B GIÁO DO
I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
TRN NGUYN THÙY TRANG
I TÍNH VNG MNH TÀI CHÍNH
CÁC D ÁN M RNG XA L HÀ NI VÀ
CAO TC TP.H CHÍ MINH-LONG THÀNH-DU GIÂY
LUCHÍNH SÁCH CÔNG
TP. H Chí Minh ậ Nm 2013
B GIÁO DO
I HC KINH T TP.H CHÍ MINH
NG DY KINH T FULBRIGHT
TRN NGUYN THÙY TRANG
I TÍNH VNG MNH TÀI CHÍNH
CÁC D ÁN M RNG XA L HÀ NI VÀ
CAO TC TP.H CHÍ MINH-LONG THÀNH-DU GIÂY
Chuyên ngành : Chính sách công
Mã s : 60340402
LUCHÍNH SÁCH CÔNG
GING VIÊN HNG DN KHOA HC:
GS. TS. DAVID O. DAPICE
ThS. NGUY
TP. H Chí Minh ậ Nm 2013
i
L
Tôi cam đoan lun vn nƠy hoƠn toƠn do tôi thc hin. Các trích dn và s liu s dng trong
lun vn đu đc dn ngun vƠ có đ chính xác cao nht trong phm vi hiu bit ca tôi.
Lun vn nƠy không nht thit phn ánh quan đim ca Trng i hc Kinh t thành ph H
Chí Minh hay Chng trình Ging dy Kinh t Fulbright.
TP.H Chí Minh, ngày 28/04/2013
Tác gi lun vn
Trn Nguyn Thùy Trang
ii
LI C
Tôi xin chân thành cm n TS. Trn Th Qu Giang, ngi trc tip hng dn tôi thc hin
lun vn trong nhng ngƠy đu. Cô đư tn tình truyn đt kin thc, góp ý sâu sc giúp tôi la
chn đ tài thích hp.
Tôi xin chân thành cm n Thy Nguyn Xuân Thành và Thy David O.Dapice, các Thy đư
đnh hng và có nhng ch dn sâu sc, giúp tôi tng bc hoàn thành lun vn. Tôi xin trơn
trng gi đn hai Thy li cm n chơn thƠnh vƠ sơu sc nht.
Tôi xin chân thành cm n Thy Thiên Anh Tun đư giúp tôi có nhng đnh hng hp lý
trong phân tích kinh t.
Xin chân thành cm n quỦ Thy, Cô ca Chng trình Ging dy Kinh t Fulbright- i hc
Kinh t TP.HCM đư nhit tình ging dy, hng dn, giúp tôi trong hc tp, nghiên cu.
Chng trình Fulbright, tôi không ch đc hc tp kin thc, phng pháp nghiên cu mà c
tinh thn k lut trong công tác sau này.
Tôi xin trân trng cm n P.K hoch u t- S Giao thông Vn ti TP.HCM, Công ty CP
u t H tng K thut TP.HCM-CII, Xí Nghip Dch v Thu phí thuc CII, Công ty CP T
vn Thit k Giao thông vn ti phía Nam đư nhit tình cung cp s liu mi nht và nhng
thông tin cn thit giúp tôi hoàn thin lun vn.
Cm n anh/ch/bn MPP4 đư chia s, h tr, giúp đ tôi trong sut quá trình hc tp, nghiên
cu.
Xin cm n Lưnh đo và các anh ch ti Công ty u t TƠi chính nhƠ nc TP.HCM đư h
tr tôi trong sut thi gian tôi hc tp, nghiên cu và hoàn thành lun vn.
Cui cùng, con xin chân thành cm n Ba, M luôn to điu kin tt nht, giúp con hoàn thành
lun vn.
Trân trng cm n.
Thành ph H Chí Minh, ngày 28/04/2013
Trn Nguyn Thùy Trang
iii
TÓM TT
D án xây dng cao tc TP.HCM- Long Thành- Du Giây (HLD) đc xây dng theo phê
duyt ca Th tng Chính Ph Quyt đnh s 101/Q-TTg. Quyt đnh này không đ cp
đn vic m rng Xa l Hà Ni (XLHN).
Vì s chm trin khai d án HLD, tuyn XLHN liên tc b ách tc t nm 2008. Vì vy,
UBND TP.HCM quyt đnh cho Công ty CP u t H tng K thut TP.HCM (CII) làm ch
đu t xây dng m rng XLHN. Hai d án HLD và m rng XLHN cùng hoàn thành nm
2015 và có chung giai đon thu phí hoàn vn. Các d án này chia s lu lng giao thông vào
và ra TP.HCM theo trc ông-Bc TP.HCM. Theo Ngân hàng Phát trin Châu Á (ADB-
2008), d án HLD kh thi trong điu kin không m rng XLHN.
Cn c lu lng xe thc t qua trm XLHN giai đon 2010-2012 và tc đ phát trin kinh t
khu vc TP.HCM, ng Nai, Bình Dng, Bà Ra-Vng Tàu, là khu vc nh hng trc tip
đn lu lng xe trên tuyn đng này, lun vn d báo li lu lng xe thi đim cui nm
2014, là lu lng xe đ xác đnh nhu cu giao thông cho các nm tip theo. Kt qu là trong
sut thi gian thu phí hoàn vn, tng lu lng xe quy đi d báo t hai d án luôn cao hn
tng lu lng xe quy đi d báo lun vn t 39% đn 46%.
Vi lu lng xe d báo lun vn, phân tích mô phng Monte Carlo ch rõ d án HLD
không đm bo an toàn n vay trong các nm duy tu d án và nm cui thanh toán vn gc và
lãi vay ADB (nm 2033). D án m rng XLHN không đm bo an toàn n vay trong nm
nm đu thu phí hoàn vn (2019- 2023) vƠ ngơn lu vƠo ca d án không đ trang tri ngân
lu ra các nm đi tu d án (2028 và 2043).
Lun vn kin ngh (i) Tng Công ty Phát trin ng cao tc Vit Nam (VEC) b sung thêm
vn ch s hu thanh toán n gc và lãi vay cho HLD nm 2014 tr giá tng đng 550,81 t
VND; (ii) UBND TP.HCM thng lng vi CII góp thêm vn s hu hoc đ ngh Công ty
u t Tài chính TP.HCM tài tr vn thanh toán lãi vay Ngân hàng Th Gii trong thi gian
ch thu phí hoàn vn (2014-2018) và nm nm đu thu phí hoàn vn (2019-2023); (iii)
ngh CII và VEC có k hoch trích lp d phòng nhng nm có h s an toàn n vay cao
nhm đm bo kh nng tài chính nhng nm đi tu d án; (iv) Chính ph và UBND TP có
chin lc liên kt vùng vi các tnh trong khu vc nhm thúc đy kinh t khu vc ngày mt
phát trin và gia tng nhu cu vn ti trên tuyn XLHN và cao tc HLD.
iv
MC LC
LI CAM OAN i
LI CM N ii
TÓM TT iii
MC LC iv
DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT viii
DANH MC CÁC BNG BIU ix
DANH MC CÁC HÌNH V, TH xi
Chng 1 GII THIU 1
1.1 Bi cnh và vn đ chính sách 1
1.2 Mc tiêu, phng pháp vƠ cơu hi nghiên cu 3
Chng 2 : MỌ T D ÁN 4
2.1 D án đu t xơy dng cao tc TP.HCM- Long Thành- Du Giây (HLD) 4
2.2 D án m rng XLHN 8
Chng 3 PHỂN TệCH CỄC YU T NH HNG N NHU CU GIAO THÔNG
KHU VC TP.H CHệ MINH, NG NAI, BỊNH DNG & BÀ RA-VNG TÀU 14
3.1 Khung phân tích nhu cu giao thông 14
3.2 Tng trng kinh t 16
3.3 Dân s 17
3.4 Các yu t khác nh hng đn nhu cu giao thông 17
Chng 4 : D BỄO LU LNG GIAO THÔNG TRÊN TRC ỌNG-BC CA
TP.H CHÍ MINH 19
4.1 Mi quan h gia tng trng kinh t vƠ lu lng giao thông 19
4.2 co giãn cu giao thông trên tuyn XLHN theo GDP khu vc TP.HCM, ng Nai,
Bình Dng vƠ BƠ Ra- Vng TƠu giai đon 2011-2012 22
4.3 D báo nhu cu vn ti theo đ co giãn cu giao thông theo GDP khu vc 23
Chng 5 ỄNH GIỄ LI TÍNH VNG MNH TÀI CHÍNH CA CÁC D ÁN M
RNG XA L HÀ NI VÀ CAO TC TP.HCM-LONG THÀNH-DU GIÂY 29
5.1 Khung phân tích 29
v
5.1.1 H s an toàn n vay ca d án (Debt service coverage ratio- DSCR): 29
5.1.2 Phân tích ri ro 30
5.2 Các thông s v mô 30
5.2.1 n v tin t và lm phát USD, VND 30
5.2.2 T giá hi đoái VND/USD 31
5.3 ánh giá li tính vng mnh tài chính d án HLD 31
5.4 ánh giá li tính vng mnh tài chính d án m rng XLHN 34
Chng 6 : KT LUN VÀ KIN NGH 38
6.1 Kt lun 38
6.2 Kin ngh 39
6.3 Nhng hn ch vƠ hng phát trin ca đ tài 40
TÀI LIU THAM KHO 42
PH LC 46
Ph lc 2.1.1 K hoch huy đng vn d án HLD 46
Ph lc 2.1.2 K hoch huy đng vn và tr n vay JBIC 47
Ph lc 2.1.3 K hoch huy đng vn và tr n vay ADB 48
Ph lc 2.2 K hoch đu t, xây dng d án HLD 49
Ph lc 2.3 D báo lu lng giao thông trên đng cao tc HLD 50
Ph lc 2.4 Chi phí vn hành, bo trì hng nm và duy tu d án HLD 50
Ph lc 2.5 Tin đ đu t xây dng d án m rng XLHN 52
Ph lc 2.6 Ngân lu n vay HFIC 53
Ph lc 2.7 Chi phí vn CII xác đnh theo mô hình CAPM 54
Ph lc 2.8 Nhu cu giao thông trên XLHN đon Cu Rch Chic- Ngã t Th c 55
Ph lc 2.9 Tc đ phát trin nhu cu giao thông trên XLHN đon cu Rch Chic- Ngã
t Th c 55
Ph lc 2.10 Mc giá thu phí nm 2001 ca trm XLHN 55
Ph lc 2.11 D kin mc giá thu phí t 01/01/2019 56
vi
Ph lc 2.12 Biu giá thu phí giao thông ca Xí nghip dch v Thu phí thuc CII t ngày
01/07/2011 56
Ph lc 2.13 Chi phí qun lý và t chc hot đng thu phí, chi phí duy tu, trùng tu, đi tu
d án XLHN m rng c tính theo đn giá nm 2009 57
Ph lc 4.1 Tng trng kinh t khu vc TP.HCM, ng Nai, Bình Dng và Bà Ra-
Vng Tàu giai đon 2010-2012 và mc tiêu tng trng kinh t khu vc đn
2015, đnh hng đn 2020 (2025) 58
Ph lc 4.2 Tng s lt hành khách vn chuyn, tng khi lng hàng hóa vn chuyn,
tng s lt hành khách luân chuyn, tng khi lng hàng hóa luân chuyn
phân theo đa phng ca TP.HCM và các tnh ng Nai, Bình Dng, Bà
Ra- Vng Tàu 63
Ph lc 4.3 H s quy đi các phng tin giao thông sang đn v PCU 64
Ph lc 4.4 Tc đ tng trng lu lng xe trên tuyn XLHN m rng sau nm 2012 64
Ph lc 4.5 Tc đ tng trng lu lng xe trên tuyn cao tc TP.HCM-Long Thành-Du
Giây sau nm 2014 65
Ph lc 4.6 So sánh tng lu lng xe quy đi lu thông trên tuyn XLHN m rng và
cao tc HLD d báo lun vn và tng lu lng xe tng đng d báo
hai d án 65
Ph lc 4.7 T trng các phng tin giao thông chuyn t XLHN sang cao tc HLD thi
đim đu nm 2015 66
Ph lc 4.8 Tc đ tng trng lu lng xe trên tuyn XLHN m rng sau nm 2014 73
Ph lc 4.9 Tc đ tng trng lu lng xe trên tuyn cao tc HLD sau nm 2014 67
Ph lc 4.10 So sánh tng lu lng xe quy đi d báo lun vn vi tng lu lng xe
quy đi d báo t hai d án m rng XLHN và cao tc HLD 68
Ph lc 5.1 T giá mua VND ca ngân hàng Nhà nc Vit Nam 70
Ph lc 5.2 Phân tích đ nhy h s an toàn n vay d án HLD 71
Ph lc 5.3 Ngân lu ròng, ngân lu n vay và h s an toàn n vay d án HLD trng
hp LLX đon TP.HCM-Long Thành lun vn d báo 77
Ph lc 5.4 Kt qu chy mô phng Monte Carlo giá tr DSCR d án HLD 79
vii
Ph lc 5.5 Ngân lu ròng, ngân lu n vay, h s an toàn n vay ca d án m rng
XLHN trng hp LLX lun vn d báo 80
Ph lc 5.6 Phân tích đ nhy xác đnh các bin nh hng đn DSCR d án m rng
XLHN 83
Ph lc 5.7 Kt qu chy mô phng Monte Carlo giá tr DSCR d án m rng XLHN - 87
viii
DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT
T vit tt
Tên ting Vit
Tên ting Anh
ADB
Asian Development Bank
Ngơn hƠng Phát trin Chơu
Á
AP
Account Payable
Khon phi tr
BOT
Xơy dng- Vn hƠnh- Chuyn giao
Built- Operation- Tranfer
CB
S d tin mt
Cash Balance
CT
Ch đu t
CF
Ngơn lu
Cash Flow
CII
Công ty c phn u t H tng K thut TP.HCM
DSCR
H s an toƠn n vay
Debt Service Coverage
Ratio
VT
n v tính
GDP
Tng sn phm quc ni
Gross Domestic Product
HND
Hi đng nhơn dơn
HFIC
Công ty u t TƠi chính NhƠ nc TP.HCM
Ho Chi Minh City Finance
& Investment State-owned
Company
HLD
Cao tc TP.H Chí Minh- Long Thành- Du Giơy
Ho Chi Minh - Long
Thanh - Dau Giay
Expressway
IRR
Sut sinh li ni ti
Internal Rate of Return
JBIC
Japan Bank for International
Cooperation
LIBOR
Lưi sut th ni bng lưi sut liên ngơn hƠng
London
LLX
Lu lng xe
NCF
Ngơn lu ròng
Net Cash Flow
NPV
Giá tr hin ti ròng
Net Present Value
OCR
Ngun vn vay thông thng
ODA
H tr phát trin chính thc
Official Development
Assistance
PCU
n v xe con quy đi
Passenger Car Unit
TT
Tng đu t
TEDI
Tng Công ty T vn Thit k Giao thông Vn ti
Thu TNDN
Thu thu nhp doanh nghip
UBND
y ban Nhơn dơn
VCB
Ngơn hƠng thng mi c phn Ngoi thng Vit
Nam
Vietcombank
VEC
Công ty u t Phát trin ng cao tc Vit Nam
Viet Nam Expressway
Corporation
WACC
Chi phí vn bình quơn trng s d án
Weighted Average Cost of
Capital
WB
Ngơn hƠng Th Gii
Worldbank
XLHN
Xa l HƠ Ni
ix
DANH MC CÁC BNG BIU
Bng 2.1: Bng tính t l CB ca trm thu phí XLHN 6
Bng 2.2: Bng tính t l AP ca Xí nghip dch v thu phí thuc CII 7
Bng 4.1: Tc đ tng trng lu lng xe giai đon 2013-2014 25
Bng 4.2: Tng LLX quy đi đon TP.HCM-Long Thành thi đim đu nm 2015 26
Bng 4.3: Tng LLX quy đi lu thông trên tuyn XLHN m rng và qua trm thu phí XLHN
thi đim đu nm 2015 27
Bng 5.1: T l lm phát USD 31
Bng 5.2: T l lm phát VND 31
Bng 5.3: Ngơn lu ròng d án, ngơn lu n vay và h s an toàn n vay d án HLD trng
hp LLX đon TP.HCM ậLong Thành d báo chng 4 32
Bng 5.4: Ngơn lu ròng, ngơn lu n vay và DSCR d án m rng XLHN trng hp LLX
d báo chng 4 35
Bng 6.1: Vn cn b sung thanh toán WB 40
CÁC BNG BIU PH LC
Bng 4.1.1 Tng sn phm và giá tr ngành khai thác m Bà Ra-Vng Tàu giai đon 2001-
2011 58
Bng 4.1.2 Tng sn phm khu vc TP.HCM, các tnh ng Nai, Bình Dng và Bà Ra-
Vng Tàu theo giá so sánh 1994 59
Bng 4.1.3 Tc đ tng trng GDP khu vc TP.HCM, ng Nai, Bình Dng và Bà Ra-
Vng Tàu giai đon 2006-2012 60
Bng 4.1.4 Tc đ tng trng GDP mc tiêu khu vc TP.HCM, ng Nai, Bình Dng và
Bà Ra-Vng Tàu 63
Bng 5.2.1 Bin thiên lm phát USD và VND giai đon 2004-2012 71
Bng 5.2.2 Kt qu phân tích đ nhy DSCR nh nht theo bin lm phát VND 72
Bng 5.2.3 Kt qu phân tích đ nhy DSCR nh nht theo bin lm phát USD 72
Bng 5.2.4 Kt qu phân tích đ nhy h s an toàn n vay nh nht d án HLD theo bin tc
đ tng lu lng xe 73
x
Bng 5.2.5 Kt qu phân tích đ nhy DSCR theo thay đi lu lng xe giai đon 2013-2014
74
Bng 5.2.6 ánh giá mc đ nh hng ca phí giao thông đn DSCR d án theo tng kch
bn tng phí giao thông 75
Bng 5.2.7 nhy DSCR nh nht theo thay đi lãi sut LIBOR 76
Bng 5.6.1 Kt qu phân tích DSCR nh nht d án m rng XLHN theo lm phát VND 83
Bng 5.6.2 So sánh tc đ tng lu lng xe thc t qua trm XLHN giai đon 2010-2012 và
tc đ tng lu lng xe theo nghiên cu ca TEDI (2008) 84
Bng 5.6.3 Kt qu chy đ nhy DSCR theo tc đ tng lu lng xe so vi d báo nghiên
cu ca TEDI (2008) 85
Bng 5.6.4 Phân tích đ nhy DSCR nh nht theo thay đi lu lng xe d báo ban đu 85
Bng 5.6.5 Phân tích đ nhy DSCR nh nht theo mc tng phí giao thông sau mi nm nm
d án m rng XLHN 86
xi
DANH MC CÁC HÌNH V, TH
Hình 2.1: C cu vn ca d án cao tc TP.HCM- Long Thành- Du Giây 4
Hình 2.2: Cu trúc d án m rng Xa l Hà Ni 12
Hình 3.1: Minh ha các yu t nh hng đn nhu cu giao thông 15
Hình 4.1: Phân tích hi quy gia GDP khu vc theo giá so sánh và tng s lt hành khách
và tng khi lng hàng hóa vn chuyn 21
Hình 4.2: Phân tích hi quy gia GDP khu vc theo giá so sánh và tng s lt hành khách và
tng khi lng hàng hóa luân chuyn. 21
1
GII THIU
1.1 Bi cnh và v chính sách
u t phát trin c s h tng giao thông có vai trò quan trng đi vi phát trin kinh t -
xã hi, c s h tng giao thông tt giúp rút ngn thi gian và gim chi phí vn chuyn, to
điu kin cho con ngi tip cn các dch v và tin ích t xã hi, góp phn nâng cao hiu
qu hot đng sn xut, trao đi, giao lu kinh t đa phng vƠ khu vc.
Trong giai đon 2006- 2011, Thành ph H Chí Minh (TP.HCM) đư thc hin đu t các
d án giao thông trng đim góp phn thúc đy s phát trin kinh t- xã hi ca Thành ph
nh: nâng cp m rng đng Nguyn Vn Tri- Nam K Khi Ngha, xây dng mi i
l ông - Tây, cu Th Thiêm, cu Phú M, hm Th Thiêm, cu Bình Triu 1 và Bình
Triu 2, cu Nguyn Vn C, cu Nh Thiên ng 2, cu Tân Thun 2,ầCác d án ln
có thu phí nh cu Bình Triu 1, cu Phú M đu có vn đ v tính kh thi tài chính. Hin
nay, hai d án ln đc hoàn vn di hình thc thu phí giao thông đang đc đu t trên
đa bàn Thành ph là cao tc TP.H Chí Minh- Long Thành- Du Giây (HLD) và m rng
Xa l Hà Ni (XLHN).
Quy hoch phát trin giao thông vn ti TP.HCM đn nm 2020 đc Th Tng Chính
ph phê duyt quyt đnh s 101/Q-TTg, xác đnh xây dng đng cao tc HLD thành
trc hng tơm đi ngoi, có nng lc thông xe ln. Quy hoch này không đ cp đn m
rng XLHN.
D án HLD bt đu t nút giao An Phú vi i l ông Tơy Qun 2, qua Qun 9,
TP.HCM, và các huyn Nhn Trch, Long Thành, Cm M, Thng Nht thuc ng Nai,
kt thúc ti Du Giơy, ng Nai. D án HLD to mt tuyn giao thông mi vi tc đ cao
(120 km/h), là tuyn đng chính kt ni TP.HCM vi các tnh ng bng Sông Cu
Long, các khu kinh t phát trin phía Bc vƠ phía ông TP.HCM, sân bay Quc t mi
Long Thành, h thng cng bin nc Sâu Bà Ra- Vng TƠu. HLD chia s lu lng giao
thông trên trc XLHN, gim tình trng quá ti, ách tc giao thông liên tc xy ra trên
XLHN t nm 2008.
2
Theo Quyt đnh 101/Q-TTg, d án HLD đc trin khai xây dng trong giai đon 2008-
2012, và bt đu khai thác vƠo nm 2013. Tuy nhiên, đn ngày 03/10/2009, d án HLD
mi đc khi công và d kin hoƠn thƠnh vƠ đi vƠo khai thác nm 2014
1
.
Trong thi gian d án HLD b trì hoãn đu t thì trc đng XLHN liên tc b ách tc.
Ngày 23/01/2008, UBND TP.HCM có vn bn s 556/UBND-TMT v vic chp thun
cho Công ty c phn u t H tng K thut TP.H Chí Minh (CII) làm ch đu t
(CT) d án m rng XLHN theo hình thc Xây dng- Kinh doanh- Chuyn giao (BOT).
Ngày 02/04/2009, d án m rng XLHN đc khi công xây dng, d kin hoàn thành
toàn b trc chính vào tháng 12/2014, tháng 12/2015 hoàn thành toàn b trc đng song
hành phi, tháng 12/2018 hoàn thành toàn b trc đng song hành trái và toàn d án.
2
Theo tin đ xây dng hin nay, kh nng ch có đon TP.HCM- Long Thành s thông xe
k thut vƠo nm 2014.
D báo nhu cu giao thông nghiên cu kh thi d án HLD trong 30 nm, t nm 2013
đn nm 2042, do Ngơn hƠng Phát trin Châu Á (ADB- Asian Developmet Bank ) và Công
ty u t Phát trin ng Cao tc Vit Nam (Vietnam Expressway Corporation- VEC)
thc hin trên c s lu lng giao thông trên các tuyn đng hin hu trong khu vc d
án, mng li các tuyn đng có trong quy hoch 101/Q-TTg và không m rng
XLHN. T d báo nhu cu giao thông trên, d án HLD đc đánh giá lƠ kh thi v mt tài
chính nu đc tài tr bng vn ODA vi mc phí lu thông 900 VND/PCU/km trong thi
gian khai thác t 2013- 2042
3
.
Hai d án s đc hoàn thƠnh vƠ đa vƠo khai thác trong nm 2015 vƠ đu đc hoàn vn
di hình thc thu phí giao thông. Tuyn XLHN m rng chia s lu lng giao thông
trên tuyn HLD. Khi đó, nhu cu giao thông trên tuyn HLD s không nh d báo ban đu,
và tính vng mnh tài chính ca hai d án này s thay đi so vi d báo và nh hng đn
vic tr n ca các d án. T lý do này, tác gi chn đ tài “ánh giá li tính vng mnh
tài chính ca các d án M rng XLHN và Cao tc TP.HCM- Long Thành- Du Giây
da trên d báo mi v lu lng giao thông” làm ch đ nghiên cu ca lun vn.
1
Tng công ty Phát trin ng Cao tc Vit Nam (2009)
2
Công ty CP u t H tng K thut TP.HCM.
3
ADB (2008).
3
1.2 Mc tiêu, phng pháp và câu hi nghiên cu
Mc tiêu nghiên cu ca lun vn lƠ d báo li lu lng giao thông đu nm 2015 hai
d án. T nm 2015 v sau, áp dng tc đ tng trng lu lng giao thông theo nghiên
cu ca Ngân hàng Phát trin Châu Á (ADB-2008) và Tng Công ty T vn Thit k Giao
thông Vn ti (TEDI- 2008) đ d báo lu lng xe mi tuyn đng các nm tip theo.
Cn c vƠo lu lng xe d báo lun vn, tác gi phân tích tài chính và phân tích ri ro
tính vng mnh tài chính d án da trên tiêu chí DSCR, và t đó, đa ra các khuyn ngh
chính sách.
Phng pháp nghiên cu là phơn tích lu lng giao thông vƠo vƠ ra TP.HCM theo hng
ông- Bc qua trm thu phí XLHN so vi tng trng GDP ca khu vc TP.HCM, ng
Nai, Bình Dng và Bà Ra- Vng TƠu giai đon 2010-2012. T đó, tính đ co giãn ca
cu giao thông theo tng trng GDP khu vc các tnh thành trên vào thi đim cui mi
giai đon. Cn c vào tc đ tng GDP mc tiêu ca các tnh thành do B chính tr, Quc
hi đa ra, tác gi tính tc đ tng cu giao thông tng lai ca khu vc. Da vào khung
phân tích li ích và chi phí, lun vn đánh giá li tính vng mnh tài chính ca d án cao
tc HLD và M rng XLHN.
C th lu li các câu hi nghiên cu sau:
Th nht, cn c vào s liu lu lng giao thông và tc đ tng trng GDP khu vc gn
đây nht, d báo lu lng giao thông hai tuyn đng Xa l Hà Ni và cao tc
TP.HCM- Long Thành- Du Giây s thay đi nh th nào so vi d báo trong báo cáo kh
thi ca hai d án?
Th hai, tính kh thi tài chính ca hai nhóm d án trên nh th nào nu lu lng giao
thông trong tng lai khác so vi trong báo cáo kh thi ca hai d án ?
T kt qu các nghiên cu trên, đ ra các kin ngh chính sách đm bo quyn li ca các
nhà tài tr vn và ch đu t cho hai d án trên.
4
: MÔ T D ÁN
2.1 D xây dng cao tc TP.HCM- Long Thành- Du Giây (HLD)
D án HLD do Công ty u t Phát trin ng cao tc Vit Nam (VEC) làm ch đu t.
D án HLD giai đon 1 dài 55 km, b rng nn đng 27,5 mét vi 4 làn xe, sau khi hoàn
thƠnh đc vn hƠnh di hình thc thu phí giao thông. Trong giai đon 2, HLD đc m
rng đn 42,5 mét vi 8 làn xe. Phn ln vn đu t d án HLD đc tài tr t vn vay
ODA t Ngân hàng Hp tác Quc t Nht Bn (JBIC) và Ngân hàng Phát trin Châu Á
(ADB). Chính ph Vit Nam tip nhn hai khon vay này và cho VEC vay li.
Thc t, d án HLD khi công xây dng tr mt nm so vi k hoch. Tác gi không có
thông tin v tng mc đu t theo tin đ thc t. Vì vy, lun vn s dng mô hình tài
chính c s và chuyn tin đ đu t mô hình c s theo thi đim khi công thc t.
K hoch huy đng vn và tr n JBIC và ADB phù hp vi tin đ xây dng thc t và
tha thun tín dng ban đu, đc th hin chi tit ph lc lc 2.1.1, 2.1.2 và 2.1.3.
Hình 2.1: C cu vn ca d án cao tc TP.HCM- Long Thành- Du Giây
Ngun: Tác gi v theo thông tin ca ADB (2008).
Td án HLD là 18.409,83 t VND đc c tính thi đim cui
nm 2008 theo giá danh ngha, bao gm chi phí xây dng, đt đai, đn bù, gii ta, rà phá
bom mìn, dch v t vn, qun lý, phí cam kt tài tr, d phòng tng chi phí thc và d
phòng lm phát, lãi vay trong thi gian xây dng. Tin đ đu t d án đc trình bày
ph lc 2.2.
D án đng cao tc
TP.HCM - Long Thành - Du Giây
(HLD)
Công ty u t
Phát trin đng cao
tc Vit Nam (VEC)
Ngân hàng Hp tác
Quc t Nht Bn
(JBIC)
Ngân hàng Phát trin
Châu Á
(ADB)
Vn ch s hu
0.46 triu USD
(0.06%)
441.91 triu USD
(54.25%)
372.16 triu USD
(45.69%)
D án đng cao tc
TP.HCM - Long Thành - Du Giây
(HLD)
Công ty u t
Phát trin đng cao
tc Vit Nam (VEC)
Ngân hàng Hp tác
Quc t Nht Bn
(JBIC)
Ngân hàng Phát trin
Châu Á
(ADB)
Vn ch s hu
0,51 triu USD
(0,06%)
441,91 triu USD
(55,06%)
360,18 triu USD
(44,88%)
5
T t giá vng cng b
Lun vn gi đnh tc đ trt giá vt t xơy dng cu, đng b bng lm phát ca đn v
tin s dng mua vt t xơy dng .
Chi phí vn d án HLD:
D án HLD đc JBIC tài tr 55,06% tng chi phí đu t, ADB tƠi tr 44,88% tng chi
phí đu t, vn ch s hu VEC chim 0,06% tng chi phí đu t. Do vy, chi phí vn
bình quân ca d án (WACC) gn bng chi phí n vay. Tính toán mô hình c s, chi phí
n vay danh ngha ca d án tính theo VND là 6,72%/nm, vƠ WACC d án là
6,72%/nm.
Phí giao thông và d ng xe
Mc phí giao thông d kin lƠ 900 VN/ mt đn v xe quy đi/km theo giá nm 2007, đư
bao gm thu giá tr gia tng vi thu sut 10%. Phí giao thông đc điu chnh theo t l
lm phát VND hng nm. VEC đc quyn thu phí giao thông trong 30 nm k t nm đu
tiên đi vƠo hot đng (2015) cho đn ht nm 2044.
Nhu cu giao thông trên tuyn HLD do VEC và ADB d báo đư tính đn lng hành khách
t sân bay Quc t mi Long Thành, vi gi đnh sân bay mi bt đu đi vƠo hot đng
vƠo nm 2015
4
. Sân bay Long ThƠnh đm nhn tt c hành khách quc t đn min nam
Vit Nam và 10% hành khách ni đa. D báo nhu cu giao thông cho d án HLD th hin
Ph lc 2.3.
Chi phí vn hành, bo trì hng nm vƠ duy tu ca d án HLD đc th hin chi tit ph
lc 2.4.
Doanh thu
D án cao tc HLD thu phí theo s đn v xe con quy đi phng tin giao thông và s
kilomet xe lu thông trên tuyn đng. Do vy, vé tháng và vé quý không làm gim doanh
thu d án.
4
ADB (2008, tr. 45)
6
Doanh thu đon
TP.HCM-Long
Thành nm i
=
Tng s PCU
đon TP.HCM-
Long Thành nm i
*
Chiu dài đon
TP.HCM-
Long Thành
*
Phí giao thông
nm i/
PCU/km
Doanh thu đon
Long Thành-
Du Giây nm i
=
Tng s PCU
đon Long Thành
-Du Giây nm i
*
Chiu dài đon
Long Thành-
Du Giây
*
Phí giao thông
nm i/
PCU/km
Vng
D án HLD và m rng XLHN đu đc khai thác di hình thc thu phí giao thông. Do
đó, vn lu đng ca các d án khi đi vƠo hot đng ch có cơn đi tin mt (CB) đ thc
hin giao dch, tr đi các khon phi tr (AP) gm chi phí đin, nc, vƠ đin thoi h tr
hot đng hng ngày. D án HLD và m rng XLHN đu thuc khu vc ông - Bc
TP.HCM. D án m rng XLHN đc m rng cn c trên tuyn XLHN. Do vy, lun
vn s dng t l CB so vi doanh thu nm 2012 ca trm thu phí XLHN và bình quân t
l AP so vi tng chi phí hot đng ca Xí nghip dch v thu phí thuc CII nm 2011 vƠ
2012 đ tính t l CB và AP cho hai d án.
Bng 2.1: Bng tính t l CB ca trm thu phí XLHN
(VT: 1000 VN)
Doanh thu trm thu phí Xa l HƠ Ni
110.273.577
Cơn bng tin mt thc hin giao dch
14.171.000
Tin mt ti quy giao dch
10.980.000
Tin mt d phòng
3.191.000
T l CB/doanh thu
12,85%
7
Bng 2.2: Bng tính t l AP ca Xí nghip dch v thu phí thuc CII
2011
1000
2012
1000
Trung bình
Tng chi phí hot đng vn phòng
Xí nghip dch v thu phí
3.939.010
3.648.674
Chi phí hot đng trm thu phí Xa
l HƠ Ni
6.062.787
6.963.686
Trong đó: Khon phi tr
684.861
685.330
in
550.793
571.7100
Nc
37.988
4.239
in thoi
96.080
109.292
T l AP/tng chi phí hot đng
6,847%
6,458%
6,65%
Ngun: Xí nghip dch v thu phí thuc CII
T Bng 2.1 và 2.2, lun vn gi đnh t l cân bng tin mt ca hai d án bng t l
cân bng tin mt nm 2012 ca Trm thu phí XLHN là 12,85% doanh thu và t l
khon phi tr bng trung bình t l khon phi tr nm 2011 và 2012 ca trm thu phí
XLHN là 6.65% tng chi phí hot đng.
Kt qu thnh tài chính d án HLD
5
Tuyn đng cao tc HLD rút ngn khong cách giao thông so vi tuyn đng XLHN và
có tc đ thit k cao nên tit kim thi gian lu thông, tit kim chi phí vn hành cho
phng tin tham gia lu thông. Vì vy, d án HLD có hiu qu kinh t.
D án HLD có kt qu thm đnh tài chính kh thi theo quan đim tng đu t (TT) vƠ
ch đu t (CT). Giá tr hin ti ròng (NPV) theo quan đim TT bng 19.900,79 t
VND vƠ NPV theo quan đim CT bng 6.139,42 t VND đu ln hn không. HLD có
sut sinh li ni ti danh ngha (IRR) lƠ 12,44%, ln hn chi phí vn bình quân (WACC)
danh ngha ca d án (6,72%).
T l an toàn tr n (DSCR) ca d án trong sut vòng đi ca d án đu ln hn 1,62.
Nh vy, xét v tiêu chun NPV và IRR danh ngha trên quan đim TT và CT, d án
HLD đu kh thi v tài chính khi d án đc tài tr bng vn vay ADB và JBIC vi lãi
sut thp (6,72%/nm tính theo VND). V t l an toàn tr n, d án HLD có DSCR ln
hn 1,62 trong sut thi gian tr n.
5
Theo kt qu thm đnh li ca tác gi cn c vào các thông s và d báo nhu cu giao thông nghiên cu
kh thi ban đu ca d án HLD.
8
2.2 D án m rng XLHN
XLHN có vai trò va phc v giao thông ni đô, va là trc hng tơm đi ngoi, phc v
giao thông liên tnh t TP.H Chí Minh đn các tnh ng Nai, Bình Dng, BƠ Ra-
Vng TƠu, các tnh thành phía bc vƠ phía đông TP.HCM vƠ ngc li.
D án m rng XLHN có tng chiu dài 15,7 km, có đim đu kt ni vi d án cu Sài
Gòn II, thuc đa bàn qun 2, TP.HCM, đim cui kt ni vi d án xây dng cu ng
Nai mi, thuc đa bàn huyn D An, tnh Bình Dng. D án đc đu t theo hình thc
BOT, nhƠ đu t lƠ CII.
T d án m rng XLHN c tính theo giá danh ngha nm 2009 thi
đim ký hp đng BOT là 3.363,34 t VND (không bao gm lãi vay vay trong thi gian thi
công), gm chi phí xây dng, qun lý d án, t vn, d phòng và chi phí khác. Chi phí đn
bù, gii ta do ngân sách TP.HCM tài tr, vì vy, không có trong tng chi phí đu t d án.
Tin đ đu t d án đc th hin chi tit ph lc 2.5.
T t giá vng cng b
Lun vn gi đnh tc đ trt giá vt t xơy dng cu, đng b bng lm phát ca đn v
tin s dng mua vt t xơy dng .
K hoch tài tr vn cho d án m rng XLHN
Tng va d án m rng XLHN bao gm lãi vay vay trong thi gian xây
dng là 3.893,80 t VND, trong đó, vn CT CII có giá tr 1.533,09 t VND, chim
39,37% tng vn đu t d án. HFIC tài tr vn vay (t ngun vn h tr phát trin c s
h tng ca Ngân hàng Th gii (WB)) tr giá 2.360,71 t VND, chim 60,63% tng vn
đu t d án. Khon vay có k hn 36 nm, 10 nm ơn hn k t khi bt đu gii ngơn đt
đu tiên, đc tr theo hình thc niên kim 15%/nm.
Trong thi gian ch thu phí hoàn vn, Vietcombank s tài tr 233,80 t VND chi phí duy
tu, trùng tu d án. Vn vay Vietcombank có k hn 12 nm, ơn hn 5 nm (k t khi bt
đu gii ngân), n gc đc tr theo hình thc niên kim 10%/nm.
9
Chi phí vn d án m rng XLHN:
Vn đu t xơy dng XLHN gm vn CT 1.533,09 t VND, chim 39,37% và vn vay
tr giá 2.360,71 t VND, chim 60,63% chi phí đu t d án. Theo hp đng BOT, vn vay
gii ngân theo tin đ xây dng ca d án vào đu mi quỦ, lưi vay phát sinh đc nhp
vào vn gc hƠng quỦ đ tính lãi cho k tip theo, vn gii ngơn nm 2009 có lưi vay lƠ
6,50%/nm, t nm 2010 tr đi vƠ sau khi công trình hoƠn thƠnh, lưi sut vay lƠ 10%/nm
6
.
Do đó, chi phí vn vay danh ngha ca d án là sut sinh li ni b ca dòng ngơn lu n
vay t nm bt đu gii ngơn đn nm hoƠn tr ht vn gc và lãi vay. Chi tit dòng ngân
lu n vay đc trình bày ph lc 2.6 và sut sinh li ni b ca dòng ngơn lu n vay
HFIC là 10,28%/nm.
Chi phí vn CT yêu cu khi ký hp đng BOT m rng XLHN lƠ 14%/nm.
khách quan, lun vn xác đnh chi phí vn ca CII theo mô hình CAPM nh ph lc
2.7.
Chi phí vn d án m rng XLHN theo hp đng BOT m rng XLHN là:
39,37%*14%+60,63%*10,28% = 11,75%/nm
D báo lng xe i trên XLHN:
D báo nhu cu vn ti trên XLHN đc chia thành bn đon: cu Sài Gòn- cu Rch
Chic, cu Rch Chic- ngư t Th c, ngư t Th c- ngư t Trm Hai vƠ ngư t Trm
hai- Nút giao Tân Vn (vi gi đnh đn nm 2020, quy hoch phát trin giao thông vn ti
ca TP.HCM đc hình thƠnh tng đi hoàn chnh).
Trm thu phí giao thông XLHN thuc đon cu Rch Chic- Ngư t Th c. Vì vy, nhu
cu giao thông đon cu Rch Chic- ngư t Th c quyt đnh doanh thu thu phí trên
XLHN vƠ đc trình bày chi tit Ph lc 2.8 và Ph lc 2.9.
Phí giao thông qua Trm thu phí XLHN: đn giá phí giao thông nm đu tiên (2019) so
vi đn giá phí giao thông ca các phng tin giao thông tng ng nm 2001 tng
250%. Mc tng giá vé sau mi 05 nm lƠ 25%. n giá vé trên đư bao gm 10% thu giá
6
S Giao thông Vn ti TP.HCM, Công ty CP u t H tng K thut TP.HCM, Công ty CP u t & Xây
dng Xa l Hà Ni (2009)
10
tr gia tng.
7
Chi tit phí giao thông đi vi tng phng tin đc th hin Ph lc 2.10
và 2.11.
Ngày 01/07/2011, Xí nghip dch v thu phí thuc CII đc phép tng phí giao thông qua
trm theo quyt đnh 38/2011/Q-UBND (13/06/2011) ca UBND TP.HCM đi vi mt
s phng tin giao thông nh ph lc 2.12. đó, có mt s phng tin giao thông
chu phí lu thông qua trm cao hn so vi mc phí d kin lúc ký hp đng BOT, lun
vn s không điu chnh và mt s phng tin chu mc phí lu thông qua trm thp hn
so vi mc phí d kin t ngày 01/01/2019 hp đng BOT, lun vn s điu chnh bng
vi mc phí d kin. Tt c giá vé s đc tng sau mi nm nm lƠ 25% nh hp đng
BOT.
Doanh thu
Xí nghip dch v thu phí XLHN thu phí xe lu thông qua trm theo ba phng thc: vé
lt, vé tháng và vé quý. Vì vy, doanh thu ca xí nghip gm doanh thu vé lt, vé tháng
và vé quý.
Doanh thu vé lt
=
Tng s lt xe qua trm đi
vi mi phng tin giao
thông đc phân loi theo
phí giao thông
*
n giá vé lt dành
cho mi phng tin
giao thông tng ng
Doanh thu vé tháng
=
Tng s xe phân loi theo
phí giao thông mua vé tháng
*
n giá vé tháng dành
cho mi phng tin
giao thông tng ng
Doanh thu vé quý
=
Tng s xe phân loi theo
phí giao thông mua vé quý
*
n giá vé quý dành
cho mi phng tin
giao thông tng ng
Cn c tng doanh thu vé lt, vé tháng, vé quý và tng LLX qua trm XLHN nm 2012,
vé tháng, vé quý làm doanh thu gim trung bình 20% doanh thu so vi vé lt đi vi tt
c phng tin giao thông.
Gi đnh vé tháng và vé quý làm gim 20% doanh thu d án m rng XLHN so vi vé
lt.
7
S Giao thông Vn ti TP.HCM, Công ty CP u t H tng K thut TP.HCM, Công ty CP u t & Xơy
dng Xa l Hà Ni (2009)
11
Vng: Tng t d án HLD, lun vn gi đnh t l cân bng tin mt d án m
rng XLHN bng t l cân bng tin mt nm 2012 ca Trm thu phí XLHN là 12,85%
doanh thu và t l khon phi tr bng trung bình t l khon phi tr nm 2011 và 2012
ca Trm thu phí XLHN là 6,65% tng chi phí hot đng.
Thi gian thu phí hoàn vn d kin ca d án m rng XLHN lƠ 26 nm 3 tháng, tính
t ngày 01/01/2019, ngay sau khi kt thúc thu phí d án chuyn nhng quyn thu phí trên
XLHN, hoàn vn đu t d án Cu Rch Chic.
8
Chi phí qun lý và t chc hot đng thu phí, chi phí duy tu, trùng tu, đi tu c tính theo
đn giá nm 2009 ca d án m rng XLHN đc th hin ph lc 2.13.
8
S Giao thông Vn ti TP.HCM, Công ty CP u t H tng K thut TP.HCM, Công ty CP u t & Xây
dng Xa l Hà Ni (2009)
12
Hình 2.2: Cu trúc d án m rng Xa l Hà Ni
Ngun: tác gi v theo thông tin t CII.
CII
HFIC
VCB
Vn t có
1.533 t VND
39,37%
Vn vay
2.361 t
VND
60,63%
Tài tr vn xây dng d án
Tài tr chi phí duy tu,
trùng tu giai đon ch thu
phí hoàn vn BOT
233 t VND
Tài tr vn xây dng d án
Các nhà cung cp vt
liu xây dng gn
khu vc d án
Công ty CP
u t & Xơy dng
Xa l Hà Ni
Hp đng
vn hành d án
- Tng Công ty TVTK
GTVT;
- Cty TVTK B.R;
- Cty TVTCXD
Hng Anh
Hp đng
t vn thit k d án
- Vin chuyên ngành
đng b & sân bay;
- Công ty t vn trin
khai công ngh giao
thông;
- Khu qun lỦ GTT
s 2.
Hp đng
t vn giám sát d án
- Công ty CP XD Công
trình giao thông 810;
- Công ty CP 565;
- Công ty CP T XD
Tun Lc;
- Công ty CP XD s 5;
- Cty CP C khí đin
L Gia
S Giao thông vn ti
TP.HCM
Cam kt pháp lý
Hp đng mua
nguyên liu xây dng
n v thi công
D án m rng
Xa l Hà Ni