B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
oOo
HA NGC LI
S BT CÂN XNG TRONG TÁC NG CA DÒNG TIN
LÊN THAY I LNG TIN MT NM GI CA CÁC
DOANH NGHIP VIT NAM
LUN VN THC S KINH T
Tp. H Chí Minh - Nm 2015
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
oOo
HA NGC LI
S BT CÂN XNG TRONG TÁC NG CA DÒNG TIN
LÊN THAY I LNG TIN MT NM GI CA CÁC
DOANH NGHIP VIT NAM
Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng
Mã s: 60340201
LUN VN THC S KINH T
NG DN KHOA HC:
PGS.TS. NGUY
Tp. H Chí Minh - Nm 2015
1
CHNG 1: GII THIU
1.1. Lý do thc hin đ tài
Xnh ng tin mt nm gi trong doanh nghip là mt quynh tài
chính quan trng ca nhà qun lý. Khi doanh nghic dòng tin thu v t
các hoi, nhà qun lý s phchi tr
c tc, mua li c phi ho tích ly ng tin mt nm gi. i
vi các doanh nghip không b ràng buc tài chính các doanh nghip có
th d c các ngun vn bên ngoài, thì không nht thit phi có
ng tin mt nm gi cao. i vi các doanh nghip b ràng buc tài
chính do gp phi nhp cn các ngun vn bên ngoài thì vai trò
cng tin mt nm gi t ln.
doanh nghip nm gi tin mtng
ch, các doanh nghip nm gi tin mt tránh các chi phí phát sinh khi
chuyi các tài sn thay th tin thành tin mt. Theo Opler và cng s (1999),
khi các doanh nghiu các tài sn luân chuyn thì tht là tn kém nu phi
ng vn t vic ct git gim c tc hon t
bên ngoài thông qua vic bán các tài sn hay phát hành thêm c phn. Th hai, các
doanh nghip d tr tin m d phòng ri ro thiu ht tin m
hoc xy ra các cú sc trong dòng tin. Theo Keynes và cng s (1936) gii thích
rng các doanh nghip cn d tr tin mt cho nhng nhu cu chi tiêu bt ng,
nh các khon n
Trong các yu t ng tin mt nm gi ca doanh nghip thì
ng ca dòng tin là rt ln. ã có khá nhiu nghiên cu v ng
ca dòng ting tin mt nm gi ca các doanh nghip.
nghiên cu ca Almeida và cng s (2004) thì ng ca dòng tii
ng tin mt nm gi là cùng chiu. Tuy nhiên, kt qu nghiên cu ca Riddick
2
và Whited (2009) li c vi nghiên cu ca Almeida và cng s (2004) khi
cho r ng ca dòng ti ng tin mt nm gi là nghch
chiu. Và gt, nghiên cu ca Bao và cng s (2012) kt lun rng tn ti
s bt cân xng (s khác bit) v mi quan h gia i ng tin mt nm gi
và dòng tin gia doanh nghip có dòng tip có dòng tin
âm. Khi doanh nghip có dòng ting ca dòng tii
ng tin mt nm gi là nghch chiu c li, khi doanh nghip có dòng tin
âm thì ng này là cùng chiu.
Phn ln các nghiên cu v tin mt nm gi ca doanh nghip ti Vit Nam
hin nay ch yu t ng tin mt nm gi mà
n chng ca tng yu t quan tri vng tin mt
nm gi. Trong các yu t ng tin mt nm gi thì dòng tin có tác
ng rt ln nên tác gi ch tài S bt cân xng trong tác đng ca dòng
tin lên thay đi lng tin mt nm gi ca các doanh nghip Vit Nam
ng ca dòng ting tin mt nm gi thc
s có b bt cân xu kin ca dòng ti t
các nhà qun lý doanh nghip có th các chính sách qun tr tin mt khác
nhau phù hp vi tình hình hong ca doanh nghip.
1.2. Mc tiêu nghiên cu
Nghiên cu tin hành kinh s bt cân xng ca dòng
ting tin mt nm gi u kin khác nhau ca dòng tin
i vi các doanh nghip ti Vit Nam.
1.3. Câu hi nghiên cu
c thc hin nhm gii nghiên c
Có tn ti s bt cân xng ca dòng tin lên thay ng
tin mt nm gi u kin dòng tin khác nhau hay không ?
3
S bt cân xng ng ca dòng ting tin mt
nm gi gia doanh nghip b ràng buc tài chính và doanh nghip không b ràng
bu nào ?
T ng ca dòng ti ng tin mt nm gi gia doanh
nghip có s kim soát bên ngoài cht ch và doanh nghip có ít s kim soát bên
ngoài nào ?
1.4. i tng và phm vi nghiên cu
ng nghiên cu ca lumi quan h ging tin
mt nm gi và dòng tin ca doanh nghip.
Phm vi nghiên cu:
V m tài tp trung nghiên cu các doanh nghip phi tài
c niêm yt trên S giao dch chng khoán Hà Ni và S giao
dch chng khoán thành ph H Chí Minh.
V mt thi gian: d lic thu thn t n
1.5. D liu vƠ phng pháp nghiên cu
D liu nghiên cu bao gm các doanh nghic niêm
yt trên S giao dch chng khoán Hà Ni và S giao dch chng khoán thành ph
H Chí Minh t n 2014. Các doanh nghip tài chính, doanh nghip bt
ng sn, các doanh nghi d liu theo yêu cc loi ra
khi mu nghiên cu. Do các doanh nghic tài chính và bng sn
là nhng loc bit. Các doanh nghip hoc
tài chính nm gi mng tin mt rt nhiu nên s ng và làm sai lch kt
qu nghiên cu. Loi hình kinh doanh bng sn mang tính cht thi v, có tính
ng theo mng thi k hàng tn kho rt ln nên s
n kt qu nghiên cu. Do tác gi s dng mu d lii nên
các doanh nghi d liu s c loi b khi mu nghiên cu.
4
Vi mc tiêu tìm hiu v chính sách nm gi tin mt ca các doanh nghip
Vi n sau cuc khng hong kinh t th gii 2008 nên tác gi
không s dng d lii vi các doanh nghi d
liu nghiên cu t n 2014, tác gi i ra khi mu nghiên cu
bn khng hong kinh t th gii t nhiu doanh
nghip hong không tt dn phá sn, hy niêm yt trên th ng chng
y, nu s dng mu d lii ca các doanh nghip này
s n kt qu nghiên ci vi các doanh nghip Vit Nam vn còn
hong.
Mu d liu nghiên cu ca tác gi bao gm 321 doanh nghip phi tài chính
vi 1,605 quan sát. D liu nghiên cu ca các doanh nghip c tác gi thu thp
t các báo cáo tài chính, các ng niên, các báo cáo kt qu hong
kinh doanh, các n tin t ca doanh nghic niêm yt trên các
website www.cophieu68.com, www.stox.vn, www.cafef.vn, website ca doanh
nghip, website ca S giao dch chng khoán thành ph H Chí Minh và S giao
dch chng khoán Hà Ni.
D lic thu thi dng d liu bng (panel data) theo
tng doanh nghip và phân b u s dng mô hình hi
n cho d liu bng. Sau khi l ng các nhân
t n ng tin mt nm gi, bài nghiên cu s s dng
ng t (OLS) và GMM bc nh các
h s ng. u s ng tt nht
da vào kt qu kinh các gi thit vi phm c kim
nh s phù hp c GMM. Tip theo, tác gi s phân tích các kt qu
hi thích cho kt qu nghiên cu. Mô hình hi quy s dng
trong bài nghiên cc thc hin bi s h tr ca phn mm Stata 12.0.
1.6. Kt cu ca lun vn
Bài nghiên cc chia làm 5 phn
5
Chng 1: Gii thiu. Trình bày mt cách tng quan v ng, ni dung
bài nghiên cu. T c v cn nghiên cu.
Chng 2: Tng quan các kt qu nghiên cu trc đơy. Trong c
này, tác gi s trình bày v khung lý thuyt phân tích và tng hp nhng kt qu
nghiên cu t các bài nghiên ca các tác gi trên th gii v cùng ch
nghiên cu.
Chng 3: Phng pháp nghiên cu. s trình
bày d liu, gi thit nghiên cu, mô hình nghiên cu.
Chng 4: Kt qu nghiên cu và tho lun.
tin hành thng kê mô t các bin, kinh các gi thit nghiên cu t
qu nghiên cu.
Chng 5: Kt lun. Trình bày kt lun, hn ch ng nghiên cu tip
theo.
Tóm li, trong chng này tác gi đã nêu lên lý do cho vic la chn đ tài
nghiên cu, phm vi, đi tng nghiên cu, mc tiêu nghiên cu và b cc ca lun
vn đ làm c s cho vic nghiên cu trong các chng tip theo.
6
CHNG 2: TNG QUAN CÁC KT QU NGHIÊN CU
TRC ÂY
2.1. Khung lý thuyt phân tích
Trong phn này, tác gi s trình bày v ba mô hình lý thuyt: lý thuyt
i, lý thuyt trt t phân hng và lý thuyt dòng tin t do. Ngoài yu t ng
chính là dòng tin thì các lý thuynh nhng yu t khác có ng
ng tin mt nm gi. Da vào 3 lý thuyt này, tác gi s vng
v ching ca các yu t ng tin mt nm gic bit là yu
t dòng tin.
2.1.1. Lý thuyt đánh đi
Lý thuyi cho rng tin mt nm gi ta doanh nghip
c thit lp da trên s cân bng gia chi phí biên và li ích biên ca vic nm
gi tin. Các li ích ca vic nm gi tith nht, nm gi tin làm gim kh
y ra kit qu tài chính, ng tin mt nm gi có vai trò t ngun
tin d tr an toàn i phó vi các khon l bt ng xy ra hoc ng
v; th hai, các nhà qun lý doanh nghip có th s dng
tin mt nm gi khi gp ràng
buc v tài chính. Mt khác, các doanh nghip phi t b các d án có giá tr NPV
u phng ngun vn bên ngoài vi chi phí cao; th ba, vic nm
gi tin mt s ghóp phn ti thiu hoá chi phí ng vn bên ngoài. Chi phí
biên ca vic nm gi tii ca vic s dng vn do t sut sinh
li trên tài sn thng yu t ng tin mt nm gi
ca doanh nghip theo lý thuyi.
Dòng tin. Theo Kim và cng s (1998) thì dòng tin cung cp mt ngun
thanh khon tài tr cho các d t công c thay th
ng tin mt nm gi. mi quan h gia dòng ting tin mt
7
nm gi là nghch chiuoanh nghip s nm gi
ng tin m tài tr cho các d c li.
Dòng tin bt đnh. Doanh nghi bt n dòng tin cao có xác sut
phi mt vi thiu hng tin m st gim bt ng t dòng
tin. Vì vy, dòng tin bng tin mt nm gi s có m
cùng chiu.
Chi tr c tc. Doanh nghip hi c tc có th ng vn
vi chi phí thp bng vic gim các khon thanh toán c t c li, doanh
nghip hichi tr c tc thì s dng th ng v ng vn
t p chi tr c tc nm gi ng tin m
các doanh nghip không chi tr c tc.
C hi đu t. i vi doanh nghiu thì chi
phí phát sinh khi xy ra thiu hng tin mt là càng cao bi vì vic thiu ht
ng tin mt có th dn vic t b các d t. Vì v
ng tin mt nm gi s có mu. Lý thuy
cho rng các doanh nghing có chi phí kit qu tài
chính li vì giá tr a các d án s bin mt (g
ng hp phá sn. ng hp này, các doanh nghi
h nm gi ng tin mt nhi tránh kit qu tài chính.
Quy mô doanh nghip. Mô hình ca Miller và Orr (1966) v nhu cu tin mt
ca doanh nghip nói rng có mt li th kinh t v quy mô trong qun tr tin mt.
u này dn doanh nghip ln s nm gi ng tin mp
nh. Ngoài ra, mô hình này cho r ln ca khon vay không có
i nhau. Ng ý rng phí vay là mt khon c nh (Peterson và Rajan,
2003). Vì th, vi i tn kém i vi các doanh
nghip nh n khích các doanh nghip nh nm gi
ng tin mt nhi i các doanh nghip l y, quy mô doanh
nghing tin mt nm gi s có mch chiu.
8
Tài sn luân chuyn thay th. Các tài sn luân chuyn phi tin mt có th
ng hp thiu hng tin mt thì các tài s
t khon thay th ng tin mt nm gi
nghip có nhiu các tài sn luân chuyn thì s nm gi ít tin mt. M
gia tài sn luân chuyn phi tin mng tin mt nm gi trong doanh nghip
là nghch chiu.
Tóm li, theo lý thuy ng ca dòng ti i
ng tin mt nm gi là nghch chiu, p s ging
tin mt nm gi khi dòng tic li. Ngoài ra, các yu t c
tc, tài sn luân chuyn thay th và quy mô doanh nghing nghch
ching tin mt nm gi. Riêng các yu t bt n dòng tin và
h ng cùng ching tin mt nm gi.
2.1.2. Lý thuyt trt t phân hng
ng mt th ng vn hoàn ho không
có chi phí giao dch thì s không có ng ca quynh cu trúc vn lên dòng
tin mà doanh nghip có th chi tr cho các khon vay và các c
doanh nghip phi gánh chu chi phí giao dch khi phn tài tr t bên
ngoài bi vì v bt cân xng thông tin. n tài tr vn t bên ngoài
(n vay và vn c phn) s gây ti ngun vn ni b (li nhun gi
li). Myers và Maijluf (1984) lp lun rng bt cân xng thông tin s dnh
giá sai vn c phn ca doanh nghip trên th ng, gây tn thn giá tr ca
các c n hu này là do các nhà qun lý có nhi
ng nu các doanh nghip tài
tr cho các d án mi bng cách phát hành chng khoán mi, các chng khoán này
có th s i giá. Bi vì các nhà qun lý không th truyt ht các
thông tin v các tài sn hin hi vm
t qu có kh phân bit gia các d án
xu và các d án tt. Nhn thc v này, các nhà qun lý s không phát
9
hành c phn mi ngay c i vi các d án có giá tr hin t
Myers và Majluf (1984) cho rng bng vic phát hành n s giúp doanh nghip
gim thic s thiu hiu qu trong các quyc gây ra bi s
bt cân xng thông tin. Vay n s khc phc v nh giá sai khi phát hành
mi c phn bi vì các hng n u khon làm gim ri ro
cho các ch n.
y, lý thuyt trt t phân hng cho rng ngu tài
tr cho các d u tiên là li nhun gi l vay và cui cùng
là phát hành c phn. Ma th t ti thiu hóa chi phí bt cân
xng thông tin và các chi phí tài chính. Lý thuyt này gi lên rng doanh nghip
không có mc tin mt tn mt nm gi m
m gia li nhun gi li và nhu cy, khi dòng tin hong hin
t tài tr i, doanh nghip chi tr n vay và d tr tin mt nm
gi. Khi li nhun gi l tài tr cho các khon ti, các
doanh nghip s ng tin mt nm gi và nu cn thit thì phát hành n
vay. ng yu t n ng tin mt nm gi theo lý thuyt
trt t phân hng.
Dòng tin. c vm ca lý thuyi, khi có dòng tin
mc cao thì các doanh nghip s ng tin mt nm gi có th s
dng tài tr cho các d u này th hin mt m
quan cùng chiu gia dòng ting tin mt nm gi ca doanh
nghip. p s ng tin mt
nm gi c li.
C hi đu t. n thì yêu cng tin mt nm gi
càng nhiu. Bi vì s thiu hng tin mt nm gi ng ý rng nu không th
tip cn các ngun tài tr y tn kém thì doanh nghip buc phi t b
các d i nhun. Vì vng tin mt nm gi s
có mu.
10
Quy mô doanh nghip. Doanh nghip có quy mô càng lng tin mt
nm gi càng nhic li.
2.1.3. Lý thuyt dòng tin t do
Các mc tiêu ca nhà qun lý doanh nghip và c mâu thun vi
nhau. Trong khi các c ca c phn thì các nhà
qun lý mong mu i s
doanh nghip. Lý thuyt dòng tin t do ca Jensen (1986) nói rng các nhà qun lý
tin m i quyn kim soát ca h và có
c quyn làm ch các quya doanh nghip. Có nhing tin
m n lý không cn phi n tài tr bên ngoài và vì th
không cn phi cung cp thông tin chi tit v d a doanh nghip. T
các nhà qun lý có th i mc làm n tài sn ca c
u t ng tin mt nm gi theo lý thuyt
dòng tin t do.
C hi đu t. n lý vn nm gi nhiu
tin m m bo ngun tin có s án và th
vào các d án có giá tr u này n vn ca c
và nu doanh nghip có các d n thì s làm gim giá tr th ng trên
giá tr s sách. Vì vy, khi s dng t s giá tr th ng trên giá tr s i
ding tin mt
nm gi s có mch chiu.
Quy mô doanh nghip. Doanh nghip l phân tán ln trong c
u này s n t ch ca các nhà qun lý cp cao.
Vì vy, các nhà qun lý trong các doanh nghip ln s có nhiu quyn t quyt
p nh, dng tin mt
nm gi s nhia quy mô doanh nghing tin
mt nm gi là cùng chiy mô doanh nghing
tin mt nm gi s c li.
11
Bng 2.1. Tác đng ca các yu t đn lng tin mt nm gi
Lý thuyt
i
Lý thuyt
trt t phân hng
Lý thuyt
dòng tin t do
Dòng tin
-
+
Dòng tin bnh
+
Chi tr c tc
-
+
+
-
Quy mô doanh nghip
-
+
+
Tài sn luân chuyn thay th
-
2.2. Các nghiên cu thc nghim v tác đng ca dòng tin lên thay đi lng
tin mt nm gi
tài s tng hp mt s nghiên c mi quan h gia dòng
tin và i ng tin mt nm gi ca các doanh nghip theo các kt qu
nghiên cu chính. Da trên kt qu c tài nghiên c tài s chn
mt mô hình nghiên cu phù hp vng hp ca các doanh nghip Vit Nam.
Opler và cng s (1999) nghiên cu v các yu t ng tin
mt nm gi ca các doanh nghip M n t n 1994. Các
bing tin mt nm gi bao gm: dòng tin, quy mô doanh
nghip, vn luân chuyn ròng phi tin my tài chính, chi tiêu vn, chi phí
nghiên cu và phát trin. Kt lun bài nghiên cu cho rng ca dòng tin
ng tin mt nm gi là cùng chip s ng
tin mt nm gi khi có s trong dòng tic li, doanh nghip s
ging tin mt nm gi khi có s st gim trong dòng tin. Ngoài ra, các tác
gi i vi các doanh nghip có nhi
nghiên cu và phát trin cao thì s nm gi ng tin mt nhiy,
ng ca dòng ting tin mt nm gi ca các doanh nghip
này s li các doanh nghip khác.
12
Almeida và cng s (2004) nghiên cu v mi quan h gii trong
ng tin mt nm gi và dòng tin khi xem xét yu t ràng buc tài chính. Bng
ng OLS vi mu quan sát bao gm 3,547 doanh nghip sn
xun t -2000, bài nghiên cu u nghiên
cu thành hai nhóm: doanh nghip b ràng buc tài chính và doanh nghip không b
ràng buc tài chính. Thông qua 5 cách thc phân lochính sách thanh toán
ca doanh nghip, quy mô tài sn, xp hng trái phiu ca doanh nghip và cách
thc phân loi da vào nghiên cu ca Kaplan và Zingales (1997) ch s KZ.
Thông qua kt qu ng t các mô hình, bài nghiên cu t lun
rng: ma dòng tii ng tin mt nm gi ca các
doanh nghip b ràng buc tài chính là cùng chiu, trong khi m
ca các doanh nghip không b ràng buc tài chính là cùng chi
phân loi ràng buc tài chính ca ch s i th hin m
nghch chiu p hng trái phiu. Các bin kim s
q, quy mô doanh nghii n ngn hu có m
i vng tin mt nm gi. Các bin, hong mua
li c phi trong vn luân chuyn ròng có mnghch chiu
i vng tin mt nm gi. Ngoài ra, bài nghiên c ra rng
các doanh nghip b ràng bung tin mt nm gi trung bình cao
i các doanh nghip không b ràng buc tài chính.
Khurana và cng s (2006) u v s phát trin tài chính và tác
ng ca dòng tin lên ng tin mt nm gi. Bc
ng OLS, bài nghiên c kt lun rng ca dòng tin lên i
ng tin mt nm gi là cùng chiu. Các doanh nghip các quc gia có nn tài
chính kém phát tri ng nm gi tin mt nhi i các doanh
nghip t các quc gia phát trin v u này phù hp vm cho
rng s phát trin tài chính giúp các doanh nghip có th tip cn các ngun vn tài
tr bên ngoài vi chi phí thp. Các kt qu t nghiên cn mnh tm quan
trng trong tính thanh khon ca các doanh nghip.
13
Nghiên cu ca Acharya và cng s t lun rng
ca dòng tin lên ng tin mt nm gi là cùng chiu c hai nhóm
doanh nghip: b ràng buc và không b ràng buc v ng
ca dòng ting tin mt nm gi ca doanh nghip không b ràng
buc tài chính thì th nhiu so vi các doanh nghip b ràng buc tài chính.
Ngoài ra, các tác gi u v ma dòng tin và n vay
nht nh tài tr cho các hoa
doanh nghip. Các doanh nghip b ràng buc tài chính có nhu cu phòng nga ri
ro cao s phân b dòng ti ng tin mt nm gi thay vì phi chi tr
các khon n vayc li các doanh nghip b ràng buc tài chính có nhu cu
phòng nga ri ro thp s phân b dòng ti chi tr các khon n vay thay vì gia
ng tin mt nm gi.
Vng hi quy GMM, Riddick và Whited (2009) cho
rng ca dòng ting tin mt nm gi là nghch chiu.
Kt luc vi kt qu nghiên ca Almeida
và cng s (2004). Riddick và Whited (2009) gii thích rng do trong các mô hình
nghiên c sai s ng ch s q nên dn kt
qu c chính xác dng ca dòng tii
ng tin mt nm gi là cùng chiu chnh các sai s
ng ch s i quy GMM bc cao ng ca
dòng ting tin mt nm gi s là nghch chiu. Tác gi ca bài
nghiên cu cho rng doanh nghip s ging tin mt nm gi tài tr cho
các d i các cú sc có th xi vi dòng tinu này dn
n mhch chiu gia dòng ting tin mt
nm gi.
Marin và cng s (2011) thc hin nghiên cu v ng ca dòng tii
vi ng tin mt nm gi và phòng nga ri vi dòng tin. Mu d liu
nghiên cu bao gm 318 doanh nghip sn xun t 1997-2004. Tác
14
gi bài nghiên cu t lun ri trong ng tin mt nm gi và dòng
tin có mcùng chiu i vi các doanh nghip b ràng buc tài chính.
i vi các doanh nghip không b ràng buc tài chính thì m
ng kê. Mt kt qu quan trngoài các bin quan
trng dòng tin và phòng nga thì các bi ch s
nghip, chi tiêu vn, hong mua li c phn, i trong vn luân chuyn phi
tin mt i trong n ngn hn u có m nghch chiu vi
i trong ng tin mt nm gi.
Bao và cng s (2012) u v s bt cân xng ca
dòng tin lên i trong ng tin mt nm gi ca các doanh nghip M.
Bng nhng b sung trong mô hình thc nghim, bài nghiên c
ng phát hin mi trong mn gia ng tin mt nm gi và
dòng tin. Mu d liu nghiên cu gm các doanh nghip phi tài chính ca M vi
105,492 quan sát t 1972-2006. Các tác gi ng mô hình nghiên cu bng
bc 4 ca Erickson và Whited (2000). Da trên kt qu
hi quy, bài nghiên cu cho rng ca dòng tii vi ng tin mt nm
gi là bt cân xng. Mi trong ng tin mt nm gi và
dòng tin là nghch chiu khi doanh nghip có dòng ti và có m
quan cùng chiu khi doanh nghip có dòng tin âm. Sau khi phân chia mu nghiên
cu thành 2 nhóm doanh nghip: b ràng buc và không b ràng buc v tài chính
thì s bt cân xng ca dòng tin lên i ng tin mt nm
gi ca doanh nghip không b ràng buc tài chính là li doanh nghip
b ràng buc tài chính. Các tác gi cho r ng ca dòng tii
ng tin mt nm gi b bt cân xng là bi do nhiu
khon ràng buc ca d án, vic che giu các thông tin xu ca nhà qun lý và vn
i din. Doanh nghip không th ngay lp tc chm dt các d án có
NPV âm khi có dòng tin âm bi vì ba nguyên nhân. Th nht, mt s d án có các
u khon ràng bung là các d u thu. Th p lun ca
Kothari và cng s (2009) thì các nhà qun lý mun che giu thông tin xu. Khi
15
doanh nghip chm dt các d án xu thì ngay lp tc các tin tc xu v doanh
nghip s c lan truyn. Chính vì vy, các nhà qun lý có th chn gi li các d
án xu nhm làm gim thiu các thông tin không ti vi doanh nghip trên th
ng. Th i din ca Jensen và Meckling (1976) thì
các nhà qu c, h có th gi li các d án có NPV
ti ích cá nhân. Ngoài ra, bài nghiên cng doanh
nghip có s kim soát bên ngoài cht ch ng ca dòng tii
ng tin mt nm gi s lu so sánh vi doanh nghip có ít s kim soát
bên ngoài.
T kt qu các nghiên c thy rng ma
dòng ting tin mt nm gi ng nht gia các
nghiên ci vi kt lun th nht, bao gm các nghiên cu ca Opler và cng
s (1999), Almeida và cng s (2004), Khurana và cng s (2006), Acharya và
cng s (2007), Marin và cng s (2011u cho rng ca dòng tin lên
ng tin mt nm gi là cùng chi c li, kt lun th hai theo
nghiên cu ca Riddng ca dòng tii
ng tin mt nm gi là nghch chiu. Kt lun th ba theo nghiên cu ca Bao và
cng s (2012) thì cho rng tn ti s bt cân xng ca dòng tin lên
ng tin mt nm ging ca dòng tii
ng tin mt nm gi là nghch chiu khi doanh nghip có dòng ti
c li, khi doanh nghip có dòng ting này là cùng chiu.
nghiên cu v ng bt cân xng ca dòng ting
tin mt nm gi, tác gi n mô hình nghiên cu ca Bao và cng s
áp dng cho các doanh nghip ti Vit Nam bi vì 3 lý do sau: th nht, mô hình
nghiên cu ca Bao và cng s (2012) có s ci tin bng vin
hin s bt cân xng ca dòng tii vng tin
mt nm gi; th hai, d liu các biu có th thu thp trên th ng chng
khoán Vit Nam; th ba, nghiên cu ca Bao và cng s (2012) s d
16
ng GMM bi quy khc ph
s m cng t
i.
Bng 2.2. Tng hp các kt qu nghiên cu trc đơy
Tác gi
Bài vit
Nm
Ni dung nghiên cu
Du
nghiên
cu
Opler và cng
s
The determinants and
implications of corporate
cash holdings
1999
Các yu t n
ng tin mt nm gi ca
doanh nghip
+
Almeida và
cng s
The Cash Flow
Sensitivity of Cash
2004
ng ca dòng tin lên
i trong ng tin
mt nm gi ca các doanh
nghip
+
Khurana và
cng s
Financial Development
and the Cash Flow
sensitivity of Cash
2006
S phát trin tài chính và tác
ng ca dòng tin lên
ng tin mt nm gi ca
doanh nghip
+
Acharya và
cng s
Is Cash Negative Dept? A
Hedging Perspective on
Corporate Financial
Policies
2007
Mch
chiu gia n và tin mt
nm gi. Mm
phòng nga ri ro v chính
sách tài chính doanh nghip
+
Riddick và
Whited
The Corporate Propensity
to save
2009
ng ca dòng tin lên
i trong ng tin
mt nm gi ca các doanh
nghip
-
17
Tác gi
Bài vit
Nm
Ni dung nghiên cu
Du
nghiên
cu
Marin và
cng s
On the sensitivity of
Corporate Cash Holding
and Hedging to cash
Flows
2011
ng ca dòng tin lên
ng tin
mt nm gi và phòng nga
ri ro dòng tin
+
Bao và
cng s
Asymmetric Cash Flow
Sensitivity of Cash
Holdings
2012
S bt cân xng trong tác
ng ca dòng tin lên thay
ng tin mt nm gi
+/-
(Ngun: Tác gi tng hp)
Tóm li, trong chng này tác gi đã tng hp các lý thuyt nghiên cu và
kt qu các nghiên cu trc đây làm c s cho nghiên cu ca lun vn trong vic
phát trin các gi thit nghiên cu, các k vng ban đu trong nghiên cu.
18
CHNG 3: PHNG PHÁP NGHIÊN CU
3.1. D liu nghiên cu
Mu nghiên cu ca lu c thu thp t các doanh nghip c phn ca
Vit Nam bao gm các doanh nghi : cao su, công ngh
vin thông, dch v du lc phm/ y t/ hóa cht, giáo dc, khoáng sn, kinh
n/ khí/ gas, ngành thép, nhóm du khí, nha bao bì, sn
xut kinh doanh, thc phi, thy sn, vn ti/ cng/ taxi, vt liu xây
dng và xây dng. Các doanh nghip c phc niêm yt trên S giao dch
chng khoán Hà Ni và S giao dch chng khoán thành ph H Chí Minh t
2008 D liu các doanh nghip trong mu nghiên cu c thu thp
t các bác công b chính thc,
các website ca cophieu68.com, cafef.vn, stox.vn, website ca S giao dch chng
khoán Hà Ni và website ca S giao dch chng khoán thành ph H Chí Minh.
Các doanh nghinh v ch v và sn phm tài
chính, bo him và bng sn không nm trong mu nghiên cu. Do các doanh
nghic tài chính và bng sn là nhng loc
bit. Các doanh nghip hoc tài chính nm gi mng tin
mt rt nhiu nên s ng và làm sai lch kt qu nghiên cu. Loi hình kinh
doanh bng sn mang tính cht thi vng theo mn nào
ng thi k hàng tn kho rt ln.
kt qu nghiên cc chính xác và phn ánh khách quan, các doanh
nghi d lic loi b khi mu nghiên cu. D liu nghiên
cu bao gm 321 doanh nghip vi 1,605 quan sát. kim soát các giá tr bt
n kt qu hi quy và kim nh, các quan sát vi các bin chính
ng tin mt nm gi, dòng tin, quy mô doanh nghip và bin
ch s c loi b 1% giá tr cao nht và thp nhng thi, các
bin kit bt 1% giá tr các quan sát.
19
Bng 3.1. Danh mc s lng các doanh nghip phân theo ngành
S th t
Ngành
S lng
doanh nghip
1
Cao su
8
2
16
3
7
4
15
5
14
6
12
7
Khí/ Gas
14
8
Ngành thép
8
9
11
10
- bao bì
15
11
- Kinh doanh
33
12
23
13
11
14
11
15
24
16
39
17
60
Tng cng
321
(Ngun: tác gi tng hp)
Các bin ph thuc, bic lp và các bin kic t chc thành
d liu bng (panel data) theo tng doanh nghip phân b theo t liu
bng có nhii các loi d liu thth
nht, vì d liu bc thu thp t nhiu doanh nghip thuc các ngành khác
nhau theo thi gian nên nhnh s ng nht, k thung
d liu bng có th n tính không ng nht bng cách xem xét các bin
s c thù theo tng doanh nghip; th hai, d liu bng là kt hp các
chui thi gian ca các quan sát theo không gian nên th hic nhiu thông tin
c phc hing tuyn gia các bin s, nhiu bc t do
u qu th ba, d liu bng phù h nghiên cng ca
i thông qua nghiên cu các quan sát theo không gian lp li.
20
3.2. Gi thit nghiên cu
Tác gi cho rng bi vì s ràng buc d án bi các hng, s che giu
thông tin xu và v i ding ca dòng tin i
ng tin mt nm gi là bt cân xng. Các doanh nghip có dòng ti
có nhi so vi các doanh nghip có dòng tin âm. Khi mt
doanh nghip có dòng tip có th s i các
n mi quan h nghch chiu gia dòng tin và ng tin mt
nm gic li, khi doanh nghip có dòng tin âm, doanh nghip không th tit
kic mt khon tin bng cách chm dt ngay lp tc tt c các d án xu,
thm chí doanh nghip phi ging tin mt nm gi h tr cho các d án
xn ra. Vì vy, tác gi thit nghiên c:
Gi thit 1: tn ti s bt cân xng trong tác đng ca dòng tin lên thay
đi lng tin mt nm gi trong điu kin ca dòng tin.
Khi có dòng tin âm, doanh nghip b ràng buc v tài chính có th s tip
tc tài tr cho các d án có NPV âm do các ràng buc v hng d án, vic che
giu các thông tin xu và v i din. Tuy nhiên, quy mô tài tr ca d án có
NVP âm thì nh ng ràng buc v tài chính. Vì vy, gi thit th
sau:
Gi thit 2: s bt cân xng trong tác đng ca dòng tin lên thay đi lng
tin mt nm gi ca doanh nhip không b ràng buc tài chính thì ln hn so vi
doanh nghip b ràng buc tài chính.
ng ca dòng ting tin mt nm gi khi
xem xét yu t i din, tác gi ra gi thi
Gi thit 3: tác đng ca dòng tin lên thay đi lng tin mt nm gi ca
doanh nhip có s kim soát bên ngoài cht ch thì ln hn so vi doanh nghip có
ít s kim soát bên ngoài.
3.3. Mô hình nghiên cu
3.3.1. Mô t bin
21
3.3.1.1. Bin ph thuc
Thay đi lng tin mt nm gi (CashHoldings)
Da trên các nghiên cng s (2004), Riddick và Whited
(2009), Bao và cng s (2012) thì bài nghiên cu s dng bing
tin mt nm gi là bin ph thuc trong các mô hình nghiên cu. Bii
ng tin mt nm gi c tính theo công thc sau:
=
( à đ )
à
( à đ )
1
à
1
3.3.1.2. Bin đc lp
Bic lp trong các mô hình nghiên cu bao gm: bin gii thích chính,
các bin kim soát, các bin gi và các bi
Bin gii thích chính
Dòng tin (CashFlow)
Các nghiên cu ca Almeida và cng s (2004),
Khurana và cng s (2006), Riddick và Whited (2009) và gt là nghiên
cu ca Bao và cng s nh bin dòng tic nh
là li nhu c các khon mc b ng và khu hao chia cho tng tài sn.
Trong các báo cáo tài chính ca các doanh nghip Vit Nam không th hin các
khon mc b ng nên tác gi s thay th bng li nhun sau thu thu nhp
doanh nghip.
=
(
+ à đ
)
à
Da vào lý thuyi, tác gi k vng du ca h s ng bin
dòng tin (CashFlow) là du âm. Theo nghiên cu ca Riddick và Whited (2009),
22
Bao và cng s ng b i quan h
gia dòng ting tin mt nm gi là nghch chiu.
Bin kim soát
Quy mô doanh nghip (Size)
Bin quy mô doanh nghip (Size) c tính bng cách ly lôgarít t nhiên
ca tng tài sn. Bài nghiên cn quy mô doanh nghip vào trong các mô
hình nghiên cn v quy mô kinh t trong qun tr tin mt
theo Opler và cng s (1999), Almeida và cng s (2004), Khurana và cng s
(2006), Bao và cng s (2012). Da trên lý thuyt trt t phân hng và lý thuyt
dòng tin t do, tác gi k vng du ca h s ng ca bii
vì khi quy mô doanh nghip càng lng tin mt nm gi s càng nhiu và
c li.
Tobin’q (Q)
ng tin mt nm gi ca doanh nghip ph thu
R có th a
vào các nghiên ca Almeida và cng s (2004), Khurana và cng s
(2006), Riddick và Whited (2009), Bao và cng s (2012), tác gi s dng ch s
hia doanh nghip. Bin ch
s nh theo công thc:
=
á
+ á á à
á á
à
Theo Erickson và Whited (2000), sai s ng ch s
là nguyên nhân dn h s ng ca bin dòng tin (CashFlow) b gim khi
hi quy b khc phc hing này, tác gi s s dng
i quy GMM bng tn
lý thuy
23
i và lý thuyt trt t phân hng, tác gi k vng du ca h s ng bin
là dp có nhiu
lai thì doanh nghip s nm gi ng tin mt nhi
Chi tiêu vn (Expenditure)
Chi tiêu vng ti mua sm và sa cha các tài sn c
nh ca doanh nghit bi ng bin
chi tiêu vn theo công thc sau:
=
(
1
+
)
à
Tác gi k vng du ca h s ng bin này s âm vì khi doanh nghip
chi tiêu vng tin mt nm gi s gim c li.
Thay đi trong vn luân chuyn ròng phi tin mt (NCWC)
=
â ò
à
â ò
1
à
1
Tác gi k vng du ca h s ng ca bii trong vn luân
chuyn ròng phi tin mt (NCWC) là du âm vì theo Opler và cng s (1999) cho
rng vn luân chuyn ròng phi tin mt là mt công c thay th cho
ng tin mt nm gi. Khi vn luân chuyn ròng phi tin mng tin
mt nm gi s gic li.
N ngn hn đu k (ShortDept)
Tác gi n n ngn h u k (ShortDept) vào trong các mô hình
nghiên cu vì theo nghiên cu ca Bao và cng s (2012) cho rng n ngn hu
k i dòng tin lý có
ng tin mt nm gi.