ĐÁNH GIÁ VIỆC PHÂN CẤP QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC TRONG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH THU HỒI ĐẤT, BỒI THƯỜNG HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ TRƯỜNG HỢP NGHIÊN CỨU TẠI TỈNH BÀ RỊA VŨNG TÀU.PDF

i

L

c hi
d ng trong lu
c a tôi. Lu

c d n ngu

n trích d n và s li u s

chính xác cao nh t trong ph m vi hi u bi t

t thi t ph

m c

i h c Kinh t

ng d y Kinh t Fulbright.

Thành ph H

Tác gi

Nguy

c Bình

ii

L IC

Lu

c th c hi n nh vào s

ng d n t n tâm c a Th y, PGS.TS.Ph m Duy

c bày t lòng c

nh ng ý ki

ng d

báu c a Th y trong su t quá trình th c hi n lu
truy

t tình

t ki n th c v pháp lu t, v qu n tr

th c hi n lu
c chân thành c

y, Cô t

ng d y Kinh t Fulbright.

Nh ng Th y, Cơ có ki n th c un thâm và trách nhi m cao nh
n sàng chia s

h

y nghiêm kh
l ch ts

cho chúng tôi nh ng ki n th c vô cùng quý báu. Xin c
l p MPP4, nh

ib

gian h c t p v

c bi

t

, các b n h c viên
n lòng h tr

t qua th i

và áp l c n ng n v a qua.
c g i l i bi

c, nh
t p. C

truy

o UBND huy

ts ct
nh, ch

n Châu

tr

u ki n t p trung h c

u ki n, c

ng nghi

công vi c trong su t th

h c.
Cu

c bày t

ng
c

c bi t c

iv

c toàn tâm h c t p. Con trai yêu quý là ngu n
ng l c to l

tôi thêm c g ng, n l

c này.


iii

M CL C

L

........................................................................................................................ i

L I C M N ............................................................................................................................. ii
M C L C ................................................................................................................................. iii
TÓM T T .................................................................................................................................. vi
DANH M C CÁC T

VI T T T ......................................................................................... viii

DANH M C B NG BI U ....................................................................................................... ix
DANH M C HÌNH V ............................................................................................................. x
DANH M C CÁC H P............................................................................................................ xi
CH

NG 1 M

U .............................................................................................................. 1

1.1. B i c nh chính sách ........................................................................................... 1
1.2. V

chính sách .............................................................................................. 3

1.3. S c n thi t nghiên c u ..................................................................................... 4
1.4. M c tiêu nghiên c u, câu h i nghiên c u .......................................................... 4
1.5. Ph

ng pháp nghiên c u ................................................................................... 5

1.6. Ph m vi nghiên c u ........................................................................................... 6
1.7. C u trúc lu
CH

NG 2 C S PH

.............................................................................................. 6
NG PHÁP LU N ......................................................................... 7

ng c a th ch nhà n

i v i qu

.................................... 7

2.2. C s lý thuy t v phân c p qu n lý nhà n

c ................................................. 8

2.3. Chính sách phân c p qu n lý nhà n
nh chính sách v thu h

iv
t, b i th

.................................. 12
ng h tr

nh c .......... 15


iv

CH

NG 3 TH C TR NG VI C TH C HI N THEO PHÂN C P QUY TRÌNH THU

H

T, B I TH

NG H

TR

NH C

A BÀN T NH BÀ R A

.............................................................................................................................. 17
3.1. S l

c v tình hình kinh t xã h i t nh Bà R

3.2. Quy trình th c hi n thu h

t, b i th

ng h tr

............................. 17
nh c

a bàn

t nh ......................................................................................................................... 18
3.2.1. Ch tr

u t và thông báo thu h

t............................................................ 19

3.2.2 . T ch c ki m kê hi n tr ng .................................................................................... 19
3.2.3. L p ph
3.2.4. Quy

ng án b i th
nh thu h

ng, h tr

nh c .................................................... 20

t ............................................................................................. 20

3.2.5. Phê duy t và th c hi n ph

ng án và ban hành quy

nh b i th

ng, h tr và tái

nh c ............................................................................................................................... 21
3.2.6. Th c hi n chi tr b i th
t, c

ng, h tr

ng ch thu h

t ........................................................................ 21

3.3. Phân c p th c hi n nhi m v
3.4. V
t, b i th

nh c ................................................. 21

t ng c p chính quy n ................................... 22

n th khi u n i, t cáo c a ng
ng h tr

nh c

CH

i dân trong công tác thu h i

các c p chính quy n ................................ 24

................................................................................. 27

4.1. V tính minh b ch và kh
4.2. V trách nhi m gi i trình
4.3. V ngu n l

a ng

i dân ................................ 27

các c p chính quy n ............................................ 29

c c a chính quy

a ph

ng v i nhi m v

c phân c p ........................................................................................................ 31
4.4. V nh ng r i ro có kh

y ra................................................................ 33

góc nhìn v th ch trong phân c p qu n lý nhà n
t, b i th

ng h tr

c v thu h i

nh c ..................................................................... 36


v

CH

NG 5 K T LU N VÀ KHUY N NGH CHÍNH SÁCH ............................................ 38

5.1. K t lu n ........................................................................................................... 38
5.2. Khuy n ngh chính sách .................................................................................. 39
ch t khi b

u hình thành ch tr

ng thu h

t

........................................................................................................................................... 39
5.2.2. C i thi n quy trình phân c p, c p t nh ch u trách nhi m gi i trình h n trong quy t
nh v thu h
5.2.3. Phân c

t, b i th

ng h tr

nh c ........................................................ 40

c th c hi n.................................................................. 40

5.2.4. C i thi n chính sách pháp lu t, h n ch vi c thu h

t ......................................... 41

TÀI LI U THAM KH O ........................................................................................................ 42
PH L C ................................................................................................................................. 46


vi

TÓM T T

Phân c p qu
qua nh

y m nh th c hi n
phát huy tính ch
c thu h

ng

t, b

Vi t Nam trong th i gian

chính quy

qu n

ng h tr

c phân c p m nh m .

Chính sách phân c

nh Bà R

thu n l

u có nhi u

h t ng, phát tri n kinh t .

ng d u hi u cho th y x y ra nh ng r i ro c n ph i xem xét.

D a trên các lý thuy t v phân c p, th ch , qua k t qu phân tích vi c phân c p qu n lý nhà
c trong th c hi n quy trình thu h
R

t, b

ng h tr

, cho th y vi c phân c p này còn nh ng v

a bàn t nh Bà
tr c tr c sau

:

Th nh t, vi c phân c p trao quy

ng v i trách nhi m gi i trình. Chính quy n

c p t nh có quy n l c l n, là c p th c ch t quy

nh thu h

tc

c

ch u trách nhi m gi i trình kém. C p huy n, v b n ch t là c p th c thi theo quy

t

i ch

trách nhi m gi i trình r t n ng n .

Th hai, quy trình th c hi n h n ch s tham gia c
b

i dân

m b o tính minh
c cung c

h

nh thu h i c a t n

h n ch

nh c a

tc a

tham gia c

c quy n th a thu

i v i ph n di

t c a h b thu

h i.
Th ba, phân c p th c hi n nhi m v

p v i kh

c. C p xã v

l c h n ch , ph i ch u trách nhi m v i nh ng vi c
ng c
Xét

y ra nh ng sai sót d
th ch

chính quy

n h n l n trong vi c thu h

và thi u minh b ch thông tin d n y sinh kh

ph i

ngu
giám sát vi c th c thi quy n h n c

i

n khi u ki n ph c t p.

c, v i chính sách pháp lu t hi

h n ch . Khi thi u s giám sát, m

x

ng r t nhi

c, phân c p cho
t. Quy n c

iv i

ch u trách nhi m kém, h n ch s tham gia
m quy n, d

n nh

c s d ng hi u qu
m b o quy n c

i ro
n thi t
i dân


vii

cs d

t

nh lâu dài. Quy trình thu h

tuân th nh ng nguyên t c minh b
h

c c i thi
m gi

i dân.

mb o

i v i c p ra quy

nh thu


viii

DANH M C CÁC T

ADB

VI T T T

Asian Development Bank

Ngân hàng phát tri n Châu Á

BCH TW

Ban ch

BRVT

Bà R
i s quán
H

GDP

Gross Domestic Product

ng Nhân dân

T ng s n ph m n

KTXH

Kinh t Xã h i

KCN

a

Khu công nghi p

PA
TNMT
PCI

ng
Provincial Competitiveness Index

Ch s

c c nh tranh c p

t nh
PAPI

Provincial Governance and Public Ch s hi u qu qu n tr và hành
Administration

Performance chính cơng c p t nh.

Index
QLNN

Qu

c

Trung tâm Phát tri n qu
USD

United States dollar

UBND
WB

y ban Nhân dân
World Bank

Ngân hàng th gi i

t


ix

DANH M C B NG BI U

B ng 2-1: Các quy n theo v
B ng 2-2: Nh

md

i liên quan................
n r i ro trong công tác thu h

t, b

ng h tr

nh

........................................................................................................................................... .. 15


x

DANH M C HÌNH V

Hình 2-1: Phi t p trung hóa và phân c p qu
Hình 2-2: T l

c
n pháp l nh th c hi n và kh u hi

t, dân

bàn, dân làm, dân ki
Hình 2-3: T l

c bi t v quy ho ch, k ho ch s d

t

ng/th

tr n
Hình 2-4: Quá trình chuy

im

Hình 3-1: Quy trình th c hi n thu h

t nh

d
t, b

a bàn

...................................................................................................18

Hình 3-2: Phân c p trong th c hi n nhi m v thu h
a bàn t nh

ng h tr

t, b

ng h tr

...............................................................................................................

trên


xi

DANH M C CÁC H P

H p 3-1: Th m quy n v

nh giá b

ng

H p 4-1: D án Khu công nghi

.25
c

..29

H p 4-2: Nguyên nhân khi u n i kéo dài do xã xác nh n tính pháp lý khơng chính xác..32
H p 4-3: Ch

án Khu cơng nghi

c:

..34


1

CH
M

U

1.1.
S phân c p trong qu
ng, ch

ng

c

c xem là ch

n nh m t o ra và phát huy tính

chính quy n c

quy t s 08/2004/NQ-CP ngày

30/6/2004 c a Chính ph bên c nh vi c nêu ra nh ng v
hi

ng ti p t

chính quy

cịn h n ch c n ph i kh c ph c,

y m nh phân c p qu

c gi a chính ph và

i l p lu n cho r ng phân c p qu

ch

p trung vào ho

ng th ch , thanh ki m tra...

vi c t ch c qu n lý c th , th c hi n c th do chính quy
có kh

c nên

n lý và cung c p nh ng d ch v

ct

2003; WB, 2005). Th c t trong th i gian qua vi

(ADB,

c khá nhi u m t tích

c c.
, phân c p qu
phân c p trong vi c thu h
khác nhau

t, b

cv
ng h tr

c bi t là

và quy n h n có

t ng c p chính quy n.

Theo pháp lu t Vi t Nam hi n hành1
qu

cm r

i dân ch

c th ng nh t

c giao quy n s d ng. Trên th c t ,

u s n xu t khan hi m mà cịn
dân. Vì th , qu
là v

cs h

ng là ngu n

c coi là tài s n và quy n tài s n có giá tr c

c bi

nh v thu h

t, b

c c k l n, c v chính sách và th

i

ng h tr
iv

i

p chính quy n.
c th c hi n thu h i b t bu

tc

th c hi n các d án phát tri n kinh t . Công tác thu h
quy

1

Hi

có qu
t

Bên c nh vi c mang l i nh ng y u t tích c

ib

t xây d

h t ng,

c phân c p m nh cho chính


2

ch

c hi

phân c

h t ng, thu hút, h tr
ng không ít nh ng r i ro, d d

qu

c

n tiêu c c,

c Ngh quy t 19-NQ/TW ngày 31/10/2012 c a BCH TW
ng (khóa XI)2 nhìn nh n l i ích c

b

t b thu h

ng; ngu n l c v

tr thành n i l c

quan tr ng ph c v phát tri n kinh t - xã h i; vi c s d
qu th
khơng

c

t nhi

c này cịn l n; th

u

ng b

ng s n phát tri n

nh, thi u lành m nh, giao d ch "ng m" cịn khá ph bi n; tình hình khi u n i, t

cáo, tranh ch p v

n bi n ph c t p . Nguyên nhân do

minh b ch trong qu

c th c hi n công khai,

t. Ý th c ch p hành pháp lu t v

am tb

ph n cán b và nhân dân còn h n ch . Vi c thanh tra, ki m tra, giám sát và x lý các hành vi
sai ph

u l c, hi u qu gi i quy t khi u n i, t cáo, tranh ch p v

còn th p. T ch c b

v qu

quan còn nhi u b t c p, h n ch ; m t b ph n còn l i d ng ch c v , quy n h
Vì v y, vi c qu

th là cơng tác thu h

t, b

tr c l i,
ng h tr và
.

phát tri n kinh t khá cao và
c i thi n trong qu n tr
th h ng cao trong c

ch s PC

3

c,

c th c hi n. H qu kéo theo là tình tr ng khi u n

2

ng

u v qu

h t ng

hay ph c v cho các d án phát tri n kinh t ngày càng nhi u, vi c thu h

r ng chính quy n các c

un m
ct

thu n l i, thơng thống. Cùng v

tr nên ph c t

có nhi u

ng h p ph

t

ng xuyên

n công tác này ngày càng
i dân ch ng l i chính quy n vì cho

b

t c a h b thu h i.

Ngh quy t 19-NQ/TW ngày 31/10/2012 H i ngh l n th sáu Ban Ch
ng (khóa XI) v
ti p t
i m i chính sách, pháp lu t v
th i k
y m nh tồn di n cơng cu
i m i, t o n n
t
n tr
c công nghi
ng hi
i.
3
ch s PCI t nh Bà R
ph
PCI là 6/63(cao nh t trong các t nh vùng
), ch s
u b ng x p h ng.

3

1.2.
Nh

y phát tri n kinh t

nghi

nh h

i d ch v

ng chuy n d

tr ng cơng

c c i thi

nd

ng chính sách h tr

nh

nh
c phân c p.

p c n v i ngu n l

u trong

c thu h

ng các khu, c m công nghi

c th c hi n, dù t l l
Vi c th c hi n công tác thu h
th c hi

y các khu, c m công nghi
t, b

ng h tr
th c t ,

v

nh nh ng khi u n i

ng h p khi u n i v nh ng n

v chính sách h tr

ng v

c cho là
u n i trên

5

ng ngày càng tr nên ph c t

ng

.

a bàn t

pháp lu

a bàn l

4

nh v trí th

t,

mà vai trị th c thi c a c p huy n và xã là r t

quan tr ng.
V i h th ng pháp lu t
i, thi

nh v công tác thu h

t, b

ng h tr

ng b , ch ng chéo l n nhau6 và v i

quy n hi n nay, chính quy

dàng thu h

ng

nh v vi c phân c p, trao
tc

u ki n

thi u minh b ch, trách nhi m gi i trình th p, s tham gia c
v i ngu n l

n nh ng tiêu c c, r i ro (Ngân

hàng Th gi

n, 2011). Làm cho l i ích t

c chia s m t cách cơng b ng
giàu và tr

ph n l n l i t c ch dành cho m t nhóm nh nh

u s b n cùng cho nông dân m

m

t, nhân danh công nghi p hóa - hi

i
i hóa,

c gia vì nh ng l

2012).

u này làm n y sinh nh

c m c tiêu phát tri n kinh t xã h i

4

và

t, mâu thu n, gây b t n xã h i, không th

t

nh, b n v ng.

Trình bày c th t i m c 3.1.
Theo báo cáo c a UBND t nh, các v khi u n i, t cáo, tranh ch
n 2011 ch y u t p
n bù gi i t a chi m 90% , vi ph m hành chính 4% , các n i dung khác chi m 6% .
6

C th , vi c th c hi n theo ngh
-CP thay cho ngh
p ph i khơng ít
thi
ng b , ch ng chéo l n nhau.
5


4

1.3.
ph c v cho nhu c u phát tri n kinh t
kh i.

c bi t là nhu c u chuy n d ch t

c thu h
t nông nghi

t là không tránh

t xây d ng công nghi p trên

a bàn t nh ngày càng cao. Tuy nhiên, c n ph i làm rõ quy trình th c hi
minh b

m b o tính

m gi i trình c a chính quy n, giúp h n ch m
ng nhu c u chuy n d

t ng, phát tri n kinh t

thi t h i cho

c v cho xây d

n ch tình tr ng khi u n i ph c t p c

h
i dân v i

chính quy n.
Ngh quy t 19-NQ/TW ngày 31/10/2012 c
c ch

ng thu h

t theo k ho ch s d

rõ ràng và c th
m

ng v n ti p t c ch

ng h

th

c xét duy

c th c hi n vi c thu h

nh

s d ng vào các

c phòng, an ninh, ph c v l i ích qu c gia, l i ích cơng c ng và các d án phát

tri n kinh t , xã h

Vi c thu h

t, b

ng, h tr

c trách nhi m

c a U ban nhân dân các c p và có s tham gia c a c h th ng chính tr
ng, h tr

c thu h

quan, cơng b
m

t ph i b

nh c a pháp lu

d ng h

m dân ch , công khai, khách

is d

. V y vi c

cb

Vi

nh rõ m

mb

ng gi i

t, b

t ng c p chính quy n có th gi m thi u
ng h tr

i.
T

t

n Ngh quy t nêu trên.

quy n h n và trách nhi m

nh ng r i ro phát sinh trong công tác thu h

ng theo

i quy trình tri n khai th c hi n

trong th i gian qua, trách nhi m c a t ng c p chính quy n là c n thi
pháp th c hi n phân c p hi u qu

cb i

tài t p trung tr l i các câu h i chính sách:


5

1- Vi c phân c p qu n lý nhà

c trong công tác thu h

c th c hi n

t, b

ng h p nghiên c

2- Vi c th c hi n theo s phân c p này d

a bàn t nh Bà R a

n nh ng r i ro gì?

3- Gi i pháp chính sách trong phân c p qu n lý
ng h tr

ng h tr và tái

c

công tác thu h

t, b i

hi u qu

1.5.
Lu

d

nh tính. S d

hu

i v i vi c th c thi

u tình

nh ng d án c th . S d

m pháp lu t, quy trình th c hi

nh pháp lu

c hi n v thu h

t nh BRVT. S

d

ch

t, b

ng h tr

á, phân tích nh ng r i ro x y ra trong th c thi

chính sách.
T

thu h
ng h tr

t, b i
và

phân tích,

Ngu n thơng tin và d li u, ngoài vi

n quy ph m pháp lu t, lu

còn thu th p d li u t các báo cáo k t qu tri n khai th c hi n c a UBND t nh BRVT,
UBND huy
Lu

c.
c hi n ph ng v n chuyên sâu, hình th c ph ng v n không c

v n các cán b công ch
ng.

u ý ki n c a nh

ph ng
i dân có nh


6

1.6.
nh pháp lu t, lu
h

t, b

ng h tr

quy trình th t c thu

Bà R

i v i nh ng d án n

Lu

c hi

a bàn huy

c th c thi
c.

cb c cg

i thi u v v

chính sách, s c n thi t

nghiên c u, câu h
s
trình thu h

các lý thuy
n cho nghiên c

t, b

c tr ng phân c p th c hi n quy

ng h tr

a bàn t

th c tr ng phân c p và các lý thuy
vi c phân c p th c hi n thu h
nh ng khuy n ngh chính sách.

t, b

a vào
th c hi

ng h tr

t lu


7

N
2.1.
Th ch là nh ng nguyên t c
th ch

nh m i quan h gi a xã h i và các thành viên trong xã h i,

c nhìn nh

qu c gia (C

u t chính quy

nh s phát tri n lâu dài c a m i

ng các nhà tài tr , 2009). Th ch bao g m nh ng lu

phi chính th

c ng x c

i (Ph

Theo k t lu n t các nghiên c u c a Acemuglu (2005, 2009), ch
ti

ns

ng và th

ch

.

ng th ch

ng tr c

ng d n ch ng cho th y th

ct

n cho s

th ng pháp lu t, lu t l và các d ch v
(2010)

c và

ng; th ch

c bao g m h

y c a chính ph . Zhuang và các c ng s

u này t nghiên c u v m i quan h gi a Qu n tr n
ng kinh t . V i th ch

ng th ch

c, ch t
c th c

thi trên di n r ng, pháp lu t ph i b
vào các ho

c t t, quy n s h u ph

ms

ng kinh t xã h

i tham gia
i có quy n l

(Tr
Theo Fukuyama (2011), th ch

ct tt

quá trình ra quy

i nhân danh cho chính quy n. Hành x c a nh ng

nh c a nh

m gi quy n l c cơng ph
gi i trình cao. Pháp lu t ph

tham gia, giám sát

m b o tuân th theo pháp lu t và ch u trách nhi m

c xây d ng theo tinh th n d a vào l i ích chung c

dân, khơng ph i là ý chí c a gi i c m quy n. N
c n tr phát tri n, do quy n l

c b l m d ng b i nh

c th ch

i

c t t, s làm

i nhân danh quy n l c

ph c v cho l i ích riêng, h u qu có th là ngu n l c khan hi m c a xã h i b s
d

u qu .

Vi

i thi n th ch
c c i thi n nh m thích ng v i m

ch

ng r t l n t th ch

thu c s h u toàn

c, h th ng lu

n

ng kinh t .
c. V i th ch hi n t i, pháp lu

c th ng nh t qu

i dân ch

c giao quy n s


8

d

t. Chính quy

c phân c p th c hi n ch

ph c v cho nhu c u xây d
hi
thu h

tc

h t ng, phát tri n kinh t . V

i dân ch

nh pháp lu t v

c công nh n quy n s d ng và quy n c

t

hoài nghi và thi u lòng tin vào kh

nh, lâu dài, ph n nào làm cho ngu

cs d

c h t hi u qu c a nó. V

c nhi u ý ki

c trong vi c

u và là ngu n tài s n quan tr ng ph c v

n kinh t

a

tv

Quá trình phân c

nhi u th m quy

trong công tác thu h

quy n c p t nh có th m quy

t, b

ng h tr

. Chính

t giúp cho thu n l

nhiên v i vi c phân c

chuy

i m nh m

t nông nghi

xây d ng các khu công nghi

t

i..., trong khi h n

i dân, thi u minh b ch và trách nhi m gi i trình th p, vi c chuy n

i này không di n ra m

m b o l i ích cơng b ng gi a các bên, chính quy n

nh m

M

Ngân hàng Th gi

n, 2011).

2.2.

n
ng phi t p trung hóa, vi c phân c p qu

r

Phi t

c th c hi n

chính quy

quy
quy

u

Vi t Nam.

nh pháp lu t v qu

ch s tham gia c

t n

này hi

n trong ti n trình c i thi n th ch

phi nơng nghi

t

ng c a mình (WB, 2005). Chính
n gi vai trò truy n th

nh mà tr

i ra quy

ng và xác l p cu
c di n ra

nhi

c trong qu

nh và th c hi n
Anh, 2012).
c.

9

Hình 2-1: Phi t p trung hóa và phân c p qu

c

PHI T P TRUNG HĨA

CHÍNH TR

TH

NGÂN SÁCH

HÀNH CHÍNH

PHI T P TRUNG
(Phân c p, phân quy n)

NG

Ngân sách c p t nh

PHI QUY CH HÓA

Ngân sách c p huy n

Y QUY N

TRAO, T N QUY N

Ngân sách c p xã
Ngu n: Theo ADB (2003).

Theo t
i

2003; WB, 2005; WB, 2006

Các nghiên c

u nguyên t

cho vi c phân c p, theo Ph m Duy

, nh ng nguyên t
-

Chính quy n g n dân nh t nên th c hi n các d ch v cơng mang tính dân sinh. Ch khi
c

-

-

c ho c có lý do thuy t ph c m i trao quy n cho c
thông tin nh

Trao quy n hay y quy n t

c vào kh

c t , quy n l c ph

gi i quy t v

thì quy n quy

nh nên trao

ng cho chính quy
c trao cho c

c th c thi.


10

-

Trao quy n m t cách phù h p có th t o ra c nh tranh gi
ra nh ng chính quy

Tuy nhiên, t

t o

n ng k p th i v i nh ng quan tâm c

a WB (2005), vi c phân c p qu n tr

có nh ng r i ro c a nó. Phân c p khơng ph
quy

c xu
c m c tiêu làm cho chính

nhanh nh y và tính trách nhi

b i s thao túng c a nh
ng m

ng d b

i có ch c quy n, các quy

i b i các nhóm giàu có ho c

th y các quan ch c l i d ng các

nh c a h

ng

ng ph n ánh s

ng l n. Nhi u nghiên c u cịn cho

i c a q trình phân c

ti n hành các ho

ng

ph c v l i ích c a riêng mình (WB, 2005).
n nh ng r i ro trên, bên c nh yêu c u th a mãn nh ng nguyên
t c c a phân c p trao quy n, trong quá trình th c thi c n ph i có c
i c n thi t ph i có s tham gia c
trách nhi m gi

i dân,

ki m sốt,

m b o tính cơng khai minh b ch,

các pháp lu

u qu ban hành các chính sách

và th c thi các chính sách c a chính quy n (Ph

, 2012).

Vi c trao quy n và trách nhi m gi i trình: Vi c trao quy n và bãi b nh ng ki m sốt quan
liêu có th

il

m b o trách nhi m gi i trình sau khi trao quy n (C ng

ng các nhà tài tr , 2009). Hai hình th c trách nhi m gi
trách nhi m gi
và ch

c

n là:

ng lên trên, t p trung vào vi c tuân th các nguyên t c, các ch th

nt b

c, và trách nhi m gi

vào các k t qu mà m t

ng xu

t cá nhân có nhi m v th c hi n (C

i, t p trung
ng các nhà

tài tr , 2009).
Phân c

i các can thi p xây d

trách nhi m gi i trình

thích h p là khía c nh then ch t c a c i cách th ch (C
c p trao quy n cho chính quy

ng các nhà tài tr , 2009). Phân

t ph n quan tr

i

cách c a Vi t Nam trong th i gian qua. Tuy nhiên, phân c p quy n l c và trách nhi m gi i
trình l

u quy n l
trách nhi m gi i trình l i ch t p trung

th c hi

nh v quy ch dân ch

c

c trao cho c p t

u h t các

i, ch y u là c p xã, th hi n qua vi c
c n y sinh là vi c phân c p trao

11

quy n và trách nhi m gi i trình v i các

m i có th

i nhau (C

ng các

nhà tài tr , 2009).
S minh b ch thông tin và kh
t t c m i s ki

i dân:

cơng khai thì

u vơ ích: so v i công khai, t t c m i s ki m sốt khác ch
(Bentham, 1838)7

cịn
g

n cho vi c phân c

i dân. Kh

quy n l i

i dân hi u qu

c hi n th ch hóa yêu c u minh b ch và s tham gia c
t, dân bàn, dân làm, dân ki
quy

nh c a khu v c công phù h

t Nam
i dân qua ch

minh b ch làm cho các ho
i l i ích chung c

i dân (C

ng và
ng các

nhà tài tr , 2009).
u nghiên c u cho th y vi c th c hi n theo phân c p
i nh

u ki n ki

c bi

Vi t Nam không
c qu

Ch s v hi u qu qu n tr và hành chính công c p t nh (PAPI) là b ng ch ng c th v s h n
ch này.

Hình 2-2: T l

i

n pháp l nh th c hi n và kh u hi

dân bàn, dân làm, dân ki

Ngu

7

Anh (2012).

Trích trong Joseph Stiglitz (1999), S minh b ch trong Chính ph .

t,


12

Hình 2-3: T l

c bi t v quy ho ch, k ho ch s d

t

ng/th

tr n

2).

2.3.
m v chính sách qu

khác nhau

th a nh n và b o v quy n s h

m i qu

c

ai.

quy
c pháp lu t th a nh n, cùng v
h u c a n hồng
chính tr

uv

a nh

hình th c s h u này ch

ng v

m t kinh t và pháp lu t (B TNMT, 2012).

. Theo

. Theo

cs

,


13

Chính sách qu

tc
c cơng nh n quy n s h

cb

m, ch

c. Hi

i

c xem là quy n tài s n

c công nh n quy n s d ng. N

i chi u v i các quy n

th
B ng 2-1: Các quy n theo v

i liên quan

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

T

Khái ni m s h u toàn dân v
n nay.
quy n s h
c

c bi

Vi

n

Vi t Nam t Hi n pháp 1980

uh

c trên th gi

t thông d ng mà gi i nghiên c u hay nh

n là: S h

c

ng có 3 lo i
c, S h u

ng và S h
u ý ki n cho r

tồn dân khơng ph i là pháp nhân hay th nhân, nên không th

là ch s h u. V

n cho r ng ph i s a

i có ch th t rõ ràng, c th trên t ng m
h u toàn dân mà qu

i Hi n pháp và lu

t

t, th a ru ng. Kinh nghi m cho th y t p
a qua thì c

n hi u qu s


14

d

t và hi u qu qu n lý b h n ch . Nhi u khi u ki

nguyên do t

(Lê Huy Ng , 2012).

c công nh n quy n s h u v

i dân khơng có quy n t ch i vi c b thu h
thu h i v i giá b

ng r cho các m

nh n ti n b

ng r t th p so v i giá th

v im
nh

nh m

d

iv

t thông qua vi c quy

t, k ho ch s d

nh v h n m

t, thu h

t(

h

t

i di n ch s h u, th c hi n quy

t; Quy

thu c v

c

ng Hùng Võ, 2012).

chính quy

ho ch s d

c

ng. Có khi b bu c ph

thu c s h u toàn dân, theo Lu t

qua các vi c: Quy

c

ng h p, h ch

u ki

V i

a h có th b

t và th i h n s d ng

t, cho phép chuy n m

u 5). Nh v y, quy n s h u thu c v
c. Theo Lu t

nh, xét duy t quy

d

t;

quy

t

nh pháp lu t hi n nay, các quy n

c phân c p ch y u cho chính quy

V i quy

t, chính quy

c phân c p giao quy

trong

). Quá trình chuy
i dân sang ch d

th c hi n vào m

n kinh t hi

c

sau:
Hình 2-4: Quá trình chuy

t s
d ng
hi n t i

Thu h

im

d

t

t theo quy ho ch

u giá d án s d
Thu h

t

t theo d án
Phân b tr c ti p/ch cho
m ts
t

Ngu n: Ngân hàng th gi

n (2011).

c
giao cho
u
s
d