B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
MAI THANH LÝ
HOCH NH CHIN LC KINH
DOANH CÔNG TY SN HÕA BÌNH
N NM 2020
Chuyên ngành: QUN TR KINH DOANH
Mƣ s: 60340102
LUN VN THC S KINH T
Ngi hng dn khoa hc:
TS. PHAN TH MINH CHÂU
Tp.HCM 2012
LI CAM OAN
Kính tha quý Thy Cô, quý đc gi, tôi tên là Mai Thanh Lý – hc viên cao hc
khóa 18 – khoa Qun tr Kinh doanh – trng i hc Kinh t Tp.HCM. Tôi xin cam
đoan ni dung trong lun vn này là công trình nghiên cu khoa hc ca cá nhân tôi
di s hng dn ca Tin s Phan Th Minh Châu. Các thông tin, d liu đc s
dng trong lun vn này đc thu thp t thc t (các công ty có liên quan đn lnh vc
nghiên cu) và các ngun tài liu có cn c khoa hc, có ngun gc rõ ràng, đáng tin
cy.
Trong lun vn này, tôi đã có gng vn dng tt c nhng kin thc có đc t
nhà trng và th hin theo s hng dn ca Tin s Phan Th Minh Châu. Và tôi
cam đoan là ni dung trong đ tài lun vn này cha tng đc ai công b trc đây.
Tác gi Lun vn
Mai Thanh Lý
LI CM N
hoàn thành lun vn này, tôi đã nhn đc rt nhiu s quan tâm giúp đ t
phía nhà trng, c quan, bn bè và gia đình.
Li đu tiên, tôi xin bày t lòng bit n sâu sc đn TS. Phan Th Minh Châu –
ngi đã tn tình hng dn cho tôi trong sut thi gian thc hin lun vn tt
nghip.
Tôi xin chân thành cm n các thy, cô Khoa Qun Tr Kinh Doanh Trng H
Kinh t Tp.HCM đã tn tình ging dy, truyn đt nhiu kin thc quý báu cho
bn thân tôi đ hoàn thành khóa hc.
Tôi xin cm n Ban Giám c công ty TNHH Sn Hòa Bình, các công ty ni tôi
đn liên h và các đng nghip đã to điu kin giúp đ tôi rât nhiu trong sut
quá trình thc hin nghiên cu.
Và tôi s không th hoàn thành khóa hc này nu không có s đng viên t phía
gia đình và bè bn.
Mt ln na, tôi xin gi li tri ân đn toàn th Thy cô, đng nghip, bn bè và gia
đình.
Trân Trng !
MC LC
Trang bìa
Li cam đoan
Li cm n
Mc lc
Danh mc ch vit tt
Danh mc các bng biu
Danh mc các hình
Danh mc các ph lc
M U 01
1. LỦ do chn đ tài 01
2. Mc tiêu nghiên cu 02
3. i tng và phm vi nghiên cu 03
3.1 i tng nghiên cu 03
3.2 Phm vi nghiên cu 03
4. Phng pháp nghiên cu 03
5. im mi ca đ tài 04
6. Ý ngha khoa hc và thc tin ca đ tài. 04
7. Cu trúc lun vn 05
Chng 1: C S LÝ LUN V HOCH NH CHIN LC KINH
DOANH 06
1.1 Tng quan v chin lc kinh doanh 06
1.1.1 Khái nim chin lc và hoch đnh chin lc 06
1.1.1.1 Khái nim chin lc 06
1.1.1.2 Khái nim v hoch đnh chin lc 07
1.1.2 Vai trò ca chin lc kinh doanh 07
1.1.3 Các loi chin lc kinh doanh 07
1.1.4 Các giai đon qun tr chin lc 08
1.1.5 Mô hình qun tr chin lc. 08
1.2 Quy trình hoch đnh chin lc 09
1.2.1 Xác đnh tm nhìn, s mng và h thng mc tiêu 09
1.2.1.1 Tm nhìn 09
1.2.1.2 S mng 10
1.2.1.3 Mc tiêu 11
1.2.1.3.1 Khái nim 11
1.2.1.3.2 Phân loi mc tiêu 11
1.2.2 Phân tích môi trng bên trong ca doanh nghip 11
1.2.2.1 Phân tích môi trng bên ngoài 11
1.2.2.1.1 Môi trng v mô 11
1.2.2.1.2 Môi trng vi mô 12
1.2.2.2 Phân tích môi trng bên trong theo Fred R. David 13
1.2.2.2.1 Phân tích các ngun lc 14
1.2.2.2.2 Phân tích hot đng ca các b phn chc nng 14
1.2.2.3 Phân tích môi trng bên trong theo Michael E. Porter 16
1.2.2.3.1 Các hot đng ch yu 16
1.2.2.3.2 Các hot đng h tr 17
1.2.3 Xây dng và la chn chin lc 20
1.2.3.1 Xây dng chin lc 20
1.2.3.2 La chn chin lc 22
1.2.3.2.1 Chin lc cp công ty 22
1.2.3.2.2 Chin lc cp kinh doanh và chc nng 23
1.3 Các công c h tr cho vic xây dng chin lc 24
1.3.1 Ma trn đánh giá các yu t bên trong (IFE): 24
1.3.2 Ma trn đánh giá các yu t bên ngoài (EFE) 26
1.3.3 Ma trn hình nh cnh tranh 27
1.3.4 Ma trn kt hp SWOT 27
1.3.5 Ma trn hoch đnh chin lc có kh nng đnh lng QSPM 29
TÓM TT CHNG 1 31
Chng 2: PHÂN TÍCH VÀ ÁNH GIÁ MÔI TRNG KINH DOANH
CA CÔNG TY TNHH SN HÕA BÌNH 32
2.1 Gii thiu công ty Sn Hòa Bình 32
2.1.1 Lch s hình thành và phát trin ca Công ty Sn Hòa Bình 32
2.1.2 Chc nng, nhim v ca Công ty 33
2.1.2.1 Chc nng 33
2.1.2.2 Nhim v 33
2.1.3 C cu t chc 33
2.1.3.1 C cu t chc ca Công ty 33
2.1.3.2 Chc nng và nhim v ca tng b phn 34
2.1.4 Sn phm và dch v ca Công ty 35
2.1.4.1 Sn phm 35
2.1.4.2 Dch v thi công 37
2.1.5 Kt qu hot đng kinh doanh ca Công ty giai đon 2009-2011 38
2.2 Phân tích môi trng bên ngoài ca Công ty Sn Hòa Bình 39
2.2.1 Môi trng v mô 39
2.2.1.1 Các yu t kinh t 39
2.2.1.2 Các yu t chính tr, chính ph và lut pháp 40
2.2.1.3 Các yu t v vn hóa - xã hi 41
2.2.1.4 Các yu t v t nhiên 42
2.2.1.5 Các yu t công ngh và k thut 42
2.2.1.6 Các yu t hi nhp quc t 42
2.2.2 Môi trng vi mô (môi trng ngành) 43
2.2.2.1 Khách hàng 43
2.2.2.2 Nhà cung cp 43
2.2.2.3 i th cnh tranh 45
2.2.2.4 i th tim n 52
2.2.2.5 Sn phm thay th 52
2.2.3 Xây dng ma trn bên ngoài ( EFE ) 52
2.3 Phân tích môi trng ni b 54
2.3.1 Ngun nhân lc 54
2.3.2 Công ngh, thit b sn xut 55
2.3.3 Ngun lc tài chính 56
2.3.4 Phân tích hot đng ca các b phn chc nng 57
2.3.4.1 Sn xut 57
2.3.4.2 Qun tr nguyên vt liu và hàng tn kho 58
2.3.4.3 Marketing và bán hàng 58
2.3.4.4 Nghiên cu và phát trin ( R & D) 59
2.3.4.5 Chm sóc khách hàng và dch v hu mãi 59
2.3.4.6 Trình đ công ngh 60
2.3.4.7 Giá tr ct lõi ca Công ty 60
2.3.5 Xây dng ma trn IFE 60
TÓM TT CHNG 2 62
Chng 3: HOCH NH CHIN LC KINH DOANH CA CÔNG
TY SN HÕA BÌNH N NM 2020 63
3.1 S mng và mc tiêu phát trin ca Công ty đn nm 2020 63
3.1.1 D báo s phát trin ca ngành xây dng và vt liu xây dng đn nm
2020 63
3.1.2 S mng ca Công ty Sn Hòa Bình 63
3.1.3. Mc tiêu phát trin ca Công ty Sn Hòa Bình 64
3.1.3.1 C s đ xác đnh mc tiêu 64
3.1.3.2 Các mc tiêu 64
3.2 Xây dng và la chn chin lc cp công ty 65
3.2.1 Xây dng các chin lc thông qua phân tích ma trn SWOT 65
3.2.1.1 Các chin lc nhm phát huy nhng đim mnh đ nm bt
nhng c hi bên ngoài ( kt hp SO ) 66
3.2.1.2 Các chin lc nhm ci thin nhng đim yu thông qua vic tn
dng các c hi bên ngoài ( kt hp WO ) 68
3.2.1.3 Các chin lc nhm phát huy nhng th mnh đ ng phó vi
nhng nguy c bên ngoài doanh nghip ( kt hp ST ) 68
3.2.1.4 Các chin lc nhm hn ch thp nht nhng hn ch bên trong
Công ty và nhng ri ro t bên ngoài ( kt hp WT ) 69
3.2.2 La chn chin lc thông qua ma trn QSPM 69
3.2.2.1 Ma trn QSPM nhóm SO 70
3.2.2.2 Ma trn QSPM nhóm ST 71
3.2.2.3 Ma trn QSPM nhóm WO 72
3.2.2.4 Ma trn QSPM nhóm WT 73
3.2.3 Các nhóm gii pháp đ thc hin chin lc kinh doanh 74
3.2.3.1 Gii pháp 1: Nhóm gii pháp v phát trin ngun nhân lc 74
3.2.3.2 Gii pháp 2: Nhóm gii pháp v sn xut và qun lý cht lng sn
phm 75
3.2.3.3 Gii pháp 3: Nhóm gii pháp v xây dng c bn, thit b máy móc
76
3.2.3.4 Gii pháp 4: Nhóm gii pháp v marketing 76
3.2.3.5 Gii pháp 5: Nhóm gii pháp v nghiên cu và phát trin 78
3.3 Kin ngh 79
3.3.1 i vi công ty Sn Hòa Bình 79
3.3.2 i vi tng công ty xây dng Hòa Bình 79
TÓM TT CHNG 3 81
KT LUN 82
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
DANH MC CÁC CH VIT TT
AS: S đim hp dn
BS: Bt đng sn
CBCNV: Cán b công nhân viên
EFE: External Factor Evaluation – ánh giá các yu t bên ngoài
GDP: Gross Domestic Product – Tng sn phm quc ni
HBP: Hoa Binh Paint – Sn Hòa Bình
HN: Hà Ni
HQT: Hi ng Qun Tr
IE: Internal – External – Các yu t bên trong, bên ngoài
IFE: Internal Factor Evaluation – ánh giá các yu t bên trong
NXB: Nhà xut bn
R&D: Research and Development – Nghiên cu và phát trin
QSPM: Quantitative Strategic Planning Matrix - Ma trn hoch đnh chin
lc có th đnh lng
SWOT: Strenghts (S), Weaknesses (W), Opportunities (O), Threats (T) –
im mnh, im yu, C hi Và Nguy c
TAS: Tng s đim hp dn
TNHH: Trách Nhim Hu Hn
Tp.HCM: Thành ph H Chí Minh
WTO: World Trade Organization: T chc Thng mi Th gii
DANH MC CÁC BNG BIU
Chng I:
Bng 1.1: Chin lc cnh tranh và các yu t nn tng 23
Bng 1.2: Ma trn IFE 25
Bng 1.3: Ma trn EFE 26
Bng 1.4: Ma trn hình nh cnh tranh 27
Bng 1.5: Ma trn SWOT 28
Bng 1.6: Ma trn QSPM 30
Chng II:
Bng 2.1: Kt qu hot đng kinh doanh ca HBP t 2009-2011 38
Bng 2.2: Ma trn hình nh cnh tranh 51
Bng 2.3: Ma trn đánh giá các yu t bên ngoài ca HBP (EFE) 53
Bng 2.4: C cu & trình đ lao đng HBP 2011 54
Bng 2.5: Các ch tiêu v lao đng và thu nhp ca HBP nm 2011 54
Bng 2.6: Các ch s tài chính ca HBP t 2009-2011 56
Bng 2.7: Ma trn đánh giá các yu t bên trong ca HBP (IFE) 61
Chng III:
Bng 3.1: Ma trn SWOT 67
Bng 3.2: Ma trn QSPM nhóm SO 70
Bng 3.3: Ma trn QSPM nhóm ST 71
Bng 3.4: Ma trn QSPM nhóm WO 72
Bng 3.5: Ma trn QSPM nhóm WT 73
DANH MC CÁC HÌNH
Chng I:
Hình 1.1: Các giai đon qun tr chin lc 08
Hình 1.2: Mô hình qun tr chin lc 09
Hình 1.3: Mô hình nm áp lc cnh tranh 13
Hình 1.4: Các chin lc công ty 22
Chng II:
Hình 2.1: S đ c cu t chc ca Công ty Sn Hòa Bình 33
Hình 2.2: Biu đ doanh thu và li nhun sau thu ca HBP t 2009-2011 38
Hình 2.3: Biu đ th phn sn đá 50
Hình 2.4: Quy trình sn xut ca HBP 55
DANH MC CÁC PH LC
Ph lc 1:
Phiu tham kho ý kin chuyên gia
Ph lc 2:
o Danh sách chuyên gia
o Kt qu thu thp và x lý s liu điu tra
o Các bng tính toán ma trn hình nh cnh tranh
o Các bng tính toán ma trn các yu t bên ngoài (EFE)
o Các bng tính toán ma trn các yu t bên trong (IFE)
Ph lc 3: Kt qu ly ý kin chuyên gia v đim s hp dn tng đi vi
nhóm chin lc SO
Ph lc 4: Kt qu ly ý kin chuyên gia v đim s hp dn tng đi vi
nhóm chin lc ST
Ph lc 5: Kt qu ly ý kin chuyên gia v đim s hp dn tng đi vi
nhóm chin lc WO
Ph lc 6: Kt qu ly ý kin chuyên gia v đim s hp dn tng đi vi
nhóm chin lc WT
1
M U
1. LỦ do chn đ tài
Ngành công nghip sn Vit Nam bt đu phát trin là nm 1914, trong đó ni
bt nht là công ty sn ca ông Nguyn Sn Hà – ông t ngành sn Vit Nam. Tuy
nhiên do bi cnh lch s xã hi Vit Nam mãi đn nm 1975 mi có đy đ điu
kin phát trin kinh t xã hi và tng bc phát trin ngành sn Vit Nam cho đn
nay. Sn là mt hn hp gm bt màu, ht nha, bt đá, có hoc không có dung
môi, đc điu chnh ph gia thích hp và khi gia công trên mt b mt trong điu
kin môi trng thích hp thì to thành mt lp màng liên tc, khô và bám dính
trên b mt đó. Tuy sn ch chim vài phn trm giá tr ca công trình s dng nó
nhng sn li gn nh chim phn ln v đánh giá giá tr và v b ngoài ca công
trình. Vi tc đ phát trin cao trong giai đon 2000-2008 đt mc tng trng
trung bình 15 – 20%/nm, s lng doanh nghip sn xut sn ngày càng gia tng.
Vit Nam tr thành “đim nóng” thu hút đu t ca các nc trong khu vc và
quc t vào ngành công nghip sn (Nguyn Huy Tòng 2011).
Sau hn 5 nm gia nhp t chc Thng mi th gii WTO, các doanh
nghip sn Vit Nam đã nm bt đc nhiu c hi thun li nhng cng phi
đi mt vi không ít khó khn th thách. đng vng, thành công và khng
đnh mình trong khu vc và th gii, các doanh nghip Vit Nam cn phi vt
qua nhng khó khn hin ti, có tm nhìn chin lc, có nhng k hoch kinh
doanh dài hn và có nhng bc đi c th vng chc đ to dng uy tín, thng
hiu ca mình nhm cnh tranh thng li trên th trng (Phm Thanh Dng
2010). Trong bi cnh ngành xây dng gp nhiu khó khn, thách thc do tác đng
trc tip ca khng hong tài chính, suy thoái kinh t toàn cu và c nhng nguyên
nhân ni ti ca nn kinh t trong nc. Th trng xây dng b thu hp, nhiu
công trình, d án phi giãn tin đ hoc đình hoãn; nhiu d án bt đng sn lâm
vào tình trng đóng bng. Ch đu t n đng vn xây dng c bn cùng vi khó
khn trong vic huy đng vn đã làm chm tin đ các công trình, d án. Mt s
sn phm vt liu xây dng truyn thng: sn, gch ngói, xi mng … lâm vào tình
2
trng cung vt xa cu, cnh tranh gay gt, hiu qu sn xut kinh doanh đt thp.
Tình hình trên đã nh hng rt ln đn s tn ti và phát trin ca các doanh
nghip hot đng trong ngành xây dng nói chung và vt liu xây dng nói riêng
(Lê M 2012).
Công ty TNHH Sn Hòa Bình đc thành lp nm 1995, hot đng trong
lnh vc sn xut sn đá, sn nc, sn du; bt trét và thi công các công trình
dân dng công nghip. Mc dù mi thành lp và là doanh nghip tr trong ngành
sn đá, tuy nhiên Công ty TNHH Sn Hòa Bình ( Sn Hòa Bình) không ngng
n lc cng c và phát trin đ tr thành mt công ty cung ng sn đá hàng đu
ti Vit Nam. Sn Hòa Bình luôn hng đn s hoàn thin trong sn xut kinh
doanh, nâng cao nng lc cnh tranh nhm tha mãn yêu cu cao nht ca khách
hàng. làm đc điu này, Sn Hòa Bình cn phi xác đnh v th cnh tranh
ca Công ty, xác đnh các ngun lc ct lõi to nên nng lc cnh tranh bn vng
và phân tích đc các ngun lc bên trong, đánh giá đc các c hi, thách thc
bên ngoài, t đó hoch đnh ra các chin lc kinh doanh tt nht nhm giúp công
ty có nhng bc đi vng vàng trong tng lai. Mc dù, Sn Hòa Bình đã khng
đnh thng hiu hn 10 nm nay nhng Công ty vn cha có k hoch phát trin
trung và dài hn mà ch yu hot đng theo k hoch hàng nm. Vì vy, vic
“Hoch đnh chin lc kinh doanh Công ty Sn Hòa Bình đn nm 2020” là
cn thit và cp bách. Trong lun vn này, tác gi s tng hp và phân tích các
vn đ mt cách khoa hc, trên c s đó hoch đnh ra nhng chin lc kinh
doanh thit thc nhm giúp công ty Sn Hòa Bình phát trin mt cách n đnh và bn
vng đn nm 2020.
2. Mc tiêu nghiên cu
o tài nghiên cu h thng hóa v mt lý lun liên quan đn hot đng hoch
đnh chin lc ca doanh nghip nhm vn dng vào vic hoch đnh chin
lc ti Công ty Sn Hòa Bình.
3
o Nghiên cu, đánh giá thc trng kinh doanh ca Công ty, phân tích môi
trng kinh doanh, ch ra đc các ngun lc bên trong, đánh giá đc các
c hi và thách thc bên ngoài. Xác đnh đc nng lc ct lõi, làm c s
cho vic hoch đnh chin lc ca Sn Hòa Bình đn nm 2020.
o Xây dng các chin lc kinh doanh phù hp và dài hn, giúp cho Công ty
có đnh hng kinh doanh bài bn, gia tng li nhun trong thi gian ti.
3. i tng và phm vi nghiên cu
3.1 i tng nghiên cu
Thc trng hot đng kinh doanh ca Công ty TNHH Sn Hòa Bình t nm
2009-2011 và đnh hng phát trin ca Công ty đn nm 2020. Các hot đng sn
sut, kinh doanh trong lnh vc sn đá ca Công ty Sn Hòa Bình cng nh các
công ty cùng ngành.
3.2 Phm vi nghiên cu
o Nghiên cu hot đng sn xut kinh doanh ca Công ty Sn Hòa Bình và
mt s công ty cnh tranh chính trong lnh vc sn đá.
o Các s liu kinh doanh ca Công ty Sn Hòa Bình và các thông tin v môi
trng kinh doanh đc thu thp, phân tích ca lun vn s tp trung ch yu
trong giai đon 2009-2011.
4. Phng pháp nghiên cu
ây là nghiên cu ng dng lý thuyt vào phân tích đánh giá mt doanh
nghip c
th.
Phng pháp nghiên cu trong lun vn này da trên nn tng lý
thuyt v qun
tr
chin
lc, lý thuyt h
thng,
…bao gm các phng pháp
nghiên cu
sau:
o Phng pháp h thng, phân tích, tng hp, thng kê, và so sánh các
thông tin thu thp
t
Công ty Sn Hòa Bình, tài liu có liên quan đ phân
tích hot đng sn xut kinh doanh ca Công ty Sn Hòa Bình
.
o Phng pháp chuyên gia: Các chuyên gia đc chn phng vn là
nhng ngi đã
và
đang công tác trong ngành sn, có trình đ chuyên môn
4
cao.
Phng vn trc tip nhm xác đnh nhng yu t bên ngoài, bên trong
nào
nh
hng đn hot đng kinh doanh ca Sn Hòa Bình
.
T nhng yu t đã xác đnh đc, tin hành chn ra mt s yu t
quan
trng
nht, xác đnh mc đ quan trng ca tng yu t nhm
xây dng các ma
trn
EFE, ma trn hình nh cnh tranh, ma trn IFE,
ma trn SWOT và ma trn
QSPM.
5. im mi ca đ tài
Lun vn là công trình nghiên cu đu tiên, trên c s phân tích mt cách toàn
din tt c các yu t liên quan nh môi trng bên trong, bên ngoài, các đi th
cnh tranh, đi th tim n ca Công ty bng vic phân tích s liu th cp, điu tra
s liu s cp thông qua phng pháp ly ý kin chuyên gia và x lý s liu bng
phn mm Excel đ làm c s cho hoch đnh chin lc ca Công ty Sn Hòa
Bình.
6. Ý ngha khoa hc và thc tin ca đ tài
o H thng hóa nhng vn đ v lý lun liên quan đn hot đng hoch đnh
chin lc trong doanh nghip.
o Phân tích tình hình sn xut kinh doanh và thc trng hoch đnh chin lc
ti Công ty Sn Hòa Bình. T đó rút ra nhng vn đ còn tn ti trong công
tác hoch đnh chin lc hin nay ti Công ty Sn Hòa Bình.
o Giúp Ban Giám đc công ty nhìn tng quát và khách quan v hot đng
sn xut kinh doanh ca công ty, bit đc nhng đim mnh, yu ca
doanh nghip, nhng c hi và đe da t môi trng kinh doanh bên ngoài.
o Lun vn đã xây dng các chin lc kinh doanh tp trung vào th
trng mc tiêu ca Công ty đn nm 2020, giúp công ty Sn Hòa Bình có
nhng đnh hng phát trin đúng đn và bn vng.
5
7. Cu trúc lun vn
Ngoài phn m đu, kt lun, danh mc tài liu tham kho và các ph lc ,
ni dung đ tài gm 3 chng:
o Chng 1: C s lý lun v hoch đnh chin lc kinh doanh ca Công
ty.
o Chng 2: Phân tích và đánh giá môi trng kinh doanh ca Công ty Sn
Hòa Bình giai đon 2009-2011.
o Chng 3: Hoch đnh chin lc kinh doanh ca Công ty Sn Hòa Bình
đn nm 2020.
6
Chng 1
C S LÝ LUN V HOCH NH
CHIN LC KINH DOANH
1.1 TNG QUAN V CHIN LC KINH DOANH
1.1.1 Khái nim chin lc và hoch đnh chin lc
1.1.1.1 Khái nim chin lc
Chin lc là tp hp nhng mc tiêu và các chính sách cng nh các k hoch
ch yu đ đt đc các mc tiêu đó, nó cho thy công ty đang hoc s thc hin
nhng hot đng kinh doanh gì và công ty đã hoc s thuc vào lnh vc kinh doanh
gì (Nguyn Hu Lam & cng s 2007: 14).
Chin lc đc s dng đu tiên trong lnh vc quân s đ ch các k hoch
ln, dài hn đc đa ra trên c s tin chc đc cái gì đi phng có th làm và
cái gì đi phng có th không làm (ào Duy Huân 2010: 7). Rt nhiu các nhà lý
lun quân s nh Tôn T, Alexander, Clausewitz, Napoleon, Stonewall Jackson,
Douglas MacArthur đã đ cp và vit v chin lc trên nhiu góc đ khác nhau.
Lun đim c bn ca chin lc đó là mt bên đi phng có th đè bp đi th -
thm chí là đi th mnh hn, đông hn – nu h có th dn dt th trn và đa đi
th vào trn đa thun li cho các kh nng ca mình (Nguyn Th Liên Dip &
Phm Vn Nam 2008:7).
Trong lnh vc kinh doanh khái nim chin lc đc hiu vi nhiu cách khác
nhau:
Theo Alfred Chandler : Chin lc bao hàm vic n đnh các mc tiêu c bn,
dài hn ca doanh nghip, đng thi la chn cách thc hay tin trình hành đng và
phân b các ngun lc cn thit đ thc hin mc tiêu la chn (Nguyn Hu Lam
& cng s 2007 :10).
Theo Porter : Chin lc là s sáng to ra v th có giá tr đc đáo bao gm các
hot đng khác bit; là s chn la, đánh đi trong cnh tranh; hay chin lc là
vic to ra s phù hp gia tt c các hot đng ca công ty (ào Duy Huân 2010:
7
19). Theo Mintzberg : Chin lc là mt mu hình trong dòng chy các quyt đnh
và chng trình hành đng. Chin lc có th có ngun gc t bt k v trí nào, ni
nào mà ngi ta có kh nng hc hi và có ngun lc tr giúp cho nó ( Lê Th Gii
& cng s 2009: 8).
Chin lc kinh doanh ca mt doanh nghip là mt chng trình hành đng
tng quát hng ti vic thc hin nhng mc tiêu ca doanh nghip. Chin lc
không nhm vch ra mt cách c th làm th nào đ đt đc các mc tiêu vì đó là
nhim v ca vô s chng trình h tr, các chin lc chc nng khác (Nguyn
Hu Lam & cng s 2007 : 14).
Mc dù, có nhiu quan đim khác nhau v chin lc nhng theo tác gi, chin
lc kinh doanh ca mt doanh nghip đc bao hàm trong ba ni dung sau:
o Xác đnh các mc tiêu dài hn và ngn hn ca doanh nghip.
o Xây dng các kch bn hành đng tng quát.
o La chn các kch bn hành đng phù hp, trin khai và phân b ngun
lc đ thc hin.
1.1.1.2 Khái nim v hoch đnh chin lc
Theo Michael Porter: Hoch đnh chin lc là vic la chn làm sao đ mt t
chc tr nên đc đáo và phát trin hiu qu li th cnh tranh. hoch đnh chin
lc cn có thông tin đy đ, chính xác, kp thi; nm vng k thut phân tích, đánh
giá các yu t ca môi trng bên trong và bên ngoài; xác đnh đúng c hi, thách
thc, đim yu và đim mnh; s dng thành tho các công c đ kt hp và la
chn chin lc (Nguyn Th Liên Dip & Phm Vn Nam 2008: 49).
1.1.2 Vai trò ca chin lc kinh doanh
Chin lc kinh doanh giúp doanh nghip nhn đnh rõ mc đích và hng đi
ca mình (Fred R.David 2006). Ngoài ra, chin lc kinh doanh giúp doanh nghip
nm bt và tn dng các c hi kinh doanh, đng thi có bin pháp ch đng vt
qua nhng nguy c trong môi trng kinh doanh.
1.1.3 Các loi chin lc kinh doanh
Da vào phm vi ca chin lc ngi ta chia chin lc làm hai loi (Nguyn
8
Th Liên Dip & Phm Vn Nam 2008):
o Chin lc chung: Hay là chin lc tng quát đ cp ti nhng vn đ
quan trng, bao trùm và có ý ngha lâu dài. Chin lc chung quyt đnh
nhng vn đ sng còn ca doanh nghip.
o Chin lc b phn: ây là chin lc cp hai trong doanh nghip bao gm
chin lc sn phm, chin lc giá c, chin lc phân phi, chin lc
giao tip và khuych trng (chin lc ym tr bán hàng).
Chin lc chung và chin lc b phn liên kt vi nhau thành mt chin lc
kinh doanh hoàn chnh. Không th coi là mt chin lc kinh doanh, nu ch có chin
lc chung mà không có chin lc b phn đc th hin bng các mc tiêu và mi
mc tiêu li đc th hin bng mt s ch tiêu nht đnh.
1.1.4 Các giai đon qun tr chin lc
Theo Fred R.David(2006) quy trình qun tr chin lc có ba giai đon
GIAI ON HOT NG
Hình 1.1 Các giai đon qun tr chin lc
(Ngun: Trng Công Minh & cng s (2006), Khái Lun V Qun Tr Chin Lc
– Fred David, NXB Thng Kê)
1.1.5 Mô hình qun tr chin lc.
Quá trình qun tr chin lc là quá trình nng đng và liên tc. Mt s thay đi
bt k mt thành phn chính nào trong mô hình có th đòi hi mt s thay đi
Hoch đnh
chin lc
Thc hin nghiên
cu
Hp nht trc giác
và phân tích
a ra quyt
đnh
Thc thi chin
lc
Thit lp mc tiêu
hàng nm
ra các chính sách
Phân phi các
ngun tài nguyên
ánh giá chin
lc
Xem xét li các
yu t bên trong và
bên ngoài
o lng thành tích
Thc hin điu
chnh
9
trong mt hoc tt c các thành phn khác. Do đó các hot đng hoch đnh, thc
thi và đánh giá chin lc phi đc thc hin liên tc, không nên ch vào mt thi
đim c đnh. Quá trình qun tr chin lc thc s không bao gi kt thúc. Trong
thc t quá trình qun tr chin lc không đc phân chia rõ ràng và thc hin cht
ch nh đã ch ra trong mô hình (xem hình 1.2). (Nguyn Th Liên Dip & Phm
Vn Nam 2008: 32).
Hình 1.2 Mô hình qun tr chin lc
(Ngun: Trng Công Minh & cng s (2006), Khái Lun V Qun Tr Chin Lc
– Fred David, NXB Thng Kê)
1.2 QUY TRÌNH HOCH NH CHIN LC
1.2.1 Xác đnh tm nhìn, s mng và h thng mc tiêu
1.2.1.1 Tm nhìn
10
Tm nhìn gi ra mt đnh hng cho tng lai, mt khát vng ca t chc v
nhng điu mà nó mun đt ti. Tm nhìn là mt hình nh, mt bc tranh sinh đng
v điu có th xy ra ca t chc trong tng lai. Xác đnh và tuyên b tm nhìn có
vai trò đc bit quan trng, bi nó tp trung k vng ca mi ngi trong t chc và
đng viên mi n lc ca t chc đ đt đc các mc đích, s nghip và lý tng
cao c (Nguyn Th Liên Dip & Phm Vn Nam 2008: 20-21).
1.2.1.2 S mng
o Khái nim:
S mng ca công ty là mt khái nim dùng đ ch mc đích ca công ty , lý do và
ý ngha ca s ra đi và tn ti ca nó. S mng ca công ty chính là bn tuyên ngôn
ca công ty đi vi xã hi, nó chng minh tính hu ích ca công ty đi vi xã hi.
o Vai trò ca s mng:
m bo s đng tâm và nht trí v mc đích trong ni b ca công ty. To c s
đ huy đng các ngun lc ca công ty. Cung cp mt c s hoc tiêu chun đ phân
phi các ngun lc ca công ty. Hình thành khung cnh và bu không khí kinh doanh
thun li. Là mt trung tâm đim đ mi ngi đng tình vi mc đích và phng
hng ca công ty.
o Ni dung ca bn tuyên b v s mng (Nguyn Hu Lam & cng s
2007:133), bao gm nhng ni dng sau:
1. m bo s đng tâm và nht trí v mc đích trong ni b ca công ty.
2. To c s đ huy đng các ngun lc ca công ty.
3. Cung cp mt c s đ phân phi các ngun lc ca công ty.
4. Hình thành khung cnh và bu không khí kinh doanh thun li.
5. Là mt trung tâm đim đ mi ngi đng tình vi mc đích và phng
hng ca công ty.
6. To điu kin đ chuyn hóa mc đích ca t chc thành mc tiêu thích
hp.
11
7. To điu kin đ chuyn hóa mc tiêu thành các chin lc và bin pháp
hot đng c th.
1.2.1.3 Mc tiêu
1.2.1.3.1 Khái nim: Mc tiêu là nhng trng thái, nhng ct mc, nhng tiêu đích c
th mà công ty mun đt đc trong mt khong thi gian nht đnh (Nguyn Hu
Lam & cng s 2007:142)
1.2.1.3.2 Phân loi mc tiêu: Cn c theo thi gian, mc tiêu có th đc chia làm 3
loi (Nguyn Hu Lam & Cng s 2007:143):
o Mc tiêu dài hn: là nhng mc tiêu đòi hi phi thc hin trong khong
thi gian dài, thng khong 5 nm tr lên. Nhng mc tiêu dài hn thng
gn vi nhng quyt đnh có tính chin lc, phm vi ca nó thng rng
hn nhiu so vi mc tiêu trung hn và ngn hn.
o Mc tiêu trung hn: là nhng mc tiêu nm khong gia nhng mc tiêu
dài hn và ngn hn, thi gian thc hin mc tiêu trung hn thng khong
3 nm tr li.
o Mc tiêu ngn hn: là nhng mc tiêu có thi hn thc hin khong 1 nm
tr li, thng gn lin vi các quyt đnh chin thut và tác nghip. Nhng
mc tiêu ngn hn thng rt c th và đnh lng.
1.2.2 Phân tích môi trng kinh doanh ca doanh nghip
Hot đng sn xut kinh doanh ca các doanh nghip đu b chi phi bi các
yu t môi trng bên trong và bên ngoài doanh nghip. Do đó, khi phân tích các
nh hng ca môi trng đn hot đng kinh doanh ca doanh nghip đu phi
xác đnh và phân tích các yu t chính tác đng đn hot đng ca doanh nghip.
1.2.2.1 Phân tích môi trng bên ngoài
phân tích môi trng bên ngoài ngi ta thng phân chia môi trng bên
ngoài thành hai nhóm: Môi trng v mô và môi trng vi mô.
1.2.2.1.1 Môi trng v mô:
Môi trng v mô có tm nh hng sâu rng đn các thành phn kinh t nói
chung và tng doanh nghip c th nói riêng. Nhng nh hng này có th đem li
c hi cho doanh nghip phát trin nhng mt khác cng cha đng nhiu ri ro
12
nu doanh nghip không thích ng đc (Nguyn Th Liên Dip & Phm Vn Nam
2008: 39). Do đó, doanh nghip cn phi có mt chin lc đ thích ng đc vi
nhng thay đi ca môi trng v mô.
o Các yu t kinh t: chu k kinh t, mc đ tht nghip, thu nhp trên đu
ngi, t l lm phát, các chính sách tài chính – tin t,…có tác đng gián
tip đn hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip.
o Yu t chính tr và chính ph : s n đnh v chính tr, pháp lut là c s
góp phn dn đn s thành công ca hot đng sn xut kinh doanh ca
doanh nghip.
o Các yu t xƣ hi và dân s: nhân khu hc, các giá tr xã hi, tiêu chun
đo đc, li sng, ngh nghip, tôn giáo, dân s,… các yu t này có tác
đng trc tip đn tt c các doanh nghip, đc bit là các doanh nghip hot
đng trong lnh vc tiêu dùng.
o Các yu t t nhiên: khí hu, thi tit, tài nguyên, môi trng,… các yu t
này có tác đng rt ln đn hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip.
o Các yu t v công ngh: vi s phát trin ngày càng nhanh ca công ngh,
yu t này có tác đng đn hot đng không nh đn hot đng sn xut kinh
doanh ca doanh nghip.
1.2.2.1.2 Môi trng vi mô ( môi trng ngành)
Môi trng vi mô là các yu t trong ngành có tm quan trng đi vi
doanh
nghip trong quá trình kim soát môi trng cnh tranh bên ngoài, bao gm 5 yu t
c bn là: i th cnh tranh, khách hàng, nhà cung cp, các đi th mi tim n và
sn phm thay th (Nguyn Th Liên Dip & Phm Vn Nam 2008: 48). Các yu t
này quan h cht ch vi nhau đc th hin qua hình 1.3 nh sau:
o i th cnh tranh: Nghiên cu tìm hiu cn k đim mnh đim yu
v sn
phm, hot đng sn xut kinh doanh, th phn, ca đi th
cnh tranh, có
ý ngha quan trng đi vi doanh nghip.
o Khách hàng: Các doanh nghip khi to ra các sn phm, nguyên liu, dch
v,… đu mong mun làm sao tha mãn nhu cu tiêu dùng ca khách hàng.
13
o
Các nhà cung cp
: Các nhà cung cp gm nhng cá nhân, doanh
nghip cung cp nguyên liu đu vào nh máy móc, thit b, nhà
xng,
nguyên vt liu, các loi dch v, lao đng, thông tin, nng
lng, phng
tin vn chuyn,…
o i th tim n mi: Các doanh nghip luôn lu ý đn đi th tim n, vì khi
tham gia trong ngành s làm gim li nhun cho doanh nghip do các đi th
mi s đa vào các nng lc sn xut mi vi mong mun chim th phn,
khách hàng nhanh chóng.
o
Sn phm thay th
: Sn phm thay th là sn phm ca các nhà sn
xut
khác có th đáp ng nhu cu hin ti ca khách hàng đang dùng sn phm
ca doanh nghip.
Hình 1.3 Mô hình nm áp lc cnh tranh
(Ngun:
Dng Ngc Dng (2009), Chin Lc Cnh Tranh Theo Lý Thuyt Michael
E. Porter, NXB Tng Hp Tp.HCM)
1.2.2.2 Phân tích môi trng bên trong theo quan đim Fred R. David
Vic phân tích môi trng ni b ca doanh nghip là điu vô cùng cn thit
đi vi mi doanh nghip, bi vì qua đó doanh nghip xác đnh đc nhng li th,
khó khn đ có th nm bt tt nhng c hi cng nh ng phó đc nhng ri ro