GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THANH TOÁN QUỐC TẾ TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM.PDF

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP H CHÍ MINH







NGUYN NH NGC


GII PHÁP PHÁT TRIN DCH V
THANH TOÁN QUC T TI
NGÂN HÀNG THNG MI C PHN
NGOI THNG VIT NAM











LUN VN THC S KINH T

TP H CHÍ MINH – NM 2012



B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP H CHÍ MINH





NGUYN NH NGC

GII PHÁP PHÁT TRIN DCH V

THANH TOÁN QUC T TI
NGÂN HÀNG THNG MI C PHN
NGOI THNG VIT NAM


Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mã s: 60340201






LUN VN THC S KINH T


NGI HNG DN KHOA HC
TS. TRM TH XUÂN HNG








TP H CHÍ MINH – NM 2012

LI CAM OAN

Tôi tên: Nguyn Nh Ngc, là tác gi ca lun vn thc s có ta đ
“Gii pháp phát trin hot đng thanh toán quc t ti Ngân hàng thng
mi c phn Ngoi thng Vit Nam”.
Tôi xin cam đoan nhng ni dung trong lun vn này là kt qu ca quá
trình nghiên cu, da trên kin thc đc hc, su tm và tng hp t các ngun
tài liu tham kho cùng vi nhng tìm tòi và sáng to nghiêm túc ca bn thân.
Tôi xin chu trách nhim hoàn toàn v pháp lut đi vi lun vn ca
mình.


TP.HCM, ngày 22 tháng 11 nm
2012

Tác gi lun vn





NGUYN NH NGC

MC LC

LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CÁC T VIT TT
DANH MC BNG BIU,  TH

LI M U 1
CHNG 1: C S LÝ LUN V PHÁT TRIN DCH V THANH TOÁN
QUC T TI CÁC NGÂN HÀNG THNG MI 3
1.1. Mt s vn đ chung v hot đng thanh toán quc t trong các ngân hàng
thng mi 3
1.1.1. Khái nim hot đng thanh toán quc t 3
1.1.2. c đim hot đng thanh toán quc t 3
1.1.3. Vai trò ca hot đng thanh toán quc t ti các ngân hàng thng mi
Vit Nam 5
1.1.3.1. i vi các ngân hàng thng mi 5
1.1.3.2. i vi nn kinh t 7
1.1.4. Ri ro trong hot đng thanh toán quc t ti các ngân hàng thng mi 8
1.1.4.1. Ri ro tín dng 8
1.1.4.2. Ri ro đo đc 9
1.1.4.3. Ri ro quc gia 10
1.1.4.4. Ri ro pháp lý 10
1.1.4.5. Ri ro hi đoái 10
1.1.4.6. Ri ro tác nghip 11
1.2. Phát trin dch v thanh toán quc t ti các ngân hàng thng mi Vit
Nam 11
1.2.1. Khái nim v dch v thanh toán quc t tai ngân hàng thng mi Vit
Nam 11
1.2.2. Khái nim v phát trin dch v thanh toán quc t ti ngân hàng thng
mi Vit Nam 12
1.3. S cn thit phi phát trin dch v thanh toán quc t ti các ngân hàng
thng mi Vit Nam 12
1.4. Các nhân t nh hng đn phát trin dch v thanh toán quc t ti các
ngân hàng thng mi Vit Nam 13
1.4.1. Các chính sách kinh t v mô ca Chính ph Vit Nam 13
1.4.2. Các yu t t các ngân hàng đi lý 15

1.4.3. Các yu t t phía khách hàng ca ngân hàng thng mi 16
1.4.4. Nhóm các nhân t t chính ngân hàng thng mi 17
1.5. Các ch tiêu đánh giá s phát trin dch v thanh toán quc t ti ngân hàng
thng mi Vit Nam 18
1.5.1. Các ch tiêu đánh giá s phát trin dch v thanh toán quc t ti ngân
hàng thng mi theo chiu rng 18
1.5.2. Các ch tiêu đánh giá s phát trin dch v thanh toán quc t ti ngân
hàng thng mi theo chiu sâu 18
1.6. Bài hc kinh nghim cho phát trin hot đng TTQT 18
Kt lun chng 1 21
CHNG 2: THC TRNG PHÁT TRIN DCH V THANH TOÁN QUC
T TI NGÂN HÀNG THNG MI C PHN NGOI THNG VIT
NAM 22
2.1. Gii thiu tng quan v h thng Vietcombank 22
2.1.1. S lc quá trình hình thành và phát trin ca h thng Vietcombank 22
2.1.2. Nhng kt qu đt đc ca Vietcombank 24
2.1.3. Tình hình hot đng kinh doanh ca Vietcombank đn nm 2011 25
2.1.4. Mô hình t chc thc hin dch v thanh toán quc t trong h thng
Vietcombank 27
2.2. Thc trng phát trin hot đng thanh toán quc t ti Vietcombank 29
2.2.1. V doanh s thanh toán xut nhp khu ca Vietcombank 29
2.2.2. V th phn thanh toán quc t ca Vietcombank so vi c nc 32
2.2.3. V s lng khách hàng doanh nghip thc hin thanh toán quc t ti
Vietcombank 34
2.2.4. V t chc, thc hin, mc đ gim thiu ri ro, chi phí hot đng, s hài
lòng ca khách hàng trong hot đng thanh toán quc t ti h thng
Vietcombank 34
2.3. Ri ro trong hot đng thanh toán xut nhp khu ti Vietcombank 37
2.3.1. Ri ro trong hot đng thanh toán nhp khu 37
2.3.2. Ri ro trong hot đng thanh toán xut khu 40

2.4. Nhng tn ti 41
2.4.1. Chính sách khách hàng cha toàn din và cha đi vào chiu sâu 42
2.4.2. S đa dng v sn phm, dch v 42
2.4.3. Công tác qung bá, tip th cha thc s đc xem trng 43
2.4.4. Công ngh ngân hàng cha đáp ng đc yêu cu công tác 43
2.4.5. Th tc nghip v còn nhiu bt cp 44
2.4.6. Công tác h tr cha đáp ng đc yêu cu 44
2.4.7. c thù ca h thng Ngân hàng thng mi c phn Ngoi thng Vit
Nam 45
2.4.8. Nhng khó khn mà h thng Vietcombank gp phi t môi trng kinh
t v mô 45
2.4.9. H thng vn bn pháp lý cho thanh toán xut nhp khu 46
2.5. Nhng nguyên nhân ca tn ti 48
2.5.1. Vn đ con ngi 48
2.5.2. Giá c dch v c th là các khon phí dch v cha hp lý 49
2.5.3. Cha đu t và có chin lc qung bá tip th sn phm, phát trin
thng hiu Vietcombank thích đáng 50
Kt lun chng 2 51
CHNG 3: GII PHÁP PHÁT TRIN DCH V THANH TOÁN QUC T
TI NGÂN HÀNG THNG MI C PHN NGOI THNG VIT NAM
52
3.1. nh hng phát trin hot đng thanh toán quc t ca Vietcombank 52
3.1.1. Chin lc phát trin hot đng kinh doanh ca Vietcombank đn 2015
52

3.1.2. nh hng phát trin hot đng thanh toán quc t ca Vietcombank 53
3.2. Gii pháp phát trin dch v thanh toán quc t ti Vietcombank 55
3.2.1. y nhanh tin đ nâng cp công ngh ngân hàng nhm đáp ng yêu cu
ca hot đng thanh toán quc t 55
3.2.2. Chú trng chính sách tip th, đa dng hóa sn phm và chính sách chm

sóc khách hàng 56
3.2.2.1. Chính sách tip th và đa dng hóa sn phm 56
3.2.2.2. Chính sách chm sóc khách hàng 60
3.2.3. Tng cng công tác phòng chng ri ro thanh toán quc t 62
3.2.4. Tng cng công tác tuyn dng, đào to ngun nhân lc 63
3.3. Các gii pháp h tr 66
3.3.1. i vi Ngân hàng thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam 66
3.3.1.1. y mnh công tác tip th, công ngh ngân hàng, phát trin thng hiu
Ngân hàng TMCP Ngoi thng Vit Nam 66
3.3.1.2. Nâng cao vai trò ca các chi nhánh và vn phòng đi din ca Ngân hàng
thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam  nc ngoài 67
3.3.1.3. Hoàn thin b máy t chc và mng li thanh toán quc t 67
3.3.1.4. Tng cng công tác phòng chng ri ro trong hot đng Thanh toán
XNK ca Ngân hàng thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam 68
3.3.2. i vi các doanh nghip hot đng kinh doanh xut nhp khu 69
3.3.3. i vi Chính ph và Ngân hàng Nhà nc 70
Kt lun chng 3 73
Kt lun 74
DANH MC TÀI LIU THAM KHO
PH LC 1
PH LC 2
PH LC 3

DANH MC BNG BIU,  TH

Bng 2.1. So sánh tình hình tài chính 2010 – 2012
Bng 2.2. Doanh s thanh toán XNK ca Vietcombank qua các nm
Bng 2.3. Giá tr, th phn thanh toán XNK, xut khu, nhp khu riêng l
ca Vietcombank
Bng 2.4. Th phn thanh toán XNK ca Vietcombank qua các nm

Hình 2.1. C cu d n tín dng ca Vietcombank
Hình 2.2. Mô hình t chc hot đng TTQT ti Vietcombank
Hình 2.3. Giá tr thanh toán XNK ca Vietcombank qua các nm
Hình 2.4. Th phn thanh toán XNK, xut khu, nhp khu riêng l
Hình 2.5. Th phn thanh toán XNK ca Vietcombank qua các nm

DANH MC T VIT TT


ASEAN :Hip hi các quc gia ông Nam Á
ATM : Máy rút tin t đng
BCT : B chng t
CTQ : Cp thm quyn
ICC : Phòng thng mi quc t (International Chamber of
Commerce)
L/C : Th tín dng
NH : Ngân hàng
NHL : Ngân hàng đi lý
NHTM : Ngân hàng thng mi
PGD : Phòng giao dch
TTQT : Thanh toán quc t
TTTT : Trung tâm thanh toán
TTV : Thanh toán viên
XNK : Xut nhp khu
WTO : T chc thng mi th gii (World Trade Organization)
Vietcombank : Ngân hàng thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam
Vietcombank HO : Hi s chính Ngân hàng thng mi c phn Ngoi thng
Vit Nam

1
LI M U
1) TÍNH CP THIT CA  TÀI
Thanh toán quc t là mt trong nhng lnh vc hot đng kinh doanh ca
NHTM. TTQT ra đi và phát trin không ngng nh là mt yu t khách quan. Tuy
nhiên, trong hot đng TTQT luôn tim n nhng ri ro, đc bit trong môi trng
hi nhp sâu rng và cnh tranh gay gt nh hin nay gia các h thng NHTM
trong nc và vi các NHTM 100% vn nc ngoài, các NHTM nói chung, h
thng Ngân hàng TMCP Ngoi thng Vit Nam nói riêng cn phi có nhng bin
pháp phòng nga và hn ch ri ro trong TTQT. Do đó, tác gi quyt đnh la chn
đ tài: “Gii pháp phát trin dch v thanh toán quc t ti Ngân hàng thng
mi c phn Ngoi thng Vit Nam”.
2) MC ÍCH NGHIÊN CU
H thng hoá các lý lun liên quan đn hot đng thanh toán quc t ca
NHTM. Tìm hiu, phân tích và lun gii các yêu cu cn thit phi thc hin đ
phát trin các dch v TTQT trong các NHTM Vit Nam trong điu kin hi nhp
kinh t quc t.
ánh giá thc trng hot đng dch v thanh toán quc t ca Vietcombank
thông qua các s liu thng kê, nhng tn ti và nguyên nhân.
Hoch đnh chin lc phát trin cho hot đng TTQT ti Vietcombank.
a ra mt s gii pháp, kin ngh nhm tip tc phát trin các dch v thanh
toán quc t ti Vietcombank hng ti hot đng bán kèm, bán chéo các sn
phm, tài tr xut nhp khu đ gia tng doanh thu, li nhun hot đng và đa dng
hóa sn phm dch v.
3) I TNG VÀ PHM VI NGHIÊN CU
i tng nghiên cu: Hot đng TTQT ti Vietcombank.
Phm vi nghiên cu: NHTM c phn Ngoi thng Vit Nam.
Thi gian nghiên cu: Ly s liu ti NHTM c phn Ngoi thng Vit Nam t
nm 2009 đn nm 2012.

4) PHNG PHÁP NGHIÊN CU
 tài s dng các phng pháp nghiên cu sau:
2
Phng pháp nghiên cu duy vt bin chng: Phân tích, xem xét s phát trin
ca hot đng thanh toán quc t trong mi quan h vi các yu t bên ngoài (yu
t kinh t, chính tr, xã hi ca quc gia và quc t), các yu t bên trong (các yu
t ni ti ca ngân hàng thng mi), và mi quan h trong s phát trin cùng vi
các hot đng ngân hàng khác
Phng pháp lch s: Xem xét hot đng thanh toán quc t trong quá kh, hin
ti đ rút ra các mt đc và cha đc trong phát trin hot đng thanh toán quc
t. T đó, đ ra các gii pháp nhm nâng cao hiu qu trong phát trin các dch v
thanh toán quc t.
Phng pháp ly ý kin chuyên gia: Lp biu câu hi và x lý toán hc các kt
qu thu đc t ý kin chuyên gia v phát trin dch v TTQT đ đa ra đnh hng
qun lý phù hp.
Các phng pháp khác:
 tài cng s dng các phng pháp phân tích thng kê, mô t, tng hp, t
duy logic, phân tích h thng …. đ lun gii các vn đ liên quan ca đ tài.
5) KT CU CA  TÀI
Ngoài li m đu và kt lun, kt cu ca đ tài bao gm 3 chng:
Chng 1: C s lý lun v phát trin dch v thanh toán quc t ti các ngân hàng
thng mi
Chng 2: Thc trng phát trin dch v thanh toán quc t ti Ngân hàng thng
mi c phn Ngoi thng Vit Nam
Chng 3: Gii pháp phát trin dch v thanh toán quc t ti Ngân hàng thng
mi c phn Ngoi thng Vit Nam

3
CHNG 1: C S LÝ LUN V PHÁT TRIN DCH V THANH TOÁN

QUC T TI CÁC NGÂN HÀNG THNG MI
1.1. Mt s vn đ chung v hot đng thanh toán quc t ti các ngân hàng
thng mi
1.1.1. Khái nim hot đng thanh toán quc t
TTQT là vic thc hin các ngha v tin t, phát sinh trên c s các hot đng
kinh t và phi kinh t gia các t chc hay cá nhân nc này đi vi t chc hay cá
nhân nc khác, hoc gia mt quc gia vi t chc quc t, thông qua mng li
ngân hàng trên toàn cu.
1.1.2. c đim hot đng thanh toán quc t
 Thanh toán liên quan ti đng tin, đa đim, phng tin, phng thc và
thi gian thanh toán
Hot đng TTQT liên quan mt thit đn 5 yu t đó là đng tin, phng tin,
phng thc, đa đim và thi gian thanh toán.
ng tin. Trong giao dch TTQT, các bên tham gia thông thng  các quc
gia khác nhau. Vì vy, hot đng TTQT liên quan đn ngoi t hay hai loi đng
tin khác nhau. Các bên tham gia TTQT phi thng nht la chn mt đng tin
đm bo giá tr các giao dch ngoi thng. Thông thng đng tin nói chung
trong TTQT đc phân bit thành hai loi đng tin là đng tin tính toán và đng
tin thanh toán. ng tin đc la chn làm đng tin tính toán thng là đng
tin n đnh hay còn gi là đng tin mnh. Và đng tin thanh toán là đng tin mà
hai bên s dng đ chi tr cho nhau. ng tin thanh toán trc tiên phi là đng
tin t do chuyn đi và sau đó ph bin vi tp quán thanh toán quc t. ng tin
tính toán và đng tin thanh toán đc la chn cùng mt loi ngoi t hoc hai loi
ngoi t khác nhau.
Phng tin. Các phng tin đc s dng trong TTQT là hi phiu (Draft/ Bill
of Exchange), séc, tin mt. Nhng ph bin nht vn là hi phiu đc xem là
mnh lnh tr tin vô điu kin do mt ngi (gi là ngi ký phát) đòi tin ngi
khác (gi là ngi b ký phát) yêu cu ngi này tr ngay hoc đn mt ngày c th
hoc đn mt ngày có th xác đnh đc trong tng lai tr mt s tin nht đnh
4

cho ngi có tên trên t hi phiu hoc theo lnh ca ngi này hoc cho ngi
cm hi phiu.
Phng thc. Trong hot đng thng mi quc t tt yu s dn đn vic nhn
tr tin hàng gia ngi xut khu và ngi nhp khu, đó là hot đng TTQT,
ngi ta có th thc hin hot đng này bng nhiu cách thc, đc gi là phng
thc TTQT. Hin nay trên th gii có nhiu phng thc thanh toán nh: Phng
thc chuyn tin, phng thc ghi s, phng thc nh thu, phng thc tín dng
chng t, … Mi phng thc thanh toán có nhng u nhc đim khác nhau, th
hin thành mâu thun quyn li gia ngi xut khu và ngi nhp khu. Do vy,
vic la chn phng thc thanh toán nào là tùy thuc vào quan h ca h và phi
đc ghi rõ vào hp đng mua bán ngoi thng.
a đim thanh toán. Các bên tham gia giao dch ngoi thng có th chn mt
đa đim bt k làm ni nhn thanh toán. Vic chn la này tùy thuc vào yêu cu
công vic và mi quan h gia các bên. Thông thng đa đim nhn thanh toán là
nc xut khu vì nh th d dàng to thun li cho bên xut khu thu hi vn và
trang tri các chi phí xut khu… Tuy nhiên cng có trng hp vic thanh toán
din ra  ni đc ch đnh không phi là nc xut khu có th đ chuyn vn t
hot đng xut khu đn đu t ti đó hoc ni đó chính là ngun cung ng hàng
hóa chính cho hot đng xut khu…
Thi gian thanh toán. Tr trc, tr ngay, tr sau hoc hn hp. i vi điu kin
này thng phi kèm theo mt mc thi gian mà hai bên thng nht ly đó làm c
s tính thi gian. Nhng mc thi gian thng đc chn là ngày ký hu vn đn
cho lô hàng đã xut khu, ngày ký phát hi phiu, ngày chp chn hi phiu hoc
mt mc thi gian bt k mà hai bên thng nht chn làm c s.
 Thanh toán quc t phc v cho hot đng kinh t đi ngoi, phi mu dch,
đu t, tài chính
Thanh toán là khâu quan trng trong quá trình sn xut và lu thông hàng hóa,
đc bit là đi vi hot đng XNK. TTQT đc t chc tt thì giá tr ca hàng hóa
trao đi và dch v thc hin gia các ch th  các quc gia khác nhau mi đc
thc hin, góp phn thúc đy hot đng ngoi thng phát trin. Và chính vì vy

5
TTQT đã tr thành mt nhân t quan trng đ đánh giá hiu qu hot đng kinh t
đi ngoi ca mt quc gia trong bi cnh quan h quc t đc m rng nh ngày
nay. Ngoài ra, TTQT còn phc v cho các hot đng phi mu dch không mang tính
thng mi nh thanh toán các khon chi phí ca các c quan ngoi giao, ngoi
thng  nc s ti, các chi phí v vn chuyn và đi li ca các đoàn khách nhà
nc, các t chc, cá nhân,… Hoc các khon thanh toán chuyn tin ca các nhà
đu t nc ngoài vào th trng tài chính Vit Nam hay ngc li các khon đu
t ca nhà đu t Vit Nam ra th trng tài chính th gii.
 Thanh toán quc t gp nhiu ri ro hn so vi thanh toán trong nc
Khác vi thanh toán trong nc, TTQT thng gp nhiu ri ro do s bin đng
ca tin t, s bt n chính tr ca mt quc gia, do s khác bit v lut pháp, c
ch chính sách, do v trí đa lý ca các bên tham gia cách nhau làm hn ch vic tìm
hiu, giám sát kh nng thanh toán cng nh tình hình hot đng sn xut kinh
doanh ca con n… Các ch th tham gia trong các phng thc TTQT  nhiu
quc gia khác nhau và tham gia vào nhiu lnh vc ngành ngh khác nhau do đó
chu s nh hng mnh m ca môi trng chính tr, xã hi ca các quc gia nh:
bo đng, chin tranh, đình công, thiên ti, dch bnh, làm cho các điu kin trên
th trng tài chính cng b thay đi đt ngt. Do vy, các bên tham gia xut nhp
khu và ngân hàng b đng trong vic thc hin các ngha v đã cam kt gây thit
hi cho các bên tham gia.
1.1.3. Vai trò ca hot đng thanh toán quc t ti các ngân hàng thng mi
Vit Nam
1.1.3.1. i vi các ngân hàng thng mi
 Thanh toán quc t góp phn to ra thu nhp cho các ngân hàng thng mi
Hot đng TTQT đã trc tip to ra li cho NHTM thông qua các khon phí dch
v TTQT. Ngun thu phí dch v TTQT là mt trong nhng ngun thu ch yu
trong tng thu phí dch v ngân hàng. So vi thanh toán trong nc t l phn trm
đ tính phí cng nh mc ti đa ti thiu ca các loi phí liên quan đn hot đng
thanh toán quc t cao hn rt nhiu.

6
Ngoài ra TTQT không ch là mt nghip v ngân hàng thun túy mà còn đóng
vai trò trung tâm không th thiu trong dây truyn hot đng kinh doanh, b sung
và h tr các mt hot đng nghip v khách ca ngân hàng và gián tip ra li
nhun t các mt hot đng khác nh hot đng kinh doanh ngoi t, các dch v tài
tr thng mi, bao thanh toán, bo lãnh,…
 Tng ngun vn huy đng và phân tán ri ro trong kinh doanh ca các
ngân hàng thng mi
Thanh toán quc t to điu kin thu hút khách hàng, m rng ngun vn huy
đng, làm tng s d tin gi trong quá trình thc hin các phng thc TTQT cho
khách hàng chng hn nh vic ký qu m L/C ca doanh nghip nhp khu, qun
lý tài khon tin gi thanh toán bng ngoi t và Vit nam đng ca các doanh
nghip xut khu, qun lý các tài khon chuyên dùng góp vn đu t vào Vit Nam
hoc đu t t Vit Nam ra nc ngoài, qun lý các tài khon Nostro, Vostro ca
các đnh ch tài chính trung gian,…ây là nhng ngun huy đng giá tr ln và
thng n đnh trong mt khon thi gian nht đnh do vy góp phn làm tng tính
thanh khon cho ngân hàng.
Phát trin hot đng TTQT giúp NHTM m rng hot đng kinh doanh thông
qua vic cung ng các dch v ngân hàng quc t đng thi đy mnh quy mô cng
nh hiu qu ca các mng hot đng khác ca NHTM nh kinh doanh ngoi t, tài
tr thng mi,…Trong bi cnh nn kinh t suy thoái, môi trng cnh tranh khc
lit nh hin nay, kinh doanh đa nng luôn là mt phng sách hu ích đ duy trì
hot đng kinh doanh hiu qu cao và phân tán ri ro cho các NHTM. c bit đi
vi các khách hàng có quan h tín dng hoc s dng các sn phm tài tr xut
nhp khu t các NHTM thì vic sn phm dch v TTQT ca chính ngân hàng đó
đ hp dn đ doanh nghip la chn s dng là điu kin thun li và là mt kênh
hiu qu đ ngân hàng có th qun lý vic s dng vn vay, giám sát đc tình hình
kinh doanh ca khách hàng, to điu kin qun lý, nâng cao hiu qu đu t và
kim soát ri ro.
7

 Tng cng quan h vi mng li ngân hàng đi lý
Phát trin hot đng TTQT to điu kin cho các NHTM Vit Nam m rng quy
mô hot đng vt ra khi biên gii quc gia, thit lp mi quan h đi lý vi các
NH nc ngoài. Nâng cao uy tín ca ngân hàng trên trng quc t. Trên c s đó
khai thác ngun tài tr trên th trng tài chính quc t, t các NH nc ngoài, thu
hút thêm khách hàng.
Ngoài ra, hot đng TTQT đóng vai trò vô cùng quan trng trong thi đi công
ngh phát trin mnh m nh hin nay. ó là, hot đng TTQT to môi trng cho
các NHTM ng dng công ngh thông tin tiên tin, hin đi trên th gii trong hot
đng ngân hàng thông qua vic tham gia ni mng thông tin và ng dng công ngh
cao trong x lý thông tin giúp cho các NHTM Vit Nam có th theo kp vi s phát
trin ca th gii, không b lc hu và thua kém các NH nc ngoài hot đng trên
lãnh th Vit Nam góp phn thc hin mc tiêu phát trin các dch v ngân hàng
hin đi.
1.1.3.2. i vi nn kinh t
 Thu hút ngun ngoi t nhm đáp ng nhu cu vn cho nn kinh t
 các nc đang phát trin nh Vit Nam nhu cu vn cho phát trin kinh t là
rt ln. Bng chng là chúng ta đang thc hin chin lc phát trin nn kinh t
hng v xut khu, tng cng các bin pháp thu hút đu t trc tip, gián tip
nc ngoài, vay n nc ngoài,… Tt c các hot đng này đã làm phát sinh các
ngha v tin t gia ch th  Vit Nam vi ch th  nc có quan h hp tác.
Vi vai trò trung gian thanh toán, TTQT là hot đng trc tip đ luân chuyn dòng
vn chy t nc ngoài vào Vit Nam, chuyn vn t ni tha đn ni thiu đy
mnh phát trin kinh t th gii nói chung và Vit Nam nói riêng.
 Góp phn vào s tng trng ca nn kinh t
Thanh toán quá trình phát trin giúp quá trình lu thông hàng hóa – tin t gia
ngi mua và ngi bán  nhng quc gia khác nhau din ra trôi chy và hiu qu
hn. Lung vn đc quay vòng nhanh hn, đc s dng hiu qu hn và gim
ri ro cho các doanh nghip tham gia vào quá trình thanh toán. Mi doanh nghip là
mt ch th ca nn kinh t, hiu qu hot đng ca doanh nghip cng góp phn

8
vào s tng trng ca nn kinh t th gii nói chung và Vit Nam nói riêng.
Ngoài ra, li nhun ca ca các NHTM thu đc t hot đng TTQT cng đóng
góp vào tng thu nhp ca nn kinh t quc dân.
 Tng cng quan h đi ngoi vi các cá nhân, pháp nhân và chính ph
các quc gia trên th gii
Hot đng kinh t đi ngoi tr nên vô cùng quan trng đi vi s phát trin ca
mt quc gia trong xu hng toàn cu hóa hin nay. Quá trình mua bán, luân
chuyn hàng hóa, dch v gia các t chc, các nhân thuc các quc gia khác nhau
tr nên thng xuyên hn và hot đng TTQT có vai trò quan trng thúc đy hot
đng kinh t đi ngoi ca các ch th kinh t.
1.1.4. Ri ro trong hot đng thanh toán quc t ti các ngân hàng thng mi
Ri ro đc hiu là nhng vic xy ra ngoài ý mun ch quan ca con ngi,
đem li nhng hu qu không th d đoán trc đc. Hot đng TTQT liên quan
đn các giao dch thng mi quc t, khong cách đa lý xa cùng vi s khác bit
v vn hóa kinh doanh, lut pháp,… gia các bên đi tác tham gia vào quá trình
thanh toán đã làm tng tính ri ro trong quá trình thanh toán.
1.1.4.1. Ri ro tín dng
Ri ro tín dng là ri ro mt kh nng thanh toán ca mt trong các bên tham gia
vào thanh toán đc bit trong phng thc tín dng chng t.
Ri ro do nhà nhp khu b v n, phá sn mt kh nng thanh toán, điu này s
gây khó khn, tn tht cho nhà xut khu và NH phát hành L/C.
Ri ro do nhà xut khu xy ra trong trng hp NH đã thc hin chit khu
chng t đi vi hàng xut khu nhng có nhng sai sót trong khâu kim tra chng
t, làm cho h s thanh toán b t chi thanh toán và nhà xut khu mt kh nng
thanh toán đi vi khon chit khu. Tt yu khon thit hi này NH chit khu ca
nhà xut khu phi gánh chu hoàn toàn.
Ri ro ngân hàng phát hành xy ra khi ngân hàng phát hành b v n, mt kh
nng thanh toán dn đn ri ro cho ngân hàng chit khu và ngi xut khu.
9

1.1.4.2. Ri ro đo đc
Ri ro đo đc là nhng ri ro xy ra khi mt bên tham gia c tình không thc
hin đúng ngha v ca mình gây thit hi ti quyn li ca ngi khác.
Ri ro đo đc t phía nhà nhp khu: Trong quan h ngoi thng s tin tng
và thin chí gia ngi mua và ngi bán đc xem là yu t quan trng đm bo
cho s an toàn ca TTQT. Khi ngi nhp khu không thin chí c ý không mun
thc hin hp đng thì h có th da vào sai sót cho dù là rt nh ca BCT đ đòi
gim giá, kéo dài thi gian đ chim dng vn ca ngi bán, thm chí t chi
thanh toán đy ngân hàng vào tình th khó khn.
Ri ro đo đc t nhà xut khu: Nhà xut khu c ý giao hàng hóa không phù
hp vi hp đng hoc không giao hàng nhng vn xut b chng t hoàn ho phù
hp vi các điu kin, điu khon L/C, hp đng đã ký kt. Ngân hàng vn phi
thanh toán cho ngi bán hàng theo h s chng t hp l. Vì vic thanh toán ca
NH cho ngi th hng ch cn c vào BCT xut trình mà không cn c vào vic
kim tra hàng hóa. Nhà nhp khu mt tin hàng, phi tr thêm khon phí NH cho
các phát sinh nh bo lãnh nhn hàng trong trng hp lô hàng đn trc BCT
trong đó có vn đn là chng t s hu hàng hóa, cha có vn đn thì hàng hóa
không đc gii ta, nu không nhn hàng theo quy đnh thì nhà nhp khu có th
phi bi thng khon tin gi tàu quá hn,…
Ri ro đo đc t phía ngi chuyên ch: Xy ra trong trng hp ngi bán
hàng giao hàng cho ngi chuyên ch nhng b h la đo, nhn hàng ly tin ri
bin mt hoc bán mt hàng. Hàng hóa không đn tay ngi mua mc dù ngi bán
đã thanh toán đy đ chi phí vn chuyn. Hoc ngi chuyên ch tinh vi rút rut,
tráo đi hàng hóa mà ngi bán giao cho ngi mua trong quá trình vn chuyn đ
trc li, làm tn hi s tin tng gia ngi mua và ngi bán, tn hi uy tín ca
ngi bán và gây thit hi cho ngi mua.
Ri ro đo đc t phía ngân hàng: Trong trng hp ngân hàng phát hành trì
hoãn hoc t chi thanh toán BCT cho nhà xut khu. Hoc đi vi s thiu trung
thc ca NH chit khu, NH phát hành tin tng thanh toán s gp ri ro. Trong
trng hp NH là ngi gánh chu ri ro đo đc, NH phát hành phi thc hin

10
thanh toán cho ngi hng li theo quy đnh ca L/C ngay c khi nhà nhp khu
ch tâm không hoàn tr. Hoc trong trng hp NH là ngi gây ra ri ro đo đc,
NH m L/C có th vi phm cam kt ca mình nh t chi thanh toán hoc trì hoãn
thanh toán hoc đng v phía khách hàng gây khó khn trong quá trình thanh toán.
Nguyên nhân gây ra ri ro đo đc là do thông tin không đy đ, không cân xng.
S tách bit gia thanh toán theo h s và hàng hóa trên thc t.
1.1.4.3. Ri ro quc gia
ó là nhng ri ro liên quan đn s thay đi v chính tr, chính sách kinh t,
qun lý ngoi hi ca mt quc gia khin cho nhà xut khu không nhn đc tin,
nhà nhp khu không nhn đc hàng hóa.
Các nguyên nhân gây ra các bin c chính tr, kinh t xã hi: mâu thun sc tc,
tôn trng, các cuc xung đt thông qua đình công, biu tình, chin tranh bo
đng, Hoc cán cân thanh toán ca mt nc b thâm ht nng n buc chính ph
ca nc đó phi thay đi chính sách qun lý ngoi hi và chính sách ngoi
thng,…
1.1.4.4. Ri ro pháp lý
Hot đng TTQT ch yu da vào các thông l và tp quán quc t. Song ngoài
các thông l quc t còn có pháp lut ca mi quc gia đ to nên mt hành lang
pháp lý đy đ cho hot đng thanh toán quc t  nc đó. Pháp lut  các quc
gia thông thng là tôn trng các thông l quc t và ít mâu thun nhng trên thc
t rt khó đ lut pháp không có s mâu thun hoc chng chéo hoàn toàn ch là c
gng hn ch đn mc thp nht có th. Vì vy, vn đ am hiu pháp lut ca quc
gia đi tác là rt cn thit nhng không h d dàng và ri ro pháp lý là khó tránh
khi.
1.1.4.5. Ri ro hi đoái
Tin t đ thanh toán trong hot đng TTQT thông thng đc tha thun bng
các đng ngoi t mnh, n đnh. Tuy nhiên t giá hi đoái luôn bin đng theo
cung cu ca th trng và tn tht bi s bin đng t giá là khó tránh khi đi vi
các ch th trong quá trình thanh toán. ng tin thanh toán có th b mt giá tr

hoc tng giá quá nhanh, trong tng trng hp bên xut khu hoc nhp khu đu
11
có th đc li hoc chu thit hi. Vì th, mi khách hàng đu mong mun ngân
hàng ca mình có bin pháp phòng tránh ri ro hi đoái khi h nhn đc mt
khon thu nhp hay phi thanh toán mt khon ngoi t nào đó. Tuy nhiên, không
phi ch có khách hàng mi đi mt vi ri ro v hi đoái mà chính nhng NHTM
cng phi đi mt vi loi ri ro này khi cung cp dch v TTQT cho khách hàng.
Ri ro hi đoái thng xut hin trong lnh vc hot đng thanh toán quc t ca
NHTM khi các NH: Cho khách hàng vay bng ngoi t; Phát hành giy t giy n
bng ngoi t đ huy đng thêm vn (phát hành chng ch tin gi); Mua chng
khoán có mnh giá bng ngoi t; Thc hin các giao dch v ngoi t cng nh đáp
ng các nhu cu v ngoi t ca khách hàng.
1.1.4.6. Ri ro tác nghip
Ri ro phát sinh do nhng sai sót mang tính k thut trong quá trình thanh toán
nh có s khác bit trong BCT thanh toán vi ni dung ca L/C.
Ri ro do không tuân th các quy đnh ca thông l quc t.
Ri ro khi không tuân th ch đ bo mt trong qun lý, s dng thit b và mt
mã dùng trong TTQT.
1.2. Phát trin dch v thanh toán quc t ti ngân hàng thng mi Vit Nam
1.2.1. Khái nim v dch v thanh toán quc t ti ngân hàng thng mi
Vit Nam
Dch v TTQT là các dch v liên quan đn nhn, gi, thông báo, kim tra, x lý
BCT XNK, chuyn tr tin, thu h tin, bo lãnh tr tin, nhn hàng,… phc v các
khách hàng công ty, doanh nghip có hot đng XNK theo các phng thc TTQT
khác nhau và tài tr vn cho doanh nghip XNK
Mt s dch v TTQT ph bin ti các NHTM hin nay. i vi nhp khu cung
cp các dch v nh: th tín dng nhp khu, nh thu nhp khu, chuyn tin. i
vi xut khu: th tín dng xut khu, nh thu xut khu, chuyn tin đn. Các dch
v TTQT khác nh: chuyn vn đu t trc tip nc ngoài vào Vit Nam, chuyn
vn đu t gián tip nc ngoài vào Vit Nam; chuyn vn đu t ca Vit Nam ra

nc ngoài; chuyn tin tr n vay, lãi vay nc ngoài; chuyn tin cho vay, thu hi
n nc ngoài.
12
Ngoài ra, các NHTM còn cung cp các sn phm tài tr thng mi trc giao
hàng nh tài tr hàng lu kho, th tín dng điu khon đ; Tài tr sau giao hàng
nh chit khu BCT theo L/C, ng trc BCT nh thu, bao thanh toán. Và các sn
phm tài tr chuyên bit khác tùy thuc vào ngành ngh kinh doanh, chu trình kinh
doanh và đc đim riêng ca tng doanh nghip.
1.2.2. Khái nim v phát trin dch v thanh toán quc t ti ngân hàng thng
mi Vit Nam
Phát trin là khuynh hng vn đng theo chiu hng tin lên t thp đn cao,
t đn gin đn phc tp, t kém hoàn thin đn hoàn thin hn và cái mi ra đi
trên c s k tha hoàn thin cái c hoc thay th cho cái c. Nh vy, phát trin
dch v thanh toán quc t đc đnh ngha theo ngha hp và ngha rng.
Phát trin dch v TTQT đnh ngha theo ngha hp là phát trin sn phm dch
v TTQT, mng li giao dch ca NHTM nhm mc đích thu hút thêm khách hàng,
tng doanh s TTQT và m rng quy mô hot đng tng li nhun cho NHTM.
Tuy nhiên, phát trin dch v TTQT theo ngha hp hàm cha nhiu ri ro do
nhiu nguyên nhân khách quan t th trng, lut pháp quc t, khách hàng,… và
nguyên nhân ch quan t phía nng lc ni ti ca chính các NHTM,… Do vy
Phát trin dch v TTQT đnh ngha theo ngha rng là thc hin tun t nhiu
gii pháp đ phát trin sn phm dch v, mng li giao dch ca NHTM, mng
li NHL  nc ngoài, ngun nhân lc, công ngh,… nhm thu hút thêm khách
hàng, nâng cao doanh s, m rng th phn TTQT ca NHTM nhng đng thi
phi đm bo hot đng TTQT an toàn, hi nhp và ti thiu hóa nhng ri ro đc
trng ca hot đng TTQT.
1.3. S cn thit phi phát trin dch v thanh toán quc t ti các ngân hàng
thng mi Vit Nam
Phát trin dch v TTQT là ht sc cn thit và có tính thc tin cao đi vi các
NHTM Vit Nam hin nay, bi vì:

Th nht, xut phát t yêu cu hi nhp kinh t quc t ngày càng sâu rng
Hi nhp kinh t quc t đem li các NHTM Vit Nam nhiu c hi đ phát trin
nhng cng có rt nhiu nhng thách thc. Các c hi trao đi, hp tác quc t
13
trong mi lnh vc hot đng to điu kin cho các hot đng giao dch qua các
ngân hàng ngày càng nhiu hn. iu này to điu kin phát trin dch v ngân
hàng nói chung đc bit là dch v TTQT ti các NHTM Vit Nam.
Th hai, giúp tng thu phí dch v ca các ngân hàng thng mi
Xu th  các ngân hàng thng mi ti các nc phát trin trên th gii hng
ti tng t trng thu nhp t dch v cao hn t hot đng tín dng. Phát trin dch
v thanh toán nói chung và dch v TTQT nói riêng là mt trong nhng phng
cách nâng cao t trng thu phí dch v nhanh chóng và hiu qu ca các NHTM
hin nay bi vì nhu cu giao thng mua bán hàng hóa, dch v xuyên quc gia
ngày càng đa dng làm phát sinh nhu cu s dng dch v TTQT ca các khách
hàng ngày càng tng.
Th ba, nâng cao uy tín và thng hiu ca các ngân hàng thng mi trong và
ngoài nc
Khi các NHTM càng chú trng đn phát trin dch v nói chung và đc bit là
dch v TTQT thì các NHTM càng n lc đu t công ngh, nâng cao cht lng
dch v, tip th qung bá sn phm, m rng quan h đi lý vi các ngân hàng trên
th gii cng nh tng cng công tác qun lý. Nh vy nên cht lng sn phm
dch v tt hn thu hút s lng khách hàng s dng dch v TTQT ti các NHTM
ngày càng nhiu và chính vì th mà uy tín và thng hiu ca các NHTM đc
nâng cao. ng thi uy tín và thng hiu to điu kin thun li đ các NHTM
phát trin dch v TTQT an toàn, bn vng, hn ch ri ro do la chn đc các đi
tác uy tín, nng lc cao, có chính sách giá phí u đãi, thi gian giao dch nhanh
chóng h tr ngc li cho vic phát trin dch v TTQT nh thu hút ngày càng
nhiu khách hàng giao dch.
1.4. Các nhân t nh hng đn phát trin dch v thanh toán quc t ti các
ngân hàng thng mi Vit Nam

1.4.1. Các chính sách kinh t v mô ca Chính ph Vit Nam
Các chính sách kinh t v mô ca mi nc đc đa ra nhm mc đích điu tit,
đnh hng phát trin nn kinh t ca nc đó. Trong các chính sách này, có mt s
chính sách nh hng trc tip đn hot đng ngoi thng và nh hng gián tip
14
đn hot đng TTQT nh: Chính sách kinh t đi ngoi, chính sách qun lý ngoi
hi, chính sách thu, chính sách qun lý hàng hóa XNK,…
 Chính sách kinh t đi ngoi
Chính sách kinh t đi ngoi nói chung và chính sách ngoi thng nói riêng có
ý ngha vô cùng to ln đi vi hot đng TTQT, là c s nn tng và có tác đng
trc tip đn hot đng TTQT. Vic đa ra các đnh hng mang tính chin lc là
bo h mu dch hay t do hóa mu dch ca Chính ph có nh hng rt ln đn
hành vi ca các doanh nghip, t đó dn đn s sôi đng hay trm lng ca hot
đng TTQT.
Mt s la chn chính sách đi ngoi thiên v xu hng bo h mu dch ni đa
s gây khó khn cn tr hot đng ngoi thng, ngc li xu hng t do hóa mu
dch s to điu kin cho ngoi thng phát trin. S phát trin ca hot đng ngoi
thng là nhân t quan trng nh hng ti hot đng TTQT ca ngân hàng. Hot
đng ngoi thng làm phát sinh nhiu hn nhu cu thc hin ngha v tin t ca
quc gia này đi vi quc gia khác và đó chính là điu kin đ NHTM m rng và
phát trin nghip v TTQT.
 Chính sách qun lý ngoi hi
Trong hot đng TTQT, thông thng s dng các ngoi t mnh t do chuyn
đi.  xác đnh giá tr quy đi ca đng tin nc này sang đng tin nc khác
cn đn khái nim “t giá hi đoái”. T giá hi đoái là nhân t rt nhy cm, đc
xác đnh bi mi quan h cung và cu th trng ngoi hi đng thi chu s qun
lý và điu tit ca Nhà nc. Nhà nc thc hin qun lý ngoi hi thông qua vic
đ ra các chính sách nhm kim soát lung vn đng ca ngoi hi vào ra và các
quy đnh v trng thái ngoi t ca các t chc tín dng. Cn c vào tình hình c th
và nhng bin đng trên th trng mà Nhà nc áp dng các chính sách qun lý

ngoi hi t do hay tht cht nhm hng s vn đng ca hot đng ngoi hi đi
vào n đnh theo ch trng ca Nhà nc. Hot đng TTQT liên quan đn s vn
đng lung tin t ra vào quc gia, do đó tt yu chu s qun lý ngoi hi ca
Chính ph.
15
Bên cnh đó, hot đng kinh doanh ngoi t ca ca NHTM có quan h cht ch
vi hot đng TTQT cng chu s nh hng trc tip ca các chính sách qun lý
ngoi hi ca Chính ph. Chính ph thc hin điu tit đng thi hot đng kinh
doanh ngoi t và hot đng TTQT ca các NHTM. Chính ph ch đo Ngân hàng
Nhà nc thc hin hn ch hoc m rng hot đng TTQT thông qua sit cht
hoc m rng hot đng kinh doanh ngoi t ca NHTM. Vì doanh nghip nhp
khu s gp khó khn trong TTQT nu NHTM không đáp ng đc ngun ngoi t
cn thit và NHTM cng không đc phép bán ngoi t cho doanh nghip nhp
khu nu cha đm bo đc trng thái ngoi t mà Ngân hàng Nhà Nc quy
đnh.
 Chính sách thu
Các chính sách thu ca Nhà nc có nh hng rt ln đn hot đng kinh
doanh ca các doanh nghip. c bit là hot đng XNK. Thông qua vic áp dng
mc thu XNK cao hay thp đ hn ch hay khuyn khích sn xut hay nhp khu
đi vi mt mt hàng nào đó. Chng hn nh mt s ct gim thu nhp khu trong
chính sách thu s giúp gia tng kim ngch thng mi. Các mt hàng nhp khu
đc gim thu s có s lng nhp khu gia tng, các doanh nghip nhp khu s
đy mnh nhp khu các mt hàng đó và góp phn thúc đy hot đng TTQT ca
NHTM phát trin mnh.
1.4.2. Các yu t t các ngân hàng đi lý
ây là nhân t mà các NHTM cng nh khách hàng bt buc phi quan tâm
nhng li không có kh nng đ kim soát và d đoán trc tình hung. Mi quc
gia có mt nn kinh t chính tr xã hi vi nhng đc trng riêng, trong đó liên quan
đn hot đng TTQT nh tp quán kinh doanh, vn hóa mua bán hàng hóa,…
Nhng s thay đi ch đ kinh t, chính tr ca nc bn hàng s nh hng đn

kh nng đáp ng các cam kt đã tha thun gia các bên. Chng hn s suy thoái
kinh t, bin đng chính tr s nh hng bt li đn t do hóa thng mi, đn hot
đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip t đó nh hng đn quá trình thanh
toán.
16
Nhng thay đi v môi trng pháp lý nh: c ch, chính sách ca mt quc gia
nh thay đi nhng quy đnh v d tr ngoi hi, quy đnh v thu, phí XNK,…
Nn kinh t ca mt quc gia cha n đnh và thng xuyên thay đi khin cho các
bên đi tác không d đoán trc đc tình hình làm nh hng đn kh nng thanh
toán, có th gây thit hi cho các bên tham gia, trong đó có NHTM.
Ngân hàng đi lý  nc ngoài ca các NHTM đóng vai trò đc bit quan trng.
NHL  nc ngoài ca các NHTM Vit Nam s là kênh thông tin cn thit thông
báo nhanh tình hình kinh t chính tr xã hi  nc s ti và tình hình hot đng,
kh nng tài chính ca nhà nhp khu hoc nhà xut khu nc ngoài đang có quan
h.
Ngân hàng đi lý ca mt NHTM còn có chc nng gii quyt công vic ngay ti
nc ngoài, đa phng khi mà các NHTM cha có chi nhánh ti nc đó, đa
phng đó. Mng li NHL rng khp trên th gii giúp cho vic giao dch và
thanh toán ra nc ngoài đc thc hin nhanh chóng, đúng đa ch, gim bt chi
phí và gim thiu ri ro. Ngc li thông qua NHL, NHTM li có điu kin thc
hin các dch v y thác ca NHL đ m rng hot đng TTQT.
Mt NHTM có mng li NHL  nhiu nc trên th gii, đng thi duy trì
mi quan h hp tác cht ch vi các NHL  nc ngoài s rt thun tin trong
vic liên lc, tra soát các giao dch thanh toán XNK. Các khách hàng có hot đng
thanh toán XNK ngày càng có xu hng m rng đi tác làm n ngoài các th
trng truyn thng vì vy s có nhiu thng v vi các đi tác mi  các nc
trên th gii. Vic xúc tin thit lp thêm các NHL trên th gii giúp NHTM đáp
ng đc mi nhu cu ca khách hàng. Nh vic thit lp các quan h mi, các giao
dch thanh toán s v thng NHTM mà không phi qua trung gian giúp khách hàng
đc thanh toán ngay, tit gim chi phí không b l nhng thng v làm n quan

trng, nh đó đm bo hiu qu kinh doanh ca khách hàng.
1.4.3. Các yu t t phía khách hàng ca ngân hàng thng mi
Trong nn kinh t th trng, khách hàng là yu t quyt đnh s sng còn ca
ngân hàng nói chung và hot đng TTQT nói riêng. Nu NH có th thu hút mt