NGHIÊN CỨU TÁC ĐỘNG LẠM PHÁT ẢNH HƯỞNG ĐẾN HUY ĐỘNG VỐN CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN VIỆT NAM LUẬN VĂN THẠC SĨ.PDF

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM
…………….




NGUYN TH MINH DIM




NGHIÊN CU TÁC NG LM PHÁT NH
HNG N HUY NG VN CA
NGÂN HÀNG THNG MI
C PHN VIT NAM




LUN VN THC S KINH T

TP. H CHÍ MINH – NM 2013

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM
…………….




NGUYN TH MINH DIM


NGHIÊN CU TÁC NG LM PHÁT NH
HNG N HUY NG VN CA
NGÂN HÀNG THNG MI
C PHN VIT NAM


Chuyên ngành : Tài chính – Ngân hàng
Mã s : 60.34.02.01


LUN VN THC S KINH T

NGI HNG DN KHOA HC: PGS.TS TRM TH XUÂN HNG







TP. H CHÍ MINH – NM 2013
LI CAM OAN



Tôi tên là Nguyn Th Minh Dim, hc viên lp Cao hc ngày 1, khoá
19, chuyên ngành Tài Chính – Ngân Hàng, Trng i hc Kinh T TP
HCM.
Tôi xin cam đoan rng Lun vn vi đ tài “Nghiên cu tác đng lm
phát nh hng đn huy đng vn ca NHTMCP VN ” là công trình nghiên
cu khoa hc ca cá nhân tôi, cùng vi s hng dn ca Cô PGS.TS Trm
Th Xuân Hng. Các d liu, s liu tham kho đc s dng trong Lun
vn thc s này đu đc trích dn đy đ ngun tài liu tham kho.



Tác gi

Nguyn Th Minh Dim









DANH MC NHNG CM T VIT TT




Ký hiu

Din gii
CSTT Chính sách tin t

USD ng đôla M

VND ng Vit Nam

HV Huy đng vn

LS Lãi sut

LSTCV Lãi sut tái cp vn

LSHV Lãi sut huy đng vn

LP Lm phát

LPMT Lm phát mc tiêu

NH Ngân hàng

NHTM Ngân hàng thng mi

NHTW Ngân hàng trung ng

VN Vit Nam











DANH MC BNG BIU



Bng biu Trang
Bng 2.1: Bng mã hóa các ngân hàng nghiên cu

35
Bng 2.2 : S tng quan gia các khái nim nghiên cu
37
Bng 2.3 : Kt qu hi qui phng trình ca kim đnh Pooled
Regression
38
Bng 2.4 : Kt qu hi quy ca kim đnh Fixed effects
39
Bng 2.5: Kt qu hi quy ca kim đnh Random effects
39
Bng 2.6 : Kt qu kim đnh Hausman Test
40
Bng 2.7 : Kt qu kim đnh Lagrange Multiplier
40
Bng 2.8 : Kt qu kim đnh h s VIF
41
Bng 2.9 : Kim đnh phng sai thay đi
41
Bng 2.10 : Kim đnh t tng quan
42
B
ng 2.11 : Kt qu hi quy GLS

42
Bng 3.1 : So sánh ch s kinh t v mô gia các nc áp dng
lm phát mc tiêu vi các nc khác
63

DANH MC HÌNH VÀ  TH




Hình và đ th
Trang

Hình 1.1 : Lm phát do cu kéo

7
Hình 1.2 : Lm phát do chi phí đy

10
 th 2.1 : Din bin lm phát  VN giai đon 2007 - 2012

28
 th 2.2 : Tng tài sn ca 12 NHTMCP VN

32
 th 2.3 : Huy đng vn ca 12 NHTMCP VN

33

 th 2.4 : Mi quan h gia ch s giá, lãi sut tái cp vn
và chi phí huy đng vn ca 12 NHTMCP VN

44
























1
LI M U

1. Lý do chn đ tài
Ngân hàng là mt trong nhng kênh huy đng và điu hoà vn quan
trng trong nn kinh t. Ngân hàng còn là mt công c quan trng trong vic
n đnh th trng tài chính và qun lý kinh t ca nhà nc. Ngân hàng cng
có vai trò rt quan trng trong nn kinh t toàn cu hoá. Hot đng ngân hàng
gn lin vi vic huy đng vn, sau đó dùng s vn này đ cp tín dng và
cung ng các dch v ngân hàng. Nh vy có th th thy huy đng vn là
mt trong nhng hot đng ch yu và quan trng nht ca Ngân hàng thng
mi.
Lm phát - mt trong nhng ch báo kinh t v mô và thng xuyên
đc s dng trong phân tích kinh t. Tác đng ca lm phát din ra rt rng
đi vi nhiu lnh vc và ngân hàng cng không phi là ngoi l. Tht vy,
khi lm phát tng cao đã làm suy yu, thm chí phá v th trng vn, nh
hng ln đn hot đng ca các ngân hàng thng mi. S không n đnh
ca giá c, bao gm c giá vn, đã làm suy gim lòng tin ca các nhà đu t
và dân chúng, gây khó khn cho vic huy đng vn ca ngân hàng.
Kinh t Vit Nam thi gian gn đây đã đt đc nhng kt qu nht
đnh trong vic kim soát lm phát, cân bng cán cân thng mi và n đnh
t giá. Tuy nhiên, nhiu ri ro tim n đang gây thách thc cho nn kinh t
nói chung và cho ngành ngân hàng nói riêng trong thi gian ti.
Xut phát t v trí quan trng ca ngun vn đi vi s sng còn ca
các NH, t s bin đng không ngng ca nn kinh t nói chung và ca lm
phát nói riêng, tôi la chn đ tài “ Nghiên cu tác đng lm phát nh hng
đn huy đng vn ca ngân hàng thng mi c phn Vit Nam” làm lun
vn thc s kinh t.
2. Mc đích nghiên cu
Mc đích nghiên cu ca lun vn là tp trung vào các ni dung sau :

2
 Nghiên cu lý lun c bn v lm phát, v huy đng vn ca ngân
hàng, t đó làm c s đa ra lý thuyt v tác đng lm phát nh hng đn
huy đng vn ca NHTM.
 Tìm hiu tình hình lm phát nc ta qua các giai đon, tình hình huy
đng vn ca NHTMCP VN, qua đó đánh giá đc tác đng lm phát nh
hng đn huy đng vn ca các ngân hàng này.
 a ra các gii pháp v huy đng vn cho NHTMCP VN nói riêng
cng nh cho h thng NHTM VN nói chung trong điu kin nn kinh t có
lm phát cao.
3. i tng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu là: Lm phát, huy đng vn ca Ngân hàng
thng mi và tác đng lm phát nh hng đn huy đng vn ca NHTMCP
VN
Phm vi nghiên cu v mt không gian là Ngân hàng thng mi c
phn Vit Nam
Phm vi nghiên cu v mt thi gian là các nm t nm 2007 đn nm
2012.
4. Phng pháp nghiên cu
Nghiên cu đ tài, tác gi s dng ch yu các phng pháp nh phng
pháp lch s, phng pháp so sánh, phng pháp thng kê mô t, phng
pháp phân tích d liu bng bng mô hình hi quy bi vi phn mm Stata
11.
5. Ý ngha khoa hc và thc tin ca đ tài.
Kt qu nghiên cu ca đ tài nhm đánh giá đc mc đ tác đng lm
phát nh hng đn huy đng vn, t đó đ ra các gii pháp v huy đng vn
cho ngân hàng thng mi c phn VN trong điu kin nn kinh t có lm
phát cao , giúp cho các ngân hàng này có đ ngun vn đ đáp ng nhu cu
kinh doanh, khng đnh v th ca mình trong thi k phát trin và hi nhp

quc t.


3
Trong quá trình thc hin lun vn, do nng lc và thi gian còn hn
ch, chc chn s không tránh nhng thiu sót, rt mong đc s góp ý ca
quý Thy Cô đ lun vn đc hoàn thin hn.
6. Kt cu ca lun vn
Chng 1 : C s lý lun v tác đng lm phát nh hng đn huy đng
vn ca NHTM
Chng 2 : Thc trng tác đng lm phát nh hng đn huy đng vn
ca NHTMCP VN
Chng 3 : Gii pháp v huy đng vn cho NHTMCP VN trong điu
kin nn kinh t có lm phát cao.

4
CHNG 1
C S LÝ LUN V TÁC NG LM PHÁT
NH HNG N HUY NG VN
CA NGÂN HÀNG THNG MI

1.1. Các vn đ c bn v lm phát
1.1.1. Mt s khái nim v lm phát
Lm phát gn nh là cn bnh kinh niên trong nn kinh t th trng.
Có nhiu nhà kinh t đã đa ra đnh ngha đúng cho thut ng này, nhng nói
chung cha có mt s đng ý hoàn toàn. Theo thi gian nhn thc v quan h
gia tin t và kinh t ngày càng cao hn, nên nhn thc v lm phát cng có
nhiu thay đi. Có th nêu nhng dòng quan đim c bn theo thi gian v
lm phát nh  di đây:
Theo K. Marx, lm phát là hin tng tin giy tràn ngp các kênh lu
thông tin t, vt quá các nhu cu ca kinh t thc t làm cho tin t b mt
giá và phân phi li thu nhp quc dân. Nh vy, lm phát ch xut hin khi
lng tin giy trong lu thông vt quá nhu cu tin t ca lu thông hàng
hoá trong nn kinh t.
Trng phái ca Keynes cho rng “vic tng nhanh cung tin t s làm
cho mc giá c tng kéo dài vi t l cao, do vy gây nên lm phát”. Theo
quan đim này, mt nhân t nào khác ngoài tin t không th gây nên lm
phát cao đc.
Ngc li, Paul A. Samuelson li cho rng : “lm phát biu th mt s
tng lên trong mc giá chung. T l lm phát là t l thay đi ca mc giá
chung…” (Kinh t hc – P.A.Samuelson và W.D. Nordhaus tp 2, NXB

Chính tr quc gia – 1997, trang 391). Trên c s đó ông đa ra các phng
pháp c th đ tính t l lm phát, nh phng pháp tính theo ch s giá tiêu
dùng (CPI), ch s giá sn xut (PPI) và ch s gim phát (GDP). Trái vi


5
quan đim ca trng phái Keynes, Ông cho rng lm phát có th do nguyên
nhân cu kéo hoc nguyên nhân chi phí đy, tc là lm phát có th xy ra
ngoài nguyên nhân tin t.
Vào nhng nm 70 ca th k 20, trc nhng tranh cãi kéo dài v
nguyên nhân ca tình trng giá c tng cao  M và các nc phng tây do
cuc khng hong du la, Milton Friedman đã ni ting vi tuyên b “ lm
phát dù lúc nào và  đâu cng là mt hin tng tin t”. Ông còn nhn mnh:
“Lm phát  bt c ni nào luôn là mt hin tng tin t vi ngha là, nó
đc và có th đc to ra ch bng cách tng lng tin nhanh hn so vi
tng sn lng” (T đin mi v kinh t hc, 1987). Nh vy, theo Ông mt
s tng giá c tm thi có th do nhiu nguyên nhân nhng không th xy ra
lm phát cao mà không có mt t l tng trng tin t nhanh đc.
T các quan đim trên, chúng ta có hiu mt cách thn trng v lm
phát nh sau: Lm phát là hin tng xy ra khi mc giá trong nn kinh t
tng kéo dài trong mt khong thi gian nht đnh. Mc giá chung tc là mc
trung bình ca giá c các hàng hoá trong nn kinh t, th hin đc xu th
bin đng chung ca mc giá c - biu th sc mua ca tin t đi vi các
hàng hoá khác. Và mc giá chung này phi tng và kéo dài trong mt thi
gian nht đnh, thng là t vài tháng tr lên mi có th coi là đã xy ra lm
phát.
1.1.2. Phân loi lm phát
Có nhiu cách phân loi lm phát, tuy nhiên có mt phng pháp phân
loi khá ph bin đó là cn c vào tc đ và tác đng ca nó. Theo cách phân
loi này, ngi ta chia lm phát ra thành 3 loi : lm phát va phi, lm phát

phi mã và lm phát siêu tc.
1.1.2.1. Lm phát va phi
Lm phát va phi là loi lm phát xy ra vi giá c hàng hoá tng
chm và có th d đoán trc đc, thng đc gii hn  mc mt con s


6
mt nm. Ví d lm phát  Vit Nam giai đon t nm 1996 đn 2006 là mc
lm phát va phi.
Khi giá c hàng hoá tng đi n đnh, ngi dân vn tin tng vào
tin t và vì vy các chc nng ca nó vn đc thc hin mt cách bình
thng. i vi mc lm phát này, mc tác hi lên nn kinh t không đáng
k, thm chí trong thc t nó còn có th, có tác dng m rng tín dng, mt
mt kích cu, mt mt gia tng đu t, m rng và phát trin sn xut, thúc
đy tng trng kinh t, to thêm vic làm, gim t l tht nghip.
1.1.2.2. Lm phát phi mã
Lm phát này xy ra khi giá c bt đu tng vi t l hai hoc ba con s
nh 20%, 50%, 100% hoc 300% mt nm. Lm phát  Vit Nam giai đon
1981 – 1991 và gn đây nht là lm phát trong các nm 2007 – 2008 và 2010
– 2011 là lm phát phi mã.
Khi lm phát phi mã xy ra, do tin b mt giá rt nhanh nên ngi dân
không còn mun nm gi tin mà chuyn sang sn lùng mua hàng hoá, vàng,
ngoi t ct gi. Tình trng này càng làm cho giá c tng nhanh và bin đng
bt thng. Th trng tài chính s tàn li vì dòng vn chy ra nc ngoài.
Lãi sut thc có th gim bng không hoc âm, hiu qu kinh t suy gim,
nn kinh t ri vào khng hong, thu nhp thc t ca ngi lao đng b xói
mòn nghiêm trng, tht nghip tng cao.
1.1.2.3. Lm phát siêu tc
Lm phát siêu tc là loi lm phát xy ra khi giá c hàng hoá tng rt
nhanh vi tc đ t 4 con s tr lên mt nm. Ví d nh  Bolivia nm 1985

là 11.800%/ nm, Nht Bn nm 1949 là 23.700%/nm, Ba Lan nm 1992 là
560.000%/nm và nghiêm trng nht là c thi k 1922- 1923 : t tháng
Giêng nm 1922 đn tháng 11 – 1923 ch s giá tng t 1 lên đn
10.000.000.000 (Kinh t hc – P.A. Samuelon và WD. Nordhaus tp 2, NXB
Chính tr quc gia – 1997, trang 398).


7
Biu hin đc trng c bn ca lm phát siêu tc là giá c hàng hoá
tng nhanh quá mc, và bin đng bt thng không th d đoán trc đc.
Xut hin hin tng ‘c khoai tây nóng’, ngi dân phi chy trn khi tin
và chuyn sang ct tr ‘mi th’. Nn kinh t có th b bin dng và ri vào
khng hong trm trng, tht nghip tràn lan, đi sng nhân dân gim sút
nghiêm trng.
Trong ba loi lm phát trên thì lm phát phi mã và lm phát siêu tc là
hai loi lm phát nh hng rt tiêu cc đi vi sn xut và đi sng nhân
dân. Do vy ngi ta luôn cnh giác và phòng nga các loi lm phát này.
1.1.3. Nguyên nhân lm phát
1.1.3.1. Lm phát do cu kéo
Khi tng cu hàng hoá tng nhanh vt quá kh nng cung ng hàng
hoá ca nn kinh t, kéo giá c hàng hoá tng lên theo.

Hình 1.1 : Lm phát do cu kéo

(Ngun: Lê Th Tuyt Hoa, Nguyn Th Nhung, Tin t Ngân hàng
(2011), Nhà xut bn thng kê)
AS
AD
1
AD
0
Sn
lng
thc t
Giá
c
E
1
E
0
0
P
1
P
0
Q
0

Q
1


8
Hình 1.1 cho thy khi tng cu tng t AD
0
đn AD
1
thì đim cân bng
cung cu cng dch chuyn t E
0
đn E
1
và mc giá tng tng ng t P
0
đn
P
1
.
Tng cu AD là tng các sn phm mà toàn xã hi sn sàng mua  mt
mc giá nht đnh khi các nhân t khác không đi. Nó gm có 4 b phn cu
thành là chi tiêu ca các h gia đình, cu đu t, chi tiêu ca chính ph và
xut khu ròng ca nn kinh t. Tng cu tng dn đn lm phát, thông
thng do các nguyên nhân :
- Do bi chi NSNN thng xuyên và kéo dài: Trng hp thâm ht ngân
sách tm thi ch làm giá c tng mt cách tm thi tng đt ri tr li mc
giá ban đu khi ngân sách cân bng tr li. Khi ngân sách thâm ht thng
xuyên, kéo dài s làm giá c hàng hoá tng kéo dài, và nu li đc tài tr
bng tin phát hành thì s càng làm tng cu tng mnh, kéo giá c hàng hoá

tng cao. Trng hp ngân sách thâm ht thng xuyên, vi khi lng ln
và đc bù đp bng vic phát hành trái phiu vay công chúng thì s nh
hng làm mt bng lãi sut trên th trng tng lên, tình th đó đe do vic
thc hin mc tiêu tng trng kinh t và tht nghip, buc NHTW phi can
thip đ duy trì mc lãi sut ban đu bng cách cung ng tin và càng làm giá
c hàng hoá tng nhanh.
- Thu nhp thc t ca các h gia đình tng làm nhu cu chi tiêu tng,
tng cu tng lên và giá c tng theo. Giá tng cao làm cho thu nhp thc t
ca ngi lao đng suy gim, công nhân s to áp lc đòi tng lng ci thin
đi sng. Nu yêu sách tng lng đc tho mãn, tng cu li tng và giá c
li đc kéo lên. Quá trình này không có bin pháp kim ch kp thi s dn
đn vòng xoáy liên tc gia tng lng và lm phát.
- Do NHT thi hành chính sách tin t m rng, nh gim lãi sut tái
chit khu, tng bm tin ra lu thông qua ngõ th trng m hoc gim t l
d tr bt buc. Hành vi này s gây hiu ng làm gim lãi sut trên th


9
trng, kích thích tiêu dùng ca các h gia đình, kích thích vic m rng đu
t và t đó làm tng tng cu và giá c lên.
- Do có s chênh lch cao gia giá c hàng hoá cùng loi gia nc
ngoài và trong nc, t đó làm tng tng cu và giá c hàng hoá tng lên.
- Ngoài ra có th do các nguyên nhân v tâm lý, nh nh hng ca các
cuc khng hong v chính tr, quân s, kinh t hoc do thiên tai nh: đng
đt, bão, núi la, st bùn, l núi,…làm cho dân chúng hoang mang đ xô đi
mua vét hàng hoá, làm sc cu hàng hoá gia tng nhanh, kéo giá c hàng hoá
tng lên.
1.1.3.2. Lm phát do chi phí đy
Khi chi phí sn xut tng, vi cùng mt khon vn đu t nh nhau thì
đng nhiên s dn đn gim sn lng sn xut. Hàng hoá tr nên khan

him, cung không đ cu đy giá c hàng hoá tng lên.
Vn đ đt ra là ti sao chi phí sn xut li tng lên ? Có nhiu ngun
gc khác nhau song có th quy v nhng ngun gc c bn sau :
- Chi phí tng lên do tin lng. Theo các nhà kinh t hc, vic đy chi
phí tin lng tng lên là do các công đoàn gây sc ép đòi tng lng, gim
gi làm. Tuy nhiên các nhà kinh t khác cho rng chính công đoàn  các nc
t bn đã đóng vai trò quan trng trong vic làm gim tc đ tng ca lm
phát và gi không cho lm phát gim xung quá nhanh, vì các hp đng tin
lng ca các công đoàn thng là dài hn và khó thay đi.
- Các cuc khng hong v các loi nguyên liu c bn nh du m, st
thép,…s làm cho giá c ca các loi hàng hoá này tng lên và điu đó đã đy
chi phí sn xut tng lên. Hai cuc lm phát do cung khá trm trng  các
nc nhp khu du m thi k 1973 – 1982 có nguyên nhân xut phát t
vic t chc OPEC hn ch lng du cung ng làm giá du thô tng lên hn
10 ln. Tình trng lm phát tng cao gn ti mc hai con s  Vit Nam trong
hai nm 2004 – 2005 cng có nguyên nhân rt quan trng là do phi nhp giá
xng du cao hn hai ln so vi thi k trc đó.


10
- Cng có th do sn xut không có hiu qu. Vn b ra nhiu hn nhng
sn phm thu li không tng lên hoc tng chm hn tc đ tng ca chi phí
sn xut.
Lm phát do sc đy ca chi phí đc th hin trên đ th hình 1.2 nh
sau :
Hình 1.2 : Lm phát do chi phí đy


(Ngun: Lê Th Tuyt Hoa, Nguyn Th Nhung, Tin t Ngân hàng,
(2011), Nhà xut bn thng kê)

Hình 1.2 cho thy khi chi phí sn xut tng, sn lng gim: đng
AS
0
dch chuyn sang AS
1
, đim cân bng cung cu cng dch chuyn tng
ng t E
0
đn E
1
làm giá c tng t P
0
đn P
1
và sn lng thc t gim t Q
0

đn Q
1
.
1.1.3.3. Lm phát do c cu
Vi ngành kinh doanh có hiu qu, doanh nghip tng dn tin công
‘danh ngha’ cho ngi lao đng. Nhng cng có nhng nhóm ngành kinh
AS
0

AD

Sn

lng
thc t
Giá
c
E
0
0
P
1
P
0
Q
0
Q
1
E
1
AS
1
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM
…………….




NGUYN TH MINH DIM

NGHIÊN CU TÁC NG LM PHÁT NH
HNG N HUY NG VN CA
NGÂN HÀNG THNG MI
C PHN VIT NAM




LUN VN THC S KINH T













TP. H CHÍ MINH – NM 2013

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM
…………….

NGUYN TH MINH DIM


NGHIÊN CU TÁC NG LM PHÁT NH
HNG N HUY NG VN CA
NGÂN HÀNG THNG MI
C PHN VIT NAM


Chuyên ngành : Tài chính – Ngân hàng
Mã s : 60.34.02.01


LUN VN THC S KINH T






NGI HNG DN KHOA HC: PGS.TS TRM TH XUÂN HNG

TP. H CHÍ MINH – NM 2013
LI CAM OAN



Tôi tên là Nguyn Th Minh Dim, hc viên lp Cao hc ngày 1, khoá
19, chuyên ngành Tài Chính – Ngân Hàng, Trng i hc Kinh T TP
HCM.
Tôi xin cam đoan rng Lun vn vi đ tài “Nghiên cu tác đng lm
phát nh hng đn huy đng vn ca NHTMCP VN ” là công trình nghiên
cu khoa hc ca cá nhân tôi, cùng vi s hng dn ca Cô PGS.TS Trm
Th Xuân Hng. Các d liu, s liu tham kho đc s dng trong Lun
vn thc s này đu đc trích dn đy đ ngun tài liu tham kho.



Tác gi



Nguyn Th Minh Dim

DANH MC NHNG CM T VIT TT




Ký hiu

Din gii
CSTT Chính sách tin t

USD ng đôla M

VND ng Vit Nam

HV Huy đng vn

LS Lãi sut

LSTCV Lãi sut tái cp vn

LSHV Lãi sut huy đng vn

LP Lm phát

LPMT Lm phát mc tiêu

NH Ngân hàng

NHTM Ngân hàng thng mi

NHTW Ngân hàng trung ng

VN Vit Nam











DANH MC BNG BIU



Bng biu Trang
Bng 2.1: Bng mã hóa các ngân hàng nghiên cu
35
Bng 2.2 : S tng quan gia các khái nim nghiên cu
37
Bng 2.3 : Kt qu hi qui phng trình ca kim đnh Pooled
Regression
38
Bng 2.4 : Kt qu hi quy ca kim đnh Fixed effects
39
Bng 2.5: Kt qu hi quy ca kim đnh Random effects
39

Bng 2.6 : Kt qu kim đnh Hausman Test
40
Bng 2.7 : Kt qu kim đnh Lagrange Multiplier
40
Bng 2.8 : Kt qu kim đnh h s VIF
41
Bng 2.9 : Kim đnh phng sai thay đi
41
Bng 2.10 : Kim đnh t tng quan
42
B
ng 2.11 : Kt qu hi quy GLS

42
Bng 3.1 : So sánh ch s kinh t v mô gia các nc áp dng
lm phát mc tiêu vi các nc khác
63










DANH MC HÌNH VÀ  TH

Hình và đ th
Trang

Hình 1.1 : Lm phát do cu kéo

7
Hình 1.2 : Lm phát do chi phí đy

10
 th 2.1 : Din bin lm phát  VN giai đon 2007 - 2012

28
 th 2.2 : Tng tài sn ca 12 NHTMCP VN

32
 th 2.3 : Huy đng vn ca 12 NHTMCP VN

33
 th 2.4 : Mi quan h gia ch s giá, lãi sut tái cp vn
và chi phí huy đng vn ca 12 NHTMCP VN

44

11
doanh không hiu qu, doanh nghip cng theo xu th đó buc phi tng tin
công cho ngi lao đng. Nhng vì nhng doanh nghip này kinh doanh kém
hiu qu, nên khi phi tng tin công cho ngi lao đng, các doanh nghip
này buc phi tng giá thành sn phm đ đm bo li nhun và t đó phát
sinh lm phát
1.1.3.4. Lm phát do xut khu
Khi xut khu tng, dn đn sn phm đc thu gom cho xut khu
khin lng hàng hóa cung cho th trng trong nc gim, khin tng cung
trong nc thp hn tng cu. Và điu này làm tng giá sn phm, gây nên
lm phát.
1.1.3.5. Lm phát do nhp khu

Khi giá hàng hóa nhp khu tng, có th do thu nhp khu tng hoc
do giá c trên th gii tng, thì giá bán sn phm đó trong nc s phi tng
lên. Khi mc giá chung b giá nhp khu đi lên s hình thành lm phát.
1.1.3.6. Lm phát tin t
Cung tin tng khin cho lng tin trong lu thông tng lên là nguyên
nhân gây ra lm phát. Theo hc thuyt v khi lng tin t ca Fisher, chúng
ta s thy rõ vn đ này qua công thc khi lng tin t :
MV = PY
Trong đó :
- M : Cung tin t
- V : Tc đ vòng quay
- P : Mc giá c
- Y : Tng sn phm
PY tng đng GNP danh ngha. Hc thuyt này cho rng khi tng
lng tin cung ng thì mc giá c cng tng theo tng ng, vì V và Y gn
nh không đi trong ngn hn. Thc t, khi cung lng tin lu hành trong
nc tng do NHTW mua ngoi t vào đ gi cho đng tin trong nc khi
mt giá so vi ngoi t hay do NHTW mua công trái theo yêu cu ca nhà


12
nc làm cho lng tin trong lu thông tng lên. Khi lng tin trong lu
thông quá ln thì s tiêu dùng theo đó mà tng rt ln theo xã hi. Áp lc
cung hn ch dn ti tng giá trên th trng, và do đó sc ép lm phát tng
lên.
1.1.4. o lng lm phát
Lm phát đc đo lng bng cách theo dõi s thay đi trong giá c
hàng hóa ca mt lng ln các hàng hóa và dch v trong mt nn kinh t.
Không tn ti mt phép đo chính xác duy nht ch s lm phát, vì giá tr ca
ch s này ph thuc vào t trng mà ngi ta gán cho mi hàng hóa trong ch

s, cng nh ph thuc vào phm vi khu vc kinh t mà nó đc thc hin.
 đo lng mc giá chung này, các nhà thng kê xây dng hai ch s giá đ
đo lng, đó là ch s giá tiêu dùng (CPI) hay còng gi là ch s giá
Laspeyres và GDP điu chnh (GDP deflator) hay còn gi là ch s giá
Paasche. S khác bit duy nht gia hai ch s này là quan đim ca r hàng
hóa làm trng s tính toán.
Ch s giá tiêu dùng (CPI) : là t s phn ánh giá c ca mt r hàng
hóa trong nc nhiu nm so vi nm gc. Ngha là r hàng hóa đc la
chn đ tính giá là không thay đi qua nhiu nm. Do đó, CPI có mt s
nhc đim c bn sau :
- Th nht, CPI ch da trên mt r hàng hóa do đó mc đ bao ph ca
CPI đn tt c các loi hàng hóa b hn ch. iu này làm cho CPI không
phn ánh ht bin đng giá ca hàng hóa trên nn kinh t.
- Th hai, trng s ca các hàng hóa trong r hàng hóa da ch yu vào
t phn chi tiêu ca mt s loi hàng hóa c bn ca ngi dân vào nm gc,
do đó không phn ánh đúng và đy đ c cu chi tiêu ca toàn xã hi.
- Th ba, trng s ca các hàng hóa trong r hàng hóa là c đnh theo
nm gc nên không phn ánh đc s bin đi trong c cu hàng hóa tiêu
dùng theo thi gian.


13
GDP deflator thì ngc li vi CPI, là mt t s phn ánh giá ca mt
r hàng hóa trong nhiu nm so vi giá ca chính r đó, mà không so vi giá
ca nm gc. Nh vy, r hàng hóa đc la chn đ tính giá là có s khác
bit trong giai đon tính toán. V c bn, s khác bit gia các r hàng hóa
trong các thi đim tính giá là không nhiu bi vì c cu tiêu dùng ca dân
chúng thng mang tính n đnh trong ngn hn. GDP deflator là loi ch s
có mc bao ph rng nht, nó bao gm tt c hàng hóa và dch v đc sn
xut trong nn kinh t và trng s tính toán đc điu chnh tùy thuc vào

mc đ đóng góp tng ng ca các loi hàng hóa và dch v vào giá tr gia
tng. V khái nim, đây là ch s đi din tt nht cho vic tính toán t l lm
phát trong nn kinh t. V mt thng kê ch s này thng đc tính toán
chm hn so vi CPI. iu này có th phn ánh tr din bin giá c ca nn
kinh t vì nó đc tính toán cn c vào GDP theo giá c đnh (thc) và GDP
theo giá gc hin hành (danh ngha), mà kt qu thng kê ca hai loi GDP
này trong nn kinh t thng đc công b tr t mt quý đn mt nm. Vì
vy ngi ta thng dùng ch s CPI đ đi din cho lm phát. Ch s giá tiêu
dùng thng đc đo lng thông qua công thc sau :

CPI
t
=
∑ q
i
0
p
i
1

*100

∑ q
i
0
p
i
0

Trong đó :

CPI
t
: Ch s giá tiêu dùng nm t
q
i
0
: Khi lng sn phm loi i mà mt gia đình tiêu dùng  nm gc 0
p
i
0
: n giá sn phm loi i  nm gc
p
i
1
: n giá sn phm loi i  nm t
(Ngun : Nguyn Nh Ý& Trn Th Bích Dung, Kinh t v mô, 2011, NXB
Tng hp TP HCM)
Tóm li, có nhiu cách đ đo lng lm phát và nó tùy thuc vào ch s
giá chung nào ca nn kinh t đc áp dng. Do đó, vic phân tích lm phát