THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM

BO
GIAO nuc
vA
DAo
TAo
' . . .
TRlfdNG
D~I
HQC KINH TE
TP
HO
CHi MINH
•>
=llll~llllt
<

HUYNH
THI
DOAN HANH
0 0
' ? ,
THUC
TRANG VA GIAI
PHAP
• •
,
:l
' ,
PHAT
TRIEN
THI

TRlf(iNG
CHUNG
•
, "
KHOAN VIET NAM
•
Chuyen
ngimh:
Kinh
t~
Tai
chinh-
Ngan
hang
Ma
s6: 60.31.12
" v
,.,
A
LUAN VAN THAC SI KINH
TE
0 0
NgtiOi htibng
dAn
khoa
hqc:
~
' A
PGS.TS.
TRAN

HOANG
NGAN
TP
HO
cHi
MINH-
NAM 2oos
MUCLUC
• •
' •
?.
~
Ldi
md
dan

~
1
Y
nghia
khoa
hQC
Va
thlfc
ti~n
cua
d~
tai. 1
M
d

'
h h'" , ?
d~
'.
1
9c
1c
ng
1en
cuu cua e tal.

D
.:.
,
' h .
h'"
' 2
01
_trfQng
va
p
~m
v1
ng
1en
clfu .
Phudng phap nghieli CUll

2
ChildJJg

1
NHUNG
VAN
nt
cd
BAN
vt
THl
TRlfO'NG
CHUNG
KHOAN
1.1
Khai
ni~m
thi trudng
chung
khoan
: 3
1
2 V
. ' ' h , v ?
h'
' h ' kh , 3
.
a1
tro
va
c uc nang cua t t trlfcJng c ung oan .
1
2

1 V
. ' ?
h'
' h ,
kh
,
~
k' h
,{
3
. .
m tro cua t !
trlfcJng
c
ung
oan
trong nen m te '
1.2.2
Chdc nang
cua
thi tnfdng chdng khoan , 4
· 1.2.2.1
Chtk
nang huy
d(>ng
v6n
d~u
ttf cho
n~n
kinh

t~
4
1.2.2.2
Chdc nang cung cftp kha nang thanh khmin cho cac chdng khoan 5
1.2.2.3
Chuc nang danh gia gia tri doanh
nghi~p
va tinh hinh
n~n
kinh
t~
5
1.2.2.4
Chtk
nang giup Chinh
phu
thtJc
hi~n
cac chinh sach
vi
mo 5
1.3
Nguyen
t~c
ho~t
d(>ng
cua thi tnfdng chdng khoan 5
1.4
Phan
1

o~i
thi trudng chung khoan.

6
1.4.1
Phan
lo~i
thi trudng chtrng
khoan
theo
ccJ
d.u
t6
chdc 6
1.4.1.1
Thi tnfdng
scJ
cftp (Primary market) 6
1.4.1.2
Thi tnfdng
thd
d.p
(secondary
market) 7
1.4.2 Phan
lo~i
theo phudng thuc
t6
chtk
va giao die h 7

1.4.2.1 Thi tru6ng chung khoan
t~p
trung 7
1.4.2.2
Thi trlfdng ban
t~p
trung - thi trudng OTC (the
over-
the - counter) 9
1.4.2.3
Thi tru6ng khong chinh thuc
10
1.5 Hang hoa cua thi tru6ng chung khoan
10
1.5.1 Trai phieu 1 o
1.5.2
c6
phieu
12
1 6 V
. ' ? , h?
h~
h . ' h' '
h,
kh ,
14
.
at
tro cua cac c u t e t am
g1a

vao t 1 trlfdng c ung oan .
1.6.1
Vai tro cua nha nude
14
1.6.2 Vai tro cua doanh
nghi~p
d6i vdi thi tru6ng chung khoan
15
1.
6.
3 Vai tro cac
ca
nhan,
h<?
gia dinh
15
1.6.4 Cac
h~
th6ng
t6
chile tai chinh :
15
1.6.5 Cong ty chung khoan va nha moi gidi chung khoan
17
Ket
lu?n chudng 1 1 7
Chti'dng2:
TIIVC
TR4NG
TINH HINH

HO~T
DQNG CUA
THJ
TRUi1NG
CHUNG KHOAN
VItT
NAM.
2.1 Nhilng thu?n
l<Ji
va
kho khan trong
vi~c
xay
dt;ing
va phat trien thi tru6ng
chdng khoan
Vi~t
Nam
18
2 .1.1 Vai tro cua thi tru6ng chung khoan trong giai
do~n
phat trien kinh te cua
nttdc ta
18
2.1.2 Nhftng thuan ldi :
19
2.1.3. Nhftng kho khan
21
2.2 Nhilng ket qua
d~t

dtf<Jc
cua thi tnfdng chling khoan
Vi~t
Nam sau b6n nam
hoat dong 22
;
.,
2
' ' ' ,
2

1
Ve
cung cau hang hoa 22
2.2.1.1
v~
ho~t
d(>ng
phat himh
va
niem
y~t
c5
phi~u.
tnii
phi~u
22
2.2.1.2
v~
kh6i

lu<jng
va gia
tri
giao dich 25
2.2.1.3
v~
gia
d.
thi
truong 29
2.2.2.
Ho~t
d(>ng
dang ky thanh toan bu tru va luu ky chung khoan
31
2.2.3.
v~
cong b6 thong tin 32
2.2.4. Quan ly niem yth
33
2.2.5. Quan ly va giam sat thi truong 34
2.2.6.
v~
ho~t
d(>ng
tuyen
truy~n
v~
thj truong chung khoan 36
2.2.7

V~
ho~t
d(>ng
di~u
hanh cua TTGD chung khoan Tp.HCM 37
2.2.8
Cac cong ty niem
y~t,
cong ty chung khoan, cac dinh
ch~
trung gian 38
2.2.8.1
Ket
qua
ho~t
d(>ng
cua cong
ty
niem
y~t
38
2.2.8.2
K6t qua
ho~t
d(>ng
ct1a
cong ty chung khoan
39
2.2.8.3 Ngan hang
ch1

dinh thanh toan .42
2.2.8.4
Cong ty quan ly quy .43
2.2.9
Ho~t
d(>ng
quan ly nha nude cua
Uy
Ban chung khoan Nha nude .43
2.3 Danh gia nhl1ng thanh qua
d~t
du<Jc
va nhl1ng
h~n
che con t6n
dQng
cua thj
truong chung khoan
Vi~t
Nam sau b6n nam
ho~t
d(>ng
.45
2.3.1
Nhl1ng thanh qua
d~t
du<Jc
45
' ' ?
2.3.2 Nhl1ng

h~n
che con
tOn
dQng
va nguyen nhan cua no .46
Ket
lu~n
chudng 2 48
(
Chti'diJg
3:
, ? , ,
:l
'
CAC GIAI PHAP PHAT TRIEN
THJ
TRUt1NG
CHUNG KHOAN
VItT
NAM
3.1 Chie'n
ht<;ic
phat
trien
thi
tntong
chung
khoan
Vi~t
Nam

tu
nay
dSn
nam
2010

50
3 2 C r • ? • h r h r •
,l
h' ' h r kh r 52
. ac
g1a1
p ap p
at
tnen
t ! tnfdng c ling oan .
3 .2.1
Roan
thi~n
ddng
b(>
khung phap ly cho
Slf
ho(;lt
d(>ng
cua
thi tn.fdng 52
3.2.2
Thuc
d~y

Slf
hinh
thanh
va
quy
d~u
tlf chung khoan
53
3.2.3
D~y
mcp1h
qua
trinh
cd
ph~n
hoa
nh~m
t(;lo
ra
nhi~u
san phffm cho thi trlfdng 56
3 .2.4
Thuc
d~y
slJ
phat
tri~n
da
d<;1ng
hdn

thi trudng trai
phi~u
57
3.2.5
T6
chuc
tuyen
truy~n,
phd
bi~n
r(>ng
r~H
v~
thi trudng chung
khoan
ra
cong
chung
59
3.2.6
Hi~n
d<;1i
hoa
TTGDCK
Tp.HCM
thanh
Sd
giao dich chung
khoan
: 59

3.2.7
Da
d<;1ng
hoa
nha
d~u
ttt 60
3.2.8 Phat
tri~n
thi trudng OTC 62
,l
3.2.9
Ondinhmoi
trudngvim6
64
3.2.10
D~y
m<;1nh
dao
t(;lo
nhfm
slJ
co
chuyen
mon
cao cho thi trudng 65
K~t
lu~n
chlidng 3 66
,

Ket
I••~n
68
T3.i
li~u
tham khiio 67
Phftn
phq.
lq.c:
Phl;lll;lC
1:
Danh
sach cong ty niem
y~t
Phl;lll;lc 2:
Thong
tin chung khoan niem
y~t
Phl;lll;lC
3: Cac chi s6 tai chinh qua cac nam cua cac cong ty
niem
y~t
Phl;lll;lC
4:
Danh
sach cong ty chung khoan
DANH MUC CAC
TirVIET
TAT
•

?
I. UBCKNN : Uy ban chting khoan Nha midc
2.
TTGDCK Tp.HCM: Trung tam giao djch chting khoan Thanh ph6 H6 Chi Minh
3.
Thi tnfdng OTC : Thi tnfdng chting khoan phi
t~p
trung
4.
CK:
Chting khoan
5.
DNNN:
Doanh
nghi~p
Nha nude
6.
NHCDTT:
Ngan
h~mg
chi dinh thanh toan
7.
TVLK
: Thanh vi
en
luu ky
8.
CtyNY : Cong ty niem yet
9.
CtyCK : Cong ty chung khoan

,
;t
~
DANH MUC CAC BIEU DO
.
Trang
Bi~u
d6
1:
Slj tang tnfdng
v~
s6
ltf<;lng
c6 phieu
va
trai phieu
dtf<;lc
niem yet theo
thai gian 24
gian 24
Bi~u
d6
3:
Ty tr9ng s6
lu<;~ng
CK niem yet
tU
07/2000 - 31112/2004 25
Bi~u
d6

4:
Ty tr9ng gia
triCK
niem yet
tU
thang
07/2000-
31/12/2004 25
Bi~u
d6
5:
Pharr anh s6 luqng
c6
phieu
va
trai phieu duqc giao dich qua cac nam . 28
Bi~u
d6
6:
Pharr anh gia tr(
c6
phieu
va
trai phieu
dV<;Ic
giao djch qua cac nam 28
Bi~u
d6
7:
Ty tr9ng s6 luqng CK giao djch

tU
07/2000 - 31/12/2004 29
Bi~u
d6
8:
Ty tr9ng gia tri CK giao djch
tU
thang 07/2000 - 31/12/2004 29
B
· 1
d~9Chl"
·'y
Id
h
h'".
31
1eu
o : so
g1a
n- n ex t eo t
<:11
gtan .
1
'
~
~
LCfiM(iDAU
Y nghia khoa
hQC
va

thtj'c
ti~n
CUa
d~
tai.
Trong b6i canh kinh
t~
hi~n
nay,
m<)t
nen kinh
t~
phat tri€n
dn
dinh va ben
vllng
t~t
y~u
cftn phai du'qc cac
b<)
ph~n
cua thi tru'dng tai chinh h6 trq
m<)t
each
d~c
h;tc.
Cac
b<)
ph~n
cua

thi
tru'C1ng
tai chinh bao g6m: thi
tru'C1ng
tien
t~;
cung ling
ngu6n
v6n
ng~n
h~n
cho nen kinh
t~,
thi
tru'C1ng
v6n con
gQi
Ia
thi tru'dng v6n dai
h~n,
thljc
hi~n
cung ling nhu
cftu
v6n dai
h~n
cho
n~n
kinh
t~,

no bao g6m thi
tru'C1ng
th~
chftp, thi
tru'C1ng
cho thue tai chinh
va
thi
tru'C1ng
chung khoan. Trong do thi
tru'C1ng
Chung khoan
la
m<)t
b<)
ph~n
quan trong nhftt cua thi
tru'C1ng
tai chinh, do
d~c
tinh thljc
hi~n
huy
d<)ng
nhilng ngu6n v6n trong
xa
h<)i,
t~p
trung thanh nhilng
ngu6n

v6n
ldn tai
trq
dai
h~
cho doanh
nghi~p
dftu
tu'
phat tri€n san xuftt kinh
doanh, cho chinh
phu thljc
hi~n
cac
ffil;IC
tieu kinh
t~
Xa
h<)i,
dftu
tu'
Xay
dljng
CcJ
Sd
h~
t~ng

Ben
c~nh

do thi
tru'C1ng
chung khoan con mang
l~i
l~i
ich cao
hcJn
cho
cong chung
d~u
tu'
thong qua
k~t
qua san
xu§.t
kinh doanh cua
d<?anh
nghi~p
hay tlf
k~t
qua quan ly dieu
ti~t
co
hi~u
qua
n~n
kinh
t~
cua Chinh Phu.
Ml}.c

dich nghien
cll'u
ciia
d~
tai
V di
d~c
di~m
huy
d<)ng
ngu6n v6n trung va dai
h~n
phl;IC
Vl;l
cho nhu
C~U
d~U
tu'
phat tri€n kinh
t~
cua thi tru'dng chung khoan, nen
vi~c
hinh thanh va phat tri€n
cua thi tru'dng co y
nghia vo cling quan trQng d6i vdi nu'dc ta;
m<)t
qu6c gia dang
trong
qua trinh
h<)i

nh~p
va phat tri€n, nhu cftu v6n d€
dftu
tu'
khoa
hQC,
cong
ngh~,
ling
d1;1ng
ti~n
b<)
ky
thu~t
la
r§.t
ldn. Tuy nhien, tli khi thi
tru'C1ng
chung khoan nu'dc
'
ta di vao
ho~t
d<)ng
cho
d~n
nay' no chu'a
th~t
slj phat huy du'qc Ia
m<)t
c6 xe huy

2
d(}ng
rn(}t
hi<jng
v6n kh6ng
16
nh~rn
phl;lC
Vl;l
nhu
C~U
d~u
hf
CUa
n~n
kinh
t@.
Qua
hdn b6n narn thi tnfdng di
viw
ho<;tt
d()ng ben
c<;tnh
nhung thanh qua
d<;tt
du<Jc
trong
budc
d~u
t<;to

l~p
thi tnfdng , co khong it nhiing vudng
rn~c,
h<;tn
che lam cho thi
tnfdng luon rdi vao
tr<;tng
thai
tr~rn
l~ng,
thieu bong dang
va
slj hang hai cua cac
nha
d~u
tu tharn gia. Do
v~y,
vi~c
nghien cliu,
d~
xufrt
cac giai phap gop
ph~n
rnang
l<;ti
SlJ
phat tri€n
b~n
VUng
cho thj trudng chung khoan nude

ta
~0
y nghia
VO
cung
quan trQng. Qua do phat huy
du<jc
d~c
tinh
v6n
co cua thi tnfdng chung khoan, huy
d(}ng
v6n
trung
va
dai
h<;tn
phl;lC
V\1
nhu
C~U
phat tri€n kinh
t@
mldc ta dang trong
giai
do<;tn
cong
nghi~p
hoa
va

hi~n
d<;ti
hoa
hi~n
nay.
D6i
ttfqng va
ph~m
vi nghien
cd'u
D~
tai
t~p
trung nghien cuu
v~
chung khoan
va
thi tnfdng ·chung khoan nude
ta, due ket nhung thanh qua
d<;tt
du<jc
va
nhung
h<;tn
che con t6n dQng sau hdn b6n
narn
v~n
hanh thi tnfdng. Qua do
d~
xufrt cac giai phap gop

ph~n
thuc
dffy
thi tnfdng
phat tri€n hdn,
t<;to
ra don
bffy
viing
ch~c
cho
slJ
phat tri€n kinh te ·
dfrt
nude.
Phtf<fng
phap nghien
cd'u
D~
tai
du<jc
nghien cuu
d1Ja
vao phudng phap duy
v~t
bi~n
~hung,
ket
h<Jp
vdi

cac phudng phap t6ng
h<jp,
phan tich, danh gia cac tai
li~u
thu
th~p
co lien quan den
n()i
dung nghien cuu cua
d~
tai.
3
Chudngl:
NHiJNG
vAN
DE
c<1
BAN.:vE
THI TRU<1NG CHUNG
KHOAN
•
1.1 Khai
ni~m
thj trliifng
chUn.g
khoan.
Thi tnfdng chtlng khmin la
ncli
cac chtlng khoan
du<;5c

phat. hanh va trao ddi.
Thi tnfdng chtlng khoan la m()t
b()
ph?n cua thi tnfdng v6n do
d~c
tinh cua chtlng
khoan
trong
vi~c
huy d()ng v6n dai
h~;m.
Hang hoa giao dich tren thi tnfdng chtlng khoan la
c6
phH~u,trai
phi~u
va m()t
s6 chtlng khoan khac co thdi
h~.m
tren m()t nam. Cac trai
phi~u
c6
thdi
h~n
dudi m()t
nam
Ia
hang hoa tren thi tnfdng
ti~n
t~.
1.2 Vai tro

va
chuc nang ciia thj trliifng
chUn.g
khoan.
1.2.1
Vai tro ciia thj trtiifng chting khoan trong
n~n
kinh
t~.
. .
Tqo wfn cho ndn kinh
ti
qu6c dan:
Trong
cd
ch~
kinh
t~
thi tnfdng, quan
h~
cung
d.u
hang hoa kh6ng
ch1
t6n
t'}.i
ddn thufm rna no da lam
xufrt
hi~n
va phat

tri~n
quan
h~
v~
ti~n
va
v6n,
nh~m
cung
tlng v6n
tu
ch6 thua v6n
d~n
ndi co nhu
c~u.
Nhu
c~u
nay ngay cang phat
tri~n
da
d~ng
va
phtlc
t~p,
d~
dap
Vng
no cac c6ng
ClJ
tai chinh thu?n

l<;ji
nh~t
d~
thljc
hi~n
giao luu v6n do chinh la
c6
phi~u
va trai
phi~u.
Hai c6ng
ClJ
tai chinh nay da lam
cho thi trlfdng chtlng khoan tr6 thanh trung tam thu hut ngu6n v6n nhan r6i tu
t~t
ca
m<;>i
thanh
ph~n,
m<;>i
t~ng
ldp trong xa
h(}i,
tC].O
nen
m(}t
ngu6n
vOn
khdng
16

tai
tr<;j
cho
n~n
kinh
t~.
4
Tgo didu ki¢n cho
ccic
doanh nghi¢p stt
dJfng
win linh hoqt han
va
c6 hi¢u
qua han.
Khi c6 nhu
dm
md
r(>ng
quy mo slm xuftt kinh doanh, doanp.
nghi~p
c6
th~
tlj
phat hanh cac
lo:;ti
chung khoan viw thi tntdng
d~
huy
d(>ng

v6n,
ngli\5c
l:;ti
khi chua
CO
Cd
h(>i
san
XUftt
kinh doanh, chung khoan
CO
th~
dlf\5C
dlj
trU
nhlf titi san, thong
qua thi trlidng n6
dli\5c
chuy~n
thrum
ti~n
m~t
khi c6 nhu d.u.
Qua
vi~c
mua ban
c6
phi~u,
trai
phi~u

cac doanh
nghi~p
c6
th~
xam
nh~p
I§:n
nhau,
hay c6
th~
sap
nh~p,
md
r(>ng
nhd vao
vi~c
mua ban
c6
phi~u
tren: thi tntdng chung
khoan. ·
C6ng
Clf
dcinh
gia doanh nghi¢p
va
dif doan tllang lai
Nha
dftu
tli c6

th~
danh gia vi
th~
cua
m(>t
doanh
nghi~p
thong qua gia ca,
l\5i
tuc cac chung khoan cua doanh
nghi~p
tren thi tntdng chung khoan, cac doanh
nghi~p
dang
ho:;tt
d(>ng
t6t, la cac doanh
nghi~p
kinh doanh c6
l\5i
nhu~n
hi~u
qua
sti dqng v6n
cao. Tuy nhien
v§:n
c6 nhung
c6
phi~u
c6

c6
tuc khiem t6n nhung
v§:n
c6 gia
tri
thi trlidng cao la do doanh
nghi~p
d6 c6 nhieu hua hyn trong tudng lai
v~
cong
ngh~,
v~
ling dvng
ti~n
b(>
ky
thu~t
va se mang
l:;ti
muc
l\5i
nlm~
cao nen
cftn
m(>t
lli\5ng
v6n ldn
d~
l:;ti
tU

l\5i
nhu~n
nh~m
phqc vq cho nhu
cftu

dftu
tli trong
hi~n
t:;ti.
1.2.2
Chuc
nang ciia thj
trti'O'ng
chti'ng khoan.
•'
1.2.2.1
Chuc
nang
huy
d()ng van
dftu
tti cho
n~n
kinh
t~
Slj
ho:;tt
d(>ng
cua thi trlidng chung khoan

t:;to
ra
m(>t
cd
ch~·
dich
chuy~n
v6n
tu
ndi du thua
d~n
ndi
thi~u
hqt v6n. Thong qua
vi~c
mua ban chl!ng khoan, Chinh
5
phu, chinh quyen dia phtfdng, cac doanh
nghi~p
co th€ huy
d<)ng
dlf<Jc
m<)t
llf<jng
v6n ldn phvc vv cho
dftu
tlf
kinh
t~
hay cho nhu

d.u
chung cua
xa:h<)i.
1.2.2.2 Chuc nang cung
c~p
kha nang thanh khoan cho cac chlfug khoan.
Day
1i1
y~u
t6 gay cho nha
dftu
w stj
h~p
dful,
vi khi co nhu
cftu
tien
m~t
hQ
co
th€
dem chung khoan dang
n~m
git1
mua ban trao d6i tren thi trudng.
1.2.2.3 Chuc nang danh gia gia trj doanh
nghi~p
va
tinh hinh
n~n

kinh
t~.
Thong qua chi s6 gia chung khoan tren thi tnfdng ngtfdi ta co
th~
danh gia vi
th~,
gia
tri
doanh
nghi~p
hay tinh hinh kinh
t~
dang tang trudng hay suy giam, hoqt
d<)ng
dftu
ttf san
xu~t
kinh doanh dang
di~n
ra soi n6i hay
ti~n
tri€n i
c;tch.
1.2.2.4 Chuc nang ghip Chinh phii thtfc
hi~n
cac chinh sach
vi
mo.
Thong qua thi tnfdng chung khoan, Chinh phu co th€ mua va ban trai
phi~u

Chinh phu
nh~m
tqo
ngu6n bu
d~p
khi tham hvt ngan sach, qminJy
lc;tm
phat. Chinh
phu cling co th€
sil
dvng m9t s6 cong cv nhli lai
su~t,
thu~
nh~m
dinh httdng
dftu
tv,
dam bao stj phat tri€n can
b~ng
cho nen kinh
t~.
1.3 Nguyen tile
ho~t
d()ng
ciia thj trtfifng chting khoan
Cac
nguyen
t~c
hoqt
d<)ng

cua thi trtfdng chung khoan nhli sau:
Nguyen
t~c
trung gian:
nh~m
dam bao cho cac
loc;ti
chung khoan giao dich
tren thi trtfdng la nhting chung khoan thtjc,
h<Jp
phap va
nh~m
bao
v~
l<ji
ich cua
ngtfdi
ti~t
ki~m
va
dftu
tlf,
giup
hQ
tranh
bi
llta
gqt
ho~c
bi

sai
lftm
khi khong co stj
hi€u
bi~t
gia
tri
cua chung khoan rna
hQ
co nhu
cftu
mua ban hay trao d6i.
Nguyen
t~c
d~u
gia:
dV<Jc
thtjc
hi~n
dvdi ba hinh thuc la
d~u
gia trtjc
ti~p,
d~u
gia gian
ti~p
va
d~u
gia
tt,t

d<)ng.
Nguyen
t~c
nay dam bao cho
thi
trlidng chung
6
khoan co tinh chftt
hj
do cao,
sv
bi~n
d()ng
cua
thi tnidng
phv
thu(k
chu
y~u
vita quy
lu~t
cung
dm
himg hoa tren thi tnidng.
-
Nguyen
t~c
cong khai: Nguyen
t~c
nay quy dinh

tfrt
ca
cac
ho<';tt
d()ng tren thi
tnidng chung khoan
d~u
phai duqc cong khai cho
tfrt
ca
ffiQi
nglfdi tren
phlf<5ng
ti~n
thong tin
d<';ti
chung.
1.4
Phan
Io~i
thj trliifng chung khoan.
1.4.1
Phan
lo~i
th! trliifng chung khoan theo
cO'
cftu
t6
chuc
·.

Thi tnidng chung khmin phan
lo<';ti
thea
c<5
cfru
t6
chile ciuqc chia thanh hai
lo<';ti
tbi tnidng: tbi trlfdng
S(j
cfrp
va
tbi trlfdng thu
cfrp.
1.4.1.1 Thj trliifng
sO'
cftp
(Primary market)
La
n<5i
phat hanh
l~n
d~u
cac chung khoan ra cong chung, ·
nh~m
dua vao thi
tnidng san phfim
huy d()ng v6n
CUa
cac

d<5n
vi phat hanh, hay tbi tnidng
S(j
cfrp
chl
ho<';tt
d()ng
mua
ban
c6
phi~u,
tnii
phi~u
mdi phat hanh
l~n
d~u
nh~m
mvc dich huy
d()ng them v6n
d~u
tu.
Trang
thi trudng
s<5
cfrp,
h~
th6ng ngfm hang
d~u
tu
va

cac
c<5
quan moi gidi
chung khmin dong m()t
vai
tro
vo cung quan trQng,
hQ
la nhifng ngu6i trung gian
giup cho ngudi co
ti~n
nhan r6i
va
ngudi co
nhu
c~u
v6n
ti~n
t~
d~n
vdi nhau. Cac
t6
chuc nay tlf
vfrn
cho
C(j
quan phat hanh chung khmin nen phat
hanh
lo<';ti
chung

khocin nao, s6
llf<Jng
nhu
th~
nao, thdi
h<';tn
bao lau vao thdi
diim
nao thi co lqi nhfrt
cho ngu6i phat hanh chung khoan.
7
1.4.1.2 Thj trtidng
thrr
dip
(secondary market)
Thi tni6ng sd
c~p
la ndi
di~n
ra cac
ho~t
d()ng
mua ban chrlng khoan da phat
hanh,
t~i
day cht!ng khoan tro thanh hang hoa kinh doanh,
m()t
· Io~i
hang hoa
d~c

bi~t.
Cac cht!ng khoan co
thi
du<Jc
mua
di
ban
l~i
nhi~u
lfrn
vdi gia
ca.
khac nhau,
ho~t
d()ng
mua ban
di~n
ra tren thi trlidng nay khong lam tang them quy
mo
v6n,
khong
thu hut them ngu6n tai chinh mdi. Tuy nhien
nh6
vao
ho~t
d()ng
cua
thi
trlidng da
t~o

nen tinh thanh khmin cho cac cht!ng khoan,
gi
up
cho cac cht!ng khoan
co
thi
d~
dang chuyin ddi thanh
ti~n
m~t
khi ngu6i
n&m
gilt no
co
nhu
cfru.
Nhu v?y
thi trlidng
sd
c~p
cang
ho~t
d()ng
soi ndi cang
t~o
di~u
ki~n
cho thi trlidng tht!
c~p
phat triin, lam tang

ti~m
nang huy
d()ng
v6n cho
n~n
kinh
t~.
1.4.2 Phan
lo~i
theo phtiong
thrrc
tfi
chU'c
va
giao djch.
Thi trlidng cht!ng khoan phan
lo~i
theo phudng tht!c
t6
cht!c va giao dich
du<Jc
chia thanh hai
lo~i
nhu sau:
1.4.2.1 Thj tnfdng
chtfn.g
khmin
t~p
trung
Day la thi tru6ng cht!ng khoan

co
t6
cht!c,
vi~c
thljc
hi~n
giao dich mua ban
cht!ng khoan thong
qua
So
giao · dich cht!ng khoan,
di~n
ra
t~i
san giao die
h.
So
giao
dich cht!ng khoan la
cd
quan phvc vv cho
ho~t
d()ng
mua ban chllng khoan. Vi v?y,
no la ndi
g~p
ga cua cac nha moi gidi cht!ng khoan
di
thlidng
lu<Jng,

d~u
gia mua
ban cht!ng khoan. Ngoai ra, So giao dich cht!ng khoan con
co
d~c
diim
la khong co
, ? ' ,
hang hoa va khong co ngu6i ban cuoi cung rna chl
co
nhilng nha
:moi
gidi. a hau het
cac nude chling khoan
d~u
dli<Jc
ky goi
t~i
ngan hang, ngan hang se mo cho khach
h~mg
m()t
tai khmin
gQi
la tai khoan luu ky cht!ng khoan, nen khi mua ban chling
khoan chi
cfrn
thong qua ngu6i moi gidi.
8
•
Thong qua Sd giao dich chling khmin

tM
d.
IDQi
ngudi
co
thi
n~m
du<Jc
t~t
ca thong
tin
v~
chl s6 chung khmin,
v~
tinh hinh cung
d.u
chung
khocin;
·v~
chinh sach tin
dvng va lili
su~t
cua nha nude, thong tin
v~
cac cong ty
c6
ph~n
tham gia vao thi
tntdng,
di~u

nay
co
y nghia vo cung quan
trQng
d6i vdi ngudi
mu~
ban chung khoan
trong
vi~c
quy~t
dinh nen mua, ban vao thdi
diim
nao, vdi gia ca la bao nhieu.
Cac hinh thuc
t6
chuc Sd giao dich chung khoan ph6
bi~n·
hi~n
nay tren
th~
gidi g6m co:
T6
chuc dudi
d~ng
m9t "Cau
l~c
b9": day
Ia
hinh thuc
t6

chuc co tinh
tlJ
phat
va ph6
bi~n
vao th6i ky
dfru
mdi
xu~t
hi~n
thi
tnt6ng chung khoan
t~p
trung. Cac
thanh vien cua cau
l~c
b9
bfru
ra H9i D6ng qulm tri va H9i d6ng quan tri
bfru
ra ban
di~u
hanh "Cau
l~c
b9", nha nude khong can
thi~p
vao
t6
chuc
cua"Cau

l~c
b9".
r6
chuc dudi
d~ng
nhu m9t cong ty
c6
phfrn:
co cac thanh
~!en
Ia
cac cong ty
moi gidi chung khoan,
ho~t
d9ng theo
lu~t
cong ty
c6
phfrn
va chiu sv ghim sat cua
. m9t
eel
quan chuyen mon
do
Chinh phu
l~p
ra. Cac thanh vien
bfru.:ra
H9i d6ng quan
tri, va H9i d6ng quan tri

bfru
ra Ban
di~u
hanh. H9i d6ng quan tri co
thffm
quy~n
ban hanh qui
ch~
t6
chuc va
ho~t
d9ng cua Sd giao dich chung khoan theo quy dinh
cua phap
lu~t,
du<Jc
k~t
n~p
va khai trlt thanh vien, cho phep
lm;ii
chung khoan nao
du<Jc
y~t
gia
di
giao dich
t~i
day.
r6
chuc dudi
d~ng

cong ty c6
phfrn
nhung co sv tham gia quan tri va
di~u
hanh cua Nha nude, Nha nude
n~m
quy~n
quan tri cong ty.
Hinhthuc
nay phu
h<Jp
nhM
d6i vdi cac qu6c gia mdi thanh
l~p
Sd
giao dich chung
khoat1,.
vi
co slj tham gia
cua Nha nude se
h~n
ch~
du<Jc
nhung tac d9ng tieu cljc cua thi
trVdng
chung khoan,
9

·~
·.

•;
ddng thdi con
t~o
di~u
ki~n
thu~n
lqi cho S6 giao dich
ho~t
d(>ng
d~t
hi~u
qua cao
hdn.
1.4.2.2 Thj trtidng ban
t~p
trung-
thj
truO'ng
OTC (the
over-
the - counter)
Day
Ia
thi tnfdng rna cac cong ty moi gidi chung khoan ·ihlJc
hi~n
cac giao
dich qua
h~
th6ng
di~n

tho~i
va
may tinh da
dli<Jc
n6i
m~ng
vdi tai ca cac thanh vi en
kh~p
trong ca nude.
D{jc didm cua thj truilng
OTC
thi
hi?n
nhu
sau:
OTC khong phai la thi tnfdng
hi~n
hftu nen khong co vi tri trung tam.
Quan ly thi trlidng OTC la
hi~p
h(>i
cac nha kinh doanh chung khoan qu6c
gia, chiu trach
nhi~m
ban hanh
IDQi
quy
ch~
ho~t
d(>ng

CUa
thi tnfdng va giam sat
vi~c
thi hanh cac quy
ch~
do.
Thanh vien cua OTC phai la thanh vien cua
hi~p
h(>i.
M6i cong ty chung khoan thanh vien cua OTC chuyen
m"iia
ban
m(>t
s6
lo~i
chung khoan nhat dinh va phai thlidng xuyen
n~m
gift
m(>t
s6 higng nhat dinh cac
lo~i
chung khoan nay.
.
·."
. .
Cac
lo~i
cong ty tren OTC: cong ty bao lanh phat hanh chuyen ban cac chung
khoan mdi phat hanh, cong
ty trai

phi~u
chuyen ban trai
phi~u
chihh phu va cac dia
phlidng, cong
ty giao djch moi gidi - mua ban cac
lo~i
chung khoan tren thi trlidng
OTC (tru trai
phi~u)
va nha moi gidi trung gian.
Cac cong ty tlj ra gia mua ban rna
hQ
co
thi
chap
nh~n
du<jp
va cling la ngudi
thljc
hi~n
cac
l~nh
giao dich do.
10
Cac
lo<;ti
chung khoan
du<Jc
giao dich tren thi trlfdng chua dang ky yth gia

t<;ti
m(>t
S6 giao djch chung khoan niw, phfrn ldn day
Ia
cac
lo<;ti
chung khoan mdi ph:it
hanh
lfril
dfru.
*
Ccic
each
yit
gia
tren thj trllilng OTC.
Y~t
gia
ch~c
ch~n:
la gia s.ln sang mua
va
ban vdi s6
lu<;jng
da
du<;jc
xac dinh
va da cong b6.
Gia
y~t

gia
phl}
thu(>c:
la gia co
th~
thudng luQng
du<Jc,
gia d6ng y
thu~n
mua
ban chua hinh thanh.
Gia yet c6
g~ng
d<;tt
du<;jc:
la each ra gia d6i vdi nhifng
lo~i
chung kho:in cua
cac cong
ty
n<;j
nfrn
nhi~u
va
dang
bi
danh gia
l<;ti.
1.4.2.3 Thj trtiifng khong chinh
thti'c.

Day
la hinh thuc giao dich mua ban chung khoan 6
bfrt
eli ndi dau va
bfrt
ky
hie nao,
do cac nha moi gidi hay chinh cac nha s6 hifu thljc
hi~n.
Day
la
lo<;ti
thi
trlfdng xufrt
hi~n
dfru
tien trong ljch sti hinh hanh
va
phat
tri~n
cua thi trudng chung
khoan, no la cd s6
d~
hinh thanh thi trlfdng
t~p
trung va tiep theo. la thi trlfdng phi
t~p
trung.
1.5
Hang

boa ciia thj trtiifng chti'ng khoan.
··:.·
Hang hoa tren thi
tru<5rig
chung khoan bao g6m
c6
phi~u
v~·trai
phi~u
1.5.1 Trai
phi~u
Trai
phi~u
la chung chi vay v6n, chung
nh~n
ngu<5i
s6 h\tu trai
phi~u
(trai
chu) da
cho ngudi phat hanh trai
phi~u
vay
m(>t
s6
ti~n,
trong
m(>t
thdi gian
nhfrt

dinh vdi muc lai
suM
da dinh . Khi tdi
h<;tn
thanh toan se tra
l<;ti
trai
phi~u
cho
ngu<5i
11
phat himh
di
nh~n
l.;ti
v6n va hii. Tuy theo trai phieu quy dinh rna
Hii
co
thi
nh~n
tung ky hay
nh~n
m¢t
lftn
khi dao
h.;tn.
Theo hinh thuc phat hanh, trai phieu co hai
lo.;ti:
Trai phieu v6 danh: kh6ng ghi ten
ngu<5i

chu trai phieu tren trai phieu hay
tren s6
ngu<5i
phat hanh. v di
lo.;ti
trai phieu nay
vi~c
trao d6i mua ban
r~t
de dang,
kh6ng cftn thu
tl;lC,
phap ly rlfdm
ra,
ai cung
CO
quy~n
Sd
hftu va
du<Jc
thanh toan
theo dling quy dinh.
Trai phieu ky
danh: la trai phieu tren do co ghi ten va dia
·chl
nglfdi chu sd
hifu, d6ng
th<5i
ten va dia chl nay cling
du<Jc

ghi vao s6 cua ngudi phat hanh. Trai
phieu ky
danh kho
chuyin
nhu<Jng,
den ngay
nh~n
l.;ti
trai chu se
du<Jc
ngudi
d.;ti
ly
gdi
td
sec tra cho khoan lai do.
Can cu vao phudng thuc
t6
chuc phat hanh, trai phieu
du<Jc
chia thanh hai
lo.;ti:
Trai phieu c6ng ty: do cac c6ng ty phat hanh vdi
ffil;lC
dich huy d¢ng v6n cho
dftu
tlf
phat triin. Khi co nhu cftu v6n ldn
phl;lC
Vl;l

cho cac
ffil;lC
tieu co tinh
ch~t
dai
h.;tn
nhu xay dlJng nha may mdi, d6i mdi c6ng
ngh~,
day
chuy~n
~an
xu~t.

cac c6ng
ty
c6 phftn hay cac doanh
nghi~p
nha nude phat hanh trai phieu
_thay
c6
phieu khi
kh6ng
mu6n
phat hanh
lo.;ti
chung khoan nay neu
th~y
kh6ng co
l9.i
cho minh.

Trai phieu Chinh phu va chinh
quy~n
dia phudng la s6
n<J·.cua
Chinh phu hay

·
chinh
quy~n
dia phudng phat hanh va
dlf<Jc
bao dam chi tra qua ngan sach nha nude.
Lo.;ti
trai phieu nay con
du<Jc
gqi la c6ng trai, trai phieu kho
b.;tc
P,ay
trai phieu chinh
rhu.
Khi ngan sach xay ra slj tham
h1;1t
hay Chinh phu mu6n huy d¢ng ngu6n
ti~n
nhan
rBi
trong cac tftng ldp dan
CU
nh~m
phl;lC

V\l
ffi\lC
dfch
dftu
tlf
kinh
t~
hay xay dljng
.:
·.
12
cd sd
h<;t
tftng, khi do tnii
phi~u
chinh phu
du<jc
phat hanh d€ vay
n<j
trong va ngoai
nude. Khmin
illl;lC nay
du<jc
thanh toan
b~ng
ngan sach qu6c gia.
1.5.2 c6
phi~u
La
chung chl

dftu
tu v6n, no xac
nh~n
phftn hun cua nglidi sd hliu
c6
phi~u
trong cong ty
c6
phftn. Ngudi sd hilu
c6
phi~u
du<jc
gQi
la
c6
dong, la chu sd hilu
v6n va co trach
nhi~m
v~
m?t phap ly trong
ph<;tm
vi v6n gop.
c6
dong
du<jc
rut v6n
ra
khoi cong ty
b~ng
each

tn1I<;ti
c6
phi~u
cho cong ty,
c6
dong
du.~c
chia lai theo
ty
~~
v6n gop
va
CO
nghia
Vl;l
chia xe rui ro
n~U
cong ty g?p phai.
c6
phi~u
co cac
lo<;ti
sau:
c6
phi~u
thlidng: con
du<jc
gQi
la
chung khoan v6n,

la
gi~y

chung
nh~n
phftn
hun cua nglfdi
n~m
giil
c6
phi~u
do trong cong ty. Ngudi
chu_::sd
hilu
c6
phi~u
thudng
du<jc
gQi
la
c6
dong,
du<jc
quy~n
bftu
ell
H<)i
d6ng quan tri
\ra
bo

phi~u
biiu
quy~t
nhilng
v~
d~
chinh cua cong ty.
c6
phi~u
thudng co hai
d~c
diim
la
quy~n
doi hoi cu6i cung va trach
nhi~m
hilu
h<;tn.
+
Quy~n
doi hoi cu6i cung, nghia la cac
c6
dong thlidng·
fa
d6i
tlf<jng
dung
sau cung trong
t~t
ca d6i

tli<jng
doi hoi d6i vdi tai slm va
l<ji
tuc
c~~
cong ty.
HQ
chl
du<jc
chia nhilng gi con
l<;ti
sau khi chi tra cho
t~t
ca cac d6i
tlf<jng
.khac nhu cd quan
thu~,nha
cung
c~p,
trai chu va chu
n<j
khac khi cong ty bi
pha
san. Trudng
h<jp
cong ty dang
ho<;tt
d<)ng
co
hi~u

qua
hQ
chl
du<jc
chia
l<ji
tile
sau.'
khi tra lai va
n<)p
thu~
l<ji
tile.
+ Trach
nhi~m
hilu
h<;tn:
nghia la khi cong ty bi pha san,
cd
dong chl co
thi
bi
mftt phftn hun cua
hQ
rna thoi.
•
~
0
13
Hftu

h~t
cac c6
phi~u
thudng
d~u
d11Qc
~n
dinh
m~nh
gia,
m~nh
gia nay khong lien
quan tnjc
ti~p
d~n
gia thi tnfdng cua c6
phi~u
do. D6i vdi c6
phi~u
khong co
m~nh
gia thudng danh cho sang
l~p
vien cong ty,
lo~i
c6
phi~u
nay co
d~c
diim

la chl
du<jc
hudng
hii
khi cac c6 dong da
du<jc
chia lai.
c6
phi~u
uu dai la
lo~i
c6
phi~u
vua co
d~c
diim
la
chJ~g
khoan v6n va
chung khoan
n<j.
c6
phi~u
uu dai
du<jc
tn1
m()t
khoan
lQi
tuc

~6
dinh
h~ng
nam
nhung khong
d11Qc
quy~n
bftu
eli
H()i
d6ng
qm1n
tri. Ngoai ra c6
phi~u
11u
dai cling
bi
x~p
h~n
chi tra sau trai
phi~u
khi cong ty
bi
pha san.
•.
c6
phi~u
uu dai
duQc
hu6ng nhltng

quy~n
uu tien sau: · <
7
san.
.)?
+
Du<jc
huong
m()t
muc
lQi
tuc c6 dinh hang nam.
+
D11Qc
11u
tien chia c6
tile
trudc c6
phi~u.
+
Du<jc
1iu tien phan chia tai san con
l~i
trudc c6
phi~u
khi cong ty bi pha
·
Tuy nhien ngudi mua c6
phi~u
uu dai khong

du<jc
quy~n
bo
ph~~u
bftu
H()i
d6ng
'
quan tri va cac
v~n
d~
chinh cua cong ty. v
di
nhltng
d~c
diim
rien~
nhu
v~y
nen gia
thi trudng cua c6
phi~u
1iu dai khong dao d()ng len xu6ng nhieu nhu c6
phi~u
thudng.
c6
phi~u
uu dai co cac
lo~i
nhu sau:

+
c6
phi~u
1iu dai khong luy
k~
lai: nghra la trong tnfdng
h~p
cong ty lam an
thua
16,
c6
tuc khong
du<jc
chi tra thi phftn c6
tile
nay khong
d11Qc
chi
tra
n~u
trong
nhltng nam
ti~p
theo cong ty
ho~t
d()ng
co lai.
, .

'

·,
14
+
c6
phieu co luy ke laj: la
lo~i
c6 phieu uu daj
du<;jc
quy~p.
c()ng d6n c6 tuc
du<;jc
hudng cua nam nay neu cong ty khong co
ti~n
tnt
hii
sang nam tiep theo
d@
du<;jc
tra, hay se
du<;jc
tnt vao m()t nam
m1o
do neu cong ty co
ti~n.
Neu cong
ty
nQ
qua
nhi~u
nam cong ty

phcl.i
danh
ti~n
laj
d@
tra trudc het cho nhftng khmin
nQ
c6
tile
con
l~i
do, ke den mdi chia laj cho c6 phieu thudng.
+
c6
phieu uu dai
dl.f
phan: d6i vdi
lo~i
c6
phieu
mly
ngudi chu sd hftu
du<;jc
hudng them khmin
c6
tile
d~c
bi~t
ngoai c6 tuc da
duQc

cong b6 , khi c6 tuc
c6
phieu thudng
vuQt
qua
m()t
luQng
ti~n
nhfrt
dinh.
+
c6
phieu uu dai khong
dl.f
ph§.n:
la
lo~i
c6
phieu uu
dai"
chl
du<;jc
hudng
c6
tuc uu dai rna khong
du<;jc
hudng them phan
l<;ji
tuc nao neu cong ty kinh doanh co
hi~u

qua cao.
+
c6
phieu lfu dai
du<;jc
chuy@n
d6i:
lo~i
c6
phieu nay cho phep chu sd hftu
c6
phieu
chuy@n
d6i no thanh m()t s6
luQng
nhftt dinh
c6
phieu :thudng. Gia ca thi
tnidng cua
lo~i
c6
phieu nay thudng dao d()ng
nhi~u
hem
cac
lo~i
c6
phieu khac vi
no
g~n

li~n
vdi
c6
phieu thudng.
+ c6 phieu
lfu
dai co
th@
thu h6i:
lo~i
c6
phieu nay quy dinh cong ty co
quy~n
thu h6i bftng each b6i hoan m()t s6
ti~n
nhftt djnh, c()ng them
m()t
kholm
thudn& nhftt djnh
cho chu
Sd
hftu no.
1.6 Vai tro ciia cac chii
th~
tham gia vito thi trtidn.g chll'ng khoan.
1.6.1
Vai tro ciia nha
ntiO'c
Nha
nude tham gia vao thi tnidng chung khoan vdi vai tro

t6
chile va quan ly
ho~t
d()ng cua thi trudng, nhftm dam bao cho thi tnidng
ho~t
d()ng
tr~t
tlj cong bftng
va
dung
lu~t
phap, dam bao
quy~n
lQi
cho nha dau W. Ben
c~
do,
Nha
nude con
15
gop ph§n
t.:,w
h~mg
hoa cho thi tnfdng thong qua
vi~c
phat
h~mh
trai
phi~u,
nh~rn

ffil;lC
dich can d6i ngan sach hay thljc thi chfnh sach
t<li
chfnh qu6c gia thong qua thi
tnfdng.
1.6.2 Vai tro ciia doanh
nghi~p
dBi
vOi
thj trtid'ng chll'ng khmin.
Cac doanh
nghi~p
dong
rn()t
vai tro quan trong d6i vdi thi tnfdng chung
khoan, vi doanh
nghi~p
lit
rn()t
trong cac chu th€
t<:,tO
san phfun,
h~mg
hoa cho thi
tnfdng, d6ng thdi vua la nhung khach hang cua thi tnfdng.
T~t
ca
cac
lo<:,ti
hinh

doanh
nghi~p
d@u
co th€ tharn gia vao thi tnfdng, trong do cong ty
c6
ph~n
chi~rn
vi
d~c
bi~t
quan trQng vi no
t<:,to
ra hang hoa cho thi tnfdng sd
c~p
d€ huy d()ng v6n
phl;lC
Vl;l
cho san
XUftt
kinh doanh,
Va
ho<:,tt
d()ng rnua ban chung khoan tren thi
tnfdng thu
c~p
nh~m
rnl;lc
dich tim
ki~rn
lQi

nhu~n.
Cac doanh
nghi~p
ho<:,tt
d()ng
kinh doanh co
hi~u
qua la sue hut
r~t
ldn
di
thu hut cac ngu6n
ti@n
nhan r6i tharn
gia
vao
thi
tnfdng, vi khi do nhung nha
d~u
tti tin
r~ng
hQ
co kha nang
nh~n
dti<;jc
lQi
tuc
nhi@u
hdn.
1.6.3 Vai tro cac ca nhan,

hq
gia dinh.
Ca
nhan
va
h()
gia dinh nhung khach hang thljc
thl;l
cua thi tnfdng chung
khoan,
hQ
la ngudi rnua chung khoan quan
trQng
nh~t
nh~rn
ki~rn
lQi
tile cho khoan
ti@n
ti~t
ki~rn
cua rninh hay htidng chenh
l~ch
gia trong
ho<:,tt
d()ng rnua ban chung
khoan
.
HQ
co th€ tharn gia rnua ban trljc

ti~p
hay gian
ti~p
thong qua cac quy
d~u
tti.
1.6.4 Cac
h~
thBng ttl chuc bli chinh
Cac
t6
chuc
t6
chuc tharn gia vao thi tnfdng chung khoan co
thi
gQi
hQ
la
nhung nha
d~u
tu chuyen
nghi~p,
bao g6rn cac t6 chile nhu sau:
16
Ccic
cong ty bao hiim, cac quy huu tri, cac quy
d~u
tu, cac
h<;jp
tac xa tin

dvng khi tham gia
vito
thi
trudng chung khoan vdi tu each vua
hl
ngudi mua, vua
hl
ngu6i ban chung khoan
nh~m
mvc dich tim
ki~m
l<;ji
nhu~n.
Day
hl
cac
t6
chuc
co
thi
thlfc
hi~n
cac
nghi~p
vv tren thi tru6ng chung khoan vdi
chuy_en
man
cao,
di@u
nay dam bao an toan cho cac khoan

ti~t
ki~m
cho cac
t~ng
ldp dan cu.
T6
chuc tai chinh dong
m<)t
vai tro quan trong d6i vdi
slf
phat triin cua thi
tru6ng chung khoan
phcli
ki
d~n
la cac ngan hang thudng
m~;ti.
Cac ngan hang
thudng
m~i
co
thi
phat hanh
c6
phi~u
hay trai
phi~u
di
phvc vv cho kinh doanh
kinh doanh

v6n cua minh. Khi
t6
chuc nay phat hanh chung khoan nhilng nha
d~u
tl1
co
v6n
ki~n
thuc
it
oi
v@
thi trudng chung khoan
du<;jc
an tam hdn
v@
khoan
ti~t
ki~m
cua minh khi tham gia mua chung khoan cua
t6
chuc nay. Chinh
vile
do
cac
ngan hang thudng
m~i
la d6i
tu<;jng
cung ling tudng d6i ldn

lu<;jng
ldn hang hoa cho
thi tru6ng
sd
cftp.
Khi cac doanh
nghi~p
mu6n phat hanh chung khoan thi ngan hang thudng
m~i
con thljc
hi~n
cac dich vv nhu tu
vfrn
phat hanh hay lam
d~i
ly phat hanh chung
khoan. Ben
c~nh
do
ngan hang thudng
m~i
con cung
cfrp
cac dich vv nhu mua ban
chung
khoan, bao
h<?
chung khoan, thu h6i v6n,
nh~n
lai chung khoan thay cho

khach hang, tu
vfrn
mua ban chung khoan cho d6i
tu<;jng
co
nhu
c~u.
Khi
du<;jc
ngan
hang
cung
cftp
cac djch vv nay ngudi sti dvng phai tra
m<)t
khoan hoa h6ng
1~
phi.
Cac ngan hang thudng
m~i
co
thi
thljc
hi~n
cac djch vv nay song song vdi cac djch
vv ngan hang
hay thanh
l~p
t6
chile rieng trljc

thu<)c
ngan hang
di
ho~t
d<)ng.
17
1.6.5 Cong ty chung khoan va nha moi
giOi
chung khmin.
Cac cong ty chung khoan
Ia
cac cong ty
ho~t
d<')ng
trong nganh cong
nghi~p
Chung
khoan vdi cac
nghi~p
VlJ
chinh nhli bao lanh phat hrum, moi gidi chung khoan
va
tlJ
doanh.
Nha moi gidi chung khoan la nhung ngudi trung gian
thu~n
tuy,
hQ
ho~t
d<')ng

nhu
cac
d~i
ly
cho nhung ngudi mua ban chung khoan. Chuc nang cua nha moi gidi
la lam phli hqp nglidi
mua vdi nglidi ban va con dam bao cho cac chung khoan dang
giao
dich tren thi trudng
la
nhung chung khoan thtjc,
nh~m
bao
v~
lqi ich cho nha
d~u
tli
khi
hQ
co it hi€u
bi~t
v~
thi trlidng.
Kit
Jujn chti'dilg 1:
Trong chlidng nay, tac gia trinh bay khai quat nhung vftn
d~
cd ban
v~
thi

trudng chung
khoan. Thi trudng chung khmin thljc
hi~n
chuc nang
la
kenh huy
d<')ng
v6n trung va dai
h~n
phlJC
VlJ
cho nhu
C~U
d~U
tli phat tri€n kinh
t~
thong qua hai
lo~i
hang hoa chu
y~u
la
c6
phi~u
va trai
phi~u,
no giup cho cac doanh
nghi~p
phtfdng thuc
sli
dvng v6n linh

ho~t
va co
hi~u
qua hdn, no
t~o
di~u
ki~n
cho cong
chung
d~u
tv gia tang khoan
ti~t
ki~m
hay
d~u
tli cua minh. Thi· trlidng
ho~t
d<')ng
tren nguyen
t~c
bao
v~
lqi ich cho cong chung
d~u
tu, dam bao tinh minh
b~ch,
cong
khai va tinh tlj do hoa cua thi trlidng. Cac chu th€ tham gia vao thi. trudng dong
m<')t
vai tro khac nhau nhling cling h6

tr<;j
cho
Slj
phat tri€n dang
bQ
·::cua
thi trlidng va
cling co lqi
khi tham gia vao thi trlidng.
) c '

:)
~-
·;
::
\.'.\
c
.o
no
.
uc;•
,C!
C
'l
fUf':i··l
Ti~
TP.HCM
r:;_~~rxl~j~
~v)~~~JEN
,,., ,

~
18
Chti'lfilg
2:
THlfC TRANG TINH HINH HOAT
• • •
D6NGCUATHITRlf~NGCHUNG
. . .
, "
KHOAN
VIETNAM
.
•
2.1 Nhifng
thu~n
IQi
va kho khan trong
vi~c
xay dtfng va phat
tri~n
thj trtiifn.g
chtf.ng
khoan
Vi~t
Nam.
2.1.1 Vai
tro ciia thj
trtfifn.g
chtf.ng

khoan trong giai
do~n
phat.·tri~n
kinh
t~
ciia
nude
ta.
Nhu chung ta da biet thi tntdng chung khoan la
m()t
b()
ph~n
cua thi tntdng
v6n,
Ia
thi tn.t6ng huy
d()ng
v6n dai
h~n
phvc vv chu yeu
v~
v6n cho
dftu
tu kinh
te.
Thi trudng v6n
ho~t
d<)ng
co
hi~u

qua la
d<)ng
hjc thuc
d~y
cac doanh
nghi~p
dftu
tu
md
r()ng
san
xufrt
kinh doanh,
t~o
nhi~u
gia tri san
ph~m
cho xa
h<)i,
giai quyet
nhi~u
cong an
vi~c
hlm cho ngudi lao d()ng,
di~u
nay d6ng nghia
.vdi
slj ph6n vinh
cua
m()t

qu6c gia. Vi
v~y,
khi thi tntdng chung khoan
du<Jc
ra ddi va phat
triin
nose
t~o
ra
m<)t
kenh huy
d<)ng
v6n kh6ng
16,
t~o
di~u
ki~n
thu~n
l<Ji
cho
nhi~u
ngudi sli
dvng v6n
dftu
tu.
Trong b6i canh nude ta
hi~n
nay,
m<)t
dfrt

nude co
n~n
kinh te dang phat
triin,
quy mo san
xufrt
cua
hftu
het cac doanh
nghi~p
con nho be, cong
ngh~
l~c
h~u,
chinh vi le do rna
vi~c
h<)i
nh~p
va
c~nh
tranh vdi khu vljc va the gidi cua cac doanh
nghi~p
trong nude con
rfrt
h~n
che. Ben
c~nh
do,
vfrn
d~

giai
quy~t
cong an
vi~c
lam
cho thi trudng lao
d<)ng
trong nude khong con la m6i quan
Him
cua
m<)t
ca nhan nao