B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
oOo
LÊ TH THÚY AN
PHÂN TÍCH CÁC NHÂN T TÁC NG N
CU TRÚC VN CA CÁC CÔNG TY NIÊM YT TRÊN TH
TRNG CHNG KHOÁN VIT NAM
GIAI ON 2008 - 2011
LUN VN THC S KINH T
TP. H CHÍ MINH - NM 2013
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
oOo
LÊ TH THÚY AN
PHÂN TÍCH CÁC NHÂN T TÁC NG N
CU TRÚC VN CA CÁC CÔNG TY NIÊM YT TRÊN TH
TRNG
CHNG KHOÁN VIT NAM
GIAI ON 2008 – 2011
Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mã ngành: 60340201
LUN VN THC S KINH T
Ngi hng dn khoa hc: TS. LÊ TN PHC
TP. H CHÍ MINH - NM 2013
TRNG I HC KINH T TP H CHÍ MINH CNG HÒA XÃ HI CH NGHA VIT NAM
VIN QUN LÝ ÀO TO SAU I HC c lp - T do - Hnh phúc
TP. H Chí Minh, ngày 20 tháng 03 nm 2013
Nhn xét ca ngi hng dn khoa hc
1. H và tên hc viên: Lê Th Thúy An Khóa: 19
2. Mã ngành: 60340201
3. tài nghiên cu: “Phân tích các nhân t tác đng đn cu trúc vn ca các công
ty niêm yt trên th trng chng khoán Vit Nam giai đon 2008 - 2011”.
4. H và tên Ngi hng dn khoa hc: TS. Lê Tn Phc.
5. Nh
n xét:
(Kt cu lun vn, phng pháp nghiên cu, nhng ni dung (đóng góp) ca đ tài nghiên
cu, thái đ làm vic ca hc viên)
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
6. Kt lun: …………………………………………………………………………………
7. ánh giá: (đim / 10)
LI CM N
Li đu tiên tôi xin chân thành cm n đn Thy hng dn khoa hc –
TS. Lê Tn Phc v nhng ý kin đóng góp, nhng ch dn và d liu có giá tr
giúp tôi hoàn thành lun vn.
Tôi cng xin gi li cám n đn Quý Thy, Cô trong Khoa Tài chính doanh
nghip, gia đình và bn bè (đc bit bn Nguyn Vn Công và Nguyn Ngc Thùy
Vân) ht lòng ng h và đng viên tôi trong sut thi gian thc hin lun vn này.
Tp. H Chí Minh, ngày 20 tháng 03 nm 2013
Hc viên
Lê Th Thúy An
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan lun vn “Phân tích các nhân t tác đng đn cu trúc
vn ca các công ty niêm yt trên th trng chng khoán Vit Nam giai đon
2008 - 2011”, đc thc hin di s hng dn ca TS. Lê Tn Phc là công
trình nghiên cu nghiêm túc và đc đu t k lng ca tôi. Các s liu trong
lun vn hoàn toàn trung thc và đáng tin cy.
Hc viên
Lê Th Thúy An
Danh mc bng:
Bng 1: Các nghiên cu thc nghim trc đây
Bng 2: Các gi thuyt
Bng 3: o lng đa cng tuyn
Bng 4: Thng kê mô t
Bng 5: Tóm tt mô hình A
Bng 6: Tóm tt mô hình B
Bng 7: Tóm tt mô hình C
Bng 8: Tóm tt mô hình D
Danh mc ph lc
:
Ph lc 1: Các kt qu hi quy ca t l n TDBV, LDBV và SDBV trong mô hình A
Ph lc 2: Các kt qu hi quy ca t l n TDMV, LDMV và SDMV trong mô hình B
Ph lc 3: Các kt qu hi quy ca t l n TDBV, LDBV, SDBV, TDMV, LDMV và
SDMV trong mô hình C
Ph lc 4: Các kt qu hi quy ca t l n TDBV, LDBV, SDBV, TDMV, LDMV và
SDMV trong mô hình D
Ph lc 5: o lng đa cng tuyn
Ph lc 6: Bng d liu
Ph lc 7: Danh sách các công ty trong mu nghiên cu
DANH MC VIT TT
OLS: Bình phng tuyn tính nh nht (Ordinary Least Squares)
PROF: Li nhun (Profitability)
SIZE: Quy mô doanh nghip (Size)
GROW: C hi tng trng (Growth Opportunities)
TANG: Tài s
n hu hình (Asset Tangibility)
NDTS: Tm chn thu không s dng n (None - debt tax shields)
VOL: R
i ro kinh doanh (Volatility)
LIQ: Tính thanh khon (Liquidity)
UNI: c đim riêng ca sn phm (Uniqueness)
MC LC
Tóm tt: 1
1. Gii thiu 2
Phm vi ca đ tài nghiên cu 2
Mc tiêu nghiên cu 2
Câu hi nghiên cu 2
Kt cu lun vn 3
2. Tng quan lý thuyt 4
2.1 Kit qu tài chính (Financial Distress) và Lý thuyt đánh đi (Trade-off
Theory) 4
2.2
Lý thuyt trt t phân hng (Pecking Order Theory) 6
2.3 Chi phí đi din (Agency Cost) 7
2.4 Các nghiên cu thc nghim trc đây 8
2.5 Các yu t ni ti ca doanh nghip 11
2.5.1 Li nhun (Profitability) 11
2.5.2 Quy mô doanh nghip (Size) 11
2.5.3 C hi tng trng (Growth Opportunities) 12
2.5.4 Tài sn hu hình (Asset Tangibility) 13
2.5.5 Tm chn thu không s dng n (NDTS) 14
2.5.6 Ri ro kinh doanh (Volatility) 14
2.5.7 Tính thanh khon (Liquidity) 14
2.5.8 c tính riêng ca sn phm (Uniqueness) 15
2.6 Các gi thuyt 16
3. Phng pháp nghiên cu 17
3.1 Ngun d liu 17
3.2 Phân tích d liu 18
3.2.1 Bin ph thuc 18
3.2.2 Các bin đc lp 19
3.2.3 Mô hình nghiên cu 19
4. Kt qu 23
4.1 Phân tích s b 23
Kim tra mc đ vi phm các gi thit trong mô hình 23
Kim đnh đ phù hp ca mô hình 24
Thng kê mô t 25
4.2 Mô hình A 26
4.3 Mô hình B 28
4.4 Mô hình C 30
4.5 Mô hình D 31
5. Các kt qu t vic phân tích mô hình 34
5.1 Li nhun 34
5.2 Quy mô doanh nghip 34
5.3 C hi tng trng 35
5.4 Tài sn hu hình 36
5.5 Tm chn thu không s dng n 37
5.6 Ri ro kinh doanh 37
5.7 Tính thanh khon 38
5.8 c tính riêng ca sn phm 38
6. Kt lun 40
6.1 Các hn ch ca đ tài 41
6.2 Các kin ngh cho các nghiên cu tip theo 42
TÀI LIU THAM KHO 43
PH LC
46
1
Tóm tt:
tài nghiên cu này đc thc hin nhm xác đnh s nh hng ca
các yu t ni ti ca doanh nghip
nh li nhun, quy mô doanh nghip, c hi
tng trng, tài sn hu hình, tm chn thu không s dng n, ri ro kinh
doanh, tính thanh khon, đc tính riêng ca sn phm đn cu trúc vn. C th,
đ tài xem xét các yu t này tác đng đn cu trúc vn ca các công ty niêm
yt trên S giao dch chng khoán TP H Chí Minh và S giao dch chng
khoán Hà Ni trong giai đon t nm 2008 đn nm 2011. Trong nghiên cu
này, Tác gi s dng mô hình hi quy 8 bin đ c lng mc đ nh hng
ca các yu t ni ti ca doanh nghip đn cu trúc vn; cu trúc vn đc đo
bng giá tr s sách hoc giá th trng ca n và vn ch s hu. Kt qu t
các mô hình hi quy cho rng có s tng quan nghch có ý ngha thng kê gia
li nhun, tính thanh khon và đòn by; trong khi quy mô doanh nghip li
tng quan thun có ý ngha thng kê vi đòn by. Ngoài ra, đ tài nghiên cu
này cho rng ngoài t l n trên giá tr s sách, thì các t l n trên giá tr th
trng cng là mt bin ph thuc quan trng nht, đóng vai trò nh ch s đi
din cho cu trúc vn.
2
1. Gii thiu
Cu trúc vn là mt trong nhng ch đ đc bàn lun nhiu trong lnh
vc tài chính doanh nghip. K t công trình nghiên cu ca Modi
gliani và
Miller (1958), mt câu hi đc đt ra là:“T trng gia N và Vn ch s hu
có nh hng nh th nào đn giá tr doanh nghip”. Ngoài ra,”Các yu t nào
có th nh hng đn cu trúc vn ca doanh nghip” cng là ch đ đc bàn
lun nhiu trong các đ tài nghiên cu trong lnh vc tài chính.
n nay đã có rt nhiu công trình nghiên cu v ch đ “Các yu t tác
đng đn cu trúc vn”; và các công trình này c tìm ra mi tng quan gia
cu trúc vn và các yu t ni ti ca doanh nghip. Các công trình này thng
da trên đ tài nghiên cu ca Modigliani và Miller (1958 – mt đ tài có tính
nh hng sâu rng), và bng các phng pháp mi nht xác đnh các yu t tác
đng đn cu trúc vn. Riêng trong phm vi ca đ tài nghiên cu này, Tác gi
phân tích cu trúc vn và các yu t nh hng đn cu trúc vn ca các công ty
phi tài chính niêm yt trên yt trên th trng chng khoán Vit Nam trong giai
đon t nm 2008 đn nm 2011. Nh vy, mc tiêu ca đ tài nghiên cu này
là
“Xác đnh các nhân t nh hng đn cu trúc vn ca doanh nghip” và
“S khác bit gia cu trúc vn ca các công ty Vit Nam và các nc trên th
gii” đ m rng và phát trin các nghiên cu trc đây – nhng nghiên cu đã
đc thc hin t nhng nm 2000.
Các d liu ca đ tài đc thu thp t các ngun th cp và đc phân
tích da trên mô hình c lng bình phng nh nht (OLS). Phng pháp
OLS đã đc s dng trong công trình nghiên cu ca Ozkan (2001), Bennett
and Donnelly (2003) và Sinan Akdal (2010) – đây là 3 công trình đã kim đnh
mi tng quan gia t l đòn by và các bin ph thuc nh li nhun, quy mô
doanh nghip, c hi tng trng, tài sn hu hình, tm chn thu không s
dng n, ri ro kinh doanh, và tính thanh khon.
đt đc mc tiêu này đ tài nghiên cu s tp trung tr li các câu
3
hi sau:
Có s tng quan mt thit nào gia cu trúc vn và các yu t ni ti
ca doanh nghip không.
im khác bit gia cu trúc vn ca các công ty niêm yt trên th trng
chng khoán Vit Nam và các nc trên th gii.
Kt cu lun vn
Lun vn đc chia thành 6 phn.
Phn <1> – Gii thiu
Phn <2> – Tng quan lý thuyt: trình bày các lý thuyt c bn v cu
trúc vn và đim li các nghiên cu trc đây v các ch đ liên quan.
Phn <3> – Trình bày phng pháp nghiên cu, gii thích b d liu và
mu nghiên cu; mô t các bin ph thuc và bin đc lp trong nghiên
cu.
Phn <4> – Phân tích s b: kim tra mc đ vi phm các gi thit trong
mô hình, kim đnh đ phù hp ca mô hình, thng kê mô t và kt qu
thu đc t các mô hình hi quy (gm 4 mô hình A, B, C và D).
Phn <5> – Gm tám mc nh, tng mc s mô t tng bin đc lp.
Trong phn này, kt qu phân tích t các mô hình hi quy s đc kt
hp vi kt qu ca các nghiên cu thc nghim trc đây và các lý
thuyt cu trúc vn.
Phn <6> – Kt lun: tóm tt li nhng kt qu đt đc, nhng hn ch
ca đ tài nghiên cu và đa ra kin ngh cho các nghiên cu sau.
4
2. Tng quan lý thuyt
Cu trúc vn có th đc đnh ngha là s kt hp gia n và vn ch s
hu đ to nên
ngun vn ca doanh nghip; và nó vn là mt trong nhng ch
đ đc bàn lun nhiu nht trong lnh vc tài chính doanh nghip k t sau
công trình nghiên cu ca Modigliani và Miller vào nm 1958 (Bevan và
Danbolt, 2004). Nhiu lý thuyt cu trúc vn đã đc phát trin nhm xác đnh
các yu t tác đng đn cu trúc vn; và đc bit, các lý thuyt này tp trung xác
đnh xem yu t nào đóng vai trò quan trng trong vic quyt đnh t l đòn by
ca doanh nghip. Tuy nhiên, dù đã có rt nhiu công trình nghiên cu khác
nhau v ch đ này, nhng đn nay vn còn rt nhiu tranh cãi v vn đ “yu
t nào mi thc s quyt đnh cu trúc vn và chúng nh hng đn các quyt
đnh v cu trúc vn nh th nào”. Trong phn này, Tác gi mun đim lc li
các lý thuyt c bn v cu trúc vn và các nghiên cu thc nghim trc đây
v các yu t tác đng đn
cu trúc vn.
2.1 Kit qu tài chính (Financial Distress) và Lý thuyt đánh đi (Trade-off
Theory)
Cm t “kit qu tài chính (financial distress)” có vai trò quan trng trong
các lý thuyt cu trúc vn. Berk và DeMarzo (2007, Trang 509) đã đnh ngha
chi phí tài chính nh sau: "khi mt công ty đi mt vi khó khn trong vic
thanh toán các ngha v n, thì có ngha là công ty đó đang trong tình trng kit
qu tài chính”. Khi mt công ty s dng thêm mt đng vn vay đ tài tr cho
hot đng kinh doanh và đu t, thì xác sut v n ca công ty cng theo đó
tng lên (Kraus và Litzenberger, 1973). Các chi phí phát sinh t kit qu tài
chính đóng vai trò quan trng đi vi các quyt đnh tng lai ca công ty nh
chính sách đu t, vic ct gim các hot đng nghiên cu phát trin (R&D), chi
phí đào to và qung cáo (Warner,1977). Tt c nhng quyt đnh trên s nh
hng tiêu cc, thm chí làm gim giá tr công ty; và do đó, làm thit hi cho
các c đông (Arnold, 2008).
5
Có hai loi chi phí có th phát sinh t kit qu tài chính; đó là chi phí trc
tip và chi phí gián tip. Chi phí trc tip gm chi phí phá sn, chi phí hành
chính và chi phí pháp lý (Warner, 1977). Trong khi đó, chi phí gián tip s phát
sinh do các quyt đnh liên quan đn vic gii quyt kit qu tài chính. Nh đã
đ cp trên, các quyt đnh đó có th là nhng thay đi trong chính sách đu
t; ví d: hoãn các khon đu t có NPV dng, hoc loi b toàn b các c hi
đu t, gim chi phí đào to, gim các hot đng R&D và qung cáo tip th
(Arnold, 2008).
Lý thuyt đánh đi (trade-off theory) cho rng: li ích tm chn thu t lãi
vay và chi phí phá sn đóng vai trò quan trng trong vic quyt đnh t l đòn
by ca công ty. Lý thuyt này cho rng tng giá tr ca mt công ty s dng
đòn by = giá tr ca mt công ty không s dng đòn by (+) giá tr hin ti ca
li ích tm chn thu t vic s dng vn vay (–) giá tr hin ti ca chi phí tài
chính (Berk và DeMarzo, 2007). Do
đó, công ty s tìm ra mt t l n ti u sao
cho li ích t tm chn thu có th bù đp đc các chi phí trong trng hp
phá sn và chi phí đi din (Gajurel, 2005). Theo lý thuyt đánh đi, các công ty
đt li nhun cao thng là các công ty s dng đòn by cao hn và tránh đc
thu nhp chu thu nhiu hn
(Barclay và Smith, 2005).
Theo lý thuyt đánh đi, các công ty đt li nhun cao thng là các công
ty s dng đòn by cao hn. Tuy nhiên, theo nghiên cu ca Rajan và Zingales
(1995) thì lý thuyt đánh đi không gii thích đc ti sao trong mt s trng
hp, mt s công ty có li nhun cao li có t l n thp. Ngoài ra, nghiên cu
ca Bevan và Danbolt (2002) cng ch ra rng: Lý thuyt đánh đi có mt s
nhc đim và hn ch. Các nghiên cu thc nghim ca Kester (1986) và
Titman & Wessels (1988) cng ng h lun đim này: có mi tng quan
nghch và có ý ngha gia li nhun và các t l n. Nh vy, do có nhng
nhc đim và hn ch này nên Lý thuyt đánh đi không đ đ xác đnh cu
trúc vn ti u.
6
2.2 Lý thuyt trt t phân hng (Pecking Order Theory)
Myers và Majluf (1984) đã phát trin Lý thuyt trt t phân hng t nghiên
c
u đu tiên ca Donaldson (1961). Lý thuyt trt t phân hng cho rng: các công
ty thng u tiên s dng li nhun gi li đ tài tr cho các hot đng ca
công ty hn. Nu ngun tài tr này không đ đáp ng, thì các công ty s tip tc
u tiên s dng ngun vn tài tr bên ngoài thông qua vic phát hành chng
khoán
. Theo Myers và Majluf (1984), nu công ty có nhu cu s dng ngun
vn tài tr bên ngoài, thì đu tiên công ty s la chn phát hành loi chng
khoán an toàn nht (chng khoán n) hn là trái phiu chuyn đi. Và công ty
s ch s dng th trng vn và phát hành vn c phn nh là s la chn cui
cùng
.
Các công ty mà không có đ ngun vn ni b s phát hành vn c phn
hoc n đ tài tr cho các khon đu t có NPV dng. Theo Myers và Majluf
(1984), vic phát hành thêm vn c phn có ngha là đa ra th trng mt tín
hiu xu: vn c phn ca công ty này đang b đnh giá cao. Tuy nhiên, phát
hành n có ngha là đa ra th trng mt tín hiu: c phiu ca công ty đang b
đnh giá thp. Chính s đi lp này dn đn s
tng tác gia quyt đnh đu t
và ngun tài tr (Gajurel, 2005, trang 19).
Lý thuyt trt t phân hng cho rng không có mc mc tiêu chính xác
nào cho t l đòn by và li ích t tm chn thu; và nhng kit qu tài chính
đc xem nh
là các yu t kém hiu qu khi xác đnh cu trúc vn (Myers,
2001). Ngoài ra, Ông tip tc ng h quan đim: Lý thuyt đánh đi không phân
bit ngun vn nh là ngun tài tr bên ngoài hay ni b; và Ông cng cho
rng: có mi tng quan thun gia li nhun và t l n. Tuy nhiên, Lý thuyt
trt t phân hng ng h mi quan h tng quan nghch; và Myers and Majluf
(1984) cho rng các công ty có li nhun thp thì có xác sut vay n cao hn đ
tài tr các khon đu t có NPV dng; và nh đó, công ty s tng li nhun
ca mình. Thêm vào đó, các nghiên cu ca Ozkan (2001), Kester (1986) và
Titman & Wessels (1988) cng tán thành mi tng quan nghch gia đòn by
7
và li nhun. Nh vy, Lý thuyt trt t phân hng có đ chính xác cao hn trong
vic gii thích mi tng quan nghch gia t l n và li nhun hn là Lý
thuyt đánh đi.
2.3 Chi phí đi din (Agency Cost)
Lý thuyt cu trúc vn da trên chi phí đi din đc đ cp đn đu
tiên trong mt nghiên c
u
c
a Fama và Miller (1972). V sau, lý thuyt chi phí
đi din đc phát trin sâu hn trong nghiên cu ca Jensen và Meckling
(1976) và sau đó là nghiên cu ca Jensen (1986) và Harris & Raviv (1991).
Jensen và Meckling (1976) cho rng chi phí đi din phát sinh t mâu
thun v li ích gia ngi đi din (ngi qun lý ca công ty) và ngi ch
tht s ca công ty (c đông). Chính s đi lp v quyn li gia ngi ch và
ngi đi din, và s tách bit gia vic qun lý và quyn s hu trong công ty
đã dn đn nhng mâu thun này. Ví d, các nhà qun lý có th quan tâm đn
vic thc hin các d án có NPV âm hoc có th chi tr quá tay đ thc hin các
thng v mua bán sát nhp không cn thit ch nhm mc đích tng quy mô và
danh ting ca công ty, thay vì ti đa hóa li ích ca c đông. S d nh th là vì
nh
ng ngi đi din này s có nhiu kh nng đc điu hành và kim soát
nhng công ty ln hn; và vì vy, h s đc nhn lng và các gói phúc li
cao hn (Berkand DeMarzo, 2007). Hay nói cách khác, nhng ngi đi din
này có xu hng vn hành công ty gn lin vi quyn li ca h hn là quan
tâm đn vic làm th nào đ tng giá tr công ty và li ích c đông.
Jensen (1986) và Harris & Raviv (1991) đ cp đn hai loi chi phí đi
din; đó là chi phí đi din ca vn c phn và chi phí đi din ca n. Nh đã
đ cp trên, chi phí đi din ca vn c phn là nhng chi phí phát sinh t
mâu thun gia c đông và ngi qun lý nói chung; các công ty nh không
chu nhng chi phí này, vì hu ht chúng đc vn hành bi chính ch
(Easterbrook, 1984). Chi phí đi din ca vn c phn bt ngun t các quyn
li khác nhau ca ban giám đc – nhng quyn li này không nht quán vi
vic ti đa hóa li ích ca c đông. Chi phí đi din ca n là nhng chi phí
8
phát sinh t mâu thun gia ngi nm gi c phn và ch n; và nhng mâu
thun này phát sinh khi công ty thc hin các khon đu t ri ro đc tài tr
bng vn vay – khi đó s có s chuyn dch ri ro ca ngi ch n sang cho
ngi nm gi c phn (Jensen, 1986). Ví d, doanh nghip càng vay n nhiu,
s hp dn ca các trò chi này càng ln. Trin vng gia tng vic thc hin
các trò chi này trong tng lai s làm cho các nhà đu t tr giá thp hn đi
vi giá tr ca doanh nghip hin ti. Còn đi vi các trái ch, h đã kp thi
chit khu ri ro này vào trong mc lãi sut ca các khon cho vay. Các c
đông ca công ty phi tr lãi vay nhiu hn, phi gánh chu s gim giá th
trng ca c phn s hu, nên h là ngi gánh chu cui cùng.
Jensen (1986) cng cho rng mt công ty di dào tin mt s có nhiu kh
nng là chu chi phí đi din. Khi s di dào tin mt gim dn và n tng lên,
thì khi đó công ty s b hn ch ngun vn tài tr cho các khon đu t và chi
tiêu. Do đó, nhng ngi qun lý có xu hng c gng qun lý công ty thn
trng hn đ không phi đi mt vi tình trng kit qu tài chính; và do đó có
th làm gim xác sut chu chi phí đi din. Theo công trình nghiên cu ca
Harris và Raviv (1991), đòn by đc s dng nh mt công c đ to đng lc
và khuôn kh cho vic qun lý và gim thiu chi phí đi din.
Tóm li, Harris và Raviv (1991) cho rng có mi tng quan thun gia
các yu t: t l đòn by, dòng tin t do, giá tr công ty và tính thanh khon.
2.4 Các nghiên cu thc nghim trc đây
Khi xem xét các nghiên cu thc nghim trc đây Tác gi nhn thy
rng cho đn nay vn cha có mô hình tng quát nào v các yu t quyt đnh
cu trúc vn đc chp nhn. Mi nhà nghiên cu xem xét các yu t khác nhau
có th tác đng đn cu trúc vn. Mt s nghiên cu ni bt gn đây đc trình
bày c th trong Bng 1.
9
Bng 1: Các nghiên cu thc nghim trc
đây
Các nhân t quyt đnh cu trúc vn
Nghiên cu
Chu k d
liu
Tp trung
Kích thc
mu
Profitability (P); Size
(S); Growth (G);
Tangibility (T); Non-
debt Tax Shield
(NDTS); Volatility
(V); Uniqueness (U)
Các nhân t khác
Titman &
Wessels (1988)
1974 - 1982 Các công ty M 469
P, S, G, T, NDTS, V;
U
Bin gi ngành
công nghip
Wald (1999) 1993
Các công ty Pháp,
c, Anh, Nht
4404
P, S, G, T, NDTS, V
Ri ro đo đc -
Chi phí phá sn
Bevan &
Danbolt (2000)
1991 - 1997
Các công ty phi tài
chính Anh
1054
P, S, G, T
Ozkan (2001) 1984 - 1996
Các công ty phi tài
chính Anh
390 P, S, G, NDTS
Bevan
&Danbolt
(2002)
2001 - 2002
Các công ty Châu
Âu
710 S,V
nh hng ca
ngành công
nghip - Hn mc
đu t - nhp khu
- Hn mc tín
dng
Chen (2003) 1995 - 2000
Các công ty niêm
yt Trung Quc
88
P, S, G, T
Gaud et al.
(2003)
1991 - 2000
Các công ty niêm
yt Thy S
106 P, S, G, T, V
Sahh & Hijazi
(2004)
1997 - 2001
Các công ty phi tài
chính
Pakistan
445 P,S,G,T
Bauer (2004) 2000 - 2001
Các công ty CH
Séc
74 P, S, G, T, NDTS
Song (2005) 1992 - 2000
Các công ty Thy
in
6000 P, S, G, T, NDTS
Eriotis et al.
(2007)
1997 - 2001
Các công ty niêm
yt Hy Lp
129 S, G
H s thanh toán
nhanh - T l lãi
vay
Chang & Lee
(2008)
1988 - 2003 Các li hình công ty 351 P, G, NDTS, U
Giá tr ca tài sn
th chp
Dragota &
1997 - 2005 Các công ty niêm 54 P,S,G,T
10
Semenescu
(2008)
yt Rumani
Psillaki &
Daskalakis
(2008)
1998 - 2002
Các doanh nghip
va và nh Hy
Lp, Pháp, Ý và B
ào Nha
3630 P, S, G, T, V
Deari & Deari
(2009)
2005 - 2007
Các công ty niêm
yt và cha niêm
yt Macedonian
32 P, S, G, T, NDTS
Liu & Ren
(2009)
2004 - 2007
Các công ty CNTT
đc niêm yt
Trung Quc
92 P,S,G,T
Tính thanh kho
n
Abor (2009) 1998 - 2003
Các công ty
Ghana
230 P,S,G,T
C tc
Brinkhuis &
Maeseneire
(2009)
2000 - 2007
Các công ty Châu
Âu
126 P,S,G,NDTS Giá tr ca tài sn
th chp
Céspedes,
González &
Molina (2009)
1996 - 2005
Các công ty M
Latinh
1168 P,S,G,NDTS Mc đ vn nhà
nc
Vasiliou &
Daskalakis
(2009)
2002 - 2003
Công ty niêm yt
ti S Giao dch
Athens
89 NDTS, U
Oztekin (2009) 1991 - 2006
Các công ty phi tài
chính ca c s d
liu Compustat
Global Vantage
15177 S,T
Tính thanh khon
- Chi phí nghiên
cu và phát trin
Ramlall (2009) 2005 - 2006
Các công ty không
niêm yt và phi tài
chính Mauritius
450 P,S,G,T,NDTS Tính thanh khon
- Thi k
Ramachandran
&
Packkirisamy
(2010)
1996 - 2007
Các công ty n
73 P,S Chi tr c tc
11
2.5 Các yu t ni ti ca doanh nghip
Các nghiên cu trc đây ca Vasiliou & Daskalakis (2009), Ramlall
(2009), Oztekin (2009)
và Sinan AKDAL (2010) v các yu t tác đng đn cu
trúc vn đã xem xét các yu t ni ti ca doanh nghip nh li nhun, quy mô
doanh nghip, c hi tng trng, tài sn hu hình, tm chn thu không s
dng n, ri ro kinh doanh, đc tính riêng ca sn phm, các bin gi v thi
gian, mc ri ro thu nhp, ngành, c cu s hu và tính thanh khon. Trong
phm vi đ tài nghiên cu này, các yu t ph bin và có tác đng mnh đn cu
trúc vn nh: li nhun, quy mô doanh nghip, c hi tng trng, tài sn hu
hình, tm chn thu không s dng n, ri ro kinh doanh, tính thanh khon, đc
tính riêng ca sn phm và các bin gi v thi gian đc xem xét nh là các
bin đc lp.
2.5.1 Li nhun (Profitability)
T các nghiên cu thc nghim đc trình bày trong Bng 1 cho thy rng:
li nhun là yu t tác đng mnh nht đn cu trúc vn. Tng t, các công
trình nghiên cu thc nghim trc đây ca Ozkan (2001), Gaudet al.
(2003), Bevan & Danbolt (2002) và Sinan AKDAL (2010) ch ra rng có s
tng quan nghch có ý ngha gia t l n và li nhun. Trong nghiên cu
này, bin PROF s đc xác đnh bng T l li nhun trc thu và lãi vay
(EBIT) trên tng tài sn.
PROF = EBIT/ T
ng tài sn
Gi thuyt 1
:
H0: Có s tng quan nghch gia li nhun và t l đòn by
H1: Có s tng quan thun gia li nhun và t l đòn by
2.5.2 Quy mô doanh nghip (Size)
Rajan & Zingales (1995), Ozkan (2001) và Sinan AKDAL (2010) cho rng
có s tng quan thun gia quy mô doanh nghip và t l đòn by. Tuy
12
nhiên, Bevan và Danbolt (2000) li nhn thy có s tng quan nghch gia
quy mô doanh nghip và t l n ngn hn. Ngoài ra, Rajan và Zingales
(1995) cho rng s nh hng ca quy mô doanh nghip lên t l n ngn
hn và dài hn là không rõ ràng và không thuyt phc. Do đó, trong phm vi
đ tài nghiên cu này, mi tng quan gia quy mô doanh nghip và t l
đòn by s đc nghiên cu và kim đnh theo các gi thuyt sau:
SIZE = Hàm lôgarit t nhiên ca doanh thu [ký hiu: ln (doanh thu)]
Gi thuyt 2A:
H0: Có s tng quan thun gia quy mô doanh nghip và t l đòn
by
H1: Có s tng quan nghch gia quy mô doanh nghip và t l đòn
by
Gi thuyt 2B:
H0: Có s tng quan thun gia quy mô doanh nghip và t l đòn
by dài hn
H1: Có s tng quan nghch gia quy mô doanh nghip và t l đòn
by dài hn
Gi thuyt 2C:
H0: Có s tng quan thun gia quy mô doanh nghip và t l đòn
by ngn hn
H1: Có s tng quan nghch gia quy mô doanh nghip và t l đòn
by ngn hn
2.5.3 C hi tng trng (Growth Opportunities)
C hi tng trng có th đc đnh ngha theo nhiu cách khác nhau; vì
vy, các nghiên cu thc nghim trc đây đã xem xét các thc đo khác
nhau v c hi tng trng. Cng ging nh các nghiên cu ca Bevan &
Danbolt (2000), Gaudetal (2003), Rajan & Zingales (2005) và Sinan
13
AKDAL (2010); trong đ tài nghiên cu này, t s giá th trng trên giá tr
s sách đc s dng nh là ch s đi din cho c hi tng trng.
GROW = Giá tr th trng / Giá tr s sách
Gi thuyt 3:
H0: Có s tng quan nghch gia c hi tng trng và t l đòn by
H1: Có s tng quan thun gia c hi tng trng và t l đòn by
2.5.4 Tài sn hu hình (Asset Tangibility)
Jensen và Meckling (1976), Rajan & Zingales (1995), Bennett & Donnelly
(2003), Gaudet al. (2003) và Sinan AKDAL (2010) cho rng tài sn hu hình
tng quan thun vi t l n. Tuy nhiên, Bevan & Danbolt (2000) và
Psillaki & Daskalakis (2008) li cho rng có mi tng quan nghch gia tài
sn hu hình và t l đòn by. kim đnh li mi tng quan gia yu t
tài sn hu hình và t l n ngn hn và dài hn, đ tài này da trên các gi
thuyt sau:
TANG = Tài sn c đnh / Tng tài sn
Gi thuyt 4A:
H0: Có s tng quan thun gia tài sn hu hình và t l đòn by
H1: Có s tng quan nghch gia tài sn hu hình và t l đòn by
Gi thuyt 4B:
H0: Có s tng quan thun gia tài sn hu hình và t l đòn by dài
hn
H1: Có s tng quan nghch gia tài sn hu hình và t l đòn by dài
hn
Gi thuyt 4C:
H0:
Có s tng quan thun gia tài sn hu hình và t l đòn by
ngn hn
14
H1: Có s tng quan nghch gia tài sn hu hình và t l đòn by
ngn hn
2.5.5 Tm chn thu không s dng n (NDTS)
Bennett & Donnelly (1993), Wald (1999), Ozkan (2001) và Sinan AKDAL
(2010) đã tìm thy các bng chng chng minh mi tng quan nghch gia
yu t tm chn thu không s dng n và t l đòn by. kim đnh mi
tng quan này, đ tài nghiên cu này s s dng t l khu hao hng nm
trên tng tài sn nh là ch s đi din cho tm chn thu không s dng n.
NDTS
= Tng khu hao hng nm / Tng tài sn
Gi thuyt 5:
H0: Có s tng quan nghch gia tm chn thu không s dng n và
t l đòn by
H1: Có s tng quan thun gia tm chn thu không s dng n và
t l đòn by
2.5.6 Ri ro kinh doanh (Volatility)
Psillaki & Daskalakis (2008) và Sinan AKDAL (2010) cho rng có s tng
quan nghch gia ri ro kinh doanh và t l đòn by. Ngc li, Bennett &
Donnelly (1993) li tìm thy bng chng chng minh v mi tng quan
thun gia hai yu t này. Trong đ tài nghiên cu này ri ro kinh doanh
đc đo lng bng đ lch chun ca li nhun trc thu v
à lãi vay:
VOL
= lch chun ca EBIT
Gi thuyt 6:
H0: Có s tng quan nghch gia ri ro kinh doanh và t l đòn by
H1: Có s tng quan thun gia ri ro kinh doanh và t l đòn by
2.5.7 Tính thanh khon (Liquidity)
Ozkan (2001) cho rng không có tác đng rõ ràng nào ca tính thanh khon
15
lên các quyt đnh v cu trúc vn. Sinan AKDAL (2010) li tìm thy bng
chng chng minh v mi tng quan nghch gia hai yu t này. Trong
đ tài nghiên cu này, t l tài sn ngn hn trên n ngn hn đc s dng
nh là ch s đi din v tính thanh khon ca công ty.
LIQ
= Tài sn ngn hn / N ngn hn
Gi thuyt 7:
H0: Có s tng quan nghch gia tính thanh khon và t l đòn by
H1:
Có s tng quan thun gia tính thanh khon và t l đòn by
2.5.8 c tính riêng ca sn phm (Uniqueness)
Titman và Wessel (1998) cho rng, đi vi công ty có sn phm riêng bit và
không thông dng thì khó tìm đc th trng tiêu th khi nn kinh t khng
hong hoc công ty sp phá sn. iu này có ngha là công ty cng khó vay
vn ca các t chc tài chính; vì khi h thm đnh d án cho vay cng có
xem xét đn th phn sn phm ca công ty. Nói cách khác, công ty có sn
phm càng đc đáo thì càng khó tìm th trng riêng. Do vy, đc tính riêng
ca sn phm có mi tng quan ngc chiu vi đòn by.
Titman và Wessel (1998) đo lng đc tính ri
êng ca sn phm bng t l chi
phí Nghiên cu và phát trin trên tng doanh thu. Thng nht quan đim ca
Lê Ngc Trâm (2010), Tác gi cho rng đc tính riêng ca sn phm đc đo
lng bng t l giá vn hàng bán trên doanh thu thun.
UNI = Giá vn hàng bán / Doanh thu thun
Gi thuyt 8:
H0: Có s tng quan nghch gia đc tính riêng ca sn phm và t l
đòn by
H1:
Có s tng quan thun gia đc tính riêng ca sn phm và t l
đòn by