Luận văn thạc sĩ Tác động việc phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng đến tỷ suất sinh lợi trên thị trường Việt Nam

B GIÁO DO
I HC KINH T TP.H CHÍ MINH











































LU









TP. 




- 13





B GIÁO DO
I HC KINH T TP.H CHÍ MINH



























LU



 : TÀI CHÍNH  NGÂN HÀNG
M : 603.402.01


NG DN KHOA HC:
PGS.TS. 










TP. H-  2013

L

 là công trình nghiên cu ca tôi. i dung nghiên


 t qu nghiên c














thc tin trong th







, 









 . S liu s dng là trung thc và có ngun gc trích dn rõ ràng








.

Tác gi





LI C

Tôi xin chân thành c

 o Sau i
hi hc Kinh t Thành ph H u kin thun li
cho tôi hc tp và nghiên cu trong sut thi gian qua.
Tôi xin chân thành cPGS.TS. 





  




ng viên tôi trong sut quá trình thc hin lu

Tôi xin chân thành cng nghiu kin thun
li nh tôi hoàn thành lu
Xin trân trng c

Tác gi



























TÓM TT 1
I THIU 2
1.1. Lý do h tài 2
1.2. Tng quan các bài nghiên cu 2
1.3. Mc tiêu và phm vi nghiên cu. 4
1.3. 1. Mc tiêu nghiên cu. 4
1.3. 2. Câu hi nghiên cu 4
1.3. 3. Phm vi nghiên cu: 4
1.4. u c tài 5
1.5. Ni dung nghiên cu c tài 5
    



  PHÁT HÀNH
LU RA CÔNG CHÚNG 6
2.1. Các nghiên cu v t sut sinh li c phi

 


 sut sinh li th ng trong ngn hn 6
2.2. Các nghiên cu v t sut sinh li c phi









 sut sinh li th ng trong dài hn 9
2.3. 

 13
U 15
3.1. D liu nghiên cu 15
3.2. Mô t bin nghiên cu 15
3.3. Gi thuyt nghiên cu 18
3.4. ng các nhân t   n t sut sinh li b ng  
CARs 19
3.5. g pháp kinh 20
3.5. 1. Ma tr 20
3.5. 2. Kinh White Heteroscedasticity 20
3.5. 3. Kinh DurbinWatson test và kinh BreuschGodfrey test 21
3.5. 4. Kinh BeraJarque test 22





I DUNG VÀ KT QU NGHIÊN CU 24
4.1. Phân tích phát hành c phiu lu ra công chúng t - 2009 24
4.2. Thng kê mô t các bin trong mô hình 27
4.3. 












 


 30
4.3.1. 
















IPO trong ngn hn 30
4.3.2. 

















n 32
4.3.3. Kinh mô hình các nhân t n t sut sinh li bt
ng t s kin IPO 33
T LU









 37

5.1. Kt lun 37
5.2. Các gi ý t kt qu nghiên cu 39
5.2.1. Chi  39
5.2.2. Gi ý chính sách 39
TÀI LIU THAM KHO 41
PH LC 44













Bng 4.1: S ng công ty IPO và quy mô phát hành 24
Bng 4.2: Phát hành lu ra công chúng theo sàn niêm yt 25
Bng 4.3: Phát hành lu ra công chúng phân loi theo ngành 26
Bng 4.4: IPO phân loi theo t chn phát hành 27
Bng 4.5: Thng kê mô t t sut sinh li trong ngn hn và dài hn CARs 28
Bng 4.6: Kinh trung bình m nh giá thp 28
Bng 4.7: Kt qu hn trong ngn hn 30
Bng 4.8: Hn vi bin ph thuc CARs trong dài hn 32
Bng 4.9: Ma tr các bic lp trong mô hình 33
Bng 4.10: Kt qu kinh White test 33
Bng 4.11: Kt qu hi quy sau khi khc phc hin tng phng sai sai s thay

i 34
Bng 4.12: Kt qu kinh BreuschGodfrey test 35
Bng 4.13: Kt qu hi quy sau khi loi b d liu outline 35






Ph lc 1: Thng kê mô t các bin s dng trong mô hình 44
Ph lc 2: Mô hình hi quy binh giá thp 44
Ph lc 3: Mô hình hi quy bin ph thuc CARs trong 4 ngày sau niêm yt 45
Ph lc 4: Mô hình hi quy bin ph thuc CARs trong 5 ngày sau niêm yt 45
Ph lc 5: Mô hình hi quy bin ph thut 46
Ph lc 6: Mô hình hi quy bin ph thuc t 46
Ph lc 7: Mô hình hi quy bin ph thut 47
Ph lc 8: Kinh White test 47
Ph lc 9: Kinh BreuschGodfrey test 47
Ph lc 10 : Kinh Bera-jarque 48
Ph lc 11 : Kinh Bera-jarque sau khi loi b d liu outline 48





-1-



TÓM TT

Bài vit nghiên cng ca vic phát hành 

 lu ra công chúng
n t sut sinh li ca 409 doanh nghip niêm yt trên sàn chng khoán Vit
n 2001-2012. Tác gi xem xét v nh giá thp- underpricing
(giá ngày giao du tiên/giá chào bán) và s dng t sut sinh li bng
 ng t sut sinh li bng trong ngn hn và dài hn
ng bi s kin 

 (IPO). ng thi, tác gi
 n t sut sinh li bi s kin IPO. Kt qu
cho thy, khi phát hành lu ra công chúng hu hu b nh giá
thp trung bình là 61,1%. Trong dài hn, trung bình t sut sinh li ca c phiu
ng ng ca th ng VN-
u cho thy rng trong ngn
hn, t sut sinh li bng t s kin IPO b ng bi quy mô phát
hành, t sut sinh li ca th c khi niêm yt và t chc bo
lãnh phát hành. Tuy nhiên trong dài h  sau khi IPO, không
có bi          sut sinh li b   
không b nh ng b





T

kho

a:  (IPO), 




.


-2-



I THIU
1.1.  tài
 lu các nghiên cu v hành vi tài chính liên
n phát hành lmnh giá thp
hay t sut sinh li t sut sinh li th ng trong IPO, li nhun
trong ngn hu v t sut sinh li c phiu nh
ng bi s kin IPO  các th ng phát trin và mi ni hp dn các nhà
kinh t hc.  hiu rõ ng ca các yu t ng
lên t sut sinh li c phiu ng s kin IPO thì không d dàng vi s khác
nhau v  th  ng vn  nhng ngành khác nhau và nhng th
c bit là  nhng th ng mi ni. Nhm m phát
trin các nghiên cu thc nghim v lý thuyt tài chính hành vi ca vic phát
hành lc bit  các th ng mi ni- u huy
ng vc m rch khá thp. ng thi,
kinh li các yu t n t sut sinh li c phiu trong ngn hn và
dài hn sau IPO có s khác bit so vi các nghiên cu ca Steven X. Zheng
(2007)  Ritter (1994), Eugene E. Fama (1998), Ogden et al (2003), Rock (1986)
khi cho rng t sut sinh li b ng bi thi gian thc hin niêm yt, quy
mô phát hành, s ng c phiu t Bên cm chng li
mt ln na kt qu nghiên cu ca Gavriel Ayi Ayayi (2011) v nh giá thp

và t sut sinh li c phiu so vi t sut sinh li th ng trong dài hn ca
viu giá lng hp ca Vii nhng
c nêu  trên, tôi ch tài nghiên cu Tác đng vic phát
hành c phiu ln đu ra công chúng đn t sut sinh li trên th trng Vit
Nam”
1.2. Tng quan các bài nghiên cu
Hu ht các nghiên cu 



   n nghiên
cu: ngn hn và dài hn. Trong ngn hn, t sut sinh li c phi
-3-



 phinh giá thp so vi giá chào bán ca t chc bo lãnh
phát hành. T sut sinh lch gia giá chào bán và giá giao
dng nhìn vào vinh giá th
h tìm kim t sut sinh li trong ngn hn. Tim Loughran and Jay R. Ritter
(1994)   nh giá tht các bài nghiên cu nhm c gng
tìm kim và gii thích hing này. Bên cu thc nghim
cho thy t sut sinh li trung bình ca các công ty ng bi s kin IPO ti
Malaysia là 46.44% (Yeap, 2006), Singapore và Th  là 31.4% và 13.6%
(Laughran et at., 2000) và th ng M là 22% (Lowry et al., 2006)- c trích
trong nghiên cu ca Md. Aminul Islam, Ruhani Ali and Zamri Ahmad (2010)
vi ch  nh giá thp - ng hp  
Trong dài hn s kin t sut sinh li có hai  i lp. Mt
 vi các nghiên cu ca Steven X. Zheng (2007) and Ritter (1994) cho thy
ng vic phát hành lng có t sut sinh

li th sut sinh li th ng trong khong thi gian t 
c chào bán. Tuy nhiên, nhóm  c li ca Eugene E. Fama (1998)
có kt lui lp vi  t sut sinh li th sut sinh li th ng
 ra kt lun rng th ng hiu qu sut
sinh li ca c phiu IPO có th i t sut sinh li ca th ng
(overperformance) hoc th   i t sut sinh li ca th ng
(underperformance) và xác sut xy ra là ngang bng.
Ti Vic hin nghiên cnh giá
thp và t sut sinh li c phiu so vi t sut sinh li th ng trong dài hn
ca viu giá lng hp ca Vicho kt
qu trung bình t sut sinh lu tiên giao dch khá thp và phn ln
các công ty niêm yu có t sut sinh li thi t sut sinh li VN-
index (underperform) trong th
-4-



1.3. Mc tiêu và phm vi nghiên cu.
1.3. 1. Mc tiêu nghiên cu.
Bài nghiên cu nhm 2 mc tiêu chính:
- Nghiên cu t sut sinh li ca c phiu ng t s kin phát hành ln
u ra công chúng so vi t sut sinh li th ng trong ngn hn và dài hn
ti th ng Vin 2001- 2012 nh giá
thp) hay overpricing nh giá cao) hay similar pricing (ngang giá).
- Kim nghiquy mô phát hành, t l c phiu t 
hành, khng giao du tiên niêm yt, t sut sinh li th
ng 1 c khi IPO, sàn niêm yt, t chc bo lãnh phát hành s
 n t sut sinh li bng ca chng khoán t s
kin phát hành c phiu lu ra công chúng IPO ti Vit Nam.
1.3. 2. Câu hi nghiên cu

- C phiu ca các công ty phát hành lu ra công chúng có b nh giá thp
hay không?
- Trong dài hn, c phiu ca vic phát hành lu ra công chúng có t sut
sinh l sut sinh li ca th ng?
- m bao gm: quy mô phát hành, t l c phiu t 
khng giao du tiên niêm yt, t sut sinh li th ng tháng
c khi IPO, t chc bo lãnh phát hành và sàn niêm yt có 
th n t sut sinh li ca c phiu t s kin phát hành c phiu ln
u ra công chúng?
1.3. 3. Phm vi nghiên cu:
Bài nghiên cu thc hin nghiên ci vi các công ty phát hành lu trên
th ng chng khoán Vin 2001- 2012. Khung thi gian
s dng trong nghiên cu t n 2009, vi d liu b
-5-



  1 và th 2, th 3 k t sau
khi niêm yt lng thi, d liu v các công ty IPO s kt
c s dng phân tích trong dài
ht lu ra công chúng.
1.4. u c tài
T sut sinh li ca c phiu ng t s kin phát hành lu ra công chúng
so vi t sut sinh li th ng trong ngn hn và dài hng bng t
sut sinh li bng c la
chn da trên nghiên cu ca Fama (1998) và Gompers and Lerner (2003).
CAR
i

(

t
1
,

t
2

)

=

y


*
i

Vi a 1 t t
1
n t
2
c tip theo là tp hp tng CAR ca các chng khoán.

Mô hình hn (multiple regression) c s d ng nh
ng ca các bin quy mô phát hành, t l c phiu t ng
giao du tiên niêm yt, t sut sinh li th ng 1 tháng c
khi IPO, sàn niêm yt, t chc bo lãnh phát hành- bic lp, 
th n t sut sinh li bng c

 t s kin phát hành c phiu

lu ra công chúng IPO bin ph thuc.
1.5. Ni dung nghiên cu c tài
ii thiu v nghiên cu
u 



 






u
i dung v kt qu nghiên cu.
t lun và 







.
-6-



    U TH V

PHÁT HÀNH LU RA CÔNG CHÚNG
Các nghiên cu v s kin phát hành lu tiên ra công chúng n t
sut sinh lc các nhà nghiên cu tài chính thc hin  phn ln các quc gia
phát trin. H c hin vi nhii các mu nghiên cu và
thi gian nghiên cu khác nhau. Các nghiên cu v các công ty phát hành lu
nh giá thp. Mc chit khu có th c chuyn
hóa vào chênh lch gia giá chào bán và giá ngày giao du tiên dn t
sut sinh li c phi    trong ngày giao d u tiên (Miller and
Reilly,1987; Allen and Faulhaber, 1989; Rock, 1986). Tuy nhiên, trong dài hn t
sut sinh li c phiu IPO 2  . th nht, cho rng
trong dài hn các c phiu phát hành lu ng có t sut
sinh li c phiu thi t sut sinh li th ng (underperformance) ít
nht trong thi gian t   th hai, cho rng các c phiu phát
hành lu ra công chúng không b nh giá thp trong dài hn. H ng
vào gi thuyt th ng hoàn ho. Hay nói cách khác các công ty phát hành ln
u ra công chúng có th có t sut sinh l sut sinh li th ng
(overperformance) hoc th sut sinh li th ng (underperformance)
và xác sut xng h
2.1 Các nghiên cu v t sut sinh li c phiu 
 

 t sut sinh li th ng trong ngn hn
Các nhà nghiên cng tìm thy các công ty phát hành lu ra công chúng
nh giá thp bi t chc bo lãnh phát hành. Có nhiu nghiên cu gii
thích nguyên nhân ca vinh giá th to nên t sut sinh
li c phi sut sinh li th ng trong ngn hn. Tng hp các
n bao gm:

-7-

(1) nh giá tho nên t sut sinh l sut sinh li th
ng trong ngn hn.
ng mô hình v nh giá thp ca các công ty phát
hành lu ra công chúng và kt lun rng nh giá thp là
do mt s  tính không chc chn v
giá tr ca c phic chào bán. Tính không chc chn s ngày càng gia 
do s bt cân xng thông tin giu biu
 thu hút s tham gia c
chnh giá thp. Bên cOgden et al (2003) cho rng
nguyên nhân khác ca vinh giá thp là gim ri ro tranh chi vi các t
chc bo lãnh phát hành. Mt s ý ki
(1989), Grinblatt and Hwang (1989) và Welch (1989) cho rng cáccông ty t
nguyn trong vic bán giá thp c phiu ca h u v
nh giá thu này s to s nh s cng tác ca
các chuyên gia phân tích s to nên thông tin tích cc khi giao dch trên th
ng th cp.
Ti Vit Nam, Gavriel Ayi Ayayi (2011) thc hin nghiên cu nh giá thp và
t sut sinh li c phiu so vi t sut sinh li th ng trong dài hn ca vic
u giá l     ng hp ca Vi . Tng s mu
nghiên cu gm 206 công ty thc hiu giá t n tháng 6/2007.
 d ng hp các công ty nhà
c có li nhun âm hoc không có li nhut
s kt lun sau: Th nht, các cuc IPO  Vit Nam b chi phi bi các doanh
nghip có vn hóa lc) chim 98.5% tng s IPO và h c
gng chn thm thích hp nht cho vic IPO ca h. Th hai, có s khác biêt
trong h thu giá ca các công ty  Vit Nam và to ra t sut sinh li t khi
n khi niêm yi bng (t -n 1,182.68%). Th
ba, trung bình t sut sinh lu tiên giao dch khá thp 0.58%.

-8-



(2) S lc quan quá mc ca th ng là nguyên nhân gây ra t sut
sinh li th ng 




Purnanandam and Swaminathan (2004) trong nghiên cu u ra
công chúng IPO có thc s nh giá th dnh
i s t qu thn cho
th     i li nhun trong 5 ngày giao d u tiên, tuy
nhiên giá tr trung v cho thy các công ty nh giá cao khi s d
pháp bi s so sánh vi các doanh nghiêp cùng ngành khon 14%-50% ph thuc
c s dng. Nhng kt qu trên cho thy các nhà
 ng quá lc quan trong vic d      n li
nhun hin ti trong giá tr ca các công ty IPO. Cùng nghiên c   
Purnanandam and Swaminathan, Steven X. Zheng (2007) li cho thy trong ngn
hnh giá thp vi mong mun t sut sinh li th
ng. Tuy nhiên trong dài hn các công ty IPO không có t sut sinh li cao
 t sut sinh li th 
(3) Ngun cung hn ch trong ngày giao du tiên là nguyên nhân to
ra t sut sinh li t sut sinh li th ng 




Zheng (2007) cho thy ngun cung gii hn - ng qua t l s ng

c phiu t  cho s ng c phic phát hành
lu, là nguyên nhân to ra t sut sinh li th 
ngun cung hn ch nh v hn ch t do chuyng ca c 
ni b, c p, c n trong vòng 180 ngày (6 tháng) k t ngày
chào bán. Bên cy trung v (median) t l
c phiu b hn ch chuyng 6 tháng trong thi gian nghiên cu 1991-
ng thi, trong ngày giao du tiên c phic thc
hin các giao dch bán khng (short sell). Vi s t mua quá mc khin
nhn mua cht phát hành lu ra công
chúng phi tr i giá chào bán. Mt công ty IPO có khng
-9-



t mua quá mc s dn n hn trong ngày giao du
tiên sau khi niêm yt (Ellis 2005 and Zheng 2007).
(4) Nhu cu cao và khng giao dy giá c
phiu trong ngày giao dn t sut sinh li c phiu
IPO cai t sut sinh li th ng 




Theo Aggarwal (2003) tìm thy khng giao dch trong ngày giao du
t bin vi mc trung bình chim 70% tng s c phic chào bán
IPO. Bên cGeczy et al (2002), Ellis (2006) cho rng nh
kim li nhun t bing giá c phiu s là nhi góp ph
khng giao dch. Ellis (2006) trong bài nghiên ci giao dch
t phát hành lu ra công chúng IPO? Góc nhìn t ngày giao du
  y nh    m li nhun bng vi    i

ng nhn c phiu t t phát hành lu ra
công chúng và bán li chúng trong mo nên ng
n khng giao dch u tiên. Cui cùng  t chng
ng sp xng hàng tn kho t  
mi to lp th i vi chng khoán
mi niêm yt, to nên kh ng giao dch ln. Theo Ellis  n 25% khi
ng giao dch trung bình trong ngày giao d   c giao dch bi
nhng nhà mua bán quc t (interdealer).
2.2 Các nghiên cu v t sut sinh li c phiu 
 

t sut sinh li th ng trong dài hn
 : 













Phn ln các nghiên cu ca Loughran, Ritter and Rydqvist (1994), Ogden et al
u cho rng các c phiu IPO có t sut sinh li th
t sut sinh li th ng trong dài hn. Các nguyên nhân ch yu bao gm:

-10-



(1) S lc quan quá mng thái quá .
Mt IPO thành công vi vi vng rng
vic IPO thc hic s to li nhun khi công ty thc hin niêm yt. Nhiu
t bi tha nhn rng li nhun trong ngn hn s c
hòa nhc li trong dài hn, thm chí còn có th b l. Hic
gii thích là do th ng dn dn phn ng thái quá.
(2) V i din dòng tin thu t t IPO.
Zheng (2007) cho rng v i din s n dòng ti
lên t t IPO và s c chuynh giá cao trong ngn hn
và t sut sinh li c phing th sut sinh li th ng
(underperformance) trong dài hn.
(3) S không chc chn v giá tr cn t
sut sinh li ca công ty.
Houge, Loughran, Suchanek and Yan (2001) tìm thy các công ty có khong cách
gia giá chào mua và chào bán rng, t l i cao và niêm yt chm
tr có t sut sinh li thi th ng trong dài hn. Nhng m
này cho thy s không chc chn v giá tr công ty IPO có th i t sut sinh
li t sut sinh li th ng trong ngn hi có t sut
sinh li th sut sinh li th ng trong dài hn.
(4) Hn ch chuyn ng s ht hiu ln cung trong
dài hn.
Sau 180 ngày s ng c phiu b hn ch chuyng ca c i b và
c p s ht hiu lc. Theo Zheng (2007), Ogden et al (2003) 
 phi hn ch n cung
c phic phép giao dch s m áp lc cu c phiu.
-11-

hai:  


 





 
.
Nhiu nghiên cu gt qu c v

t sut sinh li
c phiu IPO th sut sinh li th ng trong dài hn. Nhng nhà nghiên
cu khnh th ng là hoàn h d c s lc quan
quá mc hong thái quá ci thích chính


 này, m





 m công
ty IPO.

Fama (1998) cho rng t sut sinh li c phiu IPO thi t sut sinh
li th ng s c loi b nu ng dng k thuu chnh mt cách hp lý,
ng có th c lp v dng. S lc quan quá
mc hong quá mc cy ra. Nu th ng hoàn
ho thì k vng t sut sinh li bng s bng không, tuy nhiên có nhng bt
ng xy ra ngu nhiên dn s lc quan quá mc c
Gompers and Lerner (2003) nghiên cu t sut sinh l ng so vi th
n t t IPO  NASDAQ. T sut sinh
li bc tính bng t sut sinh li ca c phiu tr  sut sinh li
 c chut trong 2 danh mc: t sut sinh li ca ch s CRSP
hoc t sut sinh li ca danh mc cùng quy mô hoc cùng BM. Kt qu cho thy
t sut sinh li bng ph thuc s dng.
H phát hin ra rng s dng t sut sinh li b
s xut hin t sut sinh lng th ng. T sut sinh l
ng thi t sut sinh l
 liu t   sut sinh li các
công ty IPO st gim mnh, t sut sinh li gim 11%
 sut sinh lng thi t sut sinh li CRSP là -
-35% sau 5 c li, nu s dng t sut sinh li bt
-12-



 loi b c sai lch vì hn ch c ng kép
trong nh sut sinh li gim mnh. T sut sinh li bng bng t
sut sinh li ca c phiu tr  sut sinh lc chung
tng ca t sut sinh li bt qu so sánh vi
ch s CRSP cho thy BHAR có bi ng m      
ng tt và gim nhi ng st gim so vi CAR.
Brav and Gompers (1997) chng minh rm công ty IPO n

t sut sinh lc cân nhc trong t
sut sinh li b ng s làm ging thi h o
ra các danh mc khác nhau da trên quy mô và t l  dng danh
mc chu kim soát các bin khác và tìm kim t sut sinh li bng. H
kt lun rng, nhit IPO  các công ty quy mô nh t sut sinh li th
so vi t sut sinh li th ng vi t trng mu bng thi IPO vi
t sut sinh lng th ng là ging nhau  các công ty có
cùng quy mô và cùng t l n IPO vi t sut sinh li
công ty IPO th sut sinh li th ng ch gii hn  các công ty có quy
mô nh.









-13-



2.3. 

 
Bng tng hp các nghiên cu v t sut sinh li c phiu ng s kin IPO
STT
Bin
K v

quan
Các nghiên cu thc nghim
1
T sut sinh li bt

>0 (overperformance)
trong ngn hn
Miller and Reilly (1987), Allen and
Faulhaber(1989),Rock(1986),
Gavriel Ayi Ayayi (2011)
<0 (underperformance)
trong dài hn
Loughran, Ritter and Rydqvist (1994),
Ogden et al (2003), Zheng (2007)
=0
Fama (1998), Gompers and Lerner
(2003), Brav and Gompers (1997)
2
Quy mô phát hành
+
Gompers and Lerner (2003)
Saro and Chenine (2007)
3
T l c phiu t 
hành
-
Ogden et al (2003), Zheng (2007)
4
Khng giao dch
u tiên/ s ng

c phiu chào bán
+
Ellis (2006)
Saro and Chenine (2007)
5
T sut sinh li th
c khi
IPO
+
Ogden et al (2003), Fama (1998)
6
Thi gian t n
niêm yt
-
Houge, Loughran, Suchanek and Yan
(2001)
7
T chc bo lãnh phát
hành
+
Saro and Chenine (2007)
8

+
Saro and Chenine (2007)
-14-

Da vào bài nghiên cu 
 ca tác gi Fernando Belden Saro và Mohammad Tayseer Chenine
thc hi th ng chng khoán M vi các ni dung nghiên
cu chính v hành vi IPO sau khi có khng hong kinh t M t 

ng Dot
com. Kt qu nghiên cu ca 2 tác gi trên cho thy trong dài hn t sut sinh li
ca các c phiu ng t s king gn v giá tr 0- ng h
cho lý thuyt th ng hoàn hng thi, các nhân t t l c phiu t 
hành và t sut sinh li ca c phic tìm thy có ý
n t sut sinh li trong ngn hn. Trong dài hn, yu t th
ng sau khi niêm yt và kh ng c phi  u tiên giao dch nh
n t sut sinh li ca các công ty ng bi s kin IPO.
Xut phát t 2 mc tiêu: (1) kinh li mt ln na kt lun ca Gavriel Ayi
Ayayi (2011) v nh giá thp ca các doanh nghip IPO ti th ng Vit Nam;
(2) nghiên cu ng dng các nhân t n t sut sinh li t s kin
IPO ca Fernando Belden Saro và Mohammad Tayseer Chenine (2007) ti th
ng Vit Nam  th ng mi ni, có s khác bit so vi th ng chng
khoán M - th ng phát triu ca tôi s tp trung vào
gii quyt 2 mc tiêu trên.
-15-



 U
3.1. D liu nghiên cu
Tng s mu s dng trong nghiên cu bao gm 409 công ty thuc hai sàn HOSE
và HNX. Thi gian nghiên cu t - 2012. Nguyên nhân la chn d
liu thu thp bu t -  t khi th ng chng khoán
Vic thành lc thu thp d liu v giá chào bán

ca 2 công ty REE và SAM gy t ngun d liu t
s giao dch chng khoán TP.H Chí Minh. Bên c liu giá lu
ra công chúng ca hu ht các công ty cùng thm vi thm niêm yt ln
 s dng d liu niêm yt lu. D liu bu
   1 và th 2, th 3
k t sau khi niêm yt lu ra công chúng. i d liu v các công ty
IPO  th ng Vit Nam k         
c s dng phân tích trong dài hn 1 t
lu ra công chúng.
Bên c liu công ty giao dch trên th y
do tính thanh khou ch tp trung vào 2 sàn
chính là HOSE và HNX cho vic la chn sàn niêm yt sau khi phát hành lu
ra công chúng.
c thu thp t y ban chng khoán
c (SSC), bn cáo bch ca các công ty niêm yt. D liu giá phiên giao
dc thu thp t website
www.cafef.vn.
3.2. Mô t bin nghiên cu
Theo các nghiên cu caFama (1998) và Gompers and Lerner (2003), Ellis
(2006)ng thi da vào bài nghiên cu chính ca Fernando
Belden Saro và Mohammad Tayseer Chenine (2007), các bi
vào mô hình nghiên cu:
-16-



 Bin t sut sinh li b có th phát hin ra
ng s kin t sut sinh li bng, trong lu
s d su




 
c la chn da trên nghiên cu ca Fama (1998)
và Gompers and Lerner (2003).
R
it

i

mt
+

it

Vi 
it
là t sut sinh li bng

*
it
= R
it
- 
i
- 
mt

*
it

=
R
it
 E[
R
it
|

it
]
Bi vì doanh nghip phát hành lu ra công chúng IPO không có d
liu quá kh u chn
nhc thit lp v
i

i
= 1.

*
it
=
R
it

-

R
mt

 sut sinh li bng mi ngày bng chênh lch t sut sinh

li ca 

IPO và t sut sinh li VN-index. Tng t sut sinh li bt




  sut sinh li bi giai
n.CAR t 



IPO công ty i t ngày t
1
n ngày t
2
nh là:
CAR
i

(
t
1
,

t
2

)

=

y


*
i

Vi a 1 t t
1
n t
2
.













CAR
(t
l
,t

2
) =
N
1


N
i 1
CAR
i
(t
l
,t
2
)

T sut sinh li bng  trong ngn hn: 1 ngày, 4 ngày, 5
ngày sau khi niêm yt.  sut sinh l
nh giá thp bng chênh lch gia giá ngày giao du tiên và
giá chào bán do t chc bo lãnh phánh.
-17-



T sut sinh li bng trong dài hnnh là t
sut sinh li bng 1 , 2 

 t. Mc
 kinh  th ng  hoàn ho ca Fama (1998) k vng
t sut sinh li bng s b nào

n t sut sinh li.
 Logarit t nhiên ca quy mô phát hành: ng bng tích ca
khng c phiu lu phát hành và giá chào bán l u ra công
chúng. Công ty càng ln thì càng có mi th 
k vng rng quy mô phát hành càng ln thì t sut sinh li so vi t sut
sinh li th ng càng cao (Gompers and Lerner 2003). S dng logarit
t nhiên nhm mc  u chnh các  ng ca các d liu bt
ng.
 T l c phiu t  ng bng t l 




c phiu t  ng c phiu chào bán trong
t phát hành lu ra công chúng. Bin float cng ng.
Mt là, t l c phiu t p làm gii hn ngun cung c
phiu ng tích cn giá chng khoán- có th ng
khoán. Tuy nhiên, nu t l c phiu t p s ng
n thanh khon ca c phi gây bt li cho c phiu (Ogden et
al 2003).
 Khng giao du tiên/ s ng c phiu chào bán: c
ng bng khng giao du tiên chia cho s ng c
phiu chào bán. Có m    u gia t sut sinh li 


IPO và khng giao du tiên. Mt cu
có t sut sinh li cao và khng giao du tiên lc li
mt cu sut sinh li thp và khng giao dch ngày
u tiên nh (Ellis 2005).