GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN QUỐC TẾ TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN SÀI GÒN (SCB).PDF

B GIÁO DC VÀ ÀO TO

TRNG I HC KINH T TP.HCM












INH HNG NHN UYÊN





GII PHÁP PHÁT TRIN HOT NG
THANH
TOÁN QUC T TI NGÂN HÀNG
THNG
MI
C PHN SÀI GÒN (SCB)

LUN VN THC S KINH
T





















Tp. H Chí Minh - Nm 2012

B GIÁO DC VÀ ÀO TO

TRNG I HC KINH T TP.HCM

INH HNG NHN UYÊN






GII PHÁP PHÁT TRIN HOT NG
THANH
TOÁN QUC T TI NGÂN HÀNG
THNG
MI
C PHN SÀI GÒN (SCB)




Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng
Mã s: 60340201





LUN VN THC S KINH

T






NGI HNG DN KHOA HC
TS. LI TIN DNH







Tp. H Chí Minh - Nm 2012
LI CAM OAN

Tôi tên inh Hng Nhn Uyên, tác gi đ tài lun vn thc s kinh t ta
đ “Gii pháp phát trin hot đng thanh toán quc t ti Ngân hàng
Thng mi c phn Sài Gòn (SCB)”.
Tôi xin cam đoan lun vn này là công trình nghiên cu khoa hc ca
riêng tôi, đc thc hin trên c s các kin thc liên quan, tng hp t
hot đng thc t và các tài liu tham kho.
Tôi hoàn toàn chu trách nhim v li cam đoan này.

Tp. HCM, ngày 30 tháng 11 nm 2012
Tác gi lun vn

inh Hng Nhn Uyên














MC LC

LI M U 1
1. t vn đ 1
2. Mc tiêu nghiên cu 2
3. i tng và phm vi nghiên cu 2
4. Phng pháp nghiên cu 3
5. Ý ngha khoa hc và thc tin ca đ tài 3
6. Kt cu ca lun vn 3
CHNG 1: NHNG VN  C BN V HOT NG THANH TOÁN
QUC T CA NGÂN HÀNG THNG MI 4
1.1. Nhng vn đ c bn v hot đng thanh toán quc t 4

1.1.1. Khái nim thanh toán quc t 4
1.1.2. c đim ca thanh toán quc t 5
1.2. Các phng thc thanh toán quc t 6
1.2.1. Khái nim 6
1.2.2. Các phng thc thanh toán quc t ch yu 7
1.2.2.1. Phng thc ghi s (Open account) 7
1.2.2.2. Phng thc giao chng t tr tin ngay (Cash against documents
- CAD) 8
1.2.2.3. Phng thc tín dng chuyn tin (Remitance) 8
1.2.2.4. Phng thc nh thu (Collections) 9
1.2.2.5. Phng thc tín dng chng t (Letter of Credit – L/C) 10
1.3. Phát trin hot đng thanh toán quc t ca ngân hàng thng mi 11
1.3.1. Khái nim phát trin hot đng thanh toán quc t 11
1.3.2. S cn thit phát trin hot đng thanh toán quc t 12
1.3.2.1. Vai trò ca hot đng TTQT đi vi các ngân hàng thng mi 12
1.3.2.2. Hot đng TTQT trong giai đon hi nhp trong lnh vc
tài chính-ngân hàng 13
1.3.3. Các ch tiêu đánh giá s phát trin hot đng thanh toán quc t 13
1.3.3.1. Các ch tiêu đnh lng 13
1.3.3.2. Các ch tiêu đnh tính 14
1.4. Các nhân t nh hng đn hot đng thanh toán quc t ca ngân
hàng thng mi 15
1.4.1. Các nhân t khách quan 15
1.4.1.1. Môi trng kinh t - xã hi trong và ngoài nc 15
1.4.1.2. T giá hi đoái 16
1.4.2. Các nhân t ch quan 17
1.4.2.1. Nng lc tài chính ca ngân hàng 17
1.4.2.2. C cu t chc, điu hành hot đng TTQT 17
1.4.2.3. Uy tín ca ngân hàng 17
1.4.2.4. Công ngh ngân hàng 18

1.4.2.5. Trình đ nghip v ca nhân viên ngân hàng 18
1.4.2.6. Mng li ngân hàng đi lý 19
1.4.2.7. Mng li hot đng ca ngân hàng 19
1.4.2.8. Các hot đng khác có liên quan đn hot đng TTQT 19
KT LUN CHNG 1 21
CHNG 2: THC TRNG HOT NG THANH TOÁN QUC T
TI NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN 22
2.1. Khái quát tình hình hot đng kinh doanh và hot đng TTQT ti NH
TMCP Sài Gòn 22
2.1.1. S hình thành và phát trin ca NH TMCP Sài Gòn 22
2.1.2. Khái quát hot đng kinh doanh 23
2.1.3. Mô hình t chc hot đng thanh toán quc t ti SCB 25
2.2. Thc trng hot đng thanh toán quc t ti NH TMCP Sài Gòn 27
2.2.1. ánh giá các ch tiêu đnh lng v phát trin hot đng TTQT ti
SCB 27
2.2.1.1. S lng khách hàng, s món thanh toán quc t 27
2.2.1.2. Tng doanh s thanh toán quc t ti SCB 27
2.2.1.2.1. ánh giá v tng doanh s 27
2.2.1.2.2. ánh giá v doanh s theo loi hình thanh toán 30
2.2.1.3. Tình hình thu phí dch v thanh toán quc t ti SCB 31
2.2.1.4. So sánh doanh s và th phn TTQT so vi các NH khác 33
2.2.1.5. H thng kênh phân phi dch v TTQT ca SCB 35
2.2.1.6. Mng li ngân hàng đi lý ca SCB 35
2.2.2. ánh giá các ch tiêu đnh tính v phát trin hot đng TTQT ti SCB36
2.2.2.1. Mc đ hài lòng ca khách hàng v dch v TTQT ca SCB 36
2.2.2.2. Mc đ đa dng các sn phm TTQT ti SCB 39
2.2.2.3. Công ngh phc v hot đng TTQT 39
2.2.2.4. T giá ngoi t 40
2.2.3. ánh giá nguyên nhân nhng tn ti trong hot đng TTQT ti SCB 40
2.2.3.1. Nhóm nguyên nhân ch quan 41

2.2.3.2. Nhóm nguyên nhân khách quan 47
2.3. Phân tích SWOT v hot đng TTQT ti SCB 49
2.3.1. im mnh (S – Strengths) 49
2.3.2. im yu (W – Weaknesses) 50
2.3.3. C hi (O – Opportunities) 51
2.3.4. Thách thc (T – Threats) 52
KT LUN CHNG 2 54
CHNG 3: GII PHÁP PHÁT TRIN HOT NG THANH TOÁN
QUC T TI NH TMCP SÀI GÒN 55
3.1. nh hng phát trin 55
3.1.1. Bi cnh nn kinh t v mô 55
3.1.2. nh hng phát trin hot đng xut nhp khu ca Chính ph 56
3.1.3. Chin lc phát trin hot đng thanh toán quc t ca SCB 58
3.2. Gii pháp phát trin hot đng thanh toán quc t ca SCB 59
3.2.1. Nâng cao nng lc tài chính 59
3.2.2. Hoàn thin mô hình t chc, qun lý điu hành hot đng TTQT 59
3.2.3. Hin đi hoá công ngh ngân hàng 60
3.2.4. Phát trin mng li phân phi 62
3.2.5. Nâng cao cht lng quan h ngân hàng đi lý 63
3.2.6. Phát trin và hoàn thin sn phm thanh toán quc t 64
3.2.7. Gii pháp v ngun nhân lc 67
3.2.8. Xây dng chính sách khách hàng và đy mnh công tác Marketing,
chm sóc khách hàng 69
3.2.9. Phát trin các sn phm, dch v h tr 73
3.2.10. Gii pháp v phí dch v và t giá 75
3.2.11. Tng cng công tác t vn và h tr các doanh nghip XNK ca
Vit Nam thâm nhp th trng th gii 76
3.3. Mt s kin ngh vi Chính ph và Ngân hàng Nhà nc 77
3.3.1. Kin ngh đi vi Chính ph 77
3.3.2. Kin ngh đi vi Ngân hàng Nhà nc 79

KT LUN CHNG 3 80
KT LUN 81
TÀI LIU THAM KHO 82
PH LC 86






















DANH MC CÁC CH VIT TT
CN Chi nhánh
D/A Nh thu tr chm (Document against Acceptance)
D/P Nh thu tr ngay (Document against Payment)

F/X Foreign exchange
KTQT Kinh t quc t
L/C Th tín dng (Letter of Credit)
NHTM Ngân hàng thng mi
NHTMCP Ngân hàng thng mi c phn
NHNN Ngân hàng nhà nc
NH Ngân hàng
NK Nhp khu
PGD Phòng giao dch
SCB Ngân hàng Thng mi c phn Sài Gòn
SCB* Ngân hàng Thng mi c phn Sài Gòn(sau hp nht)
SWIFT Hip hi Vin thông Tài chính liên ngân hàng th gii
(Society for Worldwide Interbank Financial
Telecommunication)
TTXLCT Trung tâm x lý chng t
TTQT Thanh toán quc t

XNK Xut nhp khu
XN Xut khu






DANH MC CÁC BNG BIU, S 
S đ
S đ 1.1- S đ ri ro thanh toán Trang 7
S đ 2.1- Mô hình x lý chng t tp trung Trang 26
Bng

Bng 2.1- D n tín dng ca SCB giai đon 2007 – 2011 Trang 25
Bng 2.2- Doanh s thanh toán quc t trong giai đon 2007-2011 Trang 28
Bng 2.3- Doanh s TTQT ca SCB theo loi hình thanh toán Trang 30
Bng 2.4- Thu phí dch v TTQT ca SCB giai đon 2007-2011 Trang 32
Bng 2.5- Quy mô hot đng ca SCB và mt s ngân hàng nm
2011
Trang 33
Bng 2.6- Doanh s và th phn TTQT ca SCB và mt s ngân hàng
2007-2011
Trang 34
Bng 2.7- Tc đ tng trng doanh s và th phn TTQT bình quân
giai đon 2007-2011
Trang 35
Bng 2.8-S lng đim giao dch ca các ngân hàng đn nm 2011 Trang 35
Bng 2.9-S lng ngân hàng đi lý ca mt s ngân hàng nm 2011 Trang 36
Bng 2.10-

Mc đ hài lòng ca khách hàng đi vi dch v TTQT
ca SCB
Trang 37
Bng 2.11-

Mc đ nh hng ca các yu t đn mc đ hài lòng
chung ca khách hàng
Trang 38
Bng 2.12-Phn mm h thng các NHTM Vit nam áp dng Trang 40
Bng 2.13- So sánh mc phí TTQT ca các ngân hàng Trang 44
Bng 2.14- So sánh lãi sut cho vay chit khu ca các ngân hàng Trang 47
Bng 2.15- Doanh s chit khu b chng t hàng xut Trang 47
Biu đ

Biu đ 2.1- Vn điu l ca SCB t nm 2007 đn 2011 Trang 24
Biu đ 2.2- Quy mô tng tài sn và ngun vn huy đng ca SCB t
2007 đn 2011
Trang 24
Biu đ 2.3- Doanh s thanh toán quc t ca SCB t 2007 -2011 Trang 29
Biu đ 2.4- Kim ngch xut nhp khu ca Vit Nam t 2007-2011 Trang 30
Biu đ 2.5- T trng các loi hình thanh toán so vi tng doanh s

TTQT
Trang 31
Biu đ 2.6- Phí dch v TTQT so vi tng thu nhp phí dch v Trang 32










- 1 -
LI M U
1. t vn đ
Có th nói hi nhp kinh t quc t và toàn cu hóa là mt yêu cu khách
quan đ các quc gia trên th gii có th phát trin phn thnh trong nn kinh t
đng đi. Khi nn kinh t càng m ca giao thng vi quc t thì kéo theo các
hot đng kinh t ngoi thng, đu t quc t càng phát trin. i vi Vit Nam
nói riêng, hot đng kinh t ngoi thng ngày càng gi v trí quan trng trong s
nghip công nghip hóa, hin đi hóa đt nc nhm đa nn kinh t nc ta hi

nhp ngày càng sâu rng hn vào nn kinh t khu vc và th gii.
Mt điu tt yu là khi các hot đng giao thng kinh t vi quc t m
rng s dn đn s phát trin ca thanh toán quc t đ đáp ng nhu cu ca thng
mi quc t nh thanh toán xut nhp khu, các giao dch chuyn vn đu t…
Trong quá trình hi nhp kinh t, vic m ca t do hóa ngành tài chính –
ngân hàng là điu chc chn Vit Nam s phi thc hin theo các hip đnh, cam kt
đã tham gia. Cnh tranh s ngày càng gay gt, quyt lit gia các ngân hàng Vit
Nam vi nhau cng nh vi các ngân hàng có yu t nc ngoài. Do vy, vic hoàn
thin và phát trin hot đng kinh doanh ca tng ngân hàng trong nc, trong đó
có hot đng thanh toán quc t là ht sc cn thit và cp bách. Có nh vy, các
ngân hàng trong nc nói chung và Ngân hàng TMCP Sài Gòn nói riêng, mi có
th nâng cao nng lc cnh tranh ca mình, phát trin bn vng hn.
Bên cnh nhng yêu cu khách quan nh trên, v ch quan, Ngân hàng
TMCP Sài Gòn cng còn ít kinh nghim trong lnh vc thanh toán quc t. Trc
nm 2006, các giao dch thanh toán quc t đu thc hin thông qua Ngân hàng
Ngoi thng Vit Nam, đn 2007, SCB mi bt đu chính thc giao dch thanh
toán quc t vi ngân hàng nc ngoài. T đó đn nay, hot đng thanh toán quc
t ti SCB cng cha đt hiu qu cao.

- 2 -
T nhng nhn đnh các yêu cu khách quan ca bi cnh kinh t và yêu cu
ch quan t thc t ti SCB, tác gi đã thc hin nghiên cu lun vn v đ tài
“Gii pháp phát trin hot đng thanh toán quc t ti Ngân hàng thng mi
c phn Sài Gòn (SCB)” vi mong mun có mt cái nhìn rõ nét hn v thc trng
hot đng thanh toán quc t ti ngân hàng TMCP Sài Gòn, t đó có th kin ngh,
đ xut nhng gii pháp phù hp nhm phc v vic phát trin hot đng thanh toán
quc t ti ngân hàng trong thi gian ti.
2. Mc tiêu nghiên cu
Lun vn tp trung nghiên cu mt s vn đ c bn sau:
- Tng hp nhng lý lun c bn v hot đng thanh toán quc t, các nhân t

tác đng đn hot đng thanh toán quc t ca mt ngân hàng; đng thi nêu bt s
cn thit, các ch tiêu đnh lng và đnh tính đánh giá s phát trin hot đng này
trong hoàn cnh hi nhp kinh t quc t và toàn cu hóa.
- Phân tích, đánh giá thc trng hot đng thanh toán quc t ti Ngân hàng
Thng mi c phn Sài Gòn, kt hp so sánh doanh s và th phn vi mt s ngân
hàng khác, t đó đa ra phân tích SWOT v hot đng thanh toán quc t ti SCB.
-  xut đc nhng gii pháp đ khc phc nhng đim còn tn ti nhm
phát trin hot đng thanh toán quc t ti SCB.
3. i tng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu ca đ tài: hot đng thanh toán quc t ti Ngân hàng
TMCP Sài Gòn.
Phm vi nghiên cu: đ tài thc hin nghiên cu hot đng thanh toán quc t
ti Ngân hàng TMCP Sài Gòn trong giai đon 2007 đn 30/11/2011, trc thi
đim SCB hp nht vi 2 ngân hàng - NH TMCP Vit Nam Tín Ngha và NH
TMCP  Nht.

- 3 -
4. Phng pháp nghiên cu
Lun vn s dng phng pháp thng kê kt hp vi phng pháp tng hp,
phân tích đ làm rõ thc trng ca vn đ cn nghiên cu, t đó đ xut các gii
pháp đ gii quyt vn đ.
5. Ý ngha khoa hc và thc tin ca đ tài nghiên cu
Lun vn đã khái quát hóa nhng kin thc c bn v thanh toán quc t, mt
s phng thc thanh toán quc t, đng thi trình bày đc các nhân t khách
quan và ch quan tác đng đn hot đng thanh toán quc t ti mt NHTM.
Qua vic nghiên cu thc trng hot đng thanh toán quc t ca Ngân hàng
TMCP Sài Gòn, kt hp vi kinh nghim công vic thc t và nhng lý lun c bn,
lun vn đã đa ra đc kin ngh, đ xut gii pháp phù hp vi thc t, hng ti
nhng nghiên cu sâu hn đ áp dng nhm đa hot đng thanh toán quc t ti
Ngân hàng TMCP Sài Gòn phát trin hn trong thi gian sp ti.

6. Kt cu ca lun vn
- Tên lun vn:
“Gii pháp phát trin hot đng thanh toán quc t ti Ngân
hàng Thng mi c phn Sài Gòn (SCB)”
- Lun vn đc trình bày gm các phn nh sau:
Li m đu
Chng 1: Nhng vn đ c bn v hot đng thanh toán quc t ca ngân
hàng thng mi
Chng 2: Thc trng hot đng thanh toán quc t ti Ngân hàng thng mi
c phn Sài Gòn
Chng 3: Gii pháp phát trin hot đng thanh toán quc t ti Ngân hàng
thung mi c phn Sài Gòn
Kt lun
- 4 -
CHNG 1
NHNG VN  C BN V HOT NG THANH TOÁN
QUC T CA NGÂN HÀNG THNG MI
1.1. Nhng vn đ c bn v hot đng thanh toán quc t
1.1.1. Khái nim thanh toán quc t
Có th nói thanh toán quc t bt ngun t hot đng mua bán, trao đi hàng
hóa, dch v gia các quc gia trên th gii (hay còn gi là hot đng ngoi
thng). Trong lch s nn kinh t th gii, hot đng giao thng, trao đi, hp tác
gia các quc gia là mt đòi hi tt yu đ phát trin; và ngày nay, vi quá trình hi
nhp quc t, các hot đng này li càng din ra mnh m trên nhiu lnh vc nh
kinh t, tài chính, đu t, vn hóa, du lch, vin thông, bo him….Trong đó, hot
đng thng mi quc t gn nh gi vai trò quan trng nht. ng nhiên, các
hot đng này có liên quan đn vic chi tr, thanh toán gia các ch th tham gia 
các quc gia khác nhau; t đó đòi hi s ra đi ca mt loi nghip v đáp ng
đc nhu cu này, đc các nhà kinh doanh tin t cung cp, là Thanh toán quc t.
T đó, hot đng thanh toán quc t đc khái nim nh sau: Thanh toán

quc t là vic chi tr bng tin liên quan đn các dch v mua bán hàng hóa hay
cung ng lao v gia các t chc hay cá nhân nc này vi các t chc hay cá
nhân nc khác, hay gia mt quc gia vi t chc quc t, thông qua quan h
gia các ngân hàng ca các nc liên quan. Thanh toán quc t đc phân chia
thành 2 loi: thanh toán ngoi thng và phi ngoi thng.
Nh vy, thanh toán là mt trong khâu quan trng nht trong quá trình thc
hin các thng v quc t, cht lng ca nó có nh hng quyt đnh đn hiu
qu kinh t ca hot đng ngoi thng. Do đó, khâu thanh toán hu nh luôn cn
đn s tham gia, h tr v k thut nghip v và tài chính ca các ngân hàng. Ngân
hàng đóng vai trò trung gian gia các ch th mua bán, cung cp các phng thc
TTQT phù hp, tài tr xut nhp khu, đm bo an toàn và quyn li ca các bên,
- 5 -
thông qua đó thúc đy ngoi thng phát trin và m rng các quan h vi các quc
gia trên th gii.
1.1.2. c đim ca thanh toán quc t
 TTQT liên quan đn đng tin, đa đim, phng thc và thi gian
thanh toán
Thanh toán là công vic quan trng mà mi nhà xut nhp khu đu ht sc
quan tâm. Do vy, khi tin hành đàm phán, ký kt và thc hin thanh toán hp đng
ngoi thng, nhà xut nhp khu cn xác đnh rõ mt s vn đ quan trng, đó là:
đng tin, đa đim, phng thc và thi gian thanh toán.
Vic la chn đng tin thanh toán khá quan trng vì không phi đng tin
nc nào cng đc s dng đ thanh toán; đng tin thanh toán có th là đng tin
nc nhp khu, nc xut khu hay nc th ba; nhà xut nhp khu phi la
chn sao cho phù hp vi phng thc thanh toán và mang li hiu qu kinh t
nht.
Phng thc thanh toán là cách thc mà qua đó bên mua tr tin đ nhn hàng và
bên bán nhn tin đ giao hàng. Hin nay, các ngân hàng cung cp nhiu phng thc
TTQT tin ích, đa dng cho khách hàng nh: chuyn tin, nh thu, tín dng chng t,
giao chng t nhn tin Mi phng thc thanh toán đu có đc đim riêng và có th

gây ri ro hoc to thun li cho các bên. Tùy tng điu kin c th mà ngi mua và
ngi bán có th tho thun đ xác đnh phng thc thanh toán cho phù hp.
Thi gian thanh toán ch rõ thi hn ngi thanh toán phi tr tin cho ngi th
hng theo điu khon ca tha thun hoc hp đng. Thi gian thanh toán nhanh hay
chm, sm hay mun có tác đng đn vic luân chuyn vn, kh nng hn ch ri ro v
lãi sut, t giá hi đoái, thanh khon, đi vi các bên tham gia. Do đó, đây cng là vn
đ quan trng và thng xy ra tranh chp gia các bên. Nu ly thi đim giao hàng
(thi đim chuyn giao quyn s hu) làm mc, thì thi hn thanh toán có th là: tr tin
trc, tr tin ngay hoc tr tin sau (tr chm) hoc kt hp các cách này.
- 6 -
 TTQT phc v ch yu cho hot đng kinh t đi ngoi
i tng phc v ch yu ca TTQT là hot đng kinh t đi ngoi; trong
đó phn ln là các giao dch trong lnh vc ngoi thng. Trong quá trình sn xut
kinh doanh hàng hoá và dch v, khâu thanh toán là mt mt xích quan trng mang
li hiu qu cho quá trình trao đi. Nu khâu thanh toán hiu qu, giá tr ca hàng
hoá và dch v trao đi gia các ch th  các quc gia khác nhau mi đc thc
hin, góp phn thúc đy ngoi thng phát trin. Vì vy, TTQT tr thành mt nhân
t quan trng đ đánh giá hiu qu hot đng kinh t đi ngoi trong điu kin quan
h quc t ngày càng đc m rng.
 TTQT tim n nhiu ri ro
Thanh toán quc t là hot đng din ra gia các ch th  các quc gia khác
nhau thông qua trung gian là ngân hàng thng mi, cho nên thng gp phi nhiu
ri ro do s bin đng v tin t, t giá, s bt n chính tr, s khác bit v lut
pháp, c ch chính sách, thông tin v các bên đi tác không đy đ dn đn ri ro
xy ra tranh chp trong thng mi quc t, ngi bán hàng có th không nhn
đc tin thanh toán, b thit hi trong kinh doanh Vì vy, các nghip v ngân
hàng quc t đã ra đi, cung cp nhiu dch v phong phú, đáp ng nhu cu ngày
càng phc tp ca các nhà xut nhp khu trong lnh vc thanh toán quc t nhm
h tr cho hot đng ngoi thng din ra hiu qu và nhanh chóng hn.
1.2. Các phng thc thanh toán quc t

1.2.1. Khái nim
Trong lnh vc ngoi thng, vic thanh toán gia các nhà xut khu và nhà
nhp khu thuc các quc gia khác nhau thng không din ra trc tip mà thông
qua các ngân hàng trung gian bng nhng phng thc thanh toán nht đnh.
Phng thc thanh toán quc t là cách thc thc hin chi tr mt hp đng xut
nhp khu thông qua trung gian ngân hàng bng cách trích tin t tài khan ca
ngi nhp khu chuyn vào tài khon ca ngi xut khu cn c vào hp đng
thng mi và chng t do hai bên cung cp cho ngân hàng.
- 7 -
Vic la chn phng thc thanh toán quc t nào tùy thuc vào s tha
thun ca hai bên tham gia và phù hp vi tp quán cng nh lut l trong thanh
toán và thng mi quc t.
1.2.2. Các phng thc thanh toán quc t ch yu ca NHTM
Trong quan h ngoi thng có rt nhiu phng thc thanh toán khác nhau
nh ghi s, ng trc, nh thu, tín dng chng t Mi phng thc thanh toán
đu có u đim, nhc đim và ri ro đi vi nhà xut khu và nhà nhp khu (nh
minh ha  s đ 1.1)

S đ 1.1: S đ ri ro thanh toán
Ngun: Trade finance guide, A quick reference for exporters – U.S department of
Commerce – Pulished April 2007 [17]
1.2.2.1. Phng thc ghi s (Open account)
ây là phng thc thanh toán, mà qua đó t chc xut khu khi xut khu
hàng hóa, cung ng dch v, thì ghi n cho bên nhp khu (bên đc cung ng), vào
mt cun s riêng ca mình, và vic thanh toán các khon n đc thc hin trong
tng thi k nht đnh.
Khi thc hin phng thc này, t chc xut khu đã thc hin mt tín dng
cho t chc nhp khu di dng tín dng thng mi. Thông thng, phng thc
này ch áp dng trong thanh toán gia hai đn v quan h thng xuyên và tin cy
ln nhau.

- 8 -
1.2.2.2. Phng thc giao chng t tr tin ngay (Cash against documents -
CAD)
ây là phng thc thanh toán trong đó nhà nhp khu yêu cu ngân hàng
m tài khon ký thác (Trust account) đ thanh toán tin cho nhà xut khu, khi nhà
xut khu trình bày đy đ nhng chng t theo yêu cu. Nhà xut khu sau khi
hoàn thành ngha v giao hàng s xut trình b chng t cho ngân hàng đ thanh
toán.
Phng thc CAD thng đc áp dng khi ngi mua và ngi bán có
quan h tt, tin tng ln nhau, khi mua bán nhng mt hàng khan him, bán chy 
th trng ca ngi xut khu, hoc khi ngi mua có đi din  nc ngoài đ
giám sát quá trình giao hàng.
1.2.2.3. Phng thc chuyn tin (Remittance)
Chuyn tin là phng thc TTQT, trong đó mt khách hàng ca ngân hàng
(ngi có yêu cu chuyn tin) yêu cu ngân hàng ca mình chuyn mt s tin
nht đnh cho ngi khác (ngi th hng)  mt đa đim nht đnh, trong mt
thi gian nht đnh bng phng tin chuyn tin do khách hàng yêu cu.
Phng thc thanh toán chuyn tin có th đc thc hin bng hai hình
thc ch yu sau:
- Chuyn tin bng th (Mail transfer, M/T): là hình thc chuyn tin trong
đó lnh thanh toán ca ngân hàng chuyn tin đc th hin trong ni dung mt bc
th mà ngân hàng này gi cho ngân hàng thanh toán qua bu đin.
- Chuyn tin bng đin (Telegraphic transfer, T/T): là hình thc trong đó
lnh thanh toán ca ngân hàng chuyn tin đc th hin trong ni dung mt bc
đin mà ngân hàng này gi cho ngân hàng thanh toán qua fax, telex hoc thông qua
mng liên lc vin thông SWIFT.
Nh vy, thanh toán chuyn tin là hình thc thanh toán trc tip gia ngi
chuyn tin và ngi nhn tin. Ngân hàng ch đóng vai trò trung gian thanh toán
- 9 -
theo u nhim đ đc hng hoa hng và không b ràng buc bt c trách nhim

nào đi vi c ngi mua ln ngi bán.
1.2.2.4. Phng thc nh thu (Collections)
Nh thu là mt phng thc thanh toán, trong đó, ngi bán (nhà xut khu)
sau khi hoàn thành ngha v giao hàng hoc cung ng mt dch v cho khách hàng,
u thác cho ngân hàng phc v mình xut trình b chng t thông qua ngân hàng
thu h cho bên mua (nhà nhp khu) đ đc thanh toán, chp nhn hi phiu hay
chp nhn các điu kin và điu khon khác
Trong mi quan h này, ngân hàng  c hai bên nc nhà nhp khu và nhà
xut khu ch tham gia vi t cách là trung gian thu tin h, ngân hàng không cam
kt, không bo lãnh thanh toán đi vi ngi bán cng nh ngi mua.
Cn c vào ni dung chng t đc gi đn ngân hàng nh thu mà ngi ta
chia phng thc thanh toán này ra thành hai loi:
- Nh thu trn (Clean collections): Là phng thc thanh toán, trong đó
chng t nh thu ch bao gm chng t tài chính (hi phiu, k phiu, séc, giy
nhn n hay công c thanh toán khác), còn các chng t thng mi (chng t vn
ti, hoá đn, bo him…) đc gi trc tip cho ngi nhp khu, không thông qua
ngân hàng.
- Nh thu kèm chng t: Là phng thc thanh toán, trong đó chng t gi
đi nh thu bao gm chng t thng mi cùng vi chng t tài chính, hoc ch có
chng t thng mi mà không có chng t tài chính gi cùng. Ngân hàng thu h
ch trao b chng t cho ngi nhp khu sau khi ngi này đáp ng đc yêu cu
ca lnh nh thu.
Trong thc t, hai phng thc tr chng t ph bin là: D/P (Documents
against payment) là trao chng t khi đc thanh toán hoc D/A (Documents
against acceptance) là trao chng t khi đc chp nhn.

- 10 -
1.2.2.5. Phng thc tín dng chng t (Letter of Credit – L/C)
Phng thc tín dng chng t là mt s tho thun, trong đó, theo yêu cu
ca khách hàng (ngi yêu cu m th tín dng) mt ngân hàng (ngân hàng phát

hành th tín dng) s phát hành mt bc th, gi là L/C (Letter of credit), theo đó,
ngân hàng phát hành cam kt tr tin hoc chp nhn hi phiu cho mt bên th ba
(ngi th hng L/C) khi ngi này xut trình cho ngân hàng phát hành mt b
chng t thanh toán phù hp vi nhng điu kin và điu khon quy đnh ca L/C.
Theo điu 2 UCP 600: “Tín dng chng t là mt s tho thun bt k, cho
dù đc mô t hoc gi tên nh th nào, th hin mt cam kt chc chn và không
hu ngang ca ngân hàng phát hành v vic thanh toán khi xut trình phù hp”.
Th tín dng (L/C) hình thành trên c s hp đng mua bán, nhng sau khi
ra đi li hoàn toàn đc lp vi hp đng mua bán. Trong nghip v L/C, các ngân
hàng ch giao dch cn c vào chng t, không liên quan đn hàng hoá. Ngân hàng
ngoài vai trò là ngi trung gian còn là ngi cung cp tín dng cho ngi nhp
khu, và là ngi cam kt tr tin cho ngi xut khu.
 Các loi th tín dng:
Th tín dng có nhiu loi nhm đáp ng nhu cu đa dng ca khách hàng.
 Th tín dng có th hu ngang (Revocable L/C): là th tín dng mà sau khi
đc m thì ngi nhp khu có th yêu cu ngân hàng sa đi, b sung hoc hu
b bt c lúc nào mà không cn có s đng ý ca ngi hng li L/C.
 Th tín dng không th hu ngang (Irrevocable L/C): là loi th tín dng mà
sau khi đc m thì ngi yêu cu m L/C s không đc t ý sa đi, b sung hay
hu b nhng ni dung ca nó nu không đc s đng ý ca ngi th hng L/C.
 Th tín dng không th hu ngang có xác nhn (Confirmed Irrevocable L/C):
là L/C không th hu b, theo yêu cu ca Ngân hàng phát hành, mt ngân hàng
khác xác nhn tr tin cho L/C này.
- 11 -
 Th tín dng không th hu ngang có th chuyn nhng (Transferable
L/C): là L/C không hu ngang, theo đó ngi hng li th nht chuyn nhng
mt phn hay toàn b ngha v thc hin L/C cng nh quyn đòi tin mà mình có
đc cho nhng ngi hng li th hai, mi ngi hng li th hai nhn cho
mình mt phn ca thng v.
 Th tín dng giáp lng (Back to back L/C): Sau khi nhn đc L/C do ngi

nhp khu m cho mình hng, nhà xut khu cn c vào ni dung L/C này và
dùng chính L/C này đ th chp m mt L/C khác cho ngi khác hng vi ni
dung gn ging nh L/C ban đu.
 Th tín dng đi ng (Reciprocal L/C): L/C ch bt đu có hiu lc khi L/C
kia đi ng vi nó đc m.
 Th tín dng tun hoàn (Revolving L/C): là L/C không th hu ngang mà sau
khi đã s dng ht giá tr ca nó hoc đã ht thi hn hiu lc thì nó li (t đng) có
giá tr nh c và vn tip tc đc s dng mt cách tun hoàn trong mt thi hn
nht đnh cho đn khi tng giá tr hp đng đc thc hin.
 Th tín dng điu khon đ (Red Clause L/C): là L/C mà ngân hàng phát
hành cho phép ngân hàng thông báo ng trc cho ngi th hng đ mua hàng
hoá, nguyên liu phc v sn xut hàng hoá theo L/C đã m.
 Th tín dng d phòng (Standby L/C): đ bo v quyn li ca nhà nhp
khu trong trng hp nhà xut khu đã nhn đc L/C, tin đt cc và tin ng
trc, nhng không có kh nng giao hàng, hoc không hoàn thành ngha v giao
hàng nh đã quy đnh trong L/C, đòi hi ngân hàng phc v nhà xut khu phát
hành mt L/C trong đó cam kt vi ngi nhp khu là s hoàn tr li s tin đã đt
cc, tin ng trc và chi phí m L/C cho nhà nhp khu.
1.3. Phát trin hot đng thanh toán quc t ca ngân hàng thng mi
1.3.1. Khái nim phát trin hot đng thanh toán quc t
- 12 -
Theo quan đim cá nhân, phát trin hot đng thanh toán quc t là vic m
rng v s lng và cht lng, v chiu rng và chiu sâu ca hot đng thanh
toán quc t nhm tha mãn ngày càng tt hn nhu cu ca khách hàng trên c s
đm bo các mc tiêu kinh doanh ca ngân hàng.
1.3.2. S cn thit phát trin hot đng thanh toán quc t
1.3.2.1. Vai trò ca hot đng TTQT đi vi các ngân hàng thng mi
Trong thng mi quc t, đ thc hin vic thanh toán xuyên quc gia đòi
hi phi có nhng trung gian tài chính đng ra x lý các nghip v chuyên môn đ
hoàn tt quá trình thanh toán này. Vai trò ca các NHTM đc bit quan trng vì nó

là cu ni không th thiu thc hin vic thanh toán gia các quc gia khác nhau,
vi mng li chi nhánh và h thng ngân hàng đi lý rng khp toàn cu các
NHTM giúp cho vic thanh toán quc t din ra nhanh chóng, thun tin, rút ngn
thi gian thu hi vn và tit kim chi phí.
Thông qua vic cung cp dch v TTQT cho khách hàng, các NHTM thu
đc các loi phí: phí dch v chuyn tin, phí thanh toán L/C, phí bo lãnh các
khon thu nhp t tài tr vn, to ra mt khon thu nhp không nh đóng góp vào
thu nhp chung ca ngân hàng, phù hp vi xu hng mi v t trng đóng góp
trong tng thu nhp ca các ngân hàng. Mc tiêu các NHTM đang hng ti là thu
nhp t phí dch v tng lên c v s lng và t trng, gim thu nhp và t trng t
hot đng tín dng, đ gim bt ri ro trong hot đng kinh doanh, đem li hiu qu
lâu dài cho NHTM.
Nh đy mnh hot đng TTQT, các NHTM có th tng cng kh nng thu
hút vn ngoi t t vic thc hin thanh toán thu tin v cho khách hàng đn vic
qun lý ngun ngoi t tm thi nhàn ri trên tài khon tin gi ca khách hàng, t
đó đáp ng đc nhu cu vay và thanh toán bng ngoi t ca khách hàng XNK,
đng thi cng góp phn phát trin hot đng huy đng vn, cp tín dng, thanh
toán trong nc, bo lãnh và kinh doanh ngoi t ca các NHTM.
- 13 -
Vì vy, hot đng TTQT ngày càng gi vai trò quan trng trong hot đng
kinh doanh ca các NHTM trên th gii nói chung và  Vit Nam nói riêng.
1.3.2.2. Hot đng TTQT trong giai đon hi nhp trong lnh vc tài chính –
ngân hàng
Phát trin TTQT s to điu kin cho các ngân hàng m rng quan h vi các
ngân hàng nc ngoài, nâng cao uy tín trên trng quc t cng nh uy tín đi vi
khách hàng trong và ngoài nc, t đó khai thác đc các ngun vn tài tr ca các
t chc tài chính quc t cng nh các ngân hàng nc ngoài, đáp ng nhu cu v
vn trong kinh doanh.
TTQT to môi trng ng dng công ngh thông tin tiên tin, hin đi trên
th gii trong hot đng ngân hàng; thông qua vic tham gia ni mng thông tin và

ng dng công ngh cao trong x l ý thông tin giúp cho ngân hàng có th theo kp s
phát trin ca công ngh trên th gii, không b thua kém và lc hu các ngân hàng
nc ngoài.
TTQT phát trin còn góp phn tng cng kh nng cnh tranh ca NHTM
trong c ch th trng, đng thi giúp cho hot đng ngân hàng vt ra khi phm
vi quc gia và hòa nhp vi cng đng ngân hàng th gii.
1.3.3. Các ch tiêu đánh giá s phát trin hot đng thanh toán quc t
1.3.3.1. Các ch tiêu đnh lng
Gia tng s lng khách hàng, doanh s và th phn thanh toán quc t
ây là mt tiêu chí chung đ đánh giá bt k mt hot đng kinh doanh nào
trong nn kinh t th trng, vì “khách hàng là thng đ”, chính khách hàng mang
li li nhun và s thành công cho doanh nghip. Mt ngân hàng hot đng càng tt
thì càng thu hút đc nhiu khách hàng. S gia tng s lng khách hàng có th
đa đn s gia tng doanh s, gia tng v th phn trên th trng.

- 14 -
Gia tng v li nhun t hot đng thanh toán quc t
Li nhun luôn luôn là mc tiêu sng còn ca bt k mt hot đng kinh
doanh nào, cho nên mt ngân hàng phát trin v hot đng thanh toán quc t thì
không ch phát trin v khách hàng, doanh s và th phn, mà còn phi ti đa hóa
các khon thu t hot đng này. Nói cách khác, hot đng thanh toán quc t ca
ngân hàng không th coi là phát trin nu nó không đóng góp nhiu trong tng li
nhun ca ngân hàng.
Gia tng mng li ngân hàng đi lý
Khi hot đng thanh toán quc t ca mt ngân hàng phát trin thì tt yu
phi có mt mng li ngân hàng đi lý rng khp toàn cu nhm x lý các giao
dch thanh toán đc nhanh chóng và chính xác, gim thiu chi phí phát sinh, đng
thi hp tác thc hin nhiu giao dch phát sinh trong thanh toán quc t.
Gia tng h thng kênh phân phi
Ch tiêu này có mi quan h cht ch vi ch tiêu v s lng khách hàng.

Khi mt ngân hàng có hot đng thanh toán quc t phát trin thì h thng mng
li thc hin hot đng thanh toán quc t phi rng khp c nc và hot đng
tt, khách hàng phi d dàng tip cn dch v  mi ni.
1.3.3.2. Các ch tiêu đnh tính
Mc đ hài lòng ca khách hàng gia tng
Theo Philip Kotler, mc đ hài lòng ca khách hàng là mc đ ca trng thái
cm giác mt ngi bt ngun t vic so sánh kt qu thu đc t vic tiêu dùng
dch v vi k vng ca h. Mc đ hài lòng đc th hin  s mong đi ca
khách hàng v sn phm dch v, cht lng và giá tr cm nhn v dch v đó. i
vi ngân hàng, s hài lòng ca khách hàng là mt tài sn vô hình quan trng nhm
gi chân khách hàng và thu hút khách hàng mi.

- 15 -
Tính đa dng ca sn phm thanh toán quc t
Tính đa dng ca sn phm là nhm đáp ng nhu cu ngày càng phc tp và
đòi hi ngày cao ca khách hàng. Mt ngân hàng phát trin v thanh toán quc t
thì phi cung cp đc cho khách hàng nhng sn phm đáp ng đc các nhu cu
vô cùng phong phú ca khách hàng trong quá trình thanh toán mua bán vi nc
ngoài.
Gia tng v công ngh
ây là ch tiêu tng đi quan trng, là c s phát trin sn phm dch v mi,
tin ích, tiên tin, cht lng sn phm dch v, đy nhanh tc đ x lý nghip v
TTQT. Công ngh hin đi s giúp cho quá trình thanh toán đc nhanh chóng,
chính xác an toàn, gim chi phí trung gian, tng nng sut, tng hiu qu qun lý,
đáp ng yêu cu ca khách hàng, tng thu nhp.
Mt s các ch tiêu khác nh: ngun nhân lc có kin thc chuyên môn
cao, giàu kinh nghim, k nng t vn tt; kh nng cung ng ngoi t đáp ng
đc nhu cu thanh toán
1.4. Các nhân t nh hng đn hot đng TTQT ca ngân hàng thng mi
Phát trin hot đng TTQT là mc tiêu mà bt c NHTM nào đu hng ti

bi vì phát trin hot đng TTQT giúp ngân hàng tng nng lc cnh tranh, nng
lc điu hành nhm thu v li nhun, ci thin c cu thu nhp, to ra tích lu, m
rng hot đng kinh doanh và nâng cao uy tín ca ngân hàng trên th trng trong
và ngoài nc. Tuy nhiên, đ có th phát trin hot đng TTQT đòi hi các ngân
hàng phi nhn đnh rõ nhng nhân t nh hng đ t đó tìm ra nhng gii pháp đ
đy mnh phát trin hot đng này ca ngân hàng. Có th chia các nhân t nh
hng thành hai nhóm: nhóm nhân t khách quan và nhóm nhân t ch quan
1.4.1. Nhân t khách quan
1.4.1.1. Môi trng kinh t - xã hi trong và ngoài nc
Ngân hàng thng mi là mt trung gian tài chính - cu ni v vn gia nn