Giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý rủi ro tín dụng đối với Ngân hàng thương mại cổ phần Nam Việt

BăGIÁOăDCăVÀăÀOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTp.HCM



NGÔăTHăPHNG


GIIăPHÁPăNỂNGăCAOăHIUăQUă
QUNăLụăRIăROăTệNăDNGăIăVIă
NGỂNăHÀNGăTHNGăMIăCăPHNăNAMăVIT




LUNăVNăTHCăSăKINHăT




TP. H Chí Minh – Nm 2012
BăGIÁOăDCăVÀăÀOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTp.HCM



NGÔăTHăPHNG


GIIăPHÁPăNỂNGăCAOăHIUăQUă
QUNăLụăRIăROăTệNăDNGăIăVIă

NGỂNăHÀNGăTHNGăMIăCăPHNăNAMăVIT

Chuyên ngành: Kinh t tài chính – Ngân hàng
Mã s: 60.31.12

LUNăVNăTHCăSăKINHăT

NGI HNG DN KHOA HC:
PGS.TS NGUYN NG DN







TP. H Chí Minh – Nm 2011
MC LC
LI M U 1
Chngă1:ăăLụăLUN CHUNG V TÍN DNG VÀ QUN LÝ RI
RO TÍN DNG CAăNGỂNăHÀNGăTHNGăMI 4
1.1. LÝ LUN CHUNG V TÍN DNG CA NHTM 4
1.1.1. Khái nim tín dng Ngân hàng 4
1.1.2. Phân loi tín dng Ngân hàng 4
1.1.2.1. Cn c vào thi hn cho vay 4
1.1.2.2. Cn c vào mc đích cho vay 4
1.1.2.3. Cn c vào tài sn bo đm cho khon vay 5
1.1.2.4. Cn c vào phng thc cho vay 6
1.1.2.5. Cn c vào phng thc hoàn tr n vay 6
1.1.3. ụ ngha hot đng tín dng đi vi Ngân hàng 6

1.2. RI RO TÍN DNG 7
1.2.1. Khái nim ri ro tín dng 7
1.2.2. Phân loi ri ro tín dng 7
1.2.3. ánh giá ri ro tín dng theo phng pháp đnh lng 8
1.2.4. ánh giá ri ro tín dng theo phng pháp đnh tính 11
1.2.5. Nguyên nhân ca ri ro tín dng 13
1.2.5.1. Nguyên nhân khách quan 13
1.2.5.2. Nguyên nhân ch quan 13
1.2.6. Hu qa 14
1.3. QUN LÝ RI RO TÍN DNG TRONG NHTM 14
1.3.1. Khái nim qun lý ri ro tín dng 14
1.3.2. Quy trình qun lý ri ro tín dng trc khi cho vay 14
1.3.3. Quy trình qun lý ri ro tín dng trong và sau khi cho vay 17
1.4. BÀI HC KINH NGHIM QUN LÝ RI RO TÍN DNG
CA MT S NC TRÊN TH GII 18
1.4.1. Kinh nghim ca Trung Quc: 19
1.4.2. Kinh nghim ca M 20
Chngă2:ăTHC TRNG HOTăNG TÍN DNG VÀ QUN LÝ
RI RO TÍN DNG TI NGÂN HÀNG TMCP NAM VIT 23
2.1 GII THIU NGÂN HÀNG TMCP NAM VIT 23
2.1.1 Lch s hình thành và phát trin 23
2.1.2 S đ t chc 24
2.1.3 Các sn phm dch v do Navibank cung cp 24
2.1.4 Kt qu kinh doanh 25
2.1.5 Tình hình hình tài chính 25
2.1.6 Hot đng dch v 26
2.2 THC TRNG HOTăNG TÍN DNG TI NGÂN HÀNG
TMCP NAM VIT 27
2.2.1 D n tín dng 27
2.2.2 Phân loi tín dng 29

2.2.2.1 Phân theo thi hn vay 29
2.2.2.2 Phân theo đi tng vay 30
2.2.2.3 Theo mc đích ca khon vay 31
2.2.2.4 Theo tài sn đm bo cho khon vay 33
2.2.2.5 Theo loi tin vay 34
2.2.3 N xu, n quá hn 35
2.3 THC TRNG CÔNG TÁC QUN LÝ RI RO TÍN DNG
TI NGÂN HÀNG TMCP NAM VIT 40
2.3.1 ã xây dng chính sách tín dng linh hot 40
2.3.2 Thành lp đc Phòng Qun lý ri ro 40
2.3.3 ã tách bch đc Phòng thm đnh và Phòng Phân tích 41
2.3.4 ã ban hành Quy trình x lý n tn đng 42
2.4 NGUYÊN NHÂN GÂY RA RRTD VÀ HN CH CA CÔNG
TÁC QUN LÝ RRTD THI GIAN QUA 42
2.4.1 Do môi trng kinh t không n đnh 42
2.4.2 Do môi trng pháp lỦ cha thun li 43
2.4.3 Do trình đ qun lỦ điu hành yu kém 44
2.4.4 Do tình hình tài chính doanh nghip yu, thiu minh bch 45
2.4.5 Do khách hàng s dng vn sai và không có thin chí tr n 45
2.4.6 Gim bt các điu kin cho vay 46
2.4.7 Cán b tín dng thiu đo đc và nghip v còn yu 47
2.4.8 Do quá tp trung vào mt nhóm khách hàng 48
2.4.9 Thiu kim tra sau khi cho vay 48
2.4.10 X lý n quá hn khó khn 49
2.4.11 Ví d nguyên nhân gây ra ri ro tín dng ca mt khách hàng c
th ti Chi nhánh Hi Phòng (Công ty CP VTB Viship). 50
Chngă3:ăGII PHÁP NÂNG CAO HIU QU QUN LÝ RI RO
TÍN DNGăI VI NGÂN HÀNG TMCP NAM VIT 54
3.1 NHăHNG VÀ MC TIÊU HOTăNG 2011 - 2020 54
3.1.1 nh hng chin lc kinh doanh 54

3.1.2 Mc tiêu chin lc 55
3.2 GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU QUN LÝ RI RO
TÍN DNGăI VI NGÂN HÀNG TMCP NAM VIT 57
3.2.1 a dng hóa đi tng khách hàng, ngành ngh cho vay 57
3.2.2 Nâng cao cht lng thm đnh tín dng trc khi cho vay 57
3.2.3 Sm nhn bit các du hiu cnh bo khon vay có vn đ 58
3.2.4 iu chnh h thng chm đim cho phù hp thc t 59
3.2.5 Xây dng ngun nhân lc vng mnh 63
3.2.6 Tng cng công tác kim tra, kim soát 64
3.2.7 Tng cng công tác x lý ri ro tín dng 65
3.3 KIN NGH 67
3.3.1 i vi Nhà nc và Ban, Ngành có liên quan 67
3.3.2 i vi Hip Hi Ngân hàng Vit Nam 69
TÀI LIU THAM KHO 72

CÁC T VIT TT S DNG TRONG LUNăVN

Navibank Ngân hàng TMCP Nam Vit
NHNN Ngân hàng nhà nc
NHTM Ngân hàng thng mi
TCTD T chc tín dng
TMCP Thng mi c phn
TP.HCM Thành ph H Chí Minh
UBND y ban nhân dân
RRTD Ri ro tín dng
DANH MC CÁC BNG BIU VÀ HÌNH

Bng 2.1: Bng kt qu hot đng kinh doanh
Bng 2.2: Bng tình hình tài chính
Bng 2.3: Bng d n tín dng
Bng 2.4: Bng d n phân theo thi hn vay
Bng 2.5: Bng d n phân theo đi tng vay
Bng 2.6: Bng d n phân theo mc đích vay
Bng 2.7: D n theo tài sn đm bo
Bng 2.8: D n theo loi tin vay

Bng 2.9: Phân loi nhóm n
Bng 2.10: T l n xu, n quá hn
Bng 2.11: N xu, n quá hn nm 2008 phân theo đn v
Bng 2.12: N xu, n quá hn nm 2009 phân theo đn v
Bng 2.13: N xu, n quá hn nm 2010 và quỦ 3/2011 phân theo đn v
Bng 3.1: Mt s ch tiêu hot đng giai đon 2011-2020
Bng 3.2: Các ch tiêu phi tài chính
Bng 3.3: Xp hng khách hàng
Bng 3.4: ánh giá ri ro khách hàng

Hình 2.1: D n tín dng
Hình 2.2: D n theo thi hn vay
Hình 2.3: D n theo đi tng vay
Hình 2.4: D n theo mc đích vay
Hình 2.5: N xu, n quá hn
Hình 2.6: T l n xu, n quá hn
1
LI M U
1. S cn thit caăđ tài
Nm 2008 khng hong tài chính bùng phát ti M và lan rng toàn cu,
kéo theo s sp đ đng lot ca nhiu đnh ch tài chính khng l, th trng
chng khoán khuynh đo, tht nghip gia tng, chi tiêu và ch s lòng tin ca
ngi tiêu dùng ri xung mc thp nht trong nhiu nm.
Hn 4 nm đã trôi qua nhng tình hình kinh t th gii dng nh ngày
càng khó khn hn khi cuc khng hong n công ti Châu Âu vn đang din
ra. Tt c nhng hu qu nng n trên mà nn kinh t đang gánh chu bt
ngun t cuc khng hong tín dng ti M vào tháng 8/2007. Qua đó cho
thy vai trò ca hot đng tín dng cng nh h qu ca ri ro tín dng không
ch đi vi các ngân hàng mà còn nh hng đn toàn b nn kinh t đt
nc.

Ngành ngân hàng  Vit Nam vn tui đi còn khá non tr, trc đây ch
gm các ngân hàng thuc s hu ca Nhà nc và mt vài ngân hàng thng
mi có quy mô vn ln hot đng nhng t 2006 – 2008 s ra đi ca hàng
lot các ngân hàng thng mi đc chuyn đi t các ngân hàng thng mi
c phn nông thôn lên ngân hàng đô th làm cho h thng ngân hàng đa dng
hn, đem li nhiu tin ích và s la chn cho khách hàng đng thi s cnh
tranh gia các ngân hàng cng rõ nét hn.
Tuy nhiên, vi s ra đi  t nh trên trong khi c ch, chính sách và s
qun lý ca Nhà nc đi vi h thng ngân hàng còn nhiu hn ch, cha
theo kp s phát trin ca các ngân hàng. Bn thân các ngân hàng do áp lc
cnh tranh đ tn ti, do trình đ qun lý còn yu trong bi cnh chu nh
hng t cuc khng hong tài chính toàn cu làm thu nhp, hot đng kinh
2
doanh ca khách hàng vay vn gp khó khn và hu qu t l n xu ti các
t chc tín dng ngày càng gia tng mà nguyên nhân chính vn là ri ro t
hot đng tín dng gây nên. Trong khi đó hot đng tín dng vn là hot đng
đem li thu nhp chính cho các ngân hàng, đc bit là các ngân hàng thng
mi có quy mô vn nh, đc chuyn đi t ngân hàng thng mi c phn
nông thôn lên trong 5 nm gn đây. Do vy, gii quyt đc vn đ ri ro tín
dng đang là bài toán khó đi vi nhiu ngân hàng thng mi nói chung
cng nh đi vi Ngân hàng TMCP Nam Vit nói riêng. Nhn thc đc vn
đ đó, ngi vit đã quyt đnh chn đ tài: GII PHÁP NÂNG CAO HIU
QU QUN LÝ RI RO TÍN DNGăI VI NGÂN HÀNG TMCP
NAM VIT làm lun vn nghiên cu.
2. Mc tiêu caăđ tài
Mc tiêu ca đ tài làm sáng t nhng vn đ sau:
Làm rõ lý lun v ri ro tín dng và qun lý ri ro tín dng ti các NHTM.
Phân tích thc trng hot đng tín dng, nguyên nhân dn đn ri ro và
các bin pháp phòng nga ri ro tín dng ti Ngân hàng TMCP Nam Vit.
Trên c s lý lun và phân tích thc trng ri ro tín dng, t đó đa ra mt

s gii pháp nhm nâng cao hiu qu qun lý ri ro tín dng đi vi Ngân
hàng TMCP Nam Vit.
3. iătng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu ca đ tài là: nguyên nhân dn đn ri ro và đ ra
các gii pháp nhm nâng cao hiu qu qun lý ri ro tín dng.
Phm vi nghiên cu: Nghiên cu gia lý lun và thc t nguyên nhân dn
đn ri ro tín dng giai đon 2007 - 2010 ti Ngân hàng TMCP Nam Vit, t
đó đa ra các gii pháp đ nâng cao hiu qun qun lý ri ro tín dng.
3
4. Phngăphápănghiênăcu
S dng các phng pháp: thng kê, phng pháp tng hp, so sánh.
5. Cu trúc ni dung nghiên cu
 tài bao gm nhng ni dung chính sau :
Chng 1: Lý lun chung v tín dng và qun lý ri ro tín dng ca Ngân
hàng thng mi
Chng 2: Thc trng hot đng tín dng và qun lý ri ro tín dng ti
Ngân hàng TMCP Nam Vit trong thi gian qua.
Chng 3: Gii pháp nâng cao hiu qu qun lý ri ro tín dng đi vi
Ngân hàng TMCP Nam Vit.
4
Chngă1:ă LÝ LUN CHUNG V TÍN DNG VÀ QUN LÝ
RI RO TÍN DNG CAăNGỂNăHÀNGăTHNGăMI

1.1. LÝ LUN CHUNG V TÍN DNG CA NHTM
1.1.1. Khái nim tín dng Ngân hàng
Tín dng ngân hàng là quan h chuyn nhng quyn s dng vn t
ngân hàng cho khách hàng trong mt thi hn nht đnh vi mt khon chi
phí nht đnh.
1.1.2. Phân loi tín dng Ngân hàng
Ngân hàng cung cp rt nhiu loi tín dng, cho nhiu đi tng khách

hàng vi nhng mc đích s dng khác nhau.  tránh nhm ln và có cái
nhìn tng quát v các loi tín dng, ngi ta phân loi tín dng theo mt s
tiêu chí sau:
1.1.2.1. Cn c vào thi hn cho vay
Cho vay ngn hn: Có thi hn đn 1 nm. Mc đích ca loi cho vay này
thng nhm tài tr cho vic đu t vào tài sn lu đng.
Cho vay trung hn: Có thi hn t trên 1 nm đn 5 nm. Mc đích ca
loi cho vay này thng nhm tài tr cho vic đu t tài sn c đnh
Cho vay dài hn: Có thi hn trên 5 nm. Mc đích ca loi cho vay này
thng nhm tài tr cho vic đu t các d án đu t.
1.1.2.2. Cnăc vào mcăđích cho vay
Tín dng bt đng sn: ây là các khon tín dng đc bo đm bng bt
đng sn, bao gm: Tín dng ngn hn cho xây dng và m rng đt đai;
5
Tín dng dài hn đ mua đt đai, nhà ca, cn h, c s dch v, trang tri
và bt đng sn  nc ngoài.
Tín dng công thng nghip: ây là các khon tín dng cp cho các
doanh nghip đ trang tri các chi phí nh mua hàng hóa, nguyên vt liu,
tr thu và chi tr lng.
Tín dng nông nghip: ây là các khon tín dng cp cho các hot đng
nông nghip, nhm tr giúp các hot đng trng trt, thu hoch mùa màng
và chn nuôi gia súc.
Tín dng cá nhân: ây là các khon tín dng cp cho cá nhân đ mua sm
hàng hóa tiêu dùng đt tin nh xe hi, trang thit b trong nhà…
Tín dng cho các t chc tài chính: ây là các khon tín dng cp cho các
ngân hàng, công ty bo him, công ty tài chính và các t chc tài chính
khác.
Cho thuê tài chính: Là vic ngân hàng mua các trang thit b, máy móc và
cho thuê li chúng.
Tín dng khác: Bao gm các khon tín dng cha đc phân loi  trên.

1.1.2.3. Cnăc vào tài sn boăđm cho khon vay
Tín dng không có bo đm: Là tín dng không có tài sn cm c, th
chp hay có bo lãnh ca ngi th ba mà ngân hàng cho vay da trên c
s uy tín, tín nhim ca bn thân khách hàng vay.
Tín dng có bo đm: Là tín dng có tài sn cm c, th chp hay có bo
lãnh ca ngi th ba.

6
1.1.2.4. Cnăc vƠoăphngăthc cho vay
Cho vay tng ln (vay món): Mi ln vay vn khách hàng và Ngân hàng
thc hin th tc vay vn cn thit và ký kt hp đng tín dng.
Cho vay theo hn mc tín dng (vay luân chuyn): Ngân hàng và khách
hàng xác đnh và tha thun mt hn mc tín dng duy trì trong mt
khong thi gian nht đnh.
Cho vay theo hn mc thu chi: Là vic cho vay mà Ngân hàng tha
thun bng vn bn chp thun cho khách hàng chi vt s tin có trên tài
khon thanh toán ca khách hàng phù hp vi các quy đnh ca Chính
ph và Ngân hàng Nhà nc Vit Nam v hot đng thanh toán qua các t
chc cung ng dch v thanh toán.
1.1.2.5. Cnăc vƠoăphngăthc hoàn tr n vay
Tín dng tr góp: Ngân hàng cho vay và khách hàng vay phi hoàn tr dn
vn gc và lãi theo đnh k.
Tín dng phi tr góp: Ngân hàng cho vay và khách hàng vay phi hoàn tr
toàn b vn mt ln khi đáo hn.
Tín dng hoàn tr theo yêu cu: Là loi cho vay ca ngân hàng mà vic
thu n ca ngân hàng đc thc hin theo yêu cu hoàn tr ca ngi đi
vay trên c s kh nng ca ngi đi vay và trong thi hn ca hp đng
đã tha thun.
1.1.3. ụănghaăhotăđng tín dngăđi vi Ngân hàng
Trong nn kinh t th trng, cung cp tín dng là chc nng kinh t c

bn ca ngân hàng. i vi hu ht các ngân hàng, d n tín dng thng
chim hn 1/2 tng tài sn có và thu nhp t tín dng chim khong t 1/2
7
đn 2/3 tng thu nhp ca ngân hàng. V li, ri ro trong kinh doanh ngân
hàng có xu hng tp trung ch yu vào danh mc tín dng. Khi ngân hàng
ri vào trng thái tài chính khó khn nghiêm trng thì nguyên nhân thng
phát sinh t hot đng tín dng ca ngân hàng. Vic ngân hàng không thu hi
đc vn, có th do ngân hàng đã buông lng qun lý, cp tín dng không
minh bch, áp dng mt chính sách tín dng kém hiu qu, hay do nn kinh t
đi xung không lng trc đc. Chính vì vy, điu không ngc nhiên là khi
cán b thanh tra đn ngân hàng, h luôn kim tra toàn b danh mc tín dng
ca ngân hàng, bao gm: phân tích chi tit các h s tín dng và h s bo
đm tín dng đi vi các khon tín dng ln, kim tra ngu nhiên các khon
tín dng va và nh, trên c s đánh giá chính sách tín dng ca ngân hàng
nhm bo đm lành mnh và hiu qu đ bo v nhng ngi gi tin và c
đông ca ngân hàng.
1.2. RI RO TÍN DNG
Ri ro (risk) là s không chc chn hay mt tình trng bt n. Ri ro trong
hot đng ngân hàng nói chung gm nhng ri ro ch yu nh: ri ro lãi sut,
ri ro tín dng, ri ro t giá, ri ro thanh khon, ri ro hot đng ngoi bng,
ri ro công ngh và hot đng, ri ro quc gia và các ri ro khác. Trong phm
vi lun vn này s tp trung nghiên cu, đánh giá v ri ro tín dng.
1.2.1. Khái nim ri ro tín dng
Ri ro tín dng (credit risk) là loi ri ro phát sinh trong trng hp ngân
hàng không thu đc đy đ c gc và lãi ca khon vay, hoc là vic thanh
toán n gc và lãi không đúng k hn.
1.2.2. Phân loi ri ro tín dng
Ri ro tín dng có th chia làm hai loi chính:
8
Ri ro giao dch: Là ri ro liên quan đn tng khon tín dng mi khi

ngân hàng ra quyt đnh cp mt khon tín dng mi cho khách hàng.
ây có th xem là ri ro cá bit ca tng khon tín dng, nó phát sinh do
sai sót  các khâu đánh giá, thm đnh và xét duyt khi cho vay, hoc phát
sinh do thiu cht ch  khâu theo dõi kim soát quá trình s dng vn
vay, hoc phát sinh do s h  khâu bo đm và nhng cam kt ràng buc
trong hp đng tín dng.
Ri ro danh mc tín dng: Là ri ro liên quan đn s kt hp nhiu
khon tín dng trong danh mc tín dng ca ngân hàng. Nó có th phát
sinh do đc thù cá bit ca tng loi tín dng, chng hn cho vay không
có đm bo thì ri ro hn là cho vay có đm bo. Hoc phát sinh do thiu
đa dng hóa danh mc tín dng. Chng hn, do cnh tranh lãi sut khin
ngân hàng tng lãi sut huy đng làm cho lãi sut cho vay tng theo. Kt
qu là, các d án có mc đ ri ro thp, do đó, sut sinh li thp b đánh
bt ra, ch còn các d án có sut sinh li cao kèm theo ri ro cao mi đc
vay vn ngân hàng. Tình hình này khin cho danh mc tín dng ca ngân
hàng thiu đa dng hóa mà ch tp trung vào các d án ri ro cao.
1.2.3. ánh giá ri ro tín dng theoăphngăphápăđnhălng
 đánh giá ri ro tín dng, theo điu 6 - Quyt đnh 493/2005/Q-
NHNN ngày 22/04/2005 ca NHNN thì các t chc tín dng có th đánh giá
da vào vic phân loi n ca khách hàng theo phng pháp đnh lng nh
sau:
Nhóm 1 (N đ tiêu chun) bao gm:
Các khon n trong hn và t chc tín dng đánh giá là có kh nng thu
hi đy đ c gc và lãi đúng hn;
Các khon n quá hn di 10 ngày và t chc tín dng đánh giá là có
9
kh nng thu hi đy đ gc và lãi b quá hn và thu hi đy đ gc và lãi
đúng thi hn còn li.
Nhóm 2 (N cn chú ý) bao gm:
Các khon n quá hn t 10 ngày đn 90 ngày;

Các khon n điu chnh k hn tr n ln đu (đi vi khách hàng là
doanh nghip, t chc thì t chc tín dng phi có h s đánh giá khách
hàng v kh nng tr n đy đ n gc và lãi đúng k hn đc điu
chnh ln đu).
Nhóm 3 (N di tiêu chun) bao gm:
Các khon n quá hn t 91 ngày đn 180 ngày:
Các khon n c cu li thi hn tr n ln đu, tr các khon n điu
chnh k hn tr ln đu phân loi vào nhóm 2;
Các khon n đc min hoc gim lãi do khách hàng không đ kh nng
tr lãi đy đ theo hp đng tín dng.
Nhóm 4 (N nghi ng) bao gm:
Các khon n quá hn t 181 ngày đn 360 ngày;
Các khon n c cu li thi hn tr n ln đu quá hn di 90 ngày theo
thi hn tr n đc c cu li ln đu;
Các khon n c cu li thi hn tr n ln th hai.
Nhóm 5 (N có kh nngămt vn) bao gm:
Các khon n quá hn trên 360 ngày;
Các khon n c cu li thi hn tr n ln đu quá hn t 90 ngày tr lên
theo thi hn tr n đc c cu li ln đu;
10
Các khon n c cu li thi hn tr n ln th hai quá hn theo thi hn
tr n đc c cu li ln th hai;
Các khon n c cu li thi hn tr n ln th ba tr lên, k c cha b
quá hn hoc đã quá hn;
Các khon n khoanh, n ch x lý.
N quá hn là n đc phân loi t nhóm 2 đn nhóm 5, n xu là n
đc phân loi t nhóm 3 đn nhóm 5. Theo quy đnh hin nay ca ngân
hàng Nhà nc cho phép h s n quá hn ca các ngân hàng thng mi
không đc vt quá 5% và n xu không quá 3% .
T chc tín dng phi chuyn n vào nhóm có ri ro cao hn trong các

trng hp sau đây:
Toàn b d n ca mt khách hàng ti mt t chc tín dng phi đc
phân loi vào cùng mt nhóm n.
i vi khon cho vay hp vn, t chc tín dng làm đu mi phi thc
hin phân loi n đi vi khon cho vay hp vn theo quy đnh và phi
thông báo kt qu phân loi n cho các t chc tín dng tham gia cho vay
hp vn.
T chc tín dng phi ch đng phân loi các khon n đc phân loi
vào các nhóm theo quy đnh vào nhóm n có ri ro cao hn theo đánh giá
ca t chc tín dng khi xy ra mt trong các trng hp sau đây:
Có nhng din bin bt li tác đng tiêu cc đn môi trng, lnh vc
kinh doanh ca khách hàng;
Các khon n ca khách hàng b các t chc tín dng khác phân loi
vào nhóm có mc đ ri ro cao hn (nu có thông tin);
11
Các ch tiêu tài chính ca khách hàng (v kh nng sinh li, kh nng
thanh toán, t l n trên vn và dòng tin) hoc kh nng tr n ca
khách hàng b suy gim liên tc hoc có bin đng ln theo chiu
hng suy gim;
Khách hàng không cung cp đy đ, kp thi và trung thc các thông
tin tài chính theo yêu cu ca t chc tín dng đ đánh giá kh nng tr
n ca khách hàng.
T l trích lp d phòng c th đi vi 5 nhóm n nêu trên tng ng vi
t l ln lt là: 0%, 5%, 20%, 50% và 100%.
Riêng đi vi các khon n khoanh ch Chính ph x lý, t chc tín dng
trích lp d phòng c th theo kh nng tài chính ca t chc tín dng.
Ngoài d phòng c th ngân hàng còn phi trích lp d phòng chung bng
0,75% trên tng d n cho vay t nhóm 1 đn nhóm 4 và các khon cam
kt ngoi bng.
1.2.4. ánh giá ri ro tín dngătheoăphngăphápăđnh tính

T chc tín dng có đ kh nng và điu kin thc hin phân loi n theo
phng pháp đnh tính thì xây dng chính sách phân loi n và trích lp
d phòng ri ro nh sau:
Cn c trên H thng xp hng tín dng ni b, TCTD trình NHNN chính
sách d phòng ri ro và ch đc thc hin sau khi NHNN chp thun
bng vn bn.
iu kin đ NHNN chp thun chính sách d phòng ri ro:
H thng xp hng tín dng đã đc áp dng th nghim ti thi mt
nm;
12
Kt qu xp hng tín dng đc Hi đng qun tr phê duyt;
H thng xp hng tín dng ni b phù hp vi hot đng kinh doanh,
đi tng khách hàng, tính cht ri ro ca khon n ca TCTD;
Chính sách qun lý ri ro tín dng, mô hình giám sát ri ro tín dng,
phng pháp xác đnh và đo lng ri ro tín dng có hiu qu, trong đó
bao gm cách thc đánh giá v kh nng tr n ca khách hàng, hp
đng tín dng, các tài sn bo đm, kh nng thu hi n và qun lý n
ca TCTD;
Phân đinh rõ ràng trách nhim, quyn hn ca Hi đng qun tr, Tng
giám đc trong vic phê duyt, thc hin và kim tra H thng xp
hng tín dng và chính sách d phòng ca TCTD và tính đc lp ca b
phn qun lý ri ro;
H thng thông tin có hiu qu đ đa ra các quyt đnh, điu hành và
qun lỦ đi vi hot đng kinh doanh ca TCTD và thích hp vi H
thn xp hng tín dng và phân loi n.
TCTD có chính sách d phòng ri ro đc NHNN chp thun thì thc
hin phân loi n và trích lp d phòng c th nh sau:
Nhóm 1 bao gm: Các khon n đc TCTD đánh giá là có kh nng
thu hi đy đ c n gc và lãi đúng hn.
Nhóm 2 bao gm: Các khon n đc TCTD đánh giá là có kh nng

thu hi đy đ c n gc và lãi nhng có du hiu khách hàng suy gim
kh nng tr n.
Nhóm 3 bao gm: Các khon n đc TCTD đánh giá là không có kh
nng thu hi n gc và lãi khi đn hn. Các khon n này đc TCTD
đánh giá là có kh nng tn tht mt phn n gc và lãi.
13
Nhóm 4 bao gm: Các khon n đc TCTD đánh giá là kh nng tn
tht cao.
Nhóm 5 bao gm: Các khon n đc TCTD đánh giá là không còn
kh nng thu hi, mât vn.
T l trích lp d phòng c th đi vi các nhóm n phân theo phng
pháp đnh tính cng tng t phng pháp đnh lng.
1.2.5. Nguyên nhân ca ri ro tín dng
1.2.5.1. Nguyên nhân khách quan
Có th do khách hàng gp phi nhng thay đi môi trng kinh doanh
không lng trc đc, chng hn s thay đi v giá c hay nhu cu th
trng, s thay đi môi trng pháp lý hay chính sách ca Chính ph khin
doanh nghip lâm vào tình trng khó khn tài chính không th khc phc
đc hoc gp phi thiên tai, ha hon, chin tranh, dch bnh. T đó, dù
doanh nghip có thin chí nhng vn không th tr đc n. Nói chung,
nguyên nhân khách quan là nhng nguyên nhân không do khách hàng to ra,
nó nm ngoài tm kim soát ca khách hàng.
1.2.5.2. Nguyên nhân ch quan
T phía khách hàng vay vn: Là nhng nguyên nhân ri ro phát sinh liên
quan đn hành vi và ý chí ch quan ca khách hàng, có th do trình đ
qun lý ca khách hàng yu kém dn đn s dng vn vay kém hiu qu
hoc tht thoát nh hng đn kh nng tr n. Cng có th do khách
hàng thiu thin chí trong vic tr n trong khi bin pháp x lý thu hi n
ca ngân hàng t ra kém hiu qu. Nói chung nguyên nhân ch quan là
nhng nguyên nhân do khách hàng to ra, nó vn nm trong tm kim

soát ca khách hàng.
14
T phía ngân hàng: Ri ro tín dng có th phát sinh do nguyên nhân ch
quan nh quá trình phân tích và thm đnh tín dng không k lng dn
đn sai lm trong quyt đnh cho vay. Mt khác, cng có th quyt đnh
cho vay đúng đn nhng do thiu kim tra, kim soát sau khi cho vay dn
đn khách hàng s dng vn vay không đúng mc đích nhng ngân hàng
không phát hin đ ngn chn kp thi.
1.2.6. Hu qa
Dù rng nguyên nhân ri ro tín dng có th là t phía khách hàng hay t
phía ngân hàng, có th là ch quan hay khách quan, nhng suy cho cùng ri
ro tín dng đu dn đn hu qu là khách hàng không tr đc n vay và ngân
hàng không th thu hi đc khon cho vay. Do vy, vn đ ca qun lý ri ro
tín dng còn liên quan đn vic gii quyt và khc phc hu qu ca vic mt
vn vay nh th nào ch không phi ch dng li  vic phân tích và chú ý
đn nguyên nhân gây ra ri ro tín dng. Tuy nhiên, vic phân tích và phân
đnh rõ ràng nguyên nhân s giúp ngân hàng có bin pháp x lý hp tình hp
lỦ hn.
1.3. QUN LÝ RI RO TÍN DNG TRONG NHTM
1.3.1. Khái nim qun lý ri ro tín dng
Qun lý ri ro tín dng là quá trình nhn din, đo lng, đa ra gii pháp
đ kim soát nhng nguyên nhân phát sinh ri ro tín dng, và giám sát
vic tuân th các bin pháp kim soát nhm thc hin s mng ca Qun
lý ri ro trong toàn Ngân hàng.
1.3.2. Quy trình qun lý ri ro tín dngătrc khi cho vay
Xác lp mc tiêu và thit lp chính sách tín dng:  đt đc mc
tiêu qun lý ri ro tín dng đ ra, các ngân hàng cn thit lp cho mình
chính sách tín dng phù hp. Chính sách tín dng là h thng các quan
15
đim và công c do Hi đng tín dng đ ra và thc thi khi xem xét cp

tín dng cho khách hàng nhm mc tiêu qun lý tt d n và ri ro tín
dng. Chính sách tín dng nói chung có hai trng thái hay hai kiu chính
sách: m rng và tht cht và đc thc hin thông qua các công c nh
lãi sut, t l tham gia vn ca ngân hàng và tiêu chun xét duyt cp tín
dng.
Phân tích và thmăđnh tín dng trc khi cho vay: Phân tích tín dng
là nhm đánh giá kh nng tr n ca khách hàng đ quyt đnh cho vay,
góp phn gim thiu ri ro tín dng. Trong phân tích và thm đnh tín
dng bao gm các bc nh:
Bc 1: Tip nhn nhu cu vay vnăvƠăhng dn khách hàng th tc
vay vn: Bc này đ xác đnh nhng ni dung sau:
Tìm hiu v hot đng kinh doanh ca khách hàng, cu trúc hot đng,
v th khách hàng trong ngành ngh khách hàng đang kinh doanh, trình
đ đi ng qun lỦ …
Mc đích vay vn ca khách hàng.
D án, phng án sp đc tài tr có nm trong kh nng t chc thc
hin ca khách hàng hay không.
 xut cp tín dng cho khách hàng có phù hp vi chin lc và
chính sách tín dng ca Ngân hàng hin hành không.
Do h s bo đm tin vay đóng vai trò ht sc quan trng trong trng
hp phi x lý tài sn bo đm vì vy cán b tín dng cn ht sc thn
trng trong khâu kim đnh tính pháp lỦ và tính đy đ ca b h s.
Bc 2: Thmăđnh h sătínădng
16
Cn kim tra h s ca khách hàng v s lng, tính hp lý, hp l, s
phù hp v ni dung và hình thc gia các h s do khách hàng cung
cp vi các quy đnh hin hành có liên quan. c bit cn lu Ủ các du
hiu sa cha, mâu thun hay trái quy lut thông thng ca các h s
và gia các h s do khách hàng cung cp.
ánh giá nng lc pháp lut, nng lc hành vi dân s ca khách hàng

vay vn thông qua các h s, tài liu đc cung cp và thông tin t các
ngun khác (nu có)
Kim tra các phng pháp tính toán, kt qu tính toán cng nh các ni
dung trong h s. i chiu vi các chun mc, tiêu chun đã đc
công b tha nhn (nu có). c bit chú ý ti các khon tng đt bin,
bt thng, hoc ln/nh hn giá tr, quy mô thông thng, hoc các
khon mc khó hiu, không rõ ràng.
Kho sát thc t: Trc khi thc hin kho sát thc t, cán b tín dng
phi nghiên cu k các h s và tài liu do khách hàng cung cp, tng
hp và phân tích các ngun thông tin khác thu thp đc có liên quan
(trc tip hoc gián tip) đn d án/phng án vay vn ca khách hàng.
T các ngun khác: Tùy tính cht và mc đ phc tp ca tng khon
vay, cn thu thp thông tin t các ngun khác nhau nhm phc v cho
vic thm đnh cho vay đc tt nht.
Bc 3: Phân tích, thmăđnh bin pháp boăđm tin vay:
Tài sn bo đm là c s đ xác lp trách nhim ngi vay; gim thp
ri ro tín dng. Cn lu Ủ không coi đây là điu kin duy nht đ quyt
đnh cho vay; không xem là phng tin duy nht đ bo đm an toàn
vay vn.
17
Kim tra tình trng thc t ca tài sn bo đm tin vay.
Xp hng tín dng: xp hng tín dng là k thut đánh giá ri ro tín dng
do các t chc xp hng thc hin và công b da trên các tiêu chí phn
ánh uy tín tín dng ca ngi vay n.  Vit Nam hin ti cha có t
chc nào thc hin xp hng tín dng doanh nghip. Do vy, các NHTM
thng t xp hng tín dng doanh nghip cho khách hàng, còn đi vi
các khách hàng cá nhân thng áp dng hình thc chm đim tín dng.
1.3.3. Quy trình qun lý ri ro tín dng trong và sau khi cho vay
Lp và chuyn h săgii ngân
Hng dn khách hàng lp giy y nhim chi, giy lnh tin mt và

yêu cu cung cp các giy t chng minh vic s dng vn vay.
Chuyn h s gii ngân cho phòng dch v khách hàng đ thc hin
gii ngân.
Theo dõi và kim tra sau khi gii ngân:
M s sách theo dõi hoc theo dõi bng h thng đin toán đ theo dõi
qun lý khon vay, nu phát hin s liu hch toán sai lch vi h s tín
dng phi báo cáo vi Cp trng phòng phi hp vi các phòng có
liên quan đ x lý.
Kim tra sau cho vay: Trong vòng 10 ngày làm vic sau khi cho vay,
cán b tín dng phi tin hành kim tra vic s dng vn vay ca khách
hàng. Vic kim tra phi đc lp thành biên bn gia khách hàng và
Ngân hàng. Ngoài ra, đnh k hoc trng hp đt xut tin hành kim
tra thc t tình hình hot đng sn xut, kinh doanh, tài sn bo đm
ca khách hàng. i vi trng hp đm bo là bo lãnh ca bên th
ba phi thng xuyên kim tra và theo dõi nng lc tài chính ca ngi