BăGIÁOăDCăVĨăĨOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP. HăCHÍ MINH
VăGiaăHòa
XỂYăDNGăCHINăLCăKINHăDOANHăTHăGHIă
NăNIăAăTIăNGỂNăHĨNGăTMCPăPHÁTă
TRINăNHĨăNGăBNGăSỌNGăCUăLONGăMHB
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
Tp.ăHăChíăMinh - Nm 2013
BăGIÁOăDCăVĨăĨOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.ăHăCHệăMINH
VăGiaăHòa
XỂYăDNGăCHINăLCăKINHăDOANHăTHăGHIă
NăNIăAăTIăNGỂNăHĨNGăTMCPăPHÁTă
TRINăNHĨăNGăBNGăSỌNGăCUăLONGăMHB
Chuyên
ngành:
Qun
Tr
Kinh
Doanh
Mã
s:
60340102
LUN
VN
THC
S
KINH
T
NGI
HNG
DN
KHOA
HC:ăPGS.TS.ăLểăTHANHăăHĨ
Tp.
H
Chí
Minh
-
Nm
2013
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan đơy lƠ công trình nghiên cu ca riêng tôi. Các kt qu trong
lun vn lƠ trung thc vƠ cha tng đc ai công b trong bt k công trình nƠo.
Thành Ph H Chí Minh, tháng 12 nm 2013
Tác gi lun vn
VăGIAăHọA
MCăLC
TRANGăPHăBỊA
LIăCAMăOAN
MCăLC
DANH MCăCÁCăBNG
DANH MC CÁCăHỊNHăV
MăU
CHNGă1:ăCăSăLụăLUNăVăCHINăLCăăăCPăNăVăKINHă
DOANH 1
1.1 Kháiănimăchinălcăăcpăđnăvăkinhădoanh 1
1.2ăQuyătrìnhăxơyădngăchinălcăcpăđnăvăkinhădoanhăcaădoanhănghip 2
1.2.1 Xác đnh s mnh vƠ mc tiêu ca doanh nghip 2
1.2.2 Phơn tích môi trng bên ngoƠi 3
1.2.2.1 Phơn tích môi trng v mô 3
1.2.2.2 Phơn tích môi trng vi mô 4
1.2.3 Phơn tích môi trng bên trong ca doanh nghip 7
1.2.4 Xơy dng chin lc đ la chn 7
1.3ăCácăchinălcăăcpăđnăvăkinhădoanh 11
1.3.1 Các chin lc cnh tranh theo quan đim ca M.Porter 11
1.3.2 Mt s chin lc Th ghi n ni đa ca ngơn hƠng ti th trng Vit
Nam: 13
1.4ăTngăquanăvăthăghiănăniăđa 15
1.4.1 Khái nim 15
1.4.2 Vai trò 15
1.4.3 c đim 16
1.4.4 i tng s dng Th ghi n ni đa 16
1.4.5 Các dch v thanh toán qua tƠi khon ca khách hƠng 16
CHNGă2:ăPHỂNăTệCHăMỌIăTRNGăKINHăDOANHăTHăGHIăNă
NIăAăMHB 18
2.1ăTngăquanăvăNgơn hàng MHB 18
2.1.1 Gii thiu chung v Ngơn hƠng MHB 18
2.1.2 NgƠnh, ngh kinh doanh 18
2.1.3 Chin lc kinh doanh chung 18
2.1.4 C cu doanh thu 2008 ậ 2012 t hot đng dch v 19
2.2ăPhơnătíchăcácăyuătămôiătrngăbênăngoƠiănhăhngăđnăhotăđngăkinhă
doanhăthăghiănăniăđaăcaăMHB 20
2.2.1 Phơn tích môi trng v mô 20
2.2.1.1 Yu t kinh t 20
2.2.1.2 Yu t chính tr pháp lut 21
2.2.1.3 Yu t vn hóa xư hi 22
2.2.1.4 Yu t công ngh 24
2.2.1.5 Yu t t nhiên 24
2.2.2 Phơn tích môi trng vi mô 25
2.2.2.1 i th cnh tranh 25
2.2.2.2 Khách hàng 27
2.2.2.3 NhƠ cung cp dch v 28
2.2.2.4 i th tim n 29
2.2.2.5 Sn phm thay th 30
2.2.3 Ma trn các yu t bên ngoƠi 31
2.2.4 Ma trn hình nh cnh tranh(CPM) 33
2.3ăPhơnătíchăcácăyuătămôiătrngăbênătrongănhăhngăđnăhotăđngăkinhă
doanhăThăghiănăniăđaăcaăNgơnăhƠngăMHB 35
2.3.1 Ngun nhơn lc 35
2.3.2 Hot đng phát hƠnh th 36
2.3.3 Marketing và bán hàng 38
2.3.4 Tình hình tài chính 39
2.3.5 Hot đng qun tr 43
2.3.6 Ma trn đánh giá các yu t bên trong 43
CHNGă3: XỂYăDNGăCHINăLCăKINHăDOANH THăGHIăNăNIă
AăNGỂNăHĨNGăMHBăGIAIăONă2013ăậ 2017 46
3.1ăMcătiêuăchinălcăchoăThăghiănăniăđaăcaăNgơnăhàng MHB 46
3.1.1 Mc tiêu dƠi hn 46
3.1.2 Mc tiêu ngn hn 46
3.2ăXơyădngăcácăphngăánăchinălc 46
3.2.1 im mnh (S) 46
3.2.2 im yu (W) 47
3.2.3 C hi (O) 47
3.2.4 Thách thc (T) 48
3.2.5 Ma trn SWOT 48
3.3ăLaăchnăchinălc 52
3.4ăCácăgiiăphápăthcăhinăchinălc 61
3.4.1 Gii pháp thc hin chin lc tng cng qung cáo, khuyn mưi 61
3.4.2 Gii pháp thc hin chin lc đa dng hóa sn phm/phát trin tin ích
da trên th: 62
3.4.3 Gii pháp thc hin chin lc chi phí thp kt hp vi khác bit hóa 63
3.4.4 Gii pháp thc hin chin lc kt hp v phía sau 64
3.5ăKinăngh 65
3.5.1 i vi nhƠ nc 65
3.5.2 i vi Ngơn hƠng MHB 66
KTăLUN 68
TĨIăLIUăTHAMăKHO
PHăLC
DANH MCăCÁCăBNG
- Bng 2.1: C cu doanh thu t hot đng dch v
- Bng 2.2: Tình hình phát hƠnh th giai đon 2008-2012
- Bng 2.3: Tình hình kinh t, thu nhp vƠ sc mua sm ca Vit Nam
- Bng 2.4: Các nhóm t chc phát hƠnh Th ghi n ni đa
- Bng 2.5: Các tng lp khách hƠng
- Bng 2.6: Ma trn các yu t bên ngoƠi EFE ca Ngơn hƠng MHB
- Bng 2.7: Các t chc phát hƠnh Th ghi n ni đa tng đng vi Ngơn hƠng
MHB v tin ích vƠ biu phí dch v Th
- Bng 2.8: Ma trn hình nh cnh tranh ca Th ghi n ni đa MHB
- Bng 2.9: S lng cán b nhơn viên MHB giai đon 2008-2012
- Bng 2.10: S lng Th ghi n ni đa vƠ tin ích Th giai đon 2008 ậ 2012
- Bng 2.11: Tc đ tng trng ca Ngơn hƠng MHB
- Bng 2.12: Kh nng sinh li ca Ngơn hƠng MHB
- Bng 2.13: C cu vn ca Ngơn hƠng MHB
- Bng 2.14: Ch s thanh toán ca Ngơn hƠng MHB
- Bng 2.15: Ma trn các yu t bên trong (IFE) ca Ngơn hƠng MHB
- Bng 3.1: Ma trn SWOT ca Ngơn hƠng MHB
- Bng 3.2: Ma trn QSPM nhóm S-O
- Bng 3.3: Ma trn QSPM nhóm S-T
- Bng 3.4: ma trn QSPM nhóm W-O
- Bng 3.5: Ma trn QSPM nhóm W-T
DANH MC CÁC HÌNH V
- Hình 1.1: S đ tng quát môi trng vi mô
- Hình 2.1: T trng thu nhp t Hot đng dch v
- Hình 2.2: S lng th, doanh s th nm 2008 vƠ 2012
MăU
1. Săcnă thită phiă xơyă dngă chină lcă kinhă doanhă Thă ghiă nă niă đaă tiă
Ngân hàng MHB
Sn phm th đi vƠo đi sng ngi dơn Vit Nam hn 15 nm thông qua kênh
trin khai t các ngơn hƠng thng mi vƠ t nm 2007 ti Ngơn hƠng TMCP phát
trin nhƠ đng bng sông Cu Long (MHB). iu nƠy xut phát t vic ngi dơn
có mc sng phát trin hn nên ch đng tìm kim sn phm h tr cuc sng nh
giúp tit kim thi gian, vì chính ph có nhng chính sách phát trin phng tin
thanh toán không d̀ng tin mt,ầvƠ vì các ngơn hƠng chú trng phát trin th, xem
đơy lƠ 1 cách chm sóc khác hƠng cng nh đa dng hóa sn phm mƠ Ngơn hƠng
MHB lƠ mt đin hình.
Tuy nhiên, hot đng kinh doanh th vn gp phi rt nhiu khó khn khách quan
vƠ ch quan tơm lý ngi dơn a thích s dng tin mt, th trng th cnh tranh
gay gt,ầdn đn s lng th phát hƠnh ti h thng Ngơn hƠng MHB cha tng
xng vi h thng hot đng b th, tim nng ca th trng.
T thc tin nƠy, tác gi đư la chn đ tƠi XỂYăDNGăCHINăLCăKINHă
DOANHă THă GHIă Nă NIă Aă TIă NGỂNă HĨNGă THNGă MIă Că
PHNăPHÁTăTRINăNHĨăNGăBNGăSỌNGăCUăLONGăMHB nhm s
dng hiu qu các ngun lc, li th kinh doanh đ gia tng doanh thu, s lng th
vƠ cng c các mi quan h vi khách hƠng s dng Th ghi n ni đa ca Ngơn
hàng MHB.
2. Mcătiêuănghiênăcu
Phơn tích đánh giá các li th, tim nng vƠ thc trng thc hin các hot đng
kinh doanh Th ghi n ni đa ti Ngơn hƠng MHB t nm 2008 đn nm 2012. T
đó, xơy dng chin lc vƠ đ xut các gii pháp thc hin chin lc kinh doanh
Th ghi n ni đa ti Ngơn hƠng MHB t nm 2013 đn nm 2017.
3. iătngăvƠăphmăviănghiênăcu
3.1 iătngănghiênăcu
Quy trình xơy dng vƠ la chn chin lc kinh doanh cho Th ghi n ni đa
ca Ngơn hƠng MHB ti th trng Vit Nam.
3.2ăPhmăviănghiênăcu
Phm vi nghiên cu đc xác đnh trong mng th ghi n ni đa, không bao
gm dch v chp nhn thanh toán th (h thng ATM, POS,ầ) vƠ ti Ngơn hƠng
MHB.
4. Phngăphápănghiênăcu
Tác gi s dng phng pháp nghiên cu đnh tính lƠ ch yu, da vƠo các s
liu th cp ti báo cáo thng niên ca MHB t nm 2008 đn nm 2012; các tƠi
liu, báo cáo chuyên ngƠnh; các thông tin trên sách, báo chí, tp chí vƠ trên
Internet,ầ
5. Ktăcuăcaălunăvn
NgoƠi phn m đu vƠ kt lun, lun vn đc chia lƠm 3 chng
Chngă 1: C S Lụ LUN V CHIN LC CP N V KINH
DOANH.
Chngă2: PHỂN TÍCH MÔI TRNG KINH DOANH TH GHI N NI
A MHB.
Chngă 3:ă XỂY DNG CHIN LC KINH DOANH TH GHI N NI
A NGỂN HÀNG MHB GIAI ON 2013 ậ 2017.
1
Chngă1: CăSăLụăLUNăVăCHINăLCă
ăăCPăNăVăKINHăDOANH
1.1 Kháiănimăchinălcăăcpăđnăv kinh doanh
Chin lc lƠ tp hp nhng mc tiêu vƠ các chính sách ct lõi đ đt đc các
mc tiêu đó. Theo đó, chin lc không đa ra mt cách thc c th nhm đt đc
nhng mc tiêu mƠ ch đa ra các khung sn đ đnh hng cho t duy dn dt
hƠnh đng.
Mc đích ca vic xơy dng chin lc lƠ bo đm cho doanh nghip tìm vƠ
giƠnh đc li th bn vng ca mình đi vi các đi th. Thông thng, có ba
mc chin lc c bn. ó lƠ chin lc cp công ty, chin lc cp đn v kinh
doanh (SBU) vƠ chin lc cp chc nng.
Chinălcăcpăcôngăty:ălà chin lc vch rõ các mc tiêu ca công ty, xác
đnh các hot đng kinh doanh, lnh vc kinh doanh ca công ty, đa ra các chính
sách c bn đ đt các mc tiêu ca công ty.
Chin lc cp công ty thng áp dng cho nhng doanh nghip quy mô ln, hot
đng theo mô hình tp đoƠn, tng công ty, công ty m - công ty con.
Chinălcăăcpăđnăvăkinhădoanh (SBU): Chin lc nƠy vch rõ vic la
chn sn phm hoc th trng c th ca doanh nghip. Ngha lƠ chin lc xác
đnh cách thc mt doanh nghip cnh tranh vi các doanh nghip khác vƠ cách
thc mi đn v kinh doanh đóng góp vƠo s hoƠn thƠnh mc tiêu ca cp công ty.
Nu t chc ch có mt đn v kinh doanh thì chin lc công ty vƠ đn v kinh
doanh v cn bn lƠ nh nhau.
Chin lc cp đn v kinh doanh thng hng đn vic to ra các sn phm
có các đc trng, dch v ph̀ hp nhu cu vƠ mong mun ca khách hƠng; vi
chính sách giá c hp lý va thu hút nhng khách hƠng mc tiêu vƠ chim đc thì
phn vng vƠng va đt đc các mc tiêu kinh doanh v doanh thu, li nhun;
2
c̀ng hot đng khai thác th trng nh tìm kim khu vc đa lý đ bán hƠng,
khuyn khích s dng sn phm nhiu hnầ
Chinălcăcpăchcănng:ăChin lc nƠy hu thun, góp phn hoƠn thƠnh các
mc tiêu ca doanh nghip vƠ giúp thc hin các chin lc mƠ doanh nghip đ ra.
có th to ra nhng sn phm hoc nhng dch v có giá tr dƠnh cho khách
hƠng, tt c các đn v kinh doanh ph thuc vƠo vic thc hin các b phn chc
nng nh tƠi chính, nghiên cu vƠ phát trin, công ngh thông tinầ
1.2ăQuyătrìnhăxơyădngăchinălcăcpăđnăvăkinhădoanhăcaădoanhănghip
cp đ doanh nghip, công ty bt đu quy trình hoch đnh chin lc bng
cách xác đnh mc đích vƠ s mnh chung. Quy trình hoch đnh chin lc cp
đn v kinh doanh cng bao gm nhng bc cn bn nh cp công ty vƠ bao
gm 6 bc cn bn nh sau:
Bcă1: Xác đnh s mnh vƠ mc tiêu ca doanh nghip.
Bcă2: Phơn tích môi trng bên ngoƠi ca doanh nghip (môi trng v mô, vi
mô) đ nhn din thi c vƠ thách thc.
Bcă3: Phơn tích môi trng bên trong (hoƠn cnh ni b) ca doanh nghip đ
nm rõ các đim mnh, đim yu.
Bcă4: Xơy dng chin lc đ la chn.
Bcă5: La chn chin lc.
Bcă6: Các gii pháp thc hin chin lc.
1.2.1ăXácăđnhăsămnhăvƠămcătiêuăcaădoanhănghip
Sămnh:ălƠ mt phát biu có giá tr lơu dƠi v mc đích, giúp phơn bit đc
doanh nghip gia các doanh nghip khác. Phát biu nh vy cng đc xem lƠ
phát biu v trit lý kinh doanh, nhng nguyên tc kinh doanh. Tt c các điu nƠy
vch rõ khu vc kinh doanh ca doanh nghip, c th lƠ loi sn phm dch v,
nhóm khách hƠng mc tiêu, nhu cu ca khách hƠng, công ngh hoc s kt hp các
yu t nƠy.
Mcătiêu:ălƠ mt thut ng ch toƠn b các kt qu cui c̀ng, nhng kt qu
kinh doanh mƠ công ty mun đt ti. Mc tiêu xut phát t s mnh nhng riêng
3
bit vƠ c th hn. Có hai loi mc tiêu nghiên cu lƠ mc tiêu ngn hn vƠ mc
tiêu dƠi hn. Mc tiêu ngn hn phi hoƠn thƠnh trong vòng mt nm, lơu hn lƠ
mc tiêu dƠi hn.
Các nhƠ qun tr chin lc phi xác đnh mc tiêu tng trng cho doanh nghip
có th lƠ tng trng nhanh, tng trng n đnh vƠ tng trng suy gim. Nhng
mc tiêu tt thng đt các mc tiêu sau:
- Chuyên bit.
- Linh hot.
- Kh nng có th đo lng đc.
- Kh nng đt ti đc.
- Tính thng nht.
- Kh nng chp nhn đc.
1.2.2 PhơnătíchămôiătrngăbênăngoƠi
Môi trng bên ngoƠi bao gm môi trng v mô vƠ môi trng vi mô
1.2.2.1 Phân tíchămôiătrngăvămô
Môi trng v mô lƠ tp hp các yu t tác đng đn doanh nghip. Chính các
yu t nƠy khi kt hp vi nhau s xác đnh môi trng vi mô ca doanh nghip. Ví
d nh yu t chính tr, xư hi khác bit ca quc gia nƠy so vi quc gia khác s
dn đn s khác bit trong nhu cu, mong mun s dng sn phm dch v nƠo đó
ca khách hƠng.
Thông thng, các yu t ch yu sau đơy ca môi trng v mô đc nghiên
cu:
Cácăyuătăkinhăt:ăcó nh hng vô c̀ng ln đn các đn v kinh doanh. Các
yu t kinh t ch yu nh hng đn các doanh nghip lƠ giai đon ca chu k
kinh t, tc đ tng trng kinh t, tng thu nhp quc ni (GDP), thu nhp bình
quơn đu ngi, sc mua hƠng hóa dch v, chính sách tƠi chính vƠ tin tầ Mi
ni dung ca yu t kinh t có th lƠ mt c hôi hoc bt trc đi vi doanh nghip.
YuătăchínhăphăvƠăchínhătr:ăcó nh hng ngƠy cƠng ln đn hot đng ca
các doanh nghip. Doanh nghip phi tuơn theo các quy đinh v qung cáo, bo v
4
môi trng, giao dch đin t,ầHot đng ca chính ph cng có th to ra c hi
hoc nguy c. Thí d, chính ph ban hƠnh chính sách phát trin phng tin thanh
toán không d̀ng tin mt s giúp các t chc phát hƠnh th mnh dn đu t h
tng h thng công ngh thông tin nhm khai thác các khách hƠng đng ký phát
hƠnh th tim nng. Các doanh nghip hot đng đc lƠ vì điu kin xư hi cho
phép.
Nhngăyuătăxưăhi: doanh nghip cn phơn tích nhóm các yu t xư hi đ xác
đnh c hi, thách thc tim tƠng. Ch cn thay đi mt trong mt s các yu t
cng có th nh hng ln đn mt doanh nghip v xu hng doanh s, cng đng
kinh doanh. Nhng yu t xư hi nƠy thng thay đi chm chp lƠm cho chúng đôi
khi khó nhn ra nh vic ngƠy cƠng có nhiu ph n nm quyn lưnh đo ti các
doanh nghip kinh doanh trong ngƠnh công ngh thông tin, lƠ do s thay đi trong
nhn thc ca c lc lng lao đng nam vƠ n.
Nhngăyuătătănhiên:ă hoƠn cnh thiên nhiên cng tác đng vƠo quyt đnh
kinh doanh ca doanh nghip. Trc đơy vic quan tơm đn môi trng thiên nhiên
gn nh b lưng quan trong các quyt đnh kinh doanh ca doanh nghip. Gn đơy,
vn đ nƠy đư đc quan tơm hn, đc bit lƠ các vn đ liên quan đn ô nhim môi
trng, s dng lưng phí tƠi nguyên thiên nhiên.
Yuătăcôngănghă vƠăkă thut:ă doanh nghip ngƠy cƠng ph thuc vƠo công
ngh hin đi. S còn có nhiu công ngh tiên tin ra đi vƠ đc áp dng mang li
c hôi cng nh nguy c đi vi doanh nghip. Doanh nghip cng phi cnh giác
đi vi các công ngh mi có th lƠm cho sn phm ca h b lc hu. Các doanh
nghip mi, các doanh nghip đư đng vng thng gp nhiu khó khn trong vic
áp dng thƠnh công các công ngh mi nht vƠo mô hình hot đng kinh doanh
hin ti ca mình. Vic đu t mnh vƠo mt công ngh nhanh chóng b lc hu có
th dn đn các vn đ rc ri. Nu doanh nghip d báo đc lƠ mt công ngh đư
phát trin gn chm mc cao nht thì nên tránh đu t, thay vƠo đó đi công ngh
mi ra đi.
1.2.2.2ăPhơnătíchămôiătrngăviămô
5
Tt c doanh nghip đu kinh doanh trong mt môi trng luôn có s tác đng
đn cách thc doanh nghip kinh doanh sn phm dch v. Nhng doanh nghip
nƠo hiu bit, theo dõi vƠ phn ng nhanh nhy vi s thay đi ca môi trng thì
s t to đc c hi đ cnh tranh hiu qu trong th trng vn d luôn din s
cnh tranh cng thng. Môi trng v mô chính lƠ mt th trng ca t chc.
Thông thng, các yu t ch yu sau đơy ca môi trng vi mô đc nghiên
cu:
Hình 1.1: Săđătngăquátămôiătrngăviămô
iă thă cnhă tranh: Hiu bit các đi th cnh tranh lƠ rt quan trng cho
doanh nghip. Cng đ ca s cnh tranh có th d báo da trên tc đ tng
trng ca ngƠnh công nghip, c cu chi phí c đnh vƠ mc đ đa dng hóa sn
phm. Các ni dung then cht khi tìm hiu đi th cnh tranh bao gm mc đích
tng lai, v th hin ti, mt mnh vƠ yu ca đi th, nhn đnh ca đi th v v
th ca chính đi th trong ngƠnh công nghip.
Các đi th cnh tranh trong
ngành
S tranh đua gia
các doanh nghip
hin có trong ngƠnh
Các đi th tim n
Nguy c có các đi th cnh tranh mi
NhƠ cung cp
Kh nng thng lng
ca ngi cung cp hƠng
Ngi mua
Kh nng thng lng
ca ngi mua hƠng
Sn phm thay th
Nguy c do các sn phm
vƠ dch v thay th
6
tìm hiu đi th, có rt nhiu cách đ thu thp thông tin t̀y theo đc đim
kinh doanh ca tng ngƠnh ngh c th nh theo dõi báo cáo thng niên, phng
vn các khách hƠng ngi tiêu th v vic bán sn phm ca đi th cnh tranh,
phng vn các nhơn viên c ca đi th cnh tranh, ầ
NhngăkháchăhƠng:ăkhách hƠng trung thƠnh lƠ mt li th ln ca công ty. To
dng s trung thƠnh ni khách hƠng t vic tha mưn các nhu cu, mong mun ca
khách hƠng nhiu hn k vng ca h. Khi tìm hiu v khách hƠng, các bin s
chính cn đc xem xét lƠ nhơn khu hc, tơm lý đ tr li các cơu hi bao gm vì
sao khách hƠng mua (hoc không mua) sn phm?, nhng vn đ nƠo ca khách
hƠng cn xem xét? H mua nh th nƠo? Ai có liên quan đn quyt đnh mua hƠng
ca khách hƠng? Yu t quan trng nht đi vi quyt đnh cui c̀ng lƠ gì? Các
khác bit quan trng gia các khách hƠng lƠ gì? Có nhng nhóm khách hƠng tng
t nh vy trên toƠn quc hay trên th gii không?
NhƠă cungă cp:ă lƠ các t chc, cá nhơn cung cp yu t đu vƠo cho doanh
nghip nh vt t, thit b, lao đng, công ngh,ầH to ra áp lc cho doanh
nghip thông quá giá c, cht lng, tính đc quyn, ầ
iăthătimănămi:ăđi th mi tham gia kinh doanh trong ngƠnh có th lƠm
gim li nhun ca doanh nghip do h đa vƠo khai thác các nng lc sn xut
mi nhm chim th trng vƠ các ngun lc. Bên cnh đó, vic bo v v trí trong
cnh tranh ca doanh nghip lƠ duy trì hƠng rƠo ngn cn hp pháp đ chng li s
xơm nhp t bên ngoƠi vƠo. Nhng hƠng rƠo nƠy lƠ li th sn xut trên quy mô ln,
đa dng hóa sn phm, s đòi hi có ngun tƠi chính ln, chi phí chuyn đi mt
hƠng cao, kh nng hn ch trong vic xơm nhp các kênh tiêu th vng vƠng vƠ u
th v giá thƠnh mƠ đi th cnh tranh không to ra đc.
Snăphmăthayăth:ălƠ nhng sn phm ca ngƠnh khác nhng phc v nhu cu
khách hƠng tng t nh sn phm ngƠnh ca doanh nghip. Sn phm thay th lƠ
mi đe da cnh tranh ln, lƠm gim kh nng bán giá cao đn khách hƠng, dn đn
gim kh nng sinh li ca doanh nghip. Doanh nghip cn nghiên cu vƠ theo dõi
các mt hƠng thay th tim n.
7
1.2.3 Phân tích môi trngăbênătrongăcaădoanhănghip
Mi doanh nghip đu có đim mnh vƠ đim yu. Thông qua vic đánh giá các
ngun lc, các yu t ni b, doanh nghip s có cái nhìn toƠn din v đim mnh,
đim yu, hiu rõ li th cnh tranh ca mình, kt hp vi thi c, thách thc t
môi trng bên ngoƠi, to thƠnh nn tng đ xác đnh vƠ la chn chin lc kinh
doanh ph̀ hp.
Các yu t ni b bao gm:
- Ngun nhơn lc (nhƠ qun tr các cp, ngi tha hƠnh)
- Ngun lc vt cht (mt bng kinh doanh, thông tin môi trng kinh
doanh, )
- Các ngun lc vô hình (uy tín doanh nghip trong quá trình phát trin, s
trung thƠnh ca khách hƠng,ầ)
- Hot đng ca b phn Marketing.
- Hot đng ca b phn nhơn s.
- Hot đng ca b phn tƠi chính k toán.
- Hot đng ca b phn nghiên cu vƠ phát trin.
- Hot đng sn xut vƠ tác nghip.
- Hot đng qun tr cht lng.
- Hot đng ca b phn mua hƠng.
- Hot đng ca h thng thông tin trong doanh nghip.
1.2.4 Xơyădngăchinălcăđălaăchn
Quá trình xơy dng chin lc gm 3 giai đon: nhp vƠo, kt hp vƠ quyt đnh.
Ti mi giai đon, có các công c đc s dng đ h tr vic xác đnh, đánh giá
chin lc. C th:
- Giai đon nhp vƠo: s dng ma trn EFA, ma trn hình nh cnh tranh, ma
trn IFE.
- Giai đon kt hp: s dng ma trn SWOT.
- Giai đon quyt đnh: s dng ma trn QSPM.
8
Các công c nƠy giúp xác đnh mt cách khoa hc các chin lc đ thc hin
mc tiêu dƠi hn ca t chc. S tho lun gia các chuyên gia, các nhƠ qun tr,
các chuyên viên trong quá trình phát trin các ma trn lƠ cn thit, góp phn xơy
dng các quyt đnh chin lc.
MaătrnăđánhăgiáăcácăyuătăbênăngoƠiăEFA: gm 5 bc.
Bc 1: Lp danh mc các yu t có vai trò quyt đnh đi vi s thƠnh công
nh đư nhn din trong quá trình kim tra các yu t bên ngoƠi bao gm thi c,
thách thc. Ti thiu lƠ 5 yu t, thông thng t 10 đn 20 yu t.
Bc 2: Phơn loi tm quan trng t 0,0 (không quan trng) đn 1,0 (rt quan
trng) cho mi yu t. Mc phơn loi thích hp có th đc xác đnh bng cách
tho lun v yu t nƠy vƠ đt đc s nht trí ca nhóm. Tng s các mc phơn
loi đc n đnh cho các nhơn t nƠy phi bng 1,0.
Bc 3: Phơn loi cách thc mƠ các chin lc hin ti ca công ty phn ng vi
yu t nƠy t 1 (phn ng ít), 2 (phn ng trung bình), 3 (phn ng trên trung bình)
đn 4 (phn ng nhiu). S phơn loi nƠy da trên doanh nghip.
Bc 4: Nhơn tm quan trng ca mi bin s vi loi ca nó đ xác đnh s
đim v tm quan trng.
Bc 5: Cng tng s đim v tm quan trng cho mi bin s đ xác đnh tng
s đim quan trng cho t chc.
Tng s đim quan trng ca doanh nghip dao đng t 1 đn 4. Tng s đim
quan trng trung bình lƠ 2,5. Tng s đim cƠng ln chng t doanh nghip đang
phn ng rt tt vi thi c, thách thc trong môi trng ca mình.
MaătrnăhìnhănhăcnhătranhăCPM:ăVic thit lp ma trn CPM cng bao gm 5
bc nh xơy dng ma trn EFA. Sau đó, so sánh s đim tng cng ca đn v
kinh doanh nghiên cu vi các đi th chính đ thy đc v trí vƠ kh nng ca
doanh nghip.
MaătrnăniăbăIFE:ăgm 5 bc.
9
Bc 1: Lit kê các yu t đư nhn din trong quá trình phơn tích các yu t ni
b bao gm đim mnh, đim yu. Ti thiu lƠ 5 yu t, thông thng t 10 đn 20
yu t.
Bc 2: Phơn loi tm quan trng t 0,0 (không quan trng) đn 1,0 (rt quan
trng) cho mi yu t. Các yu t nƠy không k lƠ đim mnh hay đim yu ca
doanh nghip, min lƠ nh hng nht đn thƠnh qu hot đng ca t chc lƠ có
tm quan trng nht. Tng s các mc phơn loi đc n đnh cho các nhơn t nƠy
phi bng 1,0. S phơn loi nƠy da trên c s ngƠnh.
Bc 3: Phơn loi t 1 đn 4 cho mi yu t đi din. Trong đó 1 lƠ đim yu ln
nht, 2 lƠ đim yu ít nht, 3 lƠ đim mnh ít nht, 4 lƠ đim mnh nhiu nht. S
phơn loi nƠy da trên c s công ty.
Bc 4: Nhơn tm quan trng ca mi bin s vi loi ca nó đ xác đnh s
đim v tm quan trng.
Bc 5: Cng tng s đim v tm quan trng cho mi bin s đ xác đnh tng
s đim quan trng cho t chc.
S đim trung bình lƠ 2,5; cao nht lƠ 4; thp nht lƠ 1. S đim quan trng thp
hn 2,5 cho thy công ty yu v ni b. S đim quan trng cao hn 2,5 cho thy
công ty mnh v ni b.
MaătrnăSWOTă(Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats): nhm đa ra
các chin lc ph̀ hp, kh thi đ thc hin trên c s kt hp các đim mnh,
đim yu, c hi, nguy c vi nhau hình thƠnh 4 nhóm chin lc:
Nhóm chin lc SO: s dng nhng đim mnh bên trong đ tn dng nhng
c hi bên ngoƠi.
Nhóm chin lc WO: ci thin nhng đim yu bên trong bng cách tn dng
các c hi bên ngoƠi.
Nhóm chin lc ST: s dng các đim mnh ca doanh nghip đ hn ch
nh hng ca các nguy c bên ngoƠi.
10
Nhóm chin lc WT: nhm gim đi nhng đim yu bên trong vƠ tránh
nhng mi đe da t môi trng bên ngoƠi. ơy lƠ nhóm chin lc phòng
th.
MaătrnăhochăđnhăchinălcăcóăthăđnhălngăQSPM
Ma trn QSPM s dng các yu t đu vƠo lƠ các thông tin t các ma trn đánh
giá các yu t bên ngoƠi EFA, ma trn hình nh cnh tranh CPM, Ma trn ni b
IFE, Ma trn SWOT vƠ bao gm 6 bc.
Bc 1: Lit kê các yu t bên ngoƠi vƠ các yu t bên trong. Các thông tin nƠy
nên đc ly trc tip t ma trn EFA vƠ IFE, bao gm ti thiu 10 yu t thƠnh
công quan trng bên ngoƠi vƠ 10 yu t thƠnh công quan trng bên trong.
Bc 2: Phơn loi cho mi yu t thƠnh công quan trng bên ngoƠi vƠ bên trong.
S phơn loi nƠy y ht nh trong ma trn EFA vƠ IFE.
Bc 3: Nghiên cu ma trn SWOT giai đon kt hp, xác đnh các chin lc
thay th mƠ doanh nghip nên xem xét đ thc hin.
Bc 4: Xác đnh s đim hp dn. S đim hp dn biu th tính hp dn tng
đi ca mi chin lc so vi các chin lc khác. S đim hp dn đc phơn t 1
= không hp dn, 2 = có hp dn đôi chút, 3 = khá hp dn đn 4 = rt hp dn.
Bc 5: Tính tng s đim hp dn lƠ kt qu ca vic nhơn s đim phơn loi
(bc 2) vi s đim hp dn (bc 4).
Bc 6: Tính cng các s đim hp dn (bc 5). Tng s đim hp dn cƠng
cao thì chin lc cƠng hp dn.
Yuăt
Phơnăloi
Chinălcăcóăthăthayăth
Că să
caă đimă
hpădn
Chinălcă1
Chinălcă2
Să
đimă
hpă
dn
Tngă
să
đimă
hpă
dn
Să
đimă
hpă
dn
Tngă
să
đimă
hpă
dn
Các yu t bên
11
trong
Các yu t bên
ngoài
Tng đim hp
dn
Phơn loi yu t bên trong: 1 = đim yu ln nht, 2 = đim yu ít nht, 3 = đim
mnh ít nht, 4 = đim mnh nhiu nht.
Phơn loi yu t bên ngoƠi: 1 = doanh nghip phn ng ít, 2 = doanh nghip phn
ng trung bình, 3 = doanh nghip phn ng trên trung bình, 4 = doanh nghip phn
ng nhiu.
S đim hp dn: 1 = không hp dn, 2 = có hp dn đôi chút, 3 = khá hp dn, 4
= rt hp dn.
1.3 Cácăchinălcă cpăđnăvăkinh doanh
1.3.1 CácăchinălcăcnhătranhătheoăquanăđimăcaăM.Porter
NhƠ qun tr đn v kinh doanh cn c vƠo mc tiêu vƠ các ngun lc ca đn v
c th đ la chn chin lc thích hp nhm to li th cnh tranh trên th trng.
Chinălcădnăđuăchiăphíăthp:ă
Chin lc dn đu chi phí thp lƠ gii pháp to li th cnh tranh bng cách
đnh giá thp hn các đi th cnh tranh nhm thu hút khách hang mc tiêu nhy
cm vi giá thp vƠ chim đc th phn ln. Chin lc nƠy giúp ngn chn kh
nng thu hút công ty cnh tranh tham gia vƠo ngƠnh kinh doanh hin ti.
LI TH CNH TRANH
Chiăphíăthp
Snăphmăkhácăbit
1. Chin lc dn đu chi phí
thp
2. Chin lc khác bit hóa
4a. Chin lc tp trung chi phí
thp
4b. Chin lc tp trung khác
bit hóa
3. Chin lc chi phí
thp hp lý hoc khác
bit hóa
TH TRNG MC TIểU
Rng
Hp
12
đt đc li nhun ti đa khi la chn chin lc nƠy, doanh nghip có các
la chn sau:
S dng li th chi phí đ đnh giá thp: doanh nghip có hai la chn bao
gm gi quy mô ct gim giá nh hn quy mô li th chi phí ca công ty
hoc tng đc doanh s b sung thêm nhm gia tng tng s li nhun. La
chn nƠy ph̀ hp vi các doanh nghip sn xut hƠng tiêu d̀ng có th phn
ln, có kh nng phát trin doanh s trong tng lai.
Không ct gim giá hoƠn toƠn, bng lòng vi th phn hin ti vƠ s dng
công c thp hn. La chn nƠy ph̀ hp vi đn v kinh doanh có kh nng
ct gim chi phí sn xut vƠ phơn phi.
Chinălcăkhácăbităhóa:
Chin lc khác bit hóa lƠ gii pháp to li th cnh tranh bng cách to ra các
chng loi sn phm vƠ các chng trình Marketing có s khác bit so vi đi th
cnh tranh. Doanh nghip có th đnh giá cao hn giá sn phm thông thng, gia
tng doanh s nh thu hút khách hƠng trung thƠnh vi nhưn hiu.
Nhng ch đ mƠ doanh nghip có th s dng đ to s khác bit nh kh nng
d tr hƠng đ phơn phi cho khách hƠng rng khp trong thi gian ngn nht, ng
dng khoa hc trong thit k vƠ điu hƠnh vic thc hin, uy tín vƠ d phơn
bit,ầ to ra thuc tính khác bit, doanh nghip có th thc hin các bin pháp
nh sn xut sn phm cht lng vt tri, tp trung hot đng nghiên cu vƠ phát
trin sn phm/sn xut, qun tr cht lng cht ch, xúc tin bán hƠng vt tri,ầ
Chinălcăchiăphíăthpăhpălýăktăhpăviăkhácăbităhóaăcácăyuătăđuăra:
Chin lc chi phí thp hp lý kt hp vi khác bit hóa các yu t đu ra lƠ gii
pháp to li th cnh tranh bng cách cung cp cho khách hƠng nhng giá tr vt
tri so vi giá c sn phm (các thuc tính sn phm tng t nh các nhưn hiu
cnh tranh nhng giá c thp tng đi).
thc hin chin lc nƠy, doanh nghip phi có các ngun lc, các bí quyt
vƠ nhng kh nng tim tƠng đ to ra đc sn phm. Các khách hƠng mc tiêu
ca chin lc nƠy lƠ khách hƠng va nhy cm vi giá c ln giá tr sn phm.
13
Chinălcătpătrungăhayănănáuăthătrng:
Chin lc tp trung hay n náu th trng lƠ gii pháp to li th cnh tranh
bng cách tp trung vƠo phơn khúc th trng v khu vc đa lý, sn phm, đi
tng khách hƠng. Khi chn chin lc tp trung da vƠo chi phí thp, doanh
nghip nghiên cu mong mun ca khách hƠng mua sn phm vi giá thp hn so
vi phn còn li ca th trng. Chin lc tp trung s khác bit tp trung sn xut
mt hƠng riêng bit trong mt chng loi sn phm.
Chin lc nƠy ph̀ hp khi phơn khúc th trng n náu đ ln đ to doanh thu,
doanh nghip dn đu ngƠnh không đu t vƠo phơn khúc, doanh nghip có ngun
lc đ chng li các cuc tn công ca đi th cnh tranh.Ri ro ca chin lc nƠy
lƠ khách hƠng có th thay đi nhu cu theo thi gian, đi th cnh tranh tìm phng
pháp hu hiu đ tn công.
1.3.2 MtăsăchinălcăThăghiănăniăđaăcaăngơnăhƠngătiăthătrngăVită
Nam:
ChinălcăcaăNgơnăhƠngăTMCPăNgoiăthngăVităNamă(Vietcombank):
Nm 2002, Vietcombank bt đu phát hƠnh th ghi n ni đa thng hiu
Connect 24. Hin ti Vietcombank đư phát hƠnh nhiu sn phm th đa dng bao
gm th ghi n ni đa Vietcombank Connect24, th ghi n quc t Vietcombank
Connect24 Visa, Vietcombank Mastercard và Vietcombank Cashback Plus
American Express hoc các sn phm th tín dng American Express, Visa,
MasterCard, JCB và UnionPay.
Theo báo cáo thng mi đin t 2012 ca B Công thng (Cc Thng mi
đin t vƠ Công ngh thông tin), tính đn tháng 11/2012 Vietcombank đư phát hành
đc hn 5,6 triu th ghi n ni đa, ch xp sau 3 ngơn hƠng Công thng Vit
Nam, Nông Nghip vƠ ông Á.
Th mnh ca Vietcombank lƠ 1 trong nhng Ngơn hƠng ra đi sm vƠ ln nht
Vit Nam, có thng hiu mnh nht ti Vit Nam, đi đu trong lnh vc th ti
Vit Nam, đi đu trong vic đu t, trang b công ngh mi nhm đa dng hóa &
hin đi hóa dch v Ngơn hƠng vƠ s lng đim giao dch ln. Tính đn nm
14
2012, mng li đim giao dch phát hƠnh th ca Vietcombank lƠ 391 bao gm
Hi s, S giao dch, 78 chi nhánh & 311 phòng giao dch ti 47/63 tnh thƠnh ph
trong c nc. S lng ATM lƠ 1.835 vƠ s lng POS lƠ 32.178.
Tuy nhiên, đim yu ca Vietcombank lƠ dch v chm sóc khách hƠng cha tt,
thng xuyên xy ra tình trng máy ATM ri vƠo trng thái không s dng đc
nên b khách hƠng phƠn nƠn.
i vi Th ghi n ni đa, Vietcombank áp dng chin lc kinh doanh ắChi
phí thp kt hp vi khác bit hóaẰ. Th ghi n ni đa va có tin ích nhiu (thuc
nhóm có t 56-80 tin ích, chim 70%-100% s lng tin ích th trên th trng)
va có phí phát hƠnh th thp (thuc nhóm có phí phát hƠnh vƠ phí thng niên t
70.000đ tr xung, ngng di 30% khung giá trên th trng).
ChinălcăcaăNgơnăhƠngăTMCPăôngăÁă(DongAăBank):ă
Nm 2004, Ngơn hƠng ông Á bt đu phát hƠnh th ghi n ni đa thng hiu
th a nng ông Á. Hin ti Ngơn hƠng ông Á đư phát hƠnh phát hƠnh 8 loi th
bao gm th a Nng ông Á, Th liên kt sinh viên, Th a nng Chng khoán,
Th tín dng Visa, Th Bác s, Th mua sm, Th nhƠ giáo vƠ Th đng thng
hiu ông Á Bank ậ Co.op mart.
Theo báo cáo thng mi đin t 2012 ca B Công thng (Cc Thng mi
đin t vƠ Công ngh thông tin), tính đn tháng 11/2012 Ngơn hƠng ông Á đư phát
hƠnh đc hn 6 triu th ghi n ni đa, ch xp sau 2 ngơn hƠng Công thng Vit
Nam vƠ Nông Nghip.
Th mnh ca Ngơn hƠng ông Á lƠ Ban lưnh đo tp trung đu t công ngh đ
phát trin cho Th thanh toán/Th ghi n ni đa rt mnh, d̀ng Th nh 1 công c
marketing, dch v chm sóc khách hƠng tt, không đ xy ra nhng trng hp
khách hƠng than phin, thng hiu th mnh, đc nhiu ngi bit đn vƠ đ ph
tnh, thƠnh ph có chi nhánh ln, thun li trong vic phát trin th. Tính đn nm
2012, mng li đim giao dch phát hƠnh th ca Ngơn hƠng ông Á là 242 bao
gm Hi s, 1 S giao dch, hn 240 chi nhánh, phòng giao dch vƠ trung tơm giao
dch 24 gi trên c nc. S lng ATM lƠ 1.400 vƠ s lng POS lƠ 1.500.
15
Tuy nhiên, đim yu ca Ngơn hƠng ông Á lƠ tp trung tng s lng th nên
s lng th không hot đng nhiu, ngha lƠ khách hƠng m th nhng thc t
khách hƠng không s dng th hoc giao dch th rt ít.
i vi Th ghi n ni đa, Ngơn hƠng ông Á áp dng chin lc kinh doanh
ắChi phí thp kt hp vi khác bit hóaẰ, đng thi tp trung phát hƠnh Th ghi n
ni đa trc vi phng chơm ắBình dơn hoá dch v ngơn hƠng - i chúng hóa
công ngh ngơn hƠngẰ. Mc d̀ ra đi mun (2004) nhng vi s đu t ln v công
ngh, Th ghi n ni đa ông Á hin ti có đy đ tin ích cung cp cho khách
hƠng. Th ghi n ni đa ca Ngơn hƠng ông Á va có tin ích nhiu (thuc nhóm
Th ghi n ni đa có t 56-80 tin ích, chim 70%-100% s lng tin ích trên th
trng) va có phí phát hƠnh thp (thuc nhóm Th ghi n ni đia có phí phát hƠnh
vƠ phí thng niên t 70.000đ tr xung, ngng di 30% khung giá trên th
trng).
1.4 Tngăquanăvăthăghiănăniăđa
1.4.1ăKháiănim
Th ghi n ni đa lƠ mt loi th đin t đc các Ngân hàng phát hành, cho
phép khách hƠng s dng trc tip tƠi khon ca mình đ thanh toán hƠng hóa, dch
v hoc rút tin.
1.4.2 Vai trò
Th ghi n ni đa đem li cho khách hàng các li ích sau đơy:
Có th giao dch vi ngơn hƠng phát hƠnh th 24/7 vƠ trên toƠn quc.
Giao dch tc thi, thun tin, nhanh chóng.
D dƠng kim tra tƠi khon.
Sinh li trên s d có trong tƠi khon.
Không phi đem theo tin mt, không lo s mt tin ngay c khi mt th.
Bên cnh đó, Th ghi n ni đa cng còn tn ti mt s nhc đim nh sau so
vi các phng tin thanh toán khác:
Phm vi s dng hn ch trong lưnh th Vit Nam.
Lưi sut ca s d trên Th rt thp.