NGUYỄN ĐÌNH NHẬT
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
ng, 05/ 2014
ĐẠI HỌC SƢ PHẠM – ĐHĐN
KHOA VẬT LÍ
NGHIÊN CỨU TỔ CHỨC DẠY HỌC TÍCH HỢP
THEO HƢỚNG GIÁO DỤC MÔI TRƢỜNG
TRONG CHƢƠNG TRÌNH VẬT LÍ THCS
tài:
NGUYỄN ĐÌNH NHẬT
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
GIẢNG VIÊN HƢỚNG DẪN: T.S LÊ THANH HUY
ĐẠI HỌC SƢ PHẠM – ĐHĐN
KHOA VẬT LÍ
ng, 05/ 2014
NGHIÊN CỨU TỔ CHỨC DẠY HỌC TÍCH HỢP
THEO HƢỚNG GIÁO DỤC MÔI TRƢỜNG
TRONG CHƢƠNG TRÌNH VẬT LÍ THCS
tài:
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các số liệu,
kết quả nghiên cứu nêu trong khóa luận là trung thực, được các đồng tác giả
cho phép sử dụng và chưa từng được công bố trong bất kỳ một công trình nào
khác.
Sinh viên
NGUYT
LỜI CẢM ƠN
Lời đầu tiên tác giả xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến TS. Lê Thanh Huy đã
trực tiếp hướng dẫn tôi trong quá trình làm khóa luận.
Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu Trường Đại học Sư phạm, Ban
Chủ nhiệm Khoa Vật lí, cùng Quý thầy giáo, cô giáo đã giảng dạy, tận tình chỉ
dẫn, tạo mọi điều kiện tốt nhất cho tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên
cứu tại Trường.
Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, bạn bè đã luôn động viên,
giúp đỡ, dành nhiều tình cảm, chia sẻ những khó khăn để tôi hoàn thành khóa
luận.
Sinh viên
NGUYT
1
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU 3
1. Lí do ch tài 3
2. Lch s v nghiên cu 4
3. Mc tiêu c tài 5
4. Gi thuyt khoa hc 6
5. Nhim v nghiên cu 6
ng nghiên cu 6
7. Phm vi nghiên cu 6
tài 7
9. Cu trúc khóa lun 7
a khóa lun 7
NỘI DUNG 8
Chƣơng 1 CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ GIÁO DỤC MÔI TRƢỜNG VÀ PHƢƠNG
PHÁP TÍCH HỢP GIÁO DỤC MÔI TRƢỜNG 8
1.1. lí lun v giáo dng 8
1.1.1. Khái niệm môi trường 8
1.1.2. Giáo dục môi trường là gì? 10
1.1.3. Mục tiêu giáo dục môi trường trong trường học 11
1.1.4. Các nguyên tắc thực hiện giáo dục môi trường trong trường học 11
1.1.5. Các phương pháp giáo dục môi trường trong trường học 13
1.1.5.1. Phương pháp động não 13
1.1.5.2. Phương pháp thảo luận nhóm 13
1.1.5.3. Phương pháp học tập theo dự án 13
1.1.5.4. Phương pháp hoạt động thực tiễn 13
1.1.5.5. Phương pháp tham quan, điều tra, khảo sát 13
1.1.5.6. Phương pháp nêu gương 14
1.1.5.7. Phương pháp giải quyết vấn đề cộng đồng 14
lí lun v y hc tích hp giáo dng 14
1.2.1. Tích hợp là gì? 14
1.2.2. Khái niệm về phương pháp dạy học tích hợp 14
1.2.3. Mục đích của phương pháp dạy học tích hợp 15
1.2.4. Những căn cứ của việc lựa chọn phương pháp tích hợp trong giáo dục môi
trường 16
1.2.4.1. Căn cứ nội dung chương trình 16
1.2.4.2. Căn cứ trên mối liên hệ liên môn học 16
1.2.5. Cách tiếp cận tích hợp giáo dục môi trường trong trường THCS ở nước ta
17
2
1.2.6. Phương pháp tích hợp giáo dục môi trường trong dạy học vật lí 17
1.2.6.1. Thiết kế một giáo án giáo dục môi trường 17
1.2.6.2. Mẫu giáo án giáo dục môi trường trong môn Vật lí THCS 19
KT LU 20
Chƣơng 2 THIẾT KẾ CÁC BÀI DẠY VẬT LÍ TÍCH HỢP GIÁO DỤC MÔI
TRƢỜNG 21
ng ni dung giáo dng qua dy hc vt lí ng THCS . 21
2.1.1. Nguyên tắc lựa chọn nội dung tích hợp giáo dục môi trường trong dạy học
vật lí 21
2.1.2. Nguyên tắc lựa chọn phương pháp giáo dục môi trường trong dạy học vật lí
22
2.1.3. Các định hướng nội dung tích hợp giáo dục môi trường trong dạy học vật lí
THCS 22
2.2. Thit k các bài dy vt lí THCS tích hp giáo dng 60
2.2.1. Quy trình thiết kế bài dạy tích hợp giáo dục môi trường 60
2.2.1. Quy trình thiết kế bài dạy tích hợp giáo dục môi trường 60
2.2.2. Triển khai thiết kế bài dạy theo các định hướng nội dung tích hợp giáo dục
môi trường được chọn 61
2.2.3. Giáo án vật lí THCS được thiết kế theo hướng tích hợp giáo dục môi trường
(Bài “Hiện tượng khúc xạ ánh sáng”- Vật lí 9). 63
2.2.4. Tin trình dy hc 72
Kết luận chương 2 79
Chƣơng 3 THỰC NGHIỆM SƢ PHẠM 80
3.1. Ma thc nghim 80
3.2. Nhim v ca thc nghim 80
ng thc nghim 80
3.4. Ni dung thc nghim 80
c nghim 81
3.6. Kt qu thc nghim 81
3.6.1. Nhận xét tiến trình dạy học 81
3.6.2. Đánh giá kết quả thực nghiệm sư phạm 82
KT LU3 88
KẾT LUẬN 89
TÀI LIỆU THAM KHẢO 91
3
MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
thc hin công nghip hóa - hic và tip cn nhanh chóng
vi nn khoa hc công ngh cao, trong nhi mi giáo dt
t nhim v quan trng i s i mng b v m
ny hy hng tích
hp là mt trong nh thành xu th trong vinh ni dung
dy hc ca các môn hc ng ph thông. Vic thc him tích hp
có vai trò quan trong nhc và phm cht ci h
trang b cho hc sinh nhng kin thc cn thit trong thc t cuc sng và giáo dc
các em nhn thn v bng xung quanh.
Trong quá trình dy hc, các ni dung giáo dc tích hp cho hc
c c th trong tng môn hc. Ví d c tích hp
s dng tit kim, hiu qu trong môn hóa hc; giáo dc tích hp gii tính
trong sinh hc hay giáo dc bo v c bit, dy hc
ng tích hp bo v ng là mt v cc nghiên cu. Bi vì,
ng ca chúng ta hi tàn phá nghiêm trng, s phá v cân bng
n mng.
V giáo dc áp dng c th cho hc sinh tt c các bc
hc trong hu ht các môn hc bit là môn Vt lí. ,
Vt lí là môn hc gn lin vi thc t cuc s c có vai trò quan
trng, cung cp cho hc sinh mt h thng kin thc v u hình
thành hc sinh nhng k c khoa hc.
Th c t dy hc môn Vt lí ng Trung h hin nay
vc chú trc. C th là v giáo d
c lng ghép trong các tit hc mt cách h thng và phù hp. Vì vy, nhiu em
c bo v ng xung quanh. Thin phi t chc
dy hc tích hp giáo dt lí Trung h
quá trình dy và hc môn vt t hiu qu ng thi hình thành và bng cho
các em ý thc bo v ng.
4
Chính vì nhng lí do trên, chúng tôi ch u t chc dy hc
tích hng giáo dt lí Trung h
nghiên cu nhm góp phn nâng cao ý thc bo v ng cho hc sinh.
2. Lịch sử vấn đề nghiên cứu
Xu th tích ht hin c ta t rt sm, t nha th k
u nghiên cu v dy hc tích hn nay vn ch
c ph bin rng rãi. Trong thi gian gy hc tích hp nói chung và dy
hc tích hp giáo dc B Giáo
di hu tài liu nói v v này,
tài li bàn v mt khia c
- D án VIE/95/041.1998. Giáo dng ng ph thông Vit
Nam: Các mu hong giáo dng ng THCS. Hà Ni. B
n ca Liên Hip Quc và DANIDA. Tài li
c các b môn Sinh hc và Hóa h giáo dng cho hc sinh
THCS.
- Xavier Roegiers (1996). Khoa hm tích hp hay làm th phát
tri c ng. Cun sách này cung cp rt nhiu thông tin v lí
thuyt tích h to các bài ging tích hp nhm phát tric
ca hng.
- Hng Thái, Tài ling dn dy hc tích hp trong dy hc lch
s ng ph thông.
- PGS.TS Nguyi, Bài gim tích hp: lí thuyt và
vn d
- Tp chí khoa hc xã h giáo dng s IV/95 ca Trung
tâm khoa hc xã hi thành ph H Chí Minh. Tài lic s cp thit
phgiáo dng trong h thng giáo dc qu cn hin
trng giáo dng mt s ng trung hc phân ban. Tuy nhiên tài li
ng bài, t th trong các môn.
5
- p giáo dc giáo dc bo v ng trong dy hc ni dung
sinh h thc vt, Sinh h
- nh, tài liT
c bo v .
y, vic tích hp giáo dc bo v ng c quan tâm. Tuy nhiên
vic nghiên cu vn d mi dng li mt s c, Lch s,
Hóa ha lí, Giáo dc công dân.
Trong b môn Vt lí, có mt s
- tài nghiên cu cng, Xây dng thí nghim vt lí ng (2005 -
2006), Ch nhim: ThS. Trnh H-
- Giáo dc bo v ng trong môn Vt lí THPT, tài liu tp hun ca
B GD & i - Phan Th Lc - Nguy p - Trn Th
- Nguyn Trng Su.
- Lun dm tích hp trong dy hc mt s kin thc
v t nhân nguyên tp 12 nhm nâng cao chng giáo dc h
Thanh Hà, PGS.TS Nguyi.
- LuT chc hong nhn thc cho hng tích hp giáo
dng trong dy - hc Vt lí m Th Ngc Bình, TS. Phan Gia
Ni dung tích hp trong giáo dc vt lí nói chung và tích hp giáo dc môi
u công trình nghiên cu. Nh n nào cung cp
lí lun dy hc tích hp giáo dng trong b môn V
tài này, hoc là nghiên cu quá rng, hoc là ch nghiên cu c th
cu h cp sâu,
c bit là vic thit k hong dy hc ct lí THCS. Vì th, theo
tài này là rt cn thit.
3. Mục tiêu của đề tài
- H thng ng ni dung giáo dng trong dy hc
vt lí ca B
6
- Thit k c các bài hc vt lí THCS ng tích hp giáo dc môi
ng.
4. Giả thuyết khoa học
Nu vic dy hc tích hp giáo dc áp dng trong ging dy
Vt lí THCS thì s nâng cao tính tích cc, i s hng thú hc tp cho hc sinh.
T ó, các em s d dàng tip thu kin thc thông qua thc t ch không phi chp
nhn lí thuyy hc này còn giúp các em phát huy tính sáng
to trong hc tp. Sau khi hc, các em có th vn dng nhng kin th gii
quyt các v v bo v ng xung quanh.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên c lí lun v giáo dngp.
- Nghiên c lí lun ca vic tích hp giáo dng qua dy hc vt lí
THCS.
- Nghiên cu n trình vt lí THCS, t xut mt s nh
ng trong ni dung tích hp giáo dng.
- Xây dng các bài ging môn vt lí THCS có ni dung tích hp giáo dc môi
ng
- Thc nghi t qu ca vic t chc giáo dng
trong dy hc Vt lí THCS.
6. Đối tƣợng nghiên cứu
Hong t chc dy hc tích hp giáo dng trong vt lí
THCS.
7. Phạm vi nghiên cứu
- Mt s ni dung thut lí THCS.
- Tp trung ch yu ng THCS thuc huyn Hòa Vang, thành ph
ng, c th ng THCS Nguyn Hng Ánh, huyn Hòa Vang, Thành ph
ng.
7
8. Phƣơng pháp nghiên cứu đề tài
- u lí thuyt
+ Nghiên cu các bài vit, tp chí v tích hp giáo dng.
+ Nghiên cu các tài ling dn vic tích hp giáo dng qua dy hc.
+ Nghiên cu nsách giáo khoa Vt lí THCS.
- u thc tin
+ Khai thác tài lin tích hp giáo dng qua dy hc vt lí.
+ Thit k bài ging.
+ Lp phiu tra.
- c nghim
+ Dy thc nghim.
+ u bit ca hc sinh v giáo dng sau gi hc.
9. Cấu trúc khóa luận
Ngoài phn m u, kt lun, tài liu tham kho và ph lc, khóa lun có 3
Chƣơng 1. lí lun v giáo d ng p
giáo dng trong dy hc môn vt lí THCS.
Chƣơng 2. Thit k các bài dy hc vt lí tích hp giáo dng.
Chƣơng 3. Thc nghim
10. Đóng góp của khóa luận
- Cung c lí lun v vic tích hp giáo dc bo v ng trong dy hc
vt lí THCS.
- Cung c lí lun v vic chn n tích hp bo
v t lí THCS.
- Cung cp quy trình thit k bài dy hc vt lí có tích hp giáo dng
a.
8
NỘI DUNG
Chƣơng 1
CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ GIÁO DỤC MÔI TRƢỜNG VÀ PHƢƠNG PHÁP
TÍCH HỢP GIÁO DỤC MÔI TRƢỜNG
1.1. Cơ sở lí luận về giáo dục môi trƣờng
1.1.1.
Hin nay có rt nhiu quan nim v ng, mt trong nhng quan ni
c trình bày trong u 1, Lut Bo v ng ca Vit Nam. Trong Lut có
nêu rõ: "ng bao gm các yu t t nhiên và yu t vt cht nhân to quan h
mt thit vi, có ng ti sng, sn xut, s tn
ti, phát trin ci và thiên nhiên."
ng là tp
hp tt c các yu t t nhiên và xã hi, ng ti
n các hong sng c m, sinh
vt, xã hi và các th ch[12]
y, ng bao gm các yu t t nhiên và yu t vt cht nhân to
có quan h mt thit vi, có ng ti sng, sn
xut, s tn ti, phát trin ci và thiên nhiên.
Mng ca mt khách th bao gm các vt chtu kin hoàn cnh, các
u ki này hay các
hong ca khách th din ra trong chúng.Theo chng sng ca
c chia thành các loi:
ng t nhiên bao gm các nhân t t lí, hoá hc, sinh
hc, tn ti ngoài ý mun cng ít nhiu chng ca con
t tri, núi sông, bin c ng, thc v t,
ng t th xây dng nhà ca, trng
ci các loi tài nguyên khoáng sn cn cho sn
9
xut, tiêu th ng hoá các cht thi, cung cp cho ta c
gii trí, làm cho cuc si thêm phong phú.
ng xã hi là tng th các quan h gii vng
lut l, th ch, cam knh các c p
Quc, Hip hc, quc gia, tnh, huy t
nhóm, các t chc tôn giáo, t chng xã hng hot
ng ca ci theo mt khuôn kh nhnh, to nên sc mnh tp th thun li
cho s phát trin, làm cho cuc sng ci khác vi các sinh vt khác.
i ta còn phân bit khái ning nhân to, bao gm tt c
các nhân t i to nên, làm thành nhng tin nghi trong cuc s
máy bay, nhà , công s, các khu v, công viên nhân to
ng là tt c các nhân t t nhiên và xã hi
cn thit cho s sinh sng, sn xut ci
c, ánh sáng, cnh quan, quan h xã hi
ng ch bao gm các nhân t t nhiên và xã hi
trc tip liên quan ti chng cuc si. Ví dng ca hc sinh
gng vi thy giáo, bn bè, ni quy cng, lp h
nghing, t chc xã hi vu l
tc, làng xóm vi nh truyn mic
công nhp vi lut pháp, ngh nh, thông
nh.
Tóm lng là tt c nh sng
và phát trin.
10
Sơ đồ 1.1: Vai trò của môi trƣờng.
1.1.2. Gg là gì?
Khái nim giáo dng xut hin rt s
nim này mc s dng nhim giáo dc
chính thc công nhn ti Hi ngh Liên chính ph v u tiên
ti Thn.
"Giáo dục môi trường là một quá trình thông qua các hoạt động giáo dục chính
quy và không chính quy nhằm giúp con người có được sự hiểu biết, kỹ năng và giá trị
tạo điều kiện cho họ tham gia vào phát triển một xã hội bền vững về sinh thái".
Mc a giáo dng nhm vn dng nhng kin th
các hong gi gìn, bo t s dng mt cách bn vng cho c th h
hin t Giáo dng phi là mng xuyên, xuyên
su to chi mt ý thc v ng. Nó cung cp nh
giáo viên, hc tip xúc vi nhng vn ng hin nay. T t
c bn thân có th bo v và ci thing xung quanh.
Ngay t thp k 70, giáo dc môi thng trung hc ph
thông nhin nh tích hp
giáo dng xut hin c ta.
Không gian sng
ci
Chng các
ngun tài nguyên
thiên nhiên
Chng các
ph thi
i to ra
và cung
cp các ngun
thông tin
MÔI
NG
11
[5]
Mc tiêu giáo dng ng có nhim v c bit quan trng
giúp hc sinh:
- Nhn thc vai trò ci vi cuc sng ca chúng ta.
- Ting v ng.
- Phát trin nhng k o v gìn gi ng.
- Tham gia tích cc vào nhng hong bo v ng.
Các mc tiêu c th là:
Về kiến thức: Giúp hc sinh hic:
- Khái nim môi ng, các thành phn cng.
- ng dân s ng.
- Khai thác kt hp vi tái to tài nguyên.
- S dng tit kim các ngun tài nguyên.
- S ô nhing hin nay.
- Các bin pháp bo v ng.
Về thái độ - tình cảm
- Có tình cng xung quanh.
- c, bo v di sn
- Phi nhng làm tn hng.
1.1.4. Các nguyên tc thc hin giáo dng hc
hc
[16].
- Xeng trong tính tng th: t nhiên - nhân to, công ngh - xã
hi.
- Giáo dc liên tc, lâu dài cho mi la tung liên ngành.
12
- Tu kin i hc honh vic hc ti ra quynh,
chu trách nhim v nhng quy
- Gn s nhy cm, nhn thc v ng, các k i quyt v vi
t tui và cng riêng ci hc.
- i hc phát hin nhng du hiu và nguyên nhân thc s ca các s
c ng.
- Nhn mnh s phc tp ca các v ng; do vy, cn hình thành li
i quyt v.
- Tn d ng hc t i vi vic dy - hc v môi
ng, nhn mn các hong thc tin và nhng kinh
nghim trc tip ci hc.
Các nguyên tc c th giáo dng cp THCS
Giáo dng trong các môn hc ng THCS có vai trò quan tri
vi vic hình thành ý thc bo v ng cho hc sinh. Vì th, vic giáo dc vn
này cn có nhng nguyên tc c th
-Giáo dng là mt hoc tích hp vào các môn
hc và hong c th. Vì th, nng phi
phù hp vi mo ca cp THCS.
-Giáo dng phi trang b cho hc sinh mt h thng kin thc v môi
o v ng phù hp vi la tui. Vì vy, h thng kin thc
cn c trin khai ng tích hp ni dung trong các môn hc chính
khóa và các hong ngoi khóa c bit là vi ng
giáo dc ngoài gi lên lp.
-Ni dung giáo dng phi chú trng thc t
-Tích hp giáo dng c m bo kin
thc ca môn hc bit không quá tng kin thc.
13
[13]
Hin nay giáo dc tích hp vào ni dung các môn hc các
ng ph thông. hc sinh có th nm bc nhng kin thi
giáo viên phi chc nhy hc phù hp. Mi bài cha mt ni
dung tích hp khác nhau, vì th cn phi chn m dy. Bên
cc nghi, chúng ta có th s dng
nh
ng não
i hng cách thu thp các ý kin
khác nhau v mt v i hay bình lun ý
ki
p tho lun nhóm
Tho luu to li bài hc (hay mt
phn ci dng các bài tp nhn thc hay v HS cùng trao
i, tho lun vi nhau, trình bày ý kii din cho mt nhóm tc toàn
lp.
c tp theo d án
c sinh thit lp mt d án có ni
dung gn kt vi nng. Da vào nhng tri thc, kinh nghim và k
phân tích thc tin thuc phm vi hc tp; cùng vi tài liu,
n, h xung, thit k d án, son tho và hoàn chnh d án.
ng thc tin
To các hong c th hc sinh có nhng dù nh t
thc trong vic bo v ng h
u tra, kho sát
vào v t ra và da vào các gi thuyt, hc
sinh tin hành thu thp thông tin t nhiu ngun và bng nhiu cách khác nhau. Sau
n hành phân tích, tng h nh các gi thuy
rút ra kt lun, nêu các gii pháp hay kin ngh.
14
Giáo và các bc ph huynh cn thc hin np si vi ng,
là tc sinh noi theo.
i quyt v cng
a
giáo dm bo tính thit thc và hiu qu.
1.2. Cơ sở lí luận về phƣơng pháp dạy học tích hợp giáo dục môi trƣờng
Theo t n bách khoa Vit Nam, tích hc hiu là vic phi hp các thit
b, công c chúng cùng làm vic vi nhau trong mt h thng nhm gii
quyt nhng nhim v
Trong ting Anh, tích hc viintegrationt t gc Latin
toàn bộ, toàn thể là s phi hp các hong khác nhau, các thành phn khác
nhau ca mt h th bm s hài hòa chc tiêu hot ng ca h
thng y.
n
1.2.2
Tích là khái trong Trong khoa
giáo khái này dùng quan giáo toàn con
phát hài hòa, cân sinh. Tích là pháp
bao các tính u các pháp có.
15
Trong các môn, tích là
các dung các môn khác nhau thành
ghép các dung vào dung có c môn ví
ghép dung giáo dân giáo môi giáo
an toàn pháp tích
quan tích trong giáo giúp
phát và làm cho
nên ý sinh so các môn riêng
Vì nhy hc tích hc hiu là mt quá trình dy hc
giúp hc sinh có th phát huy hc ca bn thân và quan tr
thích ng tc sng.
trong khu Châu Á và trên quan tích
trong và cho quan này i
Nam, Pháp quan tích trong môn
môn , sau thành môn Khoa . Môn
này còn I ta.
lí
1.2.3.
-
16
- nhân.
-
- N
-
,
h. Khi
- .
- C.
- .
-
-
1.2.4. Nh ca vic la chp trong giáo dc môi
ng
1.2.4
Hip THCS rt nng v lí thuyt, ngoài nhng môn hc
truyn thng, khi chuyn t cp Tiu hc lên cp THCS hc sinh phi hc thêm khá
nhi i kp xu th hing hc còn b xung thêm các môn
ng nghip và c t chn. tích hp ni dung giáo dng
c, chúng ta ch có th lng ghép ni dung ch không th hình
thành mt môn hc mi.
1.2.4 trên mi liên h liên môn hc
Các v ng và các môn hc có mi quan h mt thit vi nhau. Các
môn hc cung cp kin thc v ng, còn các v ng li giúp chúng
ng nguyên nhân, tác hng ca ô nhim ti s tn ti và phát
trin ci. y tng môn hc khác nhau mà vic tích hp giáo dc môi
ng khác nhau.
17
1.2.5. Cách tip cn tích hp giáo dng ng THCS c ta
Cách tip cn tích hp trong vic xây dt hin
M c châu Âu t nha th k c. Ti nh
th t hin Vit Nam. Có th nói, tích h thành xu th phát trin giáo
dc trên toàn th gii.
Tích hc xem trng trong dy hc c bit là v
tích hp giáo dng. Hin nay, ni dung giáo dng c lng ghép
tt c các môn hc cách tip cn v này trong tng môn hc c
phù hp. Bi vì, vii dung giáo di vi tng môn ch làm
ni dung bài h c v.
t, ng có tính chng và phc tp, nó n
mc trong cuc sng. Vì vy, nu ch dng cách giáo dng thông
qua các môn hc tin hành mc lp thì phc
tranh tng tha các v ng. Chính vì th, vic hc tp ca hc sinh s
r ng bo v môi
ng. giúp hc sinh nhn thn v v này, phi dy và hc nhng
ni dung giáo dc ng gi tình hình thc t ng hay r
là c. Vic dy và hy cùng mt lúc s n nhiu môn hc,
thm chí các hong phong trào nên cn có cách tip cn ni dung giáo dc môi
ng trong tng môn hc mt cách phù hp. Có y mi hình thành cho hc
sinh nhng ý thc và hành vi c th bo v ng.
Vic tích hp giáo dng ng THCS c trin khai theo hai kiu,
Kiu 1: Thông qua dy hc các b môn.
Kiu 2: Giáo dng c trit hoc lp ( sinh
hot ngoi khóa, tham quan, tun l ng, ).
1.2.6
1.2.6.1. Thit k mt giáo án giáo dng [15]
Chúng ta có th chn m ng
18
trình dy hc ca THCS:
1. Lc ni dung giáo dng.
2. Xây dng mt môn hc mi.
3. Tích hp ni dung giáo dng.
Mu có mp là
phù hp nht vi hc sinh THCS., tích hc th hin 3 m khác
nhau:
- M toàn phn: Mc tiêu và ni dung ca bài hc, hay cp
hoàn toàn vi mc tiêu và ni dung giáo dng, th hin bng bài riêng.
- M b phn: Ch có mt phn bài hc có mc tiêu và ni dung giáo dc
ngc th hin bng mc riêng, m
- M liên hu kin liên h mt các lôgic, tu ni dung bài hc mà có
th liên h, b sung giáo dng vào bài hc.
Hong tích hc th hin c th bng giáo án ging d thit k mt
giáo án cn phnh
1. Mc tiêu: Cnh mc tiêu v kin th i vi tng
bài, tng ni dung tích hp.
2.
- Giáo viên giao
-
xung quanh.
19
1.2.6.2. Mu giáo án giáo dng trong môn Vt lí THCS
i
Dng lng ghép: Lng ghép ni dung ch yu ca bài hc, hoc mt s phn ni
dung môn vt lí có s trùng hp vi ni dung giáo dng.
Dng liên hi dung ca bài hc hay mt s phn ni dung môn vt lí
có liên quan vi ni dung giáo d c nêu rõ trong sách giáo
khoa.
-
-
-
20
lí lun v giáo dng và
p giáo dng ca vic t chc hong nhn thc ca
hng tích hp giáo dng vào trong dy - hc Vt lí THCS.
Ni dung c các v sau:
lí lun v giáo dng, trình bày v:
- Khái nim giáo dng.
- Các mc tiêu giáo d ng hc, bao gm các mc tiêu
chung cùng vi các mc tiêu riêng v kin th- tình cm
cc cho hc sinh và giáo viên trong giáo dng ng THCS.
- Các nguyên tc thc hin giáo dng hc, ni dung này
bao gm cgiáo dnga
theo t
- giáo dng ng h
c s dng song song vi háp dy hc tích c
thc nghi ng
o luc tp theo d t
ng thc tii quyt v cng.
lí lun v y hc tích hp giáo dng, bao gm các
ni dung sau:
- Khái nim v y hc tích hp.
- Nh ca vic la ch p trong giáo dc môi
ng, gn c vào n trên mi
liên h liên môn hc .
- Cách tip cn giáo dng ng THCS cc ta.
- p giáo dng trong dy hc vt lí, trình bày v
cách thit k mt giáo án; cách thc trin khai hong thit k m giáo dc
ng ng dy b môn vt lí; và cui cùng là mu giáo
án khai thác ni dung giáo dng.
21
Chƣơng 2
THIẾT KẾ CÁC BÀI DẠY VẬT LÍ TÍCH HỢP GIÁO DỤC MÔI TRƢỜNG
2.1. Định hƣớng nội dung giáo dục môi trƣờng qua dạy học vật lí ở trƣờng THCS
lí [7], [8],[9]
Khi xem xét n t lí THCS, chúng ta thy hàm
cha nhiu ni dung giáo dng. Vì cn ch nghiên
ct nhiu v
mc xut hii giáo dng trong m
mi mc là không gic la chn ni dung giáo dng vào
các bài dy hc vt lí không th tin hành mt cách ngu nhiên, mà phi la chn th
nào cho phù ht hiu qu.
m bo c v ni dung vt lí cn truyt, c v hiu qu giáo dc môi
ng và mc tiêu ca bài hc, khi la chn ni dung tích hp giáo dng cn
tuân th các nguyên tc sau:
- Tuân th các nguyên tc thc hin giáo dng ng hc.
- Da trên các d liu chính xác.
- Các ni dung giáo dc mng c la chn phi xut phát t ni dung ca
bài hc, d kin thc vt lí.
- Vic khai thác ni dung giáo dng phi có mm bo tôn trng
kin thc vt lí. Không làm ma môn hc, không bin bài hc vt lí
thành bài hng.
- Ni dung giáo dng phi có chn lc, tp trung vào bài, mc nht
nh; không la chn mt cách cm hng tùy tin, tràn lan.
- Ni dung giáo dng c la chn phc tính tích cc
nhn thc cc kinh nghim thc t t
a ch tích hp
- Kin thc xut phát: nc.