam. Mi vùng có mt
kho trung tơm đm nhim vic cha hàng và chuyn hàng đn các nhà phân phi, do
đó hot đng qun tr tn kho phi đc trin khai đng b cho c 3 kho. Vi thc
trng nh trên, vic hoàn thin công tác qun tr tn kho thành phm ngành hàng thc
phm ca công ty TNHH Quc t Unilever Vit Nam là ht sc cn thit đ góp phn
nâng cao hiu qu hot đng ca công ty. Chính vì vy tôi đư chn đ tài “Hoàn thin
hot đng qun tr tn kho thành phm ngành hàng thc phm ca công ty TNHH
Quc T Unilever Vit Nam”
2. MC TIÊU CAă TÀI
 tài đc thc hin nhm đt đc các mc tiêu sau đơy:
1) ánh giá thc trng qun tr tn kho thành phm ngành hàng thc phm ca công
ty TNHH Quc T Unilever Vit Nam.
2)  xut gii pháp nhm hoàn thin hot đng qun tr tn kho thành phm ngành
hàng thc phm ca công ty TNHH Quc T Unilever Vit Nam.
3

3.ăIăTNG VÀ PHM VI NGHIÊN CU
i tng nghiên cu ca đ tài là công tác qun tr tn kho thành phm ngành
hàng thc phm ca công ty Unilever Vit Nam.
Phm vi nghiên cu: đ tài đc thc hin trong phm vi công tác qun tr tn
kho thành phm ngành hàng thc phm ca công ty công ty TNHH Quc t Unilever
Vit Nam. D liu s dng trong đ tƠi đc thu thp t nm 2009 đn nm 2013.
4.ăPHNGăPHÁPăNGHIÊNăCU
4.1. Ngun d liu:
 tƠi đc thc hin da trên hai ngun d liu:
D liu th cp: thu thp t các s liu ca công ty trong giai đon t nm
2009 đn nm 2013.
Dăliuăsăcp: thu thp bng phng pháp phng vn 12 chuyên gia trong lnh
vc qun tr chui cung ng ca công ty đ xác đnh các yu t quan trng nh hng
đn tn kho, sau đó thc hin kho sát vi các chuyên gia ln 2 đ đánh giá mc đ
quan trng ca các yu t đó.
4.2.ăPhngăphápănghiênăcu
 tƠi s dng ch yu phng pháp nghiên cu đnh tính: tng hp, phơn tích,
và quy np.
5. CUăTRÚCă TÀI
 tài gm các phn sau:
M đu
Chngă1: C s lý thuyt v qun tr tn kho.
Chngă2: Phân tích thc trng qun tr tn kho thành phm ngành hàng thc
phm ca công ty TNHH Quc t Unilever Vit Nam.
Chngă 3: Gii pháp hoàn thin công tác qun tr tn kho thành phm ca
ngành hàng thc phm ca công ty TNHH Quc t Unilever Vit Nam.
Kt lun
Tài liu tham kho
Ph lc

4

CHNGă1.ăCăS LÝ THUYT V QUN TR TN KHO
1.1. Tng quan v tn kho
1.1.1. Khái nim hàng tn kho
Có nhiu đnh ngha v ắhƠng tn kho”, trong đó có ba đnh ngha phù hp nht
vi đ tài nhiên cu là:
ắHàng tn kho là d tr ca các nguyên vt liu, các b phn, bán thành phm
và thành phm mà nó xut hin trong quá trình sn xut và phân phi” (Ballou 2004,
trang 326).
Theo Chase, Jacobs và Aquilano (2004, trang 545) ắtn kho là d tr ca các
vt t, ngun lc đc s dng trong t chc. H thng tn kho bao gm các quy đnh
vƠ các phng pháp kim soát giúp theo dõi tn kho và quyt đnh mc tn kho cn có,
thi đim cn b sung tn kho và s lng đn hƠng cn có”.
ắHƠng tn kho là tng hp tt c các ngun lc d tr nhm đáp ng cho nhu
cu trc mt hoc tng lai. HƠng tn kho bao gm nguyên vt liu, sn phm d
dang, bán thành phm và thành phm cha tiêu th” (H Tin Dng, 2009, trang 199).
Theo chun mc k toán quc t IAS s 2, hàng tn kho là nhng tài sn:
c gi đ đem bán trong k sn xut kinh doanh thông thng
ang trong quá trình sn xut ra các thành phm đ bán
Di hình thc nguyên vt liu hoc vt dng mƠ chúng đc s dng trong
quá trình sn xut hoc cung cp các dch v.
Trong trng hp cung cp dch v, hàng tn kho gm nhng chi phí dch v
mà khon doanh thu tng ng vi nó cha đc công nhn. (Ví d nh các công vic
đang tin hành ca kim toán viên hay lut s)
Hàng tn kho thng xut hin  dng sau:
Hàng hoá mua v đ bán: hƠng mua đ nhp kho, hƠng mua đang đi trên đng.
Hàng gi đi bán, hƠng gi đi gia công ch bin.
Thành phm tn kho và thành phm gi đi bán.
Sn phm d dang: sn phm cha hoƠn thƠnh vƠ sn phm hoƠn thƠnh nhng

cha lƠm th tc nhp kho thành phm.
5

Nguyên liu, vt liu, công c, dng c tn kho, gi đi gia công ch bin vƠ đư
mua đang đi trên đng.
Chi phí dch v d dang.
1.1.2. Chcănngăca hàng tn kho
Theo H Tin Dng (2009), hàng tn kho có 3 chc nng sau:
Chc nng liên kt: Chc nng ch yu nht ca qun tr tn kho là liên kt
gia quá trình sn xut và cung ng. Khi cung và cu ca mt loi hàng tn kho nào
đó không đu đn gia các thi k thì vic duy trì thng xuyên mt lng tn kho
nhm tích ly đ cho thi k cao đim là mt vn đ ht sc cn thit. Thc hin tt
chc nng liên kt nhm đm bo sn xut liên tc, tránh s thiu ht trong cung ng.
Chc nng ngn nga tác đng ca lm phát: Nu doanh nghip bit trc
đc tình hình tng giá nguyên vt liu hay hàng hóa, h có th d tr tn kho đ tit
kim chi phí. Nh vy, tn kho s là mt hot đng đu t tt.
Chc nng khu tr theo s lng: Vic mua hàng vi s lng ln có th
đa đn vic gim phí tn sn xut do nhà cung ng s chit khu cho đn hƠng s
lng ln. Tuy nhiên, điu này li dn đn chi phí tn tr cao, do đó trong qun tr tn
kho ngi ta cn xác đnh mt lng đt hàng ti u đ hng đc giá khu tr mà
chi phí tn kho tng không đáng k.
1.1.3. Các chi phí tn kho
Mt trong các tiêu chí đ đánh giá mt mô hình tn kho hiu qu là da trên chi
phí tn kho. Theo Arnold et al. (2008), chi phí tn kho gm các loi sau:
Chi phí sn phm: là giá mua sn phm, bao gm giá thành ca sn phm và
các chi phí trc tip liên quan đn vic đa đc sn phm v đn kho nh lƠ chi phí
vn ti, thu, và bo him.
Chi phí đt hàng: là toàn b chi phí có liên quan đn vic thit lp đn hƠng
bao gm: chi phí tìm ngun hàng, thc hin quy trình đt hàng (giao dch, ký kt hp
đng, thông báo qua li) và chi phí qun lý vic chuyn hƠng đn kho.

Chi phí lu kho (Chi phí gi hàng): là nhng chi phí phát sinh trong thc hin
hot đng tn tr.
6

Chi phí ht hàng: là chi phí phn ánh kt qu v kinh t khi ht hàng trong kho.
Vic ht hàng trong kho s dn đn 2 trng hp:
- Th nht, khách hàng phi ch cho ti khi có hƠng. iu này có th làm mt
đi thin chí mun hp tác vi doanh nghip trong tng lai ca khách hàng.
- Th hai, nu không có sn hàng thì s mt đi c hi bán hàng. Nh vy, tin
li b mt do bán đc ít hàng và khách hàng chuyn sang mua hƠng t đi
th cnh tranh.
1.2. Khái nim, mc tiêu, vai trò ca qun tr tn kho và các nhân t nhăhng
đn qun tr tn kho
1.2.1. Khái nim qun tr tn kho
Hip hi qun tr sn xut và tn kho ca M (APICS) đnh ngha qun tr tn
kho là mt phn ca qun tr kinh doanh liên quan đn vic hoch đnh và kim soát
tn kho (Toomey, 2000).

“Qun tr tn kho luôn là mt vn đ ht sc quan trng ca tt c các doanh
nghip sn xut. Qun tr tn kho là vic quyt đnh quy mô và thi đim nm gi tn
kho. Qun tr tn kho luôn cn thit  mi khâu trong chui cung ng đ đm bo
không b thiu nguyên liu sn xut và không thiu hàng cung cp cho khách hàng”.
(Heck, 2009)
Theo Wikipedia (2009) qun tr tn kho bao gm các hot đng sau: kim soát
thi gian cung ng, chi phí gi hàng, d báo tn kho, kim soát tn kho thc t, qun
lý không gian cha hàng, qun lý cht lng tn kho và b sung tn kho.
1.2.2. Mc tiêu và vai trò ca qun tr tn kho
Mc tiêu ca qun tr tn kho
Theo Reid và Sanders (2007), qun tr tn kho có 2 mc tiêu c bn:
(1) m bo có hƠng đúng s lng, đúng cht lng vƠ đúng thi đim đ

phc v sn xut và bán hàng, t đó có th đt đc mc dch v khách hàng nht đnh.
(2) Phi đt đc mc dch v khách hƠng đó vi chi phí ti u.
Vai trò ca qun tr tn kho
7

Qun tr tn kho quyt đnh sc khe ca chui cung ng, đng thi cng nh
hng đn tình hình tài chính. Các t chc và các doanh nghip đu c gng duy trì
mc tn kho ti u đ va có th đáp ng tt các nhu cu và không b tn kho quá cao.
Nu tn kho thp thì s có ri ro không đáp ng đc nhu cu khách hàng khi có bin
đng, nu tn kho cao thì chi phí lu tr cao và doanh nghip phi mt mt khon tin
mt rt ln đu t vƠo tn kho.
Qun tr tn kho ngày càng tr nên quan trng trong hot đng kinh doanh ngày
nay, cách thc qun tr tn kho s nh hng trc tip đn kt qu hot đng ca
doanh nghip. Mc tiêu ca qun tr tn kho là ti thiu hóa các chi phí liên quan đn
tn kho và ti đa hóa dch v khách hàng thông qua vic cơn đi cung cu. Vì vy các
doanh nghip thành công là các doanh nghip có kh nng duy trì mc tn kho ti u
vƠ đm bo mc dch v khách hƠng cao hn mc trung bình ca ngành.
1.2.3. Các nhân t nhăhngăđn qun tr tn kho
Nhu cu th trng
Mc đích tn kho lƠ đ đm bo cung ng bình thng, liên tc đáp ng nhu
cu th trng. Do vy nhu cu ca th trng có nh hng rt ln đn s lng,
chng loi ca hàng tn. C th:
- Vào các ngày l, tt, nhu cu hƠng tiêu dùng tng lên đáng k vì th s
lng, chng loi ca hàng tn cng tng lên.
- Nhu cu th trng đi vi các sn phm khác nhau cng có quy lut bin
đng khác nhau nên lng tn kho ca tng loi cng khác nhau. Ví d: trà
ắLipton chanh đá” vƠo mùa ma thì bán rt ít, nhng li có nhu cu rt cao
trong mùa nóng, trong khi đó trƠ ắLipton nhãn vàng túi lc” thì ngc li;
do đó lng tn kho ca 2 loi nƠy cng có bin đng trái ngc nhau.
Thi gian cung ng và kh nngăcungăng ca các nhà cung cp

Theo King (2011), thi gian cung ng và kh nng cung ng nh hng rt ln
đn đ tin cy cung ng và nh hng đn tn kho. Nhà cung cp (bao gm các nhà
sn xut trong nc vƠ ngoƠi nc) lƠ ngi cung ng sn phm cho doanh nghip.
Nu trên th trng có nhiu nhà cung cp và các nhà cung cp có kh nng cung ng
8

điu đn, kp thi theo yêu cu kinh doanh ca doanh nghip tc lƠ có đ tin cy cao
thì không cn gi tn kho cao vƠ ngc li.
V tríăđaălỦăvƠăđiu kin giao thông vn ti
ơy cng lƠ nhơn t cn tính đn khi xác đnh nhu cu tn kho thành phm, bi
l nu mt doanh nghip nm trong khu vc có điu kin vn chuyn khó khn him
tr thì phi tính toán lng hàng tn kho nh th nƠo đó đ hn ch vic đi li, không
th vn chuyn mua bán thng xuyên nh các doanh nghip khác đc. Nu không
doanh nghip s rt b đng trong hot đng kinh doanh ca mình. Tuy nhiên, vi s
phát trin ca h thng giao thông vn ti nói chung vƠ các phng tin vn chuyn
nói riêng nh hin nay đư to điu kin thun li hn rt nhiu cho công tác vn
chuyn hàng hoá t ni sn xut đn ni tiêu th, t kho ca công ty đn các ca hàng,
các đn v trc thucầ, gim bt tr ngi trong giao nhn, rút ngn thi gian vn
chuyn, góp phn tng hiu qu kinh doanh ca doanh nghip.
căđim, tính chtăthngăphm ca hàng hoá
Mi loi hàng có đc đim, tính cht thng phm khác nhau, yêu cu v vic
bo qun khác nhau, do đó nh hng đn s lng hàng tn và thi gian tn kho. Ví
d: hàng thc phm ti sng: có đc đim, tính cht thng phm phc tp: d h
hng, là mt hàng tiêu dùng hƠng ngƠy, khách mua thng xuyên nên mc tn kho
thng đ đ bán trong 1- 2 ngày, thi gian tn kho 1-2 ngày. Hàng thc phm đóng
hp: tng loi có thi hn s dng khác nhau nhng vi điu kin bo qun d dàng
hn hƠng ti sng nên thi gian tn kho lâu hn. Hàng hóa m phm nh lƠ bt git,
du gi, sa tm thì có hn s dng khá dƠi, trung bình lƠ 3 nm vƠ điu kin bo
qun không có yêu cu đt bit nên vic qun lý tn kho ca các loi hàng này có phn
đn gin hn thc phm.

Quy mô kinh doanh, kh nngăv vn,ăđiu kin d tr ca doanh nghip
Quy mô kinh doanh ca doanh nghip ln hay nh, mng li kinh doanh rng
hay hp, kh nng bán ra th trng nhiu hay ít, kh nng v vn mnh hay hn ch,
điu kin v din tích kho cng nh trang thit b phc v cho công tác bo qun tt
hay không ttầtt c đu nh hng đn hàng tn kho. Ví d nh mt doanh nghip
9

vi kh nng vn hn ch thì không th tn tr quá nhiu hƠng hoá trong kho, vì điu
đó cng có ngha rng h đang chôn vn ca mình, điu kin đ xoay tr vn di
dng hàng hoá s khó khn hn so vi vn di dng tin t. Hay nh mt doanh
nghip có điu kin v kho d tr hàng hoá không tt, không đm bo tiêu chun k
thut trong bo qun hàng s lƠm tng thit hi do hàng tn b h hng.
1.3. Các hotăđng qun tr tn kho
1.3.1. K thut phân loi A-B-C trong phân loi hàng tn kho
1.3.1.1. Khái nim k thut phân loi ABC
Trong rt nhiu loi hàng hóa tn kho, không phi loi hàng hóa nào cng có
vai trò nh nhau.  qun lý tn kho hiu qu ngi ta phi phân loi hàng hóa d tr
thành các nhóm theo mc đ quan trng. Phng pháp đc s dng đ phân loi là
phng pháp phân loi ABC. Phng pháp nƠy đc phát trin da trên mt nguyên
lý do mt nhà kinh t hc Italia vào th k 19 là Pareto tìm ra. Ông đã quan sát thy
rng trong mt tp hp có nhiu chng loi khác nhau thì ch có mt s nh chng loi
chim giá tr đáng k trong c tp hp.
Theo Onwubolu và Dube. (2006) k thut phân loi ABC cho thy mc đ
quan trng ca mi sn phm và t đó đa ra mc đ kim soát cn thit cho sn phm
đó. Phng pháp phân loi này da giá tr s dng hoc giá tr bán hàng hƠng nm, vƠ
giá tr này càng cao thì sn phm đó cƠng quan trng.
Theo H Tin Dng (2009) và ng Th Thanh Phng (2005), trong k thut
phân loi ABC thì phân b ca các nhóm A, B vƠ C nh sau:
- Nhóm A: Bao gm các sn phm chim xp x 80% tng giá tr s dng,
nhng v s lng chim khon 15%.

- Nhóm B: Gm các sn phm chim xp x 15% tng giá tr s dng và v s
lng chúng chim khon 30%.
- Nhóm C: gm nhng sn phm có giá tr nh, ch chim 5% tng giá tr s
dng. Tuy nhiên, v s lng chúng li chim khong 55% tng s lng
các sn phm tn kho.
10


(Ngun: Onwubolu và Dube, 2006) Hình 1.1: Phân b ca các nhóm hàng ABC
Trong điu kin qun lý hin nay, vic s dng phng pháp phơn tích ABC
đc thc hin thông qua h thng qun lý tn kho t đng hóa bng máy tính. Tuy
nhiên, trong mt s doanh nghip cha có điu kin t đng hóa qun tr tn kho vic
phơn tích ABC đc thc hin bng th công mc dù mt thêm thi gian nhng nó
đem li nhng li ích nht đnh. Trc ht, vic áp dng đúng đn phng pháp nƠy s
giúp doanh nghip hoàn thin h thng qun lý tn kho ca mình, mt hàng nào quan
trng cn tp trung qun lý, mt hàng ít quan trng s dành ít ngun lc đ qun lý
hn, điu này giúp gim áp lc trong công tác qun lý, nhân s, kho bãi, và có th tit
kim chi phí vn lu đng cho doanh nghip.
1.3.1.2. Áp dng kt qu ca k thut phân loi ABC trong công tác qun lý tn
kho
Theo Onwubolu và Dube (2006), có th áp dng kt qu ca k thut phân loi
ABC nh sau:
(1) Các ngun lc dùng qun lý nhóm A cn phi cao hn nhiu so vi nhóm C.
(2) Xác đnh các chu k kim kê khác nhau cho các nhóm khác nhau:
- i vi loi hàng tn kho thuc nhóm A, vic kim kê phi đc thc
hin thng xuyên, thng là mi tháng mt ln.
- i vi loi hàng tn kho thuc nhóm B s kim kê trong chu k dài
hn, thng là mi quý mt ln.
- i vi loi hàng tn kho thuc nhóm C thng kim kê 6 tháng 1 ln.
11

(3) Trong d báo nhu cu vt t, chúng ta có th áp dng các phng pháp d
báo khác nhau cho các nhóm hàng khác nhau. Nhóm A cn đc d báo cn thn hn
các nhóm khác.
(4) Các hot đng ci thin công tác qun tr tn kho và tit kim chi phí cn
đc tp trung nhiu vào nhóm A, sau đó lƠ nhóm B và nhóm C s đc thc hin
cui cùng khi đư thc hin tt  A và B.
Tóm li, k thut phân tích ABC s cho chúng ta phân b ngun lc hiu qu
hn trong hot đng qun tr tn kho.
1.3.2. Các mô hình tn kho
1.3.2.1. Mô hình đt hàng theo s lng c đnh
Trong mô hình nƠy lng đt hàng là s lng c đnh đc tính toán sao cho
có hiu qu kinh t cao nht, tuy nhiên thi đim đt hàng có th thay đi (Arnold et al,
2008). im đt hàng li (ROP ậ Reorder Point) là tiêu chí quan trng nht ca mô
hình và đc xác đnh nh sau:
ROP = d x L + S
Trong đó:
L: là thi gian ch hàng tc là thi gian cn thit t lúc đt hƠng đn khi nhn
đc hàng. Thi gian này có th là ngày, tun hoc tháng.
d: là nhu cu trong mt đn v thi gian (nu L đc tính theo tun thì d là nhu
cu trong mt tun).
S: là mc tn kho an toàn.
S lng đt hàng ca mô hình đt hàng c đnh đc xác đnh bng nhiu mô
hình, trong đó có 2 mô hình thông dng nht là: lng đt hàng kinh t c bn (EOQ)
và lng đt hàng theo sn xut (POQ).
Mô hình lng đt hàng kinh t că bn (EOQ - The Basic Economic Order
Quantity Model)
Theo H Tin Dng (2009), mô hình này là mt trong nhng k thut kim soát
tn kho ph bin vƠ lơu đi nht, nó đc nghiên cu vƠ đ xut t nm 1915 do ông
12

Ford. W. Harris đ xut, nhng đn nay nó vn đc hu ht các doanh nghip s
dng.
EOQ là mt trong các mô hình ph bin nht đc s dng đ tính lng đt
hàng. Các gi đnh ca mô hình:
- Nhu cu vt t trong 1 nm đc bit trc và n đnh (không đi).
- Thi gian ch hàng (k t khi đt hàng cho ti khi nhn hàng) không thay đi
và phi đc bit trc.
- S thiu ht d tr hoàn toàn không xy ra nu đn hƠng đc thc hin đúng.
- Toàn b s lng đt mua hƠng đc nhn cùng mt lúc.
- Không có chit khu theo s lng.
Theo mô hình này, có 2 loi chi phí thay đi theo lng đt hàng là chi phí lu
kho vƠ chi phí đt hàng (Do trong mô hình này không cho phép thiu hàng nên không
tính chi phí do thiu hàng, còn chi phí mua hàng cng không nh hng đn s thay
đi lng hƠng lu kho trong mô hình này nên chúng ta không xét đn 2 loi chi phí
này).
Nh vy, mc tiêu ca mô hình này là nhm ti thiu hóa tng chi phí đt hàng
vƠ chi phí lu kho. Hai chi phí nƠy phn ng ngc chiu nhau. Khi quy mô đn hƠng
tng lên, ít đn hàng hn đc yêu cu lƠm cho chi phí đt hàng gim, trong mc d
tr bình quân s tng lên, đa đn tng chi phí lu kho. Do đó, trên thc t s lng
đt hàng ti u lƠ kt qu ca mt s dung hòa gia hai chi phí có liên h nghch nhau
này.
Theo mô hình lng đt hàng kinh t c bn thì tng chi phí tn kho trong nm
(TC) là tng ca chi phí đt hƠng vƠ chi phí lu kho.
TC = C
đh
+ C
lk
=




S +


H

Trong đó:
D: Nhu cu hƠng nm;
S: Chi phí đt hƠng cho 1 đn hƠng;
13

H: Chi phí lu kho cho 1 đn v hàng hoá;
Q: Lng hàng đt mua trong 1 đn đt hàng (Qui mô đn hƠng);
C
đh
: Chi phí đt hƠng hƠng nm;
C
lk
: Chi phí lu kho hƠng nm;

(Ngun: H Tin Dng, 2009) Hình 1.2: Mô hình chi phí theo EOQ
Mi quan h ca chi phí lu kho vƠ chi phí đt hàng th hin  hình 1.3. Trong
đó lng đt hàng ti u (Q*) có đc khi tng chi phí đt giá tr nh nht. Tng chi
phí nh nht khi chi phí lu kho vƠ chi phí đt hàng bng nhau. Do đó, lng đt hàng
ti u s đc xác đnh nh sau:




S =



H  

=




Nh vy, tng chi phí tn kho ti thiu đc xác đnh bng cách thay giá tr
đn hƠng ti u (Q*) vƠo phng trình tng chi phí:
TC
min
=





S +



H

Môăhìnhălngăđt hàng theo sn xut (POQ ậ Production Order Quantity Model)
Mô hình nƠy đc áp dng trong trng hp lng hƠng đc đa đn mt
cách liên tc, hƠng đc tích ly dn trong mt thi k sau khi đn đt hƠng đc ký

kt; khi nhng sn phm va đc sn xut va đc bán ra mt cách đng thi.
14

Trong nhng trng hp nh th chúng ta phi quan tơm đn mc sn xut hàng ngày
ca nhà sn xut và nhà cung ng. Vì mô hình nƠy đc bit thích hp cho hot đng
sn xut kinh doanh ca ngi đt hƠng nên nó đc gi là mô hình sn lng đt
hàng theo sn xut.
Mô hình nƠy đc xây dng trên các gi thit sau:
Nhu cu c nm phi bit trc vƠ không thay đi.
Phi bit trc chu k đt hàng, chu k đt hàng ngn vƠ không thay đi.
Lng hàng ca mt đn hƠng có th đc thc hin trong nhiu chuyn hàng
 nhng thi đim đư đnh trc.
S thiu ht trong tn kho hoàn toàn không xy ra nu nh đn hƠng thc hin
đúng thi gian
Không tin hành khu tr theo sn lng
Duy nht ch có 2 loi chi phí lƠ chi phí đt hàng (bao gm các chi phí nh tìm
ngun cung ng, chun b sn xut thầ vƠ các đnh phí khác) và chi phí tn
tr (chi phí kho bãi, lãi tr ngơn hƠngầ vƠ các bin phí khác)
Nu ta gi:
Q: sn lng ca đn hƠng
H: chi phí tn tr cho 1 đn v tn kho mi nm
P: mc đ sn xut (cng lƠ mc đ cung ng hàng ngày)
d: nhu cu s dng hàng ngày
t: đ dài ca thi k sn xut đ to đ s lng cho đn hƠng (thi gian cung
cp đ s lng đn hƠng)
Mô hình POQ có dng nh sau:
15


(Ngun: H Tin Dng, 2009) Hình 1.3: Mô hình chi phí theo POQ

Theo mô hình lng đt hàng theo sn xut POP, lng đt hàng ti u Q*
đc tính nh sau:


=







Lúc này tng chi phí là nh nht:
TC
min
= C
đh
+ C
tk
=



. S +



(1-



).H
1.3.2.2. Môăhìnhăđt hàng theo thi gian c đnh
Trong nhiu trng hp mô hình đt hàng c đnh s lng không phù hp.
Mt trong nhng mô hình ph bin hn lƠ tn kho đc xem xét đnh k vào nhng
thi đim nht đnh. Ví d, mc tn kho có th đc xem xét li vào cui mi tháng và
các đn hƠng cng đc đt vào thi đim này. Thi đim đ xem xét tn kho đc
xác đnh tùy theo tình hình c th ca tng công ty (Simchi-Levi et al., 2004).
Trong mô hình này mc tn kho s đc xác đnh t trc, s lng đt hàng
ph thuc vƠo lng tn kho đang có vƠ lng đt hàng cn có đ đa mc tn kho tr
v mc đư quy đnh trc đó. Vi gi đnh rng nhu cu và thi gian đt hàng n đnh
và bit trc thì các đn đt hƠng đc đt vi s lng bng nhau cho mi ln đt.
Ngc li, lng đt hàng s bin đi tùy thuc vào s bin đng ca nhu cu và thi
gian đt hàng.