Lý thuyết và bài tập đặc trưng về Crom và hợp chất - Tài liệu Hóa học 12

Khóa hc LTả KIT-1: Môn Hóa hc (Thy V Khc Ngc)
Lý thuyt và bài tp đc trng v crom và hp cht

Hocmai.vn – Ngôi trng chung ca hc trò Vit
Tng đài t vn: 1900 58-58-12
- Trang | 1 -




I. N CHT

1. V trí, cu to và tính cht Vt lý
- Crom là nguyên t hóa hc thuc ô s 24, phân nhóm ph nhóm VI, chu k 4.
- Cu hình electron: Nguyên t Cr có 24 electron, đc sp xp nh sau : 1s
2
2s
2
2p
6
3s
2
3p
6
3d
5
4s
1
.


Crom là nguyên t d (electron hoá tr làm đy  phân lp d)

ngoài electron lp ngoài cùng (4s) còn có
các electron lp sát ngoài cùng (3d) tham gia vào phn ng hóa hc

s oxh: 0  đn cht và +1 đn +6
trong các hp cht, trong đó bn nht là +2, +3, +6.
- Mng tinh th: lp phng tâm khi

kém đc khít, tuy nhiên, do có các electron  phân lp 3d cùng
tham gia vào vic to thành liên kt (có th ghép đôi thành các liên kt cng hóa tr) nên Crom rát cng
(cng nht trong các kim loi, trong s các đn cht thì đ cng ch kém kim cng, rch đc thy tinh),
khó nóng chy và rt khó sôi. Crom là kim loi nng (d = 7,2 g/cm
3
).
2. Tính cht Hóa hc
Tng t nh nhôm, Cr cng có lp oxit mng, mn bo v bên ngoài giúp cho nó không b oxh bi các
phi kim  nhit đ thng, không tác dng vi nc và th đng hóa trong H
2
SO
4
và HNO
3
đc, ngui.
a. Tác dng vi phi kim
 nhit đ thng, Cr đc màng oxit bo v nhng  nhit đ cao, nó có th kh đc các phi kim:
23
o
t
2

4Cr + 3O 2Cr O

o
t
23
2Cr + 3Cl 2CrCl

b. Tác dng vi axit
- Tác dng vi các dung dch axit loãng, nóng to mui Cr
2+
và gii phóng H
2
.
22
o
t
Cr + 2HCl CrCl + H 

- B th đng hóa trong H
2
SO
4
đc, ngui hoc HNO
3
đc, ngui do nhng axit này đã oxh b mt kim loi
to thành mt màng oxit có tính tr, bo v Cr kim loi khi tác dng ca axit.
c. Tác dng vi nc
Th đin cc chun ca cp Cr
3+
/Cr (-0,74V) thp hn nhiu so vi cp H

2
O/H
2
(-0,41V) nhng thc t Cr
không tác dng vi nc do tác dng bo v ca màng oxit.
3. ng dng và sn xut
a. ng dng
Do có nhiu đc tính c hc – vt lý quý, Cr có nhiu ng dng thit thc trong công nghip và đi sng.
- Trong công nghip, Cr đc dùng đ ch to các loi thép đc bit có đ cng cao, bn, không g.
- Trong đi sng, nhiu đ vt làm bng thép đc m Cr va bn, chng n mòn va có v sáng bóng,
đp.
b. Sn xut
Cr là kim loi khó nóng chy nên ch yu đc điu ch bng phng pháp nhit nhôm.
2 3 2 3
o
t
Cr O + 2Al 2Cr + Al O

VD
1
:  điu ch đc 78 gam Cr t Cr
2
O
3
(d) bng phng pháp nhit nhôm vi hiu sut ca phn ng
là 90% thì khi lng bt nhôm cn dùng ti thiu là:
A. 81,0 gam. B. 54,0 gam. C. 40,5 gam. D
. 45,0 gam
LÝ THUYT VÀ BÀI TP C TRNG V CROM VÀ HP CHT
(TÀI LIU BÀI GING)

Giáo viên: V KHC NGC
ây là tài liu tóm lc các kin thc đi kèm vi bài ging “Lý thuyt và bài tp đc trng v crom và hp cht”
thuc Khóa hc LTH KIT-1: Môn Hóa hc (Thy V Khc Ngc) ti website Hocmai.vn.  có th nm vng
kin thc phn “Lý thuyt và bài tp đc trng v crom và hp cht”, Bn cn kt hp xem tài liu cùng vi bài
ging này.
Khóa hc LTả KIT-1: Môn Hóa hc (Thy V Khc Ngc)
Lý thuyt và bài tp đc trng v crom và hp cht

Hocmai.vn – Ngôi trng chung ca hc trò Vit
Tng đài t vn: 1900 58-58-12
- Trang | 2 -

(Trích đ thi tuyn sinh Cao đng – 2009)
VD
2
: Nung hn hp bt gm 15,2 gam Cr
2
O
3
và m gam Al  nhit đ cao. Sau khi phn ng hoàn toàn,
thu đc 23,3 gam hn hp rn X. Cho toàn b hn hp X phn ng vi axit HCl (d) thoát ra V lít khí H
2

(đktc). Giá tr ca V là:
A. 4,48 B
. 3,36 C. 7,84 D. 10,08
(Trích đ thi tuyn sinh H – C khi B – 2007)
II. HP CHT CA CROM

1. Hp cht Cr

+2
a. CrO

- Là oxit baz, tác dng vi HCl, H
2
SO
4
loãng (không có không khí) to ra mui Cr
2+

22
CrO + 2HCl CrCl + H O

- CrO có tính kh, d b oxh thành Cr
2
O
3
.
b. Cr(OH)
2

- Là cht rn màu vàng, đc điu ch t phn ng trao đi ca mui Cr
2+
vi dung dch kim (không có
không khí)
22
CrCl + 2NaOH Cr(OH) + 2NaCl

- Là mt oxit baz, tác dng vi dung dch axit to thành mui Cr
2+

2 22
Cr(OH) + 2HCl CrCl + 2H O

- Cr(OH)
2
có tính kh, d b oxh trong không khí thành Cr(OH)
3
(tng t Fe(OH)
2
)
2 2 2 3
4Cr(OH) + O + 2H O 4Cr(OH)

c. Mui Cr
2+

Có tính kh mnh.
232
2CrCl + Cl 2CrCl

2. Hp cht Cr
+3
a. Cr
2
O
3
- Là oxit lng tính, tan trong axit và kim đc.
- ng dng: to màu lc cho đ s. thy tinh.
b. Cr(OH)

3
- c điu ch t phn ng trao đi ca mui Cr
3+
vi dung dch kim.
- Là hiđroxit lng tính, tan trong axit và kim.
c. Mui Cr
3+

- Va có tính oxh, va có tính kh.
+
Trong môi trng axit

th hin tính oxh, d b kh thành mui Cr
2+

3 2 2
2Cr + Zn 2Cr + Zn
  


+
Trong môi trng kim

th hin tính kh, d b oxh thành mui Cr
+6

2
4
3+ - -
22

2Cr + 3Br + 16OH 2CrO + 6Br + 8H O



- Phèn crom – kali có màu xanh tím, đc dùng đ thuc da, cht cm màu trong công nghip nhum.
2. Hp cht Cr
+6
a. CrO
3
- Là cht rn màu đ thm
- Là oxit axit, tác dng vi nc to thành hn hp axit cromic và đicromic.
(các axit này đu kém bn, ch tn ti trong dung dch)
- Có tính oxh rt mnh, đt cháy nhiu cht kh (c hu c và vô c).
3 3 2 3 2 2
2CrO + 2NH Cr O + N + H O

b. Mui Cr
+6

- Bn hn các axit tng ng, có màu sc tng vi màu ca anion.
- Có tính oxh mnh, đc bit là trong môi trng axit.
- Trong môi trng thích hp, có th chuyn hóa qua li cho nhau.
VD: Cho s đ chuyn hoá gia các hp cht ca crom:
2 2 4 4 2 4
+ (Cl + KOH) + H SO + FeSO + H SO
+ KOH
3
Cr(OH) X Y Z T   

Khóa hc LTả KIT-1: Môn Hóa hc (Thy V Khc Ngc)

Lý thuyt và bài tp đc trng v crom và hp cht

Hocmai.vn – Ngôi trng chung ca hc trò Vit
Tng đài t vn: 1900 58-58-12
- Trang | 3 -

Các cht X, Y, Z, T theo th t ln lt là:
A. K
2
CrO
4
; KCrO
2
; K
2
Cr
2
O
7
; Cr
2
(SO
4
)
3.
B. KCrO
2
; K
2
Cr

2
O
7
; K
2
CrO
4
; Cr
2
(SO
4
)
3.

C. KCrO
2
; K
2
Cr
2
O
7
; K
2
CrO
4
; CrSO
4.
D
. KCrO

2
; K
2
CrO
4
; K
2
Cr
2
O
7
; Cr
2
(SO)
4.


Giáo viên: V Khc Ngc
Ngun:
Hocmai.vn