B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
………
………
NGUYN TH HNG GIANG
PHÂN TÍCH MI QUAN H GIA CÁC
BIN KINH T V MÔ VÀ CH S GIÁ
CHNG KHOÁN VIT NAM
LUN VN THC S KINH T
Thành ph H Chí Minh – Nm 2012
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
………………
NGUYN TH HNG GIANG
PHÂN TÍCH MI QUAN H GIA CÁC
BIN KINH T V MÔ VÀ CH S GIÁ
CHNG KHOÁN VIT NAM
Chuyên Ngành : Tài Chính –Ngân Hàng
Mã S : 60340201
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
P.GS TS NGUYN TH LIÊN HOA
Thành ph H Chí Minh – Nm 2012
DANH MC T VIT TT:
TTCK : Th trng chng khoán
TTCKVN : Th trng chng khoán Vit Nam
SGDCK : S giao dch Chng khoán
VN-Index : Ch s giá TTCK TP.HCM
NHNN : Ngân hàng nhà nc
NHTM : Ngân hàng thng mi
DANH MC CÁC BNG
Bng 1: Bng tóm tt tng quan gia các nhân t kinh t v mô và TTCK các nc 25
Bng 2: Mô t các bin s dng trong mô hình 27
Bng 3: Thng kê mô t các bin đc s dng trong nghiên cu 38
Bng 4: Bng tóm tt kt qu kim đnh tính dính dng ca các bin 40
Bng 5: tr ti u ca mô hình 40
Bng 6: tr ti u da trên LM test tng quan phn d 41
Bng 7: Kim đnh đng liên kt Johansen -Juselius trong mô hình đa bin 42
Bng 8 : Phng trình đng liên kt dài hn 42
Bng 9: Kt qu kim đnh nhân qu Granger 43
Bng 10: Tóm tt phng trình hi quy theo VAR gia các bin v mô 45
Bng 11: Phân rã phng sai thay đi ch s VN-index 49
DANH MC CÁC TH
Hình 1: Biu đ ch s VN-index, ch s sn xut công nghip, ch s giá tiêu dùng, t giá
hi đoái, cung tin, giá du, lãi sut t tháng 1/2006 đn tháng 06/2012 38
Hình 2: th phn d ca các bin 46
Hình 3: th phn ng xung lc 47
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu ca tôi vi s hng dn ca PGS.
TS Nguyn Th Liên Hoa. Các ni dung đc đúc kt t quá trình hc tp, các s liu và
kt qu nghiên cu thc nghim đc thc hin trung thc, chính xác.
Tác gi lun vn
NGUYN TH HNG GIANG
LI CM N
hoàn thành chng trình cao hc và lun vn tt nghip này tôi đã nhn đc s
hng dn, giúp đ, h tr ca Quý Thy Cô Trng i Hc Kinh T Tp.HCM, gia đình
và bn bè.
Tôi xin chân thành gi li cm n đn PGS. TS Nguyn Th Liên Hoa đã tn tình
hng dn, đóng góp ý kin quý báu ca Cô đã giúp tôi hoàn thành lun vn này.
Tôi xin gi li cm n đn Quý Thy Cô Trng i Hc Kinh T Tp.HCM đã
truyn đt kin thc cho tôi trong sut quá trình hc cao hc.
Tôi xin chân thành cm n gia đình, bn bè đã to điu kin thun li nht và h tr
tôi trong sut quá trình nghiên cu.
Trân trng cm n.
Tác gi lun vn
NGUYN TH HNG GIANG
1
MC LC
LI CM N
LI CAM OAN
MC LC
DANH T VIT TT
DANH MC CÁC BNG
DANH MC CÁC TH
TÓM TT 4
1. GII THIU 4
2. TNG QUAN CÁC KT QU NGHIÊN CU TRC ÂY V MI QUAN H
GIA CÁC BIN KINH T V MÔ VÀ CH S GIÁ CHNG KHOÁN CA MT
S NC TRÊN TH GII 7
BenjaminA. Abugri, Southern Connecticut State University, New Haven, USA
“Empirical relationship between macroeconomic volatility and stock returns: Evidence
from Latin American markets”, 2008 7
Robert D. Gay, Jr., Nova Southeastern University “Effect Of Macroeconomic Variables
On Stock Market Returns For Four Emerging Economies: Brazil, Russia, India, And
China”, March 2008 8
Aisyah Abdul Rahman, Noor Zahirah Mohd Sidek, Fauziah Hanim Tafri
“Macroeconomic determinants of Malaysian stock market”, Accepted 27 January, 2009.9
Halil Tunalı, Istanbul University, Istanbul, Turkey “The Analysis of Relationships
between Macroeconomic Factors and Stock Returns: Evidence from Turkey Using VAR
Model”, 2010 10
Nopphon Tangjitprom, Martin de Tours School of Management of Economics
Assumption University, Bangkok, Thailand “Macroeconomic Factors of Emerging
Stock Market: The Evidence from Thailand”, November 10, 2011 11
Abbas Alavi Rad, Abarkouh Branch, Islamic Azad University, Iran “Macroeconomic
Variables and Stock Market: Evidence From Iran”, 2011 13
Xiufang Wang, School of Economics, Osaka Prefecture University, Japan “The
Relationship between Stock Market Volatility and Macroeconomic Volatility: Evidence
from China” , 2011 13
2
Muhammad Akbar, Shahid Ali and Muhammad Faisal Khan, Pakistan “The
relationship of stock prices and macroeconomic variables revisited: Evidence from
Karachi stock exchange”, Accepted 8 November, 2011 14
Mohamed Khaled Al-Jafari, Rashed Mohammed Salameh & Mohammad Rida
Habbash “Investigating the Relationship between Stock Market Returns and
Macroeconomic Variables: Evidence from Developed and Emerging Markets”, 2011 15
Yu Hsing, PhD; Antoinette S. Phillips, PhD; Carl Phillips, PhD, Southeastern
Louisiana University “Stock Prices and Aggregate Economic Variables: The Case of
Brazil” 5 May, 2011 17
Yu Hsing, Southeastern Louisiana University, USA“Effects of Macroeconomic
Variables on the Stock Market: The Case of the Czech Republic” 2011 18
Isiaq Olasunkanmi Oseni, Philip Ifeakachukwu Nwosa, Bells University of Technology
“Stock Market Volatility and Macroeconomic Variables Volatility in Nigeria: An
Exponential GARCH Approach”, 2011 19
Heng Lee Ting, Sim Chuit Feng, Tee Wee Wen, Wong Kit Lee “Macroeconomic
Determinants of The Stock Market Return: The Case in Malaysia” May 2012 19
Các Nhân T Kinh T V Mô Trong Các Nghiên Cu: 20
3. PHNG PHÁP NGHIÊN CU 26
D liu các bin nghiên cu 26
Phng pháp nghiên cu 27
4. NI DUNG VÀ KT QU NGHIÊN CU V MI QUAN H GIA CÁC BIN
KINH T V MÔ VÀ CH S GIÁ CHNG KHOÁN TI VIT NAM 38
4.1. Thng Kê Mô T Các Bin c S Dng Trong Nghiên Cu 38
4.2. Kim nh Tính Dng Các Bin Trong Mô Hình 39
4.3. La Chn Tr Ti u Trong Mô Hình: 40
4.4. Kim nh ng Liên Kt Johansen Và Juselius: 41
4.5. Kim nh Nhân Qu Granger: 42
4.6. Kt Qu Chy Mô Hình VAR: 45
4.7. Phân Tích Phn ng Xung Lc 47
4.8. Phân Tích Phân Rã Phng Sai (Variance Decomposition) 48
5. KT LUN 51
3
TÀI LIU THAM KHO 54
PH LC 58
Ph Lc 1: S Liu Thu Thp 58
Ph Lc 2: Kim nh Tính Dng Các Bin Trong Mô Hình 60
Ph Lc 3: Kt Qu Chy Mô Hình VAR 74
Ph lc 4: Th Hàm Phn ng Xung Lc Các Bin Kinh T V Mô 76
Ph lc 5: Phân Rã Phng Sai Các Bin Kinh T V Mô 79
4
TÓM TT
Bài nghiên cu này xem xét mi liên h gia các bin s kinh t v mô và ch s
chng khoán Vit Nam giai đon t tháng 1 nm 2006 đn tháng 06 nm 2012 bng cách
s dng mô hình vector tng quan t hi quy (VAR). Trong nghiên cu này tác gi thc
hin kim đnh tính dng da trên gin đ t tng quan, kim đnh nghim đn v, kim
đnh đng liên kt Johansen test, kim đnh nhân qu Granger, d báo mô hình VAR, phân
tích phn ng xung lc, phân rã phng sai đ phân tích.
Các kt qu thc nghim cho thy có mi quan h dài hn gia các bin trong mô
hình. ng thi, có mi quan h nhân qu mt chiu t ch s VN-index đn t giá, t giá
du đn ch s VN-index, t lm phát (CPI) đn cung tin và lãi sut. Bên cnh đó, có
quan h nhân qu mt chiu t cung tin (M2) đn thay đi t giá, đn thay đi ch s sn
xut công nghip và lãi sut. ng thi, có quan h nhân qu mt chiu t lãi sut đn
thay đi t giá.
Mô hình VAR cho thy thay đi trong VN-index bin đng cùng chiu vi thay đi
VN-index tr 1 tháng, giá du tr 2 tháng và bin đng ngc chiu vi thay đi ca cung
tin tr 2 tháng, lãi sut tr 3 tháng.
Kt qu nghiên cu cng cho thy ch s VN-index sc vi chính nó, phn ng vi
cú sc giá du và lãi sut. Phân rã phng sai cho kt qu bin đng VN-index b tác đng
nhiu nht bi chính bn thân nó trong ngn hn ln dài hn.
1. GII THIU
Th trng chng khoán là mt th trng vn đóng vai trò rt quan trng trong nn
kinh t th trung. To điu kin cho nhà nc, các doanh nghip và cá nhân huy đng
đc ngun vn cho hot đng sn xut kinh doanh. Chính vì điu này mà đòi hi TTCK
phát trin lành mnh và n đnh. TTCK các nc trên th gii đã tn ti và phát trin hàng
trm nm nay. TTCK Vit Nam bt đu giao dch vào ngày 28/07/2000 ch có hai loi
5
chng khoán REE, SAM vi s vn 270 t đng và mt s ít trái phiu Chính ph đc
niêm yt giao dch. TTCK Vit Nam đn nay đã hn 12 nm tui và tri qua nhiu giai
đon thng trm.
Trong giai đon t nm 2000 - 2005 quy mô TTCK Vit Nam khá nh vi 32
doanh nghip niêm yt và phn ln là các doanh nghip va và nh, không mang tính đi
din cho ngành, giá tr vn hóa/GDP cha đn 1%, tính thanh khon ca th trng khá
thp, cha to nên kênh huy đng vn hiu qu cho nn kinh t. Cui nm 2006 Vit Nam
gia nhp WTO, s ra đi ca lut chng khoán vi các u đãi v thu thu nhp doanh
nghip đã làm gia tng đáng k s lng doanh nghip niêm yt, mc vn hóa ca th
trng đã tng đt bin đt 18,8 t USD, chim 22,7% GDP. ây là giai đon phát trin
mnh m ca TTCK Vit Nam. Tuy nhiên, đn nm 2011 - 2012, TTCK Vit Nam bc
vào thi k suy thoái, lng c phiu mi niêm yt không ngng tng lên nhng s st
gim v giá đã khin vn hóa toàn th trng gim t 718.894 t đng nm 2010 xung
mc 536.673 t đng nm 2011. Tng vn hóa ca TTCK Vit Nam nm 2011 ch chim
14.7%/GDP - thp nht so vi các quc gia trong khu vc ông Nam Á.
Trong thi gian qua TTCK Vit Nam cha thc s phát trin lành mnh và n đnh,
thanh khon cha tt, chng loi chng khoán còn nghèo nàn, thiu các mã chng khoán
đi din cho nn kinh t nh đin lc, bu đin, PetrolVietnam …. cha thc hin niêm
yt. Bên cnh đó do các nguyên nhân: thay đi chính sách kinh t v mô ca nhà nc,
môi trng đu t … làm TTCK Vit Nam bin đng không n đnh và làm đau đu các
nhà đu t khi tham gia th trng.
Khi tham gia TTCK các nhà đu t thng quan tâm đn các nhân t có th giúp h
d báo giá c phiu. Nu các nhà đu t có th s dng các tin tc kinh t v mô nh là
các ch s đáng tin cy hàng đu cho TTCK thì h có th qun lý tt danh mc đu t ca
mình nh tng li nhun và hoc gim ri ro. Trong khi đó, các nhà hoch đnh chính sách
phi quan tâm đn tình hình ca TTCK, có th coi nh là mt ch s hàng đu ca các hot
6
đng kinh t v mô trong tng lai. H có th kim soát tt hn xu hng và s n đnh
ca mt nn kinh t bng cách điu chnh các nhân t kinh t v mô nu mi quan h gia
li nhun c phiu và hot đng kinh t có sc mnh d báo.
Mi quan h gia các nhân t kinh t v mô và TTCK t lâu đã là ch đ nghiên
cu kinh t. Trong sut lch s hin đi, TTCK đc công nhn đóng mt vài trò ni bt
trong vic đnh hình phát trin kinh t và chính tr ca mt quc gia. S sp đ ca TTCK
luôn có xu hng kích hot mt cuc khng hong tài chính và thúc đy nn kinh t ri
vào suy thoát. TTCK phát trin n đnh và bn vng, TTCK đã thc hin đúng chc
nng ca nó hay cha? Chúng ta cn phi tìm ra nguyên nhân tác đng đn nó, t đó đa
ra nhng gii pháp thích hp đ đnh hng tt cho th trng. Nhng nguyên nhân tác
đng đn TTCK trong đó không th không nói đn nhân t kinh t v mô. Hin ti trên
TTCK Viêt Nam đã có nhiu thông tin nói đn mi tng quan gia các bin kinh t v
mô và TTCK. Tuy nhiên vn còn m h và cha có s liu chng minh chính xác hn.
Hn na các nghiên cu ca mt s tác gi trên th gii đã có kt lun ca mt s TTCK
v mi tng quan gia các bin kinh t v mô và ch s giá chng khoán. Chính vì vy
mà tác gi la chn đ tài “Phân tích mi quan h gia các bin kinh t v mô và ch s giá
chng khoán ti Vit Nam” đ nghiên cu.
Trong bài nghiên cu này, sáu bin kinh t v mô đc s dng: tc đ tng trng
kinh t, lm phát, t giá hi đoái, lãi sut, cung tin và giá du. Ch s sn xut công
nghip (IP) là bin đi din cho tc đ tng trng kinh t. Ch s giá tiêu dùng (CPI) là
bin đi din cho lm phát. Bin cung tin đc s dng là M2. T giá hi đoái gia VND
và đô la M (EXC) dùng đi din cho th trng ngoi hi. Lãi sut c bn (R) là bin đi
din cho giá c trên th trng tin t. Giá du th gii (OIL) là bin đi din cho chi phí
đu vào ca doanh nghip.
Phng pháp phân tích s dng mô hình vector tng quan t hi quy Var đ kim
đnh mi quan h gia TTCK và các bin s kinh t v mô. Kim đnh tính dng bng gin
7
đ t tng quan, nghim đn v đc thc hin trc đ đm bo rng d liu trong mô
hình là d liu dng. Vì vy, mi tng quan tr đã đc kim đnh gia các bin bng
cách s dng mô hình Var và kim đnh nhân qu Granger. Kt qu s cho thy các bin
kinh t v mô có th hu ích đ d đoán ch s chng khoán tng lai hoc ch s chng
khoán có th đc s dng đ d đoán các bin kinh t v mô trong tng lai. Cui cùng,
phng pháp k thut phân tích các bin đc thc hin đ kim đnh Ch s chng khoán
có nhy cm vi mi bin kinh t v mô nh th nào?
Câu hi đt ra khi nghiên cu:
+ Có mi tng quan gia các bin kinh t v mô và ch s giá chng khoán Vit
Nam và ngc li hay không?
+ Có mi quan h trong ngn hn, dài hn gia các bin kinh t v mô và ch s
giá chng khoán Vit Nam hay không?
+ Các bin kinh t v mô và ch s giá chng khoán Vit Nam s tác đng ln
nhau nh th nào và mc đ nh hng ra sao khi xy ta cú sc trong h thng?
2. TNG QUAN CÁC KT QU NGHIÊN CU TRC ÂY V MI
QUAN H GIA CÁC BIN KINH T V MÔ VÀ CH S GIÁ CHNG
KHOÁN CA MT S NC TRÊN TH GII
BenjaminA. Abugri, Southern Connecticut State University, New Haven, USA
“Empirical relationship between macroeconomic volatility and stock returns:
Evidence from Latin American markets”, 2008
Bài nghiên cu này xem xét mi quan h gia các nhân t v mô đn t sut sinh
li TTCK ti 4 quc gia mi ni Châu M La Tinh. Các nhân t v mô chính nh t giá,
lãi sut, sn xut công nghip và cung tin. T sut sinh li th trng mi ni đc trng là
có bin đng mnh hn so vi th trng phát trin.
8
Ch s MSCI và lãi sut T-bill 3 tháng cng đc s dng đi din cho nh hng
ca các bin quc t. Bài nghiên cu này s dng mô hình VAR vi 6 bin. Kt qu
nghiên cu tìm thy bin MSCI và lãi sut T-bill 3 tháng đu có ý ngha gii thích t sut
sinh li tt c các th trng. ng thi, phn ng ca t sut sinh li vi nhng cú sc
trong các bin v mô không th xác đnh ti 1 thi đim và có khuynh hng khác nhau
các quc gia. Các bin quc t có quan trng hn so vi các bin v mô trong nc.
Nhng phát hin trong nghiên cu này có th có ý ngha quan trng trong vic ra
quyt đnh đu t, do tác đng các bin v mô trong nc nh hng khác nhau và có ý
ngha khác nhau đi vi t sut sinh li mi quc gia khác nhau nên các nhà đu t có
th s dng chin lc đa dng hóa danh mc theo quc gia.
Robert D. Gay, Jr., Nova Southeastern University “Effect Of Macroeconomic
Variables On Stock Market Returns For Four Emerging Economies: Brazil,
Russia, India, And China”, March 2008
Trong nghiên cu này tác gi phân tích tác đng ca các bin v mô: bin t giá,
bin giá du đn ch s giá chng khoán trên th trng Brazil, Nga, n , và Trung
Quc (BRIC) giai đon tháng 3/1999 đn tháng 6/2006 bng cách s dng mô hình
ARIMA ca Box-Jenkins.
Kt qu nghiên cu cho thy: Bin t giá hi đoái và thay đi giá du không có
quan h đáng k nào đn ch s giá chng khoán trên TTCK các nc nh Brazil, n
đ, Trung Quc và Nga. iu này không phi là bt ng. Nhng các bin kinh t v mô
khác trong nc và th gii nh sn xut, lm phát, c tc, lãi sut, cán cân thng mi, t
l cu trúc có mt vai trò quyt đnh đi vi ch s giá chng khoán. Hn na vic
nghiên cu mi quan h gia các bin kinh t v mô vi ch s giá chng khoán đã đc
bo đm.
9
Theo gi thit, mi quan h gia t giá hi đoái và giá chng khoán nên tích cc.
Gi thuyt đc tìm thy mi quan h gia ch s giá và t giá hi đoái TTCK Brazil,
n đ, Trung Quc nhng không tìm thy đi vi TTCK Nga.
Vi kt qu khác là mi quan h gia ch s giá chng khoán vi giá du, tác gi
đa ra gi thuyt có mi quan h ngc chiu. Tuy nhiên, kt qu là không mt TTCK nào
tn ti mi quan h trên.
Mc dù giá tr gii thích gia t giá hi đoái, giá du đi vi ch s giá chng
khoán là không quan trng. Nghiên cu này đã nêu lên s nh hng ca các nhân t v
mô khác, c trong nc và quc t, cng cn khám phá cho mi quan h ca h vi giá c
TTCK. Nhng nghiên cu sâu hn vào khu vc này có th chng minh nhng thông tin
quan trng và có th d báo phng hng giá TTCK quc gia tng ng vi nhng cú
sc c hai bên trong và bên ngoài.
Aisyah Abdul Rahman, Noor Zahirah Mohd Sidek, Fauziah Hanim Tafri
“Macroeconomic determinants of Malaysian stock market”, Accepted 27
January, 2009
Nghiên cu này xem xét s tng tác gia các bin s kinh t v mô và giá chng
khoán Malaysia. Các bin đc nghiên cu bao gm ch s KLCI đi din cho TTCK
Malaysia, ch s sn xut công nghip (IP) đi din cho các yu t ngun cung trong nc,
t giá hi đoái thc (RER), cung tin (M2), d tr ngoi hi (RES) và lãi sut trái phiu
kho bc 3 tháng (TB). D liu thu thp hàng tháng t tháng 1 nm 1986 đn tháng 3 nm
2008. Trong bài nghiên cu này tác gi s dng mô hình VAR, kim đng liên kt
Johansen, nhân qu Granger đ phân tích.
Kt qu kim đnh đng liên kt cho thy, s gia tng cung tin nh hng tiêu cc
đn t sut sinh li ca chng khoán. ng thi, có mi tng quan đng bin gia KLCI,
d tr ngoi hi, ch s sn xut công nghip và mi tng quan nghch bin gia KLCI
và lãi sut, cung tin và t giá thc. Phân tích đng liên kt cho kt qu trong dài hn 1%
10
tng trong d tr ngoi hi và ch s sn xut công nghip s tng KLCI tng đng
0.4% và 2.6%. Tng 1 đim trong lãi sut dn đn KLCI gim 0.009%. KLCI gim 1% và
3% khi cung tin và t giá gim 1%.
Bên cnh đó, có mi quan h nhân qu gia t giá hi đoái và KLCI; KLCI và lãi
sut; d tr và lãi sut, gia KLCI và sn xut công nghip. ng thi, có mi quan h
nhân qu 2 chiu gia t giá và lãi sut.
Hn na, da trên phân tích phân hy phng sai, bài vit này nhn mnh rng
TTCK Malaysia có tng tác mnh vi d tr , ch s sn xut công nghip so vi cung
tin, lãi sut, t giá hi đoái.
Halil Tunalı, Istanbul University, Istanbul, Turkey “The Analysis of
Relationships between Macroeconomic Factors and Stock Returns: Evidence
from Turkey Using VAR Model”, 2010
Nghiên cu này nhm phân tích các mi quan h gia các bin s kinh t v mô và
li nhun c phiu trong TTCK ca Th Nh K (Istanbul Stock Exchange-Index 100) giai
đon t tháng 1 nm 2002 và tháng 8 nm 2008 trên c s hàng tháng. Các bin kinh t v
mô đi din cho các ch s c bn ca nn kinh t Th Nh K gm 11 bin: li nhun
chng khoán TTCK quc gia 100 Index (SRISEI-100), ch s trung bình công nghip
Dow Jones (DJIA), t giá hi đoái (USD), lãi sut huy đng 1 tháng (1-MTDR), giá vàng
(GP), ch s sn xut công nghip (IPI), ch s giá sn xut (PPI), giá du thô quc t
(ICOP), tng khi lng tín dng (TCV), cung tin (M2Y), d tr ngoi hi ròng (NFER),
nhp khu (IMP). Trong bài nghiên cu này tác gi s dng phng pháp kim đnh
nghim đn v, đng liên kt Johansen, quan h nhân qu Granger và th nghim mô hình
VAR và phân tích phân rã phng sai đ phân tích.
Bng cách s dng đng liên kt Johansen đ kim đnh các mi quan h lâu dài
gia li nhun chng khoán và các bin s kinh t v mô đc điu tra cho hai bin, đa
11
bin và thy rng có mt mi quan h lâu dài gia li nhun chng khoán và tt c các
bin khác.
Theo kt qu kim tra quan h nhân qu Granger có mi quan h nhân qu hai
chiu gia li nhun chng khoán và ch s trung bình công nghip Dow Jones; li nhun
chng khoán và ch s sn xut công nghip. ng thi, có quan h nhân qu mt chiu t
t giá hi đoái, giá du thô quc t, cung tin, nhp khu, tng khi lng tín dng đn li
nhun chng khoán và có mt mi quan h nhân qu mt chiu t li nhun chng khoán
đn ch s giá sn xut (PPI).
Theo th nghim mô hình VAR, có mt mi quan h tiêu cc gia t giá hi đoái,
giá vàng, lãi sut huy đng và li nhun chng khoán. Nhng có mt mi quan h tích cc
gia ch s sn xut công nghip, tng khi lng tín dng, nhp khu, cung tin, d tr
ngoi hi ròng, giá du thô quc t, ch s trung bình công nghip Dow Jones (DJIA) và
li nhun chng khoán.
Cui cùng, trong ngn hn (2 tháng) li nhun chng khoán ch yu là b nh
hng bi nhng cú sc ca chính nó và ca tng khi lng tín dng. Trong thi gian dài
(10 tháng) li nhun chng khoán ch yu b nh hng bi nhng cú sc chính nó và các
bin ca tng khi lng tín dng, t giá hi đoái, ch s sn xut công nghip, ch s
trung bình công nghip Dow Jones, cung tin, ch s giá sn xut (PPI), giá vàng, nhp
khu, lãi sut huy đng 1 tháng, d tr ngoi hi ròng, giá du thô.
Nopphon Tangjitprom, Martin de Tours School of Management of Economics
Assumption University, Bangkok, Thailand “Macroeconomic Factors of
Emerging Stock Market: The Evidence from Thailand”, November 10, 2011
Bài nghiên cu này nhm mc đích xem xét s nh hng ca các nhân t kinh t
v mô đn hiu qu ca TTCK Thái Lan. Các bin kinh t v mô đc s dng trong
nghiên cu này bao gm t l tht nghip, lãi sut, lm phát và t giá hi đoái. Các bin
kinh t v mô đc thu thp da trên s liu hàng tháng k t tháng 1 nm 2001 đn tháng
12
12 nm 2010. Ch s giá chng khoán đc thu thp cùng thi gian. Do không có d liu
GDP hàng tháng ti Thái Lan, t l tht nghip hàng tháng đc s dng đ đi din cho
nhân t tình trng và chu k kinh doanh ca nn kinh t chung. Trái phiu chính ph 5
nm đi din cho mc lãi sut. Ch s giá tiêu dùng hàng tháng đi din cho nhân t lm
phát. i vi các hot đng quc t, t giá hi đoái danh ngha gia Baht và đng đô la
M đc s dng làm đi din.
Phng pháp phân tích hi quy đc s dng đ kim đnh mi quan h gia li
nhun c phiu và các bin s kinh t v mô. Kt qu cho thy ch có 2 bin kinh t v mô,
lãi sut và t giá hi đoán là có ý ngha thng kê. Bin t l tht nghip và t l lm phát
không có ý ngha thng kê đ xác đnh li nhun c phiu. iu này có th phn ánh rng
có vài đ tr trc khi d liu đc to ra.
Mô hình hi quy đc c tính bng cách s dng đ tr 2 tháng ca t l tht
nghip và t l lm phát thay th cho mô hình gc. Kt qu ca mô hình hi quy mi cho
thy có ý ngha thng kê đi vi mi bin kinh t v mô. Ngay c khi lãi sut ngn hn đã
đc s dng thay th cho lãi sut dài hn, hoc s dng các bin thc thay th cho các
bin danh ngha vn không làm thay đi kt qu trc đó.
Tng quan tr gia các bin đc kim tra bng kim đnh nhân qu Granger. Kt
qu cho thy t l tht nghip tng quan không đáng k vi li nhun c phiu nhng
ngc li là không đúng. ng thi có quan h nhân qu 2 chiu gia lãi sut và li nhun
c phiu. Nhng có quan h nhân qu 1 chiu t li nhun c phiu đn t l lm phát và
t giá hi đoái. Nh vy, ch có 1 vài bin kinh t v mô có th d đoán li nhun tng lai
ca c phiu nhng ngc li li nhun c phiu có th d đoán hu ht các bin kinh t
v mô trong tng lai, ngoài tr t l tht nghip. iu này ng ý rng hiu qu hot đng
ca TTCK là mt ng c viên hàng đu tt nh là mt ch s kinh t hàng đu cho tình
hình kinh t v mô trong tng lai.
13
Cui cùng, kt qu phân tích phng sai cho thy tm quan trng ca lãi sut đ
gii thích s thay đi trong li nhun c phiu. Kt qu tng t ngay c khi ch s SET50
hoc ch s MAI đc s dng thay vì ch s SET. Hn na, kt qu cho thy rng mi
ngành nhy cm vi mi bin kinh t v mô khác nhau da trên bn cht ca kinh doanh.
Tuy nhiên, hu ht các ngành vn nhy cm nhiu vi lãi sut.
Abbas Alavi Rad, Abarkouh Branch, Islamic Azad University, Iran
“Macroeconomic Variables and Stock Market: Evidence From Iran”, 2011
Trong bài này, tác gi xem xét mi quan h gia ch s giá chng khoán Tehran
(TSE) Iran và các bin kinh t v mô nh ch s giá tiêu dùng (CPI), t giá hi đoái th
trng t do (FER) và tính thanh khon (M2) trong giai đon t nm 2001 đn nm 2007.
Các phng pháp thc nghim s dng trong nghiên cu là mô hình vector t hi
quy (VAR), hàm phn ng xung lc Impulse (IRF) và phân tích phng sai d báo li
tng quát (FEVD) đ phân tích hành vi ca ch s giá chng khoán TSE.
Các kt qu thc nghim da trên d liu chui thi gian hàng tháng trong sut giai
đon đ điu tra đc tóm tt nh sau: Th nht, hàm phn ng xung lc (IRF) ch ra rng
phn ng ca ch s giá chng khoán đi vi nhng cú sc trong các bin kinh t v mô là
yu và mt bn tháng cht (nm cht mt 4 tháng).
Th hai, phân tích phng sai d báo tng quát li (FEVD) cho thy các bin kinh
t v mô trong bin đng ca ch s giá TSE là khong 12%. Trong thc t, các bin kinh
t v mô không đóng mt vai trò quan trng trong s bin đng ca ch s giá TSE Iran.
Cui cùng, nhng kt qu h tr các nghiên cu khác, có v nh cú sc chính tr
hay lc lng kinh t khác có th nh hng trên ch s giá TSE Iran.
Xiufang Wang, School of Economics, Osaka Prefecture University, Japan
“The Relationship between Stock Market Volatility and Macroeconomic
Volatility: Evidence from China” , 2011
14
Bài nghiên cu này xem xét mi quan h gia s bin đng ca TTCK Trung Quc
và các nhân t kinh t v mô nh GDP thc, lm phát và lãi sut. Trong nghiên cu này tác
gi s dng ch s Shanghai đi din cho ch s TTCK ca Trung Quc. D liu trong
phân tích đc thu thp hàng tháng t tháng 1 nm 1992 đn tháng 12 nm 2008.
Mô hình đc s dng trong nghiên cu là mô hình tng quát t hi quy phng
sai có điu kin thay đi dng m (EGARCH) và mô hình phng sai b sung đ tr. Da
trên các d liu, nghiên cu này thc hin d toán bin đng ca mi bin bng cách s
dng mô hình AR-EGARCH. Sau đó, s dng mô hình LA-VAR đ phân tích các mi
quan h nhân qu gia s bin đng ch s giá chng khoán và các bin kinh t v mô.
Kt qu cho thy rng không có mi quan h nhân qu gia bin đng TTCK và
bin đng ca GDP thc, ngha là giá c phiu không có ý ngha đáng k trong vic gii
thích GDP thc và ngc li. Tuy nhiên, bin đng lm phát và bin đng TTCK có mi
quan h nhân qu song phng, ngha là tn ti ca mt hin tng phn hi gia ch s
giá tiêu dùng ca Trung Quc và giá c phiu. Trong khi đó tn ti mi quan h nhân qu
mt chiu t bin đng TTCK đn bin đng lãi sut. iu này cho thy giá c phiu phi
phn ánh k vng v hiu qu ca công ty trong tng lai. Ngc li, li nhun doanh
nghip nói chung có th phn ánh mc đ ca các hot đng ca nn kinh t đt nc.
Nh vy, giá c phiu phn ánh chính xác các nguyên tc c bn, sau đó giá c
phiu nên đc s dng nh các ch s hàng đu ca các hot đng kinh t trong tng lai.
Tuy nhiên, nhng kt qu cho thy, ngoi tr cho t l lm phát, TTCK Trung Quc
không phn ánh nhng thay đi ca các bin s kinh t v mô nh GDP thc và lãi sut.
Muhammad Akbar, Shahid Ali and Muhammad Faisal Khan, Pakistan “The
relationship of stock prices and macroeconomic variables revisited: Evidence
from Karachi stock exchange”, Accepted 8 November, 2011
Mc tiêu ca bài nghiên cu này là kim đnh mi quan h gia các nhân t kinh t
v mô và ch s giá chng khoán Pakistan (ch s KSE100) trong giai đon t tháng 1-
15
1999 đn tháng 6-2008. Nghiên cu này xem xét các nhân t kinh t v mô liên quan đn
giá chng khoán gm t l lm phát (CPI), ch s sn xut công nghip (MPI), tng d tr
ngoi t tr vàng (RESERVEMG), lãi sut trái phiu kho bc 6 tháng (SMTB), t giá hi
đoái danh ngha (NEER) và cung tin. D liu chui thi gian trong nghiên cu này bao
gm các quan sát hàng tháng ca ch s KSE100 và các nhân t v mô.
Kim đnh đng liên kt, kim đnh nhân qu Grange và kim đnh hiu chnh sai
s đc s dng đ phân tích mi quan h này. Kim đnh ADF và PP cho rng tt c các
nhân t chui thi gian đã đc tích hp thành 1, thành chui không dng. Sau đó, c
lng kim đnh đng liên kt 2 bin cho thy rng ch s giá chng khoán là đng liên
kt vi t l lm phát, d tr ngoi t tr vàng, ch s sn lng sn xut. Nhng ch s
giá chng khoán không liên kt vi t giá hi đoái danh ngha và cung tin. Kim đnh
đng liên kt đa bin cho thy rng giá chng khoán và các nhân t kinh t v mô đng
liên kt và có ít nht tn ti 1 mi quan h nhân qu 1 chiu gia 2 b các bin. Kt qu
cho thy rng giá chng khoán có quan h thun vi cung tin, lãi sut ngn hn và có
quan h ngc chiu vi t l lm phát và d tr ngoi t. Tuy nhiên, không có mi quan
h gia ch s sn xut công nghip và t giá hi đoái vi giá chng khoán.
Mohamed Khaled Al-Jafari, Rashed Mohammed Salameh & Mohammad
Rida Habbash “Investigating the Relationship between Stock Market Returns
and Macroeconomic Variables: Evidence from Developed and Emerging
Markets”, 2011
Nghiên cu này xem xét mi quan h gia các bin s kinh t v mô và giá chng
khoán đi vi th trng phát trin và th trng đang ni lên trong giai đon t tháng 1
nm 2002 đn tháng 12 nm 2008. Các bin kinh t v mô đc nghiên cu bao gm: hot
đng kinh t thc t, lm phát, lãi sut, cung tin và t giá hi đoái. Ch s giá tiêu dùng là
bin đi din cho lm phát. Bin cung tin đc s dng là M2. T giá hi đoái đc đo
bng đng ni t cho mi đng đô la M. Ch s sn xut công nghip là bin đi din cho
16
hot đng kinh t thc. Trái phiu kho bc 3 tháng là bin đi din cho lãi sut. Các d
liu ca nghiên cu bao gm giá đóng ca hàng tháng ca TTCK 16 nc mi ni và 16
nc đang phát trin, cng nh ch s giá tiêu dùng, cung tin, t giá hi đoái, lãi sut, ch
s sn xut công nghip.
Trong nghiên cu này tác gi s dng các phng pháp th nghim khác nhau bao
gm c kim đnh quan h nhân qu Granger và kim đnh đng liên kt bng Pedroni.
Kim đnh này thc hin bng cách s dng d liu t 16 th trng phát trin (Australia,
Áo, B, Canada, an Mch, Phn Lan, Pháp, Hng Kông, Nht Bn, New Zealand, B
ào Nha, Singapore, Thy in, Thy S, Vng quc Anh, và Hoa K ) và 16 th trng
mi ni ( Argentina, Brazil, Chile, Trung Quc, Colombia, Cng hòa Séc, Hungary, n
, In-đô-nê-xi-a, Malaysia, Mexico, Philippines, Ba Lan, Nga,Thái Lan, và Th Nh K).
Cu trúc ca TTCK mi ni khác vi th trng phát trin nên bin đng ch s TTCK
mi ni có th phn ng khác nhau vi các bin kinh t v mô so vi các th trng phát
trin. Do đó, nghiên cu này đ phát hin s khác bit trong phn ng ca bin đng giá
chng khoán đn s bin đng các bin kinh t v mô gia th trng mi ni và phát
trin.
Kt qu cho thy, không có mi quan h dài hn gia giá chng khoán vi tt c
các bin kinh t v mô trong c hai th trng phát trin và mi ni, ngoi tr mc đ hot
đng kinh t thc có mi quan h vi giá chng khoán th trng phát trin, nhng
không đc phát hin ti các th trng mi ni.
Mt khác, có mi quan h ngn hn gia giá chng khoán và các hot đng kinh t
thc, lm phát trong c hai chiu cho th trng phát trin và mi ni. Nhng có mi quan
h ngn hn mt chiu t giá chng khoán đn lãi sut trong c hai th trng. ng thi,
có mi quan h ngn hn mt chiu t giá chng khoán đn cung tin ti các th trng
mi ni và mt chiu t t giá hi đoái đn giá chng khoán các th trng phát trin.
17
Cui cùng, kt qu cho thy rng mi quan h gia các bin kinh t v mô và lãi c
phiu ti các th trng mi ni là hoàn toàn có ý ngha thng kê đáng k hn so vi các
th trng phát trin.
Yu Hsing, PhD; Antoinette S. Phillips, PhD; Carl Phillips, PhD, Southeastern
Louisiana University “Stock Prices and Aggregate Economic Variables: The
Case of Brazil” 5 May, 2011
Bài nghiên cu này áp dng mô hình Egarch đ xem xét mi quan h gia ch s
chng khoán Bovespa ca Brazil vi các bin s kinh t v mô. Các bin s kinh t v mô
bao gm sn xut công nghip, lãi sut, cung tin, t giá hi đoái, t l lm phát và ch s
chng khoán ca M. D liu đc thu thp hàng quý t quý 1 nm 1997 đn quý 2 nm
2010.
Kt qu ca mô hình Egarch cho thy rng ch s chng khoán Bovespa nhy cm
hn vi s thay đi trong sn xut công nghip, lãi sut cho vay thp hn, t l M2/GDP
cao hn, t l lm phát thp hn hoc ch s TTCK M hn so vi các bin s khác. Tng
1% (gim) trong sn xut công nghip s dn đn tng (gim) 2,761% các ch s chng
khoán Bovespa. Tng (gim) 1% lãi sut cho vay s dn đn gim (tng) 0,924% ch s
chng khoán Bovespa. Nu ch s giá c phiu th trng M tng (gim) 1%, ch s
chng khoán bovespa s tng (gim) 0,717%, cho thy rng TTCK bovespa thay đi t l
ít hn so vi ch s TTCK M.
co giãn c tính -0,291 đi vi t giá đi đoái cho thy rng nu thc s Brazil
mt giá (đánh giá cao) 1% ch s chng khoán Bovespa s gim (tng) 0,291%. iu này
ng ý rng nhng tác đng tiêu cc trên vn quc t chy vào Brazil, chi phí nhp khu và
giá trong nc ln hn so vi tác đng tích cc vào xut khu. Nh vy, trong vic xem
xét các chính sách t giá hi đoái, ngoài tác đng thông thng trên xut khu ròng, hiu
ng tin nng khác cn đc xem xét.
18
ng thi ch s chng khoán Bovespa ca Brazil cho thy có mi quan h cùng
chiu vi sn xut công nghip, t l ca cung tin M2 vi GDP và ch s TTCK M, và
có mi quan h ngc chiu vi lãi sut cho vay, khu hao thc t Brazil, t l lm phát
ca Brazil và t l qu liên quan M. Chính sách tin t ca M s nh hng đn hiu
qu hot đng ca TTCK Brazil. Hiu ng lây lan t TTCK M đn TTCK Brazil là đáng
k. Tin khu hao có th giúp khu vc xut khu nhng s làm tn thng TTCK.
Yu Hsing, Southeastern Louisiana University, USA“Effects of Macroeconomic
Variables on the Stock Market: The Case of the Czech Republic” 2011
Nghiên cu này xem xét mi quan h gia các ch s TTCK Czech và các bin s
kinh t v mô. D liu đc thu thp t cc thng kê tài chính Quc t và Qu Tin t
Quc t (IMF) trong khong thi gian t quý 1- 2002 đn quý 2-2010.
Áp dng mô hình GARCH, bài này cho thy rng ch s TTCK Czech có mi quan
h tích cc vi GDP thc t và th trng c và ch s chng khoán ca M, có nh
hng tiêu cc bi t l vay ca chính ph đi vi GDP, lãi sut thc trong nc, t giá
hi đoái CZK /USD, t l lm phát d kin và trái phiu chính ph khu vc đng tin
chung châu Âu và th hin mt mi quan h bc hai vi t l M2 trên GDP. Nó cho thy
rng ch s TTCK Séc và t l M2/GDP có mt mi quan h tích cc (âm) nu t l
M2/GDP nh (ln) hn giá tr ti hn 60,0%. Do đó, đ thúc đy mt TTCK mnh m,
các c quan chc nng d kin s theo đui hoc duy trì tng trng kinh t, k lut tài
chính, đánh giá tin t, lãi sut tng đi thp và t l lm phát k vng, và t l M2/GDP
là di giá tr ti hn 60,0%. Nu chính sách tài khóa đc đi din bi t l n / GDP ca
chính ph, h s tiêu cc ca nó là không đáng k mc ý ngha 10%. Khi cung tin đc
đi din bng t l M1/GDP, giá tr ti hn ca t l M1/GDP đc c tính là 40,3%.