Luận văn thạc sĩ Hoạch định chiến lược kinh doanh của BIDV Đồng Nai đến năm 2020

B
B




G
G
I
I
Á

Á
O
O


D
D


C
C


V
V
À
À




À
À
O
O


T
T



O
O














T
T
R
R




N
N
G
G





I
I


H
H


C
C


K
K
I
I
N
N
H
H


T
T





T
T
P
P
.
.


H
H
C
C
M
M





TRN VN THANH


HOCH NH CHIN LC KINH DOANH
CA BIDV NG NAI N NM 2020


CHUYÊN NGÀNH: QUN TR KINH DOANH

MÃ S: 60340102



LUN VN THC S KINH T


Ngi hng dn khoa hc : PGS. TS H NGC PHNG


TP.HCM – NM 2013

i

LI CAM OAN

Tôi xin cam đoan lun vn thc s “Hoch đnh chin lc kinh doanh ca
BIDV ng Nai đn nm 2020” là kt qu ca quá trình hc tp, nghiên cu khoa
hc đc lp và nghiêm túc. Các s liu trong lun vn đc thu thp t thc t có
ngun gc rõ ràng, đáng tin cy, đc x lý trung thc và khách quan.
Tác gi: Trn Vn Thanh




ii

MC LC

Trang

Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các t vit tt
Danh mc các hình, nh, biu đ
Danh mc các bng
Danh mc các ph lc
Li m đu
CHNG 1. C S LÝ LUN V HOCH NH CHIN
LC KINH DOANH CA NHTM
1.1. Tng quan v hoch đnh chin lc kinh doanh ca
doanh nghip
1.1.1. Chin lc kinh doanh
1.1.1.1. Khái nim chin lc kinh doanh
1.1.1.2. Các yu t ca chin lc kinh doanh
1.1.2. Hoch đnh chin lc kinh doanh
1.1.2.1. Khái nim hoch đnh chin lc kinh doanh
1.1.2.2. Quá trình hoch đnh chin lc kinh doanh
1.1.2.3. Các loi chin lc kinh doanh ch yu
1.2. Hot đng kinh doanh ca NHTM
1.2.1. Khái nim ngân hàng thng mi
1.2.2. Các hot đng ca NHTM
1.2.2.1. Huy đng vn
1.2.2.2. Hot đng tín dng
1.2.2.3. Dch v ngân hàng
1.3. Ni dung hoch đnh chin lc kinh doanh ca NHTM
1.3.1. Tm nhìn, s mnh và các mc tiêu ca NHTM
1.3.2. Phân tích môi trng bên ngoài
1.3.2.1. Môi trng tng quát

i
ii
v
vi
vii
viii
1
4

4

4
4
5
7
7
7
8
10
10
11
11
11
11
12
12
13
13
iii

1.3.2.2. Môi trng ngành
1.3.3. Phân tích môi trng bên trong
1.3.4. Xây dng chin lc kinh doanh
1.3.5. Thc hin chin lc kinh doanh
1.3.6. ánh giá và điu chnh chin lc kinh doanh
Kt lun chng 1
CHNG 2. PHÂN TÍCH MÔI TRNG KINH DOANH
CA NGÂN HÀNG TMCP U T VÀ PHÁT TRIN VIT
NAM - CHI NHÁNH NG NAI
2.1. Tng quan v BIDV ng Nai
2.1.1. Gii thiu v BIDV
2.1.2. Tng quan v BIDV ng Nai
2.1.2.1. Quán trình hình thành và phát trin
2.1.2.2. H tng c s và mng li giao dch
2.1.2.3. Ngun nhân lc
2.1.2.4. C cu t chc
2.1.2.5. Sn phm, dch v
2.2. Thc trng hot đng kinh doanh ca BIDV ng Nai t
nm 2008 - 2012
2.2.1. Kt qu kinh doanh 5 nm t 2008-2012
2.2.1.1. Tng quan
2.2.1.2. Hot đng huy đng vn
2.2.1.3. Hot đng tín dng
2.2.1.4. Hot đng dch v
2.2.2. Th phn ca BIDV ng Nai trên đa bàn tnh ng Nai
2.2.2.1. Th phn huy đng vn
2.2.2.2. Th phn d n tín dng
2.2.2.3. Kt qu kinh doanh
2.2.3. Các chin lc kinh doanh ca BIDV ng Nai trong thi
gian qua

2.2.3.1. Chin lc kinh doanh ca BIDV - HO trên đa bàn
tnh ng Nai.
14
16
18
18
18
19
20


20
20
20
20
21
21
22
22
24

24
24
27
28
30
31
31
32
33

34

34

iv

2.2.3.2. Chin lc kinh doanh ca BIDV ng Nai trong thi
gian qua
2.3. Phân tích môi trng kinh doanh
2.3.1. Môi trng tng quát
2.3.2. Môi trng ngành
2.3.2.1. Vai trò, trình đ, nng lc qun lý ca NHNN
2.3.2.2. Khách hàng
2.3.2.3. Các đi th cnh tranh
2.3.2.4. Sn phm thay th
2.3.2.5. Các yu t môi trng ngành khác
2.4. Phân tích môi trng ni b
Kt lun chng 2
CHNG 3. HOCH NH CHIN LC KINH DOANH
CA BIDV NG NAI N NM 2020
3.1. Tm nhìn, s mng, mc tiêu kinh doanh
3.1.1. Tm nhìn, s mng và mc tiêu chin lc
3.1.2. D báo các mc tiêu kinh doanh nm 2020
3.2. Xây dng chin lc kinh doanh
3.2.1. Phân tích SWOT
3.2.2. ánh giá nhóm gii pháp qua ma trn QSPM
3.3. Gii pháp thc hin chin lc kinh doanh
3.3.1. To nhng khác bit trong tâm trí khách hàng
3.3.2. To nhng khác bit trong môi trng kinh doanh ni b
Kt lun chng 3

KT LUN
TÀI LIU THAM KHO
34

36
36
39
39
39
48
50
51
51
55
56

56
56
56
59
59
64
68
68
73
79
80
82

v

DANH MC CÁC T VIT TT

ACB: Ngân hàng TMCP Á Châu
Agribank: Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn Vit Nam
ATM: Máy rút tin t đng
BIDV: Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam
CBCNV: Cán b công nhân viên
CHXHCN: Cng hòa xã hi ch ngha.
Eximbank: Ngân hàng TMCP Xut nhp khu Vit Nam
HO: Hi s chính
NHNN: Ngân hàng nhà nc Vit Nam
NHTM: Ngân hàng thng mi
POS: im chp nhn thanh toán th
QSPM: Ma trn hoch đnh chin lc có kh nng la chn
SHB: Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Ni
SWOT: Ma trn xác đnh c hi, thách thc, đim mnh, đim yu
Techc
ombank: Ngân hàng TMCP K thng Vit Nam
TMCP: Thng mi c phn
VCB/Vietcombank: Ngân hàng TMCP Ngoi thng Vit Nam
Vietinbank: Ngân hàng TMCP Công thng Vit Nam

vi

DANH MC CÁC HÌNH, BIU 

Trang

Hình 1.1: Quy trình hoch đnh chin lc kinh doanh

Hình 1.2: Ba chin lc tng quát
Hình 2.1: C cu t chc ca BIDV ng Nai
Biu đ 2.1: Tng trng quy mô
Biu đ 2.2: D báo tng trng GDP Vit Nam
Hình 2.2. Mô hình nghiên cu


8
9
22
26
36
41

vii

DANH MC CÁC BNG

Trang

Bng 2.1: Báo cáo kt qu kinh doanh 5 nm t 2008-2012
Bng 2.2: Din bin ngun vn huy đng BIDV ng Nai
Bng 2.3: Din bin hot đng cho vay ca BIDV ng Nai
Bng 2.4: C cu d n cho vay ca BIDV ng Nai
Bng 2.5: C cu ngun thu dch v ca BIDV ng Nai
Bng 2.6: Th phn huy đng vn
Bng 2.7: Th phn d n tín dng
Bng 2.
8: C cu li nhun trên đa bàn
Bng 2.9: Các thành phn cht lng dch v ca BIDV ng Nai

Bng 2.10: Phân loi mu thng kê
Bng 2.11: Kt qu phân tích thng kê mô t
Bng 2.12: Kt qu kim đnh Cronbach’s Alpha
Bng 2.13: Kt qu phân tích hi quy bi – Coefficient
Bng 2.14: Thng kê mng li ca các ngân hàng trên đa bàn N
Bng 2.15: Các ch tiêu so sánh gia BIDV ng Nai và các NHTM
Bng 2.
16: Thng kê lãi sut huy đng vn, cho vay nm 2012
Bng 3.1: Dãy s thi gian t 2002 – 2012
Bng 3.2: Mô hình d báo hi quy tuyn tính
Bng 3.3: Mc tiêu kinh doanh d báo nm 2020
Bng 3.4: Ma trn SWOT
Bng 3.5: Kt qu phân tích ma trn QSPM

24
27
28
29
30
31
32
33
42
43
44
45
46
48
49
50

57
58
59
60
65



viii

DANH MC PH LC

Trang

Ph lc 1: Câu hi kho sát t khách hàng
Ph lc 2: Mô hình hi quy tuyn tính – s d huy đng vn cui k
Ph lc 3: Mô hình hi quy tuyn tính – d n tín dng cui k
Ph lc 4: Mô hình hi quy tuyn tính – huy đng vn bình quân
Ph lc 5: Mô hình hi quy tuyn tính – huy đng vn không k hn
bình quân
Ph lc 6: Mô hình hi quy tuyn tính – d n tín dng bình quân
Ph lc 7: Mô hình hi quy tuyn tính – d n bán l bình quân
Ph lc 8: Mô hình hi quy tuyn tính – t
hu dch v ròng
Ph lc 9: Mô hình hi quy tuyn tính – li nhun trc thu
Ph lc 10: Kt qu d báo mc tiêu kinh doanh nm 2020
Ph lc 11: Kt qu phân tích thng kê mô t
Ph lc 12: Kt qu kim đnh Cronbach’s Alpha
Ph lc 13: Phân tích nhân t khám phá EFA
Ph lc 14:

Phân tích hi quy

85
87
88
89
90

91
92
93
94
95
96
103
106
109


1

M U

1. Ý ngha và tính cp thit ca đ tài nghiên cu
Cuc khng hong kinh t th gii din ra t nm 2007 và đn nay du hiu
ca nó vn cha dng li. Trong sut giai đon khng hong, nhiu ngân hàng ln
mnh trên th gii đã ln lt phá sn sau hàng trm nm tn ti nh Goldmach’s,
Lehman Brothers (2008), Washington Mutual (2008). Nhiu ngân hàng đã phi thu
hp phm vi hot đng ca mình, thc hin tái c cu toàn din nh Cit
ibank,

HSBC, Bank of American… Ti Vit Nam, mt nn kinh t đang phát trin cng
chu nh hng nng nn t cuc khng hong kinh t này. Mt lot các ngân hàng
thng mi c phn ri vào tình trng mt kh nng thanh khon, phi sát nhp nh
Habubank, Saigonbank,  nht Bank… Tình trng n xu phát sinh, hiu qu kinh
doanh st gim mnh đang là gánh nng ln cho Chính ph, Ng
ân hàng Nhà nc
và các t chc tín dng Vit Nam. Xut phát t nguyên nhân đó, ngày 01/03/2012,
Chính ph đã có quyt đnh s 245/Q-TTg phê duyt đ án “c cu li h thng
các t chc tín dng giai đon 2011-2015” đ khc phc tình trng khó khn, chng
đ li khng hong cho h thng ngân hàng Vit Nam.
Là mt trong nhng ngân hàng thng mi quc doanh ln nht c nc v
quy m
ô tng tài sn và hiu qu kinh doanh. BIDV đang n lc tái c cu toàn b
hot đng kinh doanh ca mình đ tr thành mt đnh ch tài chính ngân hàng vng
mnh dn đu c nc. Ti ngh quyt s 1155/NQ-HQT ngày 22/08/2012, Hi
đng Qun tr BIDV đã phê duyt chin lc phát trin ca toàn h thng đn nm
2020, trong đó tp trung vào ba mc tiêu quan trng nht: là ngâ
n hàng tng trng
bn vng và hiu qu, đng th ba v th phn ngân hàng bán l, phát trin nng lc
ct lõi và vn hóa t chc.
Xut phát t đnh hng chin lc ca ngân hàng m, thc trng hot đng
ca cp đn v kinh doanh, bng nhng kin thc đc đào to, kinh nghim 10
nm làm vic ti BIDV, tác gi đã thc hin nghiên cu đ tài lun vn vi ch đ
“Hoch đnh chin lc kinh doanh ca BIDV ng
Nai đn nm 2020”.
2

2. Mc tiêu nghiên cu
“Hoch đnh chin lc kinh doanh ca BIDV ng Nai đn nm 2020” là
mt đ tài liên quan ti vic đánh giá môi trng kinh doanh, toàn b hot đng ca

ngân hàng t đó đ xut xây dng các mc tiêu kinh doanh, các chin lc kinh
doanh ti u nht đ đt đc các mc tiêu đó.
Vì vy, các mc tiêu nghiên cu ca đ tài là:
- Tng hp nhng đim c bn v lý thuyt hoch
đnh chin lc kinh
doanh ca NHTM.
- Phân tích môi trng kinh doanh, môi trng ni b nh hng đn vic
hoch đnh chin lc kinh doanh ca BIDV ng Nai.
- Xây dng tm nhìn, s mnh, các mc tiêu chin lc, bn đ chin lc
và la chn chin lc kinh doanh, các gii pháp thc hin chin lc
kinh doanh cho BIDV ng Nai đn nm 2020.
3. Phm vi và đi tng nghiên cu
 tài ch yu tp trung vào phân tích đánh giá các mng hot đng kinh
doanh ca BIDV ng Nai. Trong nghiên cu phân tích, thc hin đánh giá th
phn và so sánh hot đng kinh doanh ca BIDV ng Nai vi các t chc tín dng
trên đa bàn hot đng, kho sát ý kin ca khách hàng v cht lng dch v ngân
hàng BIDV, xây dng các mc tiêu kinh doanh đn nm 2020.
4. Phng pháp nghiên cu
 nghiên cu đ tài “hoch đnh chin lc ki
nh doanh ca BIDV đn nm
2020”, tác gi s dng tng hp các phng pháp nghiên cu sau đây:
Ü Phng pháp nghiên cu đnh tính:
S dng phng pháp nghiên cu ca các môn hc qun tr chin lc, qun
tr ngun nhân lc. Các phng pháp đnh tính ch đo là phng pháp tng hp
thng kê, phng pháp so sánh, nguyên lý la chn Pareto, phng pháp mô hình
ma trn SWOT, ma trn QSPM.
Ü Phng pháp nghiên cu đnh lng:

3

Trong phân tích môi trng kinh doanh, đc bit là phân tích cm nhn v
cht lng dch v ngân hàng BIDV ng Nai. Tác gi s dng phng pháp kho
sát ý kin t khách hàng sau đó đa vào phân tích đnh lng (bng phn mm
SPSS 16.0) đ tìm ra các yu t nh hng đn cht lng dch v ngân hàng
BIDV. Trong vic xác đnh các mc tiêu kinh doanh đn nm 2020, tác gi s dng
phng pháp d báo theo dãy s thi gian (ly s liu t nm 2002-2012) đ chy
hi quy tuyn tính, tìm
mô hình d báo trên phn mm SPSS 16.0.
Ü Phng pháp thu thp thông tin:
- Thu thp t ngun thông tin th cp: s dng các thông tin th cp t
sách, báo, tp chí, website, các báo cáo đc công b ca BIDV, NHNN,
Vietinbank, VCB…
- Ngun thông tin s cp: s dng tng hp các phng pháp quan sát,
phng vn, kho sát đ thu thp s liu.
5. Kt cu đ tài nghiên cu
 tài nghiên cu “
hoch đnh chin lc kinh doanh ca BIDV ng Nai
bao gm 111 trang, bao gm 3 chng và các ph lc, bng biu. Kt cu
ca đ tài bao gm các ni dung chính nh sau:
- M đu.
- Chng 1: C s lý lun v hoch đnh chin lc kinh doanh ca ngân
hàng thng mi.
- Chng 2. Phân tích môi trng kinh doanh ca Ngân hàng TMCP u
t và Phát trin Vit Nam – Chi nhánh ng Nai.
- Chng 3: Hoch
đnh chin lc kinh doanh ca BIDV ng Nai đn
nm 2020.
- Kt lun.

4

CHNG 1.
C S LÝ LUN V HOCH NH CHIN LC
KINH DOANH CA NGÂN HÀNG THNG MI

1.1. Tng quan v hoch đnh chin lc kinh doanh ca doanh nghip
1.1.1. Chin lc kinh doanh
1.1.1.1. Khái nim chin lc kinh doanh
Mi doanh nghip khi đc thành lp đu có s mnh, tm nhìn và mc tiêu
hot đng ca mình.  đt đc các mc tiêu ca mình, doanh nghip cn xây
dng chin lc kinh doanh và chin lc kinh doanh đó chính là “mt chng
trình hành đng tng quát hng ti vic thc hin nhng mc tiêu ca Doanh
nghip” (Nguyn Th Liên Dip, 2006: 14). Theo Kaplan & Norton (2003:23), tác
gi ca cun sách Bn đ chin lc thì cho rng chin lc kinh doanh ca mt t
chc th hin phng thc d kin to giá tr ca nó cho các c đông, khách hàng
và dân chúng. Trong khái nim ca Kaplan & Norton cho chúng ta thy tm nhìn
chin lc rt sâu sc và vô cùng có ý ngha đó là to ra giá tr cho các c đông (ch
s hu doanh nghip), khách hàng và dân chúng. Ngoài vic mang đn giá tr cho
ch s hu doanh nghip, thì mang đn giá tr cho khách hàng và dân chúng có ý
ngha sng còn đi vi s trng tn và phát trin ca doanh nghip vì ch có mang
đn giá tr cho h thì h mi có nim tin s dng các sn phm, dch v ca doanh
nghip, doanh nghip mi bán đc hàng và có li nhun…
Trong môi trng cnh tranh khc lit nh hin nay, chin lc kinh doanh
thc cht là chin lc cnh tranh. Porter.M (1998: 69) cho rng “Chin lc cnh
tranh liên quan đn s khác bit. ó là vic la chn cn thn mt chui hot đng
khác bit đ to ra mt tp hp giá tr đc đáo”. Theo ngha đó, doanh nghip mun
dành chin thng trc đi th cnh tranh thì phi xây dng và trin khai mt h
thng các hot đng khác bit vi nhng gì đi th cnh tranh đang thc hin.
5

Các hot đng khác bit phi xut phát t nng lc ct lõi, đim mnh ca
doanh nghip đ to ra nhng yu t hn hn đi th cnh tranh, chim đc lòng
tin yêu ca khách hàng.
Qua các quan đim v chin lc kinh doanh cho chúng ta thy chin lc
kinh doanh phi bao gm các yu t: mc tiêu chin lc, phm vi chin lc, nng
lc ct lõi và li th cnh tranh, các hot đng (chui giá tr) ca doanh nghip.
1.1.1.2. Các yu t ca chin lc kinh doanh
• Mc tiêu chin lc
Mc tiêu chin lc là vic xác đnh các kt qu k vng mà doanh nghip
mong mun đt đc trong mt khong thi gian nht đnh. Mc tiêu mang li giá
tr cho c đông, đó là mang li t sut li nhun cao hn so vi các chi phí c hi
khác; mc tiêu mang li giá tr cho khách hàng đó là s hài lòng vì cm thy tha
mãn khi s dng sn phm, dch v ca doanh nghip. S tha mãn là “mc đ ca
trng thái cm giác ca mt ngi bt ngun t vic so sánh kt qu thu đc t sn
phm vi nhng k vng ca ngi đó” (Kotler. P, 2000: 47). Mc tiêu mang li
giá tr cho dân chúng đó là doanh nghip thích nghi và đáp ng đc các vn đ
môi trng t nhiên, môi trng vn hóa xung quanh.
• Phm vi chin lc
Xut phát t nguyên lý kinh doanh “không nên b tt c trng vào cùng mt
gi” nhm tránh ri ro và đa dng hóa danh mc đu t ca mình. Tác gi cho rng
khi xây dng chin lc cn phi xác đnh phm vi chin lc ca nó. Phm vi
chin lc cho bit các phân khúc th trng nào s đc doanh nghip tp trung
ngun lc, n lc đ tha mãn nhu cu trên phân khúc th trng đó. Vic xác đnh
không đúng phm vi chin lc s khin doanh nghip đu t dàn tri, lãng phí và
gp nhiu ri ro. Vì vy, đ xác đnh đúng phm vi chin lc, doanh nghip cn
phi đt ra gii hn v khách hàng, sn phm, khu vc đa lý hoc chui giá tr
trong ngành đ có s tp trung và tha mãn tt nht nhu cu khách hàng. Doanh
6

nghip có th tp trung đáp ng mt hoc mt nhóm nhu cu ca các khách hàng

nh: la chn tp trung đáp ng nhiu nhu cu ca nhiu khách hàng trong mt khu
vc th trng hp hoc tp trung vào nhiu nhu cu ca mt s ít khách hàng.
• Nng lc ct lõi và li th cnh tranh
Nng lc ct lõi nhm ch s thành tho chuyên môn hay các k nng ca
doanh nghip trong các lnh vc chính trc tip đem li hiu sut cao (Trn Th
Bích Nga và Phm Ngc Sáu, 2011: 36). Nng lc ct lõi là nhng gì liên quan cht
ch đn thng hiu, truyn thng, yu t vn hoá, công ngh, cht lng ngun
nhân lc… Tt c các yu t ca nng lc ct lõi s to ra đim mnh cho doanh
nghip t đó làm c s to ra li th cnh tranh giúp doanh nghip chin thng đc
các đi th trên th trng. Trong kinh doanh, điu quan trng là doanh nghip phi
tìm ra và phát trin đc mt vài lnh vc mà doanh nghip có th làm tt hn các
đi th cnh tranh ca mình đ tp trung các ngun lc vào các lnh vc đó, mi to
ra đc s khác bit, giành th phn và chin thng đi th cnh tranh. Trong giai
đon hin nay, khi mc tng trng tr lên chm li vi hu ht các công ty thì li
th cnh tranh có tm quan trng ln hn bao gi ht (Porter.,M, 1995:25). Li th
cnh tranh ch có đc khi doanh nghip có đc các giá tr ct lõi ni tri hn so
vi đi th cnh tranh.
• Chui giá tr
Doanh nghip phi xác đnh đc các cách thc cung cp các giá tr khác
bit/giá tr vt tri đn vi khách hàng. Mt công c hiu qu đ thit k h thng
hot đng chính là chui giá tr do Porter.M phát trin. Tùy theo đc đim ca mi
ngành ngh, chui giá tr ca doanh nghip s có s khác nhau nhng nhìn chung
nó vn s bao gm các nhóm hot đng chính (nh cung ng, vn hành, marketing,
bán hàng…) và nhóm hot đng h tr (nh qun lý nhân s, nghiên cu phát trin,
h tng qun lý, công ngh thông tin…). Các nhóm trong chui giá tr này cn hot
đng tng thích và cùng hng đn vic to giá tr gia tng cho c doanh nghip
và cho c khách hàng.
7

1.1.2. Hoch đnh chin lc kinh doanh

1.1.2.1. Khái nim hoch đnh chin lc kinh doanh
Hoch đnh là mt trong bn chc nng quan trng ca nhà qun tr doanh
nghip. Hoch đnh có ngha là mt tin trình mà nhà qun tr cn phi xác đnh
đc nhng mc tiêu ca doanh nghip trong tng lai là gì và quyt đnh nhng
gii pháp tt nht đ đt đc các mc tiêu đó. “Hoch đnh chin lc là vic nhà
qun tr xác đnh mc tiêu phát trin mang tính dài hn và các bin pháp ln có tính
c bn đ đt đn mc tiêu trên c s các ngun lc hin có cng nh nhng ngun
lc có kh nng huy đng đc (Phan Th Minh Châu và cng s, 2010: 110).
Hoch đnh chin lc thng xác đnh cho các mc tiêu và gii pháp mang tính dài
hn thng là 5 nm hay 10 nm.
Hoch đnh chin lc kinh doanh là chic cu ni gia hin ti và tng lai
ca doanh nghip, nó bao gm các nhim v đó là: d đoán, thit lp mc tiêu, đ ra
các chin lc, các chính sách đ đt đc các mc tiêu đ ra.
Theo Porter.M “hoch đnh/lp chin lc chng qua là vic la chn làm
sao đ mt t chc tr nên đc đáo và phát trin hiu qu li th cnh tranh” (oàn
Th Hng Vân và Kim Ngc t, 2011: 49). T khái nim này, cho thy thc cht
ca hoch đnh chin lc kinh doanh là làm sao to dng đc các giá tr nng lc
ct lõi ca mình đ phát trin li th cnh tranh, chin thng đi th cnh tranh và
đt đc các mc tiêu ca doanh nghip.
1.1.2.2. Quá trình hoch đnh chin lc kinh doanh
Quá trình hoch đnh chin lc đc Fred R.David đa ra trong tác phm
“Khái lun v qun tr chin lc” gm 3 giai đon: 1) giai đon nhp vào (s dng
các ma trn đánh giá các yu t bên ngoài, ma trn hình nh cnh tranh, ma trn
đánh giá các yu t bên trong); 2) giai đon kt hp (s dng ma trn SWOT, ma
trn SPACE, mà trn BCG, ma trn IE và ma trn chin lc chính); 3) giai đon
quyt đnh (hoch đnh ma trn có kh nng đnh lng - QSPM).
Quá trình hoch đnh chin lc kinh doanh ca doanh nghip có th đc
khái quá hóa qua s đ sau:
8

Hình 1.1. Quy trình hoch đnh chin lc kinh doanh
(Ngun: tác gi t nghiên cu)
u tiên, chin lc kinh doanh đc xây dng phi xut phát t nhim v
(s mng, tm nhìn), mc tiêu ca doanh nghip và da trên c s phân tích, đánh
giá môi trng bên trong, môi trng bên ngoài. Xác đnh đúng đy đ các c hi,
thách thc, đim mnh và đim yu. Sau đó xây dng các chin lc và bc tip
theo là t chc thc hin chin lc, đánh giá hiu sut ca chin lc đó. Chin
lc cn luôn luôn đc ci tin/thay đi cho phù hp vi tình hình môi trng
kinh doanh ngày càng bin đi khc lit nh trong giai đon hin nay.
1.1.2.3. Các loi chin lc kinh doanh ch yu
Theo lý thuyt v qun tr chin lc, chin lc kinh doanh ca doanh
nghip đc chia thành 03 cp chin lc chính (oàn Th Hng Vân và Kim Ngc
t, 2011: 30) là: “chin lc cp công ty (Corporate strategy), chin lc cp đn
v kinh doanh (Strategic Business Unit –SBU) và chin lc cp chc nng
Phân tích
môi trng
bên trong
S mng & Tm nhìn
Mc tiêu

Xây dng chin lc
kinh doanh
Phân tích
môi trng
bên ngoài
Thc hin chin lc
kinh doanh
ánh giá và điu
chnh chin lc
9

(Functional strategy)”. Theo đó thì chin lc kinh doanh ca BIDV ng Nai
đc nghiên cu trong đ tài này là chin lc cp đn v kinh doanh.
Các loi chin lc ca doanh nghip đc các nhà nghiên cu phân loi cho
phù hp vi điu kin áp dng ca tng nhóm doanh nghip ng vi tng v trí nht
đnh  mi chu k kinh t nht đnh. Chng hn, nh theo quan đim ca Fred
R.David chia chin lc thành 14 loi chin lc thuc 04 nhóm chính: “nhóm
chin lc kt hp, nhóm chin lc chuyên sâu, nhóm chin lc m rng hot
đng và các chin lc khác” (oàn Th Hng Vân và Kim Ngc t, 2011: 36).
Xut phát t lý thuyt v li th cnh tranh (chi phí và khác bit hóa) kt hp
vi phm vi hot đng ca mt doanh nghip đang theo đui, Porter.M (1985: 43)
đã tinh t khi đa ra 3 chin lc cnh tranh tng quát đó là: “chin lc chi phí ti
u (cost leadership), chin lc khác bit hóa (differentiation) và chin lc tp
trung (focus)”.
LI TH CNH TRANH
Chi phí thp Khác bit hóa
PHM VI
CNH TRANH
Mc tiêu rng 1. Chi phí ti u 2. Khác bit hóa
Mc tiêu hp

3A. Tp trung vào
chi phí
3B. Tp trung vào
khác bit hóa

Hình 1.2: Ba chin lc tng quát (Porter.M, 1985: 44)
Theo đui chin lc chi phí thp có ngha là doanh nghip to ra li th
cnh tranh ca mình bng cách đnh giá các sn phm dch v ca mình thp hn
mc giá bình quân ca ngành.  đt đc mc tiêu này doanh nghip phi thc
hin ct gim chi phí, đu t vào công ngh mi hin đi đ gim giá thành sn
phm dch v. Chin lc chi phí thp thng rt tn kém và phù hp vi các
doanh nghip đang dn đu th trng.
Theo đui chin lc khác bit hóa có ngha là doanh nghip to ra sn phm
dch v ca mình có tính duy nht, đc đáo đi vi khách hàng, tha mãn nhu cu
10

ca khách hàng theo cách mà đi th cnh tranh không làm đc. Nhng ý tng
sáng to, đi mi, thun theo mong mun ca khách hàng s to ra nhng đim
khác bit hóa cho sn phm dch v, hình thành li th cnh tranh cho doanh
nghip, chin thng đi th cnh tranh.
Theo đui chi phí tp trung có ngha là doanh nghip, xét theo nhng đim
mnh ca mình mà tp trung đáp ng nhu cu trên mt phân khúc th trng nào đó
thông qua yu t đa lý, tính cht sn phm hoc đi tng khách hàng. Trên các
phân khúc này doanh nghip có th tp trung vào chin lc chi phí thp hoc chin
lc khác bit hóa đ to ra li th cnh tranh cho mình.
1.2. Hot đng kinh doanh ca ngân hàng thng mi
1.2.1. Khái nim ngân hàng thng mi
S ra đi ca ngân hàng thng mi mang tính lch s khách quan đó là gn
vi s phát trin ca nn kinh t xã hi. Qua các giai đon phát trin ca nn kinh t
xã hi đã cho thy rng  đâu có mt h thng NHTM phát trin thì  đó s có s

phát trin vi tc đ cao ca nn kinh t xã hi và ngc li. Trong tác phm “
qun
tr NHTM” ca tác gi Perter S.Rose (2000) thì “ngân hàng là loi hình t chc tài
chính cung cp mt danh mc các dch v tài chính đa dng nht - đc bit là tín
dng, tit kim và dch v thanh toán - và thc hin nhiu chc nng tài chính nht
so vi bt k mt t chc kinh doanh nào trong nn kinh t”.
H thng NHTM Vit Nam đc thành lp sau khi min Bc gii phóng nm
1954. Lúc này h thng NHTM nhà nc ra đi vi chc nng ch yu là hot đng
cp phát tín dng theo k hoch nhà nc đ phc v công cuc xây dng xã hi
ch ngha. n nm 1990, NHTM Vit Nam mi chính thc hot đng kinh doanh
theo đúng các chc nng ca mình.
Theo lut các TCTD đc Quc hi ban hành ngày 16/06/2010 thì “NHTM
là loi hình ngân hàng đc thc hin tt c các hot đng ngân hàng và các hot
đng kinh doanh khác theo quy đnh ca lut này nhm mc tiêu li nhun”. Theo
lut sa đi b sung mt s điu ca lut NHNN Vit Nam có hiu lc t ngày
01/08/2003 thì “Hot đng ngân hàng là hot đng kinh doanh tin t và dch v
11

ngân hàng vi ni dung thng xuyên là nhn tin gi và s dng s tin này đ
cp tín dng, cung ng dch v thanh toán”.
1.2.2. Các hot đng ca Ngân hàng thng mi
1.2.2.1. Huy đng vn
Ngày nay các ngân hàng rt quan tâm đn hot đng huy đng vn nhm bo
đm tính thanh khon, đm bo ngun vn đ m rng hot đng cho vay. Thu
nhp ca ngi dân sau khi tiêu dùng đc s dng đ gi tit kim ngân hàng
nhm mc đích sinh li nu h k vng lãi t vic gi ngân hàng cao hn, hay ít ri
ro hn so vi các kênh đu t khác là trái phiu doanh nghip, trái phiu chính ph,
vàng, ngoi t, c phiu…
Vì s quan trng ca vic huy đng vn đi vi s n đnh và tng trng
ca ngân hàng, nên dn ti xu hng đàm phán ca ngi gi tin ngày càng gia

tng. Ngân hàng phi có xu hng đa dng hóa các hình thc gi tin, tng cng
hot đng marketing, các hot đng chm sóc khách hàng nhm thu hút khách hàng
mi và gi chân khách hàng hin hu.
1.2.2.2. Hot đng tín dng
Hot đng tín dng ngày nay vn chim vai trò cao nht trong vic to ra li
nhun cho ngân hàng. Tuy nhiên k t khi có s ra đi ca th trng chng khoán
thì vai trò ngân hàng trong vic cho vay đi vi nn kinh t s b chia s. Doanh
nghip s huy đng vn đ đu t tài sn c đnh trên th trng chng khoán thông
qua vic phát hành c phiu, trái phiu. Vai trò cho vay chính ca NHTM lúc đó s
là các hot đng cho vay ngn hn đáp ng nhu cu vn luân chuyn ca doanh
nghip và cho vay đáp ng nhu cu tiêu dùng, kinh doanh ca cá nhân, h gia đình
(cho vay bán l).
1.2.2.3. Dch v ngân hàng
Dch v ngân hàng phát trin tùy thuc vào nn tng công ngh đc trang b
cho hot đng ca mi ngân hàng. Công ngh ngân hàng tt, hin đi s to ra giá
tr cho khách hàng qua vic: qun lý tài khon đc tt hn, chuyn tin nhanh, gi
mt ni rút tin nhiu ni, các giao dch ngân hàng qua internet, đin thoi…
12

Nn tng công ngh ngân hàng cn phi theo kp trình đ công ngh ca th
gii, bi ngày nay khi hi nhp kinh t toàn cu thì các giao dch kinh t gia Vit
Nam và các nn kinh t khác trên th gii s din ra ngày mt nhiu hn, vi quy
mô ngày càng ln. Ngân hàng đóng vai trò quan trng và cng kim đc nhiu li
ích t các giao dch kinh t đó nh: thanh toán xut nhp khu, tài tr xut nhp
khu…
Dch v ngân hàng ngày càng đi sâu vào đi sng ca doanh nghip và cng
đng dân c nhm cung cp các tin ích góp phn gim bt công vic, chi phí cho
doanh nghip và công chúng nh: tr lng t đng, dch v thu h - chi h, qun
lý dòng tin, visa, ATM…
1.3. Ni dung hoch đnh chin lc kinh doanh ca NHTM

NHTM chính là mt doanh nghip nhng là mt doanh nghip đc bit vì
kinh doanh loi hàng hóa đc bit đó là tin t. Ngoài vic thc hin các mc tiêu
kinh doanh là to ra giá tr cho các c đông, khách hàng và dân chúng ra thì mt
trong nhng nhim v quan trng ca NHTM đó là thc hin chính sách tin t
quc gia. i vi doanh nghip, s phá sn ca mt doanh nghip có hu qu nh
hng ti phm vi nh mà ln nht là nh hng ti giá tr ca các ch s hu.
Nhng đi vi NHTM, nu nh hot đng kém hiu qu, dn ti phá sn s nh
hng rt nhiu ti nn kinh t, gây hiu ng khng hong dây truyn và có th dn
ti cuc khng hong ca h thng tài chính và nn kinh t.
Xut phát t các khái nim chin lc kinh doanh ca doanh nghip, tác gi
cho rng chin lc kinh doanh ca mt NHTM là “cách thc mà ngân hàng và h
thng ca nó vn hành mt cách thng nht, bo đm tuân th chính sách tin t
quc gia nhm đt đc mc tiêu mang li giá tr cao cho c đông, khách hàng và
dân chúng mt cách bn vng, lâu dài”. Ni dung hoch đnh chin lc kinh doanh
ca NHTM bao gm nhng ni dung sau:
1.3.1. Tm nhìn, s mnh và các mc tiêu ca ngân hàng thng mi
Tm nhìn là th hin các mong mun, khát vng cao nht mà t chc đó
mong mun. Ngày nay hi nhp kinh t quc t ngày càng sâu rng, các NHTM
13

Vit Nam thng đt ra tm nhìn tr thành tp đoàn tài chính ngân hàng đa nng
hin đi và có tm c trong khu vc trong nc và trên th gii. S mnh ca ngân
hàng là ngân hàng đó cn phi làm gì, làm nh th nào đ thc hin các tuyên b
tm nhìn ca mình trong khuôn kh phm vi chc nng đã đc NHNN quy đnh.
 thành lp mt NHTM là rt khó phi đm bo đ các điu kin theo quy
đnh ca Chính ph, NHNN đc b
it là mc vn hot đng rt cao, nn tng công
ngh và các cam kt phi thc hin theo quy đnh thông l quc t ca ngành ngân
hàng. Ri ro trong hot đng ngân hàng là rt ln, đc bit là ri ro thanh khon, ri
ro tín dng, ri ro th trng, ri ro tác nghip nên mc tiêu ca NHTM phi đc

xây dng da trên nng lc ct lõi ca mình.
1.3.2. Phân tích môi trng bên ngoài
Phân tích các yu t môi trng bên ngoài s giúp N
HTM nhn din rõ đâu
là c hi mà doanh nghip có th tn dng và đâu là thách thc mà NHTM phi
đng đu và đây là c s đu tiên hình thành t duy chin lc.
Phân tích môi trng bên ngoài ca NHTM bao gm môi trng tng quát
và môi trng ngành.
1.3.2.1. Môi trng tng quát
Phân tích môi trng tng quát có th s dng mô hình PESTLE, bao gm
vic phân tích các nhân t sau:
• Chính tr (P-Political)
Bao gm vic phân tí
ch h thng chính tr trong nc và quc t, các chính
sách ca nhà nc có liên quan ti ngành ngân hàng, chính sách thu, lut pháp và
các quy đnh ca ngành ngân hàng, các h s qun tr nng lc quc gia do Ngân
hàng th gii cung cp.
• Kinh t (E-Economic)
Các yu t kinh t mà khi phân tích ngành ngân hàng cn quan tâm đó là: tc
đ tng trng GDP, tài khon vãng lai, cán cân thng mi, thâm ht/bi chi ngân
sách, h thng tài chính, chính sách kinh t v mô (tài khóa, tin t, trng cung), cá
c
ch tiêu tin t quc gia nh: lm phát, tng phng tin thanh toán…
14

• Xã hi (S-Social)
Các yu t xã hi đc đ cp đn trong phân tích môi trng kinh doanh
ca ngân hàng nh mc đ tng dân s, di c, tht nghip, giáo dc, chm sóc sc
khe, phân phi thu nhp, ch s phát trin con ngi (HDI)…
• Công ngh (T-Technological)

Phân tích nn tng công ngh, trình đ công ngh, nghiên cu phát trin, ch
s ng dng công ngh, chính sách phát trin công ngh, bn quyn…
• Ph
áp lut (Legal)
Phân tích h thng pháp lut liên quan đn ngành ngân hàng, các quy đnh
pháp lut có liên quan, quy đnh v ngoi hi, h thng qun lý ca nhà nc…
• Môi trng (E-Evironmental)
Phân tích chính sách và pháp lut liên quan đn môi trng sng, các ch s
môi trng quc gia nh tài nguyên, ô nhim… Phân tích yu t môi trng có ý
ngha đi vi ngân hàng trong vic xác đnh các điu kin cn thit trong hot đng
cp tín dng đ phòng nga các ri ro có th xy đn mt khi
khách hàng vay
không đm bo các yu t v môi trng.
1.3.2.2. Môi trng ngành
Môi trng ngành là nhng yu t trc tip có nh hng, liên quan đn mc
tiêu, hot đng ca ngân hàng. Nm yu t chính cn phân tích môi trng ngành
ngân hàng bao gm:
• Vai trò, trình đ, nng lc ca NHNN:
NHTM hot đng kinh doanh luôn luôn phi tuân th các quy đnh và chu
s qun lý, giám sát ca NHNN. Các hot đng ca NHNN có tác đng ti hot
đng kinh doanh ca h thng các NHTM gm: quy đnh v lãi sut, t giá, t l d
tr bt buc, cp phép kinh doanh ngoi hi, giám sát thc hin chính sách tin t
quc gia, giám sát thc hin các quy đnh ca ngành ngân hàng, giám sát tính k
lut, x lý các vng mc trong quá trình hot đng…
15

• Khách hàng: Là nhng khánh hàng có nhu cu v các sn phm dch v
ca ngân hàng bao gm khách hàng gi tin, khách hàng vay và khách
hàng s dng dch v khác ca ngân hàng.
Ngày nay hành vi ca khách hàng trong vic la chn ngân hàng ngày càng

thay đi do môi trng cnh tranh ngày càng gay gt và có nhiu s la chn hn
cho khách hàng. Hành vi la chn ca ngi khách hàng chu nh hng ca 4 yu
t ch yu: “Vn hóa (nn vn hóa, nhánh vn hóa, và tng lp xã hi), xã hi
(nhóm tham kho, gia đình, và vai trò cùng đa v xã hi), cá nhân (tui tác và giai
đon ca chu k sng, ngh nghip, hoàn cnh kinh t, li sng, nhân cách và ý
nim bn thân), và tâm lý (đng c, nhn thc, tri thc, nim tin và thái đ)”
(Kotler. P, 2000: 229). Nhn thc đc hành vi ca khách hàng s cho chúng ta
nhng cn c đ bit cách tip cn và phc v khách hàng mt cách hiu qu hn.
Trong giai đon hin nay, “u th đàm phán ca ngi mua” (Assen, M., et
al, 2009: 49) là áp lc rt khó khn cho doanh nghip trong vic bán hàng. Ngi
mua s s dng áp lc đàm phán vi doanh nghip khi: ngi mua đt hàng vi
khi lng ln thì h thng xuyên yêu cu mc giá thp hn; các sn phm không
khác bit khin doanh nghip d dàng b thay th; đ nhy cm v giá ca ngi
mua; chi phí chuyn đi sn phm tng u th ca ngi mua; ngi mua càng có
nhiu thông tin thì u th đàm phán ca h càng ln…
• Nhà cung cp:
Các nhà cung cp đi vi các NHTM cn phi phân tích đó là: các t chc
cung ng các gii pháp công ngh ngân hàng, các t chc t vn, đnh hng…
• i th cnh tranh:
i th cnh tranh là h thng các t chc tín dng trong và ngoài nc bao
gm các ngân hàng thng mi, qu tín dng, công ty cho thuê tài chính.
S cnh tranh gia các đi th hin hu trong ngành th hin qua các chính
sách đnh giá sn phm, marketing, khuyn mãi, giành git khách hàng hoc kênh
bán hàng và tng mc đ phc v. Mt s du hiu đ có th nhn bit v các nguy
c cnh tranh ca các đi th hin có nh: s đa dng ca các đi th cnh tranh; có
16

nhiu đi th cnh tranh ngang sc ngang tài; tng trng ca ngành thp dn ti
tp trung vào s chia tách, sát nhp; rào cn đu ra (thoái lui khi ngành) ln…
S gia nhp ca các đi th cnh tranh mi là các đi th tim nng s gia

tng áp lc cnh tranh trong h thng ngân hàng. Các đi th cnh tranh tim nng
s có có các li th đc mà ngân hàng phi quan tâm đó là trình đ công ngh,
trình đ qun lý, nhng khác bit v chi phí, dch v, khuyn mãi…
• Sn phm thay th
Trong sut chu k sng ca sn phm/dch v, ngân hàng luôn phi ch đng
tiên đoán các sn phm hay dch v khác có th thay th các sn phm/dch v hin
ti ca mình đ có chính sách đi mi, ci tin, thay th kp thi cho sn phm đu
ra ca mình. Các sn phm thay th có th phát sinh t các công ty tài chính, bo
him, bu đin…
1.3.3. Phân tích môi trng bên trong
Phân tích môi trng bên trong là nhim v quan trng đ xác đnh đim
mnh, đim yu ca ngân hàng. Trên c s đó xác đnh các giá tr nng lc ct lõi,
nhng yu t to ra nng lc cnh tranh cho ngân hàng.  tìm ra đim mnh, đim
yu cn phi phân tích chui dây truyn giá tr ca ngân hàng, đng thi so sánh các
yu t đó vi các đi th cnh
tranh thì mi đa ra đc các kt lun chính xác.
Phân tích môi trng bên trong cn phi có s tham gia ca các cp qun lý và các
nhân viên, khách hàng… đng thi phi thu thp các thông tin th cp và s cp đ
x lý, phân tích thông tin.
Chui giá tr ca ngân hàng là tp hp các hot đng có liên quan đn vic
ung ng dch v ngân hàng ti khách hàng. Ni dung phân tích môi trng bên
trong ca NHTM bao gm:
• C cu t chc
C cu t chc có nh hng quan trng ti quá trình hoch đnh chin lc
kinh doanh ca NHTM. Vit phân tích c cu t chc cho bit cách thc giao
quyn, phân công công vic trong hot đng ngân hàng, cách b trí ngun lc. C
cu t chc ca NHTM thng đc chia thành hai khi hot đng chính là khi