TÁC ĐỘNG CỦA CÁC YẾU TỐ KINH TẾ VĨ MÔ ĐỐI VỚI RỦI RO TÍN DỤNG CỦA HỆ THỐNG NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM.PDF

B GIÁO DC VÀ TO
TRNGăI HC KINH T H CHÍ MINH


NGUYNăTRÚCăPHNG


TỄCăNGăCAăCỄCăYUăT KINHăTăVăMÔ
IăVIă RIăROăTệNăDNGăCAă
HăTHNGăNGỂNăHĨNGăăTHNGăMIă
VITăNAM


LUNăVNăTHCăSăKINHăT



TP. H CHÍ MINH - NMă2013




B GIÁO DC VÀ TO
TRNGăI HC KINH T H CHÍ MINH

NGUYNăTRÚCăPHNG

TỄCăNGăCAăCỄCăYUăTăKINHăTăVăMỌăIă
VIăRIăROăTệNăDNGăCAă
HăTHNGăNGỂNăHĨNGăăTHNGăMIăVITăNAM

Chuyên ngành
: TÀI CHÍNH ậ NGÂN HÀNG
Mã s
: 60340201

LUNăVNăTHCăSăKINHăT
NGIăHNG DN KHOA HC
TS. NGUYN TH UYÊN UYÊN

TP. H CHÍ MINH - NMă2013





LIăCAMăOAN

TôiăxinăcamăđoanăLunăvnăThcăsăKinhăt viăđ tƠiăắTácăđngăcaăcácă yuătă
kinhă tă vă môă điă viă riă roă tínă dngă caă hă thngă Ngơnă hƠngă thngă miă Vită
Nam”ălƠ công trình nghiên cu caăriêngătôiădi s hng dn ca TS. Nguyn
Th Uyên Uyên.
Các s liu và thông tin s dng trong lunăvnănƠyăđu có ngun gc, trung thc và
đc phép công b. Tôi s chu trách nhim v niădungătôiăđưătrìnhăbƠyătrongălun
vn này.

TP.HCM, ngày 31 tháng 12 nm 2013

Tác gi




Nguyn Trúc Phng










MCăLC
TRANG PH BÌA
LIăCAMăOAN
MC LC
DANHăMCăCÁCăCHăVITăTT
DANHăMCăCÁCăBNG
DANHăMCăCÁCăHÌNH
TịMăTT
PHN M U
1. Lý do chnăđ tài
2. Mc tiêu nghiên cu
3. Vnăđ nghiên cu
4. Phngăphápănghiênăcu
5. ụăănghaăcaăđ tài

6. Kt cu caăđ tài
CHNGă1:ăCăS LÝ THUYT V TÁCăNG CA CÁC YU T KINH
T Vă MỌă I VI RI RO TÍN DNG CA H THNG NGÂN HÀNG
THNG MI 1
1.1. Căs lý thuyt v ri ro tín dng ca h thng Ngân hàng 1
1.1.1. Cácăquanăđim v ri ro tín dng 1
1.1.2. Phân loiăvƠăđcăđim ca ri ro tín dng 2




1.1.2.1. Phân loi ri ro tín dng 2
1.1.2.2. căđim ca ri ro tín dng 3
1.1.3. Nhngăcnăc ch yuăđ xácăđnh mcăđ ri ro tín dng 4
1.1.3.1. T l n quá hn 4
1.1.3.2. T l n xu 4
1.1.3.3. H s ri ro tín dng 5
1.1.4. Nguyên nhân dnăđn ri ro tín dng ti h thng Ngân hàng 6
1.1.4.1. Nguyên nhân ch quan 6
1.1.4.2. Nguyên nhân khách quan 7
1.1.5. Hu qu ca ri ro tín dng 7
1.2. Tácăđng ca các yu t kinh t vămôăđi vi ri ro tín dng 8
1.2.1. Tcăđ tngătrng GDP 8
1.2.2. T l tht nghip 9
1.2.3. Lm phát 9
1.2.4. Ch s giá btăđng sn 9
1.2.5. Lãi sutădanhăngha 10
1.2.6. T giá hiăđoái 10
1.3. Nhng bng chng thc nghim v tácăđng ca các yu t kinh t vămôăđi
vi ri ro tín dng ca h thng Ngân hàng 11

1.4. Phngăphápăthc hinăđoălngătácăđng ca các yu t kinh t viămôăđi
vi ri ro tín dng ngân hàng 14




KT LUNăCHNGă1 16
CHNGă 2:ă THC TRNG RI RO TÍN DNG CA H THNG NGÂN
HĨNGăTHNGăMI VITăNAMăVĨăTÁCăNG CA CÁC YU T KINH
T VăMỌăN RI RO TÍN DNG 17
2.1. Thc trng kinh t vămôăVităNamătrongăgiaiăđon 2004 ậ 2013 17
2.1.1. Tcăđ tngătrng GDP 17
2.1.2. T l tht nghip 18
2.1.3. Lm phát 18
2.1.4. Ch s giá btăđng sn 19
2.1.5. Lãi sut danh ngha 21
2.1.6. T giá hiăđoái 21
2.2. Thc trng ri ro tín dng ca h thngăNgơnăhƠngăthngămi Vit Nam giai
đon 2004 - 2013 22
2.2.1. H thngăNgơnăhƠngăthngămi Vit Nam 22
2.2.2. Hotăđng tín dng caăcácăNgơnăhƠngăthngămi VităNamăgiaiăđon 2004
ậ 2013 24
2.2.2.1. Th phn cho vay 24
2.2.2.2.ăăTngătrng tín dng 25
2.2.2.3. Mt s đánhăgiá 27
2.2.3. Ri ro tín dng và n xu 28
2.2.3.1. Ri ro tín dng 28

2.2.3.2. Tình hình n xu ca h thngăNgơnăhƠngăthngămi Vit Nam t nmăă
2004ăăđn 2013 28
2.3. Tácăđng ca các yu t kinh t vămôăđi vi n xuăgiaiăđon 2004 -2013 33
2.3.1. Tcăđ tngătrng GDP 33
2.3.2. T l tht nghip 34
2.3.3. Lm phát (CPI) 35
2.3.4. Ch s giá btăđng sn (RPI) 35
2.3.5. Lãi sutădanhăngha 37
2.3.6. T giá hiăđoáiădanhănghaă(ER) 37
KT LUNăCHNGă2 39
CHNGă3:ăOăLNGăTÁCăNG CA CÁC YU T KINH T Vă MỌă
I VI RI RO TÍN DNG CA H THNGăNGÂNăHĨNGăTHNGăMI
VIT NAM 40
3.1. Kimăđnh các bin ca mô hình 40
3.1.1. Thng kê mô t d liu 40
3.1.2. Kimăđnh miătngăquanăgia các bin 43
3.1.3. Kimăđnh tính dng ca các bin 43
3.1.4. Kimăđnhăđng liên kt gia các bin 47
3.2. Mô hình Stress test áp dngăphngăphápăVARănhm đoălngătácăđng ca
các yu t kinh t vămôăđn ri ro tín dng ca h thngăNgơnăhƠngăthngămi
Vit Nam 48




3.2.1. Kt qu t mô hình VAR vi nhng bin kinh t vămôăGDP,ăRPI,ăNR,ăER .
48
3.2.2. Kt qu t mô hình VAR vi các thành phn chính PCA 53
3.2.3. Kt qu t mô hình SVAR 54

3.3. Kim tra sc chuăđng ca h thngăNgơnăhƠngăthngămi VităNamătrc
tácăđng ca các nhân t vămô 55
3.3.1. Phân tích phn ng xung lc 55
3.3.2. Phơnătíchăphngăsai 57
3.3.3 Phân tích kch bn 59
KT LUNăCHNG 3 64
CHNGă4:ăMT S GII PHÁP HN CH RI RO TÍN DNG H THNG
NGÂNăHĨNGăTHNGăMI VITăNAMăDOăTÁCăNG CA CÁC YU T
KINH T VăMỌ 65
4.1. Gii pháp hn ch ri ro tín dngăchoăcácăNgơnăhƠngăthngămi Vit Nam
65
4.1. 1. Các gii pháp mang tính phòng nga 65
4.1.1.1. Hoàn thin b phn qun lý ri ro tín dng theo chun quc t. 65
4.1.1.2. Nâng cao chtălng ngun nhân lc 66
4.1.1.3. Xây dng chính sách lãi sut và t giá hp lý 67
4.1.1.4. Hoàn thin th ch kim soát ni b và kim toán ni b 67
4.1.2. Các gii pháp nâng cao chtălng x lý n xu . 68
4.1.2.1.ăaădngăhóaăcácăphngăthc x lý n xu 68




4.1.2.2. ánhăgiáăli các khonăvayăvƠăcăcu li n 68
4.2. Mt s gii pháp cho vic hochăđnh chính sách kinh t vămôăvƠăqun lý ri ro
tín dng ca h thngăNgơnăhƠngăthngămi Vit Nam 69
4.2.1. Mt s kin ngh viăNgơnăhƠngăNhƠănc Vit Nam 69
4.2.1.1. Minh bch hóa h thng thông tin 69
4.2.1.2. Giám sát h thng qun tr ri ro ca các NHTM 70
4.2.1.3.ăyănhanhăquáătrìnhătáiăcăcu h thng NHTM 71
4.2.2. Mt s kin ngh vi Chính ph 72

4.2.2.1. V tngătrng kinh t 72
4.2.2.2. V khiăthôngăth trng btăđng sn 72
4.2.2.3. V lãi sutăchoăvayăNgơnăhƠngăthngămi 74
4.2.2.4. V t giá hiăđoái 74
4.2.2.5.ăNơngăcaoănngălc vn cho các NHTM 76
4.2.2.6. Hoàn thin hành lang pháp lý v x lý n ca NHTM 77
4.2.2.7. Phát trin th trng mua bán n 78
KT LUNăCHNGă4 80
KT LUN CHUNG
TÀI LIU THAM KHO
PH LC






DANH MC CÁC CH VIT TT
BS : Btăđng sn
CPI : Ch s giá tiêu dùng (Consumer price index)
ER : T giá hiăđoáiădanhănghaă(Nominalăexchangeărate)
DNNN : Doanh nghipănhƠănc
GDP : Tng sn phm quc ni (Gross domestic product)
GTGT : Giá tr giaătng
IMF :ăăQyătin t quc t (International monetary fund)
NH : Ngân hàng
NHLD : Ngân hàng liên doanh
NHNN :ăNgơnăhƠngănhƠănc
NHNNg :ăNgơnăhƠngănc ngoài
NHTM :ăNgơnăhƠngăthngămi

NPL : N xu (Non-performing loan)
NR : Lãi sutădanhănghaă(Nominalărate)
PCA : Phân tích thành phn chính (Principal component analysis)
PNTR : Quy ch quan h thngămiăbìnhăthngăvnhăvin
RRTD : Ri ro tín dng
RPI : Ch s giá btăđng sn (Real property index)
TCTD : T chc tín dng
VAMC : Công ty qun lý tài sn ca các t chc tín dng Vit Nam




UEP : T l tht nghip (Unemployment rate)
WB : Ngân hàng th gii (World bank)
WTO : T chcăthngămi th gii (World trade organization)

DANH MC CÁC BNG
Bng 1.1. Kt qu thc nghim v tácăđng ca các yu t kinh t vămôăđi vi ri
ro tín dng ca h thng Ngân hàng 14
Bng 2.1. Tcăđ tngătrng GDP Vit Nam 2004 ậ 2013 17
Bng 2.2. T l tht nghip Vit Nam 2004 ậ 2013 18
Bng 2.3. Lm phát Vit Nam 2004 ậ 2013 19
Bng 2.4. Ch s giá btăđng sn Vit Nam 2004 ậ 2013 19
Bng 2.5. Lãi sutădanhănghaăVit Nam 2004 ậ 2013 21
Bng 2.6. T giá hiăđoáiăVit Nam 2004 ậ 2013 22
Bng 2.7. S lngăcácăNgơnăhƠngăthngămi Vit Nam 2004 ậ 2013 23
Bng 2.8. Th phn cho vay cácăNgơnăhƠngăthngămi Vit Nam 2004 ậ 2013
24
Bngă2.9.ăDăn tín dng ca h thngăNgơnăhƠngăthngămi VităNamăgiaiăđon
2004 ậ 2013 25
Bng 3.1: Ma trn h s tngăquanăgia các bin 43
Bngă3.2.ăMôăhìnhăVARăsădngăcácăbinăNPL,ăGDP,ăRPI,ăNR,ăER 49
Bngă3.3.ăMaătrnăSVAR 54
Bng 3.4. Mô hình SVAR
54
Bngă3.5.ăGiăđnhătălănăxuătrongămiăkchăbnăkinhătăvămô 60
Bngă3.6.ăMcăđătnăthtătínădngătrongămiăkchăbn 61
Bngă3.7.ăKtăquăđoălngătácăđngăcaăcácăyuătăăkinhătăvămôăđnări ro tín

dngăcaăhăthngăNgơnăhƠngăthngămiăVităNam 63




DANH MC CÁC HÌNH
Hình 1.1. Săđ phân loi các ri ro tín dng 2
Hìnhă2.1.ăTngătrng tín dngăvƠătngătrng GDP VităNamăgiaiăđon 2004-2013
27
Hình 2.2. T l n xu ca h thng Ngân hàng VităNamăgiaiăđon 2004 ậ 2013
29
Hình 2.3. N có kh nngămt vn vn ca 16 NHTM VN ti thiăđim 30/9/2013
31
Hìnhă2.4.ăCăcu n xu ca VAMC ti thiăđim 20/10/2013 32
Hìnhă2.5.ăTácăđng tcăđ tngătrngăGDPăđi vi n xu 33
Hình 2.6. Tácăđng t l tht nghipă(UEP)ăđi vi n xu 34
Hìnhă2.7.ăTácăđng lmăphátă(CPI)ăđi vi n xu 35
Hìnhă2.8.ăTácăđng ch s giá btăđng snă(RPI)ăđi vi n xu 36
Hìnhă2.9.ăTácăđng lãi sutădanhănghaă(NR)ăđi vi n xu 37
Hìnhă2.10.ăTácăđng t giá hiăđoáiă(ER)ăđi vi n xu 38
Hìnhă3.1.ăPhơnătíchăphnăngăxungălcăcaăcácăbinătrongămôăhình 56
Hìnhă3.2.ăPhơnătíchăphngăsaiăcaăcácăbinătrongămôăhình 58
Hìnhă3.3.ăPhơnătíchăkchăbnăcácăcúăscăkinhătăvămôătácăđngăđnăriăroătínădngă
caăhăthngăngơnăhƠng VităNam 62

TịMăTT
Lunăvnănghiênăcuănhngătácăđngăcaăcácăyuătăkinhătăvămôăđn riăroătínă
dngăhăthngăNgơnăhƠngăthngămiăVităNam. Sădngădăliuătrongăgiaiăđonă
2004-2013,ănghiênăcuănƠyăthitălpămtămôăhìnhăvectorătăhiăquyă(VAR)ăđămôătă
miăliênăhăgiaăriăroătínădngăvƠăcácăyuătăkinhătăvămôănhătcăđătngătrngă
GDP,ătălăthtănghipă(UEP),ăchăsăgiáătiêuădùngă(CPI),ăchăsăgiáăbtăđngăsnă
(RPI),ălưiăsutădanhănghaă(NR)ăvƠătăgiáăhiăđoáiă(ER),ăsauăđóăthităkăbaăkchăbn
"btăthngănhngărtădăxyăra"ăđăthcăhinăcácăthănghimăvăriăroătínădngăhă
thngăNgơnăhƠngăVităNamăbngăcáchămôăphngăMonteăCarlo. Dăliuăđăchyămôă
hìnhăhiăquyăsădngătrongăbƠiănghiênăcuănƠyăđcăthuăthpătăsăliuăNgơnăhƠngă
nhƠăncăkéo dàiătrongăkhongăthiăgianătănmă2004ăđnăthángă9ănmă2013.
Ktăquă nghiênă cuăchoăthy,ăth nht,ăttă că cácă yuătăvămôătrênă đuăcóă nhă
hngăquanătrngăđnăriăroătínădngăcaăhăthngăNgơnăhƠngăVităNam,ătrongăđó,ă
tălăthtănghipă(UEP),ăchăsăgiáătiêuădùngă(CPI)ăvƠălưiăsutădanhănghaă(NR)ăcóă
tngăquanădngăviăriăroătínădngă,ănghaălƠăsătngăhocăgimăcácăyuătănƠyăsă
dnăđnăsătngăhocăgimătngăngăriăroătínădng;ăcácănhơnătătcăđătngătrngă
GDP,ăchăsăgiáăbtăđngăsnă(RPI)ăvƠătăgiáăhiăđoáiă(ER)ăcóătngăquanăơmăviă
riăroătínădng,ănghaălƠăsătngăhocăgimăcácăyuătănƠyăsădnăđnăsăgimăhocă
tngătngăngăriăroătínădng.ăTh hai,ăktăquăcngăchoăthyănhngănhăhngă
trongăchăsăgiáăbtăđngăsnă(RPI)ăvƠăchăsăgiá tiêu dùng (CPI)ămangătácăđngălơuă
dƠiăvƠătiătănhtătrênăriăroătínădngăchoăhăthngăNgơnăhƠngăăVităNam.
T khóa: Ri ro tín dng, tác đng các yu t kinh t v mô, h thng Ngân hàng
thng mi, mô hình VAR.

PHNăMăU
1. LỦădoăchnăđătƠi
Trongăgiaiăđonăhinănay,ădoăchuănhăhngăcaăkhngăhongătƠiăchínhătoƠnăcuăvƠă
khngăhongănăcôngăChơuăÂu,ătìnhăhìnhăkinhătăVităNamăliênătcăbtăn,ăcácăchă
săkinhătăvămôăkhôngăđcăkhăquanăkhinăhotăđngăcaăhăthngăNgơnăhƠngă
VităNamăgpăphiărtănhiuăkhóăkhn,ăriăroătínădngătngăcao,ănăxuătngănhanh.ă
Chínhăvìăvy,ăcơuăhiăđtăraălƠăliuăhăthngăNgơnăhƠngăăVităNamăcóăthătrăvngă
đcătrongăhoƠnăcnhăvƠăbiăcnhăhinănayăhayăkhôngă?ăCácăyuătăkinhătăvămôă
quanătrngănhtănhăhngăđnăriăroătínădngăcaăhăthngăNgơnăhƠngăVităNamălƠă
gì? MiăquanăhăcăthăgiaăriăroătínădngăcaăhăthngăNgơnăhƠngăVităNamăvƠă
nhngăyuătăkinhătăvămôălƠănhăthănƠo?
Xutăphátătănhngăyêuăcuătrên,ătácăgiălaăchnănghiênăcuăđătƠiăắTácăđngăcaă
cácă yuă tă kinhă tă vă môă điă viă riă roă tínă dngă caă hă thngă Ngơnă hƠngăă
thngămiăVităNam”ăviămcăđíchăkimătraăkhănngăchuăđngăriăroătínădngă
caăhăthngăNgơnăhƠngăthngămiăVităNam,ătăđóăđaăraănhngăgiiăphápăthită
thcăđiăviăhotăđngăchoăvayăcaăhăthngăNgơnăhƠngăthngămiăVităNam.
2. Mcătiêuănghiênăcu
ătƠiăđiăsơuăphơnătíchăvătìnhăhìnhăkinhătăvămôăcaăVităNamănhătcăđătngă
trngăGDP,ătălăthtănghipă(UEP),ălmăphátă(CPI),ăchăsăgiáăbtăđngăsnă(RPI),ă
lưiăsutădanhănghaă(NR)ăvƠătăgiáăhiăđoáiă(ER)ătácăđngănhăthănƠoăđiăviăriăroă
tínădngăcaăhăthngăNgơnăhƠngăthngămiăVităNam,ătăđóăphơnătíchăvăvicăhă
thngăNgơnăhƠngăthngămiăsăgpăphiănhngăriăroănƠoăkhiănhăhngăcaăcácă
yuătăkinhătăvămôăngƠyăcƠngătrmătrngăhn.ăThôngăquaăktăquăphơnătích,ătácăgiă
đaăraămtăsăgiiăphápănhmăhnăchăriăroătínădngăhăthngăngơnăhƠngăthngă
miăVităNamădoătácăđngăcaăcácăyuătăkinhătăvămô.

3. Vnăđănghiênăcu
Tăcácămcătiêuănghiênăcuătrên,ăbƠiănghiênăcuăsătpătrungăgiiăquytăcácăvnăđă
sau:
Mt là, xem xét nhng bin kinh t vămôănƠoănhăhng nhiu nhtăđn ri ro tín
dng ca h thngăNgơnăhƠngăthngămi VităNam.ăQuaăđó,ăla chn các bin phù
hp vi mô hình.
Hai là,ăxácăđnh mi quan h c th gia ri ro tín dng ca h thng Ngân hàng
thngămi Vit Nam và các yu t kinh t vămôănhătngătrng GDP,ătălăthtă
nghipă(UEP),ălmăphátă(CPI),ăchăsăgiáăbtăđngăsnă(RPI),ălưiăsutădanhănghaă
(NR)ăvƠătăgiáăhiăđoáiă(ER).
Ba là,ăápădngăphngăphápămôăphngăMonteăCarloăvƠălỦăthuytăvăgiáătrăchuăriă
roă(VaR)ă đăđánhăgiáă ri ro tín dng h thngă NgơnăhƠngă thngămi Vit Nam
trcătácăđngăcaăcácăyuătăkinhătăvămô.
4. Phngăphápănghiênăcu
BƠiănghiênăcuănƠyăsădngăcácănghiênăcuătrcăđơyăđălƠmăcăsăchoăvicăxác
đnhăcácănhơnătăvămôătácăđngăđnăriăroătínădngăcaăhăthngăNgơnăhƠngăthngă
miăVităNam.ăDăliuăđăchyămôăhìnhăhiăquyăsădngătrongăbƠiănghiênăcuănƠyă
đcăthuăthpătăsăliuăcaăNgơnăhƠngăNhƠăncăkéoădƠiătrongăkhongăthiăgianătă
nmă2004ă đnăthángă9ă nmă2013. Dăliuăvăcácă nhơnătăvămôă nhă tcăđ tngă
trng GDP,ătălăthtănghipă(UEP),ălmăphátă(CPI),ălưiăsutădanhănghaă(NR)ăvƠătă
giáă hiă đoáiă (ER)ă đcă thuă thơpă tă Tngă ccă thngă kê,ă Quă tină tă qucă tă
(
www.imf.org)ăNgơnăhƠngăthăgiiă(www.worldbank.org)ăvƠăchăsăgiáăbtăđngăsnă
(RPI)ă đcă thuă thơpă tă Bă xơyă dngă (www.xaydung.gov.vn), Savills
(www.savills.com.vn) và CBRE (www.cbrevietnam.com).
ămôătănhngătácăđngăphnăhiăgiaăcácăbin,ătácăgiăsădngăphngăphápătă
đngăhiăquyăvectă(VAR)ăđăđánhăgiáătácăđngăcaăcácăbinăkinh tăvămôălênăriă

roătínădngăcaăhăthngăNgơnăhƠngăthngămiăVităNam.ăNgoƠiăra,ătácăgiăđaăraă
baăkchăbnă"btăthngănhngărtădăxyăra"ăvƠăsădngăphngăphápămôăphngă
MonteăCarloăđătìmăraăsăphơnăbăriăroătínădng. Cuiăcùng,ădaătrênălỦăthuytăvă
giáătrăchuăriăroă(VaR),ătácăgiăsoăsánhăsăphơnăbăriăroătínădngădiănhngăkchă
bnăđưăđaăra.
TácăgiăsădngăMicrosoftăExcelăđătínhătoánă cácădăliuăvƠălcă cácădăliuăcnă
thit.ăSauăđó,ătácăgiăsădngăphnămmăEviewsăđăphơnătíchădăliuăvƠăchyămôă
hình.
5. ụănghaăcaăđătƠi
Vicăđánhăgiáătácăđngăcaăcácăyuătăkinhătăvămôăđiăviăriăroătínădngăcaăhă
thngăngơnăhƠngăthngămiăVităNamănhmăcungăcpăthêmămtăbngăchngăthcă
nghimăvămiăquanăhăchtăchăgiaăriăroătínădngătrongăhotăđngăNgơnăhƠngă
thngămiăvƠăcácăyuătăvămôăcaănnăkinhăt.ăThôngăquaămôăhình,ăviăvicăxemă
tălănăxuăđiădinăchoăriăroătrongăhotăđngătínădngăcaăNgơnăhƠngăthngămi,ă
bƠiănghiênăcuăxácăđnhămiătngăquanăcaăcácănhơnătăvămôănhăhngăriăro tín
dngăcácăNgơnăhƠngăthngă miăăVităNamăđngăthiăchoăthyă btăcăsăbină
đngănƠoă caănnăkinhă tăvă môăcngă nhăhngăđnăriăroătínădngăvƠădnăđnă
nguyăcă timănă trongă hotăđngă NgơnăhƠngăthngămi.ăiuănƠyăchngănhngă
giúpăchoăhăthngăNgơn hƠngăthngămiăVităNamăchăđngăđiăphóănhngătìnhă
hungăvămôăxuănhtămƠăcònăcóănhngăđiuăchnhăphùăhpătrongăhotăđngăqunălỦă
riăroătínădngătrcăsăbinăđngăcaănnăkinhătăvămô.
6. KtăcuăcaăđătƠi
NgoƠiăphnătómătt,ăphnămăđu,ădanhămc cácăchăvitătt,ădanhămcăbng,ădanhă
mcăhình,ăktălunăchung,ă tƠiă liuă thamăkho,ă phă lc,đă tƠiăgmă 4ăchng,ăbaoă
gm:
Chngă1: Căs lý thuyt và nhng bng chng thc nghim trên th gii v tác
đng ca các yu t kinh t vămôăđi vi ri ro tín dng ca h thng ngân hàng.

TrongăchngănƠy,ătácăgiătrìnhăbƠyăcăsălỦăthuytăvăriăroătínădngăđngăthiătómă
ttăcácănghiênăcuăthcănghimătrênăthăgiiăvătácăđng các yu t kinh t vămôă
đi vi ri ro tín dng ca h thng ngân hàng.
Chngă2:ăThcătrngăriăroătínădngăcaăhăthngăngơnăhƠng thngămi VităNam
và tácăđngăcaăcácăyuătăkinhătăvămôăđnăriăroătínădngă.ăăchngănƠy,ătácăgiă
kháiăquátătìnhăhìnhă kinhătăvă môăVităNamăvƠăhotăđngă tínădngăcaăhăthngă
NgơnăhƠngăVităNam.ăngăthiăphơnătíchăđnhătínhătácăđngăcaăcácăyuătăkinhătă
vămôănhătcăđătngătrngăGDP,ătălăthtănghip,ăchăsăgiáătiêuădùng,ăchăsăgiáă
btăđngăsn,ălưiăsutădanhănghaăvƠătăgiáăhiăđoáiăđiăviăriăroătínădngăcaăhă
thngăNgơnăhƠngăVităNam.
Chngă3:ăoălngătácăđng ca các yu t kinh t vămôăđi vi ri ro tín dng
ca h thngă ngơnă hƠngă thngă mi Vit Nam. Trongă chngă nƠy,ă tácă giă că
lngătălănăxuătheoăcácăbinăkinhătăvămôăthôngăquaămôăhìnhăVARănhmătìmăraă
miătngăquanăgiaătălănăxuăvƠăcácăbinăkinhătăvămô.ăNgoƠiăra,ătácăgiăsă
dngăphngăphápămôăphngăMonteăCarloănhmăđánhăgiáătácăđngăcaări ro tín
dng h thng Ngân hàng trcătácăđngăcaăcácăyuătăkinhătăvămô.
Chngă 4: Mtă să giiă phápă nhmă hnă chă riă roă tínă dngă hă thngă ngơnă hƠngă
thngămiăVităNamădoătácăđngăcaăcácăyuătăkinhătăvămô. ăchngănƠy,ătácă
giătrìnhăbƠyănhngăgiiăphápăchoăhăthngăNgơnăhƠngăthngămiăVităNamătrongă
hotăđngăqunătrăriăroătínădngăđngăthiăđaăraănhngăkinănghăvăhoch đnhă
chínhăsáchăkinhătăvămôănhmăgimăthiuătìnhătrngănăxuătngănhanh,ăriăroătínă
dngătngăcaoătrongătìnhăhìnhăkinhătăvămôănhiuăbtănăhinănay.



1

CHNGă 1: Că Să Lụă THUYTă Vă TỄCă NGă CAă CỄCă YUă Tă
KINHăTă VăMỌ IăVIăRIăROăTệNăDNGăCAăHă THNGăNGÂN
HÀNG THNGăMI
1.1. CăsălỦăthuytăvăriăroătínădngăca hăthngăNgân hàng
1.1.1. Cácăquanăđim văriăroătínădngă
Nmă1999,ăy ban Basel v giám sát Ngơnă hƠngă thngă mi (BCBS)ăđưăđaăraă
nhng nhnăđnh v ri ro tín dng :
Th nht, ri ro tín dng là kh nng mt khách hàng vay NgơnăhƠngăthngămi
hoc đi tác mà khôngăđápăng nghaăv ca mình theoăcácăđiu khon tha thun.
Th hai, các NgơnăhƠngăthngămi đangăngƠyăcƠng phiăđi mt vi ri ro tín dng
trong các công c tài chính khác nhau ngoài hotăđng cho vay, bao gm các giao
dch liên NgơnăhƠngăthngămi, tài tr thngămi, giao dch ngoi hi, hpăđng
hoánăđi, trái phiu, c phiu, hpăđng quyn chn, hpăđngătngălaiăk c các
cam kt và bo lãnh.
Th ba, gia tng ri ro tín dng s lƠmătng chi phí cn biên ca n và vn ch s
hu,ădoăđóălƠmătng chi phí vn cho NgơnăhƠngăthngămi.
Bên cnhăđó,ătheoăquytăđnh s 493/2005Q-NHNN ngày 22/04/2005 ca Thng
đc NgơnăhƠngăNhƠănc Vit Nam v vicăbanăhƠnhăQuyăđnh v phân loi n,
trích lp và s dng d phòngăđ x lý ri ro tín dng trong hotăđng Ngân hàng
thngămi ca t chc tín dng, cho rng:ăắRi ro tín dng là kh nngăxy ra tn
tht trong hotăđng NgơnăhƠngăthngămi ca t chc tín dng do khách hàng
không thc hin hoc không có kh nngăthc hinănghaăv ca mình theo cam
kt”.
Nhăvy, riăroătínădngătrongăhotăđngăNgơnăhƠngăthngămi lƠăkhănngăxyăraă
tnăthtătrongăhotă đngă Ngơnă hƠngăthngă mi doă kháchăhƠngăkhôngăthcăhină
hocăkhôngăcóăkh nngăthcăhinănghaăvăcaămìnhătheoăcamăkt. Ri ro tín dng
2

là mt trong nhng riăroălơuăđi nht và quan trng nht mà các Ngân hàng cngă
nhăcácăt chc tín dng phiăđi mt. Ri ro tín dngătácăđng nghiêm trngăđn
hu ht các giao dch tài chính vƠălƠănguyăcăđángăk nhtăđi vi các Ngân hàng ,
thm chí trong nhng tình hung xu nht có th dnăđn phá sn Ngân hàng và gây
ra cuc khng hong cho c nn kinh t.
1.1.2. Phân loi vƠăđcăđim ca ri ro tín dng
1.1.2.1. Phân loi ri ro tín dng
Có rt nhiu cáchăđ chúng ta có th phân loi ri ro tín dngănhngătùyăvƠoămc
đíchăcngănhăcácăyêuăcu v nghiên cu thì có th phân loi ri ro tín dngătheoăsă
đ sau:
Hình 1.1:ăSăđ phân loi các ri ro tín dng

Ri ro giao dch: là mt hình thc ca RRTD mà nguyên nhân phát sinh là do
nhng hn ch trong quá trình giao dch và xét duytăchoăvay,ăđánhăgiáăkháchăhƠng.ă
Bao gm:
Ri ro la chn: là riăroăcóăliênăquanăđnăquáătrìnhăđánhăgiáăvƠăphơnătíchătínădng,
phngăánăvayăvnăđ quytăđnh tài tr ca Ngân hàngăthngămi.
3



Ri ro bo đm: là ri ro phát sinh t các tiêu chunăđm boănhămc cho vay,
loi tài snăđm bo, ch th đm boầ
Ri ro nghip v: là riăroăliênăquanăđn hotăđng qun lý khon vay và hotăđng
cho vay, bao gm c vic s dng h thng xp hng ri ro và k thut x lý các
khon vay có vnăđ.
Ri ro danh mc: là RRTD mà nguyên nhân phát sinh là do nhng hn ch trong

qun lý danh mc cho vay ca Ngân hàng. Bao gm:
Ri ro ni ti : xut phát t đcăđim hotăđng và s dng vn ca khách hàng vay
vn,ălnhăvc kinh t.
Ri ro tp trung: ri ro do Ngân hàng tp trung cho vay quá nhiu vào mt s
khách hàng, mt ngành kinh t hoc trong cùng mtă vùngă đa lý nhtă đnh hoc
cùng mt loi hình cho vay có ri ro cao.
1.1.2.2. c đim ca ri ro tín dng
 ch đng phòng nga RRTD có hiu qu thì vic nhn bităcácăđcăđim ca
RRTD là rt cn thit và hu ích. Ri ro tín dng có nhngăđcăđimăcăbn sau:
 Ri ro tín dng mang tính gián tip
Trong quan h tín dng, khi Ngân hàng chuyn giao quyn s dng vn cho khách
hàng thì RRTD xy ra là khi khách hàng gp nhng tn tht và tht bi trong quá
trình s dng vn, hay nói cách khác nhng ri ro trong hotăđng kinh doanh ca
khách hàng là nguyên nhân ch yu gây nên RRTD ca Ngân hàng.
 Ri ro tín dng có tính chtăđaădng và phc tp
căđim này biu hin  s đaădng, phc tp ca nguyên nhân, hình thc, hu qu
caăRRTDădoăđcătrngăNgân hàng là trung gian tài chính kinh doanh tin t.ăDoăđóă
khi phòng nga và x lý RRTD phiăchúăỦăđn mi du hiu ri ro, xut phát t
nguyên nhân, bn cht và hu qu doăRRTDăđemăliăđ có bin pháp phòng nga
phù hp.
4



 Ri ro tín dng có tính tt yu tc là luôn tn ti và gn lin vi hotăđng
tín dng ca H thng Ngân hàng
Tình trng thông tin bt cân xngăđưălàm cho Ngân hàng không th nm btăđc
các du hiu ri ro mt cách toàn dinăvƠăđyăđ,ăđiu này làm cho bt c khon
vayănƠoăcngătim n riăroăđi vi Ngân hàng. Kinh doanh Ngân hàng thc cht là
kinh doanh ri ro  mc phù hpăvƠăđtăđc li nhun tngăng.

1.1.3. Nhngăcnăc ch yuăđ xácăđnh mcăđ ri ro tín dng
1.1.3.1. T l n quá hn
Là s tinămƠăkháchăhƠngăchaăhoƠnătr cho Ngân hàng c gc lnălưiăkhiăđáoăhn
hpă đng tín dng mƠă khôngă lƠmă đnă xină giaă hn hocă điu chnh k hn vi
nguyên nhân hp lý. Nu n quá hn chim t l cao trong tngădăn,ăđiu này
chaăđng ri ro cho Ngân hàng , thu nhp ca Ngân hàng s b gim.
N quá hn
T l n quá hn = x 100%
Tngădăn cho vay
Ch tiêu n quá hn là mt trong nhng ch tiêu quan trngăđ đánhăgiáăchtălng
cho vay ca Ngân hàng . Ch tiêu này càng ln, th hin s thâm ht vn t có càng
nhiu do chtălng tín dng b gim sút. Ch tiêu này càng cao thì kh nngăthanhă
toán ca Ngân hàng càng gim.
1.1.3.2. T l n xu

 N xu là n có vnăđ, n không lành mnh, n khóăđòi,ăn không th đòi,ălƠă
các khon n mangăcácăđcătrngăcăbn sau:
- KháchăhƠngăđưăkhôngăthc hinănghaăv tr n vi Ngân hàng khi các cam kt
nƠyăđưăht hn.
5



- Tình hình tài chính caăkháchăhƠngăđangăvƠăcó chiuăhng xu dnăđn có kh
nngăNgân hàng không thu hiăđc vn ln lãi.
- Tài snăđm bo (th chp, cm c, boălưnh)ăđcăđánhăgiáălƠăgiáătr phát mãi
khôngăđ trang tri n gc và lãi.
- N xu là các khon n thuc nhóm 3, 4, 5.
- ánhăgiáăchtălng tín dng ca t chc tín dng da trên t l n xu, quy
đnh này ca NHNN cho phép t l n xu không quá 5%.

1.1.3.3. H s ri ro tín dng

H s này cho thy t trng ca các khon mc tín dng trong tài sn có, khon
mc tín dng trong tng tài sn càng ln thì li nhun càng lnănhngăđng thi ri
ro tín dngăcngărt cao.
Thôngăthng, tngădăn cho vay ca Ngân hàng đc chia thành ba nhóm:
 Nhómădăn ca các khon tín dng có chtălng tt: là nhng khon cho
vay có mcăđ ri ro thpănhngăcóăth mang li thu nhp không cao cho Ngân
hàng .
 Nhómădăn ca các khon tín dng có chtălng trung bình: là nhng
khon cho vay có mcăđ ri ro có th chp nhnăđc và thu nhp mang li cho
Ngân hàng là va phi.ăơyălƠăkhon tín dng chim t trng ln trong tngădăn
cho vay ca Ngân hàng .
 Nhómădăn ca các khon tín dng có chtălng xu: là nhng khon cho
vay có mcă đ ri ro lnă nhngă cóă th mang li thu nhp cao cho Ngân hàng .
Thôngăthng,ăđơyălƠăkhon tín dng chim t trng thp trong tng dăn cho vay
ca Ngân hàng .
6



1.1.4. Nguyên nhân dnăđn ri ro tín dng ti h thng Ngân hàng
1.1.4.1. Nguyên nhân ch quan
 Tácăđng caămôiătrng kinh t
Nhiu khách hàng kinh doanh các ngành mang tính thi v và ph thuc nhiu vào
các yu t t thiênănhiênănhăhn hán,ălălt hay các thiên tai, dch bnhăđt ngt
kéoăđn s d dàng và nhanh chóng làm cho các hotăđng kinh doanh ca khách
hàng d ắđ v”ădnăđn kh nngăhoƠnătr các khon n rtăkhóăkhnăhoc không
th tr n làm cho chtălng các khon tín dng b gim sút.
NgoƠiăra,ămôiătrng cnh tranh ngày càng gay gt, nhiu khách hàng ca các Ngân

hàng phiăđi mt viănguyăcăthuaăl và quy lut chn lc khc nghit ca th
trng.
 Tácăđng caămôiătrng pháp lý
Kinh doanh tin t là ngành kinh doanh có nhăhng rt nhiuăđn s năđnh và
phát trin chung ca nn kinh t,ădoăđóăhotăđng Ngân hàng cngăchu s điu tit
v pháp lý caăNhƠăncătrongăđóăhotăđng tín dng Ngân hàng lƠăđiătng chu
s tácăđng trc tip.ăKhiăhƠnhălangăphápălỦăchaăanătoƠn,ămôiătrng kinh doanh
kém lành mnh và nhngăchínhăsáchăthngăthayăđi, thiuăđng b s gây nhng
ách tc, h ly nng n cho hotăđng Ngân hàng nói chung và hotăđng tín dng
nói riêng.
Bên cnhăđó,ăs thayăđi v lãi sut, t giá hiăđoái,ălm phát, ch s giá c tng,ă
nguyên vt liuă đuă vƠoă tngă nhă hngă đn kt qu kinh doanh và khách hàng
không có kh nngătr n.



7



1.1.4.2. Nguyên nhân khách quan
 T phía khách hàng vay
Qun lý sn xut kinh doanh kém hiu qu, s dng vnăvayăkhôngăđúngămcăđích,ă
tin vay v không có tác dngăthúcăđy hotăđng kinh doanh ca doanh nghip,
dnăđn doanh nghip vay vnălƠmănăkémăhiu qu, n phi tr tngătrongăđóăcóăn
vay Ngân hàng .
Ngoài ra, nhu cu vay vn ca khách hàng nhm m rngăquyămôăkinhădoanh,ăđaă
phn khách hàng doanh nghip ch tp trung vnăvƠoăđuătătƠiăsn vt cht ch ít
khi mnh dnăđi mi cách qunălỦ,ăđuătăchoăb máy giám sát kinh doanh, tài
chính, k toánătheoăđúngăchun mc.ăQuyămôăkinhădoanhăvt quá kh nngăqun

lý là nguyên nhân dnăđn s phá sn caăcácăphngăthcăkinhădoanhăđy kh thi
mƠăkháchăhƠngăđưăđ raăđ vay vn Ngân hàng .
 T phía Ngân hàng cho vay
Khi Ngân hàng quytăđnh cho vay thiuăcnăc khoa hc, không phân tích tình
hình kh nngăs dng vn và hoàn tr n ca doanh nghip, do vyăđưăđaăvn vào
nhng doanh nghip kém hiu qu s dnăđn n quá hn, n tnăđng.
K thut cp tín dngăchaăhinăđi,ăđaădngănhăvicăxácăđnh hn mc tín dng
choăkháchăhƠngăcònăquáăđnăgin, thi hnăchaăphùăhp, sn phm tín dng còn
nghèo nàn. Bên cnhăđó,ămt s cán b tín dng hocălưnhăđo Ngân hàng cu kt
vi khách hàng, xy ra nhng tiêu ccătrongăchoăvayăthìănguyăcăxy ra riăroăđi
viămónăvayăđóălƠărt cao.
1.1.5. Hu qu ca ri ro tín dng
Ri ro tín dng nhăhng nng n đn hotăđng ca các ch th tham gia quan h
tín dng. Khi khách hàng vay gp ri ro, h phiăđi mt vi vic mt kh nngăchiă
tr và thm chí là phá sn.