t may trong vic thc hin chc
o v quyn và li ích hp pháp ca
u kin hi nhp kinh
t quc t
Lê Th Hng
To, bng ging viên lý lun chính tr
Lu Chuyên ngành: Ch i khoa hc
Mã s 60 22 85
ng dn: nh
o v: 2012
Abstract. Khái quát lý lun ca ch -ng H Chí Minh và quan
m cng Cng sn Vit Nam v o v quyn và li
ng ca t chu tra, thng kê xã hi hc
nhm tìm hiu thc trng hong ct May trong vic thc hin chc
o v quyn và li ích hp pháp cng mt s doanh nghip Dt
a
nhng kt qu
. Nêu lên mng và mt s gii
pháp ch yu góp phn nâng cao hiu qu hong bo v quyn và li ích hp pháp
ca ng ct May Vit Nam trong quá trình hi nhp kinh
t quc t.
Keywords. Trit hc; ; Doanh nghip Dt may; ng.
Content.
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU 1
Chương 1. LÝ LUẬN MÁC-LÊNIN VỀ CÔNG ĐOÀN VÀ CHỨC NĂNG BẢO
VỆ QUYỀN VÀ LỢI ÍCH NGƯỜI LAO ĐỘNG CỦA CÔNG ĐOÀN 10
1.1. Quan điểm của C.Mác, Ph.Ăngghen và V.I.Lênin về Công đoàn và
chức năng bảo vệ quyền, lợi ích người lao động của
Công đoàn 10
1.1.1. Quan điểm của C.Mác và Ph.Ăngghen về Công đoàn và chức
năng bảo vệ quyền, lợi ích người lao động của Công đoàn 10
1.1.2. Quan điểm của V.I.Lênin về Công đoàn và chức năng bảo vệ
quyền, lợi ích người lao động của Công đoàn 14
1.2. Tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về
Công đoàn và chức năng bảo vệ quyền, lợi ích của công nhân
lao động của Công đoàn Việt Nam 20
Chương 2. THỰC TRẠNG THỰC HIỆN CHỨC NĂNG BẢO VỆ QUYỀN VÀ
LỢI ÍCH HỢP PHÁP CỦA NGƯỜI LAO ĐỘNG CỦA CÔNG ĐOÀN
DỆT MAY VIỆT NAM TRONG ĐIỀU KIỆN HỘI NHẬP KINH TẾ
QUỐC TẾ 45
2.1.
Khái quát ngành Dệt May và Công đoàn ngành Dệt May Việt Nam
trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế
45
2.1.1. Ngành Dệt May Việt Nam 45
2.1.2. Công đoàn Dệt May Việt Nam 50
2.1.3. Tác động của Hội nhập kinh tế quốc tế đối với ngành Dệt May
và Công đoàn Dệt May Việt Nam 51
2.2. Công đoàn Dệt May Việt Nam với việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp
pháp của công nhân, lao động trong điều kiện hội nhập kinh tế
quốc tế 69
2.2.1. Vấn đề Việc làm và đời sống 70
2.2.2. Vấn đề nhà ở 76
2.2.3. Vấn đề ký kết và thực hiện Hợp đồng lao động, Thỏa ước lao
động tập thể 78
2.2.4. Vấn đề giải quyết tranh chấp lao động 95
Chương 3. MỤC TIÊU VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NHẰM NÂNG
CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CÔNG ĐOÀN DỆT MAY TRONG
VIỆC BẢO VỆ QUYỀN VÀ LỢI ÍCH HỢP PHÁP CỦA CÔNG
NHÂN, LAO ĐỘNG TRONG ĐIỀU KIỆN HỘI NHẬP QUỐC TẾ 98
3.1. Mục tiêu 99
3.1.1. Mục tiêu chung 99
3.1.2. Mục tiêu cụ thể 99
3.2. Một số giải pháp chủ yếu 100
3.2.1. Nâng cao nhận thức về vai trò đại diện của Công đoàn trong
việc xây dựng, phát triển quan hệ lao động hài hòa, tiến bộ
trong doanh nghiệp 100
3.2.2. Hoàn thiện hệ thống pháp luật, chính sách nhằm nâng cao năng
lực đại diện của tổ chức Công đoàn trong doanh nghiệp 102
3.2.3. Xây dựng, phát triển tổ chức Công đoàn Dệt May vững mạnh
đáp ứng yêu cầu bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công
nhân lao động trong điều kiện đẩy mạnh hội nhập quốc tế 103
3.2.4. Tăng cường công tác giám sát việc thực hiện pháp luật, chế độ,
chính sách đối với người lao động 106
3.2.5. Đẩy mạnh việc chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của
lao động nữ 108
KẾT LUẬN 111
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 116
PHỤ LỤC 124
116
References.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Hoàng Anh (hệ thống hóa - 2012), Luật Lao động 2013 (Có hiệu lực từ
01/05/2013), Luật Công đoàn (Có hiệu lực từ 01/01/2013)”, Nxb. Hồng Đức,
Thành phố Hồ Chí Minh.
2. TS. Hoàng Văn Cảnh, (2009), “Chức năng bảo vệ lợi ích của Công đoàn
Việt Nam”, in trong "Kỷ yếu hội thảo khoa học giai cấp công nhân và công
đoàn Việt Nam trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước",
Trường Đại học Công đoàn, Hà Nội.
3. Công đoàn Dệt May Việt Nam (2011), Báo cáo tổng kết công tác Công
đoàn năm 2011 và phương hướng nhiệm vụ năm 2012, Hà Nội.
4. Công đoàn Công ty Cổ phần May Hồ Gươm (2011), Báo cáo của BCH
công đoàn khóa IV trình Đại hội Đại biểu Công đoàn Công ty Đánh giá
phong trào công nhân viên chức và hoạt động Công đoàn Nhiệm kỳ 2008 -
2010; Phương hướng nhiệm kỳ 2011 - 2013, Hà Nội.
5. Công đoàn Ban Quản Lý Khu Công nghiệp tỉnh Ninh Bình (2012), Báo
cáo tình hình đời sống và việc làm công nhân và người lao động,
Ninh Bình.
6. Công ty Cổ phần Đầu tư và Thương mại TNG (2010), Hồ sơ đăng ký Thỏa
ước lao động Tập thể.
7. Công ty Cổ phần Đầu tư và Thương mại TNG (2010), Hồ sơ đăng ký Nội
quy lao động.
8. Công ty cổ phần May Hưng Yên (2011), Báo cáo thành tích đề nghị tặng
thưởng bằng khen Tổng Liên đoàn cho việc thực hiện chương trình nhà ở,
mái ấm công đoàn năm 2006 - 2011.
9. Công ty TNHH MTV C&M Vina (2011), Thỏa ước lao động tập thể.
10. Công ty TNHH May NienHsing Ninh Bình (2010), Thỏa ước lao động
tập thể.
11. Lê Thị Châu (2009), "Vai trò của Công đoàn từ thực tiễn áp dụng pháp luật
giải quyết tranh chấp lao động", Tạp chí Nhà nước và Pháp luật, (3), tr.47.
117
12. Chính phủ (2008), QĐ36/2008/QĐ- TTG ngày 10 tháng 03 năm 2008 của
Thủ tướng chính phủ về "Phê duyệt Chiến lược phát triển ngành công
nghiệp Dệt May Việt Nam đến năm 2015, định hướng đến năm 2020".
13. Đỗ Thị Dung (2008), "Vai trò của tổ chức Công đoàn trong việc bảo vệ
quyền lợi người lao động khi tham gia xây dựng chính sách cổ phần hóa
doanh nghiệp Nhà nước", Tạp chí Luật học, (4), tr.9-14.
14. Đảng Cộng sản Việt Nam (2001), Văn kiện Đại hội IX Đảng Cộng sản Việt
Nam, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội.
15. Đảng Cộng sản Việt Nam (2006), Văn kiện Đại hội X Đảng Cộng sản Việt
Nam, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội.
16. Đảng cộng sản Việt Nam (2008), Nghị quyết Hội nghị lần thứ sáu Ban
chấp hành Trung ương khóa X, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội.
17. Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), Văn kiện Đại hội XI Đảng Cộng sản Việt
Nam, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội.
18. Trần Chương Đài (2005), Tổng Công ty Dệt May Việt Nam với vấn đề đổi
mới nội dung, phương pháp hoạt động Công đoàn, Chuyên đề tốt nghiệp
lớp Cao cấp chính trị.
19. Vũ Đạt (2005), Biến đổi cơ cấu tổ chức của hệ thống Công đoàn Việt Nam
thời kỳ đổi mới, Luận án Tiến sĩ.
20. Đặng Xuân Giáp (2009), Vấn đề phát huy vai trò của Công đoàn Việt Nam
trong việc bảo vệ lợi ích của người lao động ở các doanh nghiệp ngoài
quốc doanh hiện nay, Luận văn thạc sĩ Triết học.
21. Đào Thanh Hải (2005), Đảng, Nhà nước đối với vai trò và vị trí của giai
cấp công nhân và tổ chức Công đoàn, Nxb. Lao động, Hà Nội.
22. Thế Hải (2008), "Tương lai nào cho ngành công nghiệp may mặc Việt
Nam", Tạp chí Thương nghiệp thị trường Việt Nam, (1).
23. Nguyễn Mạnh Hải (2008), "Một số yếu tố ảnh hưởng đến khả năng cạnh
tranh của ngành Dệt May Việt Nam trong bối cảnh toàn cầu hóa", Tạp chí
công nghiệp, (1).
24. Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (1992), Nxb. Chính
118
trị quốc gia, Hà Nội.
25. Hiệp hội Dệt May Việt Nam (2007), Điều lệ Hiệp hội Dệt May Việt Nam.
26. Như Hoa (2006), "Dệt May Việt Nam năm 2005 tám thách thức lớn", Tạp
chí Thương mại, (12).
27. GS. TS Đỗ Quang Hưng, Phùng Hữu Phú, Bùi Đình Phong, Hồ Thúc Hòa
(1990), Bác Hồ với giai cấp công nhân và Công đoàn Việt Nam, Nxb. Lao
động, Hà Nội.
28. GS.TS Đỗ Quang Hưng (2001), Bác Hồ với giai cấp công nhân và Công
đoàn Việt Nam, Nxb. Lao động, Hà Nội.
29. Nguyễn Hữu Khải (2008), "Hiệp định hàng Dệt May Việt Nam và đôi điều
suy nghĩ xuất khẩu hàng Dệt May Việt Nam", Tạp chí Những vấn đề kinh
tế thế giới, (1).
30. GS Nguyễn Lân (2007), Từ điển từ và ngữ Hán Việt, Nxb. Văn học,
Hà Nội.
31. V.I.Lênin (1971), Công đoàn trong thời kỳ xây dựng chủ nghĩa xã hội,
Nxb. Lao động, Hà Nội.
32. V.I.Lênin (1977), Toàn tập, tập 41, Nxb. Tiến bộ, Matxcơva.
33. V.I.Lênin (1977), Toàn tập, tập 42, Nxb. Tiến bộ, Matxcơva.
34. V.I.Lênin (1978), Toàn tập, tập 44, Nxb. Tiến bộ, Matxcơva.
35. Luật Công đoàn và những hiểu biết cần thiết (1991), Nxb. Lao động, Hà Nội.
36. Luật Công đoàn và Nghị định thi hành (1991), Nxb. Pháp lý, Hà Nội.
37. Các Mác và Ph. Ănghen (1983), Toàn tập, Nxb. Sự thật, Hà Nội.
38. Các Mác và Ph. Ănghen (1996), “Bàn về công đoàn”, tập 1, Nxb. Lao động,
Hà Nội.
39. Các Mác và Ph. Ănghen (1995), Toàn tập, tập 4, Nxb. Chính trị quốc gia,
Hà Nội.
40. Hồ Chí Minh (1974), Về vấn đề cán bộ, Nxb. Sự thật, Hà Nội.
41. Hồ Chí Minh (1980), Toàn tập, tập 1, Nxb. Sự thật, Hà Nội.
42. Hồ Chí Minh (1984), Toàn tập, tập 4, Nxb. Sự thật, Hà Nội.
43. Hồ Chí Minh (1985), Giai cấp công nhân và Công đoàn, Nxb. Lao động,
Hà Nội.
119
44. Hồ Chí Minh (1987), Toàn tập, tập 7, Nxb. Sự thật, Hà Nội.
45. Đỗ Mười, Võ Văn Kiệt, Nguyễn Văn Tư (1996), Nhiệm vụ của Công đoàn
trong giai đoạn hiện nay, Nxb. Lao động, Hà Nội.
46. PGS. TS Phạm Công Nhất (2011), Thực trạng và nguyên nhân hiện tượng
đình công của công nhân trong các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp
nước ngoài ở tỉnh Bình Dương, Báo cáo tổng hợp đề tài đặc biệt cấp Đại
học quốc gia Hà Nội.
47. Niên giám Công đoàn Việt Nam khóa IX (2004), Nxb. Lao động, Hà Nội.
48. Niên giám thống kê 2008 (2009), Nxb. Thống kê, Hà Nội.
49. Niên giám thống kê 2009 (2010), Nxb. Thống kê, Hà Nội.
50. Niên giám thống kê 2010 (2011), Nxb. Thống kê, Hà Nội.
51. Diệp Thành Nguyên (2005), "Vai trò của Công đoàn trong việc bảo vệ lợi
ích hợp pháp của người lao động", Tạp chí Nghiên cứu Khoa học.
52. Khải Nguyên (2010), Quy tắc ứng xử, quy chế thi đua khen thưởng, kiểm
tra, giám sát quản lý tài chính trong tổ chức Công đoàn: quy định mới
nhất về tiền lương, phụ cấp, bảo hiểm của cán bộ công chức và người lao
động, Nxb. Lao động, Hà Nội.
53. Tôn Trọng Phạm (chủ biên), Kinh tế thị trường XHCN và Công đoàn, Nxb.
Lao động, Hà Nội.
54. Võ Tấn Phước (2007), "Để hàng Dệt May Việt Nam chiếm lĩnh thị trường
thế giới", Tạp chí Nghiên cứu Phát triển, (7).
55. PGS. TS Vương Đình Quyền (2007), Luật Công đoàn và nhiệm vụ công
tác của cán bộ Công đoàn thời hội nhập WTO, Nxb. Lao động, Hà Nội.
56. PGS. TS Dương Văn Sao (2005), Thực trạng và những giải pháp đổi mới quan
hệ giữa Đảng, Nhà nước với Công đoàn Việt Nam, Nxb. Lao động, Hà Nội.
57. PGS. TS Dương Văn Sao (2007), Tác động tới việc làm, đời sống của
người lao động khi Việt Nam gia nhập tổ chức thương mại thế giới và các
giải pháp hoạt động của Công đoàn, Nxb. Lao động, Hà Nội.
58. Wall Street Securities (2008), Báo cáo phân tích ngành Dệt May Việt Nam.
59. Văn Tân (1994), Từ điển Tiếng Việt, Nxb. Khoa học Xã hội, Hà Nội.
60. Nguyễn Văn Tạo (1997), Một số vấn đề về giai cấp công nhân và Công
120
đoàn Việt Nam, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội.
61. Đan Tâm (2002), Công đoàn Việt Nam thế kỷ 21 phát triển trong thách
thức, Nxb. Lao động, Hà Nội.
62. Mai Thanh (2002), Định hướng XHCN với giai cấp công nhân và Công
đoàn Việt Nam, Nxb. Lao động, Hà Nội,.
63. Lê Thị Hoài Thu (2010), "Cơ chế ba bên và vai trò của Công đoàn", Tạp
chí Nghiên cứu Lập pháp, (7).
64. Nguyễn Thị Thái Thuận (2005), Giải quyết tranh chấp lao động và vấn đề
nâng cao vị trí của tổ chức Công đoàn trong giải quyết tranh chấp lao
động, Luận văn thạc sĩ Luật học.
65. Nguyễn Thị Phương Thúy (2008), Những vấn đề pháp lý về việc tham gia
của Công đoàn trong giải quyết tranh chấp lao động và đình công, Luận
văn thạc sĩ Luật học.
66. Tổng cục thống kê (2004), Thực trạng doanh nghiệp qua kết quả điều tra
năm 2001, 2002, 2003, Nxb. Thống kê, Hà Nội.
67. Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (2000), Báo cáo tóm tắt kết quả khảo
sát xã hội học về vai trò của Công đoàn và thái độ của công nhân, viên
chức và lao động với một số vấn đề kinh tế - xã hội cấp bách hiện nay.
68. Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Viện Công nhân và Công đoàn
(2001), Xu hướng biến động giai cấp công nhân Việt Nam trong những
năm đầu thế kỷ XXI, Nxb. Lao động, Hà Nội.
69. Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam - Trường Đại học Công đoàn (2002),
Giáo trình Lý luận và nghiệp vụ công đoàn, tập 1, 2, 3, Nxb. Lao động,
Hà Nội.
70. Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (2003), “Nâng cao hiệu quả hoạt
động Công đoàn trong các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài”, Nxb.
Lao động, Hà Nội.
71. Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (2003), Công đoàn Việt Nam - những
chặng đường lịch sử 1929 - 2003, Nxb. Lao động, Hà Nội.
72. Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (2003), Văn kiện Đại hội Công đoàn
121
Việt Nam lần thứ IX, Nxb. Lao động, Hà Nội.
73. Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (2004), Một số vấn đề cơ bản về xây
dựng, phát huy vai trò của giai cấp công nhân Việt Nam trong sự nghiệp
công nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, Nxb. Lao động, Hà Nội.
74. Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (2008), Văn kiện Đại hội Công đoàn
Việt Nam lần thứ X, Nxb. Lao động, Hà Nội.
75. Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (2008), Điều lệ Công đoàn Việt Nam,
Nxb. Lao động, Hà Nội
76. Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (2008), Kinh nghiệm, kỹ năng tập hợp
và phản ánh ý kiến người lao động tham gia xây dựng chính sách, pháp
luật, Nxb. Lao động, Hà Nội.
77. Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (2009), Kết quả xử lý phiếu điều tra
xã hội học: Thực trạng đời sống và việc làm của công nhân, Đề tài khoa
học KX04/15-06.10.
78. Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam (2009), Nghị quyết số 01/NĐ-ĐCT
ngày 18 tháng 6 năm 2009 “Đổi mới, nâng cao chất lượng, ký kết và thực
hiện Thỏa ước lao động tập thể”.
79. Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam - Công đoàn NaUy (2011), Thương
lượng thỏa ước lao động tập thể - thực trạng, giải pháp và kỹ năng (Tài
liệu tham khảo dành cho cán bộ công đoàn), Nxb. Lao động, Hà Nội.
80. Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (2012), Bộ Luật Lao động đã được
sửa đổi năm 2012, Nxb. Lao động, Hà Nội.
81. Nguyễn Anh Tuấn (2005), Hoạt động Công đoàn trong các doanh nghiệp
Việt Nam thời kỳ đổi mới, Luận án Tiến sĩ.
82. Phạm Công Trứ (1997), “Địa vị pháp lý của Công đoàn Việt Nam trong
lĩnh vực lao động”, Tạp chí Khoa học xã hội, ĐHQGHN, (4).
83. Trường Cao cấp Công đoàn Việt Nam (1983), Lịch sử phong trào công
nhân, Công đoàn thế giới và Việt Nam, Nxb. Lao động, Hà Nội.
84. Trường Đại học Công đoàn (2002), Kỷ yếu hội thảo khoa học giai cấp
công nhân và Công đoàn Việt Nam trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện
đại hóa đất nước, Hà Nội.
122
85. Trường Đại học Công đoàn (2011), Quan hệ lao động trong xu thế toàn
cầu hóa và vai trò của Công đoàn, Kỷ yếu hội thảo quốc tế, Nxb. Lao
động, Hà Nội.
86. Từ điển bách khoa Việt Nam (2003), tập 3, Nxb. Từ điển bách khoa,
Hà Nội.
87. Từ điển tường giải kinh tế thị trường xã hội (2005), Viện quốc tế Konrad -
Akenauer. Rolfh. Hasse - Hermann Schneider - Klaus Weigelt biên soạn.
Nxb. Từ điển bách khoa, Hà Nội.
88. Viện Công nhân và Công đoàn (2005), Công đoàn với phong trào thi đua
trong công nhân, viên chức lao động trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp
hóa, hiện đại hóa đất nước, Nxb. Lao động, Hà Nội.
89. Viện Công nhân và Công đoàn (2007), Công đoàn với việc xây dựng quan
hệ lao động hài hòa trong các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài ở
Việt Nam hiện nay, Nxb. Lao động, Hà Nội.
90. Viện Công nhân và Công đoàn (2008), Đình công ở Việt Nam, thực trạng,
nguyên nhân và các giải pháp của Công đoàn, Nxb. Lao động, Hà Nội.
91. PGS. TS Nguyễn Viết Vượng (chủ biên - 2003), Công đoàn tham gia quản
lý doanh nghiệp, Nxb. Lao động, Hà Nội.
92. PGS. TS Nguyễn Viết Vượng (2005), Vị trí, tính chất hoạt động của Mặt
trận tổ quốc, các đoàn thể, tổ chức xã hội trong hệ thống chính trị, Đề tài
khoa học cấp nhà nước KX.05-10.
93. PGS. TS Nguyễn Viết Vượng (chủ biên - 2005), Lý luận Mác-Lênin về
Công đoàn và vận dụng vào hoạt động Công đoàn Việt Nam trong kinh tế
thị trường, Nxb. Lao động, Hà Nội.
94. PGS. TS Nguyễn Viết Vượng (2007), "Vai trò của Công đoàn Việt Nam
trong hội nhập kinh tế quốc tế", Tạp chí Cộng sản, (14).
95. PGS. TS Nguyễn Viết Vượng (chủ biên - 2008), Giai cấp công nhân và tổ
chức Công đoàn Việt Nam trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội
chủ nghĩa, Nxb. Lao động, Hà Nội.
96. "Vai trò của công đoàn trong các cuộc đình công"
97.
123
98. (28/7/2009), "Không thể thiếu vai trò của
Công đoàn"
99. ( 9.2010) " Vai trò của Công đoàn cơ sở"
100.
101. , “Vị trí, vai trò, chức năng nhiệm vụ, tổ chức bộ
máy của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam”
102. , “Nâng cao vai trò của Công đoàn ngành Dệt May”