B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR
NG
I H C KINH T TP. H CHÍ MINH
PH M XUÂN THÀNH
GI I PHÁP HOÀN THI N HO T
D NG TH
NG XÂY
NG HI U CÔNG TY ACECOOK
VI T NAM
N N M 2020
LU N V N TH C S KINH T
THÀNH PH H CHÍ MINH – N M 2013
B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR
NG
I H C KINH T TP. H CHÍ MINH
PH M XUÂN THÀNH
GI I PHÁP HOÀN THI N HO T
TH
NG XÂY D NG
NG HI U CÔNG TY ACECOOK VI T NAM
N M 2020
CHUYÊN NGÀNH QU N TR KINH DOANH
MÃ S : 60 34 01 02
LU N V N TH C S KINH T
NG
IH
NG D N KHOA H C
TS.NGUY N V N TÂN
THÀNH PH H CHÍ MINH – N M 2013
N
M CL C
TRANG
U .................................................................................................................. 1
M
1. Lý do ch n
tài................................................................................................... 1
2. M c tiêu nghiên c u ............................................................................................. 2
3.
it
4. Ph
ng và ph m vi nghiên c u......................................................................... 2
ng pháp nghiên c u ...................................................................................... 3
5. K t c u n i dung
tài ......................................................................................... 4
CH
LÝ LU N V TH
NG 1: C
D NG TH
S
NG HI U VÀ HO T
NG XÂY
NG HI U ........................................................................................ 5
1.1 Khái ni m v th
ng hi u .................................................................................. 5
1.1.1 Quan i m truy n th ng ............................................................................... 5
1.1.2 Quan i m t ng h p ..................................................................................... 5
1.1.3 Quan i m pháp lý........................................................................................ 6
1.2 Tài s n th
ng hi u............................................................................................ 7
1.2.1 Khái ni m tài s n th
ng hi u..................................................................... 7
1.2.2 Các thành ph n c a tài s n th
1.3 H th ng nh n di n th
ng hi u ........................................................................ 9
1.3.1 Thi t k h th ng nh n di n th
1.3.2 Các y u t c a th
1.4
nh v th
ng hi u .................................................... 9
ng hi u ....................................................................... 10
ng hi u ......................................................................................... 13
1.4.1 Khái ni m
1.4.2 Các ph
ng hi u ...................................................... 8
nh v th
ng pháp
1.5 Quy trình xây d ng th
ng hi u.................................................................. 13
nh v th
ng hi u ...................................................... 14
ng hi u ...................................................................... 16
1.5.1 Quy trình xây d ng th
ng hi u c a Masso Consulting........................... 16
1.5.2 Quy trình xây d ng th
ng hi u c a công ty I.A.M. Vietnam ................. 18
1.6 Các ho t
ng xây d ng th
ng hi u .............................................................. 20
1.6.1 Qu ng cáo trên các ph
1.6.2 Qu ng cáo tr c ti p
ng ti n thông tin
i chúng ................................ 22
n khách hàng ......................................................... 24
1.6.3 Qu ng cáo tr c ti p t i i m bán hàng ...................................................... 24
1.6.4 Xúc ti n th
ng m i (Promotion).............................................................. 25
1.6.5 Quan h cơng chúng (PR).......................................................................... 26
Tóm t t ch
CH
ng 1 .................................................................................................... 27
NG 2: TH C TR NG HO T
NG XÂY D NG TH
NG HI U
CÔNG TY ACECOOK......................................................................................... 28
2.1 T ng quan v công ty Acecook Vi t Nam ....................................................... 28
2.1.1 Gi i thi u v công ty Acecook Vi t Nam ................................................... 28
2.1.2 Phân tích mơi tr
ng kinh doanh cơng ty Acecook Vi t Nam ................... 28
2.1.2.1 Môi tr
ng bên trong............................................................................ 28
2.1.2.2 Mơi tr
ng bên ngồi ........................................................................... 30
2.1.3 Tình hình kinh doanh c a công ty trong n m 2012 .................................... 31
2.2 Th c tr ng ho t
ng xây d ng th
ng hi u công ty Aceccok ....................... 32
2.2.1
ánh giá các thành ph n giá tr th
2.2.2
ánh giá h th ng nh n di n th
2.2.3
nh v th
ng hi u công ty Acecook Vi t Nam . 32
ng hi u công ty Acecook...................... 37
ng hi u c a công ty Acecook ................................................. 39
2.2.4 Nh n xét c a ng
i tiêu dùng v th
ng hi u Acecook ............................ 39
2.3 Các công c Marketing c a công ty Acecook.................................................. 40
2.3.1 Qu ng cáo trên các ph
2.3.2 Qu ng cáo tr c ti p
ng ti n thông tin
i chúng ................................. 40
n khách hàng .......................................................... 41
2.3.3 Qu ng cáo tr c ti p t i i m bán hàng ....................................................... 41
2.3.4 Xúc ti n th
ng m i (Promotion)............................................................... 42
2.3.5 Quan h công chúng (PR)........................................................................... 43
2.4
ánh giá chung v ho t
2.4.1
ng xây d ng th
ng hi u công ty Acecook .......... 44
u i m ...................................................................................................... 44
2.4.2 Nh
c i m ................................................................................................ 45
2.4.3 Nguyên nhân c a t n t i ............................................................................. 45
Tóm t t ch
ng 2 .................................................................................................... 49
CH
NG 3: GI I PHÁP HOÀN THI N HO T
TH
NG HI U CÔNG TY ACECOOK
3.1
nh h
NG XÂY D NG
N N M 2020 ............................. 50
ng và m c tiêu c a công ty Acecook
n n m 2020 ........................ 50
3.1.1 T m nhìn .................................................................................................... 50
3.1.2 S m nh ..................................................................................................... 50
3.1.3
nh h
ng ho t
3.1.4 M c tiêu ho t
ng
ng
n n m 2020........................................................ 50
n n m 2020............................................................. 51
3.1.5 M c tiêu xây d ng th
ng hi u
3.2 Gi i pháp hoàn hi n ho t
n n m 2020 ......................................... 51
ng xây d ng th
ng hi u công ty Acecook
nn m
2020......................................................................................................................... 51
3.2.1 Gi i pháp hoàn thi n b máy xây d ng th
ng hi u công ty Acecook ..... 52
3.2.2 Gi i pháp xác
nh v th
nh th tr
ng m c tiêu và
3.2.3 Gi i pháp thi t k h th ng nh n di n th
3.2.4 Gi i pháp hoàn thi n ho t
m i
ng hi u................. 53
ng hi u.................................... 56
ng truy n thông th
ng hi u và xúc ti n th
ng
.................................................................................................................... 58
3.2.4.1 Truy n thông th
ng hi u n i b .......................................................... 58
3.2.4.2 Qu ng cáo trên các ph
3.2.4.3 Qu ng cáo tr c ti p
ng ti n thông tin
i chúng............................ 59
n khách hàng ..................................................... 60
3.2.4.4 Qu ng cáo tr c ti p t i i m bán hàng ................................................. 61
3.2.4.5 Xúc ti n th
ng m i (Promotion) ......................................................... 62
3.2.5 Gi i pháp hồn thi n ho t
ng quan h cơng chúng (PR) ........................ 64
3.2.5.1 Công tác tuyên truy n ........................................................................... 64
3.2.5.2 T ch c s ki n và tài tr ...................................................................... 65
3.2.5.3 Ho t
ng c ng
ng ............................................................................ 65
3.2.6 Gi i pháp hoàn thi n kênh phân ph i ......................................................... 66
3.3 Ki n ngh .......................................................................................................... 67
3.3.1
i v i c quan nhà n
3.3.2
i v i doanh nghi p ................................................................................. 67
Tóm t t ch
c........................................................................... 67
ng 3 .................................................................................................... 69
K T LU N ............................................................................................................ 70
TÀI LI U THAM KH O
PH L C
DANH M C T
VI T T T
1. Acecook
: Công ty C Ph n Acecook Vi t Nam
2. ASM
: Qu n lý giám sát khu v c (Area
Supervisor Manager)
3.
VT
:
n v tính
4. GT
: Kênh phân ph i chung (General Trade)
5. NPP
: Nhà phân ph i
6. NV
: Nhân viên
7. NVBH
: Nhân viên bán hàng
8. PR
: Quan h công chúng (Public Relation)
9. RD
: Nghiên c u phát tri n s n ph m
(Research Development)
10. TVC
: Qu ng cáo trên truy n hình (Television
Comercial)
11. VD
: Ví d
12. VNNIC
: Trung Tâm Internet Vi t Nam
13. WTO
: T ch c th
ng m i th gi i (World
Trade Organization)
DANH M C B NG BI U – HÌNH – S
TRANG
Danh m c b ng bi u
B ng 3.1:
c i m c a nhóm
it
ng khách hàng m c tiêu............................. 54
B ng 3.2:
nh v s n ph m theo t ng nhóm
it
ng khách hàng. .................... 55
Danh m c hình
Hình 1.1: Các y u t c a th
ng hi u.................................................................... 10
Hình 1.2: Mơ hình xây d ng tài s n th
Hình 1.3: Mơ hình xây d ng th
Hình 1.4: C u trúc m t ý t
ng hi u – LIP ........................................ 17
ng hi u c a công ty I.A.M................................ 19
ng sáng t o hi u qu ................................................. 20
Hình 1.5: Quy trình sáng t o s n ph m.................................................................. 21
Hình 1.6: Các y u t c t lõi c a m t
nh v nhãn hi u......................................... 21
Hình 3.1: Logo c a cơng ty Acecook sau khi i u ch nh ...................................... 57
Hình 3.2: Mơ hình phân ph i kênh GT c a Acecook Vi t Nam............................ 66
Danh m c bi u
Bi u
2.1: Doanh thu c a công ty Acecook giai o n 2008 – 2012 .................. 31
Bi u
2.2: C c u doanh thu c a công ty Acecook n m 2012........................... 32
Bi u
2.3: C c u doanh thu theo ngành hàng c a Aceccok n m 2012 ............ 32
Bi u
3.1: M c
truy c p trang web c a Vi t Nam (n m 2010) .................... 60
Ph l c tham kh o
Ph l c 1:
S
t ch c kh i Marketing
Ph l c 2:
B ng câu h i i u tra th
Ph l c 3:
Cách th c qu ng cáo cho t ng ch ng lo i th
Ph l c 4:
K t qu
i u tra th
ng hi u công ty Acecook Vi t Nam
ng hi u s n ph m
ng hi u công ty Acecook Vi t Nam
1
M
1. Lý do ch n
U
tài
V i s phát tri n c a khoa h c cơng ngh , hàng hóa ngày càng phong phú
và a d ng. Khi ch n mua s n ph m, ng
i tiêu dùng có r t nhi u s l a ch n
trong vô s các nhãn hi u cùng ch ng lo i và h ch ch n mua nh ng nhãn hi u
hàng hóa mà h nh
t i và phát tri n trên th
n
u tiên c ng nh u thích chúng. Chính vì v y,
ng tr
ng, các doanh nghi p ã tìm m i cách
t n
thu hút
s chú ý c a khách hàng v i m c ích kh c sâu hình nh hàng hóa c ng nh hình
t
ng doanh nghi p trong tâm trí khách hàng.
Ngày nay, v n
Nam quan tâm,
th
ng hi u ang
c r t nhi u doanh nghi p Vi t
c bi t khi mà n n kinh t Vi t Nam ngày càng h i nh p vào
n n kinh t th gi i và v n hành theo quy lu t c nh tranh th tr
th c
c t m quan tr ng c a xây d ng th
ng hi u nh ng hi n nay có r t ít
doanh nghi p Vi t Nam hi u
c r ng xây d ng th
ph n l n
a ra m t k ho ch phát tri n th
u r t lúng túng khi
ng. M c dù ý
chí, có doanh nghi p còn cho r ng xây d ng th
ng hi u c n b t
ng hi u ch
ut
âu,
ng hi u. Th m
n thu n là
ng
xây d ng th
ng
ký m t cái tên và làm logo.
i v i l nh v c th c ph m nh mì n li n thì v n
hi u l i càng là v n
quan tr ng và c p thi t h n. Mì n li n là s n ph m thi t
y u cho nhu c u hàng ngày và ng
i tiêu dùng c ng không quá cân nh c khi
ch n mua s n ph m. Chính vì v y, nhãn hi u nào
u tiên s có nhi u c h i
c ng
c ch n mua. Nh n th c
gian g n ây cơng ty Acecook ã có nh ng thay
i tiêu dùng nh
n
c i u này, trong th i
i v công tác xây d ng th
ng
hi u.
Công ty Acecook ã tham gia vào th tr
t
c nh ng thành qu nh t
nh. M c dù
ng Vi t Nam
c 16 n m và ã
c ánh giá là cơng ty có quy mơ
l n nh t trong ngành th c ph m n li n d ng s i t i Vi t Nam nh ng hình nh
c a cơng ty trong lịng ng
i tiêu dùng v n ch a t o
c nt
ng sâu s c, th m
2
chí khi nh c
khơng bi t
n cơng ty Acecook Vi t Nam v n cịn khơng ít ng
i tiêu dùng
n.
Trong th i gian s p t i, s có r t nhi u “ i gia” trong ngành th c ph m n
li n trên th tr
ng th gi i tham gia vào th tr
ng Vi t Nam và ch c ch n s
c nh tranh trong ngành s ngày càng gay g t. Chính vì v y, vi c t p trung xây
d ng th
ng hi u c a công ty Acecook trong giai o n s p t i là h t s c c n
thi t.
Vào tháng 04/2012, Ban Giám
cho tác gi cùng m t s
th
c công ty Acecook ã giao nhi m v
ng nghi p trong công ty xây d ng
ng hi u cho công ty. Nh n th y ây là c h i
th c
c h c t i tr
gi
ã ch n
tác gi v n d ng các ki n
ng vào th c ti n và c ng là c h i
góp ý ki n c a q th y cơ giúp cho
nh n
cs
óng
án mang tính kh thi. Chính vì v y, tác
tài “Gi i pháp hoàn thi n ho t
ty Acecook Vi t Nam
án phát tri n
ng xây d ng th
ng hi u công
n n m 2020”
2. M c tiêu nghiên c u
tài này
-
c th c hi n nh m
t
c các m c tiêu sau:
H th ng hóa nh ng c s lý lu n v th
ng hi u và xây d ng th
ng
hi u c a doanh nghi p.
-
ánh giá th c tr ng ho t
ng xây d ng th
ng hi u c a công ty
Acecook trong th i gian qua.
-
xu t m t s gi i pháp nh m hoàn thi n ho t
ng xây d ng th
ng
hi u cho công ty.
3.
it
ng và ph m vi nghiên c u
a.
it
ng nghiên c u
tài này t p trung nghiên c u các v n
doanh nghi p, bao g m: các y u t c u thành th
th
ng hi u, quy trình xây d ng th
hi u.
liên quan
n th
ng hi u c a
ng hi u, h th ng nh n di n
ng hi u, các ho t
ng xây d ng th
ng
3
b. Ph m vi nghiên c u:
Ph m vi nghiên c u c a
Acecook Vi t Nam, các
tài này là môi tr
i th c nh tranh và ng
thông qua các cu c kh o sát mà tác gi
Ngoài ra,
ng n i b c a công ty
i tiêu dùng th c ph m n li n
ã th c hi n trong th i gian g n ây.
tài này c ng gi i h n ph m vi nghiên c u
i v i ngành hàng
th c ph m d ng s i nh : mì, ph , bún, mi n, h ti u và m t s n ph m d ng h t
mà cơng ty Acecook ang kinh doanh ó là cháo.
Bên c nh ó,
m b o tính c p nh t thông tin c a
gi i h n ph m vi v th i gian
tài, tác gi c ng
thu th p d li u ph c v cho ho t
ng phân
tích là n m 2012.
4. Ph
ng pháp nghiên c u
tài này s d ng các d li u t k t qu nghiên c u i u tra th
ng hi u
mà tác gi tr c ti p th c hi n k t h p v i các báo cáo có s n t d án nghiên c u
có liên quan
c u th tr
nv n
th
ng hi u do công ty Acecook thuê các công ty nghiên
ng th c hi n. T các d li u mà tác gi thu th p
l c thơng tin
phân tích, so sánh giúp cho tác gi hi u
ng xây d ng th
xây d ng th
ng hi u c a công ty và trên c s
d ng th
c th c tr ng ho t
a ra các gi i pháp
ng hi u cho công ty Acecook Vi t Nam trong th i gian t i. C th ,
quy trình nghiên c u c a tác gi s th c hi n qua các b
̇ B
ó,
c, tác gi s ch n
c 1: Nghiên c u c s lý thuy t v th
c sau:
ng hi u và ho t
ng xây
ng hi u.
̇ B
c 2: Thu th p thông tin t các d án nghiên c u có s n:
D án “Vina Acecook – Duy trì v trí d n
u trong ngành mì n li n” do
cơng ty Nielsen th c hi n cho Acecook vào tháng 03/2012.
D án “Nghiên c u hành vi và thái
c a ng
i tiêu dùng
i v i mì n
li n” do Cơng ty FTA Research & Consultant th c hi n theo yêu c u c a
Acecook vào tháng 02/2012.
̇ B
c 3:
ng xây d ng th
i u tra kh o sát ng
i tiêu dùng
ng hi u c a cơng ty Acecook.
tìm hi u th c tr ng ho t
4
̇ B
d ng th
̇ B
c 4: Phân tích và ánh giá các u, nh
c i m c a ho t
ng xây
ng hi u c a công ty Acecook.
c 5:
xu t gi i pháp nh m hoàn thi n ho t
ng xây d ng th
ng
ng xây d ng th
ng
hi u Acecook.
5. K t c u n i dung
tài: g m 3 ch
ng
Ch
ng 1: C s lý lu n v th
ng hi u và ho t
Ch
ng 2: Th c tr ng ho t
Ch
ng 3: Gi i pháp hoàn thi n ho t
hi u.
Acecook
n n m 2020
ng xây d ng th
ng hi u công ty Acecook
ng xây d ng th
ng hi u công ty
5
CH
NG 1: C
HO T
S
LÝ LU N V TH
NG HI U VÀ
NG XÂY D NG TH
1.1 Khái ni m v th
NG HI U
ng hi u
Hi n nay, có r t nhi u các khái ni m khác nhau v th
t ng góc
ni m,
th
nghiên c u, cách nhìn nh n v n
nh ngh a khác nhau v th
mà ng
ng hi u. D
ng hi u và tùy theo
i vi t có nh ng khái
i ây là m t s khái ni m v
ng hi u:
1.1.1. Quan i m truy n th ng
Theo Hi p h i Marketing Hoa K : “Th
bi u t
ng hi u là m t cái tên, ký hi u,
ng, hay thi t k , hay k t h p t t c các y u t trên, nh m xác
hóa hay d ch v c a m t ng
i bán hay m t nhóm ng
chúng v i nh ng s n ph m khác c a
i bán, và
nh hàng
phân bi t
i th c nh tranh”
Theo Kotler Philip (2003, trang 499): “Nhãn hi u là tên, thu t ng , d u
hi u, bi u t
ng, ho c cách bài trí, ho c s k t h p gi a chúng dùng
hàng hóa ho c d ch v c a m t ng
bi t ng
i bán v i các
giúp cho ng
nhiên, n u hi u th
i bán và
phân
i th c nh tranh.”
Theo quan i m này thì th
nh m
i bán ho c m t nhóm ng
nh n ra
ng hi u là m t b ph n c u thành c a s n ph m
i tiêu dùng phân bi t gi a các s n ph m v i nhau. Tuy
ng hi u theo ngh a này thì chúng ta khơng th gi i thích
c vi c tình tr ng m t th
ng hi u v n “s ng” trong khi s n ph m ó ã
“ch t” (sau khi ã k t thúc m t vòng
hi u này ã khơng gi i thích
i s n ph m) và v i quan i m th
c vai trò c a th
ng hi u trong xu h
ng
ng n n
kinh t th gi i chuy n sang tồn c u hóa và c nh tranh gay g t, các y u t c u
thành th
ng hi u ã
c m r ng khá nhi u. Ng
c tr ng nào c a s n ph m tác
c coi là m t ph n c a th
ng
i ta th y r ng b t k m t
n giác quan c a con ng
i c ng có th
ng hi u.
1.1.2. Quan i m t ng h p
Theo Tôn Th t Nguy n Thiêm (2008, trang 27): “Th
luôn t t c nh ng gì mà khách hàng/th tr
ng hi u bao g m
ng/xã h i th t s c m nh n v doanh
6
nghi p hay/và v nh ng s n ph m-d ch v cung ng b i doanh nghi p. Còn nhãn
hi u ch là nh ng gì mà thơng qua ó doanh nghi p mu n truy n
t
n các
i
tác c a mình.”
Theo Nguy n Qu c Th nh và Nguy n Thành Trung (2011, trang 24-25) thì:
“Th
ng hi u, tr
c h t là m t thu t ng dùng nhi u trong Marketing; là t p
h p các d u hi u
phân bi t hàng hóa, d ch v c a c s s n xu t, kinh doanh
(g i chung là doanh nghi p) này v i hàng hóa, d ch v cùng lo i c a doanh
nghi p khác; là hình t
ng v m t lo i, m t nhóm hàng hóa ho c d ch v ho c v
doanh nghi p trong tâm trí khách hàng.”
Theo An Th Thanh Nhàn – L c Th Thu H
ng (2010, trang 18): “Th
ng
hi u là t ng h p t t c các y u t v t ch t, th m m , lý tính và c m tính c a m t
s n ph m, bao g m b n thân s n ph m, tên g i, bi u t
th hi n c a s n ph m ó, d n
ng, hình nh và m i s
c t o d ng qua th i gian và chi m m t v trí
rõ ràng trong tâm trí khách hàng”
Th
ng hi u theo quan i m t ng h p thì s n ph m ch là m t thành ph n
c a th
ng hi u, ch y u cung c p các l i ích nh m áp ng nhu c u ch c n ng
c a ng
i tiêu dùng.
1.1.3. Quan i m pháp lý
i u 4 m c 16 c a Lu t S h u trí tu 2009 quy
“Nhãn hi u là d u hi u dùng
nh
phân bi t hàng hóa, d ch v c a các t
ch c, cá nhân khác nhau”
Nhìn chung, qua t t c các
h u h t các
nh ngh a nêu trên, chúng ta có th th y r ng
nh ngh a, khái ni m v thu t ng th
ng hi u ln g n li n v i
hàng hóa ho c doanh nghi p, ngh a là g n li n v i ho t
ng mua bán, kinh
doanh. Tuy nhiên, n u ch gói g n thu t ng th
ng hi u trong ph m vi mua bán
thì ch a
ng m i) thì l i khơng có th
, ch ng l các t ch c xã h i (phi th
hi u. Vì v y, theo tác gi thì thu t ng th
không ch áp d ng
xã h i.
ng hi u c n
i v i các t ch c kinh doanh mà còn
ng
c m r ng h n,
i v i c các t ch c
7
Ngoài ra, sau khi tham kh o nhi u
li u khác nhau, tác gi nh n th y th
c (h u hình) và ph n khơng
Ph n
c
nh ngh a v th
ng hi u trên nhi u tài
ng hi u g m 2 ph n chính: ph n có th
c
c
c (vơ hình).
c: bao g m nh ng y u t h u hình có th
ng vào th giác và thính giác c a ng
i
c/ng
c
i nghe nh tên th
c, tác
ng hi u,
kh u hi u (slogan), nh c hi u, tên mi n internet và các y u t phát âm khác.
Ph n không
c
c: bao g m các y u t vô hình khơng
mà ch có th c m nh n b ng th giác nh hình v , bi u t
c
c
ng logo, màu s c, ki u
dáng thi t k bao bì và các y u t nh n bi t b ng m t khác.
V i ph m vi nghiên c u c a
doanh, theo tác gi thì “Th
tài là xây d ng th
n v kinh
ng hi u là t p h p các d u hi u (c h u hình và vơ
hình) mà khách hàng/cơng chúng c m nh n
ph m/d ch v , qua t
ng hi u cho
c qua kinh nghi m tiêu dùng s n
ng tác l n nhau gi a các khách hàng/công chúng ho c
gi i mã các thông i p t ng
b ng các cách th c khác
i cung c p s n ph m/d ch v ho c
c t o ra
phân bi t hàng hóa, d ch v ho c nhóm hàng hóa,
d ch v c a nhà cung c p này v i nhà cung c p khác ho c
phân bi t gi a các
nhà cung c p”
1.2 Tài s n th
ng hi u
1.2.1 Khái ni m tài s n th
ng hi u
Hi n nay, c ng có nhi u
hi u. D
i ây là m t s
nh ngh a khác nhau liên quan
nh ngh a mà tác gi thu th p
n tài s n th
ng
c:
Theo Nguy n V n Dung (2009, trang 15) thì :“Tài s n th
ng hi u là giá
tr t ng thêm c a s n ph m và d ch v . Giá tr này có th ph n ánh v cách th c
khách hàng suy ngh , c m nh n, hành
th ph n, kh n ng l i nhu n mà th
ng có liên quan
n th
ng hi u, giá c ,
ng hi u em l i cho công ty. Tài s n th
hi u là m t tài s n vơ hình quan tr ng
ng
i v i cơng ty c v giá tr tài chính và
tâm lý”
Theo Nguy n V n Út (2009, trang 9) thì: “Tài s n th
c nh ng giá tr
c thù mà th
ng hi u mang
ng hi u bao g m t t
n cho nh ng ng
i liên quan
8
(khách hàng, nhân viên, c
ông, c ng
vào s n ph m hay d ch v nh m
ng…). Nh ng giá tr này s
gia t ng giá tr
c c ng
i v i nh ng ng
i liên
quan.”
Theo
inh Công Ti n (2011, trang 8) thì: “Tài s n th
ng hi u là nh ng
d ng giá tr c th c a v t ch t và tinh th n liên quan t i th
ng hi u mà nó có
th
a l i l i ích cho ng
i s h u.”
1.2.2 Các thành ph n c a giá tr th
ng hi u
Hi n nay có r t nhi u các tài li u nghiên c u v mơ hình giá tr th
và
a ra các thang o l
ng chúng. M t trong nh ng mơ hình
gi và các nhà qu n tr tán
phân tích và o l
ng hi u
c nhi u h c
ng, ng h c ng nh s d ng trong vi c nghiên c u,
ng giá tr th
ng hi u ó là mơ hình c a David A.Aker (1991,
1996), mơ hình c a Keller (1993, 1998). Tuy nhiên, nh ng mơ hình này
d ng t i các th tr
ng ã phát tri n nên không phù h p v i th tr
và h n n a, các khái ni m trong mơ hình này ch a
c ki m
c xây
ng Vi t Nam
nh v giá tr phân
bi t (Nguy n ình Th & Nguy n Th Mai Trang, 2006).
Theo Nguy n
ình Th & Nguy n Th Mai Trang (2006) thì giá tr th
ng
hi u bao g m 04 thành ph n chính sau:
Nh n bi t th
ng hi u (Brand Awareness): nói lên kh n ng ng
dùng/cơng chúng có th bi t và nh
t
ng, các thu c tính c a th
h p các th
c tên th
ng hi u c ng nh
ng hi u c nh tranh. Khi m t th
cao thì s có nhi u c h i
Ch t l
c ng
ng hi u, nh n d ng
phân bi t
ng hi u có
i tiêu
c bi u
c nó trong m t t p
cm c
nh n bi t
i tiêu dùng ch n mua.
ng c m nh n (Quality Perceived) : là nh n th c hay c m nh n
c a khách hàng v ch t l
ng c a m t s n ph m hay d ch v trong m i quan
trong m i quan h so sánh v i các m c tiêu
ra hay so sánh v i các s n ph m
c nh tranh, s n ph m thay th mà h bi t. Ch t l
khách hàng quy t
nh ch n mua s n ph m và d ch v . Nó là y u t t o nên
c mua s m, t o ra v th th
m c giá cao h n
ng c m nh n là y u t
ng hi u, giúp cho doanh nghi p có th
nh
ng
c
i th c nh tranh n u khách hàng có ánh giá cao v ch t
9
l
ng s n ph m c a doanh nghi p và vì v y, nó là y u t c u thành nên giá tr
th
ng hi u.
Lòng ham mu n th
hi u nói lên m c
ng hi u (Brand Desire): lịng ham mu n th
thích thú và xu h
ng
ng tiêu dùng c a khách hàng. Khi m t
ng
i tiêu dùng th hi n lịng ham mu n
th
ng có hành vi tiêu dùng th
i v i m t th
ng hi u nào ó thì h
ng hi u ó. Nh v y lòng ham mu n th
hi u là m t thành ph n quan tr ng c a giá tr th
ng hi u (Nguy n
ng
ình Th -
Nguy n Th Mai Trang, 2006)
Trung thành th
s d ng m t th
ng hi u (Brand Associations): là vi c khách hàng mua,
ng hi u nào ó và l p l i hành vi này. S trung thành c a khách
hàng là y u t c t lõi, là trung tâm c a giá tr th
ã trung thành v i m t th
s n ph m, th
ng hi u. M t khi khách hàng
ng hi u nào ó thì có ngh a là h s n lòng l a ch n
ng hi u c a ng
i s n xu t b t ch p nh ng cám d c a
i th
c nh tranh.
1.3 H th ng nh n di n th
H th ng nh n di n th
ng hi u
ng hi u là t ng th các liên k t th
g m luôn c tên g i, ki u dáng, ki u ch , logo, bi u t
(slogan), màu s c, thu c tính s n ph m…c n thi t cho ho t
th
ng hi u bao
ng, câu kh u hi u
ng truy n thông
ng hi u.
H th ng nh n di n th
ng hi u là nh ng y u t cho phép tác
ng tr c ti p
vào hình nh nh n th c c a công chúng qua các giác quan và giúp th
c nh n bi t và phân bi t v i các th
ng hi u khác.
1.3.1. Thi t k h th ng nh n di n th
Thi t k h th ng nh n di n th
ng hi u
ng hi u
ng hi u (hay còn g i là thi t k th
ng
hi u) là m t trong nh ng công o n quan tr ng trong quá trình xây d ng th
ng
hi u. Thi t k th
th
ng hi u chính là vi c sáng t o, s p x p và b trí các y u t c a
ng hi u nh m t o ra nh ng n t
ng v doanh nghi p và s n ph m c a
doanh nghi p trong tâm trí khách hàng. Hi u theo ngh a h p thì thi t k th
hi u s bao g m các công vi c c th nh
t tên th
ng
ng hi u, t o bi u tr ng và
10
bi u t
ng cho th
ng hi u, thi t k kh u hi u c a th
c a hàng hóa và xây d ng tính cách th
1.3.2. Các y u t c a th
ng hi u, thi t k bao bì
ng hi u.
ng hi u
Sau khi tham kh o t nhi u ngu n tài li u khác nhau, tác gi nh n th y
th
ng hi u th
ng bao g m m t s y u t chính sau (xem hình 1.1):
Danh
ti ng
Nhân
cách
Bao bì
và màu
s c
Tên
hi u
Logo
TH NG
HI U
Tên mi n
Internet
Hình
t ng
Nh c
hi u
Slogan
Ngu n: An Th Thanh Nhàn – L c Th Thu H
Hình 1.1: Các y u t c a th
(hay còn g i là nhân cách th
i g n li n v i th
M t tính cách th
ng hi u) là t p h p các
ng hi u m t
ng hi u c ng là m t trong nh ng nhân t khác bi t
Khi xây d ng tính cách cho th
sao chép m t cách
y
.
ng hi u, i u mà chúng ta c n l u ý là
khơng nên xây d ng q nhi u tính cách cho m t th
hi u.
c i m tính cách c a con
ng hi u m nh s t o nên s nh n bi t th
ng hi u b n v ng vì r t khó
gi m i s c m nh th
ng hi u
ng hi u.
cách sâu s c. Tính cách th
hóa th
ng hi u
ng hi u (Brand Personality): tính cách th
Tính cách th
ng
ng (2010 – trang 46)
ng hi u, vì nh v y s làm
ng hi u và th m chí, s làm gi m ni m tin
i v i th
ng
11
Danh ti ng (t hình nh cơng ty): danh ti ng là y u t th
ng hi u
vơ hình c c k quan tr ng c a doanh nghi p nh ng nó c ng khó ki m sốt nh t.
Danh ti ng khơng t nhiên mà có, doanh nghi p ph i t o d ng và gìn gi m i
ngày.
Tên hi u (Brand Name): là ph n
c
c c a hi u hàng. Tên hi u
c xem là y u t c b n và quan tr ng nh t c a m t th
ng hi u và c ng là
y u t trung tâm c a s liên h gi a s n ph m và khách hàng.
Hình t
– m t cách hình t
ng
ng hi u (Brand Icon): là hình th c th hi n
ng th
ng hóa v th
ng hi u, nó có th
c g n v i m t con
i, m t con v t ho c m t phong cách s ng c th .
Bi u t
ng c a m t th
ng hi u th
vai trò trung tâm trong các ch
các y u t th
Bi u t
c t o d ng, gi i thi u và óng
ng trình qu ng cáo và thi t k bao bì. Gi ng nh
ng hi u khác, bi u t
ng có th
ng
ng th
ng hi u có nhi u hình th c th hi n.
c th hi n qua m t con v t, m t nhân v t ho t hình ho c
m t cu n truy n n i ti ng nào ó. Nó c ng có th là m t ng
i s ng
anh chàng cao b i c a Marlboro. Tuy nhiên, nhìn chung bi u t
các con v t
c s d ng nhi u h n,
ng nh
ng thơng qua
c bi t trên các bao bì s n ph m.
Câu kh u hi u (Slogan): là m t o n v n ng n ch a
nh ng thông tin mang tính mơ t và thuy t ph c v th
th
c bi t
ng và truy n t i
ng hi u. Câu kh u hi u
ng xu t hi n trên các m c qu ng cáo, có th trên tivi, radio, bao bì, pano …
nó c ng óng m t v trí r t quan tr ng trên các cơng c marketing khác và có th
c thay
i cho phù h p v i chi n l
theo th i gian. Slogan
B i gi ng nh tên th
nh v ho c tri t lý c a công ty
c xem nh m t cách th c qu ng bá th
ng hi u r t t t.
ng hi u, nó là m t cơng c ng n g n, xúc tích và c c k
hi u qu trong vi c t o d ng th
m t cách mau chóng th
khác
c ho c
ng hi u. Câu kh u hi u giúp khách hàng hi u
ng hi u ó là gì và nó
c bi t khác v i th
ng hi u
ch nào.
Bi u t
ki u h a
ng th
ng hi u (Logo): là m t m u thi t k
nhi u cách i u ho c theo d ng ch vi t
công ty. Thông th
ng, logo
c s d ng nh m t bi u t
c bi t theo
th hi n hình nh c a
ng nh m t ng c
ng
12
nh n th c c a công ty
logo l i
i v i tên th
ng hi u. Trong nh ng tr
ng h p khác,
c th hi n b ng nh ng hình nh c th ho c là m t y u t nào ó c a
s n ph m ho c c a công ty.
Theo tác gi Nguy n Qu c Th nh - Nguy n Thành Trung (2012) thì logo
c n
m b o các nguyên t c sau:
Logo ph i
n gi n, d nh n bi t và có kh n ng phân bi t cao. i u này
nghe qua thì có v khá mâu thu n vì khi ã
n gi n thì khó có th t o ra s
c
áo, s khác bi t. Tuy nhiên, i u ó khơng có ngh a là khơng th th c hi n và
th c t cho th y có r t nhi u các m u Logo n i ti ng có thi t k r t
nh ng c ng r t
c áo, i n hình là m u Logo c a Nike.
Logo ph i
m b o s nh t quán và d th hi n trên các ph
truy n thông và ch t li u khác nhau. Trong h th ng nh n di n th
Logo là y u t
n gi n
c th hi n nhi u nh t trên các lo i hình ph
ng ti n
ng hi u thì
ng ti n truy n
thông khác nhau b ng nhi u công ngh in n khác nhau v i nhi u kích c khác
nhau. Do v y,
giúp cho ng
doanh nghi p thì nó ph i
i tiêu dùng có n t
ng sâu s c
i v i Logo c a
m b o nguyên t c nh t quán trong quá trình truy n t i
thơng tin.
Ngồi ra, Al Ries & Laura Ries (2002) cho r ng ki u dáng logo ph i hài
hòa, d nhìn, d
c. M t Logo
c cho là hài hịa và có tác d ng m nh v i th
giác nên có ki u dáng n m ngang v i t l kích th
c cao/ngang là 1 : 2,25
n
v.
Nh c hi u (Sound Branding): là t p h p các n t nh c, có th kèm theo
l i
thành bài hát mà m t công ty/t ch c s d ng làm tín hi u âm thanh trong
các ho t
ng truy n thông th
ng hi u c a công ty ho c s n ph m.
Tên mi n Internet: trong th i
i công ngh thông tin và internet phát
tri n thì vai trị c a e-marketing ngày càng quan tr ng. Chính xu h
th
ng phát tri n
ng m i i n t nói chung và e-marketing nói riêng càng làm cho tài s n tên
mi n internet ngày càng có giá tr . Vi t Nam là n
c có t c
t ng t l ng
dùng internet khá nhanh. Theo s li u do VNNIC cung c p tính
09/2012 thì Vi t Nam có 31,1 tri u ng
i dùng Internet. Tuy nhiên,
i
n tháng
Vi t Nam,
13
t l các doanh nghi p s d ng Website nh m t hình th c qu ng bá th
ng hi u
hi u qu ch a cao nh ng xu th thì t l này ngày càng t ng. H n 70% doanh
nghi p Vi t Nam khơng có website, 55% khơng s d ng ADSL, 27% có ng
d ng th
ng m i i n t .
Bao bì và màu s c: bao bì ngồi ch c n ng c b n là dùng
ch a
ng, b o qu n và v n chuy n hàng hóa thì nó cịn óng m t vai trò r t quan
tr ng trong vi c th hi n và giúp cho ng
i tiêu dùng nh n bi t th
hóa. V i nh ng bao bì hàng hóa khác nhau thì ng
nh n khác nhau v ch t l
ng hi u hàng
i tiêu dùng s có nh ng c m
ng bên trong c a hàng hóa.
Ngồi ra, y u t màu s c trên bao bì c ng là m t trong nh ng thành ph n
quan tr ng nh h
ng
n c m xúc c a ng
hóa. Thơng qua m t s cu c kh o sát, ng
i tiêu dùng
i v i th
ng hi u hàng
i ta nh n th y r ng m i gam màu
i
di n cho m t c m xúc, m t thơng i p khác nhau. Chính vì v y, vi c l a ch n
gam màu nào cho th
th t k l
ng hi u c a mình c n ph i
c doanh nghi p cân nh c
ng.
Theo Al Ries & Laura Ries (2002) thì khi l a ch n màu s c cho th
ng
hi u ho c cho logo, doanh nghi p c n t p trung vào tâm tr ng mà doanh nghi p
mu n t o ra cho ng
i xem thay vì ch chú tr ng vào y u t
c áo c a th
ng
hi u hay logo. Ngồi ra, theo 2 tác gi này thì khi l a ch n màu s c cho th
ng
hi u, chúng ta không nên ch n màu trùng h p v i màu c a
h n ch ch n quá nhi u màu cùng th hi n trên m t th
nghi p ch nên s d ng 1
dài trên các ph
1.4
ng hi u. T i a, doanh
n 2 màu và th hi n nh t quán trong m t th i gian
ng ti n truy n thông.
nh v th
1.4.1 Khái ni m
nh v th
i th c nh tranh và
ng hi u
nh v th
ng hi u
ng hi u là vi c xác
nh v trí và kh c sâu v trí th
ng hi u
trong tâm trí khác hàng m c tiêu thơng qua các ho t
ng khác bi t hóa th
ng
hi u nh m em l i l i ích cho khách hàng trong m i t
ng quan v i các th
ng
hi u
i th .
14
Nh v y,
nh v th
th trên th tr
ng hi u chính là q trình xác
ng m c tiêu mà
thành cơng cao nh t so v i các
ó th
nh và sáng t o m t v
ng hi u c a s n ph m/d ch v có c h i
i th c nh tranh.
Theo Nguy n Qu c Th nh – Nguy n Thành Trung (2011) thì quy trình
v th
nh
ng hi u này bao g m các công vi c:
Xác
nh khách hàng m c tiêu c a doanh nghi p
Phân tích
Xác
i th c nh tranh
nh nh ng mong mu n c a khách hàng m c tiêu, t
ó xây d ng
khung tham chi u (frame of reference).
Xác
nh i m t
tham chi u. D
ng
ng và khác bi t c a th
ng hi u trong khung
i ây là 4 khía c nh mà doanh nghi p có th khai thác
t o ra
s khác bi t:
Khác bi t hóa b ng s n ph m: th
ng hi u
c khác bi t hóa d a vào
các thu c tính v v t ch t c a s n ph m nh công d ng,
b n,
tin c y, thi t
k , ki u dáng, b o hành, s a ch a…
Khác bi t hóa b ng con ng
th
i: thơng th
ng thì các cơng ty d ch v
ng t o s khác bi t b ng khía c nh này thông qua vi c xây d ng m t
nhân viên
i ng
c hu n luy n t t.
Khác bi t hóa b ng kênh phân ph i: doanh nghi p t o l i th c nh tranh
thông qua cách th c h thi t k
bao ph , tính chuyên nghi p và tính hi u qu
c a kênh phân ph i.
Khác bi t hóa b ng hình nh: doanh nghi p t o nên s khác bi t thông
qua vi c xây d ng nên m t nhân v t, m t bi u t
t o
c các n t
ng
i di n cho th
ng hi u và
ng c n thi t cho khách hàng m c tiêu.
Cu i cùng, doanh nghi p c n xây d ng các b ng ch ng
ch ng minh
cho i m khác bi t.
1.4.2 Các ph
ng pháp
nh v th
Theo Kotler Philip (2003), khi
nghi p có th s d ng m t trong các ph
ng hi u
nh v th
ng pháp
ng hi u s n ph m thì doanh
nh v c b n sau:
15
„
ng hi u s n ph m: có 3 cách
nh v r ng cho th
Tr thành nhà s n xu t s n ph m
nh v r ng:
c áo phân bi t v i các s n ph m
khác.
D n
u v giá thành th p.
Khai thác th tr
tr
ng chuyên bi t hay tr thành ng
i ph c v các th
ng hi u s n ph m: là vi c
nh v d a vào l i
ng chuyên bi t.
„
nh v
c thù cho th
ích chính áng duy nh t trong s các l i ích c a s n ph m nh ch t l
ng t t
nh t, áng tin c y nh t, r nh t, uy tín nh t, b n nh t, an toàn nh t, nhanh
nh t,…Tuy nhiên, c ng có nhi u doanh nghi p ch n cách
nh ng thơng th
ng khơng q 3 l i ích. C t lõi c a
c thù là nh n
ng hi u s n ph m: là cách th c
nh v d a trên
n m t lý do duy nh t
„
nh v giá tr cho th
m it
ng quan gi a giá tr nh n
ng h p
nh v th
Tr giá cao h n
khách hàng ch n mua.
có ch t l
ng cao h n, giá n
Ch t l
ng n
nh
ng m t ít, giá gi m áng k
ng hi u d n
u trên th tr
khách hàng v v trí d n
c
ng t t h n
ng t t h n, giá gi m.
nh v c a th
u th d n
i ây là
nh, giá gi m
Gi m b t ch t l
„
c và chi phí c a khách hàng. D
ng g p:
Ch t l
Ch t l
a l i ích
nh v
m nh
m t s tr
nh v
u:
i v i các doanh nghi p ang n m gi
ng thì nhi m v c a h là h n sâu nh n th c c a
u c a th
ng nh n th c c a ng
ng hi u thông qua các ho t
i tiêu dùng, h
ng nh m t ng
ng d n hi u bi t v s n ph m cho
khách hàng, t v n h tr khách hàng nh ng i u c n thi t.
Sau khi ã
doanh nghi p th
t v th v ng ch c c a th
ng áp d ng là ti n
cho doanh nghi p các b
c
ng hi u thì b
n chi n l
c a th
c ti p theo mà các
ng hi u nh m giúp
m an tồn trong cơng vi c kinh doanh.
16
„
nh v
a th
ng hi u: là vi c doanh nghi p s d ng m t s th
s n ph m cho các phân khúc th tr
d ng nhi u th
ng m c tiêu khác nhau và th m chí là s
ng hi u s n ph m cho cùng m t th tr
1.5 Quy trình xây d ng th
T t c các công ty
ng hi u
ng m c tiêu.
ng hi u
u có m t mơ hình ho t
ng riêng và cách làm vi c
khác nhau b i s khác nhau v v n hố cơng ty. Các mơ hình th
ng hi u ra
i
ngày càng nhi u h n nh ng k c mơ hình hồn thi n nh t c ng v n ph i i u
ch nh
phù h p v i yêu c u c a t ng công ty. Th
ng là m t vài thay
nh ng quan tr ng s t o ra m t khung các công c xây d ng th
h p v i mô hình kinh doanh và chi n l
ra m t s mơ hình xây d ng th
c c a cơng ty. D
ng hi u i n hình ang
i nh
ng hi u phù
i ây, tác gi xin nêu
c m t s công ty t i
Vi t Nam áp d ng.
1.5.1 Quy trình xây d ng th
ng hi u c a Masso Consulting
Masso Consulting (MSC) là công ty chuyên t v n và cung c p các gi i
pháp xây d ng th
ng hi u. Sau nhi u n m t v n xây d ng th
ng hi u cho th
tru ng Vi t Nam, Masso Consulting (MSC) ã tích l y nhi u kinh nghi m c a
vi c áp d ng các mơ hình xây d ng th
và nh t i th tr
ng hi u qu c t t i các doanh nghi p v a
ng Vi t Nam. Trên c s
ó, cơng ty Masso Consulting (MSC)
ã xây d ng nên mơ hình xây d ng tài s n th
ng hi u v i tên g i mơ hình LIP
trong b tài li u ào t o c a công ty (xem hình 1.2).
L (vi t t t c a Leadership): mu n xây d ng th
lãnh
o doanh nghi p c n hi u úng và
v tài s n và qu n tr th
ó cam k t d n d t toàn b t ch c xây d ng th
m i, mà xu t phát i m là ban giám
ng hi u m nh, tr
ng hi u t
ng hi u v i n l c không m t
c.
I (vi t t t c a Brand Identity - h th ng nh n di n): m t chi n l
nh t quán v i h th ng nh n di n th
ch t
ng hi u hồn ch nh, hay nói
c
nh v
n gi n là
n i dung và hình nh ph i rõ ràng và xuyên su t là i u ki n tiên quy t th hai.
17
Các y u t n i dung: bao g m t m nhìn, s m nh, giá tr c t lõi,
v th
ng hi u, nhân cách th
ng hi u…T t c các y u t trên s theo u i
doanh nghi p xuyên su t quá trình ho t
cho doanh nghi p mà
c xác
ng và phát tri n, tiêu bi u riêng bi t
i th không th sao chép. Sau khi “n i dung c t lõi” ã
nh thì s là n n t ng
doanh nghi p xây d ng nên ph n hình nh.
Ngu n: Giáo trình “Xây d ng th
ng hi u” c a cơng ty Masso Consulting
Hình 1.2: Mơ hình xây d ng tài s n th
Các y u t hình nh nh : hình nh th
s c, logo…
nh
ng hi u – LIP
ng hi u, thi t k
c chu n hóa trong “c m nang h th ng nh n di n th
h a, màu
ng hi u”.
B c m nang h th ng nh n di n chính là chính sách và các qui cách, óng vai
trị kim ch nam trong th hi n hình nh th
ng hi u m t cách
ng b và chuyên
nghi p cho công ty
P: nh n th c và tham gia vào vi c xây d ng th
các bên h u quan, nhân viên, c
Participation).
th
ông…(P vi t t t cho Perception &
ây là m c ích sau cùng c a b t k th
nh n th c t t nh mong
v i th
ng hi u c a khách hàng và
i, tham gia s d ng/mua th
ng hi u gi a s tràn ng p c a các
ng hi u nào, t o ra m t
ng hi u và trung thành
i th c nh tranh. M t chi n l
ng hi u xu t s c nh ng n u doanh nghi p v n không
c
c chuy n t i ra bên