Chính sách tỷ giá hối đoái của ngân hàng nhà nước Việt Nam giai đoạn 2008 - 2010

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM






TRNH PHM QUC KHÁNH





CHÍNH SÁCH T GIÁ HI OÁI
CA NGÂN HÀNG NHÀ NC
VIT NAM GIAI ON 2008- 2010










LUN VN THC S KINH T

TP. H Chí Minh- Nm 2011

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM




TRNH PHM QUC KHÁNH





CHÍNH SÁCH T GIÁ HI OÁI
CA NGÂN HÀNG NHÀ NC
VIT NAM GIAI ON 2008- 2010



Chuyên ngành: Kinh t tài chính- Ngân hàng
Mã s: 60. 31. 12

LUN VN THC S KINH T



NGI HNG DN KHOA HC:
PGS. TS. TRNG TH HNG








TP. H Chí Minh- Nm 2011
MC LC
LI CAM OAN
DANH MC CÁC T VIT TT
DANH MC BIU 
LI M U
Chng 1: Tng quan v t giá và chính sách t giá 1
1.1 T giá hi đoái: 1
1.1.1 Khái nim t giá hi đoái và các loi t giá: 1
1.1.1.1 Khái nim: 1
1.1.1.2 Các loi t giá hi đoái: 1
1.1.2 Các nhân t nh hng đn t giá: 3
1.1.2.1 Sc mua ca đng tin biu th qua ch s lm phát : 3

1.1.2.2 Cán cân thanh toán quc t: 4
1.1.2.3 Lãi sut và lng tin cung ng : 4
1.1.2.4 Các chính sách kinh t v mô : 4
1.1.2.5 Các yu t tâm lí : 4
1.2 Các ch đ t giá hi đoái: 5
1.2.1 Ch đ t giá c đnh: 5
1.2.1.1 u đim: 5
1.2.1.2 Nhc đim: 6
1.2.2 Ch đ t giá th ni hoàn toàn: 6
1.2.2.1 u đim: 6
1.2.2.2 Nhc đim: 8
1.2.3 Ch đ t giá th ni có điu tit: 8
1.2.3.1 u đim: 8
1.2.3.2 Nhc đim: 8
1.3 Chính sách t giá: 9
1.3.1 Khái nim và vai trò ca chính sách t giá: 9
1.3.1.1 Khái nim: 9
1.3.1.2 Vai trò ca chính sách t giá: 9
1.3.2 Các công c ca chính sách t giá: 9
1.3.2.1 Các công c gián tip cu chính sách t giá: 9
1.3.2.2 Các công c trc tip ca chính sách t giá: 10
1.4 Kinh nghim điu hành chính sách t giá ti mt s nc trên th
gii: 11
1.4.1 Kinh nghim điu hành chính sách t giá ti Trung Quc: 11
1.4.2 Kinh nghim ca Thái Lan: 18
1.4.3 Kinh nghim ca Hàn Quc: 22

1.4.4 Bài hc cho Vit Nam: 25
KT LUN CHNG 1 ___________________________________________ 27
Chng 2: Thc trng chính sách t giá ca NHNN Vit Nam trong giai đon

2008- 2010 28
2.1 Khái quát tình hình kinh t Vit Nam trong giai đon 2008-
2010: 28
2.1.1 Tình hình kinh t Vit Nam 2008: 28
2.1.2 Tình hình kinh t Vit Nam nm 2009: 30
2.1.3 Tình hình kinh t Vit Nam nm 2010: 32
2.2 Thc trng điu hành chính sách t giá ca NHNN Vit Nam
giai đon 2008- 2010: 35
2.2.1 Chính sách điu hành t giá ca NHNNVN nm 2008: 35

2.2.1.1 Din bin t giá trong nm 2008: 36
2.2.1.2 Can thip ca NHNN trong nm 2008: 39
2.2.2 Chính sách điu hành t giá ca NHNNVN nm 2009: 41

2.2.2.1 Din bin t giá trong nm 2009: 42
2.2.2.2 Can thip ca NHNN trong nm 2009: 46
2.2.3 Chính sách điu hành t giá ca NHNNVN nm 2010: 47

2.2.3.1 Din bin t giá trong nm 2010: 48
2.2.3.2 Can thip ca NHNN trong nm 2010: 53
2.3 Nhng thành công và hn ch trong điu hành chính sách t giá
ca NHNNVN giai đon 2008- 2010: 55
2.3.1 Nhng thành công 55
2.3.1.1 Công tác can thip th trng ngoi hi đã có mt s tin b v
cách thc, linh hot v thi đim làm tng mc đ hiu qu trong
vic điu hành t giá ca NHNN: 55

2.3.1.2 NHNN đã có s phi kt hp gia các phng thc can thip
cng nh gia các c quan qun lý có liên quan nhm đt đc
kt qu tt nht: 56

2.3.1.3 ã có nhng tín hiu tích cc trong vic minh bch hóa các
thông tin v điu hành v mô giúp đnh hng th trng: 57

2.3.1.4 Giá tr ca VND so vi USD thông qua các ln điu chnh đã
đc phn ánh chân thc hn, sát hn vi th trng: 57

2.3.2 Mt s hn ch 57
2.3.2.1 Vic điu hành chính sách t giá ca NHNN nhiu lúc không
kp thi, không chính xác trong vic tính toán khi lng can
thip, cng nh cách thc can thip: 58
2.3.2.2 Vic minh bch hóa thông tin trong công tác điu hành t giá
tuy có mt s chuyn bin nhng nhìn chung cha đáp ng đc
yêu cu: 59

2.3.2.3 Công tác kim tra, kim soát ca NHNN trong lnh vc ngoi
hi không đc chú trng đúng mc, cha có tính ch đng: 60

2.3.2.4 Vic phi kt hp gia các c quan điu hành cng nh phi
hp các bin pháp can thip trong công tác điu hành t giá còn
nhng hn ch nht đnh: 60
2.3.2.5 Vic điu chnh t giá thi gian va qua tim n nguy c tng
ngha v tr n nc ngoài cng nh tr n vay bng ngoi t
trong nc. 61
2.3.3 Nguyên nhân: 61
2.3.3.1 Do nh hng ca khng hong kinh t toàn cu lên nn kinh
t Vit Nam, khin cho phát sinh rt nhiu bin đng, nh hng
bt li đn th trng ngoi hi trong nc: 61

2.3.3.2 Lut NHNN cha trao đy đ chc nng và thm quyn cho
NHNN vi t cách là mt NHTW: 61

2.3.3.3 Công tác điu hành chính sách ngoi hi ca NHNN còn nhiu
bt cp vi nhng lý do khách quan ln ch quan: 62

2.3.3.4 Vic tn ti th trng ngoi hi t do và tình trng nn kinh t
b “đola hóa” cng tác đng tiêu cc đn vic điu hành chính
sách t giá ti Vit Nam: 62

2.3.3.5 Tình trng nhp siêu không đc qun lý cht ch: 63
2.3.3.6 Vic trin khai các gii pháp điu tit kinh t thiu tính đng
b, cng vi h thng thông tin - d báo lc hu, thiu khoa hc
đã hn ch phm vi tác đng ca chính sách kinh t v mô đn t
giá. 63

KT LUN CHNG 2 ___________________________________________ 64
Chng 3: Gii pháp nâng cao hiu qu điu hành chính sách t giá ca
NHNN Vit Nam 65
3.1 Nhn đnh tình hình kinh t- xã hi Vit Nam trong thi gian
ti: 65
3.1.1 Tình hình kinh t- xã hi Vit Nam trong nm 2011: 65
3.1.2 Nhn đnh tình hình kinh t- xã hi Vit Nam trong thi gian ti: 66
3.2 Các gii pháp nhm nâng cao hiu qu điu hành chính sách t
giá ca NHNN Vit Nam trong tng lai: 68

3.2.1 Xây dng d tr ngoi hi mnh và qun lý, s dung hiu qu
ngun d tr ngoi hi: 68


3.2.2 Xây dng c ch điu hành t giá linh hot, nâng cao cht lng
công tác d báo: 69

3.2.3 Xác đnh t giá trên c s r tin t vi t l hp lý da trên nhng
nhân t kinh t v mô đc tính toán cn thn: 71

3.2.4 Cng c, phát trin và hoàn thin th trng ngoi hi 73
3.2.5 Phi hp đng b gia chính sách t giá vi các chính sách kinh t
v mô khác : 74

3.2.6 Hoàn thin chính sách lãi sut, đm bo x lý tt mi quan h gia
hai công c là lãi sut và t giá: 76

3.2.7 Nâng cao cht lng ngun nhân lc thc hin công tác tham mu,
qun lý, điu hành chính sách t giá: 76

3.2.8 Có s phi hp đng b gia các c quan chc nng trong vic
thc hin chính sách t giá: 76

3.2.9 Minh bch hóa các thông đip điu hành t giá ca c quan qun
lý: 77

3.2.10 Xây dng hành lang pháp lý vng chc h tr cho hot đng ca
th trng ngoi hi và công tác điu hành chính sách t giá: 77

3.2.11 y mnh công tác tuyên truyn, nâng cao ý thc ca ngi dân
trong vic tuân th các quy đnh ca pháp lut v qun lý ngoi
hi: 78

3.3 Kin ngh đi vi Chính ph 79
3.3.1 Ch đo các B, c quan phi hp trong vic thc thi các chính
sách v mô trong tng thi k: 79

3.3.2 Quyt lit thc hin các chính sách nhm nâng cao nng lc cnh
tranh ca các doanh nghip trong nc: 79

3.3.3 Mt s kin ngh khác: 80
KT LUN CHNG 3 ___________________________________________81
KT LUN
TÀI LIU THAM KHO

LI CAM OAN

Tôi tên là Trnh Phm Quc Khánh, hc viên lp Cao hc Ngân hàng Khóa 17
êm 1. Tôi xin cam đoan đ tài lun vn thc s : “ Chính sách t giá hi đoái ca
Ngân hàng Nhà nc Vit Nam giai đon 2008- 2010” là do tôi t nghiên cu và
trình bày.  tài ca tôi cha đc ph bin trên các báo đài và công trình nghiên cu
ca tác gi nào khác. Các tài liu tham kho đ thc hin lun vn đu đc trích dn
ngun gc rõ ràng.
Thành ph H Chí Minh, ngày 15 tháng 12 nm 2011
NGI CAM OAN




Trnh Phm Quc Khánh

DANH MC CÁC T VIT TT

ADB Ngân hàng Phát trin châu Á
CPI Ch s giá tiêu dùng
FDI u t tr tip nc ngoài
GDP Tng thu nhp quc dân
IMF Qu tin t Quc t
NHNN Ngân hàng Nhà nc
NHTW Ngân hàng Trung ng
NHTM Ngân hàng thng mi
ODA Ngun vn h tr chính thc





DANH MC BIU 

Biu đ 1.1: T giá hi đoái gia Nhân dân t vi USD giai đon 1980- 2010
Biu đ 1.2: Bin đng ca t giá USD/ Baht trong giai đon 1994-2008
Biu đ 1.3: Bin đng ca t giá USD/ Baht trong giai đon 2008-2010
Biu đ 1.4: Xu hng bin đng t giá USD/ KRW giai đon 1994 -2010
Biu đ 2.1: CPI ca Vit Nam trong nm 2008
Biu đ 2.2: Giá tr xut nhp khu và cán cân thng mi ca Vit Nam 2009
Biu đ 2.3: Tng trng ch s giá tiêu dùng ca Vit Nam theo tháng trong 2009
Biu đ 2.4: Tng trng GDP ca Vit Nam theo quý giai đon 2008- 2010
Biu đ 2.5: Cán cân thng mi ca Vit Nam trong nm 2010

Biu đ 2.6: Din bin ch s CPI ca Vit Nam theo tháng giai đon 2008 – 2010
Biu đ 2.7: Din bin t giá USD/ VND trong nm 2008
Biu đ 2.8 : T giá USD/VND ti các NHTM và th trng t do quý II nm 2009
Biu đ 2.9: T giá USD/VND ti các NHTM và th trng t do quý IV nm 2009
Biu đ 2.10: T giá USD/VND bình quân liên ngân hàng và giao dch ti các NHTM
trong nm 2009
Biu đ 2.11: Din bin t giá USD/ VND nm 2010

LI M U

1. Tính cp thit ca đ tài
:
Cuc khng hong kinh t va qua đã và đang khin cho nn kinh t th gii tri
qua mt giai đon ht sc khó khn. Vi đ m ln cùng s hi nhp sâu rng vào nn
kinh t toàn cu, kinh t Vit Nam cng chu nhng tác đng ht sc nng n khin cho
tc đ phát trin chm li, lm phát tng cao, cùng nhiu bt n v mô khác. Trong giai
đon cuc khng hong phát trin cao trào 2008- 2010, ti Vit Nam din bin t giá
USD/ VND luôn là mt đ tài nóng hi và thu hút đc nhiu s quan tâm vi nhng
din bin khó lng, gây xáo đng th trng đc s tip sc ca rt nhiu yu t có
tính đc trng ca nn kinh t Vit Nam. Nhng bt n din ra liên tc và ngày càng
tng cao cng làm cho nim tin ca ngi dân vào VND ngày càng suy gim. Trong
tình hình đó, Ngân hàng Nhà nc Vit Nam vi vai trò là nhà hoch đnh và thc thi
chính sách t giá nhm mc đích n đnh và lành mnh hóa th trng ngoi hi nói
riêng và th trng tin t nói chung đã có nhng quyt sách, bin pháp nhm can thip
và điu tit th trng, gim thiu các tác đng tiêu cc đn nn kinh t nc ta. Thành
công hay tht bi ca các chính sách này tác đng rt ln đn nim tin ca ngi dân
vào đng ni t, cng nh s n đnh trên th trng ngoi hi, góp phn rt quan trng
trong vic gim các tác đng tiêu cc đn nn kinh t vn cng đang lâm “trng bnh”.
Tôi la chn đ tài: “Chính sách t giá hi đoái ca Ngân hàng Nhà nc Vit Nam
giai đon 2008- 2010” vi mong mun có đc mt cái nhìn sâu hn, sát hn t đó đ

xut mt vài ý kin vi mong mun hoàn thin và nâng cao hiu qu vic điu hành t
giá ca Ngân hàng Nhà nc Vit Nam.



2. Mc tiêu nghiên cu:
- H thng li c s lý thuyt v t giá và điu hành chính sách t giá ca Ngân
hàng Trung ng.
- Nhìn li din bin t giá USD/ VND ti Vit nam trong giai đon 2008- 2010
cùng các nguyên nhân, phân tích và đánh giá các chính sách điu hành t giá ca Ngân
hàng Nhà nc Vit Nam trong giai đon này.
-  xut mt s gii pháp nhm nâng cao hiu qu trong vic điu hành chính sách
t giá ca Ngân hàng Nhà nc Vit Nam trong thi gian ti.

3. i tng và phm vi nghiên cu
:
- i tng nghiên cu: Vi vic đng USD đóng vai trò gn nh là phng tin
thanh toán ch yu trong giao dch thng mi gia Vit Nam vi các nc trên th
gii cng nh mc đ ph bin không th chi cãi ca nó trong các hot đng thng
ngày ti Vit Nam, đ tài này xin mn phép ly din bin t giá USD/ VND và Chính
sách điu hành t giá ca Ngân hàng Nhà nc Vit Nam trc nhng din bin trên
th trng ngoi hi làm đi tng nghiên cu chính.
- Phm vi nghiên cu:  tài này tp trung nghiên cu v chính sách điu hành t
giá ca Ngân hàng Nhà nc Vit Nam trong giai đon 2008- 2010 do đây là giai đon
mà cuc khng hong kinh t th gii khin cho nn kinh t Vit Nam ri vào tình
trng ht sc khó khn, tình hình t giá bin đng vô cùng phc tp gây ra nhng bt
n v kinh t v mô rt cn s can thip ca Ngân hàng Nhà nc.

4. Phng pháp nghiên cu
:

Trên c s kin thc nn cùng vi các s liu và thông tin thu thp đc, tác gi s
dng tng hp các phng pháp nghiên cu khoa hc kt hp vi các phng pháp
thng kê, so sánh, phân tích, … đi t c s lý thuyt đn thc tin nhm gii quyt và
làm sáng t mc tiêu nghiên cu ca lun vn.

5. Ý ngha thc tin ca đ tài
:
Thông qua vic phân tích, đánh giá cách thc điu hành chính sách t giá ca
Ngân hàng Nhà nc Vit Nam trong giai đon 2008- 2010, kt hp vi các đc
tính tiêu biu ca nn kinh t Vit Nam, đ tài đ xut các gii pháp nhm giúp cho
vic điu hành chính sách t giá trong thi gian ti hiu qu hn, mang li s n
đnh v giá tr VND và ly li nim tin ca ngi dân vào đng tin ca đt nc
mình.
6. Kt cu ca lun vn
:
Ngoài phn m đu, mc lc, danh mc các ch vit tt, danh mc các bng s liu,
danh mc tài liu tham kho, lun vn gm có 3 chng nh sau:
Chng 1: Tng quan v t giá và chính sách t giá
Chng 2: Thc trng chính sách t giá ca ngân hàng nhà nc Vit Nam trong
giai đon 2008- 2010
Chng 3: Gii pháp nâng cao hiu qu điu hành chính sách t giá ti Vit Nam

1

CHNG 1: TNG QUAN V T GIÁ VÀ CHÍNH SÁCH T GIÁ
1.1 T giá hi đoái:
1.1.1 Khái nim t giá hi đoái và các loi t giá hi đoái:
1.1.1.1 Khái nim:
Trong hot đng thng mi, đu t, vay mn và trao đi quc t gia các
quc gia trên th gii s làm phát sinh nhu cu thanh toán gia các quc gia vi
nhau. Vì hu ht các quc gia đu có đng tin ca riêng minh do đó vic quy đi
giá tr gia các đng tin nhm làm c s cho vic tính toán và thanh toán gia các
quc gia là mt vn đ đóng vai trò quan trng.  vic quy đi din ra thun tin,
t giá ra đi. Có rt nhiu các khái nim t giá hi đoái khác nhau, sau đây là mt
s khái nim ph bin:
- T giá hi đoái là giá c mt đng tin đc biu hin bng mt đng tin khác 
mt thi đim nht đnh và  ti mt th trng nht đnh .
- T giá hi đoái là t l trao đi tin t gia các đng tin.
- T giá hi đoái là s so sánh sc mua gia các đng tin. Do vy ngi ta có th
xác lp đc các t l gia các đng tin ch yu cn c vào tng quan sc mua
ca chúng trên th trng.
- T giá hi đoái là giá c ca mt đn v tin t nc này đc biu hin bng bao
nhiêu đn v tin t nc khác.
Tóm li, dù hiu t giá theo khái nim nào thì thc cht ca t giá hi đoái là
tng quan sc mua gia các đng tin và là mc giá ti đó các đng tin chuyn
đi đc cho nhau.
1.1.1.2 Các loi t giá hi đoái:
Cn c vào nghip v kinh doanh ngoi hi :
- T giá mua vào ( Bid Rate) : Là t giá mà ti đó ngân hàng yt giá sn sàng mua
vào đng tin yt giá.
- T giá bán ra (Ask / Offer Rate) : Là t giá mà ti đó ngân hàng yt giá sn sàng
bán ra đng tin yt giá.

2

- T giá giao ngay ( Spot Rate ) : Là t giá đc tho thun hôm nay nhng vic
thanh toán din ra sau hai ngày làm vic tip theo ( nu không có tho thun khác
thì thng là ngày làm vic th hai ).
- T giá kì hn ( Forward Rate ) : là t giá đc tho thun ngày hôm nay nhng
vic thanh toán xy ra sau đó t ba ngày làm vic tr lên.
- T giá m ca ( Opening Rate ) : Là t giá áp dng cho hp đng giao dch đu
tiên trong ngày.
- T giá đóng ca ( Closing Rate ) : Là t giá áp dng cho hp đng cui cùng giao
dch trong ngày. Thông thng ngân hàng không công b t giá ca tt c các hp
đng giao dch trong ngày mà ch công b t giá đóng ca. T giá đóng ca là mt
ch tiêu ch yu v tình hình bin đng t giá trong ngày.
- T giá chuyn khon ( Transfer Rate ) : T giá chuyn khon s dng cho các giao
dch mua bán ngoi t là các khon tin gi ngân hàng.
- T giá tin mt ( Bank note Rate ) : T giá tin mt áp dng cho ngoi t tin kim
loi, tin giy, séc du lch và th tín dng. Thông thung t giá mua vào tin mt
thp hn t giá bán ra tin mt và t giá bán ra tin mt cao hn so vi t giá
chuyn khon.
- T giá đin hi : Là t giá chuyn ngoi hi bng đin. Ngày nay do ngoi hi ch
yu đc chuyn bng đin nên t giá đc niêm yt  các ngân hàng là t giá đin
hi.
- T giá th hi : Là t giá chuyn ngoi hi bng th ( không ph bin ).
Cn c vào c ch điu hành t giá :
- T giá chính thc ( Official Rate ) (  Vit Nam là t giá giao dch bình quân trên
th trng liên ngân hàng ) : Là t giá do NHTW công b. Nó phn ánh chính thc
v giá tr đi ngoi ca đng ni t. T giá chính thc đc áp dng đ tính thu
xut nhp khu và mt s hot đng khác liên quan đn t giá chính thc. Ngoài ra
 Vit Nam, t giá chính thc còn là c s đ các ngân hàng thng mi xác đnh t
giá kinh doanh trong biên đ cho phép.

3

- T giá phi chính thc ( T giá “ch đen” – Back market Rate ): Là t giá đc
hình thành bên ngoài h thng ngân hàng, do quan h cung cu trên th trng ch
đen quyt đnh.
- T giá c đnh ( Fixed Rate ) : Là t giá do NHTW công b c đnh trong mt
biên đ giao đng cho phép. Di áp lc cung- cu th trng đ duy trì t giá c
đnh, buc NHTW phi thng xuyên can thip. Do đó làm cho d tr ngoi hi
quc gia thay đi.
- T giá th ni hoàn toàn ( Freely Floating Rate ) : Là t giá đc hình thành theo
quan h cung- cu trên th trng. NHTW không h can thip.
- T giá th ni có điu tit ( Manage Floating Rate ) : Là t giá đc th ni nhng
NHTW tin hành can thip đ t giá bin đng theo hng có li cho nn kinh t.
1.1.2 Các nhân t nh hng đn t giá hi đoái:
1.1.2.1 Sc mua ca đng tin biu th qua ch s lm phát :
Sc mua ca đng ni t và đng ngoi t biu th qua ch s lm phát là mt
nhân t quan trng nh hng trc tip ti t giá hi đoái.
Thc cht t giá hi đoái xác đnh trên c s cân bng sc mua gia đng ni t
và đng ngoi t, đó là :
Cân bng sc mua tuyt đi :
T giá = Sc mua đng ni t / Sc mua đng ngoi t
= Mc giá c trong nc / Mc giá c nc ngoài.
Cân bng tng đi :
T giá ti thi đim t = T giá ti thi đim t-1 * Ch s lm phát trong nc
/Ch s lm phát nc ngoài.
Khi d báo t l lm phát cho các thi kì k tip thng da vào mc chênh lch
lm phát hay chênh lch bin đng ca ch s giá ca hai nc có hai đng tin liên
quan. Khng đnh mt điu  nc nào có t l lm phát ln hn nc kia thì đng
tin nc đó có sc mua thp hn. Nu không tính đn các nhân t khác, ch tính
đn yu t lm phát ta có th d báo t l lm phát ca ngoi t đó trong tng lai :

Ví d : 1USD = a VND ( thi đim gc )
4

n kì tính toán có lm phát  M x % và  Vit Nam y %.
T giá kì tính toán 1USD = a VND + a VND( y %- x %)
1.1.2.2 Cán cân thanh toán quc t phn ánh mc cung cu ngoi t ca mt
nc do đó nh hng trc tip ti t giá hi đoái:
Theo quy lut ca quan h cung - cu thì khi có bi thu cán cân thanh toán quc
t s làm cho t giá gim ( ni t lên giá, ngoi t gim giá ) và ngc li khi có bi
chi cán cân thanh toán quc t s làm cho t giá tng ( ngoi t lên giá, ni t gim
giá ).
1.1.2.3 Lãi sut và lng tin cung ng :
Trong c ch th trng, lãi sut và t giá là hai công c quan trng nht trong
vic điu hành chính sách tin t. Chính sách lãi sut và chính sách t giá luôn gn
bó, h tr nhau. Vic đ ra mt chính sách lãi sut hp lí cùng vi vic điu hành
lng tin cung ng phù hp vi nhu cu ca lu thông tin t, phù hp vi tc đ
phát trin ca nn kinh t đó và ch s lm phát s góp phn n đnh sc mua ca
đng tin, là yu t n đnh t giá.
1.1.2.4 Các chính sách kinh t v mô :
Khi Nhà nc có nhng thay đi v chính sách kinh t, xã hi, lp tc s có tác
đng đn các ch s kinh t v mô nh tc đ tng trng kinh t, ch s tiêu dùng,
ch s tht nghip, bi chi ngân sách…iu này cng gián tip nh hng ti t giá.
1.1.2.5 Các yu t tâm lí :
Khi tình hình kinh t, chính tr có thay đi thì tt yu s tác đng đn tâm lí con
ngi khin t giá có th đt bin lên xung trên th trng. Khi có tâm lí lo s t
giá hi đoái tng, ngi ta s tìm cách gm gi, tích tr và đu c ngoi t mnh
làm cho cu ngoi t tng đt bin; đng thi ngi ta tìm cách chy khi loi tin
t mt giá, làm cho ni t càng mt giá và t giá s càng tng cao. Khi lo lng t giá
hi đoái gim s xy ra quá trình ngc li.
Nói chung, tùy theo tình hình, đc thù riêng ca mi nn kinh t mà các nhân t

trên có th nh hng đn t giá theo các mc đ khác nhau. Các nhà qun lý và
5

điu hành chính sách tin t vì th cng cn tùy theo tình hình mà đánh giá, xác
đnh nhân t nh hng ch yu đn t giá ti nc mình đ có nhng bin pháp
phn ng thích hp.
1.2 Các ch đ t giá hi đoái:
1.2.1 Ch đ t giá c đnh:
Mt quc gia thi hành ch đ t giá c đnh tc là neo đng tin ca mình vào
vàng, vào mt đng tin nào đó hoc mt nhóm các đng tin. S duy trì ch đ t
giá c đnh ht sc khó khn, nó đôi khi đòi hi tim lc rt ln t phía chính ph.
Nhìn chung, khi có sc ép gim giá ni t, chính ph s tung d tr ngoi t ra bán
trên th trng ngoi hi. Vic làm này dn đn s thu hp mc cung ni t và tng
cung ngoi t t đó n đnh đc t giá. Tng t nh vy, khi có du hiu làm
tng giá ni t, chính ph s bán đng ni t đ thu ngoi t và kt qu s là n đnh
đc t giá.
Trong ch đ t giá c đnh, NHTW buc phi can thip trên th trng ngoi
hi đ duy trì t giá bin đng xung quanh t giá c đnh (gi là t giá trung tâm)
trong mt biên đ hp đã đc đnh trc. Nh vy, trong ch đ t giá c đnh,
NHTW buc phi mua vào hay bán ra đng ni t nhm gii hn s bin đng ca
t giá trong biên đ đã đnh.  tin hành can thip trên th trng ngoi hi đòi hi
NHTW phi có sn ngun d tr ngoi hi nht đnh. Do mi đng tin quc gia
đu có t giá vi các đng tin khác, do đó, t giá ca mt đng tin có th đc th
ni vi đng tin này nhng li đc neo c đnh vi mt đng tin khác.
1.2.1.1 u đim:
- Ch đ t giá c đnh to thun tin cho vic tham gia kinh doanh và các giao
dch tài chính. T giá luôn c đnh trong sut thi gian k t khi tính toán bt đu
giao dch, cho đn khi kt thúc giao dch, gim bt ri ro v kinh t, nh vy thúc
đy đu t và thng mi quc t.
- To tính k lut cho các chính sách kinh t v mô, thúc đy hp tác quc t.

6

1.2.1.2 Nhc đim:
- T giá c đnh trong thi gian dài thng không th phn ánh đúng sc mua
thc t ca đng tin đó ti nhiu thi đim, t đó kéo theo nhng h qu tiêu cc
ca vic đnh giá kéo dài quá cao hoc quá thp giá tr đng ni t.
- Ri ro t giá vn không đc loi tr, do s điu chnh t giá ca Nhà nc
thng din ra bí mt, d làm phát sinh nn đu c ngoi t, phát trin th trng
ch đen, gây mt n đnh tin t.
- NHTW cn thit phi duy trì mt mc nht đnh v d tr ngoi hi đ có th
can thip th trng khin chi phí v qun lý tài sn s cao.
1.2.2 Ch đ t giá th ni hoàn toàn:
Ch đ t giá th ni hoàn toàn là ch đ, trong đó t giá đc xác đnh hoàn
toàn t do theo quy lut cung cu trên th trng ngoi hi mà không có bt c s
can thip nào ca NHTW. Trong ch đ t giá th ni hoàn toàn, s bin đng ca
t giá luôn phn ánh nhng thay đi trong quan h cung cu trên th trng ngoi
hi. Chính ph tham gia th trng ngoi hi vi t cách là mt thành viên bình
thng, ngha là chính ph có th mua vào hay bán ra mt đng tin nht đnh đ
phc v cho mc đích hot đng ca chính ph ch không nhm mc đích can thip
nh hng lên t giá hay đ c đnh t giá. Ch đ t giá th ni hoàn toàn có các
tác đng tích cc và tiêu cc đn quá trình phát trin kinh t:
1.2.2.1 u đim:
- Vi c ch th ni hoàn toàn, t giá hi đoái s t đng điu chnh đ đm bo
cân bng thng xuyên gia cung và cu ngoi t. Nu mt quc gia có thâm ht
trong cán cân vãng lai, t giá hi đoái s t đng tng lên (gim giá ni t) đ hn
ch nhp khu và khuyn khích xut khu cho đn khi s cân bng ca cán cân
thanh toán đc thit lp li  mc mong đi. Hay nói cách khác, t giá hi đoái th
ni hoàn toàn đm bo cho s cân bng gia cung và cu ngoi t: d cu ln dn
đn s tng lên, trong khi cung ln dn đn s gim xung ca t giá hi đoái. S

t điu chnh ca t giá hi đoái theo tình hình thâm ht ca cán cân thanh toán s
7

tránh cho Nhà nc phi thc hin nhng bin pháp can thip kh d có th gây ra
nhng tác đng tiêu cc đn s phát trin kinh t
- T giá hi đoái th ni hoàn toàn đm bo s đc lp v tin t. Mt trong
nhng lý l ch yu đa ra ng h cho t giá th ni hoàn toàn nói là nó cho phép
mi quc gia thi hành nhng chính sách tin t đc lp, thit lp quyn t ch v
tin t và có th t quyt đnh mc t l lm phát phù hp. Quc gia nào mun gi
t l lm phát  mc thp thì xúc tin nhng chính sách kinh t cht ch t kinh
nghim tng giá tr tin t. Còn quc gia nào thc hin chính sách tin t m rng
thì phi chp nhn t l lm phát cao cng nh s mt giá dn ca đng tin. iu
này hoàn toàn trái ngc di c ch t giá c đnh, các quc gia phi thi hành mt
chính sách tin t ging nhau nu mun gi mt t l lm phát thông thng nhm
duy trì cnh tranh.
- T giá hi đoái th ni hoàn toàn bo v nn kinh t. Mt ý kin na đc đa
ra ng h t giá th ni hoàn toàn là nó có th tránh cho nn kinh t khi nh hng
ca nhng cú sc v giá c t các nn kinh t khác. Nu giá c hàng hoá  nhng
nc khác tng lên, t giá th ni hoàn toàn s t điu chnh mc t giá theo thuyt
ngang giá sc mua, đng tin trong nc lên giá s tránh nh hng ca lm phát t
các nc khác.
- T giá hi đoái th ni hoàn toàn cng c s n đnh ca nn kinh t. Milton
Friedman (1953) đã đa ra mt lun đim có tính thuyt phc cao đ ng h cho t
giá hi đoái linh hot khi cho rng nu đ t giá hi đoái t điu chnh theo bin
đng ca nn kinh t thì s tt hn là c đnh nó và can thip trc tip đn kinh t.
Ông cho rng t giá th ni hoàn toàn d dàng đa đn s n đnh hn t giá c
đnh. Vì t giá hi đoái rt nhy cm và có th lên xung nhanh chóng trong khi giá
c rt khó gim nên nu sc cnh tranh ca hàng ni đa gim thì vic đ t giá hi
đoái tng lên s tt hn là vic c duy trì mc t giá c đnh đ ri sau đó thc hin
vic gim giá ni t nhm tng sc cnh tranh. Nu giá c trong nc gim xung

s kéo theo t l tht nghip cao đ đt mc tin lng và mc giá thp cn thit
cho cnh tranh.
8

1.2.2.2 Nhc đim:
- Ch đ t giá th ni hoàn toàn khin ri ro t giá cao, mc t giá trong tng
lai s không chc chn, điu đó s khó khn cho vic lp k hoch và tính toán giá
c. Nhng h qu v bin đng không chc chn ca t giá có th đc bù tr và
khc phc bng các công c phòng tránh ri ro (nh hot đng mua bán ngoi t k
hn, quyn chn) nhng s gây ra thay đi rt ln trong giá thành sn phm. S t
do hot đng đc lp ca chính sách tin t trong nc có th b lm dng, chng
hn nh chính ph, do không có trách nhim phi ngn chn s mt giá ca đng
tin, nên có th d thc hin vic lm phát qua ngân sách và tin t
1.2.3 Ch đ t giá th ni có điu tit:
Xu th hin nay là nhiu nc thc hin ch đ t giá th ni có điu tit. ây là
mt ch đ hn hp gia ch đ t giá c đnh và ch đ t giá th ni hoàn toàn.
Nhng khác vi ch đ t giá th ni hoàn toàn, ch đ t giá th ni có điu tit
tn ti khi NHTW tin hành can thip trên th trng ngoi hi nhm nh hng lên
t giá. Vi ch đ này t giá đc xác đnh theo c ch th trng và cho phép nó
đc bin đng trong biên đ nht đnh. Nu vt quá biên đ này chính ph thông
qua chính sách tin t đ điu tit nhm gi cho t giá bin đng trong phm vi quy
đnh.
1.2.3.1 u đim:
- T giá vn thay đi linh hot theo cung - cu th trng nhng tng đi n
đnh.
- Các u đim ca t giá th ni hoàn toàn v c bn đc tn dng nhng khc
phc đc nhc đim ca nó.
1.2.3.2 Nhc đim:
- Nhà nc phi thng xuyên theo dõi th trng và sn sàng d tr ngoi t đ
can thip, gây tn kém cho ngân sách Nhà nc.

Có th thy rng mi ch đ t giá đu có nhng u đim cng nh hn ch
riêng do đc trng ca tng ch đ. Vic la chn ch đ t giá ca mi quc gia s
9

ph thuc vào đc đim và các điu kin khác nhau ca tng quc gia vi mc đích
cao nht là tn dng các u đim đng thi hn ch các nhc đim ca mi ch đ
t giá đ có th to điu kin thun li trong vic đt đc nhng thành công trong
điu hành chính sách t giá ca đt nc mình.
1.3 Chính sách t giá:
1.3.1 Khái nim và vai trò ca chính sách t giá:
1.3.1.1 Khái nim:
Chính sách t giá là nhng hot đng ca Chính ph (mà đi din thng là
NHTW) thông qua mt ch đ t giá nht đnh (hay c ch điu hành t giá) và h
thng các công c can thip nhm duy trì mt mc t giá c đnh hay tác đng đ t
giá bin đng đn mt mc cn thit phù hp vi mc tiêu chính sách tin t quc
gia.
1.3.1.2 Vai trò ca chính sách t giá:
- Chính sách t giá là mt b phn hu c ca chính sách tin t liên quan ti
ngoi t và ngoi hi nói chung.
- Chính sách t giá có nh hng đn các mc tiêu kinh t v mô nh : xut
nhp khu, thu hút đu t, vay tr n, li sut tái chit khu…nên nh hng ti lu
thông tin t.
- Chính sách t giá tác đng đn kh nng cnh tranh ca hàng ni đa trên th
trng quc t cng nh bo v các ngành sn xut trong nc.
- Chính sách t giá có tác đng ln đn chính sách dòng chy ngoi t ca quc
gia nh thu hút kiu hi và ngoi t, nh hng ln ti d tr quc gia.
1.3.2 Các công c ca chính sách t giá:
1.3.2.1 Các công c gián tip cu chính sách t giá:
- Lãi sut tái chit khu : Vi các yu t khác không đi, khi NHTW tng mc
lãi sut tái chit khu s tác đng làm tng mt bng lãi sut ca th trng. Lãi sut

th trng tng s hp dn các lung vn ngoi t chy vào làm ni t lên giá. Khi
lãi sut tái chit khu gim s có tác đng ngc li.

10
- Thu quan: Thu quan cao có tác dng hn ch nhp khu. Nhp khu gim
làm cho cu ngoi t gim, kt qu làm cho ni t lên giá. Khi thu quan thp s có
tác dng ngc li.
- Hn ngch: Hn ngch có tác dng làm hn ch nhp khu.Do đó tác dng lên
t giá nh thu quan cao. D b hn ngch có tác dng làm tng tng nhp khu, do
đó có tác dng nh thu quan thp.
- Giá c: Thông qua h thng giá c, Chính ph có th tr giá cho nhng mt
hàng xut khu chin lc hay đang trong giai đon đu ca sn xut. Tr giá xut
khu làm cho khi lng xut khu tng, làm tng cung ngoi t, khin cho ni t
lên giá. Chính ph cng có th bù giá cho mt s mt hàng nhp khu thit yu, bù
giá làm tng nhp khu, kt qu làm cho ni t gim giá.
- iu chnh t l d tr bt buc bng ngoi t đi vi các NHTM : khi ngoi
t khan him trên th trng ngoi hi, NHTW có th tng t l d tr bt buc đi
vi vn huy đng bng ngoi t ca các NHTM làm cho chi phí s dng ngoi t
tng.  kinh doanh có lãi buc các NHTM phi h lãi sut huy đng bng ngoi t,
kt qu là vic nm gi ngoi t kém hp dn hn so vi nm gi ni t, khin cho
nhng ngi nm gi ngoi t phi bán đi ly ni t, làm tng cung ngoi t trên th
trng ngoi hi.
- Quy đnh v mc lãi sut trn kém hp dn đi vi tin gi bng ngoi t: khi
áp dung bin pháp này s khin cho ngi có ngoi t cm thy vic nm gi ngoi
t không hp dn do mc lãi sut trn NHTW quy đnh thp s cân nhc chuyn
sang nm gi ni t.
- Quy đnh trng thái ngoi t ti các NHTM ngoài mc đích chính là phòng
nga ri ro t giá còn có tác dng hn ch đu c ngoi t, làm gim áp lc lên t
giá khi cung - cu ngoi t mt cân đi.
1.3.2.2 Các công c trc tip ca chính sách t giá:

- Mua bán ngoi hi trên th trng: ây là nghip v có tác đng trc tip đn
t giá hi đoái. Nghip v này tác đng đn cung tin trong nc, NHTW đóng vai
trò là ngi mua bán tin t trc tip cui cùng trên th trng liên ngân hàng ti

11
mt mc t giá nào đó.  công c này có hiu qu thì quc gia phi có lng d
tr ngoi hi ln. Khi mà ngoi t trên th trng tha hay thiu nh hng đn giá
tr đng ni t ( quá cao hoc quá thp) thì NHTW tin hành mua vào hoc bán ra
ngoi t nhm điu chnh t giá v mc hp lý theo mc đích ca chính sách điu
hành kinh t trong thi k đó.
- Bin pháp kt hi : Là vic Chính ph quy đnh đi vi các th nhân và pháp
nhân có ngun thu ngoi t phi bán mt t l nht đnh trong mt thi hn nht
đnh cho các t chc đc phép kinh doanh ngoi hi. Bin pháp kt hi đc s
dng trong nhng thi kì khan him ngoi t giao dch trên th trng ngoi hi.
Mc đích chính ca bin pháp kt hi là tng cung ngoi t tc thi đ đáp ng nhu
cu ngoi t cho th trng, hn ch hành vi đu c và gim áp lc phi phá giá ni
t.
- Quy đnh hn ch đi tng đc mua ngoi t, mc đích s dng ngoi t, s
lng mua ngoi t, thi đim mua ngoi t. Tt c các bin pháp này nhm mc
đích gim cu ngoi t, hn ch đu c và tác đng gi cho t giá n đnh.
Nhìn chung, các công c trc tip trên là các bin pháp hành chính không phù
hp vi xu th t do hóa thng mi và tài chính nên các nc trên th gii đang
tin ti loi b, ít s dng mà chuyn sang s dng các công c th trng nhm đt
hiu qu cao hn trong vic điu hành chính sách t giá.
1.4 Kinh nghim điu hành chính sách t giá ti mt s nc trên th gii và
bài hc cho Vit Nam:
1.4.1 Kinh nghim điu hành chính sách t giá ti Trung Quc:
Cuc khng hong tài chính và suy gim kinh t toàn cu đc bt đu t s sp
đ ca th trng bt đng sn t Hoa K do hot đng cho vay di chun gây ra
t gia nm 2007 sau đó lan rng ra toàn th gii. Cuc khng hong đã gây ra tình

trng phá sn hàng lot các ngân hàng, làm suy gim tng trng kinh t các nc
và gây ra tình trng tht nghip.Cuc khng hong này đc coi nh mt “cú sc”
rt mnh ca nn kinh t th gii k t cuc đi suy thoái kinh t th gii 1929-
1933. Các quc gia đã phi hp vi nhau bng cách đa ra các gói kích cu kp thi

12
vi giá tr trên 1000 t USD. n cui 2009, nn kinh t các nc đã có du hiu
hi phc.
Cuc khng hong tài chính và suy gim kinh t toàn cu có nh hng ln đn
nn kinh t Trung Quc và đòi hi nc này có nhng phn ng nht đnh.V chính
sách t giá hi đoái, Trung Quc có nhng thành công nht đnh và khng đnh
đc s phát trin mang tính đt phá trong vic đa Trung Quc tr thành nc có
kim ngch xut khu đng hàng đu th gii (vt v trí đng đu ca c).Trong
điu kin nn kinh t các nc có tc đ tng trng âm, đn ht 2009 ch có 12
nc có tc đ tng trng dng trong đó Trung Quc có tc đ tng trng 8,7%.
Các nhà lãnh đo Trung Quc đã đa ra nhn đnh cuc khng hong tài chính và
suy gim kinh t toàn cu s đa nn kinh t Trung Quc vn đng theo hình ch V
ngha là sau khi chm đáy, nn kinh t s có s phát trin mnh. Chính vì vy Trung
Quc đã coi khng hong là c hi đ chun b cho bc phát trin tip theo. Các
doanh nghip Trung Quc đã tn dng c hi đ mua các loi máy móc, thit b và
nguyên vt liu giá r. c bit là tranh th c hi gim giá toàn cu đ mua các
loi công ngh cao, các thit b thí nghim quan trng nu cha nói là đi mi c
bn tài sn c đnh ti các doanh nghip nhm chun b cho bc phát trin tip
theo. Bên cnh đó tn dng thu nhp ca các nc đang b suy gim mnh, các
doanh nghip Trung Quc đã đy mnh vic xut khu hàng hóa giá r ra th
trng th gii và tng lng ngoi t tích ly lên ti trên 2000 t USD… Trong
quan h thng mi song phng đc bit quan h vi Hoa K, Trung Quc đã đt
đc thng d thng mi khng l 273,1 t USD vào nm 2010. Có th nói, khng
hong tài chính và suy gim kinh t toàn cu đc coi là mi đe da ca các
nc,nhng đi vi Trung Quc khng hong tài chính và suy gim kinh t toàn

cu là c hi ln đ phát trin vt lên và thc t Trung Quc đã đt nhng hiu
qu bt ng: xut khu đng đu th gii, sn xut thép đng hàng đu th gii và
đã vt lên Hoa K v s lng ô tô tiêu th trong nc. Có th nói s mt thng
bng trong nn kinh t toàn cu là điu kin đ nn kinh t Trung Quc thu li,
trong đó chính sách t giá hi đoái đóng vai trò đáng k.