B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
VÕ KIM THO
NGHIÊN CU TÁC NG CA CÁC HOT NG
TÀI CHÍNH I VI S PHÁT TRIN TH TRNG
BT NG SN THÀNH PH H CHÍ MINH
LUN VN THC S KINH T
TP. H CHÍ MINH - NM 2011
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
VÕ KIM THO
NGHIÊN CU TÁC NG CA CÁC HOT NG
TÀI CHÍNH I VI S PHÁT TRIN TH TRNG
BT NG SN THÀNH PH H CHÍ MINH
Chuyên ngành: KINH T TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG
Mã s: 60.31.12
LUN VN THC S KINH T
NGI
HNG DN KHOA HC:
GS.TS. DNG TH BÌNH MINH
TP. H CHÍ MINH - NM 2011
-3-
MC LC
Danh mc t vit tt 7
Danh mc hình v 8
PHN M U 9
1. Lý do chn đ tài 9
2. Mc tiêu nghiên cu 9
3. i tng nghiên cu 10
4. Phng pháp nghiên cu 10
5. Ý ngha khoa hc thc tin ca đ tài 10
6. Nhng đim mi ca lun vn 11
7. Kt cu lun vn 11
CHNG 1. LÝ LUN C S V TH TRNG BT NG SN
VÀ CÁC HOT NG TÀI CHÍNH I VI S PHÁT TRIN TH
TRNG BT NG SN 12
1.1. TNG QUAN V TH TRNG BT NG SN 12
1.1.1. Khái nim bt đng sn, hàng hoá và th trng bt đng sn 12
1.1.2. Các ch th hot đng trên th trng bt đng sn 12
1.1.3. Các tiêu chí v s phát trin th trng bt đng sn 13
1.2. CÁC HOT NG TÀI CHÍNH I VI S PHÁT TRIN TH
TRNG BT NG SN 14
1.2.1. Tín dng ngân hàng 14
1.2.2. Thu bt đng sn 15
1.2.3. Các khon thu tài chính khác 17
1.2.4 Các qu đu t bt đng sn 18
1.3. TÁC NG CA CÁC HOT NG TÀI CHÍNH I VI S
PHÁT TRIN TH TRNG BT NG SN 19
1.3.1. Tác đng ca tín dng ngân hàng 19
1.3.2. Tác đng ca thu bt đng sn 20
1.3.3. Tác đng ca các khon thu tài chính khác 21
1.3.4. Tác đng ca các qu đu t bt đng sn 21
1.4. KHÁI QUÁT V CÁC HOT NG TÀI CHÍNH I VI S
PHÁT TRIN TH TRNG BT NG SN MT S NC
VÀ BÀI HC KINH NGHIM CHO VIT NAM 22
1.4.1. Khái quát v các hot đng tài chính đi vi s phát trin th trng
-4-
bt đng sn mt s nc 22
1.4.1.1. Khái quát v hot đng chính sách tín dng cho vay BS đi vi
s phát trin th trng bt đng sn Nht 22
1.4.1.2. Khái quát v hot đng thu BS đi vi s phát trin th trng
bt đng sn Trung quc 23
1.4.1.3. Khái quát v hot đng thu và tín dng cho vay BS “di chun”
đi vi s phát trin th trng bt đng sn M 24
1.4.1.4. Khái quát v hot đng các qu đu t BS đi vi s phát trin
th trng bt đng sn Singapore 25
1.4.2. Bài hc kinh nghim cho Vit Nam 26
Kt lun chng 1: 28
CHNG 2. THC TRNG CÁC HOT NG TÀI CHÍNH I
VI S PHÁT TRIN TH TRNG BT NG SN TP.HCM
GIAI ON 2006-2011 29
2.1. TNG QUAN V TH TRNG BT NG SN TP.HCM 29
2.1.1. Thc trng th trng bt đng sn TP.HCM 29
2.1.2. Thc trng các ch th hot đng trên th trng bt đng sn TP.HCM 30
2.2. THC TRNG CÁC HOT NG TÀI CHÍNH I VI TH
TRNG BT NG SN TP.HCM 36
2.2.1. Thc trng tín dng ngân hàng đi vi th trng bt đng sn TP.HCM 36
2.2.2. Thc trng thu đi vi th trng bt đng sn TP.HCM 38
2.2.3. Thc trng khác khon thu tài chính khác đi vi th trng bt đng
sn TP.HCM 41
2.2.4. Thc trng các qu đu t đi vi th trng bt đng sn TP.HCM 43
2.3. PHÂN TÍCH TÁC NG CA CÁC HOT NG TÀI CHÍNH
I VI S PHÁT TRIN TH TRNG BT NG SN TP.HCM 44
2.3.1. Mô hình hi qui bi MLR 44
2.3.2. Tín dng ngân hàng 49
2.3.3. Thu bt đng sn 53
2.3.4. Các khon thu tài chính khác 57
2.3.5. Các qu đu t bt đng sn 59
2.4. ÁNH GIÁ THC TRNG TÁC NG CA CÁC HOT NG
TÀI CHÍNH I VI S PHÁT TRIN TH TRNG BT NG SN
TP.HCM 61
-5-
2.4.1. Thành tu 61
2.4.2. Hn ch và nguyên nhân 64
Kt lun chng 2: 67
CHNG 3. CÁC GII PHÁP HOT NG TÀI CHÍNH I VI
S PHÁT TRIN TH TRNG BT NG SN TP.HCM N
NM 2015 68
3.1. NH HNG PHÁT TRIN TH TRNG BT NG SN
TP.HCM 68
3.1.1. Mc tiêu phát trin th trng bt đng sn TP.HCM 68
3.1.2. Ni dung đnh hng phát trin th trng bt đng sn TP.HCM 69
3.1.3. Hoàn thin các ch th hot đng trên th trng bt đng sn 70
3.2. CÁC GII PHÁP HOT NG TÀI CHÍNH I VI S PHÁT
TRIN TH TRNG BT NG SN TP.HCM 71
3.2.1. Các gii pháp v tín dng ngân hàng 71
3.2.2. Các gii pháp v thu bt đng sn 73
3.2.3. Các gii pháp v các khon thu tài chính khác 76
3.2.4. Các gii pháp v mô hình qu đu t 78
3.2.5. Các gii pháp tài chính khác 80
Kt lun chng 3: 83
KT LUN 84
TÀI LIU THAM KHO 85
PH LC 88
Bng 2.1 D n tín dng BS ca các NH ti TP.HCM t nm 2006-2011 88
Bng 2.2 T trng d n cho vay các nhóm sn phm tín dng BS trong
tng d n BS ti các NHTM trên đa bàn TP.HCM 88
Bng 2.3 Bng lãi sut (%) cho vay bt đng sn (VN) bình quân ti
TP.HCM so vi lãi sut cho vay bình quân c nc t nm 2006-2011 88
Bng 2.4 Bng d n xu cho vay BS ca các ngân hàng thng mi
ti TP.HCM t nm 2006-2011 89
Bng 2.5 S thu thu s dng đt nông nghip ti TP.HCM t nm 2006-2011 89
Bng 2.6 S thu thu nhà đt ti TP.HCM t nm t 2006 - 2011 89
Bng 2.7 S thu thu chuyn quyn s dng đt ti TP.HCM t
nm 2006 - 2011 89
Bng 2.8 S thu tin s dng đt ti TP.HCM t nm 2006 - 2011 90
-6-
Bng 2.9 S thu tin thuê mt đt, mt nc ti TP.HCM nm 2006 - 2011 90
Bng 2.10 Các qu đu t vào bt đng sn Vit Nam 90
-7-
DANH MC T VIT TT
APEC T chc hp tác kinh t Châu Á-Thái Bình Dng
BS Bt đng sn
FDI Qu đu t nc ngoài
HDB C quan phát trin nhà Singapore
NHNN Ngân hàng Nhà nc
NHTM Ngân hàng Thng mi
OPUD T chc thúc đy phát trin đô th Nht Bn
REITs Qu tín thác bt đng sn
TP.HCM Thành ph H Chí Minh
UBND y ban nhân dân
USD ô la M
WTO T chc thng mi th gii
-8-
DANH MC HÌNH V
Hình 1.1
Tác đng ca thu ph thuc vào đ co dãn ca cung và cu bt đng
sn
Hình 2.1
Lng cung cn h ti TP.HCM qua các nm 2006-2011
Hình 2.2
Lng cung bit th ti TP.HCM qua các nm 2006-2011
Hình 2.3
Giá thuê vn phòng ti các Thành ph Châu Á
Hình 2.4
Ngun cung vn phòng cho thuê ti TP.HCM phân theo hng
Hình 2.5
D n tín dng và tng d n tín dng BS ti các ngân hàng trên đa
bàn TP.HCM t 2006-2011
Hình 2.6
Tc đ tng trng d n tín dng BS ti các ngân hàng trên đa
bàn TP.HCM t 2006-2011
Hình 2.7
Lãi sut cho vay bt đng sn (VN) bình quân ti TP.HCM so vi
lãi sut cho vay bình quân c nc t nm 2006-2011
Hình 2.8
S thu thu s dng đt nông nghip ti TP.HCM t nm 2006-2011
Hình 2.9
S thu thu nhà đt ti TP.HCM t nm 2006-2011
Hình 2.10
S thu thu chuyn quyn s dng đt ti TP.HCM t nm 2006-2011
Hình 2.11
S thu tin s dng đt ti TP.HCM t nm 2006-2011
Hình 2.12
S thu tin thuê đt ti TP.HCM t nm 2006-2011
Hình 2.13
Ngun vn FDI đu t vào BS ti Vit nam t nm 2006-2011
Hình 2.14
Mô hình nghiên cu tng quát tác đng ca các hot đng tài chính
đn ngun cung BS
-9-
PHN M U
1. Lý do chn đ tài
Th trng bt đng sn là mt trong nhng th trng có v trí và vai trò quan trng
đi vi nn kinh t th trng nói chung và th trng bt đng sn Thành ph H
Chí Minh nói riêng, vì th trng này cha đng mt lng tài sn rt ln c v quy
mô, tính cht cng nh giá tr ca các mt trong nn kinh t quc dân.
Bt đng sn là tài sn ln ca mi quc gia. T trng bt đng sn trong tng
s ca ci xã hi các nc có khác nhau nhng thng chim trên di 40%
lng ca ci vt cht ca mi nc. Các hot đng liên quan đn bt đng sn
chim ti 30% tng hot đng ca nn kinh t. Bt đng sn còn là tài sn ln ca
tng h gia đình. Trong điu kin nn kinh t th trng thì bt đng sn ngoài chc
nng là ni , ni t chc hot đng kinh t gia đình, nó còn là ngun vn đ phát
trin thông qua hot đng th chp. Do đó, th trng bt đng sn có quan h mt
thit vi các th trng khác nh th trng tài chính tín dng, th trng xây dng,
th trng lao đng, th trng vt liu xây dng, iu hành tt và phát trin th
trng bt đng sn s có tác dng thúc đy tng trng kinh t TP.HCM thông qua
thu hút các ngun vn đu t trong và ngoài nc, gii quyt vn đ lao đng, phát
trin các ngành liên quan, to lp qu nhà đm bo ngun cung n đnh cho ngi
dân thành th.
Vì vy, nghiên cu các mt hn ch, bt cp t h thng chính sách, pháp lut
ca Nhà nc và các gii pháp hot đng tài chính trong quá trình phát trin th
trng bt đng sn TP.HCM đ tìm ra các gii pháp hiu qu nhm thu hút các
ngun lc xã hi, các thành phn kinh t tham gia phát trin th trng này là ht
sc cn thit. Ngoài ra, nghiên cu cng góp phn phát trin và qun lý hiu qu th
trng bt đng sn nhà , bình n th trng nhà , bo đm ngun cung qu nhà
cho ngi dân là mt trong nhng vai trò quan trng ca các c quan qun lý nhà
nc v th trng bt đng sn nhà .
2. Mc tiêu nghiên cu
Mc tiêu chính ca nghiên cu này là phân tích tác đng ca các hot đng tài
chính (tín dng, thu, các khon thu tài chính khác và các qu đu t bt đng sn)
đi vi th trng bt đng sn TP.HCM. Qua đó, kin ngh các gii pháp tác đng
đn các yu t c bn, các gii pháp hot đng tài chính và các gii pháp h tr cho
-10-
th trng bt đng sn đ khc phc các hn ch ca th trng, đng thi khuyn
khích các thành phn kinh t tham gia phát trin th trng nhà ti TP.HCM.
3. i tng và phm vi nghiên cu
Nghiên cu này tp trung vào các yu t c bn và các gii pháp tác đng ca các
hot đng tài chính đn th trng bt đng sn ti TP.HCM.
Nghiên cu đc tin hành ti TP.HCM trong khong thi gian 2006 – 2011 và
đnh hng 2011 - 2015.
4. Phng pháp nghiên cu
Phng pháp phân tích đnh tính và tng hp: đc tác gi s dng đ làm c s
cho vic làm rõ các thc trng và đ xut các gii pháp nhm phát trin th trng
bt đng sn ti TP.HCM.
Phng pháp đnh lng: đc tác gi s dng đ phân tích tác đng ca các hot
đng tài chính đn th trng BS thông qua mô hình Hi qui bi.
5. Ý ngha khoa hc và thc tin ca đ tài
Tình hính nghiên cu nc ngoài: Các nghiên cu nc ngoài v th trng
BS nói chung và các hot đng tín dng bt đng sn, chính sách thu đi vi
BS nói riêng rt nhiu, rt đa dng và phong phú. Tuy nhiên, các nghiên cu da
vào tình hình thc t ca nc đó hoàn toàn khác bit so vi thc trng th trng
BS Vit nam. Bên cnh đó cng có mt vài nghiên cu đin hình các nc
tiên tin đ Vit Nam có th hc hi và áp dng cho th trng BS trong tng lai.
C th các chính sách thu đi vi th trng BS ni tri có mt s tác gi đã
nghiên cu nh sau: Johnny Munkhammar och Nima Sanandaji (2009) v khng
hong tài chính ti Hoa K; Chris Edwards (2006) v sa đi thu BS ti M;
Hong Zhang (2008) v đánh giá và ci cách thu BS ti Trung Quc…
Tình hính nghiên cu trong nc: Tri qua quá trình hình thành và phát trin
th trng BS Vit Nam khá dài đã có rt nhiu nghiên cu v s phát trin th
trng BS TP.HCM, da trên các nhân t tài chính nh tín dng bt đng sn,
chính sách thu bt đng sn,… Tuy nhiên, vì rt nhiu lý do khác nhau mà các
nghiên cu vn cha đáp ng đc nhu cu thc t nhm h tr phát trin mt th
trng BS bn vng, c th mt s nghiên cu ni bc nh sau: Các gii pháp tài
chính đ phát trin th trng BS ti TP.HCM ca Nguyn Tun Kit (2007). Phát
trin th trng bt đng sn ti TP.HCM trong giai đon hin nay thông qua các
-11-
gii pháp tài chính (2008) ca Nguyn Vn Phú. Chính sách thu BS (2009) ca
Nguyn Trng Ngha. Hot đng tín dng BS đi vi th trng BS ti TP.HCM
(2010) ca Lê Nguyn Ngc Tho.
Tóm li: Các công trình nghiên cu ca các tác gi trên ch yu phân tích mô
t, ít có các nghiên cu đnh lng. Cha có mt nghiên cu tng quát cho c v
hot đng tín dng ngân hàng và các chính sách thu BS nhm phát trin th
trng BS cng nh cha có gii pháp c th. Nh vy, nhìn chung do nhiu lý do
khác nhau mà các nghiên cu vn cha đáp ng đc nhu cu thc t là hình thành
mt h thng bao gm c v hot đng tín dng ln chính sách thu đi vi BS
nhm h tr phát trin th trng BS.
6. Nhng đim mi ca lun vn
Phân tích ca các hot đng tài chính gn vi th trng bt đng sn ti TP.HCM
giai đon nm 2006-2011.
Phân tích tác đng ca các hot đng tài chính đn th trng bt đng sn ti
TP.HCM giai đon 2006-2011.
Các gii pháp tài chính tác đng đn các yu t c bn cu thành, nh hng đn th
trng bt đng sn và các gii pháp hot đng tài chính đi vi s phát trin th
trng bt đng sn TP.HCM đn nm 2015.
7. Kt cu ca lun vn
Lun vn gm có 3 chng nh sau:
Chng 1: Lý lun c s v th trng bt đng sn và các hot đng tài chính đi
vi s phát trin th trng bt đng sn.
Chng 2: Thc trng các hot đng tài chính đi vi s phát trin th trng bt
đng sn TP.HCM giai đon 2006-2011.
Chng 3: Các gii pháp v tác đng ca các hot đng tài chính đi vi s phát
trin th trng bt đng sn TP.HCM đn nm 2015.
-12-
CHNG 1. LÝ LUN C S V TH TRNG BT
NG SN VÀ CÁC HOT NG TÀI CHÍNH I
VI S PHÁT TRIN TH TRNG BT NG SN
1.1. TNG QUAN V TH TRNG BT NG SN
1.1.1. Khái nim bt đng sn, hàng hóa và th trng bt đng sn
Khái nim bt đng sn
Theo B Lut Dân s nm 2005 ca nc Cng Hoà Xã Hi Ch Ngha Vit Nam,
ti iu 181 có quy đnh: “BS là các tài sn không di di đc bao gm: t đai;
Nhà , công trình xây dng gn lin vi đt đai, k c các tài sn gn lin vi nhà ,
công trình xây dng đó; Các tài sn khác gn lin vi đt đai; Các tài sn khác do
pháp lut quy đnh”.
Hàng hóa bt đng sn
Hàng hóa BS là BS đc đem trao đi, mua bán trên th
trng
trong khuôn
kh pháp lut cho phép. Hàng hoá BS có th xác đnh gm hai
loi
ch
yu:
đt đai và các vt kin trúc đã xây dng gn lin vi đt. Có nhng BS không
phi là hàng hóa nh các công trình h tng công cng, đt đai b cm mua
bán,…
Th trng bt đng sn
Th trng BS là ni din ra quá trình giao dch hàng hóa BS gia các bên có
liên quan, là ni din ra các hot đng mua bán, chuyn nhng, cho thuê, th
chp và các dch v khác nh trung gian, môi gii, t vn… gia các ch th trên
th trng mà đó vai trò qun lý Nhà nc có tác đng quyt đnh đn s thúc
đy phát trin hay kim hãm hot đng kinh doanh trên th trng BS.
1.1.2. Các ch th hot đng trên th trng bt đng sn
Ngi
mua
Ngi mua là nhng ngi có nhu cu s dng hoc s hu BS vi nhiu mc
đích khác nhau. Trong thc t, có 3 loi ngi mua có nhu
cu
v
BS: nhu
cu tiêu dùng (nhà ), nhu cu sn xut (nhà xng) và nhu cu
kinh
doanh
(vn phòng) đ bán, cho thuê… nhm mc đích mua đi bán li kim li (hình thc
đu c).
Ngi
bán
-13-
Là nhng ngi s hu BS (s hu đt đai, có quyn s dng đt) tham gia
vào
th trng vi t cách là ngi bán, ngi cho thuê, ngi đem BS là tài
sn th
chp
đ vay vn, dù ng BS đ góp vn liê n doanh… Nhng ngi
tham gia vào bên bán trên th trng BS gm đ mi thành phn, mi ngành
ngh,
t
nhng ngi mun bán BS đ thay đi đa đim ni , ni làm
vic hoc sn xut kinh doanh đn nhng ngi mun mua đi bán li
BS đ kim li (có th là cá nhân hoc t chc).
Các th ch kinh doanh dch v bt đng sn
Hot đng trong th trng BS không ch có ngi mua và ngi bán BS,
mà gia h còn có các th ch kinh doanh dch v bt đng sn làm cu ni. Lut
Kinh doanh BS (2006) xác đnh có các dch v môi gii BS, đnh giá BS,
sàn giao dch BD(S, t vn BS, đu giá BS, qung cáo BS, qun lý BS.
Các th ch qun lý Nhà
nc
Các th ch qun lý Nhà nc kim soát và h tr th trng BS thông qua
các công c chính sách, lut pháp và các quy đnh v qun lý và kim soát s
dng đt, thu BS (đt đai, nhà ca), thu thu nhp, tài chính cho BS, …
Các th ch Nhà nc liên quan đn th trng BS Vit nam nh: C quan
lp pháp (Quc hi) và các c quan Nhà nc khác nh: Chính ph, B Tài
nguyên & Môi trng, B Xây dng, B Tài chính và Tng Cc thu, Ngân
hàng Nhà nc và các U ban nhân dân cp tnh và thành ph trc thuc Trung
ng và các S trc thuc có liên quan.
1.1.3. Các tiêu chí v s phát trin th trng bt đng sn
Có rt nhiu tiêu chí đ chng minh s phát trin th trng BS. Tuy nhiên, theo
lun vn ch chú trng nghiên cu mt vài tiêu chí chính yu, các tiêu chí này nêu
lên s phát trin ca th trng BS gm: tiêu chí v ngun vn cung ng cho th
trng luôn n đnh; tiêu chí v s gia tng khi lng giao dch hàng hóa ca th
trng BS; thông qua các giao dch BS tng ngun thu ngân sách nhà nc
bng thu và các khon thu tài chính khác; tiêu chí phân chia các li ích t s tng
trng ca th trng BS; và tiêu chí đa dng hóa sn phm BS phc v mi
tng lp ngi dân, khách hàng.
Th trng BSphát trin s không bc phát hin tng “nóng-lnh” do
ngun vn cung ng không hài hòa, lúc ngun vn dn dp đ vào th trng làm
cho th trng “nóng st”, khi ngun vn cn kit th trng lp tc trì tr, “ngui
-14-
lnh, đóng bng”.
S phát trin ca bt k th trng nào đu đc đánh giá qua s gia tng v
khi lng hàng hóa ca th trng đó. Vì vy, th trng BS đc cho là th
trng phát trin cng không nm ngoài quy tc trên, khi có s gia tng v khi
lng giao dch hàng hóa BS. Khi lng giao dch này phn ánh thông qua các
khon thu hp lý t các loi thu và các khon thu tài chính v BS tiêu biu nh:
Thu chuyn quyn s dng đt, thu nhà đt, thu tin s dng đt, thu tin thuê
mt đt, mt nc. Ngoài ra, còn có s h tr ca các hot đng tín dng ngân
hàng thng mi cho vay BS vi lãi sut phù hp và các qu đu t chuyên đu
t v BS cng góp phn gia tng khi lng giao dch hàng hóa BS.
Th trng BS phát trin khi c s h tng đc đu t hoàn thin, tái đu
t phù hp vi quy hoch đô th vi ngun kinh phí t ngun thu thu BS.
Th trng BS phát trin phi tht s mang li li ích cho nhng ch th
tham gia th trng. Nu s phân chia li ích có thiên lch v mt s ch th nht
đnh s làm cho th trng hot đng kém hiu qu.
Th trng BS phát trin khi đa dng đc các sn phm BS. Trong khi,
ngun lc tài chính trong nc ch đáp ng cho phân khúc sn phm BS hng
trung bình-khá. Cho nên rt cn các qu đu t BS nc ngoài có ngun vn di
dào bù đp cho phân khúc sn phm BS cao cp, đt tiêu chun quc t, to bàn
đp phát trin cho các ngành kinh t khác nh d lch, ngh dng.
1.2. CÁC HOT NG TÀI CHÍNH I VI S PHÁT TRIN TH
TRNG BT NG SN
1.2.1. Tín dng ngân hàng
Tín dng ngân hàng là quan h tín dng gia mt bên cho vay là ngân hàng, các t
chc tín dng và mt bên nhn vay là khách hàng gm các pháp nhân hoc th nhân
trong nn kinh t có liên quan đn lnh vc BS. Trong nn kinh t th trng nói
chung hay th trng BS nói riêng, tín dng ngân hàng tr thành loi hình tín dng
ph bin, đáp ng nhu cu b sung vn ca nn kinh t. Hot đng ca tín dng
ngân hàng đi vi s phát trin th trng BS là thc hin cho vay tín dng đi
vi các ch th có nhu cu v vn trong nn kinh t. i tng nhn vay ch yu là
các doanh nghip, các t chc kinh t phc v cho hot đng sn xut kinh doanh
nh: đu t xây dng vn phòng cho thuê, xây dng c s h tng phc v sn xut
kinh doanh; xây dng khu đô th; xây dng khu công nghip, khu ch xut; xây
-15-
dng và kinh doanh trung tâm thng mi, ch, ca hàng; mua quyn s dng đt.
i tng nhn vay là các cá nhân vì mc đích kinh doanh nh: xây dng và sa
cha mua nhà đ bán; Riêng đi tng nhn vay vn tín dng đ tiêu dùng cá nhân
nh: xây dng và sa cha mua nhà đ .
Mi quan h v tín dng BS gia các bên, th hin ch yu qua các ch tiêu
tín dng c bn nh: d n tín dng BS; n xu BS; và lãi sut cho vay BS.
D n tín dng bt đng sn
D n tín dng BS là tng d n th hin đc mi quan h tín dng gia ngân
hàng vi khách hàng, đng thi là ch tiêu phn ánh phn vn đu t BS hin
đang còn li ti mt thi đim ca ngân hàng mà ngân hàng đã cho vay nhng cha
thu v. ng thi ch tiêu này cng phn ánh mi quan h vi doanh s cho vay,
vi kh nng đáp ng ngun vn ca các NHTM đi vi nhu cu s dng vn trong
nn kinh t.
N xu bt đng sn
N xu là khon n khó đòi, không còn kh nng thu hi hoc nu còn kh nng thì
còn rt rt ít, ngân hàng s đa khon n đó vào mc ri ro cao. N xu là điu
ngân hàng không mong mun, mc n xu càng cao, thì tín dng có hiu qu càng
thp. N xu có nguy c làm gim li nhun ca ngân hàng và nu có quá nhiu n
xu s có th làm cho ngân hàng phá sn. Các ngân hàng luôn c gng gim đn
mc ti đa các khon n xu đ làm tng hiu qu tín dng trung- dài hn.
Lãi sut cho vay bt đng sn
Lãi sut cho vay BS là khon tin mà ngi đi vay dung đ đu t vào BS phi
tr thêm mt phn giá tr ngoài phn vn gc vay ban đu. T l phn trm ca phn
tng thêm này so vi phn vn vay ban đu đc gi là lãi sut. Lãi sut là giá mà
ngi vay phi tr đ đc s dng tin không thuc s hu ca h trong mt thi
gian nht đnh và là li tc ngi cho vay có đc đi vi vic trì hoãn chi tiêu.
1.2.2. Thu bt đng sn
Thu BS là các khong đóng góp bt buc vào ngân sách nhà nc theo lut ca
các t chc, cá nhân khi s dng, chuyn đi, giao dch mua bán BS. Thu BS
đc th hin di các hình thc tiêu biu nh: Thu s dng đt nông nghip;
Thu nhà đt; Thu chuyn quyn s dng đt.
Nhng đc đim ca thu BS nh: tính cng ch, tính pháp lý cao, là khon
-16-
đóng góp không mang tính hoàn tr trc tip và còn có mt s đc đim riêng nh:
thu BS là ngun thu mang tính n đnh, bn vng ca ngân sách nhà nc; và
vic đnh giá BS đ đánh thu là vn đ ht sc quan trng vì nó nh hng trc
tip ti s thu phi np ca đi tng np thu.
Các loi thu BS tiêu biu gm có:
Thu s dng đt nông nghip
Thu s dng đt nông nghip đc Nhà nc áp dng ch yu đ tng cng qun
lý, khuyn khích ngi dân s dng đt tit kim và hiu qu, điu tit mt phn
thu nhp ca ngi s dng đt vào mc đích sn xut nông nghip vào ngân sách
nhà nc, đm bo s công bng gia nhng ngi s dng đt.
Thu nhà đt
Thu nhà đt là thu thu đi vi nhà và đi vi đt , đt xây dng công trình. T
chc, cá nhân có quyn s hu nhà, quyn s dng đt , đt xây dng công trình,
gi chung là ch nhà đt, đu phi np thu nhà đt. Mc đích ca thu nhà đt là
tng ngun thu cho ngân sách nhà nc; thc hin công bng xã hi, thu thu đt đ
, đt xây dng công trình, cha thu thu nhà nhm khuyn khích s dng tit kim,
có hiu qu qu đt, hn ch vic chuyn qu đt sn xut nông nghip sang xây
dng nhà , công trình.
Thu chuyn quyn s dng đt
Thu chuyn quyn s dng đt là loi thu thu trên thu nhp phát sinh ca ngi
có quyn s dng đt khi thc hin chuyn quyn s dng cho đi tng khác. T
chc, h gia đình, cá nhân có quyn s dng đt bao gm c đt có nhà và vt kin
trúc trên đó, khi chuyn quyn s dng đt theo quy đnh ca pháp lut v đt đai
phi np thu chuyn quyn s dng đt. Mc đính ca Thu chuyn quyn s dng
đt là đ tng cng qun lý Nhà nc v đt đai, hn ch đu c, và tng ngun
thu cho ngân sách Nhà nc.
Thu s dng đt phi nông nghip
Thu s dng đt phi nông nghip là loi thu thu đi vi đt ti nông thôn, đt
ti đô th và đt sn xut, kinh doanh phi nông nghip bao gm: đt xây dng khu
công nghip; đt làm mt bng xây dng c s sn xut, kinh doanh; đt khai thác,
ch bin khoáng sn; đt sn xut vt liu xây dng, làm đ gm. Mc đích ca
thu s dng đt phi nông nghip nhm góp phn hn ch đu c đt, s dng đt
-17-
đai tit kim, có hiu qu hn và phát trin th trng BS lành mnh. Mc tiêu này
th hin vic thu thu cao đi vi trng hp ngi có nhiu tha đt , ngi s
dng đt ln, chim, đt s dng không đúng mc đích
1.2.3. Các khon thu tài chính khác
Tng t nh các sc thu BS, nhà nc dùng các khon thu tài chính v BS làm
công c đng viên ngi s dng đt tit kim và hiu qu, điu tit mt phn thu
nhp ca ngi s dng đt, các khon thu đc tính bng t l phn trm (%) trên
giá đt.
Thu tin s dng đt
Là nhng ngi đc Nhà nc giao đt đ s dng; ngi đang s dng đt trong
các trng hp nh:
t nông nghip, đt phi nông nghip đc giao không thu tin s dng đt
hoc đc thuê đt, nay đc c quan nhà nc có thm quyn cho phép chuyn
sang s dng vào mc đích đt hoc đt phi nông nghip có thu tin s dng đt,
đt s dng đ xây dng công trình công cng có mc đích kinh doanh (xã hi hóa)
thuc lnh vc giáo dc, y t, vn hóa, th dc th thao;
t nông nghip đc Nhà nc giao có thu tin s dng đt, chuyn sang s
dng vào mc đích đt phi nông nghip có thu tin s dng đt;
t phi nông nghip (không phi là đt ) đc Nhà nc giao có thu tin s
dng đt chuyn sang s dng làm đt .
Thu tin thuê mt đt, mt nc
Là khon thu tin thuê mt đt, mt nc theo quy đnh Nhà nc cho thuê đt, thuê
mt nc thu tin thuê hàng nm hoc thu tin thuê mt ln cho c thi gian thuê
đt, thuê mt nc trong các trng hp sau đây: Ngi Vit Nam đnh c nc
ngoài, t chc, cá nhân nc ngoài thuê đt đ thc hin d án đu t sn xut nông
nghip, lâm nghip, nuôi trng thy sn, làm mui; làm mt bng xây dng c s
sn xut kinh doanh; xây dng công trình công cng có mc đích kinh doanh; xây
dng kt cu h tng đ chuyn nhng hoc cho thuê đt; hot đng khoáng sn,
sn xut vt liu xây dng, làm đ gm; xây dng nhà đ bán hoc cho thuê; t
chc nc ngoài có chc nng ngoi giao, t chc phi chính ph thuê đt đ xây
dng tr s làm vic; t chc kinh t, h gia đình, cá nhân ngi Vit Nam đnh c
nc ngoài, t chc, cá nhân nc ngoài thuê mt nc, mt bin không thuc
các nhóm đt quy đnh ti iu 13 Lut t đai nm 2003 thc hin đu t d án.
-18-
L phí trc b đi vi nhà đt
Là khon thu khi đng ký quyn s hu, quyn s dng vi c quan nhà nc có
thm quyn. Theo chính sách hin hành, l phí trc b đc thc hin theo Ngh
đnh s 80/2008/N-CP ngày 29/07/2008 ca Chính ph và đn tháng 09/2011
đc thay th bng Ngh đnh 45/2011/N-CP v L phí trc b. Nhìn chung
khon thu t l phí trc b đi vi nhà đt hng nm ti TP.HCM khá thp chim
khong 1,3% s thu Ngân sách nhà nc và không tác đng nhiu đn s phát trin
th trng BS TP.HCM.
1.2.4. Các qu đu t bt đng sn
Qu phát trin nhà TP.HCM
Qu này dùng đ đu t phát trin nhà trên đa bàn thành ph, là công c đ thành
ph t chc thc hin có hiu qu các chính sách h tr v tài chính cho các nhà
đu t trên lnh vc nhà và các đi tng mua nhà theo quy đnh ca UBND
TP.HCM. i tng đc vay tin ca qu này đ mua nhà phi là cán b, công
chc thuc s, ban, ngành, qun, huyn ca thành ph, c quan hành chính s
nghip thuc khu vc hng lng t ngân sách ca thành ph. Nhng ngi này
phi có h khu ti thành ph, có thi gian công tác ti đn v t ba nm tr lên.
Ngun vn ca qu này là ngun thu t vic bán, cho thuê nhà thuc s hu nhà
nc trên đa bàn, hoc t d án phát trin nhà thng mi, các khu đô th mi, t
ngân sách đa phng h tr hàng nm.
Qu đu t phát trin đa phng
i tng đu t ca Qu này là các d án đu t đã đc Hi đng nhân dân cp
tnh thông qua nh: các d án xây dng kt cu h tng k thut, h tng khu ch
xut, công nghip; các d án đu t xây dng nhà và phát trin khu đô th mi; d
án ci to và bo v môi trng. Qu đu t phát trin đa phng có th thc hin
đu t vi t cách là ch đu t hoc tham gia góp vn vi t chc khác. Vn điu l
ca các Qu đu t phát trin đa phng phn ln có ngun gc t ngân sách đa
phng. Ngoài ra, các Qu cng t b sung thêm vn điu l đ m rng hot đng.
Qu này hot đng theo nguyên tc t ch v tài chính, t bù đp chi phí và t chu
ri ro, ngân sách nhà nc không cp kinh phí hot đng.
Qu đu t bt đng sn
Qu này hot đng theo Lut Chng khoán, cho phép nhà đu t thay vì trc tip
-19-
mua nhà đt nh hin nay có th mua chng ch qu. Công ty qun lý qu s thay
mt nhà đu t mua bán, qun lý BS. ây s là kênh huy đng vn đu t BS
chính thng thông qua th trng chng khoán, có th thu hút đông đo nhà đu t
tham gia do tính an toàn cao.
Qu tín thác bt đng sn (REITs)
ây là mô hình qu chuyên đu t trong lnh vc BS nói chung và nhà nói
riêng. Mc đích ca qu là huy đng vn nhàn ri ca các nhà đu t nh l thông
qua phát hành chng ch qu và đu t vào lnh vc nhà .
Qu này có tính thanh khon cao, do các nhà lp qu là nhng ngi có kinh
nghim, có trình đ và đu t chuyên nghip hn. Thông thng, REITs đc đu
t 100% vn vào BS (các qu đu t khác ch đc đu t ti đa 40%). REITs có
mi liên thông cht ch vi th trng tài chính, chng khoán. Qu tín thác BS
đc u đãi v thu và là kênh huy đng vn nhàn ri ca ngi dân cho th trng
nhà , khc phc đc tình trng vn cho th trng nhà ch trông ch vào ngân
hàng nh hin nay. REITs đc áp dng khá thành công ti nhiu nc trên th gii
nh M, Anh, Nht, Singapore và phát trin rng rãi Châu Âu và Châu Á.
Mô hình Qu tín thác BS là mt trong nhng cách chng khoán hóa BS
(thông qua chng ch qu), vì vy cn có bin pháp kim soát hn ch nhng nguy
c do chng khoán hóa BS đem li theo hng cn quy đnh c th các tiêu chun
v nhân lc, ngun vn, qun lý ri ro, ch đ báo cáo
1.3. TÁC NG CA CÁC HOT NG TÀI CHÍNH I VI S PHÁT
TRIN TH TRNG BT NG SN
1.3.1. Tác đng ca tín dng ngân hàng
Tác đng ca tín dng đn s phát trin th trng BS là thc hin kt ni gia
các khon vn nhàn ri trong xã hi, các qu tin t đang tn đng trong lu thông
đa nhanh vào phc v cho sn xut tiêu dùng xã hi, góp phn điu tit các ngun
vn, to điu kin cho quá trình sn xut kinh doanh không b gián đon. Thông qua
tín dng, bng các bin pháp huy đng vn (lãi sut tin gi ngân hàng) và cho vay
(da trên lãi sut tín dng ngân hàng), thc hin nghip v điu hoà vn t ni tha
đn ni thiu, tín dng góp phn làm cho tc đ luân chuyn hàng hoá và tin vn
tng lên. Lng tin tn đng trong lu thông gim xung nhng vn đáp ng đc
nhu cu luân chuyn hàng hoá bình thng, thit lp mi quan h cân đi tin –
hàng làm cho h thng giá c không b bin đng ln.
-20-
Mô hình cu ni ca tín dng ngân hàng gia ngun cung và ngun cu BS:
Ngun cung BS: là
các ch đu t, doanh
nghip, đu t xây
dng d án BS (cn
h, bit th, vn
phòng cho thuê)
Ngân hàng
thng
mi: cung
cp vn
Ngun cu BS:
là các khách hàng,
ngi dân có nhu
cu thc s, các
nhà đu c BS,
a phn các d án BS đu có ngun vn tài tr t tín dng ngân hàng và
chim t trng khá ln, bi giá tr BS thng rt ln và vt quá kh nng tài
chính ca ch đu t. Ngay c, các khách hàng cá nhân có nhu cu thc s nh mua
nhà đ hoc nhu cu thay đi nhà vì điu kin sng tt hn cng phi da vào
tín dng ngân hàng, do mc thu nhp ca ngi dân còn thp. Có th thy, th
trng BS có quan h mt thit vi chính sách tín dng. Khi tín dng đc ni
lng (đng ngha vi vic lãi sut cho vay thp, vic gii ngân đc thc hin d
dàng), thì giá BS s tng. Ngc li, khi nn kinh t gp nhiu khó khn, tình hình
lm phát và thâm ht cán cân thng mi tr nên nghiêm trng, chính ph chng
lm phát bng vic áp dng chính sách tht cht tin t. H thng ngân hàng là cu
ni cung cp ngun vn cho th trng BS, khi th trng chu nh hng trc
tip t các bin pháp tht cht tin t s dn đn giá BS b gim mnh.
1.3.2. Tác đng ca thu bt đng sn
Các tác đng ca chính sách thu đi vi th trng BS nh sau:
Th nht, thu BS là ngun thu quan trng ca ngân sách đa phng.
Th hai, thu BS góp phn vào vic điu tit cung, cu v BS, bình n giá
c trên th trng, thúc đy s dng BS có hiu qu, hn ch đu c, khuyn khích
to hàng hóa cho th trng.
Th ba, thu BS là mt công c đ điu hoà thu nhp, thc hin công bng xã
hi trong s dng và chuyn giao BS.
Th t, thông qua thu Nhà nc thc hin vic kim tra, kim soát đi vi
vic qun lý, s dng, kinh doanh BS, t đó ch đng điu tit lng cung-cu
trên th trng BS.
Trong thc t, đôi khi chính ph xem xét đánh mt mc thu lên sn phm
BS nh là mt hình thc phân phi li thu nhp hay hn ch ngun cung hoc hn
Vay vn
thc hin
d
án
Vay vn
mua nhà
, đu c
-21-
P
ch cu BS. Thông qua đng cung và đng cu ta có th xem xét tác đng ca
mt khon thu.
Tác đng ca mt khon thu ph thuc vào đ co dãn ca cung và cu BS.
Nu cung co dãn so vi cu, gánh nng thu đè lên ngi mua (hình a). Nu cung ít
co dãn so vi cu thì gánh nng thu đè lên ngi bán (hình b). Tuy nhiên, do tính
cht kém co dãn ca cung BS trong khi cu có th thay đi liên tc, xu hng
chung trên th trng BS là có s thiu cung, d cu. Cu thông thng bin đng
liên tc và nhanh, trong khi cung phn ng rt chm và có tính tr so vi cu. Mt
khác, cung BS li ph thuc vào cung đt đai, ngun vn đu t phát trin BS và
chính sách thu BS. T đó, giá BS có xu hng điu chnh tng trong dài hn.
Hình 1.1 Tác đng ca thu ph thuc vào đ co dãn ca cung và cu BS.
1.3.3. Tác đng ca các khon thu tài chính khác
Nhà nc thông qua các khon thu tài chính v BS (thu tin s dng đt, thu tin
thuê mt đt, mt nc) đ điu tit hot đng s dng đt theo quy hoch, hn ch
chuyn nhng s dng đt sai mc đích, tng cng qun lý các hot đng s
dng đt trái phép. ng thi, khuyn khích s dng đt tit kim và có hiu qu.
Mt khác, vi mc đ thu t các khon thu tài chính v BS cng s tác đng
trc tip nh làm tng giá đt dn đn tng chi phí giá thành sn phm. Khi đó, các
doanh nghip đu t BS s cân nhc gim s lng cung cp cho th trng khi
nhn thy giá sn phm b đy lên cao và ngi tiêu dùng gp khó khn, hn ch v
thanh khon nên nhu cu cng b gim.
Q
S
D
tax
Q
1
Hình a: Gánh nng
thu đè lên ngi mua
P
D
1
P
0
P
S
1
Q
0
Q
D
S
tax
Q
1
Q
0
Hình b: Gánh nng
thu
đ
è lên ng
i bán
P
S
1
P
D
1
P
0
P
-22-
1.3.4. Tác đng ca các qu đu t bt đng sn
Có th xem qu đu t là gii pháp an toàn cho th trng BS. Do đc thù ca th
trng BS cn ngun vn phi là vn trung và dài hn, thng t l thun vi giá
c, quy mô th trng (khi “vn“ tìm đn th trng là lúc th trng đang sôi đng,
ngc li, khi th trng đi tìm vn là lúc th trng đang “ngui“). Chính vì vy,
khi quyt đnh đu t vào th trng BS mc dù có c hi ln nhng cng đi kèm
vi ri ro cao. Cho nên, vic tham gia ca các qu đu t BS ht sc cn thit,
điu này làm tng tính đa dng ngun vn cho th trng, đc bit là ngun vn
trung và dài hn. ng thi, các qu đu t có th n đnh ngun vn cho th trng
khi th trng đóng bng.
Bên cnh đó, các qu đu t BS có ngun vn trong nc góp phn điu tit
cung cu BS, khi mt lng đáng k v nhu cu nhà xã hi dành cho ngi dân
có thu nhp thp, nhà lu trú công nhân ti các khu ch xut, khu công nghip và
các kin trúc xá dành cho sinh viên đc gii quyt. T đó, giá BS s đc kéo v
đúng v trí thc. Trong khi, các qu du t có ngun vn nc ngoài s cung cp
cho th trng BS các sn phm cao cp, làm tng tính đa dng sn phm.
1.4. KHÁI QUÁT V CÁC HOT NG TÀI CHÍNH I VI S PHÁT
TRIN TH TRNG BT NG SN MT S NC VÀ BÀI HC
KINH NGHIM CHO VIT NAM
1.4.1. Khái quát v các hot đng tài chính đi vi s phát trin th trng bt
đng sn mt s nc
1.4.1.1. Khái quát v hot đng chính sách tín dng cho vay BS đi vi s
phát trin th trng bt đng sn Nht
H thng tài chính phát trin nhà Nht ch yu phát sinh t h thng tin gi ca
ngân hàng thng mi hay t chc cho vay nhà nc. T chc cho vay nhà nc
nm mt vai trò quan trng trong h thng tài chính nhà Nht. Không ging nh
các quc gia công nghip khác, Nht không có t chc t nhân ln chuyên v tài
chính nhà . Các t chc cho vay nhà ti Nht gm có:
Công ty cho vay v nhà ca Chính ph
Nhm to điu kin cho mi ngi dân có th có nhà riêng là mt phn quan
trng trong k hoch kinh t ca Chính ph. Công ty cho vay v nhà ca Chính
ph đã đc thành lp nm 1950 vi mc đích to ra các khon cho vay dài hn và
lãi sut thp cho xây dng hoc mua nhà .
-23-
Phn ln s vn ca Công ty cho vay nhà đc huy đng t h thng trái
phiu tit kim nhng không trc tip t ngân sách nhà nc, “ngân qu đu t và
chng trình cho vay” gm tit kim bu đin và tin tr cp bo him hu trí. Mt
phn khác t tin đn bù, kh c nhà, s hu tích lu kh c nhà và các khon
cho vay t nhân.
T l lãi sut ca các khon tin mn t Chính ph c đnh 3,15% trong khi
t l c s do Công ty cho vay nhà đa ra là 3,1%. Chính vì lí do này Công ty cho
vay nhà nhn đc tr cp t tng tài khon ca ngân sách quc gia trong chng
trình đn bù không lãi sut cng nh tng chi phí.
T chc thúc đy phát trin đô th (OPUD)
Da trên s h tr v th ch ca Chính ph Nht, T chc thúc đy phát trin
đô th đã đc thành lp vào nm 1987 đ thúc đy phát trin đô th t nhân qua các
ngun vn vay lãi sut thp cho mc đích này. T chc thúc đy phát trin đô th h
tr cho các d án phát trin đô th do các nhà phát trin t nhân thc hin bng vic
cung cp các khon vay không tính lãi cng nh vn vay lãi sut thp cho các công
ty bng cách trc tip tham gia vào các d án ca h vi t cách là mt ngi đng
phát trin và tng các ngun vn dài hn và lãi sut thp qua các khon đt cc ti
ngân hàng phát trin Nht.
1
.4.1.2. Khái quát v hot đng thu BS đi vi s phát trin th trng bt
đng sn Trung quc
Th trng BS Trung Quc t nm 1987 đn 1991 là giai đon khi đu ca th
trng, đn nm 1992 Trung Quc thc hin chính sách ci cách nhà bng mô
hình “Qu tích t nhà ”. Ngành BS trong giai đon này phát trin rt nhanh, tuy
nhiên mt s th trng đa phng có hin tng phát trin không bn vng, xut
hin phát trin bong bóng trong th trng BS. Vào cui nm 1993, Chính ph
Trung Quc đa ra “chính sách kinh t v mô” làm kim hãm tc đ tng trng
đu t kéo theo th trng BS Trung Quc chm phát trin. Sau nm 1998, h
thng c “phân phi nhà ” đc bãi b, và Trung Quc chuyn sang thc hin “h
thng bán nhà” ngi dân mua nhà t th trng. Ngành BS Trung Quc đã bc
vào giai đon phát trin nhanh và bn vng, tr thành mt ngành kinh t ch lc.
n nm 2003, th trng BS Trung Quc tng trng nhanh chóng, thm
chí tng trng quá nóng, buc Chính ph Trung Quc ban hành nhng chính sách
thu BS đ điu tit th trng.
-24-
Chính sách thu bt đng sn:
Trc tình hình phát trin quá nhanh chóng ca th trng BS Chính ph Trung
Quc n lc kim ch hot đng đu c BS nhm h nhit tng trng ca th
trng BS bng cách áp dng đánh thu BS. Thng Hi và Trùng Khánh là hai
thành ph đu tiên ca Trung Quc áp dng thu BS đi vi nhng ngi mua cn
nhà th hai. Hai đa phng trên va tuyên b đánh thu bt sn bt đu t ngày
28/1/2011. Loi thu th nghim này s có thu sut dao đng trong khong 0,4-
1,2%, tính trên giá tr cn nhà và np hàng nm.
Ngoài ra, vic áp dng thu BS đc công b, ngay lp tc Hi đng Nhà
nc Trung Quc công b thêm bin pháp đ gim nhit giá nhà, bao gm tng t l
tin tr trc đi vi nhng ngi mua cn nhà th hai lên 60% t 50%.
Nhng ngi không có h khu ti Trùng Khánh, tht nghip hoc không có
hot đng đu t đây cng s b đánh thu nu mua cn nhà th hai. Không ch
cn h mà tt c nhà bit th và chia lô thành ph này cng b đánh thu BS.
Thu BS có th đc xem là mt bin pháp mi đ điu chnh cung-cu,
gim tình trng đu c, ngn chn s hình thành bong bóng BS.
1.4.1.3. Khái quát v hot đng thu và tín dng cho vay BS “di chun”
đi vi s phát trin th trng BS M
Trc đây, th trng BS M tng trng tt trong sut mt thi gian dài thông
qua chính sách tài chính v các khon thu BS nh:
Thu đt đa phng
Ngi s hu nhà k t khi bt đu s hu, phi đóng thu đt cho đa phng.
Thu này đóng hng nm, mi nm hai ln, hn chót là ngày 10/4 và 10/12. Thu
đt California là 1% trên giá tr ca cn nhà (cn c theo giá mà ngi ch mua).
Nhng khon thu này mi tiu bang không ging nhau, ví d Texas là 3% trên
giá tr cn nhà, nhng nhà Texas r. Ngoài 1% do tiu bang quy đnh, mi đa
phng đánh thêm thu ph tri. Nhng khon thu này đc dùng đ chi phí cho
trng hc, bnh vin, công viên, đèn đng… Thu đt tng đi cao và nghiêm
khc vi ngi s hu nhà, nu không đóng, Chính ph s pht.
Thu chuyn nhng bt đng sn
Khi mua hoc bán, ngi mua hoc bán phi tr thu chuyn nhng. Thu chuyn
nhng đóng cho c đa phng và thành ph không cao. Chng hn, cn nhà tr giá
400.000 USD ch phi đóng thu c 1.000 USD. Chi phí này thng do s thng
lng gia hai bên, min là chính quyn vn thu đc thu.
-25-
Tín dng cho vay BS “di chun”
Th trng th chp nhà “di chun” đc trin khai vào gia nhng nm 90 là
nguyên nhân ca khng hong tài chính khi đim t th trng th chp nhà đt ti
Hoa K. Vn đ này chú tâm đn nhng khon vay đc cp cho nhng ngi đi
vay không đ kh nng tr n đ giúp h đ kh nng s hu mt khon tin vay
ngân hàng nh thông thng.Ban đu, chính ph M đã đa ra mt lot quy trình
to điu kin thun li hn cho nhng h có thu nhp thp đ tr thành ch s hu
bt đng sn, có liên h trc tip ti 2 đnh ch công ln nht ca Hoa K là Fannie
Mae và Freddie Mac.
Do qu tr cp di dào, Fannie Mae và Freddie Mac đã cam đoan rng vic th
chp nhà đt s đc đng ý cp cho nhng trng hp mà thm chí không tha
mãn các khon vay thông thng. Cng trong lúc này, nhiu quy đnh đc đa ra
và trong mt s trng hp đã buc nhiu ngân hàng phi m rng tín dng đn vi
ngi vay vi khon tài sn gn nh chng có gì.
Nhng khon vay di chun vi ri ro cao đã xy ra đng thi vi vic th
trng tr nên quá st. Khi nn kinh t đo chiu và giá nhà bt đu trì tr,
nhng h gia đình vi thu nhp thp s nhanh chóng thy đc khó khn trong
vic hoàn tr và tip tc cho vic th chp nhà ca h.
Mt khác, th trng đa c đã phát trin trên c s nhu cu o, đc quyt
đnh bi các nhà đu c ln thi nhau làm giá đ kích thích th trng và kim li.
iu này đã kích thích các nhà đu t xây dng lao vào lp các d án ln và thu hút
vn t nhng nhà đu t nh, nhng ngi mun đu c vào đa c đ tìm kim c
hi đi đi. T đó, các hin tng cm c BS đ vay mn phát trin nhanh
chóng, cho đn khi bong bóng đa c tan v, thì mt kh nng chi tr xy ra, các
ngân hàng cho vay mua bán BS lâm vào tình trng ri ro rt cao.
Cuc khng hong ngay sau đó lan tràn qua khu vc tài chính quá nóng và nhanh
chóng đánh mnh vào các đnh ch tín dng bên ngoài Hoa K.
1.4.1.4. Khái quát v hot đng qu đu t BS đi vi s phát trin th
trng BS Singapore
H thng tit kim bt buc, theo h thng này thì mt ngi mua nhà tng lai
tit kim mt khon tin nht đnh nh đã đc đ cp đn trong hp đng vn vay
trc khi ngi mua nhà đó đc phép vay tin vn, lãi sut thp hn lãi sut trên
th trng. H thng này có th đc duy trì vì các li th nht đnh nh thu, lãi