BăGIÁOăDCă&ăÀOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.HCM
NGUYNăTHăKIMăANH
CÁCăYUăTăNHăHNGăNăTHÁIăăIăVIă
SăDNGăDCHăVăNGÂNăHÀNGăTRCăTUYNă
(INTERNETăBANKING)ăCAăKHÁCHăHÀNGăTRÊNă
AăBÀNăTP.HăCHÍăMINH
Chuyênăngành:ăQunătrăkinhădoanh.
Mãăs:ă60.34.01.02
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
NGIăăHNGăDNăKHOAăHC:
TS.ăBỐIăTHăTHANH
TP. HăChíăMinhă– Nmă2012
LI CM N
hoàn thành chng trình cao hc và vit lun vn này, tôi đã đc s hng
dn, dy bo và góp ý nhit tình ca Quý thy cô Trng i hc Kinh t Thành
ph H Chí Minh.
Tôi xin gi li bit n sâu sc đn Tin s Bùi Th Thanh, luôn đng viên tôi hoàn
thành chng trình hc, dành nhiu thi gian và tâm huyt đ hng dn tôi hoàn
thành lun vn này.
ng thi, tôi cng xin cám n các bn bè, đng nghip đã tham gia tho lun
nhóm, giúp tôi kho sát các khách hàng đ tôi có d liu phc v cho vic vit lun
vn.
Mc dù tôi đã có nhiu c gng đ hoàn thin lun vn bng tt c nhit huyt và
nng lc ca mình, tuy nhiên không th tránh khi nhng thiu sót, rt mong nhn
đc nhng ý kin đóng góp ca Quý thy cô và các anh ch.
Trân trng.
Nguyn Th Kim Anh
Lp cao hc Khóa 18 – Khoa Qun tr kinh doanh – Trng i hc Kinh t
TP.HCM
LI CAM OAN
Trong quá trình thc hin lun vn “ Các yu t nh hng đn thái đ đi vi s
dng dch v ngân hàng trc tuyn ca khách hàng trên đa bàn TP.HCM” tôi đã
vn dng kin thc đã hc và vi s trao đi, góp ý ca giáo viên hng dn, bn
bè, đng nghip… đ thc hin nghiên cu này.
Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cu ca tôi, các s liu và kt qu trong lun
vn này trung thc.
Thành ph H Chí Minh, ngày 25 tháng 12 nm 2012
Ngi thc hin lun vn
Nguyn Th Kim Anh
MC LC
LI CAM N
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CÁC CH VIT TT
DANH MC CÁC HỊNH V, TH
DANH MC CÁC BNG BIU
CHNG 1: TNG QUAN NGHIểN CU 1
1.1 C s hình thành đ tài 1
1.2 Mc tiêu nghiên cu 2
1.3 i tng và phm vi nghiên cu 3
1.4 Phng pháp nghiên cu 3
1.5 Ý ngha ca nghiên cu 3
1.6 Kt cu lun vn 4
CHNG 2: C S KHOA HC CA NGHIểN CU 5
2.1 Dch v ngân hàng trc tuyn (internet banking) 5
2.1.1 Ngân hàng đin t 5
2.1.2 Dch v ngân hàng trc tuyn và li ích ca nó 6
2.2 Thái đ ca khách hàng đi vi s dng dch v ngân hàng trc tuyn 9
2.2.1 Khái nim 9
2.2.2 Các yu t nh hng đn thái đ đi vi s dng dch v ngân hàng
trc tuyn ca khách hàng 10
2.3 Dch v ngân hàng trc tuyn và đc đim khách hàng ca các ngân hàng
trên đa bàn TP.HCM 16
2.3.1 Dch v ngân hàng trc tuyn trên đa bàn TP.HCM 16
2.3.2 c đim khách hàng ca các ngân hàng ti TP.HCM 19
2.3.3 xut mô hình nghiên cu và các gi thuyt nghiên cu 21
CHNG 3: THIT K NGHIểN CU 26
3.1. Quy trình nghiên cu 26
3.2. Nghiên cu đnh tính 27
CHNG 4: PHỂN TệCH D LIU NGHIểN CU 37
4.1 Thông tin v mu nghiên cu 37
4.2 ánh giá s b các thang đo 39
4.3 Phân tích hi quy 41
4.4 Kim đnh s khác bit v s đánh giá ca khách hàng đi vi các yu t
nh hng đn thái đ đi vi s dng dch v ngân hàng trc tuyn ca khách
hàng trên đa bàn TP.HCM theo đc đim cá nhân khách hàng 44
CHNG 5: THO LUN KT QU NGHIểN CU VÀ MT S HÀM ụ 49
5.1. Tho lun kt qu nghiên cu 49
5.2. Mt s hàm ý rút ra 52
5.2.1. Tng cng cm nhn v hu ích 52
5.2.2. Tng cng cm nhn v gim ri ro 53
5.2.3. Tng cng cm nhn v chi phí 54
5.2.4. Tng cng cm nhn v nim tin 54
5.2.5. Tng cng cm nhn v d s dng 55
5.3. Hn ch ca đ tài và hng nghiên cu tip 56
TÀI LIU THAM KHO
PH LC 01: THANG O ắNG DNG MỌ HỊNH CHP NHN CỌNG
NGH TRONG NGHIểN CU NGỂN HÀNG IN T VIT NAM” cA
TRNG TH VỂN ANH (2008)
PH LC 02: THANG O NIM TIN CA NGHIểN CU ắNH HNG
CA NIM TIN N S CHP NHN DCH V NGỂN HÀNG TRC
TUYN” CA KHALIL MD NOR VÀ J MICHAEL PEARSON (2007)
PH LC 03: THANG O ắD OÁN THÁI CA KHÁCH HÀNG I
VI S DNG DCH V NGỂN HÀNG TRC TUYN IRAN” CA
MOJDEH GHEZELAYAGH (2006)
PH LC 04:DÀN BÀI THO LUN NHịM
PH LC 05: BNG CỂU HI PHNG VN CHệNH THC
PH LC 06: MỌ T MU KHO SÁT
PH LC 07: PHỂN TệCH S KHÁC BIT CA CÁC NHịM
DANH MC CÁC CH VIT TT
1. IB : Dch v ngân hàng trc tuyn
2. EB (e-banking) : Dch v ngân hàng đin t
3. KMO : H s Kaiser – Mayer – Olkin
4. Sig : Mc ý ngha quan sát
5. TP.HCM : Thành ph H Chí Minh
6. NHTM : Ngân hàng thng mi
DANH MC CÁC HỊNH V, TH
Hình 2.1. Mô hình Thái đ đi vi s dng dch v ngân hàng trc tuyn 11
Hình 2.2. Mô hình nghiên cu ngân hàng đin t Vit Nam 12
Hình 2.3. Mô hình nh hng ca nim tin đn s chp nhn dch v internet
banking 14
Hình 2.4. Mô hình thái đ ca khách hàng đi vi s dng dch v ngân hàng trc
tuyn Iran 16
Hình 2.5. Mô hình lý thuyt nh hng ca các yu t đn thái đ đi vi s dng
dch v ngân hàng trc tuyn ca khách hàng 22
Hình 3.1 Quy trình nghiên cu 26
Hình 5.1: Tóm tt kt qu nghiên cu v thái đ đi vi s dng IB 52
DANH MC CÁC BNG BIU
Bng 2.1 - Tình hình cung ng dch v thanh toán qua e-banking ca các ngân
hàng trên đa bàn TP. H Chí Minh (S liu đn 31/12/2011) 19
Bng 4.1: Thông tin v mu nghiên cu theo các đc đim cá nhân ca khách hàng
37
Bng 4.2 : Kt qu đánh giá các thang đo bng Cronbach's Alpha 39
Bng 4.3: Kt qu EFA thang đo các yu t nh hng đn thái đ đi vi s
dng IB 40
Bng 4.4: Bng kim đnh h s tng quan gia các bin 41
Bng 4.5: Kt qu kim đnh đ phù hp ca mô hình hi quy 42
Bng 4.6: Tóm tt mô hình hi quy 42
Bng 4.7: Các thông s thng kê ca mô hình hi quy 43
Bng 4.8: Kt qu kim đnh các gi thuyt nghiên cu chính thc 44
Bng 4.9 : Kt qu phân tích ANOVA v s khác bit ca giá tr trung bình mu
nghiên cu theo đ tui ca khách hàng 45
Bng 4.10 : Kt qu phân tích ANOVA v s khác bit ca giá tr trung bình mu
nghiên cu theo trình đ hc vn ca khách hàng 46
Bng 4.11 : Kt qu phân tích ANOVA v s khác bit ca giá tr trung bình mu
nghiên cu theo thu nhp hàng tháng ca khách hàng 46
1
CHNG 1: TNG QUAN NGHIểN CU
1.1 C s hình thƠnh đ tƠi
Vic áp dng công ngh vào các ngành dch v đang tr thành mt xu hng mnh
m, các nhà cung cp dch v hin nay đang tp trung đu t vào công ngh nh là
mt cách đ đm bo tng lai ca h trong thi đi đin t. Vai trò ca công ngh
trong các t chc dch v, theo Kelley (1998), đc ch yu s dng đ gim chi
phí và loi b s không chc chn. Trong lnh vc dch v, công ngh đã đc s
dng đ tiêu chun hóa các dch v bng cách gim giao din nhân viên / khách
hàng (Quinn, 1996). Xu hng này đt ra mt s vn đ quan trng v tác đng
công ngh lên cht lng dch v và mc đ hài lòng ca khách hàng.
Môi trng ngày càng cnh tranh trên th trng dch v tài chính đã dn đn áp lc
phát trin và s dng các kênh phân phi thay th. Mt trong các kênh phân phi
mi nht là dch v ngân hàng trc tuyn (internet banking). Dch v ngân hàng
trc tuyn đc s dng đ mô t vic cung cp thông tin hoc dch v ca mt
ngân hàng cho khách hàng ca mình, thông qua mt trang trên World Wide Web
(WWW). Dch v ngân hàng trc tuyn cung cp cho ngân hàng c hi đ đáp ng
tt hn nhu cu ca khách hàng thông qua s tng tác nâng cao, khai thác d liu
và tu bin theo yêu cu khách hàng (Mols, 1999). Bng cách s dng Internet, các
ngân hàng có th cung cp mt s dch v, chng hn nh to mt tài khon, chuyn
tin, thanh toán hóa đn và các dch v qun lý tin bc 24 gi mt ngày.
Chúng ta có th ngh rng dch v ngân hàng trc tuyn là vic thêm giá tr cho sn
phm ngân hàng hin có bng cách thay th hoc b sung cho các tng tác cá nhân
vi đi ng nhân viên phc v bng các gii pháp công ngh (Jun & Cai, 2001).
Các dch v da trên Internet đc cho là tt hn cho nhng nhà cung cp thông
qua các kênh thông thng vì s tin li ca nó, chi phí tng đi thp và mc đ
linh hot cao theo yêu cu khách hàng.
Thi gian, s riêng t, s kim soát và chi phí là nhng khía cnh quan trng mà
khách hàng đang quan tâm đn. Mi ngi đang tr nên bn rn và vì th đang tìm
kim đ thc hin các giao dch ti mt thi đim thun tin ca h. Vì vy, khách
2
hàng thích dch v ngân hàng trc tuyn thay vì ngân hàng truyn thng.
Jayawardhena & Foley (2000) cho rng dch v ngân hàng trc tuyn cho phép các
ngân hàng giao nhim v cho khách hàng. Nhiu trong s các nhim v truyn
thng đc thc hin bi các nhân viên ti quy ca ngân hàng bây gi có th đc
chuyn giao cho khách hàng. Ví d, nu mt khách hàng thc hin chuyn tin gia
các tài khon ca h, hoc tr tin cho mt hóa đn bng cách s dng dch v ngân
hàng trc tuyn, h đang thc hin mt nhim v mà có th đã đc thc hin bi
mt nhân viên ngân hàng ti quy giao dch ca ngân hàng. Khách hàng an tâm bit
rng các chi tit giao dch là chính xác nhng gì h mun, tit kim thi gian đi li,
thông tin cá nhân ca h đc bo mt và chi phí cho dch v rt thp.
Mt doanh nghip ph thuc vào khách hàng ca h. Trong thc t khách hàng là
sinh k ca các t chc kinh doanh. S hài lòng ca khách hàng đã luôn luôn đc
gi đnh nh mt điu kin cn thit cho s thành công ca t chc (Molla và licker
nm 2001). Thu thp và theo dõi phn hi ca khách hàng cho phép ngân hàng phân
tích, đánh giá và nâng cp dch v và sn phm ca h khi cn thit đ duy trì và
nâng cao nng lc cnh tranh. Vì lý do đó, tác gia cho rng thi đim hin ti vic
thc hin đ tài nghiên cu “Các yu t nh hng đn thái đ đi vi s dng
dch v ngân hàng trc tuyn (internet banking) ca khách hàng trên đa bàn
TP.HCM” có ý ngha đc bit quan trng đi vi các ngân hàng đang trin khai
dch v ngân hàng trc tuyn trên đa bàn TP.HCM.
Tác gi hy vng nghiên cu này s cho phép các ngân hàng đang trin khai dch v
ngân hàng trc tuyn trên đa bàn TP.HCM có cái nhìn tòan din v các yu t nh
hng đn ý đnh đi vi s dng dch v ngân hàng trc tuyn ca khách hàng, đt
c s khoa hc cho các nhà qun lý ngân hàng hoch đnh các gii pháp nâng cao
cht lng dch v nhm thu hút thêm nhiu khách hàng s dng dch v ngân hàng
trc tuyn.
1.2 Mc tiêu nghiên cu
- Xác đnh các yu t nh hng đn thái đ đi vi s dng dch v ngân
hàng trc tuyn ca khách hàng trên đa bàn TP.HCM.
3
- Xây dng và kim đnh mô hình thang đo các yu t nh hng đn thái đ
đi vi s dng dch v ngân hàng trc tuyn ca khách hàng.
- xut mt s hàm ý rút ra t kt qu nghiên cu cho các nhà cung cp dch
v ngân hàng trc tuyn trên đa bàn TP.HCM.
1.3 i tng vƠ phm vi nghiên cu
- i tng nghiên cu: là các yu t nh hng đn thái đ đi vi s dng
dch v ngân hàng trc tuyn ca khách hàng.
- i tng kho sát: là các khách hàng cá nhân ca các ngân hàng trên đa
bàn TP.HCM đã s dng hoc cha s dng dch v ngân hàng trc tuyn.
- Phm vi nghiên cu: là các lý thuyt, các nghiên cu v các yu t nh
hng đn thái đ đi vi s dng dch v ngân hàng trc tuyn ca khách hàng
trên đa bàn TP.HCM.
1.4 Phng pháp nghiên cu
Nghiên cu s dng ch yu các phng pháp nh sau:
- Phng pháp h thng hóa, khái quát hóa, t duy h thng đc s dng
trong chng 1 và chng 2 đ tng kt các lý thuyt và các nghiên cu v các yu
t nh hng đn thái đ đi vi s dng dch v ngân hàng trc tuyn ca khách
hàng.
- Phng pháp nghiên cu đnh tính: đc s dng trong chng 3 đ khám
phá, điu chnh, b sung các yu t nh hng đn thái đ đi vi s dng dch v
ngân hàng trc tuyn ca khách hàng.
- Phng pháp nghiên cu đnh lng: đc s dng chng 3 và chng 4
vi các k thut Cronbach’s Alpha, phân tích h s khám phá (EFA) và phân tích
hi quy đ đánh giá đ tin cy các thang đo và kim đnh mô hình nghiên cu và
các gi thuyt nghiên cu.
1.5 ụ ngha ca nghiên cu
V mt lỦ thuyt
- H thng hóa và b sung phát trin lý thuyt v các yu t nh hng đn
thái đ đi vi s dng dch v ngân hàng trc tuyn ca khách hàng.
4
- Phát trin thang đo các yu t nh hng đn thái đ đi vi s dng dch v
ngân hàng trc tuyn ca khách hàng.
V mt thc tin
- Giúp các nhà nghiên cu, nhà qun lý có cái nhìn đy đ và tòan din v các
yu t nh hng đn thái đ đi vi s dng dch v ngân hàng trc tuyn ca
khách hàng, đt c s cho vic hoch đnh các chin lc thu hút khách hàng và
phát trin dch v này.
1.6 Kt cu lun vn
Nghiên cu này chia làm 5 chng nh sau:
- Chng 1: Tng quan v nghiên cu
- Chng 2: C s khoa hc ca nghiên cu
- Chng 3: Thit k nghiên cu
- Chng 4: Phân tích d liu nghiên cu
- Chng 5: Tho lun kt qu nghiên cu và mt s hàm ý
5
CHNG 2: C S KHOA HC CA NGHIểN CU
2.1 Dch v ngơn hƠng trc tuyn (internet banking)
2.1.1 Ngơn hƠng đin t
Dch v ngân hàng đin t (Electronic Banking vit tt là E-Banking) là s kt hp
gia mt s hot đng dch v ngân hàng truyn thng vi công ngh thông tin và
đin t vin thông. C th hn, E-Banking là mt h thng phn mm tin hc cho
phép khách hàng có th tìm hiu thông tin hay thc hin mt s giao dch ngân hàng
thông qua phng tin đin t (công ngh thông tin, đin t, k thut s, t tính,
truyn dn không dây, quang hc, đin t hoc công ngh tng t).
Các loi hình dch v ngân hàng đin t
Dch v Ngơn hƠng trc tuyn (Internet banking) giúp khách hàng thc hin các
giao dch vi ngân hàng qua mng Internet. tham gia, khách hàng truy cp vào
website ca ngân hàng và thc hin giao dch, truy cp thông tin cn thit. Khách
hàng cng có th truy cp vào các website khác đ mua hàng và thc hin thanh
toán vi ngân hàng.
Dch v Telephone banking: khách hàng s gi đin thoi đn trung tâm cung cp
dch v bng mt (hoc nhiu) s đin thoi đc cung cp. đc chng thc là
khách hàng hp l, khách hàng s phi np mã s nhn dng cá nhân (PIN) hoc
mt khu bng cách s dng các phím trên đin thoi. Thông thng, dch v ngân
hàng qua đin thoi ch đáp ng mt s dch v ngân hàng c bn nh kim tra s
d tài khon hoc báo cáo chi tiêu ca khách hàng.
Dch v PC banking: đ thc hin dch v này, khách hàng phi đc trang b máy
tính vi cu hình phù hp, thit b điu bin/gii bin (modem), đng đin thoi
truy cp và đc bit là phi có chng trình phn mm đc cài đt trên máy, tng
thích vi phn mm cung cp dch v. Khách hàng s quay s trc tip đ kt ni
vi trung tâm cung cp dch v qua đng đin thoi thông thng. Sau khi thc
hin các bc chng thc (nhp s PIN hoc mt khu giao dch), khách hàng s có
quyn thc hin các giao dch ngân hàng t máy tính cá nhân.
6
Dch v Mobile banking: đây là loi hình dch v ngân hàng hin đi da trên
công ngh vin thông không dây ca mng di đng (mobile network) bao gm vic
thc hin dch v ngân hàng bng cách kt ni đin thoi di đng (mobile phone)
vi trung tâm cung cp dch v ngân hàng đin t (tng t nh home/PC banking)
và kt ni Internet trên đin thoi di đng s dng giao thc truyn thông WAP
(Wireless Application Protocol). Dch v ngân hàng qua mng vin thông không
dây yêu cu khách hàng cn đc trang b thit b kt ni thích hp (đin thoi di
đng hin đi s dng công ngh WAP, đa bng tn ) và đc cài đt chng trình
phn mm phù hp.
Máy rút rin t đng - ATM (Automated Teller Machine): Khách hàng dùng th
tín dng (credit card) hoc th ghi n trc tip(direct debit card) đ rút tin mt.
Máy rút tin t đng s chng thc th sau khi ngi s dng np mã s nhn dng
cá nhân (Personal Identity Number – PIN). hn ch ri ro trong trng hp b
mt th và l mã s nhn dng cá nhân,khách hàng và ngân hàng có th điu chnh
hn mc rút tin mt ph thuc vào s d trong tài khon thanh toán ca khách
hàng. Mi ngân hàng thng đa ra các loi máy ATM riêng ca ngân hàng mình.
Khách hàng rút tin ti các máy ATM ca ngân hàng mà mình có tài khon. Tuy
nhiên, khách hàng cng có th rút tin t máy ATM ca ngân hàng khác nhng phi
tr mt mc phí.
Th thông minh (Smart Cards): th nha có cha các vi mch cho phép d liu
đc lu trên chúng. Th thông minh đc s dng đ mua hàng trên mng, thanh
toán khi mua các sn phm và dch v, thu chi, np tin mt, rút tin mt,….
2.1.2 Dch v ngơn hƠng trc tuyn vƠ li ích ca nó
2.1.2.1 Dch v ngơn hƠng trc tuyn
Dch v ngân hàng trc tuyn là dch v ngân hàng đin t dùng đ truy vn thông
tin tài khon và thc hin các giao dch chuyn khon, thanh toán qua mng
Internet. Dch v ngân hàng trc tuyn cho phép khách hàng thc hin giao dch
trc tuyn mà không cn đn ngân hàng. Ch cn mt chic máy vi tính hoc đin
thoi di đng có kt ni Internet và mã truy cp do ngân hàng cung cp, khách hàng
7
đã có th thc hin các giao dch vi ngân hàng mi lúc mi ni mt cách an toàn
và bo mt.
Dch v ngân hàng trc tuyn cung cp đn khách hàng các tin ích sau:
Qun lý thông tin tài khon (tin gi thanh toán, tin gi tit kim, tin vay):
truy vn s d, sao kê giao dch.
Chuyn khon trong ni b ngân hàng hoc liên ngân hàng.
Chuyn tin nhn bng CMND/H chiu: trong và ngoài h thng.
Thanh toán hóa đn dch v (tin đin, tin nc, tin đin thoi, tin
internet).
Thanh tóan trc tuyn (phí bo him, mua vé máy bay, thanh tóan qua các
cng thanh tóan trc tuyn).
ng ký vay vn trc tuyn
2.1.2.2 Li ích dch v ngơn hƠng trc tuyn
Li ích ca ngơn hƠng
Tit kim chi phí, tng doanh thu: phí giao dch dch v ngân hàng trc tuyn đc
đánh giá là mc rt thp so vi giao dch truyn thng, t đó góp phn gim chi
phí hot đng cho ngân hàng.
a dng hóa dch v, sn phm: ngân hàng có th phát trin thêm nhiu dch v mi
thông qua ngân hàng trc tuyn đ đáp ng nhu cu ngày càng đa dng ca khách
hàng nh mua hàng trc tuyn, thanh tóan tin đin, gi tit kim online, vay vn
online, …
M rng phm vi hot đng, tng kh nng cnh tranh: dch v ngân hàng trc
tuyn là mt gii pháp ca ngân hàng đ nâng cao cht lng dch v và hiu qu
hot đng, qua đó nâng cao kh nng cnh tranh ca ngân hàng. Dch v ngân hàng
trc tuyn còn giúp các ngân hàng thng mi m rng phm vi hot đng đn các
vùng min cha có các chi nhánh, phòng giao dch. Dch v ngân hàng trc tuyn
cng là công c qung bá, khuych trng thng hiu ca ngân hàng mt cách
sinh đng, hiu qu.
8
Tng kh nng chm sóc và thu hút khách hàng: chính s tin ích có đc t công
ngh ng dng, t phn mm, t nhà cung cp dch v mng, dch v ngân hàng
trc tuyn đã thu hút và gi khách hàng s dng, quan h giao dch vi ngân hàng,
tr thành khách hàng truyn thng ca ngân hàng. Kh nng phát trin, cung ng
các tin ích dch v cho nhiu đi tng khách hàng, nhiu lnh vc kinh doanh ca
dch v ngân hàng trc tuyn là rt cao.
Li ích ca khách hƠng
Tit kim chi phí, tit kim thi gian: khách hàng s dng dch v ngân hàng trc
tuyn s không mt thi gian và chi phí đ di chuyn đn các đa đim ca ngân
hàng, ngi ch đn lt phc v nh các giao dch truyn thng. Dch v ngân hàng
trc tuyn vi các thao tác đn gin, d thc hin, thi gian thc hin mt giao dch
trung bình mt t 1-3 phút, do đó khách hàng có th linh hot gii quyt các công
vic ca mình, không phi tn nhiu thi gian và chi phí. Bên cnh đó, phí giao
dch qua ngân hàng trc tuyn thp hn phí giao dch ti quy, giúp khách hàng tit
kim đc chi phí, nh vy công vic ca khách hàng đt hiu qu cao hn.
Thun tin vƠ hiu qu hn: dch v ngân hàng trc tuyn là mt kênh giao dch
phc v 24/7 và bt k đâu có ni mng internet, giao dch đc thc hin ngay
lp tc thông qua mng internet giúp khách hàng thun tin khi phi thanh tóan gp
hoc ti đa phng không có tr s ca ngân hàng đang giao dch. Khi s dng
dch v ngân hàng trc tuyn là khách hàng t phc v mình, tránh phi tip xúc
vi nhân viên ngân hàng và ngi khác cng không th bit đc hành vi giao dch
ca khách hàng.
An tòan hn: khách hàng thc hin giao dch trên ngân hàng trc tuyn s tng tính
bo mt, riêng t, giao dch nhanh và chun xác, tránh tht thoát tin bc do cp
git hay đánh ri tin khi thc hin giao dch ngân hàng theo kiu truyn thng.
Dch v ngân hàng trc tuyn còn giúp cho khách hàng ít gp phi sai sót do đin
quá nhiu chng t nh các giao dch truyn thng.
Nhiu tin ích hp dn: dch v ngân hàng trc tuyn có nhiu sn phm, dch v
tin ích, giúp khách hàng ngi nhà vn có th mua sm, thanh tóan các hóa đn
9
chi phí sinh hot. Khi mua sm hoc thanh tóan qua dch v ngân hàng trc tuyn,
khách hàng cn có th nhn đc các u đãi nh gim giá sn phm, dch v; nhn
các u đãi khi có chng trình khuyn mãi và tích ly đim đ nhn đc các phn
quà tng hp dn.
2.2 Thái đ ca khách hƠng đi vi s dng dch v ngơn hƠng trc tuyn
2.2.1 Khái nim
Thái đ ca khách hàng là phn ng tình cm, là s đng tình, mong mun đc s
dng, s hu hay phn đi, t chi ca khách hàng đi vi hàng hóa, dch v mà h
có nhu cu mua sm hoc s dng.
Thái đ là mt trong nhng yu t c bn nh hng đn d đnh và t đó nh
hng đn hành vi ca khách hàng. Do đó, nó thu hút s chú ý đáng k t các nhà
nghiên cu kho sát hành vi ca khách hàng các ngân hàng.
Theo Venkatesh và cng s - 2003, thái đ đi vi dch v ngân hàng trc tuyn
đc đnh ngha là phn ng tình cm ca mt cá nhân đi vi s dng Internet cho
các hot đng giao dch ngân hàng ca mình. Fishbein và Ajzen (1975), lp lun
rng thái đ đi vi hành vi đc to thành nim tin v vic tham gia vào các hành
vi và các đánh giá liên quan đn ca nim tin. H xác đnh thái đ nh là mt "cm
xúc cá nhân tích cc và tiêu cc v vic thc hin hành vi mc tiêu. Lý thuyt thái
đ cho rng, nu thái đ ca mt ngi thun li hn đi vi mt sn phm hoc
dch v, nhiu kh nng ngi đó s mua hoc s dng sn phm/dch v đó (Ajzen
và Fishbein, 1980). Thái đ đc cho là phát trin theo thi gian thông qua mt quá
trình hc tp b nh hng bi nhóm tham kho, kinh nghim trong quá kh và tính
cách (Assael, 1981).
10
2.2.2 Các yu t nh hng đn thái đ đi vi s dng dch v ngơn hƠng
trc tuyn ca khách hƠng
2.2.2.1 Nghiên cu “Nhn thc ca khách hàng v giá tr thng mi đin t:
trng hp ca dch v ngân hàng trc tuyn” ca Rahmath Safeena,
Abdullah và ảema Date (2010)
S chp nhn ca khách hàng là mt vn đ rt qua trng trong vic phát trin các
dch v đin t, do đó cn thit phi có nghiên cu v đo lng nh hng ca dch
v đin t đn cm nhn cht lng dch v và s hài lòng ca khách hàng. Nghiên
cu này xác đnh quan đim ca khách hàng v vic chp nhn ngân hàng trc
tuyn. Nghiên cu kim tra tác đng ca nhn thc hu ích, nhn thc d s dng,
nhn thc ca khách hàng và ri ro v thái đ chp nhn dch v ngân hàng trc
tuyn ca khách hàng.
Kt qu ca nghiên cu cho thy cm nhn v s hu ích, d s dng và s nhn
thc nh hng tích cc đn thái đ đi vi s dng dch v ngân hàng trc tuyn,
trong khi nhn thc ri ro nh hng tiêu cc đn thái đ đi vi s dng dch v
ngân hàng trc tuyn. Trong đó:
Hu ích: là mc đ mà mt ngi tin rng bng cách s dng mt h thng c th
s nâng cao hiu sut công vic ca mình.
S nhn thc ca khách hƠng: nhn thc ca mt ngi v các giá tr sn có ca
sn phm dch v, v li th tng đi ca sn phm dch v so vi các sn phm
dch khác.
Ri ro: phn ánh s tin tng ch quan ca mt cá nhân v nhng hu qu tiêu cc
có th có ca mt s loi hành đng theo k hoch hoc hành vi, do s không chc
chn.
Kt qu nghiên cu đã đt đc mc tiêu ban đu đt ra. T kt qu nghiên cu này
đã giúp cho các ngân hàng n có cái nhìn tng quan v các yu t nh hng
đn thái đ đi vi s dng ngân hàng trc tuyn đ t đó có các gii pháp nhm
thu hút thêm nhiu khách hàng s dng dch v.
11
Hình 2.1. Mô hình Thái đ đi vi s dng dch v ngơn hƠng trc tuyn
(Ngun: Rahmath Safeena, Abdullah và Hema Date - JIBC tháng 4/2010, vol.15, s
1)
2.2.2.2 Nghiên cu “ng dng mô hình chp nhn công ngh trong nghiên cu
ngân hàng đin t (e-banking) Vit Nam” ca Trng Th Vân Anh (2008)
So vi nhng nm trc, vic thanh toán qua phng tin đin t và nhng kênh
tng tác truyn thông Vit Nam đang phát trin rt nhanh. Tuy nhiên, khách
hàng phn ln vn còn dè dt, thm dò và s dng hn ch vì ngân hàng đin t còn
mi m, l lm hay nói cách khác thiu s chp nhn công ngh t phía khách hàng.
Chính vì vy vic trin khai mt mô hình nghiên cu mc chp nhn công ngh là
thc s cn thit trong hot đng ngân hàng đin t ti Vit Nam. Mc tiêu ca
nghiên cu là xác đnh các nhân t nh hng đn d đnh s dng ngân hàng đin
t và mc đ nh hng ca nhng nhân t này, t đó đa ra hàm ý cho công tác
qun lý và trin khai ngân hàng đin t ti Vit Nam.
Kt qu ca nghiên cu cho thy nhân t ri ro cm nhn b loi b, các nhân t đc
đim cá nhân, s t ch, s thun tin, li ích cm nhn, d s dng cm nhn có
nh hng đn thái đ, t đó nh hng đn d đnh s dng và s dng thc s
ngân hàng đin t. Trong đó:
c đim cá nhơn: đc đim cá nhân ca mt ngi (tui tác, trình đ, thu nhp)
s nh hng đn thái đ đi vi s dng ngân hàng đin t ca ngi đó.
S nhn
thc
Thái đ đi
vi s dng
dch v IB
D s dng
Hu ích
Ri ro
12
Ri ro cm nhn: là bt trc mà khách hàng đi mt khi h không th lng trc
hu qu ca quyt đnh s dng. Khách hàng b nh hng bi các ri ro mà h
nhn thc, cho dù ri ro đó có tn ti hay không.
S t ch: là kh nng s dng máy tính ca cá nhân.
S thun tin: là vic khách hàng cm thy thoi mái v vic đng nhp/thoát khi
h thng, đa đim giao dch, thi gian giao dch,…
S d s dng cm nhn: Ngi s dng cm thy h thng là d dàng s dng.
ệch li cm nhn: Ngi s dng cm thy h thng là hu ích khi nh đó h thc
hin giao dch nhanh hn, nâng cao hiu qu công vic.
Kt qu nghiên cu đã đáp ng đc mc tiêu ban đu đ ra. Kt qu ca nghiên
cu này đã giúp các ngân hàng ti Vit Nam nm bt đc hành vi ca khách hàng
đi vi ngân hàng đin t, t đó đt ra các gii pháp nâng cao cht lng dch v,
to ra li th cnh tranh và to đà cho s phát trin và hi nhp kinh t quc t.
Hình 2.2. Mô hình nghiên cu ngơn hƠng đin t Vit Nam
(Ngun: Trng Th Vân Anh - Tuyn tp báo cáo “Hi ngh sinh viên nghiên cu
khoa hc” ln th 6 – 2008)
2.2.2.3 Nghiên cu “nh hng ca nim tin đn s chp nhn dch v ngân hàng
trc tuyn” ca Khalil Md Nor và J Michael Pearson (2007)
Nghiên cu này kim tra các yu t nh hng đn thái đ mun s dng dch v
internet banking, t đó thái đ nh hng đn d đnh s dng dch v internet
banking ca khách hàng. Kt qu ca nghiên cu cho thy các yu t nim tin, hu
Li ích cm
nhn
D s dng
cm nhn
Thá
i đ
D
đnh
S dng
EB
c đim cá
nhân
Ri ro cm
nhn
S t ch
S thun
tin
13
ích, và d s dng nh hng tích cc đn thái đ mun s dng dch v internet
banking, còn các yu t kh nng tng thích và th nghim không nh hng
nhiu đn thái đ mun s dng dch v internet banking.
Nim tin: là sn sàng thc hin các giao dch ngân hàng trên Internet, hy vng rng
ngân hàng s thc hin đy đ ngha v ca mình, không ph thuc vào kh nng
ca khách hàng giám sát và kim soát hành đng ca ngân hàng.
Hu ích: là mc đ mà mt ngi tin rng bng cách s dng mt h thng c th
s nâng cao hiu sut công vic ca mình.
Tng thích: là mc đ mà mt s đi mi đc coi là phù hp vi các giá tr hin
có, kinh nghim trong quá kh, và nhng nhu cu tim nng.
D s dng: là mc đ mà mt ngi tin rng bng cách s dng mt h thng c
th s không cn phi n lc.
Th nghim: là mc đ mà mt dch v mi có th đc th nghim trên c s hn
ch.
Nghiên cu này đã tìm thy yu t nim tin có nh hng đáng k đn thái đ đi
vi chp nhn ngân hàng trc tuyn, đóng góp tích cc cho các ngân hàng
Malaysia trong vic đa ra các chin lc đ phát trin dch v này. khuyn
khích khách hàng chp nhn ngân hàng trc tuyn, các ngân hàng cn phát trin các
chin lc có ci thin nim tin ca khách hàng trong nn tng công ngh.
14
Hình 2.3. Mô hình nh hng ca nim tin đn s chp nhn dch v internet
banking
(Ngun: Khalil Md Nor và J Michael Pearson (JIBC tháng 8/2007, vol.12, s 2)
2.2.2.4 Nghiên cu “D đoán thái đ ca khách hàng đi vi s dng dch v ngân
hàng trc tuyn Iran” ca Mojdeh Ghezelayagh (2006)
Nghiên cu này xem xét tình hình dch v ngân hàng trc tuyn. Mc đích ca
nghiên cu là xác đnh tình hình hin ti ca dch v ngân hàng tuyn ba ngân
hàng ln Iran. Nghiên cu d đoán thái đ ca khách hàng đi vi mt dch v
công ngh mi nhm giúp các nhà qun lý ngân hàng đa ra các quyt đnh đ thu
hút khách hàng.
Kt qu ca nghiên cu cho thy cm nhn v s hu ích và cm nhn ri ro có nh
hng đn thái đ đi vi s dng dch v ngân hàng trc tuyn, trong khi nhn
thc d s dng, s tng tác và nhn thc v chi phí không có nh hng đn thái
đ đi vi s dng dch v ngân hàng trc tuyn. Trong nghiên cu này:
D s dng: là mc đ mà mt ngi tin rng bng cách s dch v ngân hàng trc
tuyn s không cn phi n lc.
Nim tin
Hu ích
Tng
thích
D s
dng
Thái đ mun s
dng IB
Th
nghim
D đnh s dng
IB
15
Hu ích: là mc đ mà mt ngi tin rng bng cách s dng dch v ngân hàng
trc tuyn s nâng cao hiu sut công vic ca mình.
S tng tác: liên h ca cá nhân vi nhng ngi khác trong khi thc hin giao
dch.
Ri ro: khi s dng mt sn phm dch v, khách hàng s tìm ra đ thông tin đ
gim bt hu qu tiêu cc khi thc hin, ch yu da vào kinh nghim riêng ca h.
Chi phí: là mc đ mà mt ngi tin rng s dng dch v ngân hàng trc tuyn s
giúp h tit kim đc chi phí.
Kt qu nghiên cu đã đáp ng đc mc tiêu ban đu đt ra. Kt qu nghiên cu
này giúp cho các ngân hàng ti Iran có cái nhìn tng quan v mc đ nh hng ca
các yu t tác đng đn thái đ đi vi s dng dch v ngân hàng trc tuyn, t đó
đ xut các gii pháp phát trin dch v ngân hàng trc tuyn Iran.
16
Hình 2.4. Mô hình thái đ ca khách hƠng đi vi s dng dch v ngơn hƠng
trc tuyn Iran
(Ngun: Mojdeh Ghezelayagh, 2006)
Tóm li, qua các nghiên cu trên đây cho thy có s tng đng gia kt qu các
nghiên cu. Các nghiên cu này đu xác đnh d s dng, hu ích, ri ro là nhng
yu t ch đo nh hng đn thái đ ca khách hàng đi vi s dng dch v ngân
hàng trc tuyn, trong khi các yu t s nhn thc, nim tin, tng thích, s tng
tác, th nghim không nht thit nh hng đn thái đ ca khách hàng đi vi s
dng dch v ngân hàng trc tuyn mi trng hp.
2.3 Dch v ngơn hƠng trc tuyn vƠ đc đim khách hƠng ca các ngơn
hƠng trên đa bƠn TP.HCM
2.3.1 Dch v ngơn hƠng trc tuyn trên đa bƠn TP.HCM
Theo điu tra ca Công ty comScore v lng khách hàng s dng dch v ngân
hàng trc tuyn. Trong vòng 1 nm t tháng 1/2010 - 1/2011, khu vc ông Nam Á
có s tng trng mnh m, trong đó phi k đn Indonesia, Vit Nam và
Philippines. Theo đó, s lng khách hàng truy cp vào các trang web ngân hàng
D s
dng
Hu ích
S tng
tác
Ri ro
Thái đ đi vi
s dng IB
Chi phí