B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM
NGUYN TH NG DIP
CÁC NHÂN T NH HNG N QUYT NH
GI TIN CA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN
TI NH TMCP CÔNG THNG VIT NAM
LUN VN THC S KINH T
TP. H Chí Minh – Nm 2013
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM
NGUYN TH NG DIP
CÁC NHÂN T NH HNG N QUYT NH
GI TIN CA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN
TI NH TMCP CÔNG THNG VIT NAM
Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng
Mã s: 60340201
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC: PGS. TS. TRN HUY HOÀNG
TP. H Chí Minh – Nm 2013
MC LC
Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các t vit tt
Danh mc các hình v, bng biu
Trang
M U 1
1. Lý do hình thành đ tài 1
2. Mc tiêu nghiên cu 2
2.1 Mc tiêu chung 2
2.2 Mc tiêu c th 2
3. i tng và phm vi nghiên cu 2
3.1 i tng kho sát 2
3.2 Không gian 2
3.3 Thi gian 2
4. Phng pháp nghiên cu 2
5. Ý ngha thc tin ca đ tài 3
CHNG 1: TNG QUAN V CÁC NHÂN T NH HNG N QUYT
NH GI TIN CA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN
1.1 Dch v ngân hàng và cht lng dch v ngân hàng 4
1.1.1 Khái nim Dch v ngân hàng 4
1.1.2 c đim dch ngành ngân hàng 4
1.1.3 Cht lng dch v ngân hàng 5
1.1.4 Mô hình đánh giá cht lng dch v ngân hàng 6
1.2 Tin gi ca khách hàng ti ngân hàng thng mi 6
1.2.1 Khái nim 6
1.2.2 Các loi tin gi ca khách hàng ti Ngân hàng thng mi 7
1.2.2.1 Tin gi thanh toán 7
1.2.2.2 Tin gi có k hn 7
1.2.2.3 Tin gi tit kim 8
1.2.2.4 Phát hành giy t có giá 8
1.2.2.5 Các hình thc khác 9
1.2.3 Tm quan trng ca dch v huy đng tin gi 9
1.2.3.1 i vi ngân hàng thng mi 9
1.2.3.2 i vi khách hàng 10
1.3 Các nhân t nh hng đn quyt đnh gi tin ca khách hàng cá nhân 10
1.3.1 nh ngha hành vi tiêu dùng 10
1.3.2 Mô hình v hành vi tiêu dùng 11
1.3.3 Quá trình ra quyt đnh chn sn phm ngân hàng ca khách hàng 13
1.3.4 Các nhân t nh hng đn quyt đnh gi tin ca khách hàng cá nhân 15
1.3.4.1. Nhng nhân t thuc môi trng bên ngoài 15
1.3.4.2. Nhng nhân t thuc môi trng bên trong 15
1.4 Các nghiên cu v quyt đnh gi tin ti ngân hàng 14
1.4.1 Nghiên cu nc ngoài 15
1.4.2 Nghiên cu trong nc 17
1.5 Lý thuyt mô hình nghiên cu và thang đo các nhân t nh hng đn quyt
đnh gi tin ca khách hàng ti NH TMCP Công Thng Vit Nam 18
1.5.1 Mô hình cht lng dch v SERVQUAL 18
1.5.2 Mô hình cht lng dch v BANKSERV 19
1.5.3 Thang đo các nhân t nh hng đn quyt đnh gi tin ca khách hàng cá
nhân ti NH TMCP Công Thng Vit Nam 19
Kt lun chng 1 20
CHNG 2: PHÂN TÍCH CÁC NHÂN T NH HNG N QUYT
NH GI TIN CA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TI NH TMCP CÔNG
THNG VIT NAM
2.1 Tng quan v NH TMCP Công Thng VN 22
2.1.1 Gii thiu v NH TMCP Công Thng VN 22
2.1.2 Nhng thành tu đt đc 22
2.2 Các sn phm tin gi ca khách hàng cá nhân ti NH TMCP Công Thng VN
30
2.3 Thc trng tin gi ca khách hàng ti NH TMCP Công Thng VN 31
2.3.1 Tình hình huy đng tin gi ti NH TMCP Công Thng VN 31
2.3.1.1 C cu ngun tin gi ca khách hàng phân theo đi tng gi tin 33
2.3.1.2 C cu ngun tin gi phân theo loi hình tin gi 33
2.3.1.3 Ngun tin gi ca khách hàng phân theo k hn 33
2.3.1.4 C cu ngun tin gi phân theo loi đng tin 35
2.3.2 Th phn huy đng vn ca NH TMCP Công Thng Vit Nam 36
2.3.3 Nhn xét 37
2.3.3.1 Kt qu đt đc 37
2.3.3.2 Hn ch 38
2.3.3.3 Nguyên nhân 38
2.4 Phân tích các nhân t nh hng đn quyt đnh gi tin ca khách hàng cá nhân 39
2.4.1 Quy trình nghiên cu 38
2.4.2 Nghiên cu đnh tính 39
2.4.3 Nghiên cu đnh lng 40
2.4.3.1 Thit k mu 40
2.4.3.2 Thu thp và phân tích d liu 41
2.4.4 Kt qu nghiên cu 41
2.4.4.1 Kim đnh thang đo 41
2.4.4.2 Phân tích nhân t 45
2.4.4.3 Kim đnh h s tng quan Pearson 52
2.4.4.4 Phân tích hi quy 53
2.4.4.5 Kt qu kim đnh gi thuyt 54
2.4.4.6 Kim đnh s khác bit quyt đnh gi tin gia Nam và N 57
2.4.4.7 Kim đnh s khác bit quyt đnh gi tin phân theo đ tui 58
2.4.4.8. Kim đnh s khác bit quyt đnh gi tin phân theo trình đ hc vn60
2.4.4.9. Kim đnh s khác bit quyt đnh gi tin phân theo thu nhp 61
Kt lun chng 2 61
CHNG 3: GII PHÁP NHM THU HÚT KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN GI
TIN TI NH TMCP CÔNG THNG VN
3.1 nh hng phát trin hot đng huy đng vn ca NH TMCP CT VN 63
3.2 Gii pháp nhm thu hút tin gi khách hàng 63
3.2.1 Chính sách nhân s 63
3.2.2 Gii pháp v Phng tin hu hình 64
3.2.3 Gii pháp kh nng cung cp sn phm dch v 65
3.2.4 Gii pháp nâng cao s tin cy 67
3.2.4.1. Nâng cao cht lng dch v, ci tin quy trình giao dch to s
thun tin cho khách hàng 66
3.2.4.2. Bo mt thông tin, tôn trng li ích khách hàng 67
3.2.4.3 Nâng cao hiu qu hot đng ca trung tâm Contract Center 69
3.2.4.4 Mt s gii pháp khác to s tin cy cho khách hàng 70
3.2.5 Thc hin mô hình điu hành t snh ti đim giao dch ca chi nhánh 71
Kt lun chng 3 73
KT LUN 74
Tài liu tham kho
Ph lc 1
Ph lc 2
LI CAM OAN
Tôi tên Nguyn Th ng Dip, hc viên cao hc lp Ngân hàng ngày 2, Khóa 21,
Trng i Hc Kinh T TP. HCM.
Tôi xin cam đoan rng Lun vn vi đ tài “Các nhân t nh hng đn quyt
đnh gi tin ca khách hàng cá nhân ti NH TMCP Công Thng Vit NamẰ
là công trình nghiên cu khoa hc ca cá nhân tôi, đc đúc kt t quá trình hc
tp, nghiên cu ca tôi trong thi gian qua, di s hng dn, ch bo tn tình ca
PGS.TS Trn Huy Hoàng. Các s liu trong lun vn đc thu nhp và x lý mt
cách trung thc, các lý thuyt đc trích dn có ghi rõ ngun gc.
Nguyn Th ng Dip
DANH MC CÁC HÌNH V, BNG BIU
HÌNH V Trang
Hình 1.1: Mô hình ra quyt đnh ca ngi tiêu dùng 11
Hình 1.2: Quá trình la chn, s dng và đánh giá dch v ngân hàng 12
Hình 1.3: Mô hình nghiên cu 20
Hình 2.1: Tng trng quy mô t nm 2007 đn 2012 24
Hình 2.2: Quy mô và tng trng ngun vn qua các nm 25
Hình 2.3: Quy mô và tng trng d n cho vay qua các nm 26
Hình 2.4: C cu c đông ca Vietinbank 28
Hình 2.5: Tin gi ca khách hàng qua các nm 31
Hình 2.6: C cu ngun tin gi ca khách hàng theo đi tng gi tin 32
Hình 2.7: C cu ngun tin gi ca khách hàng theo đi tng gi tin 33
Hình 2.8: C cu ngun tin gi ca khách hàng theo loi hình tin gi 34
Hình 2.9: C cu ngun tin gi ca khách hàng theo k hn 35
Hình 2.10: C cu ngun tin gi ca khách hàng theo loi đng tin 36
Hình 2.11: Th phn huy đng vn ca Vietinbank 37
Hình 2.12: S đ thit k quy trình nghiên cu 39
Hình 2.13: Thông tin lãi sut huy đng ca mt s NH TM 56
BNG BIU Trang
Bng 2.1: So sánh mt s ch tiêu v quy mô hot đng gia các NH TMCP ti
VN trong nm 2012 23
Bng 2.2: Mt s ch tiêu hot đng Vietinbank đt đc t 2008 đn 2012 23
Bng 2.3: So sánh vn điu l và vn ch 27
Bng 2.4: S lng nhân viên và tng chi cho nhân viên mt s NHTM 29
Bng 2.5: Li nhun sau thu và lng bình quân nhân viên mt s NHTM 30
Bng 2.6: C cu ngun tin gi ca khách hàng theo đi tng gi tin 32
Bng 2.7: C cu ngun tin gi ca khách hàng theo loi hình tin gi 33
Bng 2.8: C cu ngun tin gi ca khách hàng theo k hn 34
Bng 2.9: C cu ngun tin gi ca khách hàng theo loi đng tin 35
Bng 2.10: Kt qu kim đnh thành phn Phng tin hu hình 42
Bng 2.11: Kt qu kim đnh thành phn ng x nhân viên 42
Bng 2.12: Kt qu kim đnh thành phn To s tin cy 43
Bng 2.13: Kt qu kim đnh thành phn Kh nng t vn 43
Bng 2.14: Kt qu kim đnh thành phn Kh nng Cung cp sn phm dch v
ln 1 44
Bng 2.15: Kt qu kim đnh thành phn Kh nng cung cp sn phm dch v
ln 2 44
Bng 2.16: Kt qu kim đnh thành phn quyt đnh gi tin 45
Bng 2.17: Kt qu phân tích nhân t nh hng đn quyt đnh gi tin 46
Bng 2.18: Kim đnh thang đo thành phn ng x nhân viên mi 49
Bng 2.19: Kt qu phân tích nhân t thang đo quyt đnh gi tin 49
Bng 2.20: Ma trn h s tng quan 52
Bng 2.21: Bng đánh giá đ phù hp ca mô hình 53
Bng 2.22: Bng kim đnh đ phù hp ca mô hình 53
Bng 2.23: Kt qu hi quy s dng phng pháp Enter 54
Bng 2.24: Thông tin các chng trình khuyn mãi ca mt s NH TM 57
Bng 2.25: Thng kê mô t quyt đnh gi tin gia phái nam và phái n 57
Bng 2.26: Kim đnh mc đ quyt đnh gi tin gia phái nam và phái n
Independent 58
Bng 2.27: Thng kê mô t quyt đnh gi tin theo đ tui 58
Bng 2.28: Kt qu kim đnh phng sai đng nht v đ tui 59
Bng 2.29: Phân tích ANOVA quyt đnh gi tin theo nhóm tui 59
Bng 2.30: Kt qu kim đnh phng sai đng nht v trình đ hc vn 60
Bng 2.31: Kt qu kim đnh phng sai đng nht v thu nhp 61
DANH MC T VIT TT VÀ KÝ HIU
Ch vit tt
Ting Anh
Ting Vit
BTMU
Bank of Tokyo-Mitsubishi UFJ
HC
i hi đng c đông
GATS
General Agreement on Trade
in Services
Hip đnh chung v thng
mi dch v
HQT
Hi đng qun tr
M&A
Mergers and Acquisitions
Mua bán và sáp nhp
NH
Ngân hàng
NH TM
Ngân hàng thng mi
NH TMCP Công
Thng VN
Ngân Hàng Thng Mi C
Phn Công Thng Vit
Nam
NHNN
Ngân hàng Nhà Nc
QTRR
Qun tr ri ro
ROA
Ch s li nhun sau thu
trên tng tài sn
ROE
Ch s li nhun sau thu
trên vn ch s hu
S&P
Standard & Poor
TCTD
T chc tín dng
Tp. HCM
Thành ph H Chí Minh
Vietinbank
Vietnam Joint Stock
Commercial Bank for Industry
and trade
1
M U
1. LỦ do hình thƠnh đ tài
Hin nay, đc thù ca các Ngân hàng thng mi ti Vit Nam là nhiu v s
lng, nhng nh v quy mô hot đng và các sn phm, dch v trong ngành gn
nh tng đng.
Ngân hàng thng mi vi t cách là mt doanh nghip, mt trung gian tài
chính hot đng trong lnh vc tin t, ngun vn huy đng có mt vai trò ht sc
quan trng. Theo thông t s 13/2010/TT-NHNN ngày 20/05/2010 quy đnh v t
l bo đm an toàn trong hot đng ca các t chc tín dng có hiu lc t ngày
01/10/2010 đã nâng t l an toàn vn ti thiu t 8% lên 9%, t l cp tín dng so
vi ngun vn huy đng gii hn mc 80% (vn huy đng ch bao gm 25% tin
gi không k hn ca t chc kinh t (tr t chc tín dng)). Vì vy, huy đng vn
là vn đ quyt đnh đn tính sng còn ca các Ngân hàng thng mi hin nay,
vic khai thác trit đ ngun vn nhàn ri trong dân c là ht sc cn thit cho s
phát trin bn vng ca các Ngân hàng thng mi. Mt trong nhng cách đ gi
khách hàng, gia tng lng khách hàng, tng li nhun là bit đc các nhân t nh
hng đn quyt đnh s dng sn phm dch v ca khách hàng.
Sau 25 nm thành lp và phát trin, Vietinbank đã có nhng bc tng trng
vt bc v quy mô hot đng, tng tài sn, ngun vn cng nh li nhun, tr
thành mt trong nhng ngân hàng hàng đu ti Vit Nam. Nm 2012, T chc xut
bn tin tc tài chính – ngân hàng uy tín hàng đu châu Á (FinanceAsia) đã bình
chn VietinBank là ngân hàng huy đng vn hiu qu nht Vit Nam. tip tc
tng trng thành công và bn vng trong môi trng cnh tranh nh hin nay,
Vietinbank cn tip tc thc hin chin lc kinh doanh hng đn khách hàng,
làm th nào đ cung cp cho khách hàng sn phm, dch v vi cht lng tt nht.
tài “Các nhân t nh hng đn quyt đnh gi tin ca khách hàng cá
nhân ti NH TMCP Công Thng Vit Nam” nhm nhn đnh nhng nhân t tác
đng tích cc đn quyt đnh gi tin ca khách hàng cá nhân, t đó, cung cp thêm
thông tin cho Ban lãnh đo NH TMCP Công Thng VN có nhng chính sách hp
2
lý, khai thác đc ti đa ngun vn nhàn ri trong dân c, làm nn tng cho s hot
đng n đnh và phát trin bn vng.
2. Mc tiêu nghiên cu
2.1 Mc tiêu chung
Tp trung nghiên cu, đánh giá các nhân t nh hng đn quyt đnh gi tin
ca khách hàng cá nhân ti NH TMCP Công Thng VN, giúp Ban lãnh đo có cn
c vng chc hn trong vic xây dng chin lc kinh doanh và chính sách bán
hàng phù hp. ng thi, đ tài cng đa ra mt s gii pháp nhm thu hút khách
hàng gi tin ti NH TMCP Công Thng Vit Nam.
2.2 Mc tiêu c th
ánh giá thc trng huy đng tin gi ti NH TMCP Công Thng VN.
Phân tích các nhân t nh hng đn quyt đnh gi tin ca khách hàng cá
nhân ti NH TMCP Công Thng VN.
Trên c s các phân tích trên, đ tài đa ra các gii pháp nhm thu hút khách
hàng gi tin vào NH TMCP Công Thng VN.
3. i tng và phm vi nghiên cu
3.1 i tng kho sát
Khách hàng cá nhân đã và đang s dng sn phm tin gi ti NH TMCP
Công Thng VN.
3.2 Không gian
tài tp trung nghiên cu nhóm khách hàng cá nhân gi tin ti NH TMCP
Công Thng VN.
3.3 Thi gian
tài thu thp s liu phc v cho nghiên cu trong khong thi gian t nm
2008 đn nm 2013.
4. Phng pháp nghiên cu: S dng phng pháp nghiên cu đnh tính và
nghiên cu đnh lng.
3
5. ụ ngha thc tin ca đ tài
Vi mc đích nghiên cu nhm nhn bit thành phn ca các nhân t quan
trng, mc đ nh hng ca tng nhân t tác đng đn quyt đnh gi tin ca
khách hàng cá nhân và xây dng thang đo đo lng chúng, kt qu ca nghiên cu
này s trc tip giúp các nhà qun tr Ngân hàng có cái nhìn toàn din hn, tp
trung tt hn trong vic hoch đnh và đa ra chin lc kinh doanh phù hp, nâng
cao s hài lòng và s trung thành ca khách hàng trong vic s dng dch v ngân
hàng.
Nghiên cu này cng to c s cho nhng nghiên cu sâu hn v vn đ thu
hút khách hàng gi tin, to dng lòng trung thành ca khách hàng đã gi tin ti
NH TMCP Công Thng VN.
4
CHNG 1: TNG QUAN V CÁC NHÂN T NH HNG N QUYT
NH GI TIN CA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN
1.1 Dch v ngân hàng và cht lng dch v ngân hàng
1.1.1 Khái nim dch v ngân hàng
Theo T chc WTO đa ra ph lc v dch v tài chính ca hip đnh chung
v GATS thì mt dch v tài chính là bt k dch v nào có tính cht tài chính, đc
nhà cung cp tài chính cung cp. Dch v tài chính bao gm dch v bo him, dch
v liên quan ti bo him, dch v ngân hàng và dch v tài chính khác (ngoi tr
bo him), trong đó, các dch v ngân hàng bao gm các hot đng nhn tin gi,
cho vay, cho thuê tài chính, dch v bao thanh toán, chuyn tin, k c th tín dng,
bo lãnh…
Theo Lut T chc tín dng s 47/2010/QH12 đnh ngha v hot đng ngân
hàng là vic kinh doanh, cung ng thng xuyên mt hoc mt s các nghip v
sau: nhn tin gi, cho vay, dch v thanh toán và các dch v khác.
David Cox, 1997 cho rng, hu ht các nghip v ca Ngân hàng thng mi
đu là dch v ngân hàng.
1.1.2 c đim dch v ngân hàng
Trc ht, vi t cách là dch v, các dch v ngân hàng hi đ nhng đc thù c
bn ca mt dch v. C th:
Tính phi vt cht: V c bn, bn thân dch v ngân hàng là không th nhìn
thy đc. i vi khách hàng, tht khó đánh giá bn thân dch v đ la chn nên
vic “Mua” tr nên ri ro hn.
Tính không th tách ri: Trong phn ln trng hp, vic s dng dch v
ngân hàng din ra đng thi vi quá trình sn xut ra nó xét v không gian và thi
gian. Có ngha là khách hàng phi đn ngân hàng hoc giao dch thông qua phng
thc, công ngh ngân hàng cung cp. Ngay ti thi đim tng tác gia khách hàng
và giao dch viên (máy tính, đin thoi …) các th tc đc thc hin, khi đó dch
v ngân hàng đc thc hin đng thi là quá trình tiêu dùng nó.
5
Tính không th tn kho: V c bn, dch v ngân hàng không th tn kho.
Nói đúng hn, nng lc phc v ca ngân hàng ti mt thi đim nu không s
dng s mt vnh vin.
Tính không thun nht: Nhìn chung, mt dch v ngân hàng cùng loi (dch
v gi tit kim) khi thc hin cho các khách hàng khác nhau; tuy nhiên, do sn
phm dch v đc cung cp bi các nhân viên khác nhau; ti nhng thi đim và
đa đim khác nhau nên có th không nh nhau.
Ngoài nhng đc thù trên, do ngân hàng là mt lnh vc đc thù ca nn kinh
t, đm bo “sc khe” cho nn kinh t phát trin ln mnh nên hot đng trong
lnh vc này còn b chi phi bi mt s đc đim sau:
Dch v ngân hàng có th s dng nhiu ln trong mt đi ngi. Mt khách
hàng có th có đa v kinh t là ngi bán va có đa v kinh t là ngi mua.
Cht liu hot đng ca ngân hàng là đng tin và quyn s dng đng tin.
Loi cht liu này cha đng đng thi yu t tâm lý ln yu t xã hi. iu này
khin hành vi mua ca khách hàng ngân hàng tr nên nhy cm hn.
Dch v ngân hàng thng liên quan đn vic bin đi thi hn s dng ca
đng tin. Vì vy, kt qu dch v càng khó d đoán.
1.1.3 Cht lng dch v ngân hàng
Cht lng dch v là khong cách mà dch v đó đáp ng đc nhng nhu
cu hay k vng ca khách hàng (Lewis & Mitchell, 1990; Dotchin & Oakland,
1994).
Cht lng dch v là s khác bit gia k vng ca khách hàng v dch v
vi dch v cm nhn đc. Nu k vng ln hn thc t, đng ngha vi, cht
lng dch v nhn đc s ít làm tha mãn khách hàng hn, và do đó, khách hàng
không hài lòng vi dch v (Parasuraman & ctg, 1985).
Nh vy, Cht lng dch v ngân hàng là thuc tính ca dch v ngân hàng
đc ngân hàng cung ng, là s khác bit gia k vng và cm nhn v dch v
ngân hàng ca khách hàng.
6
1.1.4 Mô hình đánh giá cht lng dch v ngân hàng
Khác vi sn phm hu hình khi đánh giá cht lng dch v, ta có th dùng
các giác quan đ cm nhn. Trong khi đó, dch v là vô hình và có đc tính quan
trng là tính không đng nht, không th tách ri càng làm cho vic xác đnh các
nhân t ca cht lng dch v hay đo lng chúng tr nên khó khn hn.
Hin nay, trên th gii đã có nhiu mô hình nghiên cu v cht lng dch v. Di
đây là mt trong nhng mô hình nghiên cu đc ng dng ph bin trong vic xác
đnh thành phn cht lng dch v ngân hàng hin nay:
Mô hình SERVQUAL là mô hình khong cách ca Parasuraman & ctg
(1985, 1988). Mô hình gm 5 thành phn đ xác đnh cht lng dch v là phng
tin hu hình (c s vt cht, trang thit b, con ngi ca ngân hàng), S tin cy
(kh nng thc hin nhng cam kt vi khách hàng), đáp ng (kh nng sn sàng
giúp đ khách hàng và cung cp dch v khi cn thit), nng lc phc v (trình đ
và tác phong ca nhân viên), S đng cm (quan tâm, chm sóc và thu hiu nhng
nhu cu ca khách hàng).
Mô hình BANKSERV là mô hình đc Avkiran (1994) vn dng và điu
chnh t mô hình SERQUAL đ đo lng cht lng dch v ngành ngân hàng bán
l ti Úc. Mô hình gm có 4 thành phn là ng x ca nhân viên, s tin cy, kh
nng t vn khách hàng, kh nng cung cp các dch v.
1.2 Tin gi ca khách hàng ti ngân hàng thng mi
1.2.1 Khái nim
Tin gi là tài sn bng tin ca các t chc và cá nhân mà ngân hàng tm thi
qun lý và s dng vi trách nhim hoàn tr. Tin gi là ngun vn ch yu, ngun
tài nguyên quan trng nht ca ngân hàng.
Theo lut các T chc tín dng s 47/2010/QH12 ngày 16/06/2010, Nhn tin
gi là hot đng nhn tin ca t chc, cá nhân di hình thc tin gi không k
hn, tin gi có k hn, tin gi tit kim, phát hành chng ch tin gi, k phiu,
tín phiu và các hình thc nhn tin gi khác theo nguyên tc có hoàn tr đy đ
tin gc, lãi cho ngi gi tin theo tha thun.
7
1.2.2 Các loi tin gi ca khách hàng ti ngơn hƠng thng mi
Ngân hàng thng mi huy đng vn di nhiu hình thc tin gi khác nhau,
ch yu thông qua các hình thc sau:
1.2.2.1 Tin gi thanh toán
Tin gi thanh toán là loi tin gi không k hn, trc ht s dng cho mc
đích thanh toán không dùng tin mt, ngi gi tin đc s dng tin mt cách
ch đng và linh hot, đ đáp ng nhu cu chi tiêu, chi tr, thanh toán hàng hóa,
dch v và các khon phí phát sinh mt cách an toàn, thun li.
Vi hình thc này, khách hàng có th rút tin bt c lúc nào, không cn báo
trc cho ngân hàng, nên ngân hàng rt khó trong vic lp k hoch cho vic s
dng ngun vn này. Vì vy, chi phí cho ngun vn huy đng theo hình thc này
rt r và khách hàng thng duy trì s d tài khon tin gi thanh toán không nhiu.
1.2.2.2 Tin gi có k hn
Tin gi có k hn là loi tin gi mà khách hàng gi tin vào ngân hàng có
s tha thun trc v lãi sut và thi hn rút tin, áp dng cho đi tng là t chc
kinh t.
ây là loi tin gi tng đi n đnh vì ngân hàng xác đnh đc thi gian
rút tin ca khách hàng nên có th ch đng s dng s tin gi đó vào mc đích
kinh doanh ca ngân hàng trong thi gian ký kt.
Tin gi có k hn to ra ngun vn tng đi n đnh cho ngân hàng, tuy
nhiên, ngun vn này là vn tm thi nhàn ri trong chu k kinh doanh ca doanh
nghip nên s to sc ép cho ngân hàng khi khách hàng rút tin vi s lng ln.
1.2.2.3 Tin gi tit kim
Tin gi tit kim là khon tin gi ca cá nhân gi vào ngân hàng, đc xác
nhn trên th tit kim, đc hng lãi theo quy đnh ca t chc nhn tin gi và
đc bo him ca pháp lut v bo him tin gi. Tài khon tin gi tit kim
không đc s dng đ phát hành séc và thc hin các giao dch thanh toán.
Thu hút tin gi t dân c là nghip v rt quan trng ca ngân hàng thng
mi vì đây là ngun vn có tính n đnh rt cao, cho phép ngân hàng ch đng trong
8
vic s dng vn đ cp tín dng. Tuy nhiên, lãi sut áp dng cho các khon tin
gi tit kim thng cao vì áp lc cnh tranh gi khách hàng ca ngân hàng. Tin
gi tit kim đc phân loi theo k hn gi tin gm tin gi tit kim không k
hn và tin gi tit kim có k hn.
Tin gi tit kim không k hn: Sn phm đc thit k cho đi tng
khách hàng là cá nhân, có tin tm thi nhàn ri mun gi ngân hàng ch yu vì
mc tiêu an toàn và tin li. Ngi gi tin có th rút theo yêu cu mà không cn
báo trc vào bt c ngày làm vic nào cho t chc nhn tin gi tit kim. Loi
tin gi tit kim không k hn hng lãi sut thp vì Ngân hàng không ch đng
trong công tác cho vay. Mc khác, ngân hàng phi đm bo tn qu đ chi tr nên
tn kém chi phí v kim đm, bo qun
Tin gi tit kim có k hn: Sn phm đc thit k cho đi tng khách
hàng là cá nhân, có tin tm thi nhàn ri mun gi ngân hàng vì mc tiêu an toàn
và sinh li, thit lp đc k hoch s dng tin gi trong tng lai. Là loi tin gi
tit kim mà ngi gi tin tha thun vi t chc nhn tin gi tit kim v k hn
gi nht đnh. Nu rút trc hn phi đc s đng ý ca Ngân hàng và ch đc
hng lãi bng mc lãi sut ca tin gi tit kim không k hn hoc không đc
hng lãi nu gi tit kim có k hn mà rút ra cha đc mt tháng.
1.2.2.4 Phát hành giy t có giá
Giy t có giá là chng nhn ca T chc tín dng phát hành đ huy đng
vn, trong đó xác nhn ngha v tr n mt khon tin gi trong mt thi hn nht
đnh, điu kin và các điu khon cam kt khác gia TCTD và ngi mua giy t
có giá.
Huy đng vn qua phát hành giy t có giá ca Ngân hàng thng mi đc
thc hin tp trung theo tng đt, phc v nhu cu vn theo mc tiêu ca ngân
hàng, n đnh hn so vi ngun vn huy đng di các hình thc tin gi khác. Tuy
nhiên, hình thc huy đng vn này thng có lãi sut và chi phí phát hành cao, phi
đc chp thun ca NHNN.
1.2.2.5 Các hình thc phát hành khác
9
Phát trin tài khon hn hp: là mt dng tài khon tin gi hoc phi tin gi
cho phép kt hp thc hin các dch v thanh toán, tit kim, môi gii đu t, tín
dng. Ch tài khon s y thác dch v trn gói cho ngân hàng. Nhng đc đim thu
hút khách hàng ca loi tài khon này là tc đ thanh toán cùng nhng tin ích dch
v mang li.
Vn chim dng: ngân hàng s dng tin gi ngha v ca khách hàng trong
quá trình thanh toán không dùng tin mt (các khon tin khách hàng ký qu đ bo
chi séc, m th tín dng, bo lãnh…) đ tm thi đáp ng nhu cu vn.
1.2.3 Tm quan trng ca dch v huy đng tin gi
Dch v huy đng vn tuy không mang li li nhun trc tip cho ngân hàng
nhng nó là mt trong nhng sn phm dch v rt quan trng. Không có huy đng
vn xem nh không có hot đng ngân hàng thng mi. Mt ngân hàng thng
mi khi đc cp phép thành lp phi có vn điu l theo quy đnh. Tuy nhiên vn
điu l ch đ tài tr cho tài sn c đnh nh tr s, vn phòng, máy móc thit b cn
thit cho hot đng ch cha đ vn đ ngân hàng có th thc hin các hot đng
kinh doanh nh cp tín dng và các dch v ngân hàng khác. có vn phc v cho
hot đng này ngân hàng phi huy đng vn t khách hàng. Dch v huy đng vn
nói chung và huy đng tin gi nói riêng có ý ngha rt quan trng đi vi ngân
hàng cng nh đi vi khách hàng.
1.2.3.1 i vi ngân hàng thng mi
Huy đng vn, trong đó tin gi là mt b phn quan trng, góp phn mang li
ngun vn cho ngân hàng thc hin các nghip v kinh doanh khác. Không có huy
đng vn, ngân hàng s không đ ngun vn tài tr cho hot đng ca mình. Mt
khác, thông qua huy đng vn ngân hàng có th đo lng đc uy tín cng nh s
tín nhim ca khách hàng đi vi ngân hàng. T đó, ngân hàng có các bin pháp
không ngng hoàn thin hot đng huy đng vn đ gi vng và m rng quan h
vi khách hàng.
1.2.3.2 i vi khách hàng
10
Huy đng tin gi không ch quan trng đi vi ngân hàng mà còn có ý ngha
quan trng đi vi khách hàng. Dch v huy đng tin gi cung cp cho khách hàng
mt kênh tit kim và đu t nhm làm tin ca h sinh li, to c hi cho h có th
gia tng tiêu dùng trong tng lai. Mt khác, huy đng tin gi còn cung cp cho
khách hàng mt ni an toàn đ ct tr và tích ly vn tm thi nhàn ri. Cui cùng,
huy đng tin gi giúp cho khách hàng có c hi tip cn các dch v khác ca ngân
hàng, đc bit là dch v thanh toán qua ngân hàng và dch v tín dng khi khách
hàng cn vn cho sn xut kinh doanh hoc cn tin cho tiêu dùng.
1.3 Các nhân t nh hng đn quyt đnh gi tin ca khách hàng cá nhân
1.3.1 nh ngha hƠnh vi tiêu dùng
Theo Hip hi Marketing Hoa K, “Hành vi tiêu dùng chính là s tác đng
qua li gia các yu t kích thích ca môi trng vi nhn thc và hành vi ca con
ngi mà qua s tng tác đó, con ngi thay đi cuc sng ca h”. Hay nói cách
khác, hành vi tiêu dùng bao gm nhng suy ngh và cm nhn mà con ngi có
đc và nhng hành đng mà h thc hin trong quá trình tiêu dùng. Nhng yu t
nh ý kin t nhng ngi tiêu dùng khác, qung cáo, thông tin v giá c, bao bì, b
ngoài sn phm… đu có th tác đng đn cm nhn, suy ngh và hành vi ca khách
hàng. (T Th Hng Hnh, 2009, trang 18).
Theo Philip Kotler, “Hành vi tiêu dùng là nhng hành vi c th ca mt cá
nhân khi thc hin các quyt đnh mua sm, s dng và vt b sn phm hay dch
v”. (T Th Hng Hnh, 2009, trang 12).
Hành vi tiêu dùng là mt tin trình cho phép mt cá nhân hay mt nhóm ngi
la chn, mua sm, s dng hoc loi b mt sn phm/dch v, nhng suy ngh đã
có kinh nghim hay tích ly, nhm tha mãn nhu cu hay c mun ca h
(Solomon Micheal- Consumer Behavior, 1992).
Hành vi tiêu dùng là toàn b nhng hot đng liên quan trc tip ti quá trình
tìm kim, thu thp, mua sm, s hu, s dng, loi b sn phm/ dch v. Nó bao
gm c nhng quá trình ra quyt đnh din ra trc, trong và sau các hành đng đó
(James F.Engel, Roger D. Blackwell, Paul W.Miniard – Consumer Behavior, 1993).
11
1.3.2 Mô hình v hành vi tiêu dùng
Lý thuyt v hành vi tiêu dùng đã đc nghiên cu, đúc kt bi nhiu tác gi,
chng hn H.J.Aseal, Angel & Blackwell, Philip Kotler … Có th đn c đây mô
hình tin trình ra quyt đnh ca Philip Kotler.
Hình 1.1: Mô hình ra quyt đnh ca ngi tiêu dùng
Ngun: Philip Kotler, 2004
Ngoài ra, nghiên cu ca Trn Hoàng Mai, Nguyn Vn Sáu, Trnh Quc
Trung v tin trình ra quyt đnh. Khi khách hàng quyt đnh mua mt dch v đ
tha mãn mt nhu cu nào đó ca mình thì h s tri qua mt quá trình mua sm
phc tp. Quá trình này thng bao gm 3 giai đon: giai đon trc khi mua, giai
đon thc hiên dch v và giai đon sau khi mua.
12
Hình 1.2: Quá trình la chn, s dng vƠ đánh giá dch v ngân hàng
Ngun:Trn Hoàng Mai, Nguyn Vn Sáu, Trnh Quc Trung, 2008
Di s tác đng ca nhân t bên trong và bên ngoài, ngi tiêu dùng nhn
thc mt nhu cu cn đc đáp ng. Khi nhn thc nhu cu tr thành mt nim thôi
thúc mnh m thúc đy ngi tiêu dùng phi đáp ng, anh ta có th s bt đu quá
trình tìm kim thông tin v các gii pháp có th đáp ng nhu cu ca mình t các
ngun khác nhau (qung cáo trên các phng tin thông tin đi chúng, hot đng
trc tip ca nhân viên bán hàng, ý kin ca bn bè, đng nghip, kinh nghim bn
thân …). Nhng thông tin quý báu đó s cung cp cho ngi tiêu dùng mt cm các
nhãn hiu có th la chn. Tin trình đánh giá và la chn bt đu khi ngi tiêu
dùng hình dung và đa ra các tiêu chun (mà không hn là quan trng nh nhau)
đi vi sn phm. Da vào nim tin ca mình đi vi các nhãn hiu trong cm la
chn, ngi tiêu dùng s tin hành đánh giá tng hp các phng án đ chn ra
phng án ti u. Trên thc t, quyt đnh mua đó có th thay đi khi ngi tiêu
13
dùng đi mua do nhiu nguyên nhân (ý kin ca ngi khác, tình hung bt ng, ri
ro cm nhn). Sau khi mua, doanh nghip mong rng khách hàng cm thy t tin
vi quyt đnh ca mình và hài lòng vi sn phm khi s dng.
1.3.3 Quá trình ra quyt đnh chn sn phm ngân hàng ca khách hàng
Thông thng, khi tin hành mt giao dch vi ngân hàng, mt cách tng quát,
khách hàng cng thng tri qua tin trình c bn nh trên. Tuy nhiên, do chu tác
đng ca các nhân t đc thù trong lnh vc ngân hàng mà h có th có nhng cách
ng x riêng.
Giai đon “Nhn thc nhu cuẰ
Có th d dàng nhn ra rng nhu cu đi vi dch v ngân hàng thng phát
sinh khi ngi ta có nhng vn đ liên quan đn tin bc. Nói cách khác, các dch
v ngân hàng có th là mt trong các gii pháp mà khách hàng ngh đn khi h phi
đi mt vi các vn đ v tin bc: làm th nào đ ct tin an toàn, làm th nào đng
tin sinh li, cn tin đ mua sm, kinh doanh …
Giai đon “Tìm kim thông tinẰ
Do cm nhn v ri ro cao nên khách hàng thng tích cc tìm kim thông tin,
có nhu cu tìm kim thông tin ln. iu này khuyn cáo các ngân hàng nên ch
đng cung cp thông tin.
Khách hàng s dng thông tin ca ngân hàng đ hiu và bit v dch v ca
ngân hàng. Tuy nhiên, h vn cm thy ngun thông tin cá nhân và ngun thông tin
kinh nghim ca mình đáng tin cy hn. Vì vy, tìm cách tác đng đn hai ngun
này theo hng có li cho ngân hàng là rt có ý ngha.
Do dch v ngân hàng không th trng bày nên kh nng đi chiu vi các
phng án b hn ch bi vì khi đn mt đa đim cung ng, khách hàng ch bt gp
mt nhãn hiu dch v mà thôi. Vì th hu nh la chn ngân hàng đc hình thành
t trc khi khách hàng đn ngân hàng. iu này càng khng đnh s cn thit phi
luôn thông tin v ngân hàng đn khách hàng.
Giai đon “ánh giá vƠ la chn phng ánẰ
đánh giá và la chn phng án, khách hàng ca ngân hàng cng xác lp
14
các tiêu chun, đc bit là đánh giá cht lng dch v ca tng ngân hàng. Trong
các tiêu chun đó, s tham gia và tác đng ca các tiêu chun tâm lý rt tích cc. Vì
vy, s dng mi quan h gia nhân viên tip xúc và khách hàng đ ni rng vùng
chp nhn ca khách hàng là mt bin pháp có th tác đng lâu dài đn s mong đi
và đánh giá ca khách hàng.
i vi nhiu dch v, đc bit là gi tit kim, tài khon thanh toán … nim
tin đóng mt vai trò then cht trong s la chn ca khách hàng.
Giai đon “MuaẰ
Cng ging nh vic mua các sn phm khác, mua dch v ngân hàng cng có
th thay đi so vi quyt đnh các giai đon trc đó. Do các nguyên nhân sau:
- Ý kin ca ngi khác.
- Các tình hung bt ng.
Khác vi nhiu loi hàng hóa, mt ngân hàng ngi ta ch có th tìm thy
mt nhãn hiu dch v ngân hàng. Nu mun mua nhãn hiu khác, khách hàng phi
di chuyn đn mt ngân hàng khác. Làm điu đó vi mt món tin ln qu là tn
công và mo him. Khách hàng khó mà chp nhn điu này tr khi qu thi gian
ca h cho phép ch đi và chi phí chuyn đi nhà cung ng không ln.
Giai đon “Sau khi muaẰ
Quá trình này đ cp đn vn đ sau khi mua sm, khách hàng cm nhn th
nào, h hài lòng ra sao và s dng sn phm nh th nào.
Quá trình s dng mà cng đng thi là quá trình sn xut cung ng dch v
ngân hàng đc xem nh mt “v kch”. Trong đó, nhân viên tip xúc trc tip
đc xem nh “din viên” khi hot đng cung ng dch v ca h đc khách hàng
chng kin, quan sát. Khách hàng đc xem là “khán gi” nhng trong trng hp
h có tham gia thc hin dch v, h cng có th đm nhn phn nào vai trò “din
viên” (chun b các giy t cn thit, đin thông tin …). C s vt cht k thut ca
ngân hàng đc xem là “sân khu”. Vi vai trò là “biên kch” và “đo din”, các
nhà qun tr ca ngân hàng trc ht phi xây dng đc “kch bn” tt: nhng quy