Dạy học theo dự án môn công nghệ lớp 11 tại trường trung học phổ thông nguyễn trãi bình dương

TÓM TT.

Chúng ta đang sng trong th k mà tri thc vƠ kĩ năng ca con ngi là
nhng yu t quyt đnh s phát trin ca xã hi. Trong xã hi tri thc, nn giáo dc
không ch trang b cho hc nhng kin thc mà còn phi hình thƠnh ngi hc năng
lc thc hin. Do đó, vic đi mi phng pháp dy hc là vn đ rt cần thit
trong nn giáo dc.
Đ tài nghiên cu “ Dy hc theo d án cho môn Công ngh lp 11 ti
trng THPT Nguyn Trãi” nhằm hình thƠnh ngi hc nhng nhng năng lc
thành phần : năng lc cá th, năng lc chuyên môn, năng lc phng pháp, năng
lc xã hi và các kỹ năng t duy phê phán, kỹ năng hc tp hp tác, kỹ năng hc
tp sut đi.
Cu trúc lun văn gm nhng phần chính.
1. Nghiên cu c s lý lun liên quan đn dy hc d án: Quan đim tip
cn. Vai trò ca giáo viên và hc sinh trong dy hc d án. u đim vƠ nhc đim
ca dy hc d án. Nhng khó khăn khi áp dng dy hc d án cho môn Công ngh
lp 11.
2. Nghiên cu c s thc tin liên quan đn đ tài: Thc trng v t chc
dy và hc môn Công ngh. Chng trình môn Công ngh. Nguyên nhân dn đn
cht lng môn Công ngh cha cao.
3. Đ xut tin trình dy hc theo d án. Xây dng mu giáo án theo dy
hc d án. Thc nghim s phm có đi chng đ kim nghim gi thuyt ca đ
tài.
Đ tài ch tin hành trong phm v vƠi bƠi trong chng trình môn Công
ngh lp 11. Thông qua thc nghim s phm có đi chng đƣ kim nghim đc
gi thuyt ca đ tƠi. Do đó, đơy lƠ mt phng pháp có th nhân rng cho các môn
hc khác.
ABTRACT
We live in a century that knowledge and skill of man is the decisive factor
of social development. In the knowledge society, education is not only equip for

students with knowledge but also shape compentency. Therefore, the renovation of
teaching methods are essential issues in education.
Researches "Project-based learning for Technology at grade 11 Nguyen
Trai High School" to establish the capacity to learn the components: individual
competence, professional competence, capability approach, capacity social
competence and skills of critical thinking, cooperative learning skills, lifelong
learning skills.
The structure of the main thesis.
1. Research rationale related to the project-based learning: Access point.
The role of teachers and students in project-based learning. advantages and
disadvantages of project based learning. Difficulties when applied learning project
for class 11 Technology
2. Basis of practical research related topics: Current status of organizational
learning and teaching technology subjects. Curriculum of Technology. Causes of
quality is not high technology subjects.
3. Proposed process-based learning projects. Construct lesson Plan by
project based learning. Experimental evidence for teaching is to test the hypothesis
of the research.
Subject only to conduct within the last couple of Technology in class 11.
Through experimentation with the control teachers have tested the hypothesis of the
research. Therefore, a method can be replicated for other subjects.




MC LC

PHN M ĐU 1
1. Lý do chn đ tài. 1
2. Mc tiêu và nhim v nghiên cu. 2

3. Đi tng và khách th nghiên cu. 3
4. Gii hn đ tài 3
5. Gi thuyt nghiên cu. 3
6. Phng pháp nghiên cu. 4
7. Nhng giá tr đóng góp ca đ tài. 5
PHN NI DUNG 6
Chng 1: C S LÝ LUN V DY HC THEO D ÁN 6
1.1 Tng quan v dy hc theo d án. 6
1.2 Khái nim c bn. 9
1.3 Nhng đặc đim c bn ca hot đng dy hc  trng THPT. 12
1.4 C s lý lun v bn cht ca dy hc theo d án. 13
Chng 2: THC TRNG V T CHC DY VÀ HC MÔN CÔNG
NGH 29
2.1 Gii thiu v trng trung hc ph thông Nguyn Trãi. 29
2.2 Mc tiêu, v trí, ni dung ca môn Công ngh  trng THPT. 29
2.3 Đặc đim ca môn Công ngh. 31
2.4 Chng trình môn Công ngh  trng THPT 33
2.5 Thc trng v dy hc môn Công ngh  các trng Trung hc ph thông
trên đa bàn tnh Bình Dng. 34
2.6 Thc trng v hc môn Công ngh ti trng THPT Nguyn Trãi ậ Bình
Dng. 47
2.7 Nguyên nhân v hiu qu dy và hc môn Công ngh cha cao 51

CHNG 3: Đ XUT TIN TRÌNH DY HC THEO D ÁN ậ THC
NGHIM S PHM ậ ĐỄNH GIỄ KT QU THC NGHIM 54
3.1 Tin trình dy hc d án. 54

3.2 Mu giáo án tham kho 57
3.3. Thc nghim s phm 822
PHN KT LUN 91

1. Kt lun. 91
2. Kin ngh 92

DANH SÁCH CÁC T VIT TT
T VIT TT
ụăNGHƾA
GV
Giáo viên
HS
Hc sinh
THPT
Trung hc ph thông
PPDH
Phng pháp dy hc
BGH
Ban giám hiu
ĐHSPKT
Đi hc S phm kỹ thut
DHDA
Dy hc d án
CN
Công ngh
GDPT
Giáo dc ph thông
GDĐT
Giáo dc đƠo to
TK
Thng kê
THCS
Trung hc c s

ĐCĐT
Đng c đt trong
ND
Ni dung
BIE (The Buck Institute for Education)
Vin nghiên cu giáo dc Buck
GDH
Giáo dc hc



DANH MC HÌNH ậ BNG ậ BIUăĐ

Trang
Hình 1.1: Cu trúc năng lc hƠnh đng. 2
Hình 1.2: Các thành t cu thƠnh năng lc thc hin 17
Hình 3.13: Hc sinh làm vic nhóm (ph lc) 46
Hình 3.14: Hc sinh trình bày sn phẩm (ph lc) 47
Hình 3.15: Hc sinh đặt câu hi cht vn (ph lc) 48
Hình 3.16: Sn phẩm ca hc sinh (ph lc) 49
Bng 2.1: Bng s liu thng kê v s cần thit đi mi PPDH cho môn Công ngh
(ph lc) 12
Bng 2.2: Bng s liu thng kê v s dng tài liu tham kho ca giáo viên 466
Bng 2.3: Bng thng kê v mc đ ng dng môn Công ngh vào thc tin 38
Bng 2.4: Bng s liu thng kê nhim v ca GV khi lên lp (ph lc) 13
Bng 2.5: Bng s liu thng kê v s khó khăn khi ging dy môn Công ngh
(ph lc) 15
Bng 2.6: Bng thng kê v mc đ s dng các PPDH. 36
Bng 2.7: Bng thng kê mc đ s dng phng tin dy hc 41
Bng 2.8: Bng thng kê v vic GV to điu kin HS tích cc trong hc tp 45

Bng 2.9: Bng thng kê mc đ s dng phng pháp đánh giá 43
Bng 2.10: Bng thng kê mc đ s dng các tiêu chí vào kim tra đánh giá 42
Bng 2.11: Bng thng kê v s đáp ng c s vt cht, thit b 400
Bng 2.12: Bng s liu thng kê s thích HS khi hc môn Công ngh (ph lc) 16
Bng 2.13: Bng s liu thng kê v tính thc tin môn Công ngh 47
Bng 2.14: Bng s liu thng kê mc đ khó khăn khi hc môn Công ngh 48
Bng 2.16: Bng s liu thng kê mc đ s dng phng tin dy hc ca GV
(ph lc) 17
Bng 2.17: Bng s liu thng kê s dng tài liu tham kho ca HS (ph lc) 18

Bng 2.18: Bng s liu thng kê v thái đ HS khi không hiu bài 49
Bng 2.19: Bng s liu thng kê v thái đ ngi hc khi tham gia tho lun nhóm
(ph lc) 19
Bng 2.20: Bng s liu thng kê v mc đ chính xác môn Công ngh 500
Bng 3.1: Bng s lng công vic cần thc hin đ hoàn thành d án 555
Bng 3.2: Bng tiêu chí đánh giá sn phẩm. 555
Bng 3.3: Bng phân công nhim v. 566
Bng 3.4: Bng thc hin công vic. 566
Bng 3.5: Bng s liu thng kê s liu kt qu hc tp ca lp thc nghim và lp
đi chng 844
Bng 3.6: Bng tần sut 86
Bng 3.7: Bng thng kê đim trung bình, mode, đ lch chuẩn. 87
Bng 3.8: Bng s liu v s thích thú ca HS khi hc theo phng pháp d án
(ph lc) 20
Bng 3.9: Bng s liu thng kê thái đ ca HS sau khi hc theo DHDA (ph lc)21
Bng 3.10: Bng s liu thng kê hiu qu làm vic nhóm (ph lc) 22
Bng 3.11: Bng s liu thng kê v s phân công nhim v nhóm (ph lc) 23
Bng 3.12: Bng s liu thng kê v hng gii quyt vn đ ca HS (ph lc) 24
Bng 3.13: Bng s liu thng kê thái đ HS khi nhn nhim v (ph lc) 25
Bng 3.14: Bng s liu thng kê v thái đ HS khi không hiu bài (ph lc) 26

Bng 3.15: Bng s liu thng kê v s tin b ca HS sau khi hc theo phng
pháp DHDA (ph lc) 27
Biuăđ 2.1: Biu đ thng kê v s cần thit đi mi PPDH (ph lc) 12
Biuăđ 2.2: Biu đ t l % v s cần thit đi mi PPDH (ph lc) 13
Biuăđ 2.3: Biu đ thng kê v s dng tài liu tham kho ca giáo viên 466
Biuăđ 2.4: Biu đ thng kê v ng dng môn Công ngh vào thc tin 38
Biuăđ 2.5: Biu đ t l % v mc đ ng dung môn CN vào thc tin. 39
Biuăđ 2.6: Biu đ thng kê nhim v ca GV khi lên lp (ph lc) 14
Biuăđ 2.7: Biu đ t l % v nhim v ca GV khi lên lp (ph lc) 14
Biuăđ 2.8: Biu đ biu th mc đ khó khăn khi dy môn Công ngh (ph lc) 15
Biuăđ 2.9: Biu đ thng kê mc đ s dng các PPDH 377
Biuăđ 2.10: Biu đ thng kê mc đ s dng Phng tin dy hc 422
Biuăđ 2.11: Biu đ thng kê vic GV to điu kin HS tích cc 45
Biuăđ 2.12: Biu đ thng kê mc đ s dng phng pháp đánh giá 444
Biuăđ 2.13: Biu đ thng kê v s dng các tiêu chí vào kim tra đánh giá 433
Biuăđ 2.14: Biu đ thng kê s đáp ng c c vt cht, thit b 40
Biuăđ 2.15: Biu đ t l % v s đáp ng c s vt cht, thit b Error!
Bookmark not defined.
Biuăđ 2.16: Biu đ thng kê s thích HS khi hc môn Công ngh (ph lc) 16
Biuăđ 2.17: Biu đ t l % HS thích hc môn Công ngh (ph lc) 16
Biuăđ 2.18: Biu đ thng kê tính thc tin môn Công ngh 47
Biuăđ 2.19: Biu đ t l % v tính thc tin môn Công ngh 49
Biuăđ 2.20: Biu đ thng kê mc đ khó khăn khi hc môn Công ngh 49
Biuăđ 2.21: Biu đ thng kê mc đ s dng phng tin dy hc ca GV (ph
lc) 17
Biuăđ 2.22: Biu đ thng kê mc đ s dng tài liu tham kho ca GV (ph
lc) 18
Biuăđ 2.23: Biu đ thng kê v thái đ HS khi không hiu bài 500
Biuăđ 2.24: Biu đ t l % thái đ HS khi tham gia tho lun nhóm (ph lc) 19
Biuăđ 2.25: Biu đ t l % mc đ chính xác v kim tra môn Công ngh 511

Biuăđ 3.1: Biu đ t l % s hng HS khi hc theo DHDA (ph lc) 20
Biuăđ 3.2: Biu đ t l % thái đ HS khi hc theo DHDA (ph lc) 21
Biuăđ 3.3: Biu đ thng kê hiu qu làm vic nhóm (ph lc) 22
Biuăđ 3.4: Biu đ thng kê s phân chia nhim v thành viên ca nhóm (ph
lc) 23
Biuăđ 3.5: Biu đ thng kê v hng gii quyt vắn đ ca HS (ph lc) 24
Biuăđ 3.6: Biu đ thng kê v thái đ HS khi nhn nhim v (ph lc) 25
Biuăđ 3.7: Biu đ thng kê v thái đ HS khi không hiu bài (ph lc) 26

Biuăđ 3.8: Biu đ t l % v tin b HS khi hc theo DHDA (ph lc) 27
Biuăđ 3.9: Biu đ thng kê hc lc ca lp đi chng và lp thc nghim 844
Biuăđ 3.10: Biu đ t l % hc lc ca HS lp thc nghim 855
Biuăđ 3.11: Biu đ t l % hc lc ca HS lp đi chng 855
Biuăđ 3.12: Biu đ biu th tần sut 87

1

PHN M ĐU

1.ăLỦădoăchnăđătƠi.
S phát trin mnh m ca khoa hc công ngh, s phát trin năng đng
ca nn kinh t, quá trình hi nhp và toàn cầu hoá đang rút ngắn khong cách v
trình đ phát trin gia các nc nhanh hn. Khoa hc công ngh tr thƠnh đng
lc c bn ca s phát trin kinh t xã hi. Giáo dc là nn tng ca s phát trin
khoa hc-công ngh, phát trin ngun nhân lc đáp ng nhu cầu xã hi hin đi. Do
đó, vn đ giáo dc công ngh  bc ph thông rt cần thit. Giáo dc công ngh có
nhim v hình thƠnh t duy kỹ thut vƠ hng nghip cho hc sinh bc ph thông.
Ch trng đng li ca Đng vƠ NhƠ nc là nâng cao cht lng giáo
dc, đƠo to, coi trng giáo dc đo đc, li sng, năng lc sáng to, kỹ năng thc
hành, kh năng lp nghip, giáo dc kt hp vi lao đng sn xut [16, 8] [4,6].

Mc tiêu dy hc không ch dng li  kin thc mà mc tiêu dy hc ngày nay còn
đƠo to ra con ngi có kỹ năng đáp ng nhu cầu ca xã hi, hc tp sut đi, và
các kỹ năng th kỷ 21 ca th gii.
Trong nhng năm gần đơy, h thng đƠo to ngh nói riêng (Giáo dc
nói chung)có khuynh hng chuyn đi hình thc dy hc truyn thng (Kin thc
và thc hành) sang hình thc đƠo to theo năng lc thc hin, ng vi s ra đi khái
nim bài ging tích hp. Và s chuyn bin đó tt yu kéo theo s thay đi vƠ đòi
hi phi áp dng các phng pháp (T chc) dy hc mi nh: gii quyt vn đ,
hc tp theo kinh nghim, hc tp theo d án… mƠ trc đơy cha đc chú trng
[14,56] [5,36].
Mi phng pháp dy hc k trên đu có nhng đặc đim, th mnh riêng
nên không th cho phng pháp nào là ni tri hn c. Vì vy vic la chn và vn
dng linh hot các phng pháp nƠy vƠo thc tin dy hc là rt cần thit và phi
tuân th nguyên tắc, đặc trng riêng ca mi phng pháp. Có nh vy, quá trình
dy hc mi hng đn ngi hc, hình thƠnh năng lc cho ngi hc. Đó là các
năng lc v chuyên môn (Professional competency), năng lc xã hi (Social
competency), năng lc cá th (Individual competency) vƠ năng lc phng pháp
(Methodical competency). [29,11]


Hình 1.1: CuătrúcănĕngălcăhƠnhăđng.

Vi dy hc theo d án ngoƠi thƠnh t năng lc gii quyt vn đ, còn bao
gm tt c các năng lc thƠnh phần nêu trên; vƠ đó cũng lƠ c s đ hình thƠnh năng
lc  ngi hc [14,18]. Điu nƠy đc khẳng đnh qua nhiu nghiên cu vƠ ng
dng ca T chc Giáo dc George Lucas, Vin nghiên cu Giáo dc Buck, …
chng trình dy hc d án ca Intel, Microsoft vƠ d án Vit ậ B ti Vit Nam.
Đ nâng cao cht lung dy môn công ngh và hình thành cho ngui hc
nhng năng lc thành phần trên, thông qua kt qu thc nghim cho môn hc Công
Ngh  trng THPT Nguyn Trãi. Tác gi chn đ tài là: " Dạy học theo dự án

môn Công Nghệ lớp 11 trờng Trung học ph thông Nguyễn Trãi – Bình
Dơng".
2.ăMcătiêuăvƠănhimăvănghiênăcu.
2.1 Mc tiêu nghiên cu.
Vn dng dy hc theo d án cho môn Công ngh 11 nhằm năng cao hiu
qu, cht lng dy và hc.
Năng lc phng pháp
Năng lc chuyên môn
Năng lc hƠnh đng
Năng lc cá th
Năng lc xã hi
3

2.2 Nhim v nghiên cu.
- Nghiên cu c s lý lun v dy hc theo d án.
- Kho sát thc trng v t chc dy hc môn Công ngh mt s trng
THPT trên đa bàn tnh Bình Dng.
- Đ xut tin trình dy hc d án.
- Thit k mu giáo án dy hc theo d án cho các bài: bài 10, bài 16,
chng 7 trong môn Công ngh 11.
- Tin hành thc nghim s phm có đi chng đ kim nghim gi thuyt
ca đ tài.
3.ăăĐiătngăvƠăkháchăthănghiênăcu.
3.1 Đi tng nghiên cu.
Dy hc theo d án môn Công ngh lp 11 ti trng THPT Nguyn Trãi -
Bình Dng.
3.2 Khách th nghiên cu.
Tài liu nghiên cu, sách giáo khoa.
C s vt cht, thit b h tr cho vic dy và hc môn Công ngh  các
trng THPT trên đa bàn tnh Bình Dng.

Quá trình dy hc môn Công ngh.
4.ăGiiăhnăđătƠi
Đ tài nghiên cu vn dng dy hc môn Công ngh lp 11 theo d án 
trng THPT Nguyn Trãi - Bình Dng. Phần thc nghim tin hành ging dy 
lp 11A4, 11A2 đi chng và lp 11A1, 11A3 thc nghim.
5.ăGiăthuytănghiênăcu.
Nu thc hin vic vn dng t chc dy hc môn công ngh theo dy hc
d án s nâng cao cht lng dy và hc.
6.ăPhngăphápănghiênăcu.
Đ thc hin đ tƠi, ngi nghiên cu s dng các phng pháp nghiên cu
sau:
6.1 Phng pháp nghiên cu lý lun: Nhằm tìm hiu lch s nghiên cu, k tha
thành tu ca ngi đi trc và thu thp thông tin, ngun tài liu ch yu bao gm:
Tham kho các văn kin, văn bn pháp qui đi mi phng pháp dy hc.
Các tp chí, báo cáo khoa hc, tài liu lu tr, sách giáo khoa, s liu thng
kê, thông tin đi chúng, v.v…v phng pháp dy hc nói chung, phng pháp dy
hc theo d án hin nay trên th gii và Vit Nam nói riêng, lý thuyt hc tp, thit
k dy hc …
Phân tích, tng hp đánh giá.
6.2. Phng pháp thc tin.
6.2.1 Phương pháp quan sát: D gi lên lp ca giáo viên môn công ngh 
trng THPT Nguyn Trƣi.
6.2.2 Phương pháp điều tra – phỏng vấn.
Phát phiu điu tra đn hc sinh vƠ giáo viên v hình thc t chc lp hc
cho môn Công ngh.
Phng vn v s quan tơm ca Ban giám hiu nhƠ trng đi vi môn
Công ngh.
6.2.3 Phương pháp thực nghiệm.
Thc nghim ging dy môn Công ngh lp 11 theo d án 11A2, 11A4 đi
chng vƠ 11A1, 11A3 thc nghim do giáo viên trng THPT Nguyn Trƣi thc

hin. Thông qua bƠi kim tra x lý kt qu thc nghim gia lp đi chng vƠ lp
thc nghim.

5

6.3 Phng pháp thng kê.
Phơn tích kt qu thc nghim.
Kim nghim gi thit nghiên cu.
7. NhngăgiáătrăđóngăgópăcaăđătƠi.
Vn dng dy hc theo d án vƠo môn Công ngh 11 ti trng THPT
Nguyn Trƣi ậ Bình Dng phù hp vi điu kin c s vt cht vƠ đặc đim ca
hc sinh.

PHNăNIăDUNG
Chngă1
CăS LÝ LUN V DY HC THEO D ÁN

1.1ăTngăquanăvădyăhcătheoădăán.
Dy hc theo d án có ngun gc t chơu Âu (th k 16,  ụ vƠ Pháp). Đầu
th k 20, lần đầu tiên nhƠ nghiên cu giáo dc Mỹ William Heard Kilpatrick
(Kilpatrick, 1918) đƣ miêu t chi tit dy hc d án trong bƠi lun “Project Method
(Phng pháp d án)”. NhƠ giáo dc John Dewey (Dewey, 1966) ch ra li ích ca
vic hc tp trƣi nghim, hc tp thc hƠnh vƠ đnh hng ngi hc “Learning by
doing (hc thông qua công vic)” [26,1] .  chơu Âu, có các nhƠ khoa hc nh
Makarenko (1888-1939), Freinet (1896-1966) cũng nghiên cu v phng pháp d
án. Nhng năm 1990 vi s phát trin ca vin thông, dy hc d án đƣ đc xác
đnh li lƠ mt phng pháp dy hc vi s h tr nhiu phng tin kỹ thut.
Trong đó, nhim v ca giáo viên lƠ đánh giá tính xác thc ca tin trình thc hin,
phát trin kĩ năng t duy, hng dn ngi hc trong vic la chn các quyt đnh
trong cuc sng vƠ cung cp kinh nghim cho mi cá nhơn hc tp.

Dy hc d án đc xơy dng da trên thuyt kin to (Piaget, Perkins,
1991; Piaget, 1969; Vygotsky, 1978) hc thuyt nƠy nhn mnh vic hc tp da
trên kin thc trc đó cùng vi s tng tác môi trng xƣ hi. Phng pháp dy
hc d án đƣ thc hin quan đim dy hc đnh hng vƠo ngi hc, ly ngi hc
lƠm trung tơm, khắc phc nhc đim ca dy hc truyn thng. Ban đầu phng
pháp d án đc s dng trong dy hc thc hƠnh các môn hc kỹ thut, v sau
đc dùng trong hầu ht các môn hc khác, bao gm c các môn khoa hc xƣ hi.
Hin nay phng pháp d án đc s dng ph bin trong các trng ph thông và
đi hc trên th gii, đặc bit  nhng nc phát trin.
Hc theo d án lƠ phng pháp hc tp mang tính xây dng kin thc.
Trong đó, ngi hc hoàn toàn ch đng tham gia hot đng hc di s hng dn
ca ngi dy đ to ra mt sn phẩm. Vn dng các kin thc đƣ hc đ tìm hiu,
7

thc hành nghiên cu mt vn đ trong hc tp hay gii quyt các vn đ trong cuc
sng. Hay nói khác, hc theo d án là mt hot đng hc tp nhằm to c hi cho
ngi hc tng hp kin thc t nhiu lĩnh vc hc tp và áp dng mt cách sáng
to vào thc t cuc sng. Quá trình hc theo d án giúp ngi hc cng c kin
thc, xây dng các kỹ năng hp tác, giao tip và hc tp đc lp, chuẩn b hành
trang hc tp sut đi cho ngi hc. Ngi hc thc hin nhim v tìm hiu sâu v
mt ch đ c th, vi mc tiêu to c hi đ ngi hc kt ni các thông tin, phi
hp nhiu kỹ năng vƠ thái đ có giá tr [32,2].
Vic đa d án vƠo trong chng trình dy hc không phi lƠ ý tng mi
l hay mang tính cách mng trong giáo dc. Dy hc theo d án phát trin mnh
cùng vi cách mng v các lý thuyt hc tp. Các nghiên cu trong khoa hc thần
kinh và tâm lý hc đƣ m rng vic ng dng mô hình nhn thc và mô hình hành
vi vào quá trình dy và hc, Dy hc d án mang li hng thú cho ngi hc,
nhng d án đc thit k tt s khuyn khích vic nghiên cu tích cc và hình
thƠnh t duy bc cao [27.1].
Dy hc theo d án mang li li ích cho c hai đi tng: giáo viên vƠ hc

sinh. NgƠy cƠng nhiu các nghiên cu lí lun ng h vic áp dng vic dy hc theo
d án trong trng hc đ khuyn khích hc sinh, gim thiu hin tng b hc,
thúc đẩy các kỹ năng hc tp hp tác vƠ nơng cao hiu qu hc tp (Quỹ Giáo dc
George Lucas, 2001). Đi vi hc sinh, dy hc theo d án mang li nhng ích li
sau:
• Tăng tính chuyên cần, nơng cao tính t lc vƠ thái đ hc tp (Thomas,
2000). Kin thc thu đc tng đng hoặc nhiu hn so vi nhng mô hình dy
hc khác do hc sinh s có trách nhim hn trong hc tp. (Boaler, 1997; SRI,
2000).
• Có c hi phát trin nhng kỹ năng phc hp, t duy bc cao, gii quyt
vn đ, hp tác vƠ giao tip (SRI, 2000).
• To đc nhiu c hi trong lp hc, to chin lc thu hút nhng hc
sinh thuc các nn văn hóa khác nhau (Railsback, 2002) [25,35].
Một vài công trình nghiên cứu về dạỔ học dự án trên thế giới:
VinănghiênăcuăGiáoădcăBuckă(USA),ăt chc đƠo to vƠ xut bn s
tay hng dn các giáo viên trung hc tích hp dy hc theo d án vƠo chng trình
hc.
TăchcăGiáoădcăGeorgeăLucasă(USA), đa ra bƠi tóm tắt v nghiên cu
dy hc theo d án, trng bƠy các mu d án ( dng n phẩm vƠ video).
TăchcăPhátătrinăGiáoădcăQucăgiaă(USA),ăCun Gắn kt các mnh
nh (2000), dƠnh riêng mt chng “Dy hc theo d án vƠ Công ngh thông tin”.
CáchătipăcnăDăán,ăTrang web đc duy trì bi Sylvia Chard, giáo s
trng Đi hc Alberta (Canada) vƠ đng tác gi cun Kích thích óc t duy ca trẻ:
Cách tip cn d án (2000).
 Vit Nam, dy hc d án đa vƠo môi trng hc tp  bc ph thông và
các bc hc khác. Năm 2004, phng pháp dy hc theo d án đƣ đc bi dng
cho giáo viên và tin hƠnh thí đim bằng vic đa công ngh thông tin vào dy hc
thông qua chng trình “Dy hc hng đn tng lai”. Chng trình nƠy đc s
h tr ca Intel nhằm giúp các giáo viên khi ph thông tr thành nhng nhƠ s
phm hiu qu thông qua vic hng dn h cách thc đa công ngh vào bài hc,

cũng nh thúc đẩy kỹ năng gii quyt vn đ, t duy phê phán vƠ kỹ năng hp tác
đi vi hc sinh.
Dy hc d án ca Microsoft đƣ ký kt vi B giáo dc vƠ đƠo to Vit
Nam giai đon mt 2005 ậ 2009 vƠ giai đon hai vƠo ngƠy 18 tháng 3 năm 2010
“partners in learning (hc tp cng tác)” giai đon 2010-2013, nhằm đẩy mnh vic
tích hp công ngh thông tin vƠo lĩnh vc giáo dc ca Vit Nam, đng thi h tr
giáo viên và hc sinh Vit Nam tip cn và khai thác hiu qu nhng ngun lc
công ngh thông tin mi nht nhằm phát huy ti đa kh năng.
Chng trình dy hc theo d án ca Vit ậ B trin khai bắt đầu t niên
hc 2007-2008 đƣ tp hun cho ging viên, giáo viên ct cán ca mt s tnh min
núi phía Bắc.
9

V t chc hot đng ngoi khoá, PGS. TS. Nguyn Văn Khi vƠ Trng
Đc Cng có bài vit “T chc dy hc ngoi khoá phần Đin hc lp 12 nhằm
góp phần giáo dc kỹ thut tng hp cho hc sinh” trên tp chí Giáo dc s 178 đ
cp đn vic tìm hiu các hình thc ngoi khoá trong dy hc vt lý, phng pháp
thit k giáo án t chc dy hc ngoi khoá vt lý.
Ngày 23-12-2010 S Giáo dc vƠ đƠo to Thành ph H Chí Minh đƣ t
chc khai ging lp tp hun Trc tuyn khóa dy hc theo D án Intel teach
elements (ITE) cho hƠng trăm giáo viên tiu hc và Trung hc c s trên đa bàn
Thành ph H Chí Minh.
1.2 Khái nimăcăbn.
Dăánă(project): D án lƠ mt loi đ tƠi có mc đích ng dng xác đnh,
c th v kinh t, xƣ hi (đáp ng mt nhu cầu đƣ đc nêu ra, chu s rƠng buc
ca thi hn, ngun lc, phi thc hin trong mt bi cnh không chắc chắn
[13,193].
D án lƠ bt c n lc nƠo mang tính duy nht, nhằm thc hin mt mc
tiêu, có thi đim bắt đầu vƠ thi đim kt thúc xác đnh [15,5].
Vy: D án lƠ tp hp các hot đng có liên quan đn vi nhau đc thc

hin trong mt khong thi gian, ngun lc vƠ tƠi chính gii hn đ đt mc tiêu rõ
rƠng lƠm tha mƣn nhu cầu đi tng mƠ d án hng đn.
Dy hc theo d án (project based learning).
Dy hc d án là vic hc tp thông qua các d án, thông qua nhim v phc
tp da trên các câu hi và vn đ thách thc. Trong đó, ngi hc đóng vai trò là
ngi thit k, gii quyt vn đ, đa ra các quyt đnh, hay thc hin các hot đng
tham vn; Vi dy hc d án to cho ngi hc có c hi làm vic đc lp trong
thi gian dài, hoàn thành sn phẩm hay bài thuyt trình ca d án. (Jones,
Rasmussen, & Moffitt, 1997; Thomas, Mergendoller, & Michaelson, 1999).
Dy hc theo d án là mt phng pháp hc ly ngi hc làm trung tâm,
phát trin vic hot đng hc tp vƠ đƠo sơu kin thc bằng cách cho ngi hc
tham gia vào gii quyt các vn đ ca th gii thc trong môi trng cng tác.
Trong đó giáo viên đóng vai trò nh ngi hng dn, vƠ ngi hc lƠ ngi t xây
dng kin thc thông qua d án [30,1].
Dy hc d án sinh viên (hoặc tng nhóm) đc giao nhim v tng hp t
xác đnh mc tiêu, lp k hoch, thc hin k hoch, kim tra và t điu chnh quá
trình thc hin, đánh giá kt qu sn phẩm ….ca mt công vic nƠo đó theo nhim
v môn hc [13,106].
Dy hc d án là mt phng pháp ging dy mƠ ngi hc tham gia vào
hc kin thc và kỹ năng thông qua nhu cầu và tin trình đc cu trúc t câu xác
thc, phc hp và các nhim v và sn phẩm đc thit k cẩn thn [25,4].
Dy hc d án là mt kỹ thut ging dy bin ni dung dy hc thành các
dng vn đ, kích thích ngi hc xây dng kin thc và t duy phê phán [28,348].
Vy: Dy hc d án lƠ phng pháp trong đó giáo viên bin ni dung bài hc
thành các công vic, nhim v, câu hi đnh hng. Da vào tri thc, kinh nghim
vƠ kĩ năng vn có, trên c s phân tích thc tin, cùng vi tài liu, phng tin,
ngi hc đ xut ý tng, thit k d án, son tho và hoàn chnh d án thông qua
làm vic nhóm và hot đng cá nhơn. Ngi dy là mt h tr viên vƠ ngi hc t
xây dng kin thc.
Vnăđ (problem): theo t đin Oxford mt vic mƠ khó đ gii quyt hoặc

đ hiu (a thing is difficult to deal with or to understand).
Nĕngălc thc hin: T đin Oxford “kh năng đ làm tt mt vic gì đó”.
S. Sullivan tip cn theo năng lc thc hin “h tr tích hp lý thuyt vi kỹ năng
thc hành, kin thc ct lõi đc hc đ h tr cho vic thc hin các kỹ năng”
[34,24].
Năng lc thc hin(Competency): là kh năng thc hin đc các hot đng
(nhim v, công vic) trong ngh theo tiêu chuẩn đặt ra đi vi tng nhim v, công
vic đó [21,16].
Môn Công ngh: Môn khoa hc ng dng, nhằm vn dng các quy lut t
nhiên và các nguyên lí khoa hc, đáp ng các nhu cầu vt cht và tinh thần ca con
ngi [19,162].
11

Lý thuyt hc tp: là các lý thuyt tâm lý, tr li cho nhng câu hi: bn
cht ca con ngi là gì? T đó đa ra đc các chin lc, các mô hình dy hc
hiu qu [8,25].
Mô hình hc tp: loi mô hình th hin mt s tính cht ca nhng yu t
thuc v mt tình hung s phm và to nên mt hình dng c th ca quá trình hc
tp bằng mt cách sắp xp chuyên bit [19,263]
Mô hình hc tp đu phi ch ra đc tin trình dy hc phi bao nhiêu pha
hc tp; và nhng hot đng tng ng ca ngi hc  mi pha là gì?  mi pha
hot đng nh vy s có nhng hot đng thông tin gì?
Hình thc t chc dy hc: là hình thc t chc hot đng dy hc đc
tin hành theo mt trt t và ch đ nht đnh. Trong quá trình đó, hot đng dy và
hc thng nht bin chng vi nhau [12,32].
Hình thc t chc dy hc là cách thc t chc, sắp xp và tin hành các
bui hc”. Hình thc t chc dy hc thay đi tùy theo mc đích, nhim v dy
hc, tùy theo quan h giáo viên và hc sinh, quan h hc sinh và hc sinh, tùy theo
s lng ngi hc. Các nhim v dy hc, ni dung dy hc, phng pháp dy hc
đu đc tin hành trong các hình thc t chc dy hc [7,74].

Thuyt hành vi: Watson (1913) tiên phong trong hc tp da trên hành vi,
phát trin t mô hình kích thích ậ phn ng (Stimilus ậ Respond model). Ông cho
rằng mi ngi hc tp thông quan sát và kt qu quan sát dn đn s thay đi ca
hành vi. S thay đi nƠy do tác đng môi trng, nó đòi hi s lặp li vƠ cũng c.
Thorndike cho rằng hc tp b tác đng khi ngi hc nhn ra đc các kt qu tích
cc ca s thay đi hành vi, nghĩa lƠ vic hc s xy ra nu não b liên kt chặc ch
các hành vi vi nhau thành mô hình (Saettler 1990).
Thuyt nhn thc: Nghiên cu quá trình t duy phía sau hƠnh vi ca ngi
hc, nó liên quan đn các tin trình xy ra trong não b. Ngi hc mã hoá, x lý và
t chc li thông tin (kin thc), to điu kin thun li cho quá trình liên kt các
thông tin mi vi các thông tin lu tr trc đó.
Thuyt kin to: thuyt này coi vic hc tp là sn phẩm ca kinh nghim
và giao tip xã hi; vi vic cung cp công c và tài nguyên hc tp cần thit ngi
hc t xây dng kin thc, hình thành nhn thc v th gii.
1.3 Nhngăđặcă đimă că bnăcaăhotăđngă dyă hcă ă trngătrungăhcăphă
thông.
Đặc điểm th nhất: Hot đng dy hc  trng trung hc góp phần quan
trng vào vic thc hin mc tiêu giáo dc trung hc.
Đặc điểm th hai: Hot đng dy hc  trng trung hc đc tin hành vi
ni dung dy hc có tính h thng ngày càng cao và có mc đ ngày càng sâu.
Đặc điểm th ba: Hot đng dy hc  trng trung hc đc tin hành vi
s tham gia tích cc, sáng to ca hc sinh ậ ch th nhn thc có nhiu kinh
nghim sng, có năng lc nhn thc phát trin hn trc so vi cùng la tui.
Đặc điểm th tư: Hot đng dy hc  trng trung hc đc din ra vi s
tác đng qua li tích cc ngày càng cao gia vai trò tích cc, ch đng ca hc sinh
và vai trò ch đo ca giáo viên .
Trong hot đng dy hc  trung hc, cần phát huy cao đ vai trò ch th
nhn thc ca hc sinh trong s thng nht vi vai trò ch đo ca giáo viên. Do
đó, cần đ phòng nhng sai lầm sau đơy:
 Mt là, tuyt đi hóa vai trò ca giáo viên:

Xu hng nƠy coi giáo viên lƠ ngi có vai trò quyt đnh kt qu dy hc và
hc sinh ch lƠ đi tng tip thu nhng tri thc “sắp sẵn” ca giáo viên. T đó dn
đn hu qu là ch quan tâm ti hot đng ca giáo viên, không quan tâm ti hot
đng ca hc sinh. VƠ nh vy, trên thc t, đƣ đa hc sinh vào hoàn cnh th
đng, không sáng to.
 Hai là, tuyt đi hóa vai trò ca hc sinh:
Xu hng nƠy đi cc vi xu hng trên: quá đ cao vai trò ch th ca hc
sinh, coi hot đng ca các em là có tính quyt đnh kt qu hc tp, không cần đn
s t chc, điu khin ca giáo viên. T đó dn đn hu qu là ch coi trng hot
13

đng ca hc sinh, cho phép hc sinh đc hc theo nhu cầu và nguyn vng ca
mình, không tính đn ti yêu cầu ca xã hi đƣ đc phn ánh vào mc tiêu, ni
dung, k hoch dy hc, Mặt khác, giáo viên ch đc coi lƠ ngi c vn, thm
chí lƠ ngi trng tài.
Trên đơy lƠ nhng đặc dim c bn ca hot đng dy hc  trng trung
hc. Chúng liên quan mt thit vi nhau. Chúng giúp cho ngi giáo viên trung hc
có th t chc hot đng dy hc  trng trung hc mt cách thun li, phù hp.
Đ t chc hot đng dy hc  trng trung hc, giáo viên trc ht cần
nắm đuc k hoch dy hc, chng trình dy hc, sách giáo khoa và các tài liu
khác có liên quan, chuẩn kin thc kỹ năng, thái đ do B giáo dc vƠ đƠo to quy
đnh [6,5-17].
1.4ăCăsălỦăthuytăvăbnăchtăcaădyăhcătheoădăán.
1.4.1 Quan điểm tiếp cận.
Thuyt kin to.
Thuyt kin to có th coi là mt hng tip cn tip theo ca thuyt nhn
thc. T tng nn tng c bn ca thuyt kin to lƠ đặt vai trò ca ch th nhn
thc lên v trí hƠng đầu ca quá trình nhn thc. Thuyt kin to là thuyt dy hc
đnh hng ch th nhn thc. Khi hc tp, tt c nhng gì mƠ ngi hc tri
nghim s đc kin to vào th gii khách quan ca ngi hc. Ngi hc đc

to c hi t tìm hiu, hc theo tri nghim bn thân không theo mt chng trình
dy hc cng nhắc, ngi hc có th t điu chnh quá trình hc tp ca bn thân.
Các k nĕngăca th k 21.
TT
Kỹ năng cần có
Th hin
1
T duy sáng to
 Th hin tính đc đáo vƠ sáng to trong công vic.
 Phát hin, thc thi và truyn ti nhng ý tng mi đn
ngi khác.
 Thc hin nhng ý tng sáng to góp phần thúc đẩy s
phát trin ca ngành.
2
T duy đc lp và
gii duyt vn đ

 Đa ra nhng lý l vng đ bo v ý kin ca mình.
 Đa ra nhng la chn và nhng quyt đnh kp thi.
 Nắm vng s tng quan gia các h thng.
 Xác đnh vƠ đa ra nhng câu hi mà làm rõ nhng quan
đim khác nhau vƠ hng đn nhng gii pháp tt hn.
 Tìm kim, phân tích và tng hp thông tin đ gii quyt
vn đ và tr li câu hi.
3
Kỹ năng giao tip
và hp tác

 Din đt suy nghĩ vƠ ý tng mt cách rõ ràng và hiu
qu qua hình thc nói và vit.

 Th hin kh năng lƠm vic hiu qu vi nhng đi
nhóm khác nhau.
 Th hin s linh hot và sẵn sàng hp tác trong vic đa
ra nhng tha thun cần thit đ hoàn thành mt mc đích
chung.
 Th hin tinh thần trách nhim vi nhng công vic cần
s cng tác.
4
Kỹ năng s dng
phng tin thông
tin
 Tìm kim thông tin mt cách nhanh chóng và hiu qu,
đánh giá thông tin mt cách có phê phán vƠ xác đáng.
 S dng thông tin mt cách phù hp và sáng to.
 Có kin thc căn bn v nhng vn đ đo đc, lut pháp
liên quan đn vic truy cp và s dng thông tin.
5
Kỹ năng truyn
thông
 Có kin thc v vic các thông đip truyn thông đc
hình thƠnh nh th nào, vì mc đích gì vƠ s dng nhng
công c, đặc đim vƠ phng pháp nƠo
 Kim tra xem tng cá nhân phiên dch các thông đip
15

khác nhau nh th nào, nhng giá tr vƠ quan đim đc
bao gm hoặc loi tr nh th nào và truyn thông có th
nh hng ti nim tin vƠ hƠnh vi nh th nào
 Có kin thc căn bn v các vn đ đo đc/ pháp lut
liên quan đn vic truy cp và s dng thông tin.

6
Kỹ năng v s
dng công ngh
 S dng nhng công ngh kỹ thut s, nhng công c
giao tip, mng li thông tin mt cách phù hp đ tìm
kim, qun lý, kt hp, đánh giá thông tin chính xác.
 S dng công ngh nh mt công c tìm kim, sắp xp,
đánh giá vƠ truyn thông thông tin.
 Có kin thc căn bn v nhng vn đ đo đc/ lut pháp
liên quan đn vic truy cp và s dng thông tin.
7
Linh hot và thích
nghi
 Thích nghi vi các vai trò và trách nhim khác nhau.
 Làm vic hiu qu trong mt môi trng thay đi.
8
Hc tp sut đi,
ch đng và t
ch.

 Đnh hng nhu cầu hc tp ca bn thân.
 Rèn luyn thêm các kỹ năng vƠ tìm hiu nhng kin thc
đ m rng s hiu bit, hng ti mc chuyên gia.
 Th hin s ch đng đ phát trin kỹ năng ti mc kỹ
xo.
 Xác đnh, lp k hoch đ hoàn thành công vic tt nht.
 S dng thi gian và qun lý khi lng công vic hiu
qu.
9
Kỹ năng giao tip

xã hi và và giao
tip đa văn hóa

 Làm vic phù hp và hiu qu vi hot đng nhóm.
 Tp hp trí tu khi làm vic tp th.
 Làm cầu v s khác bit gia các nn văn hóa khác nhau
vi gó nhìn khác nhau đ tăng tính sáng to và cht lng