PHÁT TRIỂN CÁC CHỈ SỐ GIÁ CỔ PHIẾU TẠI THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM.PDF

B GIÁO DCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T TPHCM




NGUYN HU HUÂN

PHÁT TRIN CÁC CH S GIÁ C PHIU
TI TH TRNG CHNG KHOÁN VIT NAM


Chuyên ngành: Tài chính- Ngân hàng
Mã s: 60340201


LUNăVNăTHC S KINH T

NGIăHNG DN KHOA HC: TS. THÂN TH THU THY




TP H CHÍ MINH- NMă2013

ii

LIăCAMăOAN

Tôi xin cam đoan: Lun vn ắPhát trinăcác chăsăgiáăcăphiu ti thă
trngăchngăkhoán VităNam”ălà công trình do chính tôi nghiên cu và thc
hin.
Các s liu trong lun vn đc s dng trung thc. Các thông tin trong
lun vn đc ly t nhiu ngun và đc ghi chú chi tit v ngun ly thông tin.
TPHCM, ngày tháng nm 2013
Tác gi lunăvn



Nguyn Hu Huân












iii



MC LC

LIăCAMăOAN ii
DANH MC BNG BIU vi
DANH MC T NG VIT TT vii
LI M U viii
CHNGă1ă:CăS LÝ THUYT PHÁT TRIN CÁC CH S GIÁ C
PHIU TI TH TRNG CHNG KHOÁN 1
1.1. Tng quan v ch s giá ti th trng chng khoán 1
1.1.1. Lch s hình thành các ch s giá ti th trng chng khoán 1
1.1.2. Khái nim ch s giá c phiuăvƠăphngăphápăxácăđnh giá tr ca ch s giá c
phiu 1
1.1.3. Các loi ch s giá c phiu 5
1.1.4. ụănghaăca ch s giá c phiu 7
1.2. Phát trin ch s giá c phiu 11
1.2.1. Khái nim 11
1.2.2.ăPhngăphápăxơyădng ch s giá c phiu 11
1.2.3. Th trng mc tiêu và la chn c phiu. 12
1.2.4. Qun lý ch s giá c phiu 16
1.3. Phát trin các ch s giá c phiu ti các TTCK th gii và bài hc kinh
nghim cho Vit Nam 17
1.3.1. Xây dng các ch s giá c phiu ti TTCK th gii 17
1.3.2. Bài hc kinh nghim v xây dng và phát trin các ch s giá c phiu cho TTCK
Vit Nam 19
Kt lunăchngă1 21
CHNGă2:ăTHC TRNG PHÁT TRIN CÁC CH S GIÁ C PHIU
TI TH TRNG CHNG KHOÁN VIT NAM 22
2.1. Din bin ch s giá c phiu ti TTCK Vit Nam 22
iv

2.1.1. Các loi ch s giá c phiu ti TTCK Vit Nam 22
2.1.2.ăDinăbinăchăsăgiáătrênăTTCKăVităNam 24
2.2. Thc trng phát trin ch s giá trên TTCK Vit Nam 36
2.2.1. Thc trng phát trin VN_Index 36
2.2.2. Thc trng phát trin VN30_Index 38
2.2.3. Thc trng phát trin HNX_Index 40
2.2.4. Thc trng phát trin UPCOM_Index 41
2.2.5. Thc trng phát trin HNX30_Index 42
2.3. ánhăgiáăthc trng phát trin ch s giá trên TTCK Vit Nam 43
2.4. Kimăđnh tính hiu qu ca các ch s giá c phiu ti TTCK Vit Nam .
45
2.4.1. Kimăđnh tính hiu qu ca VN_Index 45
2.4.2. Kimăđnh tính hiu qu ca VN30_Index 49
Kt lunăchngă2 52
CHNGă3:ăGII PHÁP PHÁT TRIN CÁC CH S GIÁ C PHIU TI
TH TRNG CHNG KHOÁN VIT NAM 53
3.1. Tính cp thit xây dng ch s giá c phiu mi 53
3.2. Xây dng ch s giá c phiu phát hành lnăđu ra công chúng
IPOVietNam_Index 53
3.2.1. Tiêu chun la chn c phiu trong r ch s 54
3.2.2. Cácăquyăđnh v các bin s trong thành phn ca ch s và s thayăđi ca công
ty niêm yt 54
Quyăđnh v s thayăđi các công ty niêm yt trong r ch s 55
3.2.3. Quy tc tính ch s IPOVietNam_Index 56
3.3. Xây dng ch s giá c phiu ti TTCK tp trung VietNam_Index 59
3.3.1. Tiêu chun chn la các c phiu trong b ch s vƠăxemăxétăđnh k 59
3.3.2. Cácăquyăđnh v các bin s trong thành phn ca r ch s và s thayăđi công ty
niêm yt trong r ch s 60
v

3.3.3. Quy tc tính VietNam_Index 62
3.4. Xây dng ch s giá c phiu cho th trng phi tp trung OTC:
OTCVietNam_Index 66
3.4.1. Tiêu chí chn la các c phiu trong ch s vƠăxemăxétăđnh k 66
3.4.2. Cácăquyăđnh v các bin s trong thành phn ca r ch s và s thayăđi công ty
niêm yt trong r ch s 67
3.4.3. Quy tc tính ch s OTCVietNam_Index 68
căquyăđnhănhătrng hp tính toán VietNam_Index  phn trên. 69
3.5. Các gii pháp h tr 69
3.5.1. Thành lp y ban giám sát ch s 69
3.5.2. Thc hin tt chcănngăqunălỦ,ăđiu hành th trng 69
3.5.3. Ph cp kin thc chngăkhoánăchoănhƠăđuăt 69
3.5.4. Thành lpăcôngătyăđnh mc tín nhim  Vit Nam 71
Kt lunăchngă3 72
KT LUN 73
TÀI LIU THAM KHO 74
CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HCăẩăCỌNGăB 77
PH LC 78
vi



DANH MC BNG BIU
Biuăđ
Biu đ 2.1 : Din bin VN_Index 40
Biu đ 2.2 : Din bin HNX_Index 41
Biu đ 2.3: Din bin VN30_Index 45
Biu đ 2.4: C cu ngành VN30_Index 49

Biu đ 2.5: Biu đ phân vùng bin đng giá 53
Biu đ 2.6: Mi quan h gia HNX_Index và HNX_Index2 59
Biu đ 2.7: Mi quan h gia VN30 và HNX_Index2 62
Biu đ 3.1: T trng ngành trong r ch s VietNam_Index 75
Biu đ 3.2: T trng các sàn trong r ch s 76
Bng biu
Bng 1.1. Tng hp các phng pháp tính các ch s chính trên th gii 28
Bng2.1: Thng kê quy mô niêm yt và giao dch c phiu ti HOSE 2005 – 2011 35
Bng 2.2 : Thng kê quy mô niêm yt và giao dch c phiu ti HNX 2005 – 2011
35
Bng 2.3: Mt s kt qu ca TTCK Vit Nam giai đon 2000 – 2012
36
Bng 2.4: Ch s VN – Index giai đon 2000 – 2012 43
Bng 2.5: Ch s HNX_Index giai đon 2005 – 2012 44
Bng 2.6: Kt qu ma trn h s tng quan gia HNX_Index và HNX_Index2 59
Bng 2.7: Kt qu ma trn h s tng quan gia VN30, HNX_Index2 và HNX_Index
63
Hình v
Hình 1.1: Chu k ca nn kinh t và chu k ca th trng c phiu 21


vii



DANH MC T NG VIT TT

CTC:ăCôngătyăđi chúng
HOSE: S giao dch chng khoán Thành ph H Chí Minh
HNX: S giao dch chng khoán Hà Ni

HNX_Index: Ch s HNX
HNX30: Ch s HNX30
NHTM:ăNgơnăhƠngăthngămi
NHNN:ăNgơnăhƠngăNhƠănc
TPHCM: Thành ph H Chí Minh
TTCK: Th trng chng khoán
VN30: Ch s VN30
UPCOM_Index: Ch s Upcom
UBCKNN: y ban chngăkhoánăNhƠănc
VN_Index: Ch s VN
viii




LI M U
Lý do chnăđ tài
Th trng c phiu đóng mt vai trò ht sc quan trng trong vic huy đng vn
đu t cho nn kinh t và là mt kênh đu t hp dn đi vi các nhà đu t t chc ln
cá nhân.  có đc mt cái nhìn tng quát v th trng c phiu nhm đánh giá tm
nh hng ca nó đi vi s phát trin ca nn kinh t, và đánh giá đc s phát trin
ca chính th trng c phiu đó thì thông thng da vào các ch s chung ca th
trng.
Vi mt th trng còn khá non tr nh th trng c phiu Vit Nam, hin nay
còn thiu các ch s giá c phiu thc hin đúng các chc nng ca nó, cng nh là mt
c s vng chc đ nhà đu t tham kho và ra quyt đnh đu t. Các ch s nh
VN_Index, HNX_Index trong quá trình hot đng đư bc l rt nhiu nhc đim nh
tính đi din cho th trng không cao, kh nng d báo nn kinh t thp và rt d b
chi phi bi các mã c phiu có giá tr vn hóa ln trên th trng. Chính vì th, cn có
nhiu nghiên cu nhm đánh giá các ch s hin ti ca th trng và đ xut phát trin

các ch s c phiu mi, nhm cung cp cho nhà đu t nhng cái nhìn trung thc hn
v th trng c phiu, và đó cng là lỦ do tác gi chn nghiên cu đ tài: “PHÁT
TRIN CÁC CH S GIÁ C PHIU TI TH TRNG CHNG KHOÁN
VITăNAM”

Vnăđ nghiên cu
Lun vn tp trung vào 3 ni dung chính sau:
- H thng các lý thuyt v ch s giá c phiu
- Tin hành la chn mô hình và kim đnh tính hiu qu ca các ch s c phiu
chính trên th trng chng khoán Vit Nam hin nay.
-  xut xây dng ch s giá c phiu mi
Mc tiêu nghiên cu
ix



Tìm hiu v cách xây dng các ch s giá c phiu trên th gii và rút ra bài hc
kinh nghim cho Vit Nam t nhng u đim và nhc đim ca các ch s này. Bên
cnh đó, đ xut b ch s giá c phiu mi, giúp cho nhà đu t có cái nhìn rõ nét hn
v TTCK cng nh cung cp thêm mt s la chn đu t.
Phngăphápănghiênăcu
 đt đc mc tiêu trên, lun vn s dng 2 phng pháp: phng pháp
nghiên cu đnh tính nh phng pháp din dch, quy np, so sánh, phng pháp nghiên
cu đnh lng nh phng pháp kim đnh s dng mô hình VAR( Vecto t hi quy),
ngun d liu t hai s giao dch chng khoán thành ph H Chí Minh, Hà Ni và Tng
cc thng kê Vit Nam
PhmăviăvƠăđiătng nghiên cu
i tng nghiên cu là các ch s giá c phiu trên TTCKVit Nam và th gii.
Ni dung nghiên cu
Ngoài li m đu và kt lun, kt cu lun vn gm có 3 chng

Chng 1. C s lý thuyt phát trin các ch s giá c phiu ti TTCK
Chng 2. Thc trng xây dng các ch s giá c phiu ti TTCK Vit Nam
Chng 3. Gii pháp phát trin các ch s giá c phiu ti TTCK Vit Nam
ụănghaăca lunăvn
V mt lý lun: H thng li các lý thuyt xây dng ch s c phiu c bn, cho
thy đc vai trò quan trng ca mt ch s giá c phiu đi vi TTCK và s phát trin
ca nn kinh t quc gia. Bên cnh đó, tng quát hóa kinh nghim xây dng ch s giá
c phiu trên th gii.
V mt thc tin: kim đnh tính hiu qu ca các ch s giá c phiu hin nay trên
th trng c phiu Vit Nam, đ xut xây dng ch s giá c phiu mi, mang tính đi
din cho th trng cng nh thc hin tt công tác d báo nn kinh t.

1



CHNGă1ă:CăS LÝ THUYT PHÁT TRIN CÁC CH S
GIÁ C PHIU TI TH TRNG CHNG KHOÁN
1.1. Tng quan v ch s giá ti th trng chng khoán
1.1.1. Lch s hình thành các ch s giá ti th trng chng khoán
Nhà đu t đư đc thng xuyên tip cn vi các d liu v các c phiu 
London t nm 1698, nhng phi ch đn hn 200 nm sau mi đc tip xúc vi mt
ch s phn ánh đc hot đng ca th trng.  giúp cho nhà đu t nm bt đc
bin đng chung ca th trng c phiu M hng ngày, Charles H.Dow và Edward
D.Jones đư gii thiu ch s trung bình Dow Jones, ch s c phiu đu tiên trên th
gii, vào nm 1884. Ch s này xut hin trên t the Customers’ afternoon letter, bao
gm giá ca 9 công ty đng st và hai công ty công nghip. Nó tr thành ch s trung
bình vn ti Dow Jones. Do ngh rng các tp đoàn công nghip, ch không phi đng
st, mi là “th trng đu c v đi ca tng lai”, hai ông đa ra ch s trung bình
công nghip Dow Jones (DJIA) vào nm 1896. Vi mc khi đu là 40.96 và bao gm

12 c phiu t nhng ngành công nghip quan trng. Hin ti, nhà đu t có th chn
la t hàng ngàn ch s khác nhau đo lng và giám sát các c phiu và các loi tài sn.
1.1.2. Khái nim ch s giá c phiu và phngăphápăxácăđnh giá tr ca ch
s giá c phiu
1.1.2.1. Khái nim ch s giá c phiu
Mt ch s th trng c phiu đi din cho mt th trng c phiu nht đnh,
mt phân khúc th trng, hay mt hng mc tài sn. Hu ht các ch s đc xây dng
nh là mt danh mc đu t ca th trng c phiu.
1.1.2.2. Phngăphápăxácăđnh giá tr ca ch s giá c phiu
Giá tr ca mt ch s đc tính toán da trên c s thng xuyên s dng c giá
th trng thc t và giá th trng c tính ca các c phiu riêng l, đc bit nh các
c phiu thành phn . Vi mi ch s th trng c phiu, các nhà đu t có th s gp
phi hai dng ca cùng mt ch s (ví d, mt ch s vi các c phiu có thành phn
ging và t trng ging ht nhau): mt dng da trên thu nhp t chênh lch giá và mt
dng da trên tng thu nhp. Vi cái tên đc đa ra, mt ch s thu nhp t chênh lch
giá, cng đc gi là ch s giá, ch phn ánh giá ca nhng c phiu thành phn trong
2



ch s. Mt ch s tng thu nhp, ngc li, không ch phn ánh giá ca nhng c phiu
thành phn mà còn  vic tái đu t tt c các thu nhp nhn đc k t thi đim ban
đu.
Ti lúc lp ra, giá tr ca 2 dng ch s này thì bng nhau. Tuy nhiên, theo thi
gian, giá tr ca ch s tng thu nhp, bao gm vic tái đu t ca tt c các c tc hay
lãi nhn đc, s vt quá giá tr ca ch s thu nhp t chênh lch giá bi vic tng s
lng. Mt cái nhìn v giá tr ca mi dng đc tính toán vt quá các minh ha nhiu
khong thi gian .
Giá tr ca ch s thu nhp t chênh lch giá đc tính toán nh sau:
D

Pn
V
N
i
ii
PRI



1
(1.1)
Vi
V
PRI:
giá tr ca ch s thu nhp t chênh lch giá
n
i
: s lng các nhóm đn l c phiu thành phn i trên hng mc đu t ch s.
N : s lng các c phiu thành phn i trong ch s.
P
i
: giá c phiu thành phn i
D : giá tr ca s chia
S chia là mt s đc chn t đu. Nó thng xuyên đc chn, vì th ch s
thu nhp t chênh lch giá có mt giá tr ban đu hp lý, ví d 1,000. Ngi cung cp
ch s s điu chnh giá tr ca s chia cn thit đ tránh s thay đi trong giá tr ca ch
s - nhng thay đi không thuc v s thay đi ca giá c phiu thành phn.
Các phép tính toán ch s li nhun có th đo lng thu nhp t chênh lch giá
hay tng thu nhp. Thu nhp t chênh lch giá ch đo lng s tng lên v giá hay phn
trm thay đi trong giá. Tng thu nhp đo lng c s tng lên v giá cng vi tin lãi,

c tc và các hình thc phân phi li nhun khác.
Vi 1 ch s c phiu th trng, thu nhp t chênh lch giá đc tính toán theo
2 cách, hoc bng phn trm thay đi trong giá tr ca ch s li nhun giá, hoc bng
3



t trng trung bình ca thu nhp t chênh lch giá ca các c phiu thành phn. Thu
nhp t chênh lch giá ca 1 ch s đc tính nh sau:
0
01
PRI
PRIPRI
I
V
VV
PR


(1.2)
Vi :
PR
I
là thu nhp t chênh lch giá ca ch s danh mc đu t (vit  dng s thp phân)
V
PRI1
là giá tr ca ch s thu nhp t chênh lch giá  thi đim cui
V
PRI0
là giá tr ca ch s thu nhp t chênh lch giá  thi đim ban đu

Tng t, thu nhp t chênh lch giá ca mi c phiu thành phn đc tính nh
sau:
0
01
PRI
PRIPRI
I
P
PP
PR


(1.3)
Vi:
PR
i
là thu nhp t chênh lch giá ca c phiu thành phn i (vit  dng s thp phân)
P
i1
là giá ca c phiu thành phn i vào thi đim cui.
P
i0
là giá ca c phiu thành phn i vào thi đim ban đu.
Vì thu nhp t chênh lch giá ca ch s bng vi t trng trung bình ca thu
nhp t chênh lch giá các c phiu thành phn, nên có th vit:
PR
I
=

















 




(1.4)
Vi:
PR
I :
thu nhp t chênh lch giá ca ch s danh mc đu t (đc vit  dng s thp
phân)
PR
i :
thu nhp t chênh lch giá ca c phiu thánh phn i (đc vit  dng s thp
phân)
N : s lng các c phiu riêng l trong ch s.

W
i
: t trng ca c phiu i
4



P
i1
là giá ca c phiu thành phn i vào thi đim cui.
P
i0
: giá ca c phiu thành phn i vào thi đim ban đu.
Phng trình 4 đc vit li nh sau:
PR
I
= w
1
PR
1
+ w
2
PR
2
+ … + w
N
PR
N
(1.5)
Vi:

PR
I
là thu nhp t chênh lch giá ca ch s danh mc đu t (đc vit  dng s thp
phân)
PR
i
là thu nhp t chênh lch giá ca c phiu thành phn i (đc vit  dng s thp
phân)
N là s lng các c phiu riêng l trong ch s.
W
i
là t trng ca c phiu
Tng thu nhp đo lng s tng lên v giá cng vi c tc và các phân phi thu
nhp khác. Vì th, tng thu nhp ca mt ch s là s tng giá, hay s thay đi trong giá
tr ca ch s thu nhp t chênh lch giá, cng vi thu nhp trong mt khong thi gian,
th hin nh phn trm ca giá tr khi đim ca ch s thu nhp t chênh lch giá. Tng
thu nhp ca mt ch s đc th hin nh sau:
TR
i
=


 

 



(1.6)
Vi:

TR
I
là tng thu nhp ca ch s danh mc đu t (vit  dng s thp phân)
V
PRI1
là giá tr ca ch s thu nhp t chênh lch giá  thi đim cui
V
PRI0
là giá tr ca ch s thu nhp t chênh lch giá  thi đim ban đu.
Inc
i
tng thu nhp (c tc) t c phiu i trong mt khong thi gian.
Tng thu nhp ca mt ch s đc tính toán da trên t trng trung bình ca tng
thu nhp ca các c phiu thành phn. Tng thu nhp ca mi thành phn c phiu trong
ch s đc tính toán nh sau:
TR
i
=


 

 



(1.7)
5

Vi:
TR
i
tng thu nhp ca các c phiu thành phn i (nh 1 s thp phân).
P
oi
giá ca c phiu thành phn i vào thi đim ban đu
P
1i
giá ca c phiu thành phn i vào thi đim cui.
Inc
i :
tng thu nhp (c tc/tin lãi) t c phiu i trong mt khong thi gian.
Bi vì tng thu nhp ca ch s đc tính toán da trên t trng trung bình ca
tng thu nhp các c phiu thành phn, nên có th th hin tng thu nhp nh sau:
TR
I
=













 










(1.8)
Phng trình 8 có th đc vit li 1 cách đn gin:
TR
I
= w
1
TR
1
+ w
2
TR
2
+ … + w
N
TR
N
(1.9)
Vi:

TR
I
:tng thu nhp trên ch s danh mc đu t (vit  dng s thp phân)
TR
i
: tng thu nhp ca c phiu thành phn i (vit  dng s thp phân)
Wi : t trng ca c phiu i (phn ca danh mc đu t ch s đc phân b ti c
phiu i).
N : s lng c phiu trong ch s.
1.1.3. Các loi ch s giá c phiu
Có nhiu loi ch s vn, bao gm ch s th trng chung, đa th trng, khu
vc và loi ch s.
1.1.3.1. Ch s th trng chung.
Ch s th trng vn chung, nh tên gi ca nó, đi din cho tng th th trng
vn và bao gm nhng c phiu đi din cho hn 90% c phiu ca th trng đc
chn. Ví d, ch s tng hp ca SGDCK Thng Hi là mt ch s vn hóa th trng
có điu chnh ca tt c các c phiu đc giao dch ti SGDCK Thng Hi.  M,
ch s tng hp th trng Wilshire 5000 là ch s vn hóa th trng có điu chnh bao
gm hn 6000 c phiu vn và đc đa ra đ đi din cho toàn b th trng vn Hoa
6



K
1
. The Russel 3000, bao gm 3000 c phiu ln nht ca th trng vn, đi din cho
99% ca th trng vn M.
1.1.3.2. Ch s giá đaăth trng
Ch s giá đa th trng thng bao gm các ch s t nhng quc gia khác nhau
và đc đa ra đ đi din cho nhng th trng có nhiu c phiu. Ch s đa th trng

có th đi din cho nhng th trng đa quc gia, khu vc đa lý, nhng nhóm phát trin
kinh t và trong mt s trng hp là đi din cho toàn b th gii. Ch s đa quc gia
quan trng đi vi nhng nhà đu t tip cn toàn cu đ đu t vn mà không có bt
k mt s thiên v nào v mt vùng hay quc gia c th. Mt s nhà cung cp ch s s
công b mt lot các ch s giá đa th trng.
Mt s nhà cung cp ch s đo lng các c phiu trong mi quc gia bng vn
hóa th trng và sau đó đo lng toàn b các ch s ca mi quc gia tng ng vi
GDP ca quc gia đó, to ra cách đo lng c bn trong các ch s đa th trng. Ch
s t trng GDP là mt vài ch s đc to ra bi ch s đo lng c bn đu tiên. c
gii thiu vào nm 1987 bi MSCI đ gii quyt 60% t trng vn Nht Bn trong ch
s vn hóa th trng có điu chnh MSCI EAFE lúc by gi, ch s t trng GDP gim
s phân b vn Nht Bn đi mt na.
1.1.3.3. Ch s giá khu vc.
Ch s giá khu vc đi din cho các khu vc kinh t khác nhau nh hàng hóa tiêu
dùng, nng lng, tài chính, chm sóc sc khe và k thut hoc nn tng quc gia, khu
vc, toàn cu. Bi vì các khu vc khác nhau ca nn kinh t s hành x khác nhau trong
din bin chu k kinh t, mt s nhà đu t có th tìm kim đ làm tng hoc gim t
trng hàng hóa bán ra đi vi các khu vc riêng bit.
Ch s giá khu vc đc thit lp nh mt h thng, mi ch s đi din cho mi
khu vc kinh t. in hình, s tp hp ca các ch s khu vc là tng đng vi ch
s th trng chung. S phân loi ch s kinh t có th ng dng trên nn tng toàn cu,

1
Mc dù cái tên ca nó, the Wilshire 5000 không b ép buc v s lng chng khoán đc bao gm. Nó bao
gm xp x 5000 chng khoáng lúc bt đu.
7



khu vc hay mt quc gia c th, nhng không có mt phng pháp phân loi khu vc

đc chp nhn rng rãi nào tn ti.
Ch s khu vc đóng mt vai trò quan trng trong trong phân tích hiu sut bi
vì chúng cung cp mt phng tin đ xác đnh liu các nhà qun lý danh mc đu t
thành công hn  vic la chn c phiu hay khu vc phân phi. Ch s khu vc cng
cung cp mô hình danh mc cho nhng khu vc c th và nhng sn phm đu t khác.
1.1.3.4. Ch s giáăđcătrng
Ch s giá đc trng đi din cho mt nhóm các c phiu đc phân loi theo
vn hóa th trng, giá tr, s tng trng hay s kt hp ca các đc đim này. Chúng
s phn ánh các phong cách đu t ca các nhà đu t nht đnh, ví d nh nhà đu t
tng trng, nhà đu t giá tr và nhà đu t có vn hóa nh.
Vn hóa th trng.
Ch s vn hóa th trng đi din cho nhng c phiu đc phân loi da vào
các loi vn hóa ch yu: vn hóa ln, vn hóa va, vn hóa nh. Không có đnh ngha
đc chp nhn rng rãi cho các loi này, các ch s khác nhau  vic phân bit gia
vn hóa ln vi vn hóa va và gia vn hóa va vi vn hóa nh, cng nh qui mô
vn hóa th trng ti thiu đc quy đnh bao gm trong ch s vn hóa nh. S phân
loi vào các loi có th da vào vn hóa th trng tuyt đi (ví d 25000 c phiu nh
nht).
S phân loi giá tr hay tng trng.
Mt vài ch s đi din cho các loi c phiu da trên s phân loi ca chúng
cng nh c phiu tng trng hay giá tr. Các nhà cung cp ch s khác nhau s dng
các nhân t khác nhau và t l giá tr (t l giá theo s sách thp, t l giá theo thu nhp
thp, chi tr c tc cao…) đ phân bit gia nhóm c phiu tng trng và nhóm c
phiu giá tr.
1.1.4. ụănghaăca ch s giá c phiu
Nhng ch s ban đu đc to ra đ đa ra mt nhìn nhn v mt th trng
chng khóan c th thc hin nh th nào vào mt ngày nht đnh. Vi s phát trin
ca các lý thuyt tài chính hin đi, nhng li ích trong vic qun lỦ đu t đc m
rng đáng k. Li ích chính ca các ch s bao gm:
8

- o lng tâm lý th trng.
- i din cho đo lng và mô hình hóa li nhun, ri ro h thng, và thc hin
điu chnh ri ro.
- i din cho hng mc tài sn cho nhng mô hình phân cp tài sn.
- Tiêu chun cho qun lý tích cc danh mc đu t.
- Mô hình danh mc đu t cho các sn phm đu t nh các ch s đi din th
trng (ETFs).
- D báo nn kinh t
Nhà đu t s dng các ch s giá ca th trng chng khóan phi tip cn vi
các ch s giá khác nhau và đc xây dng nh th nào đ la chn các ch s thích hp
nht cho nhu cu đu t.
1.1.4.1. oălng tâm lý th trng.
Mc đích ban đu ca các ch s giá th trng c phiu là đ cung cp mt thc
đo nim tin ca nhà đu t hoc tâm lý th trng. Theo các ý kin chung ca nhng
ngi tham gia th trng, ch s giá phn ánh thái đ và hành vi ca nhà đu t. Ch
s trung bình công nghip Dow Jones đư có mt lch s lâu dài thng xuyên đc đa
ra trên các phng tin truyn thông và vn còn là mt thc đo ph bin tâm lý th
trng. Tuy nhiên, nó có th phn ánh không chính xác thái đ tng th ca nhà đu t
hoc th trng, bi vì ch s bao gm ch có 30 c phiu trong hàng ngàn c phiu M
giao dch mi ngày.
1.1.4.2. i dinăchoăđoălng và mô hình hóa li nhun, ri ro h thng,
và thc hinăđiu chnh ri ro.
Mô hình đnh giá tài sn vn (CAPM) xác đnh h s beta nh ri ro h thng
ca mt chng khóan đi vi toàn b th trng. Danh mc đu t th trng trong
CAPM bao gm tt c các c phiu ri ro.  đi din cho hiu sut ca các danh mc
đu t th trng, các nhà đu t s dng mt ch s chung. Ch s giá Tokyo (TOPIX)
và ch s S&P 500 thng phc v nh các đi din cho danh mc đu t th trng ti

Nht Bn và Hoa K, tng ng, và đc s dng đ đo lng và mô hình hóa ri ro
h thng và li nhun th trng.
9



Các ch s giá TTCK cng đc s dng nh là đi din th trng khi đo lng
hiu sut điu chnh ri ro. H s beta ca mt danh mc đu t đc qun lý tích cc
cho phép các nhà đu t to ra mt gii pháp thay th th đng vi cùng mt mc đ
ri ro h thng.
1.1.4.3. i din cho các loi tài sn trong các mô hình phân cp tài sn.
Nhng ch s ch ra s lc ri ro và li nhun ca nhóm c phiu. óng mt
vai trò quan trng nh các đi din cho các loi tài sn trong các mô hình phân cp tài
sn và cung cp d liu lch s s dng đ làm mu cho nhng ri ro và li nhun ca
nhng loi tài sn khác nhau.
1.1.4.4. Tiêu chun cho qun lý tích cc danh mcăđuăt.
Nhng nhà đu t thng s dng nhng ch s giá nh tiêu chun đ đánh giá
hiu sut ca nhng danh mc đu t qun lý tích cc. Ch s đc la chn nh mt
tiêu chun nên phn ánh chin lc đu t ca nhà qun lý.
S la chn mt ch s giá đ s dng nh mt tiêu chun là quan trng vì mt
ch s giá không phù hp có th dn đn nhng kt lun không đúng v hiu sut đu
t ca nhà qun lý tích cc. Ga s rng qun lý vn hóa nh kém hiu qu đi vi ch
s vn hóa nh nhng tt hn đi vi ch s vn th trng chung. Nu nhng nhà đu
t s dng ch s th trng chung nh mt tiêu chun, có th kt lun rng nhà qun lý
vn hóa nh s kim đc nhng khon phí và nên đc gi li hay b sung vào tài sn
đ đu t. S dng ch s vn hóa nh nh mt tiêu chun có th dn đn mt kt lun
rt khác.
1.1.4.5. Mô hình danh mc cho các sn phmăđuăt.
Nhng ch s giá cng đc dùng nh nn tng cho s phát trin ca các sn
phm đu t mi. S dng nhng ch s giá nh nhng tiêu chun cho danh mc đu

t đc qun lý tích cc có th dn đn mt s nhà đu t kt lun rng nên đu t da
trên nhng tiêu chun thay th. Da vào kt lun ca CAPM là các nhà đu t nên gi
danh mc đu t, tp hp ch s th trng chung có th đc phát trin vi chc nng
nh đi din cho danh mc đu t.
Các qu đu t ch s đu tiên đc xây dng da vào nhng ch s hin ti.
Cùng vi s tng lên ca ETFs, nhng ngi cung cp ch s to nên nhng ch s mi
10



cho nhng mc đích c th ca vic đnh hình ETFs, dn đn vic to ra nhiu ch s
tng ng vi ETFs. Chng hn nh qu đu t ch s xây dng ch s VNMVectors
ca TTCK Vit Nam VNMETF, cho phép nhng nhà đu t đu t vào th trng c
phiu ca Vit Nam bng cách mua chng ch qu ETFs ca qu đu t này.
S la chn ca các ch s đ đáp ng nhu cu ca nhng nhà đu t là đa dng.
Nhng ngi cung cp ch s liên tc tìm kim nhng c hi đ phát trin nhng ch s
đ đáp ng nhu cu ca nhng nhà đu t.
1.1.4.6. Phongăvăbiu cho nn kinh t
Mi tng quan gia tng trng kinh t và các ch s ca th trng tài chính
đư đc nghiên cu đu tiên bi Goldsmith(1969), Mc Kinnon (1973) và Shaw (1973),
đây là nhng nhà khoa hc đư tìm thy đc bng chng v mi liên h này. Và các nhà
nghiên cu khác đư phát trin nên lý thuyt t các nghiên cu thc nghim này nh
Greenwood và Jovanovic (1990) hay Pagano (1993), các nhà nghiên cu này đư tìm
đc bng chng chng minh tác đng cùng chiu ca ch s tài chính đn tng trng
kinh t.
Ake và Dehuan (2010) s dng Granger Causality Test đ tìm kim mi quan h
gia th trng c phiu thông qua các ch s vn hóa th trng, tng khi lng giao
dch, li nhun th trng đn tng trng kinh t  mt s quc gia (France và United
Kingdom). Kt qu nghiên cu cho thy có mi quan h thun chiu gia th trng c
phiu và tng trng kinh t  Pháp và Anh, tuy nhiên hai nhà khoa hc này li không

tìm thy mi quan h trên  B ào Nha và B.
Harris(1997) đư tin hành mt nghiên cu thc nghim v mi quan h gia th
trng c phiu và tng trng kinh t và đa ra kt lun rng không có bng chng
mnh m v hot đng ca th trng c phiu giúp ích cho s phát trin kinh t.
Ake và Ognaligui(2010) s dng Granger Causality Test đ xác đnh mi quan
h gia th trng c phiu và tng trng kinh t  Cameron, da vào d liu chui
thi gian t nm 2006-2010. Và h ch ra rng ch s c phiu Douala Stock Exchange
không có tác đng đn tng trng kinh t.
Nh vy, chúng ta có th thy đc rng không có mt kt qu nghiên cu đng
nht nào v mi quan h gia tng trng kinh t và th trng c phiu, tuy nhiên, s
11



lng ln các nghiên cu ch ra rng có mi quan h mt chiu t th trng c phiu
đn tng trng kinh t, và các ch s th trng đc xem nh là mt công c ch báo
cho nn kinh t quc gia.
Hình 1.1: Chu k ca nn kinh t và chu k ca th trng c phiu

(Ngun : Mishkin, ”Financial Market and Institution”, 2011)
1.2. Phát trin ch s giá c phiu
1.2.1. Khái nim
Xây dng và qun lý ch s th trng c phiu tng t nh xây dng và qun
lý danh mc vn đu t c phiu, tuy nhiên vic xây dng và qun lý này có quy mô
và tính cht phc tp hn, vì các ch s đóng vai trò đi din cho c mt th trng c
phiu.
1.2.2.ăPhngăphápăxơyădng ch s giá c phiu
Nhng nhà xây dng các ch s phi quyt đnh các điu sau:
- La chn th trng mc tiêu cho ch s
- Loi c phiu nên đc chn t th trng mc tiêu

- Phng pháp đnh lng t trng mi c phiu trong ch s
12



- Thi gian ch s đc tái cân bng
- Thi gian kim tra li vic la chn c phiu và đnh t trng ca các c phiu
thành phn
1.2.3. Th trng mc tiêu và la chn c phiu.
Th trng mc tiêu quyt đnh toàn b các đu t và các c phiu có hiu lc
k c các ch s. Mt khi mà toàn b đu t đc xác đnh, s lng các c phiu và
các c phiu đc trng bao gm các ch s phi đc xác đnh. Các c phiu thành phn
có th gn nh đi din cho toàn b trong th trng mc tiêu hay 1 mu đi din ca
th trng mc tiêu. Mt vài ch s c phn nh ch s S&P 500 và FTSE 100, n đnh
s lng các c phiu đc xác đnh trong các ch s và cho bit con s này trong tên
các ch s. Nhng ch s khác cho phép s lng các c phiu đc bin đi đ phn
ánh s thay đi trong th trng mc tiêu hay duy trì t l phn trm chc chn ca th
trng mc tiêu.
1.2.3.1. Ch s t trng.
Vic quyt đnh t trng mi c phiu bao gm các ch s và có nh hng đáng
k đn giá tr ca ch s. Ngi xây dng ch s s dng mt s phng pháp đ tính
toán t trng các c phiu thành phn trong ch s. Mt s phng pháp là t trng theo
giá, t trng ngang bng, t trng vn hóa th trng, t trng cn bn. Mi phng
pháp đnh t trng có nhng u và khuyt đim riêng.
 T trng theo giá.
Phng pháp đn gin nht đ tính các ch s và cách mà Charles Dow xây dng
ch s trung bình công nghip Dow- Jones là tính t trng theo giá. Vi phng pháp
tính t trng theo giá, t trng ca các c phiu thành phn đc xác đnh bng cách
chia giá ca nó cho tng ca tt c các giá ca các c phiu thành phn. T trng đc
tính theo công thc sau:




=





(1.10)
13




c tính đáng chú Ủ trong ch s t trng theo giá là s phân hóa c phiu c
phiu thành phn thay đi trên t trng ca tt c các c phiu trong ch s
2
.  ngn
chn s phân hóa c phiu và đa đn kt qu là t trng mi t s thay đi giá tr ca
ch s, ngi xây dng ch s phi điu chnh giá tr ca c s . Thun li c bn ca
t trng theo giá là tính đn gin. Còn khuyt đim chính là đa đn t trng tùy Ủ đi
vi mi c phiu. Trong thc t, s phân hóa c phn trong bt kì c phiu nào gây nên
s thay đi bt kì trong t trng ca tt c các c phiu thành phn.
 T trng ngang nhau.
Mt phng pháp đn gin khác đ tính ch s theo t trng là t trng ngang
nhau. Phng pháp này đa ra mt t trng bng nhau gia các c phiu thành phn
ngay t đu. Nhng t trng đc tính toán nh sau







(1.11)
Trong đó:
w
i
: t s trong danh mc đc phân phi theo c phiu i hay t trng c phiu i
N: S c phiu i trong ch s
Nh phng pháp tính t trng theo giá, nhng li ích ban đu ca t trng ngang
bng là đn gin. Tuy nhiên, t trng ngang bng có mt s nhng bt li. Th nht,
nhng c phiu mà chim mt phn ln nht trong giá tr th trng mc tiêu thì thiu
tính đi din, và nhng c phiu chim mt phn nh trong giá tr th trng mc tiêu
thì tính đi din quá cao. Th hai, sau nhng ch s đc cu thành và gía ca mi c
phiu thành phn thay đi, thì ch s không còn ngang bng theo t trng na. Do đó,
vic duy trì t trng ngang bng theo yêu cu phi thng xuyên điu chnh tái cân bng
cho ch s.
 T trng vn hóa th trng

2
Mt chng khoán b phân hóa là s lng c phn đc trng tng lên và t l gim trong giá mi c phn rng
tng vn c phn ca gía tr th trng cng nh t l s hu ca các nhà đu t trong công ty là không thay đi.
14



Trong t trng vn hóa th trng, hoc t trng giá tr, t trng trên mi c phiu
thành phn đc xác đnh bng cách phân chia vn hóa th trng ca c phiu cho
tng vn hóa th trng ca tt c các c phiu trong ch s. Vn hóa th trng hoc

giá tr th trng đc tính toán bng cách nhân s c phiu đang lu hành vi giá th
trng mi c phiu.
T trng vn hóa th trng ca c phiu i là:









(1.13)
Trong đó:
w
i
: t l trong danh mc ca c phiu i hoc t trng ca c phiu i
Q
i
: s c phiu đang lu hành ca c phiu i
P
i
: giá c phiu i
N: s lng c phiu trong ch s
 T trng vn hóa th trng th ni có điu chnh.
Trong t trng vn hóa th trng th ni có điu chnh, t trng trên mi c
phiu thành phn đc xác đnh bng cách điu chnh vn hóa th trng ca c phiu
đó cho mi th trng linh hot ca chính nó. c bit, th trng linh hot là s c
phn ca mi c phiu thành phn đc dùng đu t trong công chúng. i vi các
công ty ni b, ch mt phn c phiu đc trng đc phát hành trong công chúng, phn

còn li đc mt nhóm các nhà đu t kim soát. Ngoài nhng c phn đc kim soát
bi các c đông, hu ht ch s t trng vn hóa th trng điu chnh linh hot cng
tr nhng c phn đc t chc bi chính ph hoc các doanh nghip khác. Mt s nhà
xây dng các ch s đư thit k đ th hin nhng c hi đu t ca các nhà đu t quc
t hn là hn ch s lng c phn trong ch s bng cách loi tr nhng c phn không
đu t ca các nhà đu t nc ngoài. Nhà xây dng ch s có th xem các ch s này
nh là “nhng ch s t trng vn hóa th trng th ni có điu chnh”.
Nhng ch s vn hóa th trng th ni có điu chnh phn ánh nhng c phn
mà sn sàng đc chuyn nhng bng cách nhân giá th trng mi c phn vi s c
phn thc s đang lu hành.
15



T trng vn hóa th trng điu chnh linh hot ca c phiu th i đc tính
nh sau:









(1.14)
Trong đó:
f
i
: t s ca nhng c phn thc s lu hành trên th trng

w
i
: t s trong danh mc đu t đc phân phi theo c phiu th i hay t trng ca
c phiu th i
Q
i
: s c phn đang lu hành ca c phiu i
P
i
: giá c phn ca c phiu i
N: tng s c phiu trong ch s
Nhng li ích ban đu ca t trng vn hóa th trng có điu chnh cho thy nhng
c phiu thành phn đc t chc theo danh mc giá tr ca chúng trong th trng mc
tiêu. Nhng bt li ban đu ch ra rng nhng c phiu thành phn, giá ca chúng tng
nhanh nht (gim nhanh nht) có mt t trng ln hn (hay thp hn) trong ch s (ví
d, nh giá c phiu tng lên mà có liên quan ti các c phiu khác trong ch s, t
trng ca chúng tng và khi giá ca nó gim xung liên quan đn các c phiu khác ca
các ch s thì t trng ca nó gim). Phng pháp t trng đa đn nhng c phiu có
t trng vt mc làm giá tng lên (có th tng quá giá tr) và nhng c phiu di mc
làm giá gim (có th di giá tr). Nhng nh hng ca phng pháp t trng thì tng
t trong chin lc đu t liên tip trong mt thi gian dài, nhng c phiu mà tng giá
mnh thì chim mt t trng ln trong ch s.
 T trngăcnăbn
T trng cn bn xác đnh nhng bt li ca t trng th trng vn bng cách
đo lng quy mô ca công ty đc lp vi giá c phiu đ xác đnh t trng ca các thành
phn c phiu. S đo lng này bao gm giá tr s sách, dòng tin, doanh thu, thu nhp,
c tc, và s lng nhân công.
16

Mt vài ch s cn bn s dng mt s đo lng đn, nh là tng c tc, đ
đo lng nhng c phiu thành phn, trong khi s khác li kt ni nhng t trng t
mt vài cách đo lng di dng mt giá tr tng hp đc áp dng đ tính t trng.
Ly F
i
biu th cho s đo lng kích thc ca t trng đc cho ca công
ty i,t trng cn bn ca c phiu i là:









(1.15)
Tng quan vi ch s vn hóa th trng, mt ch s cn bn vi t trng da
vào mt yu t nh là mt khon thu nhp s cho kt qu mt t trng ln hn trong c
phiu thành phn so vi nhng khon li nhun mà ln hn so vi các khon li nhun
t danh mc đu t trên toàn b t trng vn hóa th trng. Tng t, nhng c phiu
vi các khon li nhun ít hn các khon t các danh mc đu t theo t trng th
trng.
Tính cht quan trng nht ca t trng cn bn là dn đn các ch s mà có mt
đ nghiêng giá tr. iu này cho thy ch s t trng cn bn có t l ca giá tr s sách,
thu nhp, c tc, v.v vi giá tr th trng ln hn t trng vn hóa th trng tng
ng ca nó. Ngc li vi nhng tác đng thun chiu ca ch s t trng vn hóa th
trng, ch s t trng cn bn thng s có nhng tác đng nghch mà t trng danh
mc đu t s dch chuyn t nhng c phiu đư gia tng trong giá tr tng đi và

hng ti nhng c phiu gim trong giá tr tng đi bt kì khi nào danh mc đu t
đc cân bng.
1.2.4. Qun lý ch s giá c phiu
S qun lí ch s kéo theo hai vn đ
+ Thi đim ch s giá c phiu nên đc tái cân bng
+ Thi đim vic la chn c phiu và nhng quyt đnh t trng nên đc tái
kim tra.
1.2.4.1. Tái cân bng.
Tái cân bng liên quan đn vic điu chnh ca nhng t trng c phiu thành
phn có trong ch s.  duy trì t trng ca mi loi c phiu phù hp vi phng
pháp t trng ca ch s, nhà xây dng ch s tái cân bng ch s bng cách điu chnh