B GÍO DC V̀ ̀O TO
TRNGăA
IăHO
CăKINHăTÊ
ăTP.HÔ
ăCHI
ăMINH
PHMăTHăKINăPHNG
NÂNGăCAOăCHTăLNGăDCHăVă
NGÂNăHÀNGăINăTăTIăNGÂNăHÀNGă
THNGăMIăCăPHNăÁăCHÂUă(ACB)
LUÂ
NăVNăTHA
CăSI
KINHăTÊ
CHUYÊNăNGA
NHă: KINHăTÊ
ăTA
IăCHI
NH-NGÂNăHA
NG
M̃ăSă: 60.31.12
NG
IăH
NGăDÂ
Nă:PGS.TS TRNăHOÀNGăNGÂN
TP.HCM , Nmă2012
MC LC
Trang
TRANG PH BÌA
LI CM N
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CÁC CH VIT TT
DANH MC BNG BIU, HÌNH V
PHN M U
CHNG 1: TNG QUAN V CHT LNG DCH V
NGÂN HÀNG IN T 1
1.1 Tng quan v dch v ngân hàng đin t 1
1.1.1 Khái nim v dch v NHT 1
1.1.2 Vai trò ca dch v NHT 1
1.1.3 Tính u vit ca dch v NHT 3
1.1.4 Ri ro trong hot đng NHT 5
1.1.4.1 Ri ro an toàn bo mt 5
1.1.4.2 Ri ro thit k, lp đt và vn hành, bo trì h thng 5
1.1.4.3 Ri ro đi tác 5
1.1.4.4 Ri ro công ngh 6
1.1.4.5 Ri ro nhm ln 6
1.1.4.6 Ri ro lut pháp 6
1.1.4.7 Ri ro danh ting 6
1.1.5 Các dch v ngân hàng đin t 7
1.1.5.1 Dch v ngân hàng qua mng ( internet-banking) 7
1.1.5.2 Dch v ngân hàng t đng qua đin thoi (phone-banking) 7
1.1.5.3 Dch v ngân hàng ti nhà (Home-banking) 8
1.1.5.4 Dch v ngân hàng qua mng di đng ( Mobile-banking) 8
1.1.5.5 Call center 9
1.1.5.6 Kiosk ngân hàng 9
1.2 Nhng vn đ c bn v cht lng dch v ngân hàng đin t 9
1.2.1 Khái nim v cht lng dch v 9
1.2.1.1 Dch v và mt s đc đim 9
1.2.1.2 Khái nim v cht lng dch v 10
1.2.2 Mi quan h gia cht lng dch v và s tha mãn ca khách hàng
13
1.2.3 Cht lng dch v NHT 14
1.2.4 o lng cht lng dch v NHT 18
1.2.5 S cn thit phi nâng cao cht lng dch v NHT 21
1.3 Kinh nghim v nâng cao cht lng dch v NHT ca mt s Ngân
hàng trên trên gii và bài hc kinh nghim cho Ngân hàng Vit Nam 22
1.3.1 Kinh nghim v nâng cao cht lng dch v NHT ca mt s Ngân
hàng trên trên gii 22
1.3.2 Bài hc kinh nghim v nâng cao cht lng dch v NHT cho các
NHTM Vit Nam 24
KT LUN CHNG 1 25
CHNG 2 : THC TRNG CHT LNG DCH V
NGÂN HÀNG IN T TI NH TMCP Á CHÂU (ACB) 26
2.1 Gii thiu v Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) 26
2.1.1 Gii thiu s lc v Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) 26
2.1.2 ánh giá chung v nng lc và cht lng sn phm dch v ca ACB 27
2.2 Thc trng cht lng dch v ngân hàng đin t ti ACB 28
2.2.1 Gii thiu Trung tâm NHT ca ACB 28
2.2.2 Các dch v NHT đang đc trin khai ti ACB 29
2.2.2.1 Dch v ACB online 29
2.2.2.2 Dch v Phone-banking 32
2.2.2.3 Dch v Mobile-banking 32
2.2.2.4 Dch v thanh toán tin t đng 33
2.2.2.5 Dch v Callcenter (247) 33
2.2.3 Kt qu hot đng kinh doanh dch v NHT ti ACB trong thi gian qua
34
2.3 Phân tích các nhân t tác đng đn cht lng dch v NHT ti ACB . 37
2.3.1 Mng li kênh phân phi 38
2.3.2 Công ngh ngân hàng 38
2.3.3 Nhân lc 40
2.3.3.1 S lng và trình đ nhân s 40
2.3.3.2 Quy trình tuyn dng 41
2.3.3.3 Chính sách đào to 42
2.3.3.4 Chính sách khen thng, ch đ đãi ng 43
2.3.4 Công tác t chc, qun lý hot đng kinh doanh dch v NHT 44
2.3.4.1 Chính sách chm sóc và phát trin nn khách hàng 44
2.3.4.2 Chính sách qun lý ri ro trong hot đng NHT 46
2.3.4.3 Công tác phát trin sn phm dch v NHT 48
2.3.4.4 Hot đng bán hàng và marketing dch v NHT 49
2.3.4.5 Công tác kim tra, kho sát tiêu chun cht lng dch v 51
2.3.5 Nng lc tài chính và thng hiu ca ACB 52
2.4 ánh giá cht lng dch v NHT ti ACB thông qua ý kin ca khách
hàng 55
2.4.1 So sánh các tin ích ca dch v NHT ca ACB và mt s Ngân hàng
khác 55
2.4.2 ánh giá cht lng dch v NHT ti ACB thông qua ý kin ca khách
hàng 58
2.5 Nhn xét v cht lng dch v NHT ca ACB 65
2.5.1 Nhng kt qu đt đc v cht lng dch v NHT 65
2.5.2 Nhng hn ch v cht lng dch v NHT ca ACB 67
2.5.3 Nguyên nhân ca hn ch 68
KT LUN CHNG 2 71
CHNG 3: GII PHÁP NÂNG CAO CHT LNG DCH
V NGÂN HÀNG IN T TI NGÂN HÀNG TMCP Á
CHÂU (ACB) 72
3.1 nh hng phát trin ca Ngân hàng ACB trong thi gian ti 72
3.1.1 nh hng phát trin chung 72
3.1.2 nh hng phát trin dch v NHT đn nm 2020 73
3.2 Gii pháp nâng cao cht lng dch v NHT ti NH TMCP ACB 74
3.2.1 u t phát trin công ngh hin đi 77
3.2.2 Nâng cao cht lng ngun nhân lc 79
3.2.2.1 Hoàn thin quy trình tuyn dng 79
3.2.2.2 Nâng cao cht lng công tác đào to 80
3.2.2.3 Xây dng chính sách đãi ng nhân viên hp lý 81
3.2.3 Nhóm gii pháp nâng cao cht lng t chc qun lý hot đng kinh
doanh dch v NHT 83
3.2.3.1 Tng cng chm sóc và phát trin nn khách hàng 83
3.2.3.2 Hoàn thin mô hình t chc qun lý kinh doanh kênh phân phi
NHT 84
3.2.3.3 Gii pháp hn ch ri ro trong vic cung cp dch v NHT 85
3.2.3.4 Cung cp sn phm dch v NHT đa dng vi mc giá cnh tranh 89
3.2.3.5 y mnh hot đng bán hàng và marketing dch v NHT 91
3.2.3.6 Xây dng nâng cp website hin đi 93
3.2.3.7 Xây dng các tiêu chun cht lng dch v 95
3.2.3.8 Nâng cao cht lng công tác kim tra kho sát cht lng dch v . 95
3.2.4 Gii pháp nâng cao nng lc tài chính và phát trin thng hiu ACB 96
3.2.4.1 Gii pháp nâng cao nng lc tài chính 96
3.2.4.2 Gii pháp phát trin thng hiu ACB 98
3.3 Mt s kin ngh vi Chính ph, NHNN và c quan qun lý 100
KT LUN CHNG 3 102
KT LUN
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
Ph lc 1: Mã hóa d liu
Ph lc 2: Thng kê mu nghiên cu
Ph lc 3: Phân tích thng kê mô t (SPSS)
Ph lc 4: Kim đnh thang đo Cronbach's Alpha
Ph lc 5: Phân tích nhân t khám phá EFA ln 1
Ph lc 6: Phân tích nhân t khám phá EFA ln 2
Ph lc 7: Phân tích nhân t khám phá EFA ln 3
Ph lc 8: Phân tích hi quy tuyn tính bi
Ph lc 9: Mu phiu câu hi kho sát
DANH MC CÁC CH VIT TT
ACB : Ngân hàng thng mi c phn Á Châu
ATM : Máy rút tin t đng
CNTT : Công ngh thông tin
DV : Dch v
EAB : Ngân hàng thng mi c phn ông Á
KH : Khách hàng
KHCN : Khách hàng cá nhân
KHDN : Khách hàng doanh nghip
NH : Ngân hàng
NHNN : Ngân hàng nhà nc
NHTM : Ngân hàng thng mi
NHT : Ngân hàng đin t
PGD : Phòng giao dch
POS : Máy chp nhn th
PR : Quan h công chúng
QLDA : Qun lý d án
ROA : T sut li nhun / tng tài sn
ROE : T sut li nhun / vn ch s hu
SCB : Ngân hàng Standard Chartered
SP : Sn phm
SL : S lng
TCBS : Gii pháp ngân hàng toàn din
TMCP : Thng mi c phn
VIP : Khách hàng cao cp
WTO : T chc thng mi Th gii
DANH MC CÁC BNG BIU, HÌNH V
BNG BIU
Bng 2.1: Gói dch v ACB online dành cho KHCN
Bng 2.2: Gói dch v ACB online dành cho KHDN
Bng 2.3: Kt qu kinh doanh t dch v Home-banking t nm nm 2006 đn nm 2009
Bng 2.4: Kt qu kinh doanh t dch v Mobile-banking t nm 2008 đn nm 2011
Bng 2.5: Kt qu kinh doanh t dch v ACB Online t nm 2009 đn nm 2011
Bng 2.6: S lng nhân s phc v bán hàng và phát trin dch v NHT tính đn nm
2011
Bng 2.7: Trình đ nhân s ti ACB tính đn 31/12/2011
Bng 2.8: Mc đ hoàn thành các ch tiêu k hoch ca Tp đoàn ACB
Bng 2.9: Kh nng sinh li ca tp đoàn ACB (%)
Bng 2.10: So sánh các tin ích ca dch v NHT ca ACB và mt s ngân hàng khác
Bng 2.11: Các thành phn cht lng dch v NHT nghiên cu ti ACB
Bng 2.12: Phân loi mu thng kê
Bng 2.13: Kt qu phân tích thng kê mô t
Bng 2.14: Kt qu kim đnh thang đo Cronbach’alpha
Bng 2.15: Tóm tt các h s v mc đ phù hp mô hình
Bng 2.16: Kt qu phân tích hi quy tuyn tính bi
HÌNH V
Hình 1.1: Mô hình nhn thc cht lng dch v [Gronroos, 1984]
Hình 1.2: Mô hình nghiên cu lý thuyt
Hình 2.1: Biu đ h thng mng li ACB tính đn 31/12/2011
Hình 2.2: Biu đ s lng nhân s ti ACB t nm 2009 đn nm 2011
Hình 2.3: Biu đ tình hình s dng dch v ngân hàng đin t ti ACB
PHN M U
1. S CN THIT CA TÀI
Cùng vi vic n r các hình thc thng mi đin t trong nhng nm gn
đây Vit Nam, thì dch v ngân hàng đin t đã dành đc nhiu s quan tâm ca
ngi tiêu dùng và đc d đoán s tr thành xu hng ph bin ca các giao dch
hin đi trong thi gian ti. Nm bt đc xu th đó, trong nhng nm gn đây các
NHTM Vit Nam đã và đang đy mnh cung cp các dch v ngân hàng đin t
nhm nâng cao v th cnh tranh, tng th phn.
Tuy nhiên, theo mt kho sát do ComScore tin hành đc công b ngày
9/3/2011 cho thy s ngi s dng dch v ngân hàng đin t Vit Nam đã tng
35%, t 701.000 lên 949.000. ây vn là con s rt khiêm tn so vi tc đ tng
trng ca th trng internet và đin thoi di đng, li càng nh hn so vi t l
dân s. Và khi nhìn li thc t Vit Nam , chúng ta thy rng hu ht các ngân
hàng đu nhn bit và có đnh hng phát trin tng t nhau vi nhng dch v
ngân hàng đin t, t ngân hàng hàng đu đn nhng ngân hàng nh, ch yu đu
t công ngh cao nhm cung cp dch v ngân hàng đin t hin đi hn, ci tin
hn. Chính vì tp trung phát trin các dch v đi quá xa, quá thiên v s hin đi ca
công ngh mà các ngân hàng quên đi đi tng chính ca mình là khách hàng. Mi
mt khách hàng đu mong mun đc phc v theo cách mà h thích, và mi ni,
mi lúc, ch h không mun tt c đc phc v ging nhau, theo cách mà có th
không phù hp vi cá nhân h. có th tng bc đáp ng đc nhu cu và tha
mãn khách hàng. Các ngân hàng cn phi chú trng và nâng cao cht lng dch v
ngân hàng đin t, khng đnh vi khách hàng v đ tin cy ca dch v, v tính
hin đi, thun tin, kh nng đáp ng và đ an toàn.
Vi xu hng tiêu dùng luôn thay đi mun tng li th cnh tranh, giành th
phn và đt đc mc tiêu nm trong tp 4 ngân hàng hàng đu Vit Nam thì Ngân
hàng Á Châu (ACB) buc phi to ra s khác bit cho chính mình, đó là chin lc
và gii pháp phát trin dch v ngân hàng theo hng hin đi và nâng cao cht
lng dch v nhm tha mãn ti đa nhu cu ca khách hàng.
T thc t trên, vic đánh giá li thc trng cht lng dch v ngân hàng
đin t ca ngân hàng TMCP Á Châu cng nh giúp ngân hàng có các gii pháp
nâng cao cht lng dch v ngân hàng đin t trong thi gian ti, nhm gia tng
mc đ hài lòng ca khách hàng, tác gi đã quan tâm và la chn nghiên cu đ tài
“Nâng cao cht lng dch v ngân hàng đin t ti ngân hàng TMCP Á Châu”.
tài đc thc hin không ngoài mc đích trên và tác gi hy vng s nhn đc
nhiu ý kin đóng góp đ vn đ nghiên cu đc hoàn thin hn.
2. MC TIÊU NGHIÊN CU
ánh giá thc trng cht lng dch v ngân hàng đin t ti ngân hàng
TMCP ACB.
xut mt s gii pháp nâng cao cht lng dch v ngân hàng đin t cho
ngân hàng TMCP Á Châu
3. I TNG, PHNG PHÁP VÀ PHM VI NGHIÊN CU
i tng nghiên cu: cht lng dch v ngân hàng đin t ti Ngân hàng
TMCP ACB
Phng pháp nghiên cu: Phân tích các nhân t chính tác đng đn cht
lng dch v ngân hàng đin t ti Ngân hàng TMCP ACB, sau đó tin
hành phân tích mc đ hài lòng ca khách hàng thông qua kho sát thc t,
x lý bng phn mm SPSS, t đó đ xut các gii pháp nâng cao cht lng
dch v ngân hàng đin t. Ngoài ra, lun vn còn s dng phng pháp
thng kê, tng hp và so sánh đ có kt lun chính xác hn v vn đ nghiên
cu.
Phm vi nghiên cu: S liu nghiên cu tính đn 31/12/2011 ti ngân hàng
TMCP Á Châu (ACB).
4. Ý NGHA THC TIN CA TÀI NGHIÊN CU
Trên c s đánh giá thc trng cht lng dch v ngân hàng đin t ti NH
TMCP ACB, qua đó phân tích các mt đc và cha đc, t đó đ xut các gii
pháp nâng cao cht lng dch v ngân hàng đin t ti NH TMCP Á Châu nhm
tha mãn tt hn na nhu cu ca khách hàng.
5. KT CU CA TÀI
Ngoài phn Gii thiu ni dung đ tài và phn Kt lun, đ tài nghiên cu
đc chia thành ba chng vi ni dung c th nh sau:
Chng 1: TNG QUAN V CHT LNG DCH V NGÂN HÀNG IN T
Chng 2: THC TRNG CHT LNG DCH V NGÂN HÀNG IN T
TI NGÂN HÀNG TMCP Á CHÂU
Chng 3: GII PHÁP NÂNG CAO CHT LNG DCH V NGÂN HÀNG
IN T TI NGÂN HÀNG TMCP Á CHÂU.
1
CHNG 1: TNG QUAN V CHT LNG DCH V
NGÂN HÀNG IN T
1.1 Tng quan v dch v ngân hàng đin t
1.1.1 Khái nim v dch v ngân hàng đin t
Ngân hàng đin t bao gm tt c các dng ca giao dch gia Ngân hàng và
khách hàng (cá nhân và t chc) da trên quá trình x lý và chuyn giao d liu s
hóa nhm cung cp sn phm dch v ngân hàng nhanh chóng, chính xác và bo
đm nht (Trân, 2007).
Dch v Ngân hàng đin t là mt h thng phn mm vi tính cho phép
khách hàng tìm hiu hay mua dch v ngân hàng thông qua vic ni mng máy vi
tính ca mình vi ngân hàng (How the Internet redefines banking, Tp chí the
Australian Banker, tuyn tp 133, s 3, 6/1999).
Các khái nim trên đu khái nim Ngân hàng đin t thông qua các dch v
cung cp hoc qua kênh phân phi đin t. Tóm li NHT đc hiu là các nghip
v, các sn phm dch v NH truyn thng trc đây đc phân phi trên các kênh
mi nh Internet, đin thoi, mng không dây… Hin nay, NHT tn ti di hai
hình thc: hình thc NH trc tuyn, ch tn ti da trên môi trng mng Internet,
cung cp dch v 100% thông qua môi trng mng; và mô hình kt hp gia h
thng NHTM truyn thng và đin t hoá các dch v truyn thng, tc là phân
phi nhng sn phm dch v c trên nhng kênh phân phi mi. NHT ti Vit
Nam ch yu phát trin theo mô hình này. Nh vy, dch v NHT là mt loi dch
v đc bit vì nó cung cp mt “dch v o” và nhy cm liên quan đn tài chính
ca khách hàng và tham gia vào vic ng dng công ngh cao và công ngh mi.
1.1.2 Vai trò ca dch v Ngân hàng đin t
Ngân hàng đin t khai thác các th mnh ca công ngh thông tin và vin
thông đ to ra các phng thc giao tip mi gia Ngân hàng và khách hàng, b
sung cho phng thc giao tip truyn thng da trên mng li chi nhánh và quy
giao dch. Xã hi càng phát trin, công ngh thông tin càng thâm nhp vào cuc
2
sng thì nhu cu s dng dch v NHT càng cao. Các sn phm và tin ích ca
dch v NHT đã và đang đc phát trin và s dng rng rãi các nc.
V mt kinh t-xã hi:
Ngân hàng đin t góp phn thúc đy các hot đng kinh t thng mi, dch
v và du lch phát trin to điu kin m rng quan h kinh t khu vc và th gii.
c bit góp phn thúc đy các hot đng thng mi đin t phát trin.
S phát trin ca các dch v thanh toán đin t tiên tin giúp cho quá trình
chu chuyn vn tng nhanh và đáp ng tt hn các nhu cu thanh toán ca nn kinh
t đt nc đang thay đi ngày mt nhanh chóng. Qua đó thúc đy tc đ lu thông
hàng hóa, tin t, nâng cao hiu qu s dng vn, chuyn t nn kinh t tin mt
qua nn kinh t chuyn khon. H thng NHT có th kim soát đc hu ht các
chu chuyn tin t do đó có th hn ch đc các giao dch chuyn tin bt hp
pháp, tham nhng, ra tin…
V phía Ngân hàng trung ng:
Vi các ngun d liu đc truy cp kp thi, chính xác qua h thng mng
thông tin, NH Trung ng có th phân tích, la chn các gii pháp,s dng các
công c điu tit, kim soát cung ng tin t ti u nhm điu hòa, n đnh tin t
đi ni và đi ngoi ch đng, có đ điu kin đ đánh giá tình hình cán cân thng
mi, cán cân thanh toán, và din bin tc đ phát trin kinh t. Nâng cao hn vai trò
ca mình hn na trong vic giám sát, chn chnh kp thi hot đng ca các
NHTM, gi vng an toàn h thng.
V phía các Ngân hàng thng mi
Vi dch v Ngân hàng đin t, các NHTM s thích ng nhanh chóng vi
nhng thay đi ca th trng t đó đa ra nhng điu chnh, b sung kp thi nh:
phí, lãi sut, t giá T đó Ngân hàng có th hn ch đc nhng ri ro v bin
đng giá c trên th trng đem li li ích kinh t cho Ngân hàng và c khách hàng.
ây là đim vt tri so vi Ngân hàng truyn thng.
Dch v Ngân hàng đin t là mt trong nhng yu t quan trng hàng đu
cho vic đa dng hóa tin ích dch v và sn phm Ngân hàng thc hin theo phong
3
cách hin đi, cng nh góp phn nâng cao nng lc cnh tranh ca mt NHTM
trong nn kinh t sôi đng hin nay.
Nh vy NHT đóng góp mt vai trò rt quan trng trong h thng NH. Nó
tác đng đn hot đng ca các NH cng nh s phát trin các ng dng công ngh
thông tin, lnh vc thanh toán qua NH. T đó thúc đy s hình thành các NH ln.
Ngoài ra, NHT còn góp phn đy mnh vic liên kt, hp tác gia các NH
ngày càng cht ch, phát trin đa dng, mnh m, rng khp trong nc và
thgii… đ thit lp các đ án phát trin nghip v kinh doanh sn phm và dch
v mi, s dng mng li thanh toán đin t, thông tin ri ro, t vn pháp
lut,kim toán phòng nga, lp qu bo toàn tin gi, xây dng các chng trình
đng tài tr, lp chng trình phi hp đào to, nâng cao trình đ cán b nhân viên,
k c các hình thc hp tác trong lnh vc dch v và vn hóa xã hi.
1.1.3 Tính u vit ca dch v ngân hàng đin t
Nhanh chóng, thun tin
Khách hàng có th s dng dch v Ngân hàng đin t vào bt c lúc nào,
bt c ni đâu. NHT có th phc v khách hàng 24/24 gi, 7 ngày trong tun.
iu này có ý ngha đc bit quan trng đi vi nhng khách hàng không có nhiu
thi gian đ đn giao dch trc tip vi NH. Các khách hàng nh và va, KHCN có
s lng giao dch vi NH không nhiu, s tin mi ln giao dch không ln. ây là
li ích mà các giao dch kiu NH truyn thng khó có th đt đc vi tc đ
nhanh, chính xác so vi NHT.
Tit kim chi phí, tng thu nhp
Dch v NHT giúp cho hot đng ca các Ngân hàng hiu qu hn nh
vic tit kim đc chi phí và tng thu nhp cho Ngân hàng. Có đc điu này là do
NH không phi giao dch trc tip vi khách hàng nên tit kim đc chi phí hành
chính, vn hành, chi phí lng nhân viên, tng cng hiu qu ca vic s dng lao
đng. Ngoài ra đi vi khách hàng thì phí giao dch NHT đc đánh giá mc rt
thp so vi giao dch Ngân hàng truyn thng, nht là giao dch Ngân hàng qua
mng internet.
4
M rng phm vi hot đng, tng kh nng cnh tranh
Ngân hàng đin t là mt gii pháp ca NHTM đ nâng cao cht lng dch
v và hiu qu hot đng, qua đó nâng cao kh nng cnh tranh ca NHTM. NHT
giúp cho các NHTM qung bá đc các sn phm, dch v, hình nh ca mình hiu
qu hn. iu quan trng hn là NHT còn giúp NHTM thc hin chin lc “toàn
cu hóa” mà không cn m thêm chi nhánh trong nc cng nh nc ngoài.
Ngân hàng đin t cng là công c qung bá, khuych trng thng hiu ca
NHTM mt cách sinh đng, hiu qu.
Nâng cao hiu qu s dng vn
Xét v mt kinh doanh, NHT s giúp nâng cao hiu qu s dng vn ca
NH. Thông qua các dch v NHT, các lnh chi tr, nh thu ca khách hàng đc
thc hin nhanh chóng, to điu kin chu chuyn nhanh vn tin t, trao đi tin -
hàng. Qua đó đy nhanh tc đ lu thông hàng hoá, tin t, nâng cao hiu qu s
dng vn.
Tng kh nng chm sóc và thu hút khách hàng
Dch v Ngân hàng đin t là mt dch v có kh nng gi và thu hút khách
hàng rt cao. Chính tin ích t công ngh ng dng, t phn mm, t nhà cung cp
dch v mng, dch v Internet đã thu hút và gi KH s dng, quan h giao dch vi
NH, tr thành KH truyn thng ca NH. Vi mô hình NH hin đi, kinh doanh đa
nng nên kh nng phát trin, cung ng các dch v cho nhiu đi tng KH, nhiu
lnh vc kinh doanh ca NHT là rt cao. Chính nh tin ích này mà NH có th m
rng đi tng KH và tng th phn ca mình.
Cung cp dch v trn gói
Dch v Ngân hàng đin t cung cp cho khách hàng nhiu sn phm, dch
v NH đa dng t đó tng cng s tín nhim ca KH. Mt khi KH đã s dng
cùng lúc nhiu sn phm, dch v ca NH thì KH s khó chuyn sang giao dch vi
NH khác. Ngoài nhng sn phm dch v ca mình, NH có th liên kt vi các công
ty bo him, công ty chng khoán, công ty tài chính khác đ đa ra các SP tin ích
5
đng b nhm đáp ng cn bn các nhu cu ca mt KH hoc mt nhóm KH v các
DV liên quan ti NH, bo him, đu t, chng khoán
Tóm li, dch v NHT mang li rt nhiu tin ích cho NH, KH và nn kinh
t nói chung và nó đang th hin đc tính u vit thi đim hin ti cng nh
trong tng lai. Thông qua dch v NHT khách hàng có th cm nhn đc cht
lng dch v ca NH và ngày càng gn bó trung thành vi NH hn.
1.1.4 Ri ro trong hot đng Ngân hàng đin t
1.1.4.1 Ri ro an toàn bo mt
Kh nng h thng b b xâm nhp trái phép t các cá nhân, đn v bên ngoài
cng nh bên trong NH. Ri ro này có th dn đn nhng hu qu sau: Mt thông
tin: Thông tin khách hàng NHT và bí mt kinh doanh ca NH b l, b đi th
cnh tranh khai thác; NH b khách hàng kin; Khách hàng có th b mt tin trong
tài khon; H thng NHT b nh hng: H thng NHT có th b điu chnh các
thông s dn đn ri lon hay ngng hot đng.
1.1.4.2 Ri ro thit k, lp đt và vn hành, bo trì h thng
Li giao dch hay nghip v phát sinh t h thng vì không đc la chn
hay thit k, lp đt đúng chun, hoàn chnh và đt đ tin cy, đáp ng nghip v,
nhu cu kinh doanh. Ri ro này có th dn đn hu qu sau: H thng NHT b nh
hng; DV NHT b ri lon: Vic cung cp DV NHT có th b gián đon, giao
dch hp l ca KH b t chi không có lý do dn đn NH mt KH hay b KH kin.
1.1.4.3 Ri ro đi tác
Các bên th ba có th không còn đ khà nng cung cp các dch v mà NH
mong mun ti mt thi đim nào đó. Vic cung cp DV b gián đon do s c t
h thng hoc các khó khn tài chính hay lut pháp ti nc s ti thay đi (trong
trng hp nhà cung cp DV nm nc ngoài). Ri ro này có th dn đn nhng
hu qu sau: Dch v NHT b ri lon không th kim soát; DV NHT b ngng
tr: Nhà cung cp DV ( đin, vin thông, chng thc…) không còn kh nng tip
tc duy trì hot đng dn đn các cam kt cung cp DV NHT cho KH b phá v,
NH b KH kin hay liên đi chu trách nhim bi hoàn vt cht.
6
1.1.4.4 Ri ro công ngh
Là s thay đi công ngh nhanh chóng làm h thng NHT b li thi dn
đn dch v NHT ca NH không cnh tranh đc vi đi th khác. Trong trng
hp công ngh thay đi kp nhng nhân viên k thut ca NH không cp nht kp
kin thc, không khc phc đc li k thut xy ra. Ri ro này có th dn đn các
hu qu sau: dch v NHT b ri lon; dch v NHT b ngng tr do thiu kh
nng cnh tranh.
1.1.4.5 Ri ro nhm ln
Do s nhm ln trong s dng các dch v NHT ca KH do không tuân th
các nguyên tc an toàn trong bo v d liu cá nhân, thông tin đng nhp h thng,
ri ro này có th dn đn nhng hu qu: Tht thoát tài sn ca NH; KH chi b
trách nhim trong các giao dch phát sinh ngha v do mình thc hin dn đn NH
phi gánh vác trách nhim do đã thc hin theo lnh ca chính KH này; Mt KH:
Thông tin dch v NHT không an toàn trong trng hp này co xu hng lan
nhanh qua đng truyn ming, internet làm KH ri b dch v NHT ca NH.
1.1.4.6 Ri ro lut pháp
Ri ro phát sinh do qui trình thc hin các các dch v NHT không tuân th
quy đnh ca pháp lut ti mt thi đim nào đó. Ri ro này có th dn đn nhng
hu qu sau: Mt th phn, mt khách hàng, dch v NHT b ngng tr do không
đc phép tip tc cung cp.
1.1.4.7 Ri ro danh ting
Ri ro này xy do các nguyên nhân sau: Là do mt trong các ri ro xy ra
nhng không đc qun lý tt dn đn KH mt nim tin vào NH; KH gp khó khn
khi s dng dch v nhng không đc h tr hay cung cp thông tin kp thi, đy
đ; Các sai lm, vi phm, yu t la đo do mt bên th ba gây ra; Do li xy ra đi
vi cùng mt loi dch v NHT ca NH khác có th khin KH nhìn nhn dch v
tng ng ca NH này mt cách nghi ngi. Ri ro này có th dn đn các hu qu
sau: Mt khách hàng; Gim doanh thu do khách hàng không còn mun s dng dch
v ca NH na.
7
1.1.5 Các dch v ngân hàng đin t
1.1.5.1 Dch v ngân hàng qua mng ( internet-banking)
Internet banking cng là mt trong nhng kênh phân phi các sn phm dch
v ca NH, mang NH đn nhà, vn phòng, trng hc, đn bt k ni đâu và bt c
lúc nào. Vi máy tính kt ni Internet, KH s đc cung cp và đc hng dn các
SP, các DV ca NH. KH truy cp vào website ca NH và thc hin các giao dch tài
chính, truy vn thông tin tài khon cng nh kim soát tài khon ca chính mình.
Ngoài ra KH cng có th tìm hiu nhng thông tin, hot đng khác ca NH thông
qua website này. Qua Internet banking KH có th gi đn NH nhng thc mc, góp
ý vi NH và đc tr li sau mt thi gian nht đnh. Tuy nhiên, vi tính cht bo
mt không cao bng DV NH ti nhà hoc Kiosk-banking, DV Internet-banking vn
còn đc cung cp hn ch và đòi hi quá trình xác nhn giao dch phc tp hn.
1.1.5.2 Dch v ngân hàng t đng qua đin thoi (phone-banking)
H thng Phone Banking ca NH mang đn cho KH mt tin ích NH mi,
KH có th mi lúc - mi ni dùng đin thoi c đnh, di đng đu có th nghe đc
các thông tin v SPDV NH, thông tin tài khon cá nhân mt cách nhanh chóng, tin
li và tit kim thi gian.
Phone-banking là h thng t đng tr li hot đng 24/24, KH nhn vào các
phím trên bàn phím đin thoi theo mã do NH quy đnh trc, đ yêu cu h thng
tr li thông tin cn thit. Cng nh PC-banking, DV NH đc cung cp qua mt
h thng máy ch và phn mm qun lý đt ti NH, liên kt vi KH thông qua tng
đài ca DV. Thông qua các phím chc nng đc đnh ngha trc, KH s đc
phc v mt cách t đng hoc thông qua nhân viên tng đài. Khi đng ký s dng
DV Phone-banking, KH s đc cung cp mt mã KH, hoc mã tài khon và tu
theo DV đng ký, KH có th s dng nhiu DV khác nhau. Qua Phone-banking,
KH có th s dng rt nhiu DV NH nh : hng dn s dng DV, gii thiu thông
tin v DV NH, cung cp thông tin tài khon và bng kê các giao dch, báo n, báo
có, cung cp thông tin NH nh lãi sut, t giá hi đoái, chuyn tin, thanh toán hoá
đn và DV h tr KH, thc hin mi lúc mi ni k c ngoài gi hành chính.
8
Phone-banking cng cung cp cho KH các thông tin trên qua fax khi KH có yêu
cu.
1.1.5.3 Dch v ngân hàng ti nhà (Home-banking)
Home-banking là kênh phân phi dch v ca NHT, cho phép KH thc
hin các giao dch vi NH (ni KH m tài khon) ti nhà, ti vn phòng công ty mà
không cn đn NH thông qua mng ni b do NH xây dng riêng. Thông qua DV
NH ti nhà KH có th thc hin các giao dch chuyn tin, lit kê giao dch, t giá,
lãi sut, giy báo n, báo có…
Dch v NH ti nhà đc xây dng trên mt trong hai nn tng: h thng các
phn mm ng dng (Software Base) và nn tng công ngh web (Web Base),
thông qua h thng máy ch, mng Internet và máy tính con ca KH, thông tin tài
chính s đc thit lp, mã hoá, trao đi và xác nhn gia NH và KH.
ng dng và phát trin Home-banking là mt bc tin mau mn ca các
NHTM Vit Nam trc sc ép rt ln ca tin trình hi nhp toàn cu v dch v
NH. ng v phía KH, Home-banking đã mang li nhng li ích thit thc: nhanh
chóng- an toàn- thun tin. Và khu hiu “Dch v NH 24 gi mi ngày, by ngày
mi tun” chính là u th ln nht mà mô hình Ngân hàng “hành chính” truyn
thng không th nào sánh đc.
1.1.5.4 Dch v ngân hàng qua mng di đng ( Mobile-banking)
Cùng vi s phát trin ca mng thông tin di đng, dch v NH ti Vit Nam
cng đã nhanh chóng ng dng nhng công ngh mi này. Mobile - banking là mt
kênh phân phi sn phm dch v NH qua h thng mng đin thoi di đng. V
nguyên tc, đây chính là quy trình thông tin đc mã hoá, bo mt và trao đi gia
trung tâm x lý ca NH và thit b di đng ca KH. ây cng chính là hình thc
thanh toán trc tuyn qua mng di đng. Phng thc này ra đi nhm gii quyt
nhng nhu cu thanh toán có giá tr giao dch nh hoc nhng DV t đng không có
ngi phc v. Mun tham gia KH phi đng ký và cung cp nhng thông tin quan
trng nh s đin thoi di đng, s tài khon cá nhân dùng trong thanh toán. Sau đó
KH s đc nhà cung ng DV thông qua mng này cung cp mt mã s đnh danh
9
(ID) giúp vic cung cp thông tin KH khi thanh toán nhanh chóng, chính xác và đn
gin. Cùng vi mã s đnh danh KH còn đc cp mã s cá nhân (PIN) đ KH xác
nhn giao dch thanh toán khi nhà cung cp dch v thanh toán yêu cu.
1.1.5.5 Call center
Call Center là dch v NH qua đin thoi vi nhim v : Cung cp tt c các
thông tin v sn phm dch v ca NH, bao gm: tin gi thanh toán, tit kim, cho
vay, chuyn tin .v.v…; Gii thiu qua đin thoi các SP th ca NH; ng ký làm
th qua đin thoi; ng ký vay cho KH qua đin thoi; Thc hin thanh toán các
hóa đn tin đin, nc, đin thoi, Internet, truyn hình cáp, bo him,…và các
hình thc chuyn tin khác.Tip nhn qua đin thoi các khiu ni,thc mc t KH
khi s dng SP , DV ca NH. KH s đc cung cp thông tin v các SP, DV ca
NH mt cách đy đ thông qua nhân viên trc tng đài 24/24 gi.
1.1.5.6 Kiosk ngân hàng
Là s phát trin ca dch v NH hng ti vic phc v KH vi cht lng
cao nht và thun tin nht. Trên đng ph s đt các trm làm vic vi đng kt
ni Internet tc đ cao. Khi KH cn thc hin giao dch hoc yêu cu dch v, h
ch cn truy cp, cung cp s chng nhn cá nhân và mt khu đ s dng dch v
ca h thng NH phc v mình.
1.2 Nhng vn đ c bn v cht lng dch v ngân hàng đin t
1.2.1 Khái nim v cht lng dch v
1.2.1.1 Dch v và mt s đc đim
Hin nay có nhiu đnh ngha v dch v. Theo đnh ngha ca Valarie A
Zeithaml & Mary J Bitner: “Dch v là nhng hành vi, quá trình và vic thc hin
nhng hành vi, quá trình này nhm to ra giá tr s dng cho khách hàng, tha mãn
nhu cu và mong đi ca khách hàng.”
Dch v có mt s đc đim sau:
Tính vô hình
Không ging nh các sn phm vt cht (hu hình) mang tính đng nht, có
th cân, đo, đong, đm, th nghim hoc kim đnh trc khi mua. Sn phm dch
10
v là SP vô hình, chúng không đng nht vi nhau và cng không tách ri chúng
đc, ngha là cht lng DV th hin trong quá trình tng tác gia KH và nhân
viên công ty cung cp DV (Svensson 2002). Do đc đim này mà KH rt khó bit
trc sn phm DV mình sp mua có cht lng nh th nào. Trong mt thi gian
dài nhiu nhà nghiên cu đã c gng đnh ngha và đo lng cht lng dch v.
Tính không th tách ri
Tính không th tách ri ca dch v th hin s khó khn trong vic phân
bit gia vic to thành mt dch v và vic s dng dch v thành hai công vic
riêng bit. Mt DV không th tách thành hai giai đon: giai đon to thành và giai
đon s dng nó. S to thành và s dng ca hu ht các DV din ra đng thi vi
nhau. DV và hàng hóa không ging nhau ch: hàng hóa đu tiên đc sn xut,
đa vào kho, bán và s dng; còn DV đc to ra, s dng trong sut quá trình to
ra DV đó và KH tham gia mt phn hoc trong sut quá trình dch v.
Tính không đng nht
Tính không đng nht th hin s khác nhau ca các mc đ thc hin
DV, có ngha là DV có th đc xp hng t rt kém đn hoàn ho. Tính không
đng nht liên quan đn s bin thiên cao trong thc hin DV. Nhng vn đ thit
yu và cht lng ca mt DV có th thay đi tùy theo ngi phc v, KH và thi
gian. c đim này làm cho vic chun hóa DV khó thc hin đc.
Tính không th tn tr
Dch v không th đem đi ct và sau đó ly ra dùng. Nói cách khác ta không
th tn tr dch v đc. Vì vy, mt dch v không th đc sn xut tn tr và
sau đó đem bán.
1.2.1.2 Khái nim v cht lng dch v
Cht lng dch v đc đánh giá ph thuc vào vn hóa, lnh vc, ngành
ngh nên có rt nhiu đnh ngha khác nhau. Tùy thuc vào đi tng nghiên cu,
môi trng nghiên cu mà vic tìm hiu cht lng DV là c s cho vic thc hin
các bin pháp nhm ci thin, nâng cao cht lng DV ca doanh nghip. Cht
11
lng DV đã tr thành mt công c marketing chính đ phân bit vi các đi th
cnh tranh và thúc đy lòng trung thành ca KH.
Mc dù có nhiu nghiên cu v cht lng dch v nhng vn không có s
thng nht v khái nim này. Các nhà nghiên cu khác nhau chú trng vào các khía
cnh khác nhau ca cht lng dch v.
“Cht lng dch v là mt s đo lng mc đ dch v đc đa đn KH
tng xng vi mong đi ca KH tt đn đâu. Vic to ra mt DV cht lng ngha
là đáp ng mong đi ca KH mt cách đng nht” (Lu Vn Nghiêm, 2008, tr.163).
Lehtinen & Lehtinen (1982) cho rng cht lng dch v phi đc đánh giá
trên hai khía cnh là quá trình cung cp dch v và kt qu ca dch v.
Gronroos (1984) cng đ ngh hai lnh vc ca cht lng dch v, đó là cht
lng k thut và cht lng chc nng. Cht lng k thut liên quan đn nhng
gì đc phc v, còn cht lng chc nng nói lên chúng đc phc v nh th
nào. Trong nghiên cu nm 1998, Ông mô t cht lng dch v nhn thy đc là
s khác nhau gia cht lng dch v mong đi và cht lng dch v nhn đc.
Hình 1.1 Mô hình nhn thc cht lng dch v [Gronroos, 1984]
Parasurman, Zeithaml và Berry (1985,1988) (trích t Nguyn ình Th và
ctg.,2007) thì cho rng “ Cht lng dch v là khong cách mong đi v sn phm
dch v ca KH và nhn thc, cm nhn ca h khi s dng qua sn phm dch v
đó.” Ông gii thích rng đ bit đc s d đoán ca KH thì tt nht là nhn dng
S hiu bit
Ch
t l
ng k
thu
t
Ch
t l
ng
ch
c nng
Cht lng cm
nhn
Ch
t l
ng
mong đi
Nh
n th
c v
DV
12
và thu hiu nhng mong đi ca h. Vic phát trin mt h thng xác đnh đc
nhng mong đi ca KH là cn thit, sau đó mi to mt chin lc cht lng DV
hiu qu. ây có th xem là mt khái nim tng quát nht, bao hàm đy đ ý ngha
ca DV khi xem xét cht lng DV đng trên quan đim KH, xem KH là trung tâm.
Cht lng DV đc đnh ngha bng nhiu cách khác nhau tùy thuc vào
đi tng nghiên cu. Vic tìm hiu cht lng DV là c s cho vic thc hin các
bin pháp ci thin cht lng DV ca NH. Vì vy, nó không ch quan trng trong
vic xây dng mc tiêu phát trin mà còn đnh hng cho NH phát huy đc th
mnh ca mình mt cách tt nht. Cht lng DV có th đc hiu thông qua các
đc đim ca nó. Xét mt cách tng th, cht lng DV bao gm các đc đim sau:
Tính vt tri:
i vi khách hàng, DV có cht lng là DV th hin đc tính vt tri
“u vit” ca mình so vi nhng DV khác. Chính tính u vit này làm cho cht
lng DV tr thành th mnh cnh tranh ca các nhà cung cp DV. ánh giá v
tính vt tri ca cht lng DV chu nh hng ln bi s cm nhn t phía ngi
tip nhn DV, đc bit trong nghiên cu hot đng marketing và s hài lòng ca
KH.
Tính đc trng:
Cht lng dch v là tng th nhng mt ct lõi nht kt tinh trong SP DV
to nên tính đc trng ca SP DV. Vì vy, SP DV có cht lng cao s hàm cha
nhiu “đc trng vt tri” hn so vi SP DV cp thp. S phân bit này gn lin
vi vic xác đnh các thuc tính vt tri hu hình hay vô hình ca SP, DV. Chính
nh nhng đc trng này mà KH có th nhn bit cht lng DV ca doanh nghip
này so vi doanh nghip khác. Tuy nhiên, trong thc t, các đc trng ct lõi ca
DV ch mang tính tng đi nên rt khó xác đnh mt cách đy đ và chính xác.
Tính cung ng:
Cht lng dch v gn lin vi quá trình thc hin/chuyn giao DV đn KH.
Vic trin khai DV, phong cách phc v và cung ng DV s quyt đnh cht lng
DV tt hay xu. ây là yu t bên trong ph thuc vào s biu hin ca nhà cung
13
cp DV. Chính vì th, đ nâng cao cht lng DV, nhà cung cp DV trc tiên cn
phi bit ci thin yu t ni ti này đ to thành th mnh lâu dài ca chính mình
trong hot đng cung cp dch v cho KH.
Tính tha mãn nhu cu:
Dch v to ra nhm đáp ng nhu cu ca KH. Cht lng DV nht thit
phi tha mãn nhu cu KH và ly yêu cu ca KH làm cn c đ ci thin cht
lng DV. Nu KH cm thy DV không đáp ng đc nhu cu ca mình thì h s
không hài lòng vi cht lng DV mà h nhn đc.
Xét trên phng din phc v KH, “tính tha mãn nhu cu” đã bao hàm c ý
ngha ca “tính cung ng”. S d nh vy là vì cht lng DV bt đu t khi doanh
nghip nm bt đc nhu cu ca KH đn khi tin hành trin khai DV, nhng chính
trong quá trình thc hin cung ng DV mà KH s cm thy hài lòng hay không và
t đó cm nhn đc cht lng DV tt hay xu. Nu tính cung ng mang yu t
ni ti thì tính tha mãn nhu cu li b chi phi bi tác đng bên ngoài nhiu hn.
Tính to ra giá tr:
Cht lng dch v gn lin vi các giá tr đc to ra nhm phc v KH. S
là vô ích và không có giá tr nu cung cp các DV mà KH đánh giá là không có cht
lng. Doanh nghip to ra giá tr và KH là đi tng tip nhn nhng giá tr đó.
KH đón nhn nhng giá tr DV mang li và so sánh chúng vi nhng gì h mong
đi s nhn đc. DV cht lng cao là DV to ra các giá tr không ch đáp ng nhu
cu KH mà còn vut hn hn các mong mun ca KH và làm cho doanh nghip ca
bn ni bt hn đi th cnh tranh. Do đó, tính to ra giá tr là đc đim c bn và
là nn tng cho vic xây dng và phát trin cht lng DV ca doanh nghip.
1.2.2 Mi quan h gia cht lng dch v và s tha mãn ca khách hàng
Theo Oliver – 1997, s tha mãn khách hàng là s phn hi v vic đáp ng
nhu cu ca ngi tiêu dùng. Nó là mt phán quyt rng đc trng ca sn phm
hay dch v hoc bn thân sn phm hay dch v đã cung cp (hay đang cung cp)
mt mc đ thích thú ca s tiêu dùng liên quan đn vic đáp ng nhu cu bao gm
c các mc đ đáp ng di và trên mc mong đi (Peter & Olson – 1999).