CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN DỰ PHÒNG RỦI RO TÍN DỤNG TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN VIỆT NAM.PDF

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP H CHÍ MINH



NGUYN TH DIM KIU


CÁC NHÂN T NH HNG N
D PHÒNG RI RO TÍN DNG T

CÁC NGÂN HÀNG THNG

C PHN VIT NAM



LUN VN THC S KINH T








TP. H Chí Minh - Nm 2013
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP H CHÍ MINH

NGUYN TH DIM KIU

CÁC NHÂN T NH HNG N
D PHÒNG RI RO TÍN DNG T

CÁC NGỂN HÀNG THNG
C PHN VIT NAM

Chuyên ngành : Tài chính – Ngân hàng
Mã s : 60340201

LUN VN THC S KINH T



NGI HNG DN KHOA HC
PGS. TS TRM TH XUỂN HNG


TP. H Chí Minh - Nm 2013




LI CAM OAN
Tôi cam đoan rng lun vn “Các nhân t nh hng đn d phòng ri ro
tín dng t
các c phn Vit Nam” này là bài nghiên cu
ca chính tôi. Các s liu trong lun vn là trung thc, chính xác và đc thu thp t
nhng ngun chính thng và đáng tin cy.

TP. H Chí Minh, nm 2013


NGUYN TH DIM KIU





MC LC
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CÁC T VIT TT
DANH MC CÁC BNG
DANH MC HÌNH V,  TH
M U 1
1. t vn đ nghiên cu 1
2. Câu hi nghiêu cu 2
3. Mc tiêu nghiên cu 2
4. Phm vi nghiên cu 2
5. Phng pháp nghiên cu 3
6. óng góp ca nghiên cu 3
7. Kt cu lun vn 4
CHNG 1
TNG QUAN V
CÁC NHÂN T NH HNG N D PHÒNG RI RO
TÍN DNG TI NGỂN HÀNG THNG MI 5
1.1 Tng quan v ri ro tín dng 5
1.1.1 Khái nim ri ro tín dng 5

1.1.2 Phân loi ri ro tín dng 6
1.1.3 Nguyên nhân và hu qu ca ri ro tín dng 7




1.1.3.1 Nguyên nhân 7
1.1.3.2 Hu qu ca ri ro tín dng 8
1.1.4 ánh giá ri ro tín dng 9
1.1.4.1 T l n xu 9
1.1.4.2 H s ri ro tín dng 13
1.1.4.3 Tng trng tín dng 14
1.2 Tng quan v d 14
1.2.1 Khái nim d phòng ri ro tín dng 14
1.2.2 Phân loi d phòng và cách trích lp d phòng 15
1.2.3 S dng d phòng đ x lý ri ro 18
1.3 Các nhân t nh hng đn d phòng ri ro tín dng 19
1.3.1 Tng trng GDP 19
1.3.2 Lãi sut 20
1.3.3 N xu 21
1.3.4 H s ri ro tín dng 22
1.3.5 Tng trng tín dng 22
1.3.6 Thu nhp trc thu và trích lp d phòng 22
1.3.7 Quy mô ngân hàng 23
24
CHNG 2
PHÂN TÍCH CÁC NHÂN T NH HNG N RI RO TÍN
DNG TI CÁC NGỂN HÀNG THNG MI C PHN 25

2.1
ri ro tín dng ca các ngân hàng thng mi c
phn
25
2.2
nh hng đn ri ro tín dng
c phn 27
2.2.1 Tng trng GDP 27
2.2.2 Lãi sut 32
2.2.3 N xu 34
2.2.4 H s ri ro tín dng 37
2.2.5 Tng trng tín dng 38
2.2.6 Thu nhp trc thu và trích lp d phòng 41
2.2.7 Quy mô ngân hàng 43
45
CHNG 3
CÁC NHÂN T NH HNG N
RI RO TÍN DNG NGỂN HÀNG THNG MI C
PHN
46
3.1 Gi thuyt nghiên cu 47
3.1.1 Tng trng GDP 47
3.1.2 Lãi sut 47
3.1.3 N xu 48
3.1.4 H s ri ro tín dng 48
3.1.5 Tng trng tín dng 48
3.1.6 Thu nhp trc thu và trích lp d phòng 49
3.1.7 Quy mô ngân hàng 49

3.2 Phng pháp nghiên cu 50
3.2.1 Mu 50
3.2.2 Bin đo lng 51
3.2.3 Quy trình nghiên cu 52
3.3 Kt qu nghiên cu 54
3.3.1
u 54
3.3.2 Kt qu nghiên cu thc nghim 56
65
CHNG 4
NG DNG KT QU NGHIểN CU  XUT GII PHÁP V D PHÒNG
RI RO TệN DNG 66
4.1 i vi Chính ph 66
4.2 i vi Ngân hàng Nhà nc 67
4.3 i vi các ngân hàng thng mi c phn 69
4 74
KT LUN 75
TÀI LIU THAM KHO
PH LC





DANH MC CÁC T VIT TT
CREDGR

Credit growth (Tng trng tín dng)
DPRRTD
D phòng ri ro tín dng
EBTP
Earnings before tax and provision (Thu nhp trc thu và

GDP
Gross domestic product (Tng sn phm quc ni)
GDPGR
Gross domestic product growth (Tng trng GDP)
LLR
Loan loss reserves (D phòng ri ro tín dng)
LTA
Loan to total assets (D n cho vay trên tng tài sn)
NHNN
Ngân hàng Nhà Nc
NHTM
Ngân hàng thng mi
NHTMCP
Ngân hàng thng mi c phn
NPL
Non performing loan (N xu)
OLS
Ordinary Least Squares (Bình phng bé nht thông thng)
Q
Quyt đnh
RATE
Lãi sut
REM
Random Effect Model (Mô hình nh hng ngu nhiên)

ROE
Return on equity (Li nhun ròng trên vn ch s hu)
SIZE
Quy mô ngân hàng






DANH MC CÁC BNG
Bng 1.1 T l khu tr ti đa đi vi tài sn đm bo 17
Bng 2.1 S liu DPRRTD và li nhun ca các NHTMCP Vit Nam 25
Bng 2.2 T l tng trng GDP ca Vit Nam 28
Bng 2.3 Lãi sut tin gi k hn 12 tháng bình quân ca 30 NHTMCP 34
Bng 2.4 T l n xu bình quân ca 30 NHTMCP 35
Bng 2.5 H s ri ro tín dng bình quân ca 30 NHTMCP 38
Bng 2.6 T l tng trng tín dng bình quân ca 30 NHTMCP 39
Bng 2.7 Thu nhp bình quân ca 30 NHTMCP 42
Bng 3.1 Bng mô t các bin đo lng đc s dng trong nghiên cu 51
Bng 3.2 Bng thng kê mô t các bin quan sát 55
Bng 3.3 Bng kt qu mô hình hi quy OLS 56
Bng 3.4 Bng ma trn tng quan gia các bin 57
Bng 3.5 Bng kim đnh phng sai sai s thay đi và t tng quan ca sai s 58
Bng 3.6 Bng kt qu hi quy (phng pháp Random Effect Model) 59




DANH MC HÌNH V,  TH

 th 2.1:  th biu din mi tng quan gia d phòng ri ro tín dng vi li
nhun ròng trên vn ch s hu ca các NHTMCP Vit Nam 26
 th 2.2:  th biu din mi tng quan gia tng trng GDP vi d phòng ri
ro tín dng ca các NHTMCP Vit Nam 27
 th 2.3:  th biu din mi tng quan gia lãi sut vi d phòng ri ro tín dng
ca các NHTMCP Vit Nam 33
 th 2.4:  th biu din mi tng quan gia n xu vi d phòng ri ro tín dng
ca các NHTMCP Vit Nam 35
 th 2.5:  th biu din mi tng quan gia h s ri ro tín dng vi d phòng
ri ro tín dng ca các NHTMCP Vit Nam 37
 th 2.6:  th biu din mi tng quan gia tng trng tín dng vi d phòng
ri ro tín dng ca các NHTMCP Vit Nam 38
 th 2.7:  th biu din mi tng quan gia thu nhp trc thu và trích lp d
phòng vi d phòng ri ro tín dng ca các NHTMCP Vit Nam 40
 th 2.8:  th biu din mi tng quan gia quy mô ngân hàng vi d phòng ri
ro tín dng ca các NHTMCP Vit Nam 42
Hình 3.1 S đ tóm tt các nhân t tác đng đn d phòng ri ro tín dng 45





1
M U
1. t vn đ nghiên cu
Ngân hàng là mt loi hình t chc trung gian tài chính quan trng nht, có vai
trò quan trng trong vic phát trin nn kinh t ca quc gia. S hot đng hiu qu
ca h thng ngân hàng gn lin vi s hng thnh ca nn kinh t. Ngày nay, hot
đng kinh doanh ngân hàng đã phong phú và đa dng hn rt nhiu nhng tín dng
vn chim t trng ln trong hot đng ca các ngân hàng thng mi Vit Nam. Kinh

doanh tín dng mang li ngun li ln nht nhng cng tim n nhiu ri ro nht cho
ngân hàng.  hn ch nh hng ca nhng thit hi do ri ro tín dng gây ra đi vi
hot đng kinh doanh, mt trong các bin pháp hu hiu mà các ngân hàng đang s
dng là trích lp d phòng ri ro tín dng. D phòng ri ro tín dng đc trích lp phù
hp s đm bo an toàn cho hot đng ca ngân hàng đng thi mang li li nhun
cho ngân hàng. Theo Beatty và Liao (2009), chính sách d phòng ri ro tín dng có
vai trò rt quan trng trong vic đánh giá s n đnh ca h thng tài chính, đóng góp
vào s thay đi li nhun ca các ngân hàng và v trí ngun vn, trong đó có vai trò
cung cp tín dng cho nn kinh t.
T
, công trình nghiên
cu tp trung vào các nhân t nh hng đn d phòng ri ro tín dng theo nhiu góc
đ nghiên cu khác nhau nh: tng trng GDP (Eng và Nabar, 2007; Taktak và các
tác gi, 2010; Floro, 2010; Packer và Zhu, 2012); lãi sut (Floro, 2010); n xu
(Taktak và các tác gi, 2010; Floro, 2010; Packer và Zhu, 2012; Misman và Ahmad,
2011); h s ri ro tín dng (Taktak và các tác gi, 2010; Packer và Zhu, 2012; Floro,
2010); tng trng tín dng (Floro, 2010; Packer và Zhu, 2012); thu nhp trc thu
và trích lp d phòng (Taktak và các tác gi, 2010; Packer và Zhu, 2012; Floro, 2010;
Misman và Ahmad, 2011); quy mô ngân hàng (Eng và Nabar, 2007; Floro, 2010;
Taktak và các tác gi, 2010).
2
Tuy nhiên, so vi nhng nghiên cu trên th gii nh va đ cp trên,  Vit
Nam, có rt ít các công trình nghiên cu v vn đ d phòng ri ro tín dng. Do tm
quan trng ca chính sách d phòng ri ro tín dng đi vi hot đng ngân hàng, cho
nên rt thit yu đ nghiên cu các nhân t nh hng đn trích lp d phòng ri ro
ngân hàng. Chính vì vy, lun vn hng đn nghiên cu: “Các nhân t nh hng
đn d phòng ri ro tín dng
các c phn ”.
2. Câu hi nghiêu cu
Câu hi nghiên cu đc đt ra là:

Các nhân t nh hng đn d phòng ri ro tín dng ti các ngân hàng
thng mi c phn Vit Nam nh th nào?
3. Mc tiêu nghiên cu
Sau khi đt câu hi nghiên cu, vi mc đích xem xét và xác đnh các nhân t
nh hng đn d phòng ri ro tín dng ngân hàng, lun vn nghiên cu này mong
mun đt đc các mc tiêu sau:
Xác đnh đc các nhân t nh hng đn d phòng ri ro tín dng ti các
ngân hàng thng mi c phn (NHTMCP) Vit Nam.
o lng nh hng ca các nhân t đn d phòng ri ro tín dng ti các
ngân hàng thng mi c phn Vit Nam.
 xut mt s gii pháp tiêu biu và kh thi cho công tác qun lý  các
ngân hàng và điu hành chính sách ca Ngân hàng nhà nc.
4. Phm vi nghiên cu
Lun vn nghi
30 c phn ti
thi gian 6-
30 c phn trong thi gian
2006-2012 (Danh sách 30 ngân hàng thng mi c phn  phn phc lc 1).
3
Lun vn ch nghiên cu các nhân t có mi tng quan mnh vi d phòng
ri ro tín dng là: tng trng GDP, lãi sut, n xu, h s ri ro tín dng, tng trng
tín dng,thu nhp trc thu và trích lp d phòng, quy mô ngân hàng.
5. Phng pháp nghiên cu
Phng pháp nghiên cu đc s dng trong lun vn là phng pháp đnh
tính kt hp vi phng pháp đnh lng. Trc tiên, lun vn s tin hành lc kho
các lý thuyt liên quan đn vn đ nghiên cu. Sau đó, lun vn s xây dng mô hình
nghiên cu. Trong mô hình nghiên cu, bin ph thuc đc xác đnh là d phòng ri
ro tín dng (Loan loss reserves – LLR). ng thi các bin đc lp đc xác đnh bao
gm: (i) tng trng GDP (Gross domestic product growth – GDPGR), (ii) lãi sut
(RATE); (iii) n xu (Non performing loan – NPL), (iv) h s ri ro tín dng (t l d

n cho vay trên tng tài sn - Loan to total assets – LTA), (v) tng trng tín dng
(Credit growth – CREDGR), (vi) thu nhp trc thu và
(Earnings
before tax and provision – EBTP) và (vii) quy mô ngân hàng (SIZE). Kt qu thc
nghim t mô hình hi quy s đc s dng làm c s đ chp nhn hay bác b các
gi thuyt nghiên cu (các gi thuyt nghiên cu s đc trình bày  chng 3, phn
gi thuyt nghiên cu).
Nhng d liu đc s dng trong nghiên cu đc th hin theo d liu bng
và các s liu tài chính đc thu thp t các báo cáo tài chính và báo cáo thng niên
ca các ngân hàng thng mi c phn trong thi gian t nm 2006-2012. ng thi,
lun vn s s dng phng pháp c lng mô hình hi quy thích hp đ đo lng
nh hng ca các nhân t đn d phòng ri ro tín dng.
6. óng góp ca nghiên cu
Nghiên cu này đc thc hin vi mc tiêu xác đnh và đo lng các nhân t
nh hng đn d phòng ri ro tín dng ca các NHTMCP Vit Nam. Chính vì vy,
nghiên cu s có mt s đóng góp nh sau:
- Th nht, nghiên cu giúp Chính ph và Ngân hàng Nhà nc thy rõ hn
v các nhân t nh hng đn trích lp d phòng, t đó có các chính sách
4
điu hành đúng đn nhm gi s n đnh cho h thng ngân hàng và nn
kinh t.
- Th hai, nghiên cu giúp nhng nhà qun lý ngân hàng điu hành hot đng
và thit lp các chính sách qun lý ri ro tín dng hiu qu nhm gi vng
s n đnh cho ngân hàng và nâng cao kh nng sinh li.
- Th ba, nghiên cu s là bc đm và khuyn khích các nhà nghiên cu
quan tâm hn đn lnh vc nghiên cu v d phòng ri ro tín dng trong h
thng ngân hàng.
7. Kt cu lun vn
Ngoài phn m đu, kt lun, lun vn đc trình bày theo bn chng. Các
chng đc b cc nh sau:

i thiu tng quan nghiên cu và gii thích tm quan trng khi
thc hin nghiên cu này.
Chng 1: Tng quan
nhân ri ro tín dng
ti
Chng 2: Phân tích các nhân t nh hng đn i ro tín dng ti
 ph
Chng 3: Nghiên cu thc nghim v các nhân t nh hng đn d phòng
ri ro tín dng ti các ngân hàng thng mi c phn Vit Nam.
Chng 4: ng dng kt qu nghiên cu đ xut gii pháp v d phòng ri ro
tín dng.

5
CHNG 1
TNG QUAN V CÁC NHÂN T NH HNG N
D PHÒNG RI RO TÍN DNG TI NGỂN HÀNG THNG MI
Trong chng này, các lý thuyt liên quan đn ngân hàng, ch yu nhn mnh
đn các lý thuyt v ri ro tín dng và d phòng ri ro tín dng ngân hàng s đc
trình bày. B cc trong chng này đc trình bày theo ba phn:
Tng quan v ri ro tín dng
Tng quan v d
C t nh hng đn d phòng ri ro tín dng.
Ni dung nh va đ cp s đc trình bày c th nh sau:
1.1 Tng quan v ri ro tín dng
Theo Bessis (2002), ri ro ngân hàng là nhng nh hng bt li đn li
nhun ngân hàng t nhng điu không chc chn. Các ri ro ph bin đi vi các t
chc tài chính gm: ri ro tín dng, ri ro thanh khon, ri ro th trng, ri ro hot
đng, ri ro tin t, ri ro lãi sut và ri ro quc gia.
Theo cách phân loi ca y ban Basel v giám sát ngân hàng, ri ro ngân hàng
có th đc chia thành ba loi chính: ri ro tín dng, ri ro hot đng và ri ro th

trng. Trong phm vi nghiên cu này, lun vn ch phân tích ri ro tín dng, chi tit
s đc trình bày gm các ni dung sau: khái nim ri ro tín dng, phân loi ri ro tín
dng, nguyên nhân và hu qu ca ri ro tín dng, đánh giá ri ro tín dng.
1.1.1 Khái nim ri ro tín dng
Valsamakis và các tác gi (2005) cho rng, ri ro tín dng là ri ro mà mt
hp đng tài chính s không đc thc hin theo tha thun. ó là ri ro v li nhun
hoc ngun vn do s chm tr và không tr n đúng hn ca ngi vay. Ri ro tín
dng phát sinh do các lung tin d kin t các khon vay và chng khoán không
đc thanh toán đy đ.
6
Ri ro tín dng đc xem là ri ro nguy him nht mà ngân hàng phi đi mt
(Cade, 1999). Theo Faure (2002), ri ro tín dng là ri ro ln nht mà ngân hàng phi
đi mt và có th tr nên cc k tn kém không ch do s mt mát vn gc mà còn
mt thi gian và chi phí đ ly li s tin b mt.
Theo Ngân hàng Nhà nc (2005), “ri ro tín dng trong hot đng ngân hàng
ca t chc tín dng là kh nng xy ra tn tht trong hot đng ngân hàng ca t chc
tín dng do khách hàng không thc hin hoc không có kh nng thc hin ngha v
ca mình theo cam kt”.
Vy r

1.1.2 Phân loi ri ro tín dng
Ri ro tín dng bao gm ri ro giao dch và ri ro danh mc.
Ri ro giao dch phát sinh là do nhng hn ch trong quá trình giao dch, xét
duyt cho vay, đánh giá khách hàng và giám sát khon vay. Ri ro giao dch có ba b
phn chính là ri ro la chn, ri ro bo đm và ri ro nghip v.
Ri ro la chn là ri ro có liên quan đn quá trình đánh giá và phân tích tín
dng, khi ngân hàng la chn nhng phng án vay vn có hiu qu đ ra
quyt đnh cho vay.

Ri ro danh mc phát sinh là do nhng hn ch trong qun lý danh mc cho
vay ca ngân hàng, đc phân chia thành hai loi: ri ro ni ti và ri ro tp trung.
7



ri ro cao.
1.1.3 Nguyên nhân và hu qu ca ri ro tín dng
1.1.3.1 Nguyên nhân
Nguyên nhân dn đn ri ro tín dng rt đa dng, có th xét  góc đ t phía
khách hàng vay, t phía ngân hàng và t nhng nguyên nhân ch quan.
Nguyên nhân t phía khách hàng vay
Là nguyên nhân ni ti ca mi khách hàng. Nh kh nng t ch tài chính
kém, nng lc điu hành yu, h thng qun tr kinh doanh không hiu qu,
trình đ qun lý ca khách hàng yu kém dn đn vic s dng vn vay kém
hiu qu hoc tht thoát, nh hng đn kh nng tr n. Cng có th do
khách hàng thiu thin chí trong vic tr n vay ngân hàng.
Nguyên nhân t phía ngân hàng
Cán b ngân hàng không chp hành nghiêm túc ch đ tín dng và các điu
kin cho vay.
Chính sách và quy trình cho vay cha cht ch, cha có quy trình qun tr
ri ro hu hiu, cha chú trng đn phân tích khách hàng, xp loi ri ro tín
dng đ tính toán điu kin vay và kh nng tr n. i vi cho vay doanh
nghip nh và cá nhân, quyt đnh cho vay ca ngân hàng ch yu da vào
kinh nghim, cha áp dng công c chm đim tín dng.
8
Nng lc d báo, phân tích và thm đnh tín dng, phát hin và x lý khon
vay có vn đ ca cán b tín dng còn rt yu, nht là đi vi các ngành đòi

hi hiu bit chuyên môn cao dn đn sai lm trong quyt đnh cho vay.
Mc khác, cng có th quyt đnh cho vay đúng đn nhng do thiu kim
tra, kim soát sau khi cho vay dn đn khách hàng s dng vn sai mc
đích nhng ngân hàng không ngn chn kp thi.
Thiu thông tin v khách hàng hay thiu thông tin tín dng tin cy, kp thi,
chính xác đ xem xét, phân tích trc khi cp tín dng.
Nng lc và phm cht đo đc ca mt s cán b tín dng cha đ tm và
vn đ qun lý, s dng, đãi ng cán b ngân hàng cha tha đáng cng là
nguyên nhân dn đn ri ro tín dng cho ngân hàng.
Nhóm nguyên nhân khách quan
Là nhng tác đng ngoài ý chí ca khách hàng và ngân hàng nh: thiên tai,
ha hon, do s thay đi ca các chính sách qun lý kinh t, điu chnh quy
hoch vùng, ngành, do hành lang pháp lý cha phù hp, do bin đng th
trng trong và ngoài nc, quan h cung cu hàng hóa thay đi… khin
doanh nghip lâm vào tình trng khó khn tài chính không th khc phc
đc. T đó, doanh nghip dù cho có thin chí nhng vn không th tr đc
n ngân hàng.
Cn lu ý rng dù nguyên nhân t phía khách hàng hay t phía ngân hàng,
nguyên nhân ch quan hay khách quan đu dn đn hu qu là khách hàng không tr
đc n. Tuy nhiên vic phân tích và phân đnh rõ ràng nguyên nhân s giúp ngân
hàng có bin pháp x lý thích hp trong tng tình hung c th.
1.1.3.2 Hu qu ca ri ro tín dng
i vi ngân hàng
Khi gp ri ro tín dng, ngân hàng không thu đc vn tín dng đã cp và lãi
cho vay, nhng ngân hàng phi tr vn và lãi cho khon tin huy đng khi đn hn,
9
điu này làm cho ngân hàng b mt cân đi trong vic thu chi. Khi không thu đc n
thì vòng quay ca vn tín dng b chm li làm ngân hàng kinh doanh không hiu qu
và có th mt kh nng thanh khon. iu này làm gim lòng tin ca ngi gi tin,
nh hng nghiêm trng đn uy tín ca ngân hàng.

i vi nn kinh t
Hot đng ngân hàng liên quan đn nhiu cá nhân, nhiu lnh vc trong nn
kinh t, vì vy khi mt ngân hàng gp phi ri ro tín dng hay b phá sn thì ngi gi
tin hoang mang lo s và  t kéo nhau đi rút tin không ch  ngân hàng đó mà còn 
các ngân hàng khác, làm cho toàn b h thng ngân hàng gp khó khn. Ngân hàng
phá sn s nh hng đn tình hình sn xut kinh doanh các doanh nghip do không có
tin tr lng công nhân, mua nguyên vt liu. Lúc by gi giá c hàng hóa s tng,
tht nghip tràn lan, xã hi mt n đnh, nn kinh t lâm vào suy thoái. Ri ro tín dng
có th châm ngòi cho mt cn khng hong tài chính nh hng đn c khu vc và th
gii.
1.1.4 ánh giá ri ro tín dng
Các ch s thng đc s dng đ đánh giá ri ro tín dng là:
1.1.4.1 T l n xu
on
ong
Theo Qu Tin t Quc t (IMF,
2009), v c bn mt khon n đc coi là n xu khi quá hn tr lãi hoc gc trên 90
ngày; hoc các khon lãi cha tr t 90 ngày tr lên đã đc nhp gc, tái cp vn
hoc chm tr theo tha thun.
Theo Ngân hàng Nhà nc (2005, 2007), n xu (Non Performing Loan -
NPL) ca t chc tín dng là các khon n thuc các nhóm 3, 4 và 5 theo cách phân
loi nh sau:
10
Phân loi theo phng pháp đnh lng
Nhóm 1 (N đ tiêu chun): Các khon n đc t chc tín dng đánh giá
là có kh nng thu hi đy đ c n gc và lãi đúng hn. Bao gm:
- Các khon n trong hn và t chc tín dng đánh giá là có kh nng thu hi
đy đ c gc và lãi đúng hn;
- Các khon n quá hn di 10 ngày và t chc tín dng đánh giá là có kh
nng thu hi đy đ gc và lãi b quá hn và thu hi đy đ gc và lãi đúng

thi hn còn li;
- Các khon n trc đó đã đc phân loi vào nhóm có ri ro cao nhng do
khách hàng có ci thin nng lc tr n nên đc phân loi n v nhóm 1.
Nhóm 2 (N cn chú ý): Các khon n đc t chc tín dng đánh giá là
có kh nng thu hi đy đ c n gc và lãi nhng có du hiu khách hàng
suy gim kh nng tr n. Bao gm:
- Các khon n quá hn t 10 ngày đn 90 ngày; (N quá hn là khon n mà
mt phn hoc toàn b n gc và/hoc lãi đã quá hn).
- Các khon n điu chnh k hn tr n ln đu (đi vi khách hàng là
doanh nghip, t chc thì t chc tín dng phi có h s đánh giá khách
hàng v kh nng tr n đy đ n gc và lãi đúng k hn đc điu chnh
ln đu);
- Các khon n trc đó đã đc phân loi vào nhóm có ri ro cao hn (hoc
thp hn) nhng do khách hàng có ci thin nng lc tr n (hoc càng xu
hn) nên đc phân loi n vào nhóm 2.
Nhóm 3 (N di tiêu chun): Các khon n đc t chc tín dng đánh
giá là không có kh nng thu hi n gc và lãi khi đn hn. Các khon n
này đc t chc tín dng đánh giá là có kh nng tn tht mt phn n gc
và lãi. Bao gm:
11
- Các khon n quá hn t 91 ngày đn 180 ngày;
- Các khon n c cu li thi hn tr n ln đu, tr các khon n điu
chnh k hn tr n ln đu phân loi vào nhóm 2; (N c cu li thi hn
tr n là khon n mà t chc tín dng chp thun điu chnh k hn tr n
hoc gia hn n cho khách hàng do t chc tín dng đánh giá khách hàng
suy gim kh nng tr n gc hoc lãi đúng thi hn ghi trong hp đng tín
dng nhng t chc tín dng có đ c s đ đánh giá khách hàng có kh
nng tr đy đ n gc và lãi theo thi hn tr n đã c cu li).
- Các khon n đc min hoc gim lãi do khách hàng không đ kh nng
tr lãi đy đ theo hp đng tín dng;

- Các khon n trc đó đã đc phân loi vào nhóm có ri ro cao hn (hoc
thp hn) nhng do khách hàng có ci thin nng lc tr n (hoc càng xu
hn) nên đc phân loi n vào nhóm 3.
Nhóm 4 (N nghi ng): Các khon n đc t chc tín dng đánh giá là
kh nng tn tht cao, bao gm:
- Các khon n quá hn t 181 ngày đn 360 ngày;
- Các khon n c cu li thi hn tr n ln đu quá hn di 90 ngày theo
thi hn tr n đc c cu li ln đu;
- Các khon n c cu li thi hn tr n ln th hai;
- Các khon n trc đó đã đc phân loi vào nhóm có ri ro cao hn (hoc
thp hn) nhng do khách hàng có ci thin nng lc tr n (hoc càng xu
hn) nên đc phân loi n vào nhóm 4.
Nhóm 5 (N có kh nng mt vn): Các khon n đc t chc tín dng
đánh giá là không còn kh nng thu hi, mt vn. Bao gm:
- Các khon n quá hn trên 360 ngày;
12
- Các khon n c cu li thi hn tr n ln đu quá hn t 90 ngày tr lên
theo thi hn tr n đc c cu li ln đu;
- Các khon n c cu li thi hn tr n ln th hai quá hn theo thi hn tr
n đc c cu li ln th hai;
- Các khon n c cu li thi hn tr n ln th ba tr lên, k c cha b quá
hn hoc đã quá hn;
- Các khon n khoanh, n ch x lý;
- Các khon n trc đó đã đc phân loi vào nhóm có ri ro thp hn
nhng do khách hàng có nng lc tr n càng xu hn nên đc phân loi
n vào nhóm 5.
Phân loi theo phng pháp đnh tính
Theo phng pháp này, n cng đc phân thành nm nhóm tng ng nh
nm nhóm n theo cách phân loi n theo phng pháp đnh lng, nhng
không nht thit cn c vào s ngày quá hn cha thanh toán n, mà cn c

trên h thng xp hng tín dng ni b và chính sách d phòng ri ro ca t
chc tín dng đc NHNN chp thun. Các nhóm n bao gm:
Nhóm 1: n đ tiêu chun, bao gm n đc đánh giá là có kh nng thu
hi đy đ gc và lãi đúng hn.
Nhóm 2: n cn chú ý, bao gm n đc đánh giá là có kh nng thu hi
đy đ gc và lãi nhng có du hiu khách hàng suy gim kh nng tr n.
Nhóm 3: n di tiêu chun, bao gm n đc đánh giá là không có kh
nng thu hi gc và lãi khi đn hn, có kh nng tn tht mt phn n gc
và lãi.
Nhóm 4: n nghi ng, bao gm n đc đánh giá là có kh nng tn tht
cao.
13
Nhóm 5: n có kh nng mt vn, bao gm n đc đánh giá là không còn
kh nng thu hi, mt vn.
T l n xu trên tng d n là t l đ đánh giá cht lng tín dng ca t
chc tín dng.

T l n xu
=
N nhóm 3 + n nhóm 4 + n nhóm 5
d n cho vay
T l n xu cao so vi trung bình ngành và có xu hng tng lên có th là
du hiu cho thy ngân hàng đang gp khó khn trong vic qun lý cht lng các
khon cho vay. Ngc li, t l này thp so vi các nm trc cho thy cht lng các
khon tín dng đc ci thin. Hoc cng có th ngân hàng có chính sách xóa các
khon n xu hay thay đi cách phân loi n.
1.1.4.2 H s ri ro tín dng (T l d n cho vay trên tng tƠi sn)
H s ri ro tín dng cho bit t trng ca khon mc tín dng trong tài sn có
và khon mc tín dng trong tng tài sn càng ln thì li nhun s ln nhng đng
thi ri ro tín dng cng rt cao (Trn Huy Hoàng, 2011). H s ri ro tín dng đc

tính bng công thc:
H s ri ro tín dng
=
Tng d n cho vay

H s ri ro tín dng càng ln thì ri ro tín dng đi vi ngân hàng càng cao.
Thông thng tng d n cho vay ca ngân hàng đc chia thành ba nhóm:
- Nhóm d n ca các khon tín dng có cht lng tt: Là nhng khon cho
vay có mc đ ri ro thp nhng có th mang li thu nhp không cao cho
ngân hàng. ây là khon tín dng chim t trng thp trong tng d n cho
vay ca ngân hàng.
14
- Nhóm d n ca các khon tín dng có cht lng trung bình: Là nhng
khon cho vay có mc đ ri ro có th chp nhn đc và thu nhp mang
li cho ngân hàng là va phi. ây là khon tín dng chim t trng áp đo
trong tng d n cho vay ca ngân hàng.
- Nhóm d n ca các khon tín dng có cht lng xu: Là nhng khon
cho vay có mc đ ri ro ln nhng có th mang li thu nhp cao cho ngân
hàng. ây là khon tín dng chim t trng thp trong tng d n cho vay
ca ngân hàng.
1.1.4.3 Tng trng tín dng
Tng trng tín dng là t l (%) gia tng lng tin cho vay ca h thng các
NHTM ca k này so vi cùng k nm trc. Tác đng ca tng trng tín dng đn
d phòng ri ro tín dng là tác đng trên c 2 mt tích cc và tiêu cc. Khi tng trng
tín dng tng, t l các khon n xu trên tng d n s gim. ng thi, các doanh
nghip s dng ngun vn này đ sn xut kinh doanh hiu qu s gim t l n xu,
do đó trích lp d phòng ri ro cng gim. Ngc li, nu tng trng tín dng tng
cao quá mc và các dòng vn tín dng này không đi vào hot đng sn xut kinh
doanh mà li chy vào các dòng tin đu c trong bt đng sn, vàng, ngoi t…thì s
gây ra nhng bt n trong nn kinh t và nguy c n xu tng cao. Do đó, d phòng

ri ro tín dng s tng cao.
T l tng trng
tín dng
=
Tng d n cho vay k này - Tng d n cho vay k trc
d n cho vay k trc
1.2 Tng quan v ri ro tín dng
1.2.1 Khái nim d phòng ri ro tín dng
Trích lp d phòng ri ro tín dng là quá trình nhn bit nhng tn tht ca
khon vay. Khi cho vay, các ngân hàng phi đi mt vi nguy c ngi vay không tr
đc n gc và hoc tin lãi. Khi nhn ra s tin cho vay s không th thu hi đy đ,
các ngân hàng to ra ngun d tr đ trang tri cho nhng tn tht tín dng. Trên bng
15
cân đi k toán ca ngân hàng, d phòng là mt khon mc thuc tài sn và làm gim
giá tr ca tài sn có, nhm phn ánh s suy gim ca tài sn trc nhng tn tht có
kh nng xy ra. Trong khi đó, trong bng kt qu kinh doanh, d phòng là mt khon
chi phí phi tin mt, đc ghi nhn làm gim li nhun/vn ch s hu ca ngân hàng.
Theo Ngân hàng Nhà nc Vit Nam (2005), “d phòng ri ro là khon tin
đc trích lp đ d phòng cho nhng tn tht có th xy ra do khách hàng ca t chc
tín dng không thc hin ngha v theo cam kt. D phòng ri ro đc tính theo d n
gc và hch toán vào chi phí hot đng ca t chc tín dng”.
1.2.2 Phơn loi d phòng vƠ cách trích lp d phòng
Quyt đnh 493/2005/Q-NHNNVN yêu cu trích lp hai loi d phòng là d
phòng chung và d phòng c th.  hu ht các nc, d phòng ri ro tín dng cng
gm d phòng chung và d phòng c th. T đó cho thy,
Ngân hàng Nhà nc Vit
Nam (NHNNVN) đã có s điu chnh các quy đnh đ phù hp vi các thông l quc
t.
D phòng chung là khon tin đc trích lp đ d phòng cho nhng tn tht cha
xác đnh đc trong quá trình phân loi n và trích lp d phòng c th và trong các

trng hp khó khn v tài chính ca các t chc tín dng khi cht lng các khon
n suy gim. D phòng c th đc trích lp đ d phòng cho nhng tn tht có th
xy ra đi vi tng khon n c th.
T l trích lp và công thc tính d phòng
Ngân hàng Nhà nc yêu cu các ngân hàng phi trích lp d phòng chung
bng 0,75% tng s d các khon n t nhóm 1 đn nhóm 4, tr tin gi và cho vay
liên ngân hàng.
Cho dù đc phân loi theo phng pháp đnh lng hay đnh tính, t l trích
lp d phòng c th đi vi nm nhóm n nh sau: nhóm 1 (0%); nhóm 2 (5%); nhóm
3 (20%); nhóm 4 (50%) và nhóm 5 (100%). Riêng đi vi các khon n khoanh ch
Chính ph x lý, t chc tín dng trích lp d phòng c th theo kh nng tài chính
ca t chc tín dng. Và cng nh theo quy đnh, s tin d phòng c th đi vi tng
khon n đc tính theo công thc sau: