ẢNH HƯỞNG CỦA CÁC PHONG CÁCH LÃNH ĐẠO ĐẾN TÌNH TRẠNG THỂ CHẤT, TÂM LÝ VÀ XÃ HỘI CỦA NHÂN VIÊN TẠI NGÂN HÀNG TMCP XÂY DỰNG VIỆT NAM.PDF

B GIÁO DCăVÀăÀOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. HCM



NGUYNăPHNGăTHO

NHăHNG CA CÁC PHONG CÁCH LÃNH
OăN TÌNH TRNG TH CHT, TÂM LÝ
VÀ XÃ HI CA NHÂN VIÊN TI NGÂN
HÀNG TMCP XÂY DNG VIT NAM.

LUNăVNăTHC S KINH T



Tp.H Chí Minh ậ Nmă2013









B GIÁO DCăVÀăÀOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. HCM



NGUYNăPHNGăTHO

NHăHNG CA CÁC PHONG CÁCH LÃNH
OăN TÌNH TRNG TH CHT, TÂM LÝ
VÀ XÃ HI CA NHÂN VIÊN TI NGÂN
HÀNG TMCP XÂY DNG VIT NAM.

Chuyên ngành: Qun Tr Kinh Doanh
Mã s: 60340102
LUNăVNăTHC S KINH T

NGI HNG DN KHOA HC:
TS. NGUYN HUăDNG

Tp.H Chí Minh ậ Nmă2013
LI
CAM
OAN

Tôiăxinăcamăđoanălunăvnă“nhăhng caăcácăphongăcáchălưnhăđoăđn
tình trng th cht, tâm lý và xã hi ca nhân viên ti ngân hàng TMCP Xây
Dng Vit Nam.”ălƠăcôngătrìnhănghiênăcu ca riêng tôi.
Các s liuătrongăđ tƠiănƠyăđc thu thp và s dng mt cách trung thc. Kt
qu nghiên cuăđc trình bày trong lunăvnănƠyăkhôngăsaoăchépăca bt c lun
vnănƠoăvƠăcngăchaăđc trình bày hay công b  bt c công trình nghiên cu
nƠoăkhácătrcăđơy.

Tôi xin hoàn toàn chu trách nhim vi cam kt trên.
Thành ph H Chí Minh, nm 2013
Tác gi



NguynăPhngăTho

MCăLC

TRANG PH BÌA
LIăCAMăOAN
MC LC
DANH MC CÁC BNG, BIU
DANH MC CÁC HÌNH V,ă TH
DANH MC CÁC PH LC
CHNGăI:ăPHNăMăU 1
1.1ăLụăDOăCHNăăTĨI 1
1.2ăMCăTIểUăNGHIểNăCU 2
1.3 CÂUăHIăNGHIểNăCU 3
1.4ăIăTNG,ăPHMăVIăVĨăPHNGăPHỄPăNGHIểNăCU 3
1.5ăụăNGHAăTHCăTIN 3
1.6ăKTăCUăLUNăVN 4
CHNGăII:ăTNGăQUANăLụăTHUYTăVÀăTHCăNGHIM 5
2.1ăLụăTHUYTăLIểNăQUAN 5
2.1.1 SăkhácăbităgiaăqunătrăvƠălưnhăđo: 5
2.1.2ăPhongăcáchălưnhăđo 8
2.1.3ăKháiănimăscăkheăthăcht,ătinhăthnăvƠăxưăhi: 10
2.2ăTNGăHPăMTăSăNGHIểNăCUăTRCăỂY 12
2.2.1ăNghiênăcuătrongănc: 12
2.2.2ăNghiênăcuăncăngoƠi: 12
2.3ăăMỌăHỊNHăNGHIểNăCU 14
2.4 GIăTHUYTăNGHIểNăCU 15
CHNGăIII:ăPHNGăPHỄPăNGHIểNăCU 19
3.1ăCỄCHăKIMăNHăTHANGăO 19

3.1.1ăNghiênăcuăđnhătính: 19
3.1.2ăMôătăthangăđo: 23
3.1.3ăPhngăphápăkimăđnhăCronbachăalpha: 26
3.1.4ăPhngăphápăphơnătíchănhơnătăkhámăpháăEFA: 26
3.2ăKIMăNHăMỌăHỊNHăHIăQUY 28
3.3ăăMỌăTăBNGăCỂUăHI,ăSăLNGăVĨăPHNGăPHỄPăCHNăMU 30
3.3.1ăMôătăbngăcơuăhi: 30
3.3.2ăSămuăvƠăcáchăthcălyămu: 30
3.4ăăQUYăTRỊNHăNGHIểNăCU 31
CHNGăăIV:ăPHỂNăTệCHăKTăQUăNGHIểNăCU 33
4.1ăCăIMăMU 33
4.2ăKIMăNHăMỌăHỊNHăOăLNG 35
4.2.1ăKimăđnhăthangăđoăbngăCronbachăalpha 35
4.2.2ăPhơnătíchănhơnătăEFA: 36
4.3ăPHỂNăTệCHăHIăQUY: 38
4.3.1 nhăhngăcaăcácăphongăcáchălưnhăđoălênătìnhătrngăthăchtăcaănhơnă
viên: 39
4.3.2ănhăhngăcaăcácăphongăcáchălưnhăđoălênătìnhătrngătơmălỦăcaănhơnăviên:
42
4.3.3ănhăhngăcaăcácăphongăcáchălưnhăđoălênătìnhătrngăxưăhiăcaănhơnăviên:
46
CHNGăV:ăKTăLUNăVÀăKINăNGH 51
5.1ăKTăLUNăVĨăGIăụăCHOăNHĨăLẩNHăO 51
5.2ăNHNGăHNăCHăCAăăTĨIăVĨăHNGăNGHIểNăCUăTIPăTHEO 54
TÀIăLIUăTHAMăKHO 1

PHăLCă1:ăDĨNăBĨIăPHNGăVNăNHăTệNH i

PHăLCă2:ăDANHăSỄCHăNHỂNăVIểNăTHAMăGIAăTHOăLUN ii
PHăLCă3:ăBNGăCỂUăHIăCHệNHăTHC iii



PHăLCă4:ăPHỂNăBăMUăTIăCỄCăCHIăNHỄNH vii
PHăLCă5:ăGIIăTHIUăNGỂNăHĨNGăTMCPăXỂYăDNGăVITăNAM viii
PHăLCă6:ăKIMăNHăCRONBACHăALPHA xii
PHăLCă7ă:ăPHỂNăTệCHăEFA xv
PHăLCă8:ăKIMăNHăMỌăHỊNHăHIăQUY xix







DANH MC CÁC CH VIT TT

VNCB: Ngân hàng TMCP Xây Dng Vit Nam
EFA: Exploratory Factor Analysis.
KMO: Kaiser-Meyer-Olkin.
SPSS: Statistical Package for the Social Sciences /Statistical Product and
Service Solutions.
OLS: Ordinary Least Squares
WHO: World Health Organization
PCA: Principal Components Analysis
MLR: Multiple Linear Regression
GT: Ga thuyt
TVE: Total Variance Explained

STT: S th t
DT: Binăphongăcáchălưnhăđoăđc tài
DC: Binăphongăcáchălưnhăđo dân ch
TD: Binăphongăcáchălưnhăđo t do
GT: Bin phongăcáchălưnhăđoăgiaătrng
SK: Bin th cht
TL: Bin tâm lý
XH: Bin xã hi












DANH MC CÁC BNG, BIU

Trang

Bng 2.1. S khác bit gia nhà qunălỦăvƠănhƠălưnhăđo 8
Bng 2.2. Tóm tt các gi thuyt nghiên cu 17
Bng 3.1. Thangăđoăphongăcáchălưnhăđo ca Mansor và cng s nmă2012 19
Bng 3.2. Thangăđoăphongăcáchălưnhăđo s dng trong nghiên cu 24
Bng 3.3. Thangăđoăth cht, tâm lý, xã hi s dng trong nghiên cu 26
Bng 4.1. Kt qu kimăđnhăCronbachăalphaăcácăthangăđo 37

Bng 4.2. Kt qu phơnătíchăEFAăcácăthangăđoăphongăcáchălưnhăđo 38
Bng 4.3. Kt qu phơnătíchăEFAăcácăthangăđoătìnhătrng th cht, tâm lý, xã hi 39
Bng 4.4. Mã hóa bin trong mô hình 40
Bng 4.5. Kt qu phân tích hi quy mô hình nhăhng tình trng th cht 40
Bng 4.6. Kt qu phân tích hi quy mô hình nhăhng tình trng tâm lý (ln 1) 44
Bng 4.7. Kt qu phân tích hi quy mô hình nhăhng tình trng tâm lý (ln 2) 45
Bng 4.8. Kt qu phân tích hi quy mô hình nhăhng tình trng xã hi 46
Bng 4.9. Tóm tt kt qu các kimăđnh gi thuyt 51




DANH MC CÁC HÌNH V,ă TH

Trang
Hình 2.1. Mô hình nghiên cu 15
Hình 3.1. Mô hình hi quy bi 29
Hình 3.2. Quy trình nghiên cu 32
Hình 4.1 T l đ tuiăngiăđc phng vn 34
Hình 4.2 T l chc v ca ngiăđc phng vn 35
Hình 4.3 Thu nhp bình quân caăngiăđc phng vn 36
Hình 4.4 Biuăđ phân phi chun phnădămôăhìnhă1 41
Hình 4.5 Biuăđ P-P plot mô hình 1 41
Hình 4.6 Biuăđ phân tán ậ Scatterplot mô hình 1 42
Hình 4.7 Biuăđ phân phi chun phnădămôăhìnhă2 45
Hình 4.8 Biuăđ P-P plot mô hình 2 46
Hình 4.9 Biuăđ phân tán ậ Scatterplot mô hình 2 46
Hình 4.10 Biuăđ phân phi chun phnădămôăhìnhă3 48
Hình 4.11 Biuăđ P-P plot mô hình 3 48
Hình 4.12 Biuăđ phân tán ậ Scatterplot mô hình 3 49

1



CHNGăI:ăPHNăMăU
Niădungăchngăm đu s gii thiu tng quan v lý do nghiên cu, mc tiêu
nghiên cu, câu hi nghiên cu;ăđiătng; phm vi nghiên cu; gii thiu khái quát v
phngăphápănghiênăcuăvƠăỦănghaăthc tin caăđ tài nghiên cu.ăng thi, kt cu
lunăvnăs đc trình bày  phn cuiăchngănƠy.
1.1ăLụăDOăCHNăăTÀI

Kinh t VităNamăđangăđngătrc nhngănguyăcăvƠăth thách ln, th trng
tài chính tin t có nhiu binăđng.ăLnhăvc ngân hàng tngăđcăxemălƠăniăphátă
trinănóngăcngăriăvƠoătìnhătrngăkhóăkhn.ăTngăgiámăđc ngân hàng MeKong, ông
Chong cho bit, theo báo cáo miăđơyăcaăNgơnăhƠngănhƠănc,ăhnă50% ngân hàng
khôngă đt mc tiêu li nhună nmă 2013.ă Ọngă cònă choă bit bn thân ngân hàng
MeKongăcngăkhôngăth đtăđc mc tiêu li nhunăđ ra. Thc t cho thy, không
ch ngân hàng nh mà ngay c các ngân hàng lnănh:ăVietcombank,ăVietinBankăhayă
Eximbank,ăTechcombank…ăcngăkhóăcóăth k vngăđt mc tiêu li nhunătrongănmă
nay. Eximbank d kin ch hoàn thành 50% k hoch li nhun, vi khong 1.600 t
đng. ACB đangăn lcăđ đt 1.500 t đng li nhunătrc thu (Thùy Vinh, 2013).
Bên cnh nhng khó khnăv kinh doanh, các ngân hàng còn phiăđi mt vi
ri ro và th thách trong vicătáiăcăcu. Theo thông tin trên trang Baomoi.com cho
bit, sau gnă2ănmătrin khai thc hin quyt lit,ăđng b các binăphápăcăcu li h
thng các t chc tín dng, đưăgim 6 t chc qua sáp nhp, hp nht, gii th. in
hình s sáp nhp caă3ăngơnăhƠngăTínăNgha,ă Nht,ăSƠiăGònănmă2011,ăHabuBank
sáp nhpăvƠoăSHBankănmă2012,ăaiABank sáp nhpăvƠoăHDBankănmă2013.ăVic
thayăđiăcăcuănƠyăcng gây ra nhng binăđng trong ngành ngân hàng nói chung và
ti mi ngân hàng nói riêng. Trong tình hình này, nhiu ngân hàng ln không ch ct
thng mà h đưăchn gii pháp sa thiănhơnăviênăđ ct gim chi phí, co cm phm vi

2



hotăđng. Theo thông tin trên trang Báo tui tr,ăngơnăhƠngăỄăChơuăđưăct gim 7.000
nhơnăviên,ăEximbankăcngăchoăbit s tinh gim nhân s ca mình (Ánh Hng và Hi
ng,ă2013).ăTrc nhngăkhóăkhnănêuătrên,ăkhông ch giámăđc các ngân hàng mà
cán b nhơnăviênăcngăriăvƠoătìnhătrng lo lng, bt an, phúc li gim sút. Lúc này,
nâng cao tinh thn, sc mnh ni b tr thành mt vnăđ vô cùng cn thit.
Trong bi cnhăđó,ăti ngân hàng ngân hàng TMCP Xây Dng Vit Nam, cán
b nhân viên trong h thng li có tình trng mt mi, chán nn, thiu nhit huyt làm
nhăhngăđn không khí và hiu sut làm vic chung. Dù ngân hàng là mt doanh
nghip khá non tr cngăchu nhăhng ln caăcnăkhng hongănƠyănhng đưăkhôngă
chn gii pháp sa thi nhân viên. Nhân viên là ngun lc, là sc mnh ca t chc.
Chínhătrongăkhóăkhn,ăsc mnh y li càng quan trng. Chúng tôi bit rng tinh thn
và cách qun lý caăngiăđngăđu có nhăhng lnăđn tinh thnăcngănhăhiu sut
làm vic ca cpădi.ăNgiălưnhăđo lcăquanălƠmănhơnăviênăthêmăyêuăđi, nhà lãnh
đo bit truyn la làm nhân viên thêm nhit huyt. Nâng cao k nngălưnhăđoăcngă
chính là nâng cao tinh thn ca nhân viên, sc mnh ni b ca t chc. Trong bi
cnh hin ti và vi nhngăsuyănghănêuătrênătôiăthc hinăđ tƠiă“nhăhng ca các
phongăcáchălưnhăđoăđn tình trng th cht, tâm lý và xã hi ca nhân viên ti NH
TMCP Xây Dng VităNam”.ăMongărng kt qu nghiên cu s giúpăcácănhƠălưnhăđo
trong h thng ngân hàng s dng phong cách phù hp nhm nâng cao sc khe và
tinh thn cho nhân viên.
1.2 MCăTIểUăNGHIểNăCU

- Xem xét nhăhng ca các phongăcáchălưnhăđoăđn các tình trng th cht,
tâm lý và xã hi ca nhân viên.
- T kt qu nghiên cu, gi ý nhng phong cách phù hp choăcácănhƠălưnhăđo
nói chung và trong h thng ngân hàng nói riêng.

3



1.3 CÂU HIăNGHIểNăCU

1. Cácăphongăcáchălưnhăđo nhăhngăđn tình trng th cht caănhơnăviênănhă
th nào?
2. Cácăphongăcáchălưnhăđo nhăhngăđn tình trng tâm lý caănhơnăviênănhăth
nào?
3. Cácăphongăcáchălưnhăđo nhăhngăđn tình trng xã hi caănhơnăviênănhăth
nào?
1.4ăIăTNG,ăPHMăVIăVÀăPHNGăPHỄPăNGHIểNăCU

iătng nghiên cu:ăphongăcáchălưnhăđo caăgiámăđc các chi nhánh và tình
trng th cht, tâm lý, xã hi ca cán b nhân viên ti ngân hàng TMCP Xây Dng
Vit Nam.
iătng thc hin khoăsátălƠăngiălaoăđng thuc các v trí nhân viên, t
phó, t trng (gi chung là nhân viên) hinăđangălƠmăvic ti 22 chi nhánh trong h
thng VNCB. S lng mu kho sát là 250 mu.
 tài áp dng phi hpăhaiăphngăphápănghiênăcuă:ăđnhătínhăvƠăđnhălng.
Nghiên cuăđnh tính nhm xem xét s phù hp caăthangăđoănc ngoài vi thc t ti
doanh nghip cn kho sát. Nghiên cuăđnhălngălƠăbc tin hành thu thp, phân
tích d liu kho sát, kimăđnh các mô hình.
Các k thut phân tích d liu: thng kê mô t, kimăđnhăthangăđoăCronbachă
alpha, phân tích nhân t khám phá EFA, hi quy bi OLS vi phn mmăSPSSăđc s
dng trong các phn khác nhau caăđ tài.
1.5ăụăNGHA THCăTIN

-  tài là mt lun c khoa hc v s nhăhng caăphongăcáchălưnhăđoăđn

tình trng th cht, tâm lý và xã hi ca nhngăngiădi quyn.
4



- Gi ý phongăcáchălưnhăđo phù hp trong h thng ngân hàng t đóăxácăđnh
nhu cuăđƠoăto, phát huy nhng mt tích ccăvƠăđiu chnh nhng mt còn hn ch.
-  tài là mt nghiên cu lp liătrongălnhăvc nhăhng ca phong cách lãnh
đo, và là mt tham kho hu ích cho các nghiên cu v sau.
1.6 KTăCUăLUNăVN

Bài báo cáo nghiên cu bao gm 5 chng:
Chngă1:ăPhn m đu
Gii thiu tng quan v đ tài nghiên cu: lý do nghiên cu; mc tiêu nghiên
cu; câu hi nghiên cu;ăđiătng; phm vi nghiên cu;ăphngăphápănghiênăcu; ý
nghaăthc tin ca vic nghiên cu.
Chngă2:ăTng quan lý thuyt và thc nghim
Trình bày các lý thuyt v phongăcáchălưnhăđo, s khác bit gia nhà qun lý
vƠănhƠălưnhăđo, kt qu mt s các nghiên cuătrcăđơyăliênăquanăđnăđ tài,ăđaăraă
mô hình và gi thuyt nghiên cu.
Chngă3:ăPhngăphápănghiênăcu
Trình bày v phngăphápănghiênăcu: nghiên cuăđnh tính, cách kimăđnh
thangăđo,ăkimăđnh mô hình hi quy, mô t bng câu hi khoăsát,ăđiătng và cách
thc ly mu.
Chng 4: Phân tích kt qu nghiên cu
TrìnhăbƠyăđcăđim mu thu thp, kt qu kimăđnhăthangăđoăvƠ mô hình hi
quy.
Chngă5: Kt lun và kin ngh
Trình bày li ngn gn kt qu nghiên cu,ăđ xut mt s gi ý v phong cách
lưnhăđo cho nhà qun lý, nêu lên nhng hn ch vƠăhng nghiên cu tip theo.

5



CHNGăII:ăTNG QUAN LÝ THUYT VÀ THC NGHIM
Chngă2ătrìnhăbƠyăcácăkháiănim, lý thuyt v phongăcáchălưnhăđo, s khác
bit gia nhà qună lỦă vƠă nhƠă lưnhă đo. Tác gi cngă trìnhă bƠyă kt qu mt s các
nghiên cuă trcă đơyă liênă quană đnă đ tƠi,ă đng thiă đaă raă môăhìnhăvƠă gi thuyt
nghiên cu.
2.1ăLụăTHUYTăLIểNăQUAN
2.1.1 SăkhácăbităgiaăqunătrăvƠălưnhăđo:

“Qun tr”ăvƠă“lưnhăđo”ălƠăhaiăthut ng xut hinăthng xuyên trong nhiu tài
liu và thmăchíăchúngăđc s dng thay th cho nhau. Tuy nhiên hai khái nim này
không hoàn toàn ging nhau và s phân bit rõ ràng giaăchúngăcngălƠădu hi cho
nhiu nhà nghiên cu. Trong thc t, khó có th phân bit mt nhà qun tr và mt nhà
lưnhăđo vìăđôiăkhiăh thc hin c hai chcănngăqun tr vƠălưnhăđo cùng mt lúc.
SauăđơyălƠămt s khái nimăvƠăquanăđim phân bit gia qun tr vƠălưnhăđo.
Khái nim qun tr
Có rt nhiuă đnhă nghaă khácă nhauă khiă nóiă v qun tr. Theo Phan Th Minh
Châu và cng s (2010)ă“Qun tr là mtăphngăthc hotăđngăhng ti mc tiêu
đc hoàn thành vi hiu qu cao, bngăvƠăthôngăquaăngiăkhác.ăPhngăthc này
bao gm nhng chcănng hay hotăđngăcăbn mà nhà qun tr s dng,ăđóălƠăhoch
đnh, t chc,ăđiu khin và kimăsoát”.ăTheoăHƠăVnăHiă(2007)ă“Qun tr là các hot
đngăđc thc hin nhm boăđm s hoàn thành công vic qua nhng n lc ca
nhngăngi khác; qun tr là công tác phi hp có hiu qu các hotăđng ca nhng
ngi cng s khác cùng chung mt t chc".
Khái nimălưnhăđo

Nói v lưnhăđoăcngăcóănhiuăquanăđim rtăphongăphú.ăLưnhăđo là mt quá
trìnhătrongăđóămt hoc nhiu cá nhân thành công trong vic c gngăđiu chnh và chi
phi nhngă ngiă khác.ă Lưnhă đo có th đcă xemă nhă nhngă ngi có quyn và
6



nghaă v đi vi nhngă ngi khác (Smircich & Morgan,1982). Nguyn Hu Lam
(2012)ă đnhă nghaă “Lưnhăđo là mt quá trình phc tpă trongăđóă cóă mtăngi nh
hng ti nhngăngiăkhácăđ hoàn thành s mng, nhim v, hoc mc tiêu và dn
dt t chc theo cách thcălƠmăchoănóăđoƠnăkt và vng chcăhn”.ă
S ging nhau gia qun tr vƠălưnhăđo
Theo nhngăđnhănghaănêuătrênăchoătaăthy nhngăđimătngăđng gia hai
khái nim này là:
u nhmăđtăđn mcăđíchăcui cùng, duy trì và phát trin t chc.
tăđn mcătiêuăthôngăquaăngi khác.
u cn phi có nhngăngiăđiătheo.
u là nhân t cn cho s thành công ca t chc.
S khác nhau gia nhà qun lý và nhà lãnhăđo
Sauăđơyătaătìmăhiu nhng s khác nhau gia tính cách, công vic ca mt nhà
qun lý và mtănhƠălưnhăđo.
Quanăđim ca Zaleznik (2004)
Nhà qun tr đc xem là mtăngi vn hành th đng có nhiuăngi xung
quanhăvƠăcóăxuăhng duy trì các hotăđngăđangădinăra,ătrongăkhiăđóănhƠălưnhăđo
dngănhălƠămtăngiăđnăđc, d đoánăvƠăhƠnhăđngătrc.ăLƠăngi có trc giác,
mnh m, quytăđoán, b hút vào nhng tình hung ri ro cao và nhng phnăthng
cho s thành công là vô cùng to ln.
 Tính cách
Nhà qun tr ch chú trngăđn vicălƠmăđúngăvƠăkimăsoát.ăNhƠălưnhăđoăđòiă
hi tin hành mt cách hiu qu và trách nhim.

 Quanăđim v mc tiêu
i vi nhà qun tr, mc tiêu qun lý phát sinh mang tính cn thităhnălƠăs
mong mun.ăNhƠălưnhăđo nhnăraăvƠăhng v mcătiêuăđó,ăđnhăhng kinh doanh.
 Quanăđim v công vic
7



Nhà qun tr xem công vicănhălƠămtăquáătrìnhătngătácăgiaăconăngi và ý
tng, nhmăđaăraăcácăchinălc và quytăđnh. H phi hp và cân bng các quan
đimăđi lpănhau.ăNhƠălưnhăđo phát trin nhngăhngăđiămangătínhălơuădƠiăvƠăm ra
nhng chn la mi, mo him.
 Quan h viăcácăđng nghip khác
Nhà qun lý dung hoà nhng ý kin btăđng, tìm kim s tho hip và thit lp
s cân bng. Nhà qun lý có th thiu s thu cm, kh nngăsuyănghăvƠănhng cm
nhnăkhácănhau.ăNhƠălưnhăđo thu hút nhng ý kinăđng nht và khác nhau. Nhà lãnh
đoălƠăngi thit lp, phá v hayăthúcăđy mi quan h giaăngiănƠyăvƠăngi khác.
 Kh nngăt nhn thc
Nhà qunălỦăxemămìnhălƠăngi bo v,ăđiu chnh trt t công vic và nhng gì
đtăđc,ăduyătrìăvƠăcngăc nhng th ch đangătn ti, gi vaiătròăcơnăđi gia nhim
v và trách nhim.ăNhƠălưnhăđoăcóăkhuynhăhngătheoătínhăcáchăđi mi, không ph
thucămôiătrng xung quanh (Zaleznik, 2004).
Quanăđim ca Warren Bennis (1989 theo bn dch caăVăTháiăHƠăvƠăcng
s, 2007)
“Tôiăcóăkhuynhăhng cho rng s khác nhau giaănhƠălưnhăđo và nhà qun lý
cngăgingănhăs khác nhau gia nhngăngi làm ch hoàn cnh và nhngăngi
nhng b hoàn cnh.ăCngăcóănhngă đim khác bit khác na, khá nhiu và quan
trng”.ă

8



Bng 2.1: S khác bit gia nhà qunălỦăvƠănhƠălưnhăđo
Nhà qun lý
NhƠălưnhăđo
1.Trông nom cai qun.
2.Là mt bn sao.
3.Duy trì.
4.Tp trung vào h thngăvƠăcăcu.
5.Da vào quyn kim soát.
6.Tm nhìn ngn hn.
7.t câu hi làm th nào và khi nào?
8.LuônăchúăỦăđnăđim ct yu ca vn
đ.
9.Btăchc.
10.Chp nhn hin trng ca hoàn cnh.
11.Mtăngi ch huy tt nói chung.
12.Làm vicătheoăcáchăđúngăđn
1.i mi cách tân.
2.Là bn gc.
3.Phát trin.
4.TpătrungăvƠoăconăngi.
5.Khiăcm hng,ătinătng.

6.Nhìn xa trông rng.
7.NhƠălưnhăđo hi cái gì và ti sao?
8.Tm nhìn caă nhƠă lưnhă đo nm  chân
tri.
9.Phát minh.
10.Thách thcăđiuăđó.
11.LƠăconăngi ca chính bn thân ông y.
12.Bit làm nhng vicăđúng.
Ngun: Warren Bennis (1989) theo bn dch caăVăTháiăHƠăvƠăcng s (2007)
2.1.2 Phong cách lãnh đo

nhăngha:ă“Phongăcáchălưnhăđo ca mt cá nhân là dngăhƠnhăviăngiăđóăth
hin khi thc hin các n lc nhăhng ti hotăđng ca nhngăngi khác theo nhn
thc caăđiătng”ă(Nguyn Hu Lam, 2011).
Nói v phongăcáchălưnhăđo, trên th gii có nhiuăquanăđim vi nhng cách
tip cn khác nhau v phm cht, hành vi, tình hungălưnhăđo, Trong bài nghiên cu
này, tác gi gii thiu mt s phongăcáchălưnhăđo tip cn  gócăđ hành vi.
Nghiên cu ca Kurt Lewin (1939)
Nmă1939,ănhƠătơmălỦăhc Kurt Lewin cùng các cng s caăôngăđưătin hành
mt nghiên cuăvƠătìmăraă3ăphongăcáchălưnhăđo khác nhau.
9



Phongăcáchăđcăđoán:
NhƠălưnhăđoăđc tài k vng rõ ràng nhng gì cn làm, làm khi nào và cách
thc thc hin. GiaănhƠălưnhăđoăđc tài và cpădi có s phân chia rõ ràng. H
thng ra quytăđnh vi rt ít hoc không tham kho ý kin ca nhngăngi khác. Do
đóăcácăquytăđnh này rt ít sáng to.ăLewinăcngăchoăthy rng mtănhƠălưnhăđoăđc
tài rt khó có th tr thƠnhănhƠălưnhăđo dân ch và ngc li mtănhƠălưnhăđo dân

ch cngăkhóătr thành mtălưnhăđoăđcătƠi.ăNgi lm dng phong cách này s to
nên s kim soát, hngăháchăvƠăđc tài.
Phong cách này thích hp trong tình hung thi gian ra quytăđnh là rt ít, nhà
lưnhăđoălƠăngi có hiu bit nhiu nhtătrongălnhăvc ra quytăđnh.
Phong cách dân ch:
NhƠălưnhăđo dân ch thng tham kho ý kin ca nhiuăngi dù h vn là
ngi ra quytăđnh cui cùng. Nhngăngiădi quynăđc ch dnăvƠăđc tham
giaăvƠoăquáătrìnhăđaăraăquyt đnh.ăiu này làm h phn khi,ăcóăđng lc và khuyn
khích s sáng to. Tuy nhiên, phong cách dân ch cngăgp phiăkhóăkhnătrongănhng
tình hung khi ý kin quá nhiuămƠăkhôngătìmăraăđc mt quytăđnh công bng và
hp lý.
Phong cách t do:
Nhà lãnhăđo theo phong cách t do rt ít tham gia vào vic ra quytăđnhăcngă
nhăch dn cho cpădi.ăỌngăthng cho phép cpădi t quytăđnh theo ý mình
mc dù vn chu trách nhimăđi vi kt qu cui cùng. Phong cách này d dnăđn s
thiuăđng lc và cácăvaiătròăkhôngăxácăđnh rõ ràng.
Phong cách này phù hp khi nhngăngi cpădi có kh nngăvƠăđng lcăđ
đaăraăquytăđnh ca chính mình. Hoc trong tình hung không cn s phi hp trung
tâm.


10



Lưnhăđoăgiaătrng
NhƠălưnhăđoăgiaătrngăhƠnhăđng nhămtăngiăchaăđi vi cpădi ca
mình. Tuy nhiên, không phi tt c các hành vi caănhƠălưnhăđoăđu ging mtăngi
cha mà nó là mtăhƠnhăviăđc bit bao gm c s hn ch và lòng nhân t đi vi cp
di ca mình (Chadwick, 2011).

NhƠălưnhăđo gia trngălƠăngi rt có sc hút, ngh lc, có tm nhìn xa, truyn
cm hng, kiên trì và thông minh. H có sc hút và kh nngăto ra s kt ni vi các
th h cpădiăcngănhăcóăđc lòng trung thành t các nhân viên này. H t tin vào
kh nngăca mình vƠălèoăláiăđ đtăđc mcăđích.ăH cngăcóăth lƠăngi nhân t,
rngălng, nghiêm khcăvƠăđòiăhi khcăkhe.ăNhƠălưnhăđoănƠyăthng dùng h thng
thng và phtăđ thúcăđy nhân viên làm vic. H mong mun  cpădi mình lòng
trung thành và s phnăđu. Tuy nhiên nhngănhƠălưnhăđoăgiaătrngăcóăxuăhng tìm
mt s tha hip vi tm nhìn caămìnhăhnălƠăm ra mt cái nhìn mi. H s có phn
thngăchoălòngătrungăthƠnhănhngăphnăthng này dành cho nhngăngiăđiătheoăh
ch không phi nhngăngiăcóăđóng góp cho t chc.ăiu này to cm giác thiên v
và hình thành mtăvnăhóaăkémăhiu qu trongăđnăv.ăHnăna, do cách qun lý vi mô
ca h nên nhngăngiăbênădiăítăcóăcăhi hc hi phát trin.ăNhƠălưnhăđo gia
trng s không thành công khi quy mô ca t chc ln nu h không bit hc cách
chia s quyn lc (Bennik, 2013).
2.1.3 Kháiănimăscăkheăthăcht,ătinhăthnăvƠăxưăhi:

TheoăđnhănghaăcaăWHOă(WorldăHealthăOrganization)ă“Sc khe là trng thái
thoi mái hoàn toàn v th cht, tinh thn và xã hi, ch không phi là ch không có
bnh tt hay tàn ph”.ăTrongăđó:ăhoƠnătoƠnăthoi mái v mt th cht là hotăđng th
lc,ăhìnhădáng,ăn,ăng, tình dc,…ătt c các hotăđng sngătrênăđu  trng thái tt
nht phù hp vi tng la tui. Hoàn toàn thoi mái v mt tinh thn là bình an trong
tâm hn. Bit cách chp nhnăvƠăđngăđu vi các cngăthng trong cuc sng. Hoàn
11



toàn thoi mái v mt xã hi là ngh nghip vi thu nhpăđ sng. An sinh xã hiăđc
đm bo. Không có bnh tt hay tàn ph là không có bnh v th cht, bnh tâm thn,
bnhăliênăquanăđn xã hi và s an toàn v mt xã hi.
Sc khe th cht: c th hin mt cách tng quát là s sng khoái và thoi

mái v th cht. Càng sng khoái, thoi mái càng chng t bnălƠăngi kho mnh.ăCă
s ca s sng khoái, thoi mái v th cht là sc lc, s nhanh nhn, s do dai, kh
nng chngăđc các yu t gây bnh, kh nngăchuăđngăcácăđiu kin khc nghit
caămôiătrng.
Sc kho xã hi: Sc khe xã hi th hin  s thoi mái trong các mi quan
h chng cht, phc tp giaă cácă thƠnhă viên:ă giaă đình,ă nhƠă trng, bn bè, xóm
làng, niă côngă cng,ă că quan ă Nóă th hin  s đc tán thành và chp nhn ca
xã hi. Càng hoà nhp vi miăngi, đc miăngiăđng cm, yêu mn càng có sc
khe xã hi ttăvƠăngc li.ăCăs ca sc khe xã hi là s thngăbng gia hot
đng và quyn li cá nhân vi hotăđng và quyn li ca xã hi, ca nhngăngi
khác; là s hoà nhp giaăcáănhơn,ăgiaăđìnhăvƠ xã hi.
Sc khe tinh thn: Là hin thân ca s tha mãn v mt giao tip xã hi, tình
cm và tinh thn.ăNóăđc th hin  s sng khoái,  cm giác d chu, cm xúc vui
ti,ăthanhăthn,  nhngăỦănghălcăquan,ăyêuăđi,  nhng quan nim sng tích cc,
dngăcm, ch đng;  kh nngăchng li nhng quan nim bi quan và li sng không
lành mnh. Sc kho tinh thn là s biu hin ca np sng lành mnh,ăvnăminhăvƠăcóă
đoăđc.ăCăs ca sc mnh tinh thn là s thngăbng và hài hoà trong hotăđng
tinh thn gia lý trí và tình cm.
TheoăHoƠngăc Lâm (2002), sc khe tâm lý chính là cuc sng tinh thn.
Bên cnhăđó,ăđiătng tâm lý hc là các hinătng tinh thn do th gii khách quan
tácă đngă vƠoănưoăngi sinh ra, gi chung là các hotă đng tâm lý (Trnă Chíă Vnhă
Long,ă2006).ăNhăvy, tâm lý có mt mi liên h vô cùng cht ch vi tinh thn ca
conăngi.
12



2.2 TNGăHPăMTăSăNGHIểNăCUăTRCăỂY
2.2.1 Nghiên cuătrongănc:

Nmă2007,ăTrn Th Kim Dung và Nguyn Th MaiăTrangăđưăthc hin nghiên
cu nhăhng caăvnăhóaăt chcăvƠăphongăcáchălưnhăđoăđn kt qu làm vic ca
nhân viên và lòng trung thành ca h đi vi t chc.ăiătng kho sát là nhng
ngiălaoăđng làm vic toàn thiăgianătrênăđa bàn thành ph H Chí Minh. Tác gi
tin hành nghiên cuăđnh tính bng công c tho lunănhómăđ kim tra s phù hp
caăthangăđoănc ngoài ti VităNam.ăTrongăphơnătíchăđnhălng, tác gi s dng
phngăphápăT-test, ANOVA và kimăđnhămôăhìnhăphngătrìnhăcu trúc SEM trên
AMOS. Kt qu cho thy, phongăcáchălưnhăđo mi v cht có nhăhng mnhăđn
vnăhóa,ălòngătrungăthƠnhăvƠăkt qu làm vic theo nhn thc ca nhân viên.
Trong nghiên cu v nhăhng caăphongăcáchălưnhăđoăđn s gn kt vi t
chc, Bùi Th PhngăLinhă(2011)ăđưăchoăthy các phong cáchălưnhăđo ân cn, lãnh
đoăcóăxuăhng thiên v nhim v,ălưnhăđo khuyn khích sáng to có nhăhngăđn
lòng trung thành ca nhân viên. Nghiên cuăđc thc hin trong phm vi các ngân
hƠngăTMCPătrênăđa bàn TP. H Chí Minh. Tác gi cngăđưătin hành nghiên cuăđnh
tính bng công c tho lunănhómăđ kim tra s phù hp caăthangăđoănc ngoài ti
VităNam.ăCácăphngăphápăđc s dngătrongăphơnătíchăđnhălng là kimăđnh
thangăđoăbng Cronbach alpha, phân tích nhân t EFA, thng kê mô t, hi quy…
2.2.2 Nghiên cuăncăngoƠi:

Mansor và các cng s (2012)ăđưăthc hin nghiên cu tìm hiu nhăhng ca
cácăphongăcáchălưnhăđo lên phúc li caănhơnăviên.ăCácăphongăcáchălưnhăđoăđc
nghiên cuălƠăđc tài, dân ch, t doăvƠăgiaătrng.ăng thi phúc li ca nhân viên
đc xét trên 3 khía cnh tình trng th cht, tâm lý và xã hi.ăiătng kho sát là
nhngă ngiă đangă lƠmă vic ti ngân hàng quc t Malaysia. Tác gaă đưă s dng
phngăphápăthng kê mô t,ătínhăbìnhăquơnăđim s đ xácăđnh phong cáchălưnhăđo
13



ni tri ti ngân hàng này. K đn tác gi kimăđnh mi quan h tngăquanăgia các

phongăcáchălưnhăđo và tình trng th cht, tâm lý, xã hi ca nhân viên. Kt qu ca
nghiên cu này cho thy, các nhà qun lý tiăđơyăthc hành nhiu nht theo phong cách
lưnhăđoăgiaătrng, các nhân viên khe mnh v th cht, tâm lý và xã hi. Ngoài ra,
bài nghiên cu còn cho thy phongăcáchălưnhăđoăgiaătrng có mi quan h khá yu
nhngătíchăcc lên th cht, tâm lý ca nhân viên. Nghiên cuănƠyăcngăchínhălƠăcăs
đ tác gi đ xut mô hình nghiên cu.
Trong mt nghiên cu v mi quan h giaăphongăcáchălưnhăđoăvƠăvnăhóaăđưă
cho thyăphongăcáchălưnhăđo rtăđaădng và b nhăhng biăvnăhóaămôiătrng.
CácănhƠălưnhăđoăđc cnh báo phiăđc bităchúăỦăđnăvnăhóaăđcătrngăca miăniă
đ có phong cách qun lý phù hp (Taleghani và cng s,ă2010).ăNgoƠiăra,ăcngăcóă
nhiu nghiên cu cho thy sc nhăhng rt khác nhau caăcácăphongăcáchălưnhăđo
lênănhơnăviên.ăPhongăcáchălưnhăđo nhăhngăđn mcăđ hipăđápătrongăđnăv và s
hà hip này làm tinh thn ca nhân viên sa sút (Hoel & Cooper, 2000). Qun lý chuyn
đi có nhăhng tích cc lên tâm lý ca nhân viên. Vicătngăcng phong cách lãnh
đo này s lƠmă tngă thêmă phúcă li cho nhân viên (Arnold, 2007). Beehr và Gupta
(1987)ăcng kt lun rngăphongăcáchălưnhăđo truyn thng to ra nhiu áp lcăhn,ă
trongăkhiăđóăphongăcáchădơnăch lƠmănhơnăviênăcóătháiăđ tích cc. Lut pháp và chun
mc qun lý có vai trò quan trng trong vicăđm bo sc khe v th cht và tinh thn
ca nhân viên (Sieberhagen và cng s, 2009). Yu t nhăhng tiêu cc nhtăđn s
cam kt ca nhân viên là s đc tài và mtă nhƠă lưnhă đo ti (George & Olumide,
2011).ăDi s qun lý caănhƠălưnhăđo có phong cách chuynăđi thì s tha mãn và
kt qu làm vic ca nhân viên ttăhnăsoăvi phong cách chuyn giao (Rus, 2012). Tt
c nhng nghiên cuănƠyăđu cho thyăphongăcáchălưnhăđo nhăhngăđn nhân viên
c v th cht, tinh thn, s cam kt và hiu qu trong công vic.
Hành vi caănhƠălưnhăđo còn nhăhng tích ccăđn chtălngăđi sng công
vic và hiu qu qun lý ngun nhân lc (Ibrahim và cng s, 2013) (Barzegar và cng
14

s,ă2012).ăKhiănhơnăviênăđc tha mãn v phúc li thì h s mang li cho t chc
nngăsut cao, ít vng mt vì bnh, vic tuyn dng ca công ty s hp dnăhnăvƠăs
hài lòng ca khách hàng (Probertson và cng s,ă2011).ăNhăvy, không có mt phong
cáchălưnhăđo nào là tt nht mà ch cóăphongăcáchălưnhăđo phù hp viămôiătrng,
tình hung c th.ăPhongăcáchălưnhăđo nhăhngăđn nhân viên trên nhiuăphngă
dinăkhácănhauăđc bit là th cht và tinh thn.ăPhongăcáchălưnhăđo nhăhng trc
tip và gián tipăđn hiu qu trong công vic.
Trong mt t chc,ănhƠălưnhăđoăđcăxemănhăv thuynătrng lèo lái con
thuyn doanh nghipăvtăquaăsóngăgióăđ đn b thành công. Chính vì vai trò quan
trngăđóămƠănhiu thp k qua phong cách lãnhăđoăluônăđc các nhà nghiên cu kinh
t tìm hiuăvƠăđaăraănhiu kt lun. Kurt Lewin (1939) sau khi nghiên cu ba phong
cáchălưnhăđoăđcăđoán,ădơnăch và t doăđưăkt lun rng phong cách dân ch là tiăuă
nht. Tuy nhiên, v sau, li có nhiu nghiên cu khác bác b kt lun này. Hin nay,
trên th gii vn có hai lungătătng khác nhau, mt s nhà nghiên cu cho rng có
mtăphongăcáchălưnhăđo tiău,ăs khác li cho rng không có mt phong cách lãnh
đo nào là tt nht mà ch cóăphongăcáchălưnhăđo phù hp tng tình hung c th.
Ngiălưnhăđo hiu qu lƠăngi bit vn dng linh hotăphongăcáchătngăng cho
tng tình hung xy ra. Thc t chúng ta thy rng trong thiăđi ngày nay, khi mi th
đuăđangăvnăhƠnhăthayăđi tng gi tng phút thì mt phong cách c đnh không phi
lƠăđiu khôn ngoan.
 tài nghiên cu ca lunăvnălƠătìmăhiu nhăhng ca các phong cách lãnh
đoătácăđng lên tình trng th cht , tâm lý và xã hi ca nhân viên.
2.3 MÔ HÌNH NGHIÊN CU

T căs lý thuyt và nghiên cu ca Mansor cùng các cng s (2012), tác gi
đ xut mô hình nghiên cuănhăsau:

15

Hình 2.1. Mô hình nghiên cu
2.4 GIăTHUYTăNGHIểNăCU

T kt qu nhng nghiên cuă trcă đơyă cngă nhă thc tin cho ta thy các
phongăcáchălưnhăđo có nhăhng lnăđn nhiu khía cnh trong cuc sng ca nhân
viên, t th cht,ătơmălỦăchoăđn lòng trung thành và kt qu công vic ca h. Bên
cnhăđó,ăchúngătaăđu bit môiătrng và các áp lc xung quanh là tác nhân nhăhng
lnăđnăconăngi,ătrongăđóăcóămôiătrngăni làm vic. Phongăcáchălưnhăđo là mt
trong nhng yu t quan trng toănênămôiătrng này. Nuămôiătrng này không tt,
tình trngăcngăthng kéo dài dnăđn Stress, trm cm, bingăn,ămt ng, tình trng
th cht và tinh thn suy sp. Không nhng vy, t s suy yu caăcăth  b phn
này s dnăđn hàng lot các hi chng khác liên quan.  đơy,ăta khôngăđƠoăsơuăv vn
đ sc khe mà ch cho thy rng giaăphongăcáchălưnhăđo và tình trng th cht, tâm
lý, xã hi ca nhân viên có mt s liên h nhtăđnh. Trong bài nghiên cu này, tác gi
da trên kt qu nhng nghiên cuătrcăđơyăvƠăsuyălun thc t đ đaăraăgi thuyt.
Theo kt lun ca Georgeă&ăOlumideănmă2011, yu t nhăhng tiêu cc nht
đn s cam kt ca nhân viên là s đc tài và mt nhà lưnhăđo ti. Phong cách lãnh
đoăđcătƠiăthng b phnăđi do tính kht khe, chuyên quyn ca nó. Nhân viên làm
vic viăngiălưnhăđo có phong cách này cm thy áp lc,ăcngăthng,ăkhôngăđc
Phongăcáchălưnhăđo
Giaătrng

Phongăcáchălưnhăđo
c tài
Th cht
Phongăcáchălưnhăđo
Dân ch
Phongăcáchălưnhăđo
T do
Tâm lý
Xã hi
16



tôn trng. Dòng thông tin rt hn ch, mt chiu t trên xung không phi là môi
trng tt cho quan h xã hi phát trin.ăDoăđó,ătácăgi đaăraăgi thuyt phong cách
lưnhăđoăđc tài có nhăhng tiêu ccăđn tình trng th cht, tâm lý và xã hi ca
nhân viên.
Trong nghiên cu caămìnhănmă1987,ăBeehrăvƠăGuptaăđưăkt lun rng phong
cách dân ch lƠmănhơnăviênăcóătháiăđ tích cc.ăơyăcngălƠăphongăcáchăđc nhiu
ngi trên th gii ng h vƠăsnăđónănhngănhƠălưnhăđo có phong cách này. Phong
cáchălưnhăđo dân ch cho phép nhân viên tham gia vào quá trình ra quyt đnh, dòng
thông tin hai chiu t trên xung và t di lên. Nhng yu t này làm nhân viên cm
thyămìnhăđc tôn trng,ăđc làm vic mình mun, to s phn khi thoi mái ti
niălƠmăvic, quan h xã hiăcngăphátătrin tt hn. Doăđó,ătácăgi đaăraăgi thuyt
phongăcáchălưnhăđo dân ch có nhăhng tích ccăđn tình trng th cht, tâm lý và
xã hi ca nhân viên.
Phongăcáchălưnhăđo t doăchoăphépănhơnăviênăđc ra quytăđnh theo ý ca
mình, dòng thôngătinăđc cung cp nhiu nht.ăNhƠălưnhăđo ch qun lý  cpăvămô.
Nhân viên làm vic viălưnhăđo có phong cách này đc t do phát huy sc sáng to,
h thng cm thy t do, thoi mái và quan h xã hi phát trin tt. Doăđó,ătácăgi

đaăraăgi thuytăphongăcáchălưnhăđo t do có nhăhng tích cc đn tình trng th
cht, tâm lý và xã hi ca nhân viên.
Trong nghiên cu ca Masor và các cng s nmă2012,ăkt qu cho thy phong
cáchălưnhăđoăgiaătrng có nhăhng khá yuănhngătíchăcc lên th cht và tâm lý
caănhơnăviên.ăNhƠălưnhăđoăgiaătrngăđcăvíănhămtăngi cha luôn quan tâm và
sn sàng chu trách nhim v nhng nhân viên cpădi ca mình. iu này to ra mt
không khí làm vicăgiaăđình,ăm cúng nhăhng tích ccăđn tinh thn và quan h xã
hi caănhơnăviên.ăTuyănhiênănhƠălưnhăđo có phongăcáchănƠyăthngăcóăxuăhng
quytăđnhătheoăỦămìnhăvƠăđòiăhi lòng trung thành cao. Nhng yu t này có th to ra
s ràng buc không mong munăđi vi cpădi. T nhngăsuyănghămangătínhăhaiă