PI HC THÁI NGUYÊN
I HC NÔNG LÂM
B
Tên đề tài:
U CÁC GII PHÁP THÚC Y TIÊU TH CÂY THUC
LÁ NGUYÊN LING QUAN,
HUY, TNH BC K
KHÓA LUN TT NGHII HC
H o : Chính quy
Chuyên ngành : Phát trin nông thôn
Khoa : KT & PTNT
Khóa hc : 2011 2015
I HC THÁI NGUYÊN
I HC NÔNG LÂM
B
T tài:
U CÁC GII PHÁP THÚC Y TIÊU TH CÂY THUC
LÁ NGUYÊN LING QUAN,
HUYNH BC KN
KHÓA LUN TT NGHII HC
H o : Chính quy
Chuyên ngành : Phát trin nông thôn
Khoa : KT & PTNT
Khóa hc : 2011 2015
Ging dn : ThS. Lành Ngc Tú
Khoa KT & PTNT - i hc Nông Lâm
i
LI C
hoàn thành tt khoá luc tiên tôi xin chân trng c
hing, Ban ch nhi , cn
t cho tôi nhng kin thc quý báu trong sut quá trình hc tp và rèn luyn ti
i hc Nông Lâm Thái Nguyên.
c bit chân thành c ng dn tn tình ca thây giáo ThS. Lành
Ngc Tú tôi trong sut quá trình thc t tôi hoàn thành khoá lun tt
nghip này.
ch
ng Quan,
huynh Bc Kn cùng toàn th i dân trong xã và tu
kin thun li cho tôi trong thi gian thc tu tra và nghiên cu t
Tôi xin chân thành c nhim cùng tp th lp K43-PTNT, Khoa
Kinh t & PTNT và toàn th bn bè - nh tôi, cùng tôi chia s khó
t quãng thi gian hc tp và rèn luyn tng.
Cui cùng, tôi xin bày t lòng bing sâu si vi cha m, anh,
ch - nhng viên tôi trong quá trình hc t c kt
qu nh
Thái Nguyên, ngày 10 tháng 06 5
Sinh viên
B
ii
DANH MC CÁC BNG
Bng 2.1: Lch phun thuc cho rung thuc lá 11
Bng 2.2: Thng s lý các loi sâu bnh 12
Bng 2.3: Tình hình sn xut thuc lá mt s khu v 14
Bng 2.4: T l hút thuc lá theo gii tính mt s khu vc trên th gii 17
Bng 2.5: T l hút thuc phân theo gii tính cc phát tri
phát trin trên th gii 18
4.1: 2014 28
Bng 4.2: Bu dân s xã Th 30
Bng 4.3: n v nhóm h u tra ti ba thôn cng
Quan 33
Bng 4.4: Tình hình sn xut các loi cây trng chính v Xuân ca xã
ng Quan (2012 2014) 35
Bng 4.5: Tình hình sn xut các loi cây trng v mùa chính v cng
Quan (2012 2014) 36
Bng 4.6: Din tích trng cây thuc lá v n
2012-2014 37
4.7: Dit, sng thuc lá cng Quan qua giai
n (2012 2014) 38
Bng 4.8: Chi phí sn xut bình quân cho 1000 m
2
gieo trng ca nhóm h u
tra tng Quan 40
Bng 4.9: Hiu qu kinh t bình quân cho 1.000 m
2
din tích trng thuc lá ca
nhóm h ng Quan 41
Bng 4.10: So sánh HQKT bình quân trên din tích 1000m
2
sn xut cây thuc lá xã
ng Quan so vi trung bình c 43
Bng 4.11: Bng phân phi tiêu th thuc lá theo t14 48
DANH MC CÁC HÌNH
Hình 4.1: Các kênh tiêu th thuc lá nguyên liu tng Quan 47
iii
DANH MC CÁC T, CM T VIT TT
STT
Ch vit tt
D
1
BQC
Bình quân chung
2
BVTV
Bo v thc vt
3
CC
u
4
CCDC
Công c dng c
5
ng
6
CNH-
Công nghip hóa & Hii hóa
7
DT
Din tích
8
tính
9
FC
Chi phí c nh
10
GDP
Tng sn phm na
11
GO
Giá tr sn xut
12
HND
Hi Nông Dân
13
HQKT
Hiu qu kinh t
14
IC
Chi phí trung gian
15
KH KT
Khoa hc K thut
16
KT XH
Kinh t - Xã hi
17
MI
Thu nhp hn hp
18
NS
t
19
Pr
Li nhun
20
SL
Sng
21
TC
Tng chi phí
22
TDTT
Th dc th thao
23
TR
Tng doanh thu
24
Tài sn c nh
25
UBND
y ban nhân dân
26
USD
27
VA
Giá tr
28
VC
Chi phí bii
29
WHO
T chc Y t th gii
iv
MC LC
Phn 1: M U 1
t v 1
1.2. Mu 2
1.3. Mc tiêu nghiên cu 2
tài 3
c 3
a trong thc tin 3
Phn 2: TNG QUAN TÀI LIU 4
khoa hc 4
khoa hc 4
pháp lý c tài 14
2.2. Tình hình nghiên cc 14
2.2.1. Tình hình sn xut, tiêu th và nhu cu thuc lá trên th gii 14
2.2.2. Tình hình sn xut, tiêu th và nhu cu thuc lá Vit Nam 18
2.3 Bài hc kinh nghi 19
Phn 3NG, NU 21
ng và phm vi nghiên cu 21
m và thi gian tin hành 21
3.3. Ni dung nghiên cu 21
u và các ch tiêu theo dõi 21
u 21
3.4.2. Các ch tiêu theo dõi 23
Phn 4: KT QU NGHIÊN CU VÀ THO LUN 26
a bàn nghiên cu 26
u kin t nhiên 26
4.1.2. Các ngun tài nguyên 27
u kin kinh t - xã hi 30
v
4.1.4. Nhng thun lu kin t u kin kinh t n sn
xut, tiêu th thuc lá 32
4.2. Thc trng sn xut và hiu qu kinh t trng thuc lá tng Quan 33
4.2.1. Mt s n v nhóm h u tra 33
4.2.2. ng cây thuc lá tng Quan 35
4.2.3. Hiu qu kinh t t trng thuc lá 39
4.3. Tình hình tiêu th cây thuc lá cng Quan 46
4.3.1. Các hình thc tiêu th thuc lá tng Quan 48
4.3.2. Các ngun tìm hiu thông tin tiêu th thuc lá ci dân 51
4.3.3. S liên kt gia nhà máy vi dân sn xut 51
4.3.4. Vai trò ca ti thuc lá tng Quan 51
4.4. Nhng thun l, i và thách thc n tiêu th cây thuc
lá tng Quan. 52
4.4.1. Thun li 52
52
i 53
4.4.4. Thách thc 53
4.5. Phân tích các nguyên nhân ch yu n tiêu th cây thuc lá nguyên
ling Quan. 54
4.5.1. Nguyên nhân ch quan 54
4.5.2. Nguyên nhân khách quan 55
xut gii pháp y quá trình tiêu th thuc lá nguyên liu a bàn xã
ng Quan 57
4.6.1. Gii pháp v chng 57
4.6.2. Gii pháp v ng 57
4.6.3. Gii pháp v th ng 57
4.6.4. Gii pháp giao thông vn ti 58
4.6.5. Gii pháp trong liên ky tiêu th 58
4.6.6. Gii pháp v chính sách 58
vi
4.6.7. Gii pháp chuyên môn hóa các khâu 59
Phn 5: KT LU NGH 60
5.1. Kt lun 60
5.2. ngh 62
5.2.1. ngh i vi dân trng thuc lá 62
5.2.2. ngh i vi thu mua 62
5.2.3. ngh i vi nhà honh chính sách và cán b 63
TÀI LIU THAM KHO 64
1
Phn 1
M U
t v
Trong tin trình CNH c hin nay, nông nghip vn là mt ngành
sn xut vt cht ch yu, nó chim gi v trí quan trng trong nn kinh t quc dân.
Nó càng tr nên quan tri vi mt quc gia vi trên 67,7% dân s sng các
vùng nông thôn và gn 47,4ng xã hi làm vic trong các ngành thuc
nông lâm nghic Vit Nam.
Vi ngh quyt và mc tiêu cng, ra nhm phát trin sn sut
trng trt có hiu qu cao và bn vng chú trng tâm vào các
loài cây trng li th ca tng vùng sinh thái, sn sut cây thuc coi là loài cây
công nghip ngn i hiu qu kinh t cao, t cho nhiu vùng
nông thôn trong c c. Không nhng vy cây thu
gim nghèo và làm giàu nhanh chóng cho nhiu h nông dân trng cây thuc lá ti mt
s xã tiêu bing (tnh Cao Bng), các tng Nai, Lng
c Kn.
Cây thuc trng rng rãi u kin t ng
và phát trin tt trong vùng khí hu nhii gió mùa. Phm vi phân b vùng trng t
n 60 Bp trung nhiu Bc. Thuc lá có tính di
truyn phong phú, tính thích ng ri s ng trc tip ci,
ngày nay thuc lá có nhim cht, ngoi hình khác nhau. Có th k n
loi thuc lá vàng s , Zimbabwe), thuc lá
Oriental - c sn c a Trung Hi, xì gà ni ting ca Cuba và Sumatra
(Indonesia).
ng Quan là mt xã min núi vùng cao nm phía Tây ca huyn Ngân
t t nhiên 16.097,58 haa hình phc t
lu này ng ln phát trin kinh t xã hi các
xã trong và ngoài huyn. Tng dân s i vi 670 h, hu ht các h
u là thun nông sn xut trng trt l. Xã sn xut
2
trng trt ba v chính (v mùa, Hè thu và v
sn xut cây thuc lá là ch yi hiu qu kinh t , cây
thuc lá thích ng tt v u kin khí ha hì .
Chính vì vy chính quynh cây thu
xóa m nghèo và s i dân trong xã trong giai
n 2012 2020, và s còn phát triuy nhiên, vn
sn xut và phát trin cây thuc lá ta p nhi
thi tit khô hn nên thi i vào mùa khô, vào mùa ma có hi ng
mi cây thuc lá nên git và chng. Nht là v tiêu
th rt bt cp các công ty và tip i vi i dân dn
n nhiu h sn xut cây thut hiu qu kinh t cao. Vic liên kt gia
bc cht ch và hiu qu (Nhà nông c Nhà khoa hc
Nhà tiêu th). Nhng v c ln, là s kìm hãm trong phát
trin kinh t ngành trng thuc lá nói riêng và c ngành nông nghip nói chung.
Chính vì vy, cn phi nghiên cu các gii pháp tích cc nhm gii quyt nhng
v sn xut ngành nông nghip ngày càng phát trin cao.
Xut phát t nhng thc t trên tôi tin hành thc hi tàiNghiên cứu các
giải pháp thúc đẩy tiêu thụ cây thuốc lá nguyên liệu trên địa bàn xã Thượng Quan
– huyện Ngân Sơn – tỉnh Bắc Kạn.
1.2. Miên cu
Nghiên cy tiêu th cây thuc lá nguyên liu trên
y phát trin nn kinh t xã hi nói
chung và phát trin ngành sn xut cây thung Quan nói riêng,
tin ti CNH
1.3. Mc tiêu nghiên cu
- c thc trng sn xut và c hiu qu kinh t t trng
cây thuc lá ng Quan.
- Tìm hi c tình hình tiêu th thuc lá nguyên liu a bàn xã
ng Quan.
3
- Nghiên cu tìm hic nhng thun li, thách thc nh
n s phát trin sn xut, tiêu th cây thung Quan.
- Phân tích các nguyên nhân ch yu n tiêu th thuc lá nguyên
lia ng Quan.
- suc mt s gii pháp phát trin sn xut, tiêu th thuc lá nguyên liu
nhy phát trin ngành trng thuc lá t ng
n nn kinh t xã hng Quan phát trin bn vng.
1.4. Ý n tài
1.4.1. Ý nghĩa khoa học
Nghiên c tài giúp sinh viên cng c li nhng kin thn và nhng
kin tho chuyên môn trong quá trình hc tng thi to
u kii tip cn vi nhng kin thc ngoài thc t.
Nhm phát huy cao tính t giác, ch ng hc tp, nghiên cu ca sinh viên.
Nâng cao tinh thn hc hi,tìm tòi sáng to và kh n dng kin thc vào tng
hng nhu kin thc
t. Lp cho vic xut phát nhng nghiên cu khoa hc sau này.
Là tài liu tham kho cho Khoa, Nhà
các khoá hc sau.
1.4.2. Ý nghĩa trong thực tiễn
Kt qu nghiên c tài s t phn vào vic thc
trng sn xut và tiêu th cây thuc lá nguyên liu cng Quan. Và
qua mt s gi su tài s i dân gii quyc vn
a h, có th tip tc phát trin m rng ho ng sn xu
nâng cao hiu qu sn xut nông nghing thi
cho các nhà quo ca các ban ngành tham kh
ng và phát huy tt nhng li th khc phc,gii quyt nh ngi
nhm phát trin trng trt nói chung và phát trin cây thung ti phát
trin kinh t t hiu qu cao và phát trin bn vng.
4
Phn 1
TNG QUAN TÀI LIU
khoa hc
2.1.1. Cơ sở khoa học
2.1.1.1. Mt s khái nin
a, Sn xut:
Sn xut là quá trình phi hu hòa các yu t u vào (tài nguyên hoc
các yu t sn xung, phân bón, máy móc tu ra là
hàng hóa hoc dch v : thóc, ngô, tht, trng, sa) .
Trong lý thuyt v sn xui ta tìm mi cách chn la: Sn xut cái gì? Sn
xut bao nhiêu và sn xu nào? Quynh vii sn xut
nh là mt tác nhân c th chuyên trách vic chuyi các yu t u
vào thành các loi hàng hóa mong muu t u ra.
b, Sn phm:
Sn phm (product) là kt qu c t quá trình sn xuu ra chính
ca quá trình sn xut. Sn phm là mc t sn xut. Là bt c cái gì
có th vào th to s chú ý, mua sm, s dng hay tiêu dùng nhm tha
mãn mt nhu cc mun. Nó có th là nhng vt th, dch va
m, t chng.
c, Hàng hóa:
Trong kinh t chính tr Marx-nh n phm
cng thông qua i, mua bán. Hàng hóa có th là hu hình hay dng vô
sng. Karl Marx c h vt mang hình
dng có kh a mãn nhu ci nh vào các tính cht ca nó.[15]
David Ricardo cho rng hàng hóa có hai thun là: giá tr s dng và
giá tr.[15]
+ Giá tr s dng ca hàng hóa là: ích dng ca hàng hóa tha mãn nhu c
ci. Mt hàng hóa có th có mt công dng hay nhiu công dng nên nó có
th có nhiu giá tr s dng khác nhau.
5
+ Giá tr cng xã hi ci sn xut hàng hóa kt tinh
trong hàng hóa.
d, Tiêu th
Tiêu th sn phn cui cùng ca quá trình sn xut kinh doanh, là
yu t quynh s tn ti và phát trin ca doanh nghip. Tiêu th sn phm là thc
hin ma sn xun phm t n xut t
u ni trung gian gia mt bên là sn xut và phân
phi và mt bên là tiêu dùng.[13]
Thích ng vi m qun lí, công tác tiêu th sn phc qun lí bng
các hình thc khác nhau. Trong nn kinh t th ng, các doanh nghip phi t mình
quynh ba v quan trng ca sn xut nên vic tiêu th sn phm cc hiu
theo c ng và c ng, tiêu th sn phm là mt quá
trình kinh t bao gm nhiu khâu t vic nghiên cu th nh nhu cu
t hàng và t chc sn xun vic t chc các nghip v tiêu th, xúc
tin bán hàng nhm mt hiu qu cao nhp, tiêu th hàng hoá,
dch v là vic chuyn dch quyn s hu sn phm hàng hoá, lao v, dch v c
hing thc tin hàng hoá hoc quyn thu tin bán
hàng.[13]
e, Maketing:
Có nhiu khái ni nh
t c các hong liên quan ti vin phm t
sn xut tng hong liên ki
sn xui tiêu dùng nhm bo các sn phc cung cp ti tiêu
dùng: Tm thun li; vi hình thc phù hng yêu cu v s ng và
chng; vào thi gian phù hp gm
các yu t hay hong liên tc. Các hong marketing nông nghi
Tách v, sy khô, làm sch, phân loi, ch bin
chuyn, qung cáo và bán hàng. Các ho cho các sn phm nông
nghip.[5]
6
2.1.1.2. Cây thuc lá
a, Ngun gc:
Cây thuc lá hoang d
c vùng Trung và Nam M. Lch s chính thc ca vic sn xut thuc
chuyn thám him tìm ra châu
M ci bn x quo Antil va nhy
múa, va hút mt loi lá cun tròn gi là Tabaccos.[12]
c công nguyên trng thu t
mênh mông Nam M, Trung M, quo Antil và mt s 2]
Thu-1498 do Roman Pano (nhà
truy v.
Lisbon
2]
Bungari vào
2]
2]
XVIII.[12]
Tabacco (Anh, ak Bungari), Tutun
(Rumania). vàng là Nicotiana Tabacum L.[12]
7
2]
Sibêri.
-
2]
Tobacco International t-
Spanish (Pháp - Tây Ban Nha),
ph
Philippines2]
b, P:
Cây thuc lá có tên khoa hc là: Nicotinana.sp thuc ngành ht kín Angiosper,
lp 2 lá mm Dicotylndones, phân lp Asteridae, b hoa mõm sói Scophulariales, h
cà Solanaceae, chi Nicotiana. Trong chi Nicotiana có 50 - là dng c,
mt s ng, hu ht là các dng di ph vào hình thái, màu sc ca hoa
i ta phân chia thành 4 loi chính:
8
- Loài Nicotiana tabacum L: Có hoa màu h ph bin
nht chim 90% din tích thuc lá trên th gii.
- Loài Nicotiana rustica L: Có hoa màu vàng, chim 10% din tích thuc lá th gii.
- Loài Nicotiana petunioide L: Có hoa màu trng, pht hng ch có
n thc vt phc v ngun d tr gen cho lai tc dùng trong sn xut.
- Loài Nicotiana polidiede L: Có hoa màu trc ít dùng trong
sn xut, ch yu ch n thc vt hc ca mt s quc gia.
m thc vt hc ca cây thuc lá
- R thuc lá: R thuc lá là mt h thng bao gm: r cái (r tr), r nhánh (r bên)
và r hp th. Ngoài ra, thuc lá còn có r bnh mc c r, phn trên sát mt.
R tr c hình thành t phôi r. R c phát sinh t trc ca r ng
xiên 30-40
o
. R hp th c phát trin trên các r nhánh, có nhim v cung cp
c và chng cho cây. R bnh mc t thân, nhng r bnh phn
sát gc d phát sinh thành r m không khí cao. R thuc lá tp trung giày
c lt 0-30 cm, phát tring. R thung hp
c vn chuyn t r và tích t trên thân, lá thuc lá.
- Thân cây: Các dng thuc lá trng có dng, tit din thân tròn, chiu
cao thân cây có th t tù 1-3m, chia làm nhit, mt mang mng kính
t 2-4 cm, nách lá trên thân có chng gi là chi nách. Có hai loi chi
nách: Chi nách chính và chi nách ph.
- Lá thuc lá: Trên thân chính ca cây thuc lá có nhiu lá. S ng lá trên cây
thuc lá tùy thuc vào loi ging. Hình dng lá thuc lá ch yu là: hình trng, hình
dày và màu sác lá có th i.
Lp ngoài ca biu bì có tng cutin trong sut và có phu
chín k thut. Lp t bào mô du và lp t bào mô khuyt trong cu trúc lá quyt
dy m i ca lá thuc lá, trên mt lá còn có nhiu tuyn lông
c khác nhau. Các tuyn này cha nha, hp cht
nhu khi lá chín k thut. Trên mt lá có nhiu gân chính
và gân ph.
9
- Hoa: Hoa thu cái gia, xung
ng m cái, thuc loi hoa t hu hc
hình thành do s phân hóa cng thân. Chính gia chùm hoa có hoa
trung tâm và có các nhánh hoa mc t trc chính ca chùm hoa.
c th phn ca thuc lá là t phi (97-98%), còn li là th phn chéo
do gió hoc côn trùng.
- Qu và ht: Qu thui cây có 100-150 qu
trên mi chùm hoa, có nhng cây hoc nhng loi gin 400-500 qu trên mi
chùm hoa. Mi qu ng tách ra.
Ht thuc lá rt nh, khng ca 1000 ht thuc lá vàng sy lò là 0,07-0,10
gam, trong mi gam ht có t n 15.000 ht.
c, K thut trng cây thuc lá
Cây thuc lá vàng sy không khó trng, phù hp vi nhiu lot và khí hu
khu vc phía Bc và Nam trung b, giá tr kinh t c bao tiêu nh. Vì vy
c lá vàng su cây tr i nông dân có thêm s la
chn cho s phát trin kinh tm nghèo. Thc hin ch a Tng
công ty Khánh Vit, Công ty thuc lá nguyên liu Khatoco trin ng
dn k thu
1. Cht trng:
- Cht: Cây thuc lá phù hp vt tht nh, th t bãi
bi. t không chua, nhim mn, phèn. Không cht b ngp, úng. t
cao và gim chi pt gn ngui, gn lò sy.[11]
- tp, sch c và lên luc khi tru kin rt quan trng
cây thuc lá phát trin tt, gim nh ng khi xi tiêu
t cày 2 ln vuông góc nhau, mi ln cách nhau ít nht 10 ngày cho t, cht
c. Ln 3 cày lên lunh lunh lung kia 0,8 - ng
rng 0,2 -0,3 m. Nên cày b c sâu (20-30cm) và lên lung
c to. Khi cày lên lua vét li lung và
nht sch c c khi trng.[11]
10
2. Trng:
- Nu tr m trng thng gin lung.
- Nt khô, dc vào rãnh ngp khong 1/3 lung, trc.
- M trngt tt tr - 25.000 cây/ha) khong cách trng
t xu trng dy (27.000 - 30.000 cây/ha) khong cách trng 0,4 m cây,
hàng cách hàng 0,8m.[11]
- Cách trng: Cây ging nh lên phi ngt b các lá vàng, lá nhim b i
mát và trng xong trong ngày. Trng bng cách cuc l, dùng cây chc l hoc cy
bng tay. Trng sâu 4-5cm, dùng tay bóp nh.[11]
- Sau 5-7 ngày trng dm nhng cây cht.
3. Làm c, bón phân, vun gc:
- Bón phân: Lng phân cn bón trung bình cho 1ha: Nitrat amôn 200kg + Kaly
sulfat 400kg + lân 400kg Chia làm 2-3 ln bón tu thuc tính cht, chng làm
t (ng dn ca cán b k thut).[11]
- Làm c, vun gc: T 2-3 ln kt hp vi bón phân, ln 1 xi nh, vun thp, ln
2,3 xi mnh vun càng cao càng t t khô 2-3 ngày cho c
chc.[11]
- Thi gian làm c, bón phân, vun gc:
Nu bón 2 ln:
+ Ln 1: 10-15 ngày sau trng, 25%m + 25%kaly + 100%lân. Cách gc 5cm
+ Ln 2: 30 - 35 ngày sau trm + 75% kaly. Bón cách gc 15cm.
Nu bón 3 ln:
+ Ln 1: 10-15 ngày sau trng, 25%m + 25%kaly +100% lân. Cách gc 5cm
+ Ln 2: 20 - 25 ngày sau trm + 25% kaly. Bón cách gc 10cm.
+ Ln 3: 30 - 35 ngày sau trm + 50% kaly. Bón cách gc 20cm.
Chú ý: Ch trn các loc khi bón, lt sâu 5- 10cm.
c:
Không th t cao, chng tt nu cây thuc lá b thiu ho
c (ngp úng 1- 2 ngày cây héo r, cht). S li tu thuc
11
t và thi tit. K t sau trng 10 ngày t thích hp 80-90%, t 10-40
ngày t 60-65% (gi u to h thng r phát trin và xung
sâu), t 40 60 ngày là thi gian thân lá phát trin mnh cn nhi t
thích hp 80 85%, t sau 60 ngày gi t 65-70%. Sau mi ln bón phân, b
thuc nt khô phc ngay.[11]
c theo rãnh ch c ngp t n ¾ lung, không c tràn
lên mt lung.
5. Phòng tr sâu bnh:
- Khi sâu bnh xut hi t và chng, vic
x lý càng tn kém và ít hiu qu khi cây càng ln.Vì vy vic phun thu
bin pháp hu hiu, kinh t, an toàn nh phòng tr sâu bnh.
- Sâu: Các loi sâu hay cn phá gây hi cho cây thuc là sâu xanh, sâu khoanh,
sâu chùm, b p, ry m. x dng thuc hoá hc có hiu qu cn nht là phi
phát hin sm, phun thuc khi sâu ry tui còn non.
- Bnh: Các loi bng hay gp, gây ng ln là l c r, th,
m mt cua, m nâu. Triu chng bng tim n trong cây mng không
phát hic, khi biu hing gây hu qu không khc phc.
Vic phun thunh k phòng tr bnh rt tt, và có tác dng phòng tr sâu, ry.
Vic kt hp gia thuc sâu + bnh nhm gim bng. Chú ý ch phi hp
thuc vi nhng loi thuc có th kt hng dn ).
Bảng 2.1: Lịch phun thuốc cho ruộng thuốc lá
Ln
phun
Ngày sau
trng
ng
phòng tr
Hn hp và n
( Dùng cho bình 16 lít )
ng thuc
cn/bình16lít
(cho 1000m
2
)
Ln1
10
Sâu, bnh
30ml Carbosan +16 gr
Norshield
1
Ln2
25
Sâu bnh
20ml Brightin + 40gr ToMet
2
Ln3
40
Sâu, bnh
20ml Permecide + 16gr
Norshield
2
Ln4
60
Sâu, bnh
20ml Secure + 40gr ToMet
3
12
Khi phát hin có sâu ry cm cn phun thuc, bi
ng x lý thích hp nht :
Bảng 2.2: Thời điểm và ngưỡng sử lý các loại sâu bệnh
CÔN
TRÙNG
NG X LÝ
Sâu xanh
X lý khi 10% cây u tra có sâu non ký sinh.
Sâu xám
X lý khi 5% cây u tra b sâu cn phá.
B cánh
cng
Khi cây nh: X lý lúc có 10% s cây u tra có chi ngn b cn phá.
Khi x lý khi cây có hing rách ho
Sâu sng
X lý khi 10% s u tra có sâu non. Không k s
hay s ng h
tính 5 kén = 1 sâu.
Rp mui
X lý khi 10% s u tra có ít nht 50 con trên mi lá.
* Cách pha hn hp thuc hoà tan thuc bc, ri cho
thuc vào khu c còn li vào.[11]
* Vic phun thuc ch có hiu qu cao nu phun thuc u
ng và khi sâu, ry còn non. Vì vy cru phát hin sâu,
ry sm và phun thuc ngay khi tng x lý.
* Sn phm thui x dng trc tip vì v an toàn cho bn
i tiêu th bà con nông dân ch nên x dng nhng loi thuc cán b
k thung dn, tuyi không x dng tu tin.
t ngn:
Bi t so vi ru t
ngn, chi phí thc hin r (ch bng khong 10% hiu qu i), d thc hin. Ngt
ngn ngay khi cây va chnh ra hoa, ngt xong nh thuc dit chi thuc lá
Accotab 330EC n nh va ngt (dùng 2 lít Accotab 330 EC pha vi
c cho vào chai nhc khoáng, trên np gn mt van rup
làm vòi chy) nh cho 1 ha. Nh t nh ngn va ngc thuc Accotab chy
ngm xung kho1/2 cây.[11]
7. Thu hoch: Sau trng 60 ngày có th bu thu hoch, mi ln b 3 - 4 lá, mi v
b 5 - 6 ln. B chín thuc sy mp, hái non ho quá chín sy
13
s ra màu xanh hoc. Lá va chín có màu xanh tr
ng vàng, gân lá chuyn qua màu tr xung.
i b a lung hai tay b hai hàng, mi hàng b mt
bên, mi cây b 1 - 2 lá; nm v nm mi tay thì xp dc hai bên lung, cung lá
quay xung gi ht lung quay li ôm có th t du ch mát ch
chuyn chuyn dùng dây mn, tm bt, bao ti bó thành tng bó v ôm,
phm bo lá thuc xp th t p tng lp mt, lá thuc không b
gy, dng.
d, Hiu qu kinh t và v trí, vai trò ca sn xut cây thuc lá
cây
(1.000- .[3].
. Cây th
[14].
[14]
[14]
i vi ngành công ngh sinh hc, cây thuc s dc vt
mô hình cho nhng nghiên cng dng nh kh dàng
tin hành, nuôi cy Invitro và chuyn gen.[14]
14
2.1.2. Cơ sở pháp lý của đề tài
pháp lý v vic sn xut và tiêu th cây thuc lá:
- Ngh nh s -CP-B nh v sn xut và kinh
doanh thuc lá.
- Ngh -CP-B nh, nh chi tit mt s u và
bin pháp thi hành Lut phòng, chng tác hi ca thuc lá v kinh doanh thuc lá.
2.2. Tình hình nghiên cc
2.2.1. Tình hình sản xuất, tiêu thụ và nhu cầu thuốc lá trên thế giới
a, Tình hình sn xuât
Cây thuc lá có ngun gc Nam M và có lch s trng trng
Nam M cây thung kh gii thuc
Châu Á, Châu M, Châu Âu, Châu Phi. Hin nay thuc lá ch yc s dng làm
nguyên liu cho các nhà máy sn xut thuc lá s thc tình hình sn xut
thuc lá trên th gii mt s khu vc ta xét bng sau:
Bảng 2.3: Tình hình sản xuất thuốc lá ở một số khu vực năm 2014
Khu vc
Din tích
(ha)
u
(%)
Sng
(tn)
u (%)
Th gii
4.464.348
100
7.946.618
100
Châu Á
2.815.506
63,07
5.267.359
66,28
787.466
17,64
1.645.911
20,71
Châu Phi
702.945
15,74
710.448
8,94
Châu Âu
156.052
3,50
317.654
4,00
2.378
0,05
5.243
0,07
(Ngu
hiu c th gii có din tích trng thuc lá gn 4,5 triu ha
t sng gn 8 triêu tn nguyên liu thuc lá cung cp cho các nhà máy ch bin
thuc có din tích sn sut thuc lá ln nht vi trên
2,8 triu ha(chim 63,t sng ln nht vi gn 5,3 triu
tn(chicó sn xut thum t l nh nht
so vi các khu vc trên th gii, c th ch chim 0,05% ding 2.378 ha)
s ng nh nht chim 0,07% s ng (
5.243 tn) thuc lá nguyên liu.
15
Ngành sn xut thuc lá ca mt s c trên th gii:
- Malawi: c 361 triu USD t 2013
i doanh s 177 triu US
i 79.800 tc lá chim
ch xut khu c nh
ng bi s khi nh i trng lá i mc giá t
Khong 2 trong s 14 triu dân Malawi sng da vào ngành công nghip thuc lá và
kin s giúp Tng thng Joyce
i phi trãi qua cuc bu c vào tháng 5/2014. (Reuters,2013).[16]
- Malaysia: Chính ph i trng thuc lá quy mô nh chuyn sang cây
trng khác. Th ng Ngành công nghip Trng trt và Hàng hóa Malaysia Datuk
Noriah Kasnon cho bit rng Cây Kenaf Quc gia và Hng Thu
quá trình trin khai thc him mc lá
quy mô nh chuyn sang các cây trnh ca các
nhà sn xut thuc lá s dng mua lá thuc lá trng t t ngày
thay th cây trp vi các cam kt ca
c khung v kim soát thuc lá ca WHO, bà nói thêm. Kim
ngch xut khu lá thuc lá và các sn phm thuc lá gim 18,7% cùng k
579,04 triu ringgit (176,6 triu USD) trong quý 1/2013, bà nhn mnh. Ngành công
nghip thu ringgit (1,07 t USD) doanh thu thu cc
i 3,42 t ringgit (1,04 t . (Star -
Malaysia).[16]
- Zimbabwe: Ngành công nghip và Ban tip th thuc lá (TIMB) Zimbabwe
i chính ph tài tr i trng thu c sn xut
ca h và to ra các ngun thu ngoi t ln kinh t ca quc gia. Ch tch
ng tng sng lá Zimbabwe là 165.000 tn
ng 500.000 tn so vi mc tiêu sn xut 170.000 t
ng thi ti
mt vai trò trong v n sàng cho vay tin cho
16
i trng thuc lá do cuc khng hong thanh khon hin ti và thiu rõ ràng liên
n vic nhiu dic s hu ca nhii trng
thuc lá xut nh. Hip hi Thuc lá ca Tng thng Zimbabwe Temba Mliswa cáo
buc các công ty thuc gia, cho rng các doanh nghip này có th chuyn
s tin lãi v c, tình hình thanh khon ca các nông dân s t t chút.
(Zimbabwe Standard,2013).[16]
u chnh mc tiêu chào hàng ca h cho v mùa tip th u
t ngày 13/02 t 170.000 tn còn 166.5 ngàn tu gim
i vi các hng bán hàng ti hu hu hành TIMB Ti
Andrew Matibiri cho bic lá "là có cht lng cao
c bán vi mc giá tt và nh," và nói thêm rng mc tiêu là 170.000 tn s
c vì hu hi trt cây trng ca h. Giá lá cao nht ti
u giá là 4,99 USD cho mi kg trong sut v mùa.(Herald - Harare).[16]
- Philippines: NTA nâng giá sàn lá Virginia, Burley và thuc lá b a. Cc
Qun lý Thuc lá Qua lá Virginia, Burley và lá
thuc lá có ngun gc bi kg cho niên v
2014-15. Giá sàn cho mi vi lá Virginia, n 10 peso (0,22 USD)
cho cp lá ngn, 6 peso (0,14 USD) cho cp lá C và 3 peso (0,07 USD) cho các cp lá
thi vi các loi thuc lá ba, giá sàn cho cp loi cao, trung bình và thp
t là 10 peso (0,22 USD),66 peso (1,50 USD) và 56 peso (1,30 USD).
(BusinessWorld - Philippines).[16]
- : Hng thuc lá ca c nh quy mô cây trng thuc lá cho
Andhra Pradesh mc 172.000 tn trong v 2013-40.000 tn so vi v c.
Hng thu 250 triu Rs (3,7 triu USD) tin phi vi cây trng trái phép trong
v c. Ch tch hi ng thuc lá K.Gopal cho bit vic gii thin
t nhi thu mua nh l tham gia vào các cuu giá
i hóa kho chc tin hành. Trong khi
cu u Karnataka vi quy mô cây tr c y quyn là
102.000 tn.(Hindu Business Line).[16]
17
b, Tình hình tiêu th và nhu cu thuc lá trên th gii
- M u thui, th git
trên 400 t USD cho thuc lá. [16]
- Khong 5,5 nghìn t u thuc sn xu gic tiêu
th bi trên 1,1 t i. [16]
- i 40 nghìn t i chn hút thuc lá.
- Mc tiêu th thuc lá bình quân trên th gi
mt s c sau tiêu th vi s ng ( n: Nht Bn là
2.497; Hàn Quc là 2.116, Trung Quc là 1.419.[16]
Hin nay trên th gii không ch i bit hút thuc mà ph n
hút thuc rt nhiu, vic ph n hút thuc không còn là mu k l và c coi là
ng chính vì vy t l n gii hút thuc c trên th gii ngày mt gia
tch t l ph n hút thu l nam gii hút thuc
t là nh thanh thiu niên hin nay.
Bảng 2.4: Tỉ lệ hút thuốc lá theo giới tính ở một số khu vực trên thế giới
Khu vc
S i hút thuc (%)
Nam
N
Châu Phi
29
4
Châu M
35
22
a Trung Hi
35
4
Châu Âu
46
26
44
4
60
8
(Ngun: Theo T Chc Y T Th Gi
T l i hút thuc trên th gii ln, nhìn chung t l hút thuc nam gii cao
i n gii. C th Châu Âu là khu vc có t l i hút thuc ln nht vi
72% và Châu phi chim t l thp nht v l nam hút thuc cao
nht khu vi 60%, thp nht là Châu Phi chim 29%. T l n
gii hút thuc cao nht khu vc Châu Âu chim 26% và thp nht 3 khu vc Châu
a Trung Hi vi 4%.