Luận văn thạc sĩ Tác động của việc sáp nhập và mua lại đối với hiệu quả của các doanh nghiệp ở Việt Nam

D O
TRNG C KINH TTp.HCM
*******








Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng
60340201









NGI HNG DN KHOA HC
PGS.TS  TH THÙY LINH





TP H 2013

i




 hoàn thành lun vn này, tôi xin chân thành gi li cm n ti:

Quý Thy, Cô Trng i Hc Kinh T TP H Chí Minh, Khoa Tài Chính
Doanh Nghip và Vin ào to sau đi hc
đã

ht
lòng ging dy, truyn đt nhng
kin thc quý báu trong sut thi gian tôi hc ti trng. c bit tôi xin gi li cm
n sâu sc đn PGS.TS Trn Th Thùy Linh – Ging viên Khoa Tài Chính Doanh
Nghip đã hng dn tn tình phng
pháp

khoa
hc và ni dung đ tài giúp tôi hoàn
thành lun vn này
Cui cùng, xin chân thành cm n gia đình, bn bè các lp cao hc khóa 19
ca i hc Kinh t TP H Chí Minh đã h tr, đng viên khích l tôi trong quá trình
hc tp và thc hin đ tài.

Trong quá trình thc hin, mc dù đã ht sc c gng đ hoàn thin lun vn,
trao đi và tip thu các ý kin đóng góp ca Quý Thy Cô và bn bè, tham kho
nhiu tài liu, song cng không tránh khi nhng sai sót. Rt mong nhn đc
nhng thông tin đóng góp, phn hi quý báu t Quý Thy cô và bn đc.

Xin chân thành cm n.



Thành ph H Chí Minh, tháng 9 nm
2013

Ngi vit












ii
 OAN



Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu ca tôi, có s h tr t Cô
hng dn là PGS.TS Trn Th Thùy Linh.

Các ni dung nghiên cu và kt qu trong đ tài là trung thc và

cha
tng
đc ai công b trong bt k công trình nào. Nhng s liu trong các bng biu phc
v cho vic phân tích, nhn
xét,

đánh
giá đc chính tác gi thu thp t các ngun
khác nhau có ghi trong phn tài liu tham kho.

Tôi hoàn toàn chu trách nhim trc nhà trng v s cam đoan
này.






Thành ph H Chí Minh, tháng 9 nm
2013

Ngi vit




iii
DANH MC CÁIT


  Tên ng Anh Tên ng 
DN Doanh nghip
DUMMY Bin gi
EBITDA Earnings before interest, taxes, Li nhun trc lãi, thu và
depreciation khu hao
HNX Hanoi Stock Exchange S giao dch chng khoán Hà Ni
HORI Horizontal Chiu ngang
HOSE HoChiMinh Stock Exchange S giao dch chng khoán TP HCM
MERG Merger Sáp nhp
M&A Merger & Acquisiton Sáp nhp và mua li
OTC Over The Counter Market Th trng chng khoán phi tp trung
POSTPROF Post-merger profitability Li nhun sau sáp nhp
PREGRO Pre-merger growth Tng trng trc sáp nhp
PREIMP Pre-merger improvement S ci thin hiu qu trc sáp nhp
PREPROF Pre-merger profitability Li nhun trc sáp nhp

SIZE Size Quy mô ca công ty
SUB Subsidiary company Công ty con
TP.HCM Thành ph H Chí Minh
TS Tài sn
UPCOM Unlisted PublicCompany Market Th trng giao dch c phiu
ca công ty đi chúng cha niêm yt
















iv


Hình 4.1:  20
Hình 4.2:  Q12012) 21
Hình 4.3:   . 22
Hình 4.4:  23
Hình 4.5:  25

 9
 15
ng 4.1:  22
 23
 26
 27
 30
 31
 32

(POSTPROF) 35


















v


 i
 ii
 iii
 iv
 v
 viii

  
1.1  1
1.2  2
 2
 2
1.3  2
 2
 2
1.4  3
1.5  3
 4
 

2.1 
 5
2.2 Các nhân t n li nhun hu sáp nhp 8



vi
2.3  9

 11
 
3.1  12
3.2  12
3.3 Mô hình nghiên  15
3.4 Ph 16
3 18
 

4.1  19
-2012 19
hình 22
4.2  23
 23
 25
 26
4.2.4. K 27
4.2.5. 29
4.2.6. 30
4.2.7 32
4.2.8  32
4 36
 

5.1  
các công ty sau M&A 37


vii
5.2  37

5.3              
 38
 41
 42




 các công ty trong 

viii

Bài nghiên cu này nghiên cu tác đng ca vic sáp nhp và mua li lên hiu
qu ca các công ty bng cách phân tích s tác đng ca các ch s tài chính lên li
nhun sau khi sáp nhp ca các công ty tham gia vào vic sáp nhp. Phân tích hiu qu
hot đng sau khi sáp nhp bng cách so sánh hiu qu hot đng sau khi sáp
nhp vi hiu qu hot đng trc khi sáp nhp ca công ty mua li và xác đnh
ngun gc ca nhng thay đi do sáp nhp gây ra, nghiên cu cho thy rng sáp
nhp không dn đn hiu qu đc ci thin. So sánh hiu qu ca các công ty
tham gia vào vic sáp nhp vi các công ty không tham gia vào vic sáp nhp cho
thy rng nu không có sáp nhp xy ra, li nhun giai đon hu sáp nhp s đc
ci thin
Phng pháp hi quy bình phng bé nht (OLS) đc s dng đ kim đnh s
tác đng ca vic sáp nhp lên hiu qu ca các công ty. Mu nghiên cu gm 61 công
ty (trong đó có γ1 công ty có thc hin hot đng M&A và γ0 công ty không thc hin
M&A) trong giai đon t nm 2008 đn nm 2012. Kt qu cho thy không có khác
bit đáng k trong các ch s tài chính ca hai công ty tham gia vào vic sáp nhp. Các
v sáp nhp dng nh dn đn s cng hng tài chính và tng trng nht thi.

Nhân t tác đng đn li nhun sau M&A ca các công ty là: S ci thin hiu qu
trc M&A (PREIMP). Mc đ nh hng ca bin Ci thin hiu qu trc M&A
(PREIMP) lên Li nhun sau M&A  doanh nghip không tham gia M&A nhiu hn 
doanh nghip có tham gia M&A.





: Sáp nhp, mua li, tác đng, hiu qu, M&A




1
  

1.1 
Trong tin trình phát trin kinh t, vic liên kt, sáp nhp, mua li các doanh
nghip đ hình thành nhng doanh nghip ln mnh hn là xu hng ph bin tt yu,
nht là trong quá trình hi nhp kinh t toàn cu nh hin nay. Trên th gii, các hot
đng mua bán, sáp nhp đã đc hình thành rt sm và ph bin  các nc có nn
kinh t th trng vi s cnh tranh quyt lit gia các công ty vi nhau. i đu trong
hot đng này có th nói đn là M, sau đó là Châu Âu, Châu M la tinh và Châu Á.
Ti Vit Nam, đây là mt vn đ khá mi m nhng theo d báo ca các chuyên gia,
làn sóng sáp nhp, hp nht và mua li trên th trng s din ra nhanh hn và s sôi
đng hn trong thi gian ti.
Trc tình hình đó, các doanh nghip Vit Nam mun tn ti và cnh tranh vi
các doanh nghip trong nc nói riêng và các doanh nghip trên th gii nói chung,
thì phng pháp hiu qu là sáp nhp và mua li đ to thành các doanh nghip ln

nhm tng nng lc cnh tranh và tng hiu qu. Qua tham kho các bài nghiên cu
thc nghim  ca Babli Dhiman, Bilal A. Parray
Vardhana (2011),
Konstantinos
Agorastos,
Michail
Pazarskis,
Theofanis
Karagiorgos (2012)
và các nghiên cu thc
nghim khác v vn đ hiu qu hot đng sau M&A ca các công ty, và cng vì s
mi m, sôi đng và nóng bng ca vn đ này nên tôi đã chn
đ

tài
: T 
   Vt Nam
làm đ tài nghiên cu cho lun vn tt nghip ca mình.








2
1.2 

Mc tiêu nghiên cu chung ca lun vn là nghiên cu v tác đng ca vic sáp

nhp và mua li đi vi hiu qu ca các doanh nghip  Vit Nam trong giai đon t
2008 đn 2012

Mc tiêu nghiên cu ca lun vn là xác đnh hiu qu ca doanh nghip sau
sáp nhp và mua li. Bài nghiên cu nhm tr li các câu hi sau:
 Xác đnh nhng nhân t nào ca M&A nh hng đn hiu qu ca các
doanh nghip hu sáp nhp  Vit Nam?
 ánh giá mc đ nh hng ca các nhân t đn hiu qu ca các doanh
nghip  Vit Nam sau M&A nh th nào?
1.3  
1.3.1 :

-  tài nghiên cu v γ1 doanh nghip đã thc hin sáp nhp và mua li
(M&A) ti Vit Nam giai đon 2008 – 2012 và γ0 doanh nghip không tham gia sáp
nhp trong giai đon nghiên cu này, đ so sánh mc đ tác đng ca các ch s tài
chính lên li nhun sau M&A gia các công ty có sáp nhp và các công ty không có
sáp nhp.
1.3.2 Phm vi nghiên cu:

 tin hành nghiên cu tác gi chn giai đon t nm 2008 - 2012 vì đây là
giai đon có nhiu bin đng v tình hình kinh t c trên th gii ln Vit Nam và đây
cng là giai đon mà hot đng M&A din ra sôi đng nht  Vit Nam.
D liu đc thu thp cho tt c các công ty trong khong thi gian ba nm
trc mua li và ba nm sau khi mua li, ly nm mua li làm nm c s (không
nghiên cu d liu ca nm này). Trong nhng nm trc mua li, các d liu bao
gm ch ca công ty đi mua li và sau khi mua li là d liu ca các thc th mi



3

đc thành lp hoc các công ty đi mua (nu công ty ch mua mt t l vn c phn
nht đnh).

Phng pháp nghiên cu ca đ tài này là phng pháp nghiên cu đnh lng
bng cách thu thp và x lý d liu t nhiu ngun. Tác gi s dng mô hình hi quy
đa nhân t theo phng pháp OLS đ kho sát s tác đng ca các nhân t đi din
cho đc đim tài chính ca doanh nghip đn li nhun sau sáp nhp, trên c s phân
tích các kt qu nghiên cu v M&A và các nghiên cu thc nghim đã thc hin 
các nc trên th gii. Tác gi s dng phn mm EVIEWS đ phân tích thông tin
đnh lng t các s liu th cp thu thp đc.
Trong mô hình hi quy c th ca bài nghiên cu này, các nhân t nh hng đn
li nhun sau sáp nhp ca doanh nghip đc đa vào mô hình là nhng bin: (1) Li
nhun trc sáp nhp (PREPROF), (2) Quy mô ca công ty (SIZE), (3) S ci thin
hiu qu trc sáp nhp (PREIMP), (4) Tng trng trc sáp nhp (PREGRO), (5)
S nm thành lp công ty (AGE). Bin gi: (1) Sáp nhp (MERG), (2) Sáp nhp gia
các công ty con (SUB), (3) Sáp nhp theo chiu ngang (HORI).
Lun vn vn dng các mô hình nghiên cu ca các nghiên cu thc nghim trên
th gii và đa ra nhng nhân t nh hng đn chính sách c tc ca doanh nghip
đ kho sát s tác đng đn hiu qu hot đng ca doanh nghip
1.5   
B cc ca đ tài gm có 5 chng:
 
 
 
 T
 Vt Nam
 

4

Mua li, sáp nhp doanh nghip (vit tt Ting Anh là M&A) t lâu đã tr
thành mt hot đng kinh t sôi ni nht trên th gii và đc coi là mt trong các con
đng ngn nht cng nh hiu qu nht ca hot đng đu t bi nó tit kim đc
ngun lc, thi gian và tránh đc các rào cn. Vy trong thc t vic sáp nhp và
mua li tác đng nh th nào đn hiu qu ca các doanh nghip sau M&A và các
nghiên cu thc nghim nghiên cu v tác đng ca M&A đn hiu qu ca các
doanh nghip nh th nào. Chng 2 Tng quan các nghiên cu trc đây v hot
đng sáp nhp s cho thy các tác đng đn hiu qu ca các doanh nghip sau
M&A.

















5
2 : 


2.1 

Nghiên cu ca Vardhana Pawaskar (2001) phân tích hiu qu hot đng sau
khi sáp nhp bng cách so sánh hiu qu sau khi sáp nhp ca công ty mua li vi hiu
qu trc khi sáp nhp ca công ty mua li và xác đnh ngun gc ca nhng thay đi
do sáp nhp gây ra, nghiên cu cho thy rng sáp nhp không dn đn hiu qu đc
ci thin, không có s gia tng đáng k trong li nhun trong giai đon hu sáp nhp.
Kt qu cng cho thy không có s gia tng trong t l tng trng ca công ty mua
li trong nhng nm tip theo. So sánh hiu qu ca các công ty tham gia vào vic sáp
nhp vi các công ty không tham gia vào vic sáp nhp cho thy rng nu không có
sáp nhp xy ra, li nhun giai đon hu sáp nhp s đc ci thin, và các v sáp
nhp s dn đn s cng hng tài chính và tng trng nht thi.
Nhng sáp nhp xy ra rng rãi, bi vì sáp nhp to ra "tính hip lc" gia
bên mua và các bên mc tiêu, và tính hip lc ln lt làm tng giá tr ca công ty
(Hitt et al., 2001). Lý thuyt v hiu qu cho thy, trên thc t, sáp nhp ch xy ra
khi đc d kin s to ra sc mnh tng hp đ đ làm cho thng v có li cho c
hai bên, đó là s mong đi cho kt qu ca mt v sáp nhp "thân thin".
Kt qu nghiên cu ca Dieter B. Halfar (2001) cho thy sáp nhp và mua li
hy hoi giá tr trong vòng 2 nm sau mua li, mc dù mt vài bng chng cho rng
công ty mua li to ra giá tr trong γ nm sau mua li.
Nghiên cu ca Surjit (2002) phân tích 20 công ty sáp nhp đ so sánh hiu
qu trc và sau sáp nhp, kt qu cho thy li nhun và hiu qu ca các công ty sáp
nhp gim trong giai đon hu sáp nhp. Nhng vn còn rt nhiu đng c đ khuyn
khích mt công ty thc hin các hot đng mua li. ôi khi nhng đng c này là
cht lng và không th đc gii thích theo s liu đnh lng.
Kruse, Park và Suzuki (200γ) đã kim tra hiu qu hot đng dài hn ca các
công ty Nht Bn. Nghiên cu này cho thy mt s ci thin hiu qu hot đng

6
trong mt khong thi gian hn 5 nm và hiu qu trc khi sáp nhp và sau khi sáp
nhp có liên quan cht ch. Tài liu nghiên cu đã cho chúng ta thy rng hiu qu
hot đng ca các công ty đi mua cho kt qu ln ln v s khác bit gia hiu qu
sau sáp nhp và trc sáp nhp. Vì vy, s vô cùng khó khn đ kt lun liu M & A
có th đc s dng nh là mt cht xúc tác bi các công ty mua li đ đt đc hiu
qu hot đng tt hn.
Theo Zheer & Souder (2004): tng sc mnh th trng và tng trng doanh
thu là nhng mc tiêu ph bin nht cho các doanh nghip tham gia M & A. Andrade
và cng s (2001) cho rng sc mnh th trng có th tng bng cách hình thành đc
quyn hoc đc quyn nhóm. Kt qu là, tình hình tài chính ca công ty mua li s
đc cng c bi vic gia tng sc mnh th trng và tng trng doanh thu, do đó
li nhun ca công ty s tng cùng vi giá tr ca c đông.
Quan đim ca JuanJuan Wang (2007) cho rng M & A làm tng giá tr c
đông cho công ty mc tiêu, trong khi làm gim giá tr c đông ca công ty đi mua hoc
công ty mi đc kt hp. Kt qu cho thy công ty đi mua có tình hình tài chính tt
trc khi sáp nhp, nhng nó đã có mt kt qu kinh doanh kém hn sau khi sáp nhp
và sáp nhp đã không to ra giá tr và li nhun cho các c đông ca công ty đi mua.
Christian Tuch and Noel O’Sullivan (2007) xem xét li nghiên cu thc
nghim v tác đng ca mua li lên hiu qu công ty. Bng chng cho thy rng,
trong ngn hn, mua li có mt tác đng không đáng k lên s giàu có ca c đông.
Phân tích hiu qu dài hn cho thy li nhun âm là áp đo. Mt s nghiên cu gn
đây cho thy công ty mua có xu hng kém hiu qu trong giai đon hu mua li.
Pramod, Mantravadi và Vidyadhar Reddy (2008) phân tích hiu qu hu sáp
nhp ca ngành khác vi công ty đi mua  n . Nghiên cu cho thy rng có
nhng khác bit nh v tác đng lên hiu qu hot đng sau sáp nhp, trong các
ngành khác nhau  n . Kim chng thc nghim ca hiu qu hu sáp nhp ca
các công ty n  cho đn nay đã đc chng minh không th rút ra bt k kt lun
có ý ngha nào. Các nghiên cu cng rt sai lch trong vic ng h mt lnh vc c

th, đc bit là nhng ngành sn xut và có mt giai đon có xu hng la chn
khong thi gian ngn đ đo lng hiu qu.



7
Kumar (2009), nghiên cu hiu qu hot đng hu sáp nhp ca các công ty
giai đon 1999-2002  n . Kt qu li nhun sau sáp nhp và kh nng thanh
toán ca các công ty, trung bình, cho thy không có ci tin khi so sánh vi các giá
tr trc khi sáp nhp.
Dr. Neena Sinha, Dr. K.P.Kaushik, Timcy Chaudhary (2010) tìm thy mt s
thay đi đáng k trong thu nhp ca các c đông, không có thay đi đáng k trong kh
nng thanh toán ca công ty. Kt qu ca nghiên cu cho thy M & A trong trng
hp này có mt mi tng quan đáng k gia hiu qu tài chính và M & A, trong thi
gian dài, và các công ty mua li có th to ra giá tr.
Kt qu nghiên cu ca Dr.Babli Dhiman, Bilal A.Parray (2011) cho thy mua
li không có bt k tác đng đáng k lên li nhun ca các công ty trong giai đon sau
mua li. Phát hin chính ca nghiên cu là có bng chng rõ ràng rng li nhun ca
mt công ty thc hin mua li không có s khác bit thng kê gia giai đon trc
mua li và sau mua li. Mc tiêu chính ca công ty là đ đt đc sc mnh th
trng ln hn, làm gia tng c hi kh nng sáng to, do đó làm gim các ri ro liên
quan vi s phát trin ca mt sn phm hay dch v mi, ti đa hóa hiu qu thông
qua nn kinh t ca quy mô và phm vi.
Kt qu nghiên cu ca Konstantinos
Agorastos
, Michail
Pazarskis,
Theofanis
Karagiorgos (2012) cho thy đi vi các công ty đc nghiên cu ca tng ngành
khác nhau cho mi ngành công nghip và sau khi M & A, nói chung, có mt s xu đi

ca hiu qu sau khi sáp nhp. T điu này có th đc coi nh là hiu qu sau khi sáp
nhp b nh hng bi loi ngành công nghip khác nhau. Ngoài ra, M & A đã không
cung cp mt hiu qu sau khi sáp nhp tt hn cho các công ty mua li trên các mu
kim tra toàn b.








8



L trung bình  : Nghiên cu ca Dr.Babli Dhiman,
Bilal A.Parray (2011) cho rng sáp nhp có th làm tng hoc gim li nhun ca
công ty sáp nhp so vi trng hp không sáp nhp, sáp nhp có th dn đn nhng
ci tin hiu qu mà không thông qua bt k yu t quy mô hoc yu t b sung mà
ch đn gin là thông qua vic thay th cách qun lý kém bng cách qun lý tt hn
nhng tài sn hin hu đ kim soát công ty. Li nhun trung bình trc sáp nhp
đc s dng nh là bin đc lp đ gii thích li nhun sau sáp nhp.

 Pramod Mantravadi, A Vidyadhar Reddy (2008) cho
rng quy mô ca doanh nghip s tng sau sáp nhp, và bin quy mô s đc s
dng nh là bin đc lp đ gii thích li nhun sau sáp nhp ca doanh nghip.

M   : Nghiên cu ca
Dr.Babli Dhiman, Bilal A.Parray (2011) cho rng mc đ ci thin ngn hn li

nhun trc sáp nhp đc s dng nh là bin đc lp đ gii thích li nhun sau
sáp nhp.

Ttrung bình : Pramod Mantravadi,
A Vidyadhar Reddy (2008) cho rng trong sáp nhp, có hai khía cnh ca s tng
trng có th đc nghiên cu. Th nht, có th là tng trng ngay lp tc ca công
ty mua li sau khi sáp nhp (so vi trc khi sáp nhp). Th nhì, ngi ta có th so
sánh t l tng trng trung bình hàng nm trong nhng nm trc khi sáp nhp và
trong nhng nm sau sáp nhp, không k nm sáp nhp (t), đ xem là liu sáp nhp có
góp phn vào t l tng trng hàng nm ca công ty trong nhng nm sau sáp nhp
hay không.

T   : Konstantinos
Agorastos
, Michail
Pazarskis,
Theofanis
Karagiorgos (2012) cho rng bin tui ca công ty có mi quan h ngc chiu vi li
nhun trong mu tng ng ca các công ty không sáp nhp. Vi sáp nhp, tui có
mt tác đng dng lên li nhun công ty. Và cui cùng, phân tích hi qui cho thy
không có bng chng rng sáp nhp theo chiu ngang hoc sáp nhp gia các công ty
con có bt k tác đng đáng k nào lên li nhun ca công ty mua.



9

T vic phân tích các bài nghiên cu thc nghim  trên, sau đây tác gi tng
hp li các kt qu nghiên cu thc nghim nh sau:
 

Bài nghiên cu
Kt qu
Vardhana Pawaskar (2001)
Không có s gia tng trong t l tng
trng ca công ty mua li trong nhng
nm tip theo. Sáp nhp s dn đn s
cng hng tài chính và tng trng nht
thi.
Hitt et al., (2001)
Sáp nhp to ra "tính hip lc".
Dieter B. Halfar (2001)
M&A hy hoi giá tr công ty trong ngn
hn nhng li to ra giá tr trong dài hn.
Surjit (2002)
Li nhun và hiu qu gim trong giai
đon hu sáp nhp
Kruse, Park và Suzuki (2003)
Ci thin hiu qu hot đng trong
khong thi gian hn 5 nm và hiu qu
trc khi sáp nhp và sau khi sáp nhp có
liên quan cht ch.
Zheer & Souder (2004)
Sáp nhp làm tng sc mnh th trng và
tng trng doanh thu
JuanJuan Wang (2007)
M & A làm tng giá tr c đông cho công
ty mc tiêu nhng làm gim giá tr c
đông ca công ty đi mua
Pramod, Mantravadi và Vidyadhar Reddy
(2008)

M&A có tác đng khác nhau lên hiu qu
hot đng trong các ngành khác nhau



10
Bài nghiên cu
Kt qu
Kumar (2009)
Li nhun sau sáp nhp và kh nng
thanh toán ca các công ty không có ci
tin so vi các giá tr trc khi sáp
nhp.
Dr. Neena Sinha, Dr. K.P.Kaushik, Timcy
Chaudhary (2010)
Có mt mi tng quan đáng k gia hiu
qu tài chính và M & A. Trong thi gian
dài các công ty mua li có th to ra giá
tr.
Dr.Babli Dhiman, Bilal A.Parray (2011)
Li nhun ca mt công ty thc hin mua
li không có s khác bit thng kê gia
giai đon trc mua li và sau mua li.
Konstantinos
Agorastos
, Michail
Pazarskis,
Theofanis Karagiorgos (2012)
M & A không cung cp mt hiu qu sau
sáp nhp tt hn cho các công ty mua li

trên toàn b các mu kim tra.














11
2
Tóm li, da trên c s lý thuyt và các kt qu nghiên cu v các nhân t nh
hng đn hiu qu hot đng ca doanh nghip sau M&A t nhng nghiên cu thc
nghim ca các nc trên th gii mà tác gi đã trình bày  trên, lun vn s ng dng
vào thc t ti th trng chng khoán Vit Nam mà c th là các công ty tham gia sáp
nhp và mua li  Vit Nam đ tìm hiu liu hot đng M&A ti Vit Nam có nhng
tác đng tng t hay không, mc đ và tm quan trng ca các nhân t nh hng
đn hiu qu hot đng ca các doanh nghip nh th nào? Vì vy tác gi da vào các
bin phù hp vi đc trng ca hot đng M&A  Vit Nam đ xây dng mô hình
nghiên cu v các nhân t nh hng đn hiu qu hot đng ca các doanh nghip
sau M&A  Vit Nam giai đon 2008-2012.

12
3 : 
 
Ngun D liu ca lun vn: tác gi s dng các s liu đã công b trong các báo
cáo tài chính, bn cáo bch cng nh trong các bn tin chng khoán ca HOSE, HNX,
UPCOM, OTC ca các công ty có tham gia hot đng M&A trong giai đon 5 nm t
nm 2008 – 2012 vì đây là giai đon bùng n các hot đng M&A nhiu nht  Vit
Nam. D liu đc thu thp t nhng website nh:
www.cafef.vn ,
www.cophieu68.com , www.itrade.vn , www.stox.vn và mt s website khác.
Nghiên cu này nhm mc đích đo lng tác đng ca viêc M&A lên hiu qu
hot đng ca doanh nghip. Tác gi s dng mô hình kinh t lng đ kho sát tác
đng ca vic M&A, trên c s phân tích các kt qu nghiên cu v hp nht và sáp
nhp và các nghiên cu thc nghim đã thc hin  các nc trên th gii.  xem xét
các ch tiêu tài chính sau M&A nh hng đn hiu qu hot đng tác gi s dng mô
hình hi quy đa nhân t theo phng pháp bình phng bé nht (OLS).
Tác gi chn mu nghiên cu gm 61 công ty niêm yt trên th trng chng

khoán Vit Nam. i vi mi công ty, tác gi s dng d liu γ nm trc sáp nhp
ca công ty đi mua và γ nm sau sáp nhp đ nghiên cu, không s dng d liu ca
nm sáp nhp.

3.2 
Da vào bài nghiên cu Impact of Acquisition on Corporate Performance
in Indian Manufacturing Sector ca Babli Dhiman, Bilal A. Parray
Vardhana
(2011), nghiên cu The
Post-Merger Performance of Acquiring
Listed
Firms
among Different Industries
in

Greece 
Konstantinos
Agorastos,
Michail
Pazarskis,
Theofanis
Karagiorgos (2012) và
mt s nghiên cu thc nghim khác 
các nc trên th gii, kt hp vi thc trng phát trin cng nh đc đim ca hot
đng M&A  Vit Nam, bài nghiên cu ca tác gi đã la chn và phân tích mt s
nhân t nh hng đn hiu qu hot đng ca công ty sau M&A đc đa vào mô



13

hình nghiên cu bao gm: (1) Li nhun trc sáp nhp (PREPROF), (2) Quy mô ca
công ty (SIZE), (3) S ci tin hiu qu trc sáp nhp (PREIMP), (4) Tng trng
trc sáp nhp (PREGRO), (5) S nm thành lp công ty (AGE), (6) Bin gi Sáp
nhp (MERG), (7) Bin gi Sáp nhp gia các công ty con (SUB) và (8) Bin gi Sáp
nhp theo chiu ngang (HORI). Bin ph thuc: Li nhun sau sáp nhp
(POSTPROF).

sau  (POSTPROF): đo lng li nhun hot đng trên tài
sn, tính trung bình trong ba nm sau khi sáp nhp, t nm (t+1) đn (t+3).

 (PREPROF): đo lng li nhun hot đng trên tài
sn (li nhun trc khu hao lãi và thu trên tài sn ròng), tính trung bình trong ba
nm trc khi sáp nhp (t-3) đn (t-1).
Nghiên cu ca Christian Tuch and Noel O’Sullivan (2007) cho rng sáp
nhp có th làm tng hoc gim li nhun ca các công ty sáp nhp, nguyên nhân đ
dn đn sáp nhp là do các nhà qun lý mun ti đa hóa li nhun.
Nghiên cu ca Vardhana Pawaskar (2001) cho thy nu không có sáp nhp
xy ra, li nhun giai đon hu sáp nhp s đc ci thin. Sáp nhp đã có mt tác
đng nghch bin lên li nhun.
Kt qu nghiên cu ca Dr.Babli Dhiman, Bilal A.Parray (2011) cho thy
mua li không có bt k tác đng đáng k lên li nhun ca các công ty trong
giai đon sau mua li.

Q (SIZE): Kt qu t các nghiên cu v sáp nhp  các nc
tiên tin cho thy các công ty mua li có hiu qu trên mc trung bình ngành và các
công ty b mua li thì thp hn mc trung bình ngành v qui mô (Cosh và cng s,
1998).
Christian Tuch and Noel O’Sullivan (2007) cho rng qui mô công ty có tác
đng đng bin lên li nhun đi vi các công ty không sáp nhp, nhng nó có tác
đng nghch bin đi vi công ty đi mua.


  (PREIMP): đo lng bng s thay đi
trong li nhun hot đng trong ba nm trc khi sáp nhp [(t-1) tr (t-3)].



14
Nghiên cu ca Konstantinos
Agorastos
, Michail
Pazarskis,
Theofanis
Karagiorgos (2012) cho thy vic tái cu trúc thông qua sáp nhp không thy đc s
ci thin li nhun ca công ty trong giai đon hu sáp nhp.

T   (PREGRO): là tc đ tng trng trung bình trong
tng tài sn trong ba nm trc khi sáp nhp [có ngha là, t nm (t-3) đn (t-1)].
Vardhana Pawaskar (2001) chng minh h s tng trng trc sáp nhp ca
công ty không tham gia sáp nhp đc ci thin li nhun sau sáp nhp, và tác đng
ca tng trng lên li nhun là nghch bin đi vi các công ty sáp nhp.

S (AGE): Tui ca công ty có mi quan h ngc
chiu vi li nhun trong mu các công ty không sáp nhp. Vi sáp nhp, tui có
mt tác đng đng bin lên li nhun công ty.

MERG: Bin gi sáp nhp, MERG =1 nu có hot đng sáp nhp xy ra  công ty
trong giai đon nghiên cu , và MERG = 0 nu không có hot đng sáp nhp xy ra.

SUB: Bin gi sáp nhp gia các công ty con, 1 khi công ty mua li và b mua li
có mi quan h công ty con, công ty thành viên hoc cùng thuc mt công ty m và 0

nu ngc li.

HORI: Bin gi sáp nhp theo chiu ngang, 1 khi công ty mua li và b mua li
thuc cùng nhóm ngành tng t và 0 nu ngc li.

MERG
it
*PREPROF; MERG
it
*SIZE; MERG
it
*PREIMP;
MERG
it
*PREGRO; MERG
it
*AGE; MERG
it
*SUB; MERG
it
*HORI

15
 
POSTPROF
Trung bình li nhun trc thu γ nm sau sáp nhp:
(EBITDA
t+1
+ EBITDA
t+2
+ EBITDA
t+3
)/3
PREPROF
Trung bình li nhun trc thu γ nm trc sáp nhp:
(EBITDA
t-1
+ EBITDA
t-2
+ EBITDA
t-3
)/3
SIZE
Trung bình tng tài sn γ nm trc sáp nhp:
(TS
t-1
+ TS
t-2
+ TS
t-3
)/3

PREIMP
(EBITDA
t-1
- EBITDA
t-3
)
PREGRO
(TS
t-1
- TS
t-3
)/ TS
t-3

AGE
Tính t nm công ty thành lp đn nm thc hin sáp
nhp

3.3 
Trong nghiên cu này, tác gi cng s dng mô hình hi quy tuyn tính đ phân
tích tác đng ca M&A lên hiu qu hot đng ca các doanh nghip  Vit Nam.
Lun vn s ng dng nhng kt qu có đc t nghiên cu thc nghim v tác
đng ca M&A lên hiu qu hot đng ca các doanh nghip ca: Babli Dhiman, Bilal
A. Parray
Vardhana (2011).
Mô hình c th nh sau:
POSTPROF =  +  MERG
it
+
1

PREPROF + 
2
SIZE + 
3
PREIMP +
4
PREGRO +

5
AGE + 
1
(MERG
it
*PREPROF) +
2
(MERG
it
*SIZE) +
3
(MERG
it
*PREIMP)
+
4
(MERG
it
*PREGRO) + 
5
(MERG
it

*AGE) + 
6
(MERG
it
*SUB) +
7
(MERG
it

*HORI)+


it






16
3.4 
Theo lý thuyt có nhiu phng pháp kim đnh nhng tác gi s dng mt s
phng pháp kim đnh phù hp vi mô hình. Các phng pháp kim đnh nh sau:
 
Thng kê mô t bin ph thuc và các bin đc lp đc s dng trong mô hình
hi quy bao gm: giá tr trung bình, đ lch chun, giá tr nh nht, giá tr ln nht.
 
Ma trn tng quan ch ra rng mi tng quan gia các bin đc lp không cht,
điu này có ngha là không xy ra hin tng đa cng tuyn hoc hin tng đa cng
tuyn không nghiêm trng. Theo Kennedy (2008) thì hin tng đa cng tuyn ch tr

nên nghiêm trng khi h s tng quan gia các bin đc lp trong mô hình t 0,8 tr
lên.


Vi mc ý ngha  cho trc, kim đnh gi thit v các h s hi qui 
j
ng vi
các s thc cho trc nhm xác đnh xem các h s hi quy có ý ngha thng kê hay
không, nói cách khác là chúng có khác 0 hay không (Nu 
j
*
=0, bin đc lp X
j
không
có tác đng đn bin ph thuc Y)
t gi thit: + H
0
: 
j
= 0 (h s không có ý ngha thng kê)
+ H
1
: 
j
0
+ Nu |t
kd
| ≥ t
/2
(n-k)

, bác b H
0

+ Nu p-value ≤  , bác b H
0

La chn mô hình qua các kim đnh gi thit
ràng buc khi s dng phng pháp hi quy bình phng bé nht OLS, các kt qu
phù hp, tác gi s tin hành la chn mô hình theo tiêu chí R
2
hiu chnh cao, tr
tuyt đi thng kê T-statistic > giá tr bng tra phân phi Student thì bin gii thích có
ý ngha thng kê trong mô hình, Pro(T-statistic) <  và Pro(F-statistic) <  thì mô hình
phù hp.