B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
**********
LÊ C QUC S
GII PHÁP NÂNG CAO CHT LNG TÍN DNG
TI NGÂN HÀNG TMCP U T VÀ PHÁT TRIN
VIT NAM – CHI NHÁNH NINH THUN
Chuyên ngành: TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG
Mã s: 60340201
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
PGS.TS. NGUYN NG DN
Tp. H Chí Minh –Nm 2012
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan lun vn này là công trình nghiên cu ca riêng tôi,
cha công b ti bt c ni nào. Các s liu đc s dng trong lun vn là
nhng thông tin xác thc.
Tôi xin chu trách nhim v li cam đoan ca mình.
Ngi cam đoan
Lê c Quc S
MC LC
Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các ch vit tt
Danh mc các bng biu
LI M U 1
CHNG 1: 4
C S LÝ LUN V TÍN DNG NGÂN HÀNG VÀ CHT LNG
TÍN DNG CA NGÂN HÀNG THNG MI 4
1.1 TÍN DNG NGÂN HÀNG VÀ CÁC SN PHM CH YU CA TÍN
DNG NGÂN HÀNG 4
1.1.1 Khái nim v tín dng ngân hàng 4
1.1.2 Vai trò ca tín dng trong nn kinh t 4
1.1.3 Phân loi tín dng và các hình thc cp tín dng ngân hàng 6
1.1.4 Các sn phm tín dng ngân hàng ch yu hin nay 9
1.2 CHT LNG TÍN DNG CA NHTM 11
1.2.1 Khái nim v cht lng tín dng 11
1.2.2 H thng các ch tiêu đánh giá cht lng tín dng 12
1.2.3 Mi quan h gia tng trng tín dng, cht lng tín dng và hiu qu
ca hot đng tín dng trong h thng Ngân hàng thng mi 21
1.3 Ý NGHA CA VIC NÂNG CAO CHT LNG TÍN DNG TI
CÁC NHTM 23
1.3.1 Ý ngha đi vi nn kinh t 23
1.3.2 Ý ngha đi vi các Ngân hàng thng mi. 24
KT LUN CHNG 1 26
CHNG 2 27
THC TRNG HOT NG TÍN DNG TI NHTMCP U T VÀ
PHÁT TRIN VIT NAM – CHI NHÁNH NINH THUN 27
2.1.S LC V NHTMCP U T VÀ PHÁT TRIN CHI NHÁNH
NINH THUN 27
2.1.1 Tng quan v Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam 27
2.1.2 Gii thiu v Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam – Chi
nhánh Ninh Thun 30
2.1.2.1 Quá trình hình thành Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam
– Chi nhánh tnh Ninh Thun 30
2.1.2.2 Chc nng và nhim v ca Ngân hàng TMCP u t và Phát trin
Vit Nam – Chi nhánh tnh Ninh Thun 31
2.2 TÌNH HÌNH HOT NG KINH DOANH TI NGÂN HÀNG TMCP
U T VÀ PHÁT TRIN VIT NAM – CHI NHÁNH NINH THUN .33
2.2.1 Tình hình huy đng vn ti Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit
Nam – Chi nhánh Ninh Thun 35
2.2.2 Tình hình hot đng tín dng ti Ngân hàng TMCP u t và Phát trin
Vit Nam – Chi nhánh Ninh Thun 39
2.2.3 Kt qu kinh doanh ca Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit
Nam – Chi nhánh Ninh Thun 46
2.3 ÁNH GIÁ CHT LNG TÍN DNG TI NGÂN HÀNG TMCP
U T VÀ PHÁT TRIN VIT NAM – CHI NHÁNH NINH THUN 48
2.3.1 Mt s ch tiêu đánh giá cht lng tín dng ti Chi nhánh . 48
2.3.2 ánh giá chung v công tác tín dng ti Chi nhánh .54
2.3.2.1 Nhng u đim 54
2.3.2.2 Nhng mt tn ti 57
2.3.3 Nguyên nhân nh hng đn cht lng tín dng ti Chi nhánh 58
KT LUN CHNG 2 64
CHNG 3 65
GII PHÁP NHM NÂNG CAO CHT LNG TÍN DNG TI NHTM CP
U T VÀ PHÁT TRIN VIT NAM – CHI NHÁNH NINH THUN
65
3.1 CHIN LC PHÁT TRIN N NM 2020 VÀ K HOCH KINH
DOANH GIAI ON 2012 - 2015 CA TOÀN H THNG BIDV 65
3.2 GII PHÁP NÂNG CAO CHT LNG TÍN DNG TI BIDV NINH
THUN 68
3.2.1 Gii pháp v chính sách tín dng 68
3.2.2 Gii pháp v quy trình tín dng 71
3.2.3 C cu li danh mc tín dng, gim mc đ tp trung tín dng, gim
dn và kim soát t l n trung dài hn 82
3.2.4 Hoàn thin và đi mi công tác t chc nhân s, phát trin ngun nhân
lc có cht lng cao 83
3.2.5 Thc hin ci cách quy trình, th tc, nâng cao cht lng phc v 85
3.2.6 Nâng cao cht lng công ngh, hin đi hóa hot đng ngân hàng 85
3.3 MT S KIN NGH KHÁC 86
3.3.1 Kin ngh đi vi Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam . 86
3.3.2 Kin ngh đi vi Ngân hàng Nhà nc tnh Ninh Thun 87
3.3.3 Kin ngh đi vi Ngân hàng Nhà nc Vit Nam 89
3.3.4 Kin ngh đi vi các B ngành khác 90
KT LUN CHNG 3 92
KT LUN 93
TÀI LIU THAM KHO 1
PH LC 1 2
PH LC 2 3
PH LC 3. 4
DANH MC CÁC CH VIT TT
BIDV :
Ngân hàng thng mi c phn u t và
Phát trin Vit Nam
BIDV Ninh Thn :
Ngân hàng thng mi c phn u t và
Phát trin Vit Nam – Chi nhánh Ninh
Thun
CBCNV :
Cán b công nhân viên
DNNN :
Doanh nghip nhà nc
DPRR :
D phòng ri ro
GDV :
Giao dch viên
GTCG :
Giy t có giá
HV :
Huy đng vn
NHNN
:
Ngân hàng Nhà n
c
NHTM :
Ngân hàng thng mi
NHTMCP :
Ngân hàng thng mi c phn
PGD :
Phòng giao dch
Q :
Quyt đnh
SXKD :
Sn xut kinh doanh
TCKT :
T chc kinh t
TCTD
:
T
chc tín dng
TMCP :
Thng mi c phn
VN :
Vit Nam ng
DANH MC CÁC BNG BIU
Bng 2.1: C cu huy đng vn ca BIDV Ninh Thun qua các nm. 35
Bng 2.2: Th phn huy đng vn ca các TCTD trên đa bàn qua các nm. 36
Bng 2.3: D n phân theo k hn cho vay qua các nm 39
Bng 2.4: Tc đ tng trng d n qua các nm 41
Bng 2.5: D n phân theo loi tin t qua các nm 41
Bng 2.6: D n phân theo mc đích vay qua các nm 42
Bng 2.7: C cu d n có tài sn đm bo qua các nm………………… 44
Bng 2.8: Th phn tín dng ca BIDV Ninh Thun qua các nm……… 45
Bng 2.9: Kt qu hot đng kinh doanh ca Chi nhánh qua các nm 46
Bng 2.10: Tình hình n xu, n quá hn và n nhóm 2 qua các nm 48
Bng 2.11: Chi tit tình hình phân loi n qua các nm 49
Bng 2.12: D n quá hn theo mc đích vay qua các nm… 49
Bng 2.13: Hiu sut s dng vn vay qua các nm… 50
Bng 2.14: Vòng quay vn tín dng ti Chi nhánh qua các nm 51
Bng 2.15: Ch tiêu li nhun t hot đng tín dng ca Chi nhánh qua các nm. 52
Bng 2.16: Tình hình lãi treo ti Chi nhánh qua các nm. 54
Biu đ 2.1: Quy mô huy đng vn ca BIDV Ninh Thun qua các nm 36
Biu đ 2.2: T trng huy đng vn ca các ngân hàng nm 2011. 36
Biu đ 2.3: D n phân theo k hn qua các nm. 40
Biu đ 2.4: D n phân theo loi tin t qua các nm 42
Biu đ 2.5: D n phân theo mc đích vay qua các nm 43
Biu đ 2.6: Th phn tín dng ca ca các TCTD ti 30/06/2012 45
Biu đ 2.7: Tình hình n xu, n quá hn và n nhóm 2 qua các nm. 48
Biu đ 2.8: Tình hình huy đng vn và d n qua các nm… 51
1
LI M U
1. Tính cp thit và ý ngha ca đ tài nghiên cu:
Hot đng ngân hàng là hot đng kinh doanh tin t và dch v ngân
hàng vi ni dung thng xuyên là nhn tin gi và s dng s tin này đ
cp tín dng, cung ng dch v thanh toán. Vi chc nng là mt trung gian
tài chính, Ngân hàng là đu mi điu tit các ngun vn trong nn kinh t,
giúp dòng vn lu thông, chuyn vn t ni tha đn ni thiu, đáp ng nhu
cu sn xut ca các ch th trong nn kinh t. Tín dng đc xem là chc
nng kinh t hàng đu ca các ngân hàng, là mt phn quan trng trong chc
nng “trung gian tài chính”, tài tr cho chi tiêu ca doanh nghip, cá nhân và
các c quan chính ph. Hot đng ca ngân hàng có mi quan h mt thit
vi tình hình phát trin kinh t ti khu vc ngân hàng phc v, bi vì tín dng
thúc đy s tng trng ca các doanh nghip, to ra sc sng cho nn kinh
t. Hin nay ti Viêt Nam, li nhun t hot đng tín dng ca các NHTM
chim t ½ đn 2/3 tng li nhun t hot đng kinh doanh và các khon mc
tín dng thng chim quá na tng giá tr tài sn.
Do vy, có th nói tín dng có nh hng rt ln đn hiu qu hot
đng ca h thng ngân hàng. Trong thi k đi mi và hi nhp quc t,
cùng vi s phát trin ca nn kinh t, h thng ngân hàng theo đó cng
không ngng đc m rng v quy mô và mng li. S cnh tranh ngày
càng gay gt gia các ngân hàng, cng vi sc ép tng quy mô và hiu qu
hot đng s dn đn vic phi tng d n tín dng, m rng mng li. Ri
ro trong hot đng ngân hàng thng có xu hng tp trung vào cht lng
danh mc các khon cho vay.
2
Tình trng khó khn v tài chính ca mt ngân hàng thng phát sinh
t các khon cho vay khó đòi, n xu, mt khi “n xu” gia tng có th làm
cho ngân hàng lâm vào trng thái mt thanh khon và dn đn nguy c phá
sn. Do vy, vic kim soát và hn ch ri ro tín dng luôn là vn đ sng còn
ca các ngân hàng. Vn đ nâng cao cht lng tín dng luôn đc các ngân
hàng đt bit quan tâm. Dòng vn tín dng nh mch máu lu thông trong
nn kinh t, nu cht lng tín dng gim sút thì ging nh “cc máu đông”,
s nh hng đn h thng ngân hàng và c nn kinh t.
Chi nhánh NHTMCP u t và Phát trin Ninh Thun là mt Chi nhánh
trong h thng Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam. Cùng vi s
ln mnh và phát trin ca c h thng, Chi nhánh Ninh Thun cng không
ngng đi mi, nâng cao nng lc cnh tranh đ phát trin. thc hin đc
mc tiêu này, mt trong nhng vn đ ct lõi là Chi nhánh phi luôn nâng cao
cht lng tín dng, đm bo tng trng tín dng hiu qu, an toàn khi thu
hi vn vay. Nhn thc đc tm quan trng ca vn đ này, tôi đã chn đ
tài “Gii pháp nâng cao cht lng tín dng ti Ngân hàng TMCP u t và
Phát trin Vit Nam – Chi nhánh Ninh Thun” đ làm lun vn tt nghip.
2. Mc tiêu nghiên cu
tài nghiên cu tp trung vào các ni dung chính nh sau:
-Nghiên cu các vn đ c bn v NHTM, v tín dng và cht lng tín
dng.
-Trên c s s liu v thc trng hot đng tín dng ti Chi nhánh, đ
tài phân tích, đánh giá thc trng và cht lng tín dng ti Chi nhánh. Nhn
xét nhng thành tu và tn ti trong hot đng tín dng ti Chi nhánh.
- xut các gii pháp nhm góp phn nâng cao cht lng tín dng ti
Chi nhánh.
3
3. i tng và phm vi nghiên cu
-i tng nghiên cu ca lun vn là hot đng tín dng ca Ngân
hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam – Chi nhánh Ninh Thun.
-Phm vi nghiên cu ca lun vn là cht lng tín dng, tp trung ch
yu đn t l n quá hn, n xu, lãi treo.
4. Phng pháp nghiên cu
S dng phng pháp nghiên cu thng kê, phân tích, so sánh, các s
liu v cht lng tín dng ti Chi nhánh, nhm đánh giá thc trng cht
lng tín dng và đa ra các gii pháp nâng cao cht lng tín dng.
5. Kt cu ca lun vn
Lun vn đc chia làm 3 Chng:
-Chng 1: C s lý lun v tín dng và cht lng tín dng ca Ngân
hàng thng mi.
-Chng 2: Thc trng cht lng tín dng ti Ngân hàng TMCP u
t và Phát trin Vit Nam – Chi nhánh Ninh Thun.
-Chng 3: Mt s gii pháp nhm nâng cao cht lng tín dng ti
Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam – Chi nhánh Ninh Thun.
4
CHNG 1
:
C S LÝ LUN V TÍN DNG NGÂN HÀNG VÀ CHT
LNG TÍN DNG CA NGÂN HÀNG THNG MI
1.1 TÍN DNG NGÂN HÀNG VÀ CÁC SN PHM CH YU CA
TÍN DNG NGÂN HÀNG
1.1.1 Khái nim v tín dng ngân hàng
Tín dng ngân hàng là quan h chuyn nhng quyn s dng vn t
ngân hàng cho khách hàng trong mt thi hn nht đnh vi mt chi phí nht
đnh. Nh vy, tín dng ngân hàng là quan h tín dng gia mt bên là ngân
hàng còn bên kia là các t chc và cá nhân trong nn kinh t. ây không phi
là quan h dch chuyn vn trc tip t ni tha vn sang ni thiu vn, mà là
quan h dch chuyn vn gián tip thông qua Ngân hàng. Trong quan h tín
dng ngân hàng, tin t đã tách ri gia quyn s hu và quyn s dng.
Cng nh quan hê tín dng khác, tín dng ngân hàng cha đng ba ni dung:
Có s chuyn nhng quyn s dng vn t ngi s hu sang cho
ngi s dng;
S chuyn nhng này có thi hn hay mang tính tm thi;
S chuyn nhng này có kèm theo chi phí.
1.1.2 Vai trò ca tín dng trong nn kinh t
- Tín dng ngân hàng đã thúc đy quá trình tích t, tp trung vn cho
nn kinh t, to điu kin cho hot đng sn xut kinh doanh din ra liên tc,
góp phn đy nhanh quá trình tái sn xut, góp phn phát trin kinh t: vi
chc nng trung gian tín dng, hot đng tín dng ngân hàng đã đóng vai trò
điu tit vn cho nn kinh t, giúp dòng vn lu thông t ni tha vn sang
ni thiu vn. Vi nghip v huy đng vn và cp tín dng, Ngân hàng
thng mi đã tp trung đc mt lng ln các ngun vn nhàn ri trong
5
nn kinh t, đ t đó đáp ng các nhu cu v vn ca các t chc, cá nhân,
giúp cho cho hot đng sn xut kinh doanh đc liên tc. Trong quá trình
hot đng kinh doanh, các cá nhân, t chc thng xuyên phi đi mt vi
tình trng thiu vn đ thc hin các phng án kinh doanh ca mình, theo đó
tín dng ngân hàng chính là kênh cp vn kp thi cho các doanh nghip, cá
nhân cn vn, giúp cho nn kinh t có đ vn đ duy trì sn xut, đu t công
ngh thit b, m rng quy mô, góp phn nâng cao nng sut lao đng và tng
trng kinh t.
-Tín dng ngân hàng có vai trò quan trng trong vic điu tit, lu
thông tin t ca đt nc. Tín dng ngân hàng là mt trong nhng kênh đ
Ngân hàng nhà nc và Chính ph điu hành chính sách tin t theo tng thi
k. Nh vào tín dng ngân hàng mà ngun vn trong nn kinh t đc huy
đng và s dng mt cách hiu qu, to tính cân đi tin – hàng trong nn
kinh t.
-Tín dng ngân hàng góp phn thúc đy các ngành kinh t kém phát
trin và là công c tài tr cho các ngành mi nhn: Trong điu kin nc ta,
nông nghip là ngành sn xut đáp ng nhu cu cn thit cho xã hi, đang
trong quá trình công nghip hoá và là ngành chu tác đng nhiu nht ca điu
kin. Vì vy, trong giai đon trc mt nhà nc phi tp trung đu t phát
trin nông nghip đ gii quyt nhng nhu cu ti thiu ca xã hi đng thi
to điu kin đ phát trin các ngành kinh t khác. Ngoài ra, tín dng còn tài
tr cho các ngành kinh t mi nhn, mà phát trin các ngành này s to c s
đ các ngành khác phát trin nh xut khu, du khí, đin nng,…
-Tín dng ngân hàng có vai trò quan trng v mt chính tr - xã hi:
thông qua vic cp tín dng đi vi nn kinh t, h thng ngân hàng thng
mi đã giúp các doanh nghip, c s duy trì sn xut, n đnh vic làm cho
ngi lao đng. Mc khác, tín dng ngân hàng cng h tr cho các doanh
6
nghip, t chc kinh doanh tng cng đu thit b, công ngh, m rng sn
xut kinh doanh, tng hiu qu và nng sut lao đng, t đó tng thu nhp cho
ngi lao đng, đi sng vn hóa, kinh t đc ci thin. Ngoài ra, tín dng
ngân hàng cng góp phn thc hin các chính sách xã hi, ch trng ca
ng và Nhà nc, đin hình là chính sách xóa đói gim nghèo, tín dng phát
trin nông thôn, phát trin các làng ngh,
-Tín dng ngân hàng là cu ni gia nn kinh t trong nc vi nc
ngoài, thúc đy quá trình m rng, tng cng mi quan h hp tác kinh t
trong khu vc và trên th gii: Trong xu th hi nhp th gii, nn kinh t ca
các quc gia luôn có quan h mt thit vi nhau, các giao dch thng mi các
quc gia ngày càng đc tng cng. Yu t quyt đnh mi quan h và các
giao dch này chính là vn, do đó Ngân hàng thng mi vi vai trò là huy
đng vn và tài tr vn cho các hot đng này, thông qua đó đã góp phn m
rng và tng cng mi quan h hp tác gia các quc gia.
1.1.3 Phân loi tín dng và các hình thc cp tín dng ngân hàng
Tín dng ngân hàng có th phân chia thành nhiu loi khác nhau tùy
theo nhng tiêu thc phân loi khác nhau.
Cn c vào mc đích ca tín dng: Theo tiêu thc này, tín dng ngân
hàng có th phân chia thành các loi sau:
-Tín dng cho sn xut, lu thông hàng hóa: là tín dng đáp ng cho nhu
cu vn lu lu đng ca các doanh nghip, cá nhân trong quá trình sn xut
kinh doanh (nhu cu nguyên vt liu, lng nhân công, chi phí sn xut, )
-Tín dng tiêu dùng: là loi tín dng đ đáp ng các nhu cu tiêu dùng
ca cá nhân. ây là hình thc cp tín dng đ đáp ng nhu cu tiêu dùng, mua
sm, đu t nhng nhu cu thit yu ca ngi vay và thng đc thu hi
vn dn qua ngun thu nhp hàng tháng ca khách hàng vay.
7
Cn c vào thi hn tín dng:
Theo tiêu thc này tín dng ngân hàng có th phân thành 03 loi nh sau:
-Tín dng ngn hn: Là loi tín dng có thi hn cho vay không quá 01
nm (12 tháng). Mc đích ca loi tín dng này thng là nhm tài tr cho
vic đu t vào tài sn lu đng, các nhu cu vn lu đng thiu ht trong
quá trình kinh doanh ca khách hàng vay.
-Tín dng trung hn: Là loi tín dng có thi hn cho vay t trên 1 nm
đn 5 nm. Mc đích ca loi tín dng này là đ tài tr cho nhu cu vn đu
t xây dng d án, nhà xng, mua sm tài sn c đnh.
-Tín dng dài hn: Là loi tín dng có thi hn co vay trên 5 nm. Mc
đích ca loi tín dng này là thng là nhm tài tr đu t xây dng các d án.
Cn c vào mc đ tín nhim ca khách hàng:
Theo tiêu thc này tín dng ngân hàng có th phân thành 02 loi nh sau:
-Tín dng không có bo đm: Là loi tín dng không có tài sn th chp,
cm c, bo lãnh ca bên th ba mà ch d vào uy tín ca bn thân khách
hàng vay vn đ quyt đnh cho vay.
-Tín dng có bo đm: Là loi tín dng d trên c s các bo đm cho
khon vay nh th chp, cm c, hoc bo lãnh ca bên th ba.
Cn c vào phng thc cho vay:
Theo tiêu thc này tín dng ngân hàng có th đc chia thành các loi
nh sau:
-Cho vay tng ln (cho vay theo món): Phng thc này áp dng đi vi
khách hàng có nhu cu và đ ngh vay vn tng ln, có quan h không thng
xuyên vi Ngân hàng, có ngun thu thng không n đnh; cho vay bù đp
thiu ht tài chính tm thi, cho vay bc cu, cho vay h tr trin khai các đ
tài nghiên cu khoa hc, công ngh, cho vay tiêu dùng trong dân c. Mc tr
n và k hn tr n đi vi hình thc cho vay theo món có th đc xác đnh
8
da trên c s tng chu k sn xut kinh doanh, hoc kh nng ngun thu ca
khách hàng.
-Tín dng theo hn mc: Ngân hàng cùng khách hàng xác đnh và tho
thun mt hn mc tín dng duy trì trong mt khong thi gian nht đnh.
Phng thc tín dng theo hn mc đc áp dng đi vi các khách hàng có
tình hình SXKD n đnh, có hiu qu và có quan h tín dng thng xuyên
đi vi Ngân hàng. Trong thi gian hiu lc ca hp đng tín dng theo hn
mc, khách hàng có th va rút vn vay, va tr n tin vay, song phi đm
bo s d n không vt hn mc tín dng đã tho thun trong Hp đng tín
dng hn mc.
-Tín dng theo d án đu t: Ngân hàng cho khách hàng vay vn đ thc
hin các d án đu t phát trin sn xut, kinh doanh dch v và các d án đu
t phc v đi sng.
-Tín dng hp vn (đng tài tr): Ngân hàng cùng mt hoc mt s t
chc tín dng khác cùng cho vay đi vi mt d án vay vn hoc phng án
vay vn ca khách hàng, trong đó Ngân hàng hoc mt t chc tín dng khác
làm đu mi thu xp.
-Tín dng theo hn mc tín dng d phòng: Ngân hàng cam kt sn sàng
cho khách hàng vay vn trong phm vi hn mc tín dng nht đnh đ giúp
khách hàng ch đng thu xp các ngun vn cn thit nhm thc hin d án
đu t phát trin hoc phng án sn xut kinh doanh trong thi hn hiu lc
ca Hp đng tín dng d phòng. Khách hàng phi tr cho Ngân hàng phí
cam kt.
Cn c vào phng pháp tr n vay:
Theo tiêu thc này tín dng ngân hàng có th đc chia thành các loi nh sau:
-Tín dng ch có mt k hn tr n hay còn gi là tín dng tr n mt ln
khi đn hn.
-Tín dng có nhiu k hn tr n hay còn gi là tín dng tr góp.
9
-Tín dng tr n nhiu ln nhng không có k hn tr n c th mà tu
kh nng tài chính ca mình ngi đi vay có th tr n bt c lúc nào.
1.1.4 Các sn phm tín dng ngân hàng ch yu hin nay
Ngân hàng thng mi đc cp tín dng cho các t chc, cá nhân
di các hình thc cho vay, chit khu thng phiu và giy t có giá khác,
cho thuê tài chính, bao thanh toán, bo lãnh ngân hàng và các nghip v cp
tín dng khác theo quy đnh ca Ngân hàng Nhà nc nh tài tr nhp khu,
tài tr xut khu, cho vay thu chi, cho vay theo hn mc tín dng, cho vay
theo hn mc tín dng d phòng,…Trong các hot đng cp tín dng, cho vay
là hot đng quan trng và chim t trng ln nht.
Cho vay sn xut kinh doanh
Ngân hàng thng mi đc cho các t chc, cá nhân vay vn di các
hình thc sau:
-Cho vay ngn hn nhm đáp ng nhu cu vn cho sn xut, kinh
doanh, dch v và đi sng.
-Cho vay trung hn, dài hn đ thc hin các d án đu t phát trin sn
xut, kinh doanh, dch v và đi sng.
Bo lãnh
Bo lãnh là hình thc cp tín dng, theo đó Ngân hàng cam kt vi bên
nhn bo lãnh v vic Ngân hàng s thc hin ngha v tài chính thay cho
khách hàng khi khách hàng không thc hin hoc thc hin không đy đ
ngha v đã cam kt; khách hàng phi nhn n và hoàn tr cho Ngân hàng
theo tha thun.
Chit khu
Là vic mua có k hn hoc mua có bo lu quyn truy đòi các công c
chuyn nhng, giy t có giá khác ca ngi th hng trc khi đn hn
thanh toán. Ngân hàng thng mi đc chit khu thng phiu và các giy
t có giá ngn hn khác đi vi t chc, cá nhân. ây là hình thc cho vay gián tip.
10
Cho thuê tài chính
Là vic Ngân hàng thc hin vic mua sm, đu t máy móc thit b,
danh mc tài sn theo yêu cu ca ngi thuê. Thng thi gian cho thuê
chim khong 2/3 thi gian khu hao tài sn, ngi thuê tài sn phi tr tin
thuê đy đ theo quy đnh ti hp đng cho thuê tài chính. Khi ht thi hn
thuê thì ngi đi thuê có quyn la chn phng án mua li, kéo dài thi hn
thuê hoc hoàn tr li tài sn. Ngân hàng thng mi đc hot đng cho thuê
tài chính nhng phi thành lp công ty cho thuê tài chính riêng (iu 103 Lut
các TCTD nm 2010).
Bao thanh toán (factoring)
Bao thanh toán là hình thc cp tín dng cho bên bán hàng hoc bên
mua hàng thông qua vic mua li có bo lu quyn truy đòi các khon phi
thu hoc các khon phi tr phát sinh t vic mua, bán hàng hoá, cung ng
dch v theo hp đng mua, bán hàng hoá, cung ng dch v. Có các hình
thc bao thanh toán nh: bao thanh toán truy đòi, bao thanh toán min truy
đòi, bao thanh toán ng trc, bao thanh toán theo hn mc, bao thanh toán
tng ln,…
Tài tr nhp khu
Nghip v tài tr nhp khu nhm h tr v tài chính cùng các phng
tin và giy t liên quan đ doanh nghip nhp khu có th thc hin ngha v
ca mình trong hp đng mua bán, bao gm:
+Phát hành L/C nhp khu.
+Cho vay ng trc theo hp đng ngoi thng.
+Chp nhn hi phiu.
+Cho vay thanh toán tin hàng nhp khu
Tài tr xut khu
11
Nghip v tài tr xut khu là hình thc Ngân hàng cp tín dng tài tr
cho các giao dch c trc và sau các phng án xut khu, bao gm:
+Cho vay thu mua hàng xut khu.
+Chit khu b chng t hàng xut khu.
+Chit khu hi phiu
+Cho vay trên c s b chng t thanh toán theo hình thc nh thu.
Cho vay thu chi
Tín dng theo hn mc thu chi là sn phm tín dng theo đó khách
hàng vay đc cp mt hn mc chi vt s tin có trên tài khon thanh toán
ca khách hàng ti Ngân hàng trong khong thi gian nht đnh. Ngày nay
nhiu Ngân hàng đang m rng nghip v thu chi đn các khách hàng cá
nhân, doanh nghip có hot đng kinh doanh tt, có dòng tin n đnh.
1.2 CHT LNG TÍN DNG CA NGÂN HÀNG THNG MI
1.2.1 Khái nim v cht lng tín dng
Cht lng tín dng là mt khái nim rng, nó va c th (th hin
thông qua mt s ch tiêu đnh lng đc nh n quá hn, t l n quá hn,
n xu, t l n xu, n không có tài sn đm bo, lãi treo, c cu ngun vn
tài tr, ) va tru tng (th hin qua kh nng thu hút khách hàng, các th
tc và quy trình tín dng, chính sách khách hàng, tác đng đn nn kinh t,
).
Sn phm tín dng là là mt trong nhng sn phm mang li nhiu li
nhun nht cho Ngân hàng thng mi, nhng cng là sn phm tin n nhiu
ri ro nht. Trong quan h tín dng, tin là hàng hóa nhng là hàng hóa đt
bit, tin t đã tách ri quyn s hu và quyn s dng. Chính vì vy, vn đ
kim soát và nâng cao cht lng luôn là vn đ sng còn ca các Ngân hàng.
12
Mt cách chung nht, có th xem cht lng tín dng ngân hàng là s
đáp ng mt cách tt nht yêu cu ca khách hàng trong quan h tín dng,
đm bo li nhun cho ngân hàng và an toàn, hn ch ri ro v vn, phù hp
và phc v s phát trin kinh t xã hi.
- Xét trên góc đ Ngân hàng: thì cht lng tín dng là khon tín dng
đc bo đm an toàn, s dng đúng mc đích, phù hp vi chính sách tín
dng ca ngân hàng, khon vay đc tr gc và lãi đúng thi hn, đm bo
li nhun cho ngân hàng vi chi phí nghip v thp, tng kh nng cnh tranh
ca ngân hàng trên th trng, làm lành mnh các quan h kinh t, phc v
tng trng và phát trin.
- Xét trên góc đ Khách hàng: cht lng tín dng đc nhìn nhn
góc đ lãi sut đi vay, th tc h s tín dng, thi hn vay, các điu kin tín
dng, chính sách tín dng, các sn phm h tr ca ngân hàng,
- Xét trên góc đ tng th nn kinh t: cht lng tín dng đc xem
xét yu t h tr đáp ng vn kp thi cho sn xut kinh doanh, góp phn
phc v sn xut, lu thông hàng hoá, gii quyt công n vic làm, xây dng
các c s h tng kinh t xã hi, khai thác các ngun lc trong nn kinh t,
thúc đy quá trình tích t và tp trung vn cho sn xut, gii quyt tt mi
quan h gia tng trng tín dng và tng trng kinh t.
1.2.2 H thng các ch tiêu đánh giá cht lng tín dng
1.2.2.1 i vi Ngân hàng
V mt đnh lng, cht lng tín dng đc th hin qua các ch tiêu
v n quá hn, n xu, d n có tài sn đm bo, hiu sut s dng vn vay,
vòng quay vn tín dng, ch tiêu li nhun tín dng, lãi treo,
T l n quá hn:
13
N quá hn là khon n mà mt phn hoc toàn b n gc và/hoc lãi
đã quá hn. Theo quy đnh ti Quyt đnh s 127/2005/Q-NHNN ngày
03/02/2005 ca NHNN Vit Nam v vic sa đi, b sung mt s điu ca
Quy ch cho vay ca t chc tín dng đi vi khách hàng ban hành theo
Quyt đnh s 1627/2001/Q-NHNN ngày 31/12/2001 ca Thng đc Ngân
hàng Nhà nc thì “i vi khon n vay không tr n đúng hn, đc t
chc tín dng đánh giá là không có kh nng tr n đúng hn và không chp
thun cho c cu li thi hn tr n, thì s d n gc ca hp đng tín dng
đó là n quá hn và t chc tín dng thc hin các bin pháp đ thu hi n”.
T l n quá hn là t l gia tng các khon n quá hn so vi tng d
n ti mt thi đim nht đnh (cui tháng, cui quý, cui nm). Ch tiêu này
đc xác đnh theo công thc (1) nh sau:
y e a a =
a a
o ı u
% (1)
Thông thng thì t l n quá hn tt nht là mc 5%. Tuy vy, ch
tiêu này cha phn ánh chính xác cht lng tín dng ca Ngân hàng, vì trên
thc t có nhiu trng hp Ngân hàng cho vay đo n đ làm mi d n,
hoc tip tc c cu n mà không chuyn n quá hn.
T l n xu
T l n xu là t l gia tng các khon n xu so vi tng d n ti
mt thi đim nht đnh (cui tháng, cui quý, cui nm). ây là mt trong
nhng ch tiêu quan nht đ đánh giá cht lng tín dng ca Ngân hàng.
Ngày nay các Ngân hàng thng mi rt chú trng ch tiêu này trong vic
qun tr điu hành và xây dng k hoch kinh doanh hàng nm.
Ch tiêu này đc xác đnh theo công thc (2) nh sau:
=
í
% (2)
14
N xu là tng các khon n thuc các nhóm 3, 4 và 5 theo quy đnh ti
Khon 3 iu 1 Quyt đnh s 18/2007/Q-NHNN ngày 25/4/2007 ca Ngân
hàng Nhà nc v vic sa đi, b sung mt s điu ca Quy đnh v phân
loi n, trích lp và s dng d phòng đ x lý ri ro tín dng trong hot đng
ngân hàng ca t chc tín dng ban hành theo Quyt đnh s 493/2005/Q-
NHNN ngày 22/4/2005 ca Thng đc Ngân hàng Nhà nc; hoc theo iu
7 Quy đnh v phân loi n, trích lp và s dng d phòng đ x lý ri ro tín
dng trong hot đng ngân hàng ca t chc tín dng ban hành kèm theo
Quyt đnh s 493/2005/Q-NHNN ngày 22/4/2005 ca Thng đc Ngân
hàng Nhà nc. Theo đó, d n cho vay đc phân thành 5 nhóm n nh sau:
Nhóm n Mô t T l trích d phòng c th
N nhóm 1 N đ tiêu chun 0%
N nhóm 2 N cn chú ý 5%
N nhóm 3 N di tiêu chun 20%
N nhóm 4 N nghi ng 50%
N nhóm 5
N có kh nng mt vn
100%
T l n nhóm 2:
N nhóm 2 (N cn chú ý) theo quy đnh hin ti ca Ngân hàng Nhà
nc là: (a) Các khon n quá hn t 10 ngày đn 90 ngày; hoc (b) Các
khon n điu chnh k hn tr n ln đu; hoc (c) khon n đc xp nhóm
2 theo đánh giá ca TCTD khi xy ra nhng bt li đi vi khách hàng (môi
trng kinh doanh, tình hình tài chính, lnh vc kinh doanh, ). N nhóm 2 là
khon n nm gia ranh gii ca n đ tiêu chun (nhóm 1) và n xu (n
nhóm 3, 4, 5). Mt khi khon n t nhóm 1 chuyn sang nhóm 2 chng t
khách hàng đang có vn đ, đang đi din vi nhng khó khn, bt li, làm
nh hng đn kh nng tr n, có th đây cng là du hiu tim n ca n
15
xu. Do vy, ngoài ch tiêu n xu thì ch tiêu n nhóm 2 cng đc các Ngân
hàng quan tâm.
Hiu sut s dng vn vay
Ch tiêu này đc xác đnh theo công thc (3) nh sau:
e a u o =
o
o o o đo
(3)
Hiu sut s dng vn vay đc s dng đ đánh giá kh nng cho vay
vi kh nng huy đng vn, xác đnh hiu qu ca mt đng vn huy đng.
Tuy nhiên, ch tiêu này phn ánh cha rõ ràng cht lng tín dng, vì nu
ngun tin huy đng ít hn d n cho vay thì buc Ngân hàng phi tìm kim
các ngun vn khác có chi phí cao hn. Ngc li nu s d tin gi ln hn
d n cho vay thì có th nói ngân hàng đang tha vn, và có th s phi chu
khon l đi vi phn vn huy đng tha. Trong điu kin ngun vn huy
đng khan him, ch tiêu này thng đc các Ngân hàng s dng trong vic
phân giao k hoch kinh doanh cho các Chi nhánh trong tng thi k.
Vòng quay vn tín dng
Ch tiêu này đc xác đnh da trên doanh s cho vay trên d n tín
dng bình quân trong 1 thi gian nht đnh (thng là 01 nm). Vòng quay
vn tín dng đc xác đnh theo công thc (4) nh sau:
o o ı u =
o
ı u ı a
(4)
Ch tiêu này đc tính toán đ xác đnh s vòng quay ca ngun vn tín
dng (thng đc xác đnh theo 1 nm). Ch tiêu này càng cao chng t
ngun vn tín dng quay vòng tt, các khách hàng có hình kinh doanh hiu
qu, n đnh, kh nng t chc qun lý và khai thác vn tín dng ca NHTM
đt hiu qu, vn ít b đng. Tuy nhiên cn phi đng nht trong vic áp
dng ch tiêu này đi vi tng loi cho vay, tng đi tng vay c th. Vì tu
thuc vào tng ngành ngh, lnh vc kinh doanh ca khách hàng vay mà dòng
16
vn tín dng s quay vòng khác nhau. Các TCTD có t trng cho vay ln
trong lnh vc bt đng sn, xây lp hoc sn xut thì tt nhiên s có vòng
quay vn tín dng chm hn đi vi các TCTD chuyên cho vay các khách
hàng hot đng trong lnh vc kinh doanh thng mi.
Ch tiêu li nhun t hot đng tín dng
Ch tiêu này đc xác đnh theo công thc (5) sau đây:
y e a e o ı u =
a a đo ı u
o ı u
(5)
Ch tiêu này phn ánh kh nng sinh li ca tín dng. Li nhun tín dng
đc xem nh là chênh lch gia chi phí đu vào (tr lãi huy đng vn/mua
vn) và doanh s thu lãi t hot đng tín dng. Ch tiêu này càng cao chng
t đng vn ca tín dng có kh nng sinh li cao. Vi cùng mt mc d n
và lãi sut cho vay, nu khon tín dng có cht lng tt, TCTD có n xu
thp thì doanh s thu lãi s tt hn, li nhun t hot đng tín dng theo đó
cng tng theo. Tuy nhiên, ch tiêu này cng cn phi đc xem xét trong mi
quan h tng th vi chính sách ca Ngân hàng trong tng thi k. Nu trong
giai đon cn tng trng tín dng, thu khách hàng, tng kh nng cnh tranh,
hoc khuyn khích khách hàng s dng các sn phm tín dng mi thì có th
Ngân hàng s chp nhn mt mc t l li nhun thp hn.
Ch tiêu lãi treo
Theo quy đnh ti Ngh đnh s 146/2005/N-CP ngày 23/11/2005 ca
Chính Ph v vic ban hành ch đ tài chính đi vi các t chc tín dng và
Thông t s 12/2006/TT-BTC ngày 21/02/2006 ca B Tài Chính v vic
hng dn thc hin Ngh đnh 146/2005/N-CP thì:
-T chc tín dng hch toán s lãi phi thu phát sinh trong k vào thu
nhp đi vi các khon n xác đnh là có kh nng thu hi c gc, lãi đúng
thi hn và không phi trích d phòng ri ro c th theo qui đnh.
17
-i vi s lãi phi thu đã hch toán thu nhp nhng đn k hn tr n
(gc, lãi) khách hàng không tr đc đúng hn t chc tín dng hch toán
vào chi phí hot đng kinh doanh và theo dõi ngoi bng đ đôn đc thu. Khi
thu đc thì hch toán vào thu hot đng kinh doanh.
-i vi s lãi phi thu phát sinh trong k ca các khon n còn li
không phi hch toán thu nhp, t chc tín dng theo dõi ngoi bng đ đôn
đc thu, khi thu đc thì hch toán vào thu hot đng kinh doanh.
Nh vy, có th xem lãi treo là khon lãi phát sinh cha thu hi đc
ca các khon n quá hn, n t nhóm 2 đn nhóm 5.
Các khon lãi treo phi theo dõi ngoi bng và hch toán vào chi phí
kinh doanh, do vy s làm nh hng đn ch tiêu li nhun t hot đng tín
dng. Nu cht lng tín dng ca Ngân hàng không tt, n quá hn tng,
hoc s phi chuyn nhóm n, kh nng tr n ca khách hàng b nh hng,
khi đó lãi vay s phát sinh cao, nh hng không nh đn hiu qu hot đng
ca Ngân hàng.
Ngoài vic s dng các ch tiêu đnh lng trên đ đánh giá cht lng
tín dng, các Ngân hàng thng mi còn s dng các ch tiêu b sung khác
nh t l d n có tài sn đm bo, c cu ngun vn huy đng tài tr tín
dng, …
Ngoài ra, các ch tiêu quy đnh v các t l bo đm an toàn trong hot
đng ca t chc tín dng cng đóng vai trò quan trng nh hng đn cht
lng tín dng ca các Ngân hàng:
- T chc tín dng, tr chi nhánh ngân hàng nc ngoài, phi duy trì t
l an toàn vn ti thiu 9% gia vn t có so vi tng tài sn “Có” ri ro ca
t chc tín dng và các công ty trc thuc.
-Tng khon cho vay hoc bo lãnh, cho thuê tài chính và tng các
khon cho vay hoc tng các khon bo lãnh, tng các khon cho thuê tài
18
chính vt quá 10% vn t có ca TCTD phi đc Hi đng qun tr hoc
Ch tch Hi đng qun tr hoc ngi đc Hi đng qun tr, Ch tch Hi
đng qun tr y quyn thông qua theo phân cp, y quyn quy đnh ti chính
sách tín dng ni b ca t chc tín dng đi vi khách hàng.
- Tng d n cho vay ca t chc tín dng đi vi mt khách hàng
không đc vt quá 15% vn t có ca t chc tín dng.
- Tng d n cho vay và s d bo lãnh ca t chc tín dng đi vi
mt khách hàng không đc vt quá 25% vn t có ca t chc tín dng.
- Tng d n cho vay ca t chc tín dng đi vi mt nhóm khách
hàng có liên quan không đc vt quá 50% vn t có ca t chc tín dng.
- Tng d n cho vay và s d bo lãnh ca t chc tín dng đi vi
mt nhóm khách hàng có liên quan không đc vt quá 60% vn t có ca
t chc tín dng.
- Tng d n cho thuê tài chính đi vi mt khách hàng không đc
vt quá 30% vn t có ca công ty cho thuê tài chính.
-Tng mc cho thuê tài chính đi vi mt nhóm khách hàng có liên
quan không đc vt quá 50% vn t có ca công ty cho thuê tài chính.
-T l cp tín dng t ngun vn huy đng: T l cp tín dng t ngun
vn huy đng ti đa là 80%, trong đó:
+Cp tín dng bao gm: cho vay, cho thuê tài chính, bao thanh toán,
chit khu giy t có giá và công c chuyn nhng.
+ Ngun vn huy đng bao gm: tin gi ca cá nhân, tin gi có k
hn ca t chc, 25% tin gi không k hn ca t chc, tin vay ca t chc
trong nc, tin vay ca t chc tín dng khác có k hn t 3 tháng tr lên,
phát hành GTCG.