Giải pháp và công nghệ trao đổi dữ liệu trong bán vé máy bay điện tử tại tổng công ty hàng không việt nam

Giải pháp và công nghệ trao đổi dữ liệu trong
bán vé máy bay điện tử tại Tổng Công ty
Hàng không Việt Nam

Đỗ Vũ Hoàng

Trường Đại học Công nghệ
Luận văn ThS chuyên ngành: Công nghệ thông tin; Mã số: 1 01 10
Người hướng dẫn: PGS.TS. Đoàn Văn Ban
Năm bảo vệ: 2007

Abstract: Tổng quan về bán vé, vé điện tử trong ngành hàng không, giới thiệu công
tác quản lý vé máy bay trước và sau khi xuất hiện vé điện tử. Trình bày các kịch bản
chính trong bán vé máy bay điện tử theo hướng dẫn của tổ chức hàng không quốc tế
IATA, chỉ rõ các thông tin cần thực hiện việc trao đổi dữ liệu điện tử giữa các hệ
thống của các hãng hàng không. Tìm hiểu chuẩn trao đổi dữ liệu điện tử EDI trên cơ
sở tìm hiểu chuẩn UN/EDIFACT của Liên hiệp quốc. Tìm hiểu cách thức sử dụng
chuẩn EDI tạo ra các mẫu dữ liệu và trao đổi dữ liệu điện tử, các hệ thống hỗ trợ trao
đổi dữ liệu điện tử, phương thức truyền các thông điệp mang dữ liệu điện tử, đặc biệt
đi sâu về chuẩn PADIS (được xây dựng riêng cho việc trao đổi dữ liệu điện tử trong
ngành hàng không). Ứng dụng PADIS trong trao đổi dữ liệu vé điện tử tại Vietnam
Airlines
Keywords: Công nghệ thông tin, Dữ liệu, Hàng không, Trao đổi dữ liệu, Vé điện tử

Content
MỞ ĐẦU
Cùng với sự phát triển nhanh chóng của mạng máy tính, công nghệ thông tin, sự bùng nổ của
Internet đã mang lại những thay đổi chưa từng thấy trong thương mại điện tử, nó tác động
mạnh mẽ đến mọi lĩnh vực đời sống, kinh tế, xã hội. Ngành hàng không cũng nằm trong xu
thế đó và là một trong những ngành luôn đi đầu trong ứng dụng công nghệ thông tin. Một
ứng dụng quan trọng trong ngành hàng không hiện nay chính là “vé điện tử”. Khái niệm vé

điện tử trong ngành hàng không ra đời và được ứng dụng đã có tác động và làm thay đổi đến
hầu hết các hệ thống đang sử dụng trong ngành hàng không hiện nay như: hệ thống Đặt giữ
chỗ (CRS - Computerised Reservations System), hệ thống quản lý hành khách đi máy bay
(DCS - Departure Control System), hệ thống quản lý phục vụ mặt đất (GHS - Ground
Handling System), hệ thống quản lý doanh thu (RAS - Revenue Accounting System). Sự tương
tác trao đổi dữ liệu giữa các hệ thống trên được mở rộng hơn. Không chỉ trao đổi dữ liệu giữa
các hệ thống thuộc cùng một hãng hàng không, vé điện tử ra đời cho phép một mô hình mới
ra đời trong ngành hàng không đó là một hãng độc lập quản lý dữ liệu vé và xuất vé cho tất
cả các hãng vận chuyển (Validating Carrier) dữ liệu vé được chuyển một hãng độc lập phân
phối vé cho tất cả các hãng vận chuyển (Marketing Carrier) và sau đó dữ liệu chuyển sang
cho hãng trực tiếp vận chuyển (Operating Carrier) tiếp tục xử lý.
Trước nhu cầu đó việc sử dụng các chuẩn trao đổi dữ liệu điện tử EDI (Electric Data
Interchange) trong trao đổi dữ liệu là hết sức cần thiết. Sự trao đổi dữ liệu này có thể thực
hiện theo bộ chuẩn EDIFACT do Liên Hiệp Quốc (UN) đưa ra, hoặc để đáp ứng yêu cầu
nghiệp vụ riêng của ngành hàng không trong trao đổi dữ liệu, Hiệp hội hàng không quốc tế
IATA (International Air Transport Association) đã xây dựng chuẩn trao đổi dữ liệu riêng cho
các hãng thành viên trong đó có Vietnamairlines đó là PADIS (Passenger and Airport Data
Interchange Standards). Hiện nay công nghệ trao đổi dữ liệu điện tử theo chuẩn XML rất phổ
biến và dễ sử dụng, tuy nhiên với đặc thù còn tồn tại nhiều hệ thống trong ngành hàng không
thế giới được xây dựng vào những năm 70, 80 của thế kỷ 20 chưa thể thay thế, do đó chuẩn
PADIS để trao đổi dữ liệu trong ngành hàng không vẫn là sự lựa chọn vào thời điểm hiện nay.
Luận văn đề cập đến Giải pháp và công nghệ trong trao đổi dữ liệu vé điện tử giữa các hãng
hàng không và giữa các hệ thống công nghệ thông tin trong từng hãng hàng không, dựa trên
việc tìm hiểu về EDI, EDIFACT và PADIS, áp dụng của PADIS trong trao đổi dữ liệu điện
tử tại các hãng hàng không trong IATA và tại Vietnam Airlines.
Luận văn gồm 4 chương
Chương 1: Tổng quan về bán vé, vé điện tử trong ngành hàng không
Chương này giới thiệu về công tác quản lý vé máy bay trong ngành hàng không trước và
sau khi xuất hiện vé máy bay điện tử. Các tác động của vé máy bay điện tử đối với các
hệ thống công nghệ thông tin trong ngành hàng không.

Chương 2: Các kịch bản cho bài toán đặt chỗ, bán vé máy bay điện tử.
Trong chương 2 sẽ trình bày các kịch bản chính trong bán vé máy bay điện tử theo
hướng dẫn của tổ chức hàng không quốc tế IATA. Trong mỗi kịch bản sẽ chỉ rõ các
thông tin cần thực hiện việc trao đổi dữ liệu điện tử giữa các hệ thống của các hãng hàng
không.
Chương 3: Khái niệm về EDI và PADIS
Trong chương này sẽ tìm hiểu về chuẩn trao đổi dữ liệu điện tử EDI trên cơ sở tìm hiểu
chuẩn UN/EDIFACT do Liên hiệp quốc đưa ra. Cách thức sử dụng chuẩn EDI tạo các
mẫu dữ liệu điện tử và trao đổi dữ liệu điện tử. Các hệ thống hỗ trợ trao đổi dữ liệu điện
tử (hệ thống EDI server). Phương thức truyền các thông điệp mang dữ liệu điện tử.
Chương này cũng tìm hiểu kỹ hơn về chuẩn PADIS, đây là chuẩn trao đổi dữ liệu điện tử
được xây dựng riêng cho việc trao đổi dữ liệu điện tử trong ngành hàng không.
Chương 4: Ứng dụng PADIS trong trao đổi dữ liệu vé điện tử tại Vietnam Airlines.
Trước nhu cầu trao đổi và sử dụng dữ liệu nói chung và trong bán vé điện tử nói riêng tại
Vietnam Airlines. Chương này sẽ nghiên cứu tính khả thi của sử dụng chuẩn PADIS
trong trao đổi dữ liệu vé điện tử tại Vietnam Airlines. Xây dựng thử nghiệm việc trao đổi
dữ liệu vé điện tử trong bán vé máy bay điện tử tại Vietnam Airlines.

References
Tài liệu tiếng Việt
[1] Zorayda Ruth Andam - Kinh doanh điện tử và thương mại điện tử (5/2003) - E-
ASEAN UNDP-APDIP,
[2] Đàm Lê Anh - Phân tích xây dựng các ứng dụng vé điện tử trên internet (2002) –
Vietnam Airlines.
Tài liệu tiếng Anh
[3] Shumpei Nakagaki - EDI (2003) - NEC.
[4] IATA - Electronic Ticketing Implementation Guide (2000) – IATA.
[5] Unisys World Trade Inc - Interim Report for Upgrading Information Technology
System and E-Commerce for Vietnam Airlines (5/2007) - Unisys World Trade Inc
[6] IATA - Passenger and Airport Data Interchange Standards – Message Standards

Document (2000)– IATA.
[7] IATA - Passenger and Airport Data Interchange Standards – Implementation Guide
Reservation Messages (2002)- IATA.
[8] IATA - Passenger Services Conference Resolutions Manual (2006) - IATA
Website
[9]
[10]
[11]
[12]
[13]
[14]