Triển vọng của tế bào gốc trong điều trị bệnh lý tim mạch

Triển vọng của
Tế Bào Gốc trong
điều trị bệnh lý Tim Mạch
GS.TS. Nguyễn Lân Việt
TS. Phạm Mạnh Hùng
Đại Học Y Hà Nội
Viện Tim Mạch Việt Nam
Những điều trị thông th-ờng hiện nay cho
bệnh nhân bị bệnh ĐMV diện rộng có suy
thất trái nặng
Có tới > 10% số bệnh nhân bị bệnh ĐMV không thể
can thiệp hoặc phẫu thuật
Có nhiều bệnh nhân bệnh ĐMV dù đ-ợc can thiệp
tích cực nh-ng vẫn suy thất trái nặng, điều trị:
Aspirin, plavix, statin, ace-inhibition, aldosterone
inhibition, beta-blocker
Cấy máy phá rung tự động (ICD) ngăn đột tử
Đặt máy tạo nhịp tái đồng bộ khử cực thất
Thiết bị cơ học hỗ trợ thất
Ghép tim
Tỷ lệ các bệnh tim mạch ở Hoa Kỳ
American Heart Association.
Heart Disease and Stroke Statistics—2007 Update.
Myocardial
ischemia
37 million*
Acute MI
865,000/year
Heart
failure
5 million

Peripheral
vascular
disease
8 million
Stroke
5.7 million
Chest Pain
4.2 million emergency visits/year
6.4 million outpatient visits/year
*Symptomatic coronary artery disease (CAD)
or angina pectoris.
Những nguồn TBG có thể ứng dụng
điều trị
• Nguồn TBG phôi thai
• TB gốc từ dây cuống rốn
• Nguồn TBG người lớn
– Máu ngoại vi
– Tủy xương (Bone marrow (BM)
• Nguồn gốc TB máu
• Lớp trung mô (Mesenchymal)
– TB gốc từ các mô:
• Mỡ, cơ, …
Gulati R, Simari RD et al. Med Clin N Am. 2007;91:769-85.
Tim
Những ứng dụng hiện nay của TBG ?
Sửa chữa mô bị hỏng
Mạch máu
Tái tạo mô mới
Não
Gan

Phổi
Thận
Sụn khớp
Những ứng dụng lâm sàng
• NMCT cấp
– Các thực nghiệm động vật
– Các thử nghiệm lâm sàng
• TB tủy xương không chọn lọc (Unselected BMC)
• TB gốc có chọn lọc
• Bệnh suy tim do bệnh lý ĐMV
– Các thực nghiệm động vật
– Các thử nghiệm lâm sàng
• Bệnh lý ĐMV mạn tính không có khả năng
tái thông mạch
• Bệnh lý mạch chi dưới không có khả năng
can thiệp
• Các bệnh lý khác: bệnh cơ tim giãn…
Ước tính nhu cầu điều trị bằng TBG
MedaCorp report 2/28/06
Các phương thức tiêm/ghép
TBG trong bệnh lý tim mạch
Qua đường mạch máu
Tiêm trong ĐMV
Tiêm qua đường tĩnh mạch
Tiêm trực tiếp TB gốc vào cơ (tim)
Qua đường ống thông từ trong nội tâm mạc
Tiêm từ ngoài vào trực tiếp
Tiêm qua xoang TM vành
Tiêm TBG vào vùng cơ tim bị nhồi máu
qua đường ĐMV tương ứng

Sơ đồ tiêm TBG trong ĐMV
Tiêm TBG trực tiếp cơ tim nhờ
hệ thống NOGA
Các ứng dụng lâm sàng của
Tế bào gốc (trong Tim Mạch)
• Nhồi máu cơ tim cấp
• Suy tim sau NMCT
• Bệnh Động mạch vành mạn tính không
còn chỉ định điều trị tái tạo mạch
• Bệnh Động mạch chi dưới không có chỉ
định điều trị tái tạo mạch
• Bệnh cơ tim giãn?
Nghiên cứu Repair –AMI (2006)
Những nghiên cứu mới nhất ủng hộ Tế bào gốc
cải thiện chức năng co bóp của cơ tim
Nghiên cứu trên bệnh động
mạch chi dƣới mạn tính
không có khả năng can thiệp
Kết luận từ các nghiên cứu đã có
• Liệu pháp Tế bào gốc trong điều trị Đau thắt
ngực mạn tính, suy tim sau NMCT cấp, bệnh
cơ tim giãn, bệnh ĐM ngoại vi là khả thi và an
toàn…
• Kết quả ban đầu đáng khích lệ và có nhiều hứa
hẹn

• Cần những nghiên cứu lớn hơn để có thể đánh
giá đầy đủ về hiệu quả và để ứng dụng thường
quy trên lâm sàng
KẾT QUẢ BƢỚC ĐẦU ỨNG DỤNG TẾ BÀO GỐC
TỰ THÂN TỪ TỦY XƢƠNG ĐIỀU TRỊ PHỐI HỢP
CHO BỆNH NHÂN SUY TIM SAU N.M.C.T CẤP
Đề tài Nhánh của Đề tài Khoa Học cấp Nhà nƣớc KC-04
“NGHIÊN CỨU PHÁT TRIỂN VÀ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ TẾ BÀO GỐC
ĐỂ ĐIỀU TRỊ MỘT SỐ BỆNH VỀ TIM MẠCH, CƠ QUAN TẠO MÁU
VÀ THỊ GIÁC NGƢỜI “
Đối tượng nghiên cứu
• 6 bệnh nhân sau NMCT cấp:
– Đã được điều trị can thiệp thường quy (nội
khoa + nong và đặt stent ĐMV)
– Động mạch thủ phạm gây NMCT là ĐM
Liên thất trước (LAD)
– Tự nguyện tham gia vào nghiên cứu
– Có phân số tống máu EF từ 30 – 40%
– Thời gian nghiên cứu: 1/2007 – 12/2008
Phƣơng pháp nghiên cứu
• Nghiên cứu tiến cứu
• Các bước tiến hành:
– Xây dựng đề cương nghiên cứu
– Đánh giá bệnh nhân, lấy vào nghiên cứu
– Các biện pháp đánh giá hiệu quả của phương pháp: Lâm
sàng, Siêu âm tim, chụp buồng tim, chụp cắt lớp nhiều dãy
– Lấy tuỷ xương bệnh nhân và chiết xuất tế bào gốc không
chọn lọc (phối hợp BV 108)
– Tiêm TB gốc trực tiếp vào động mạch vành theo đường ống
thông

– Theo dõi và đánh giá kết quả sau: 1, 3, 6 và 12 tháng
Lấy 200 ml
tuỷ xương
Tiêm TB gốc pha trong 10ml đã đƣợc
tách lọc vào ĐMV bệnh nhân sau 1 – 3
ngày, số lƣợng TB: 100 – 150 X 10
6
Tách TB gốc
tại BV 108