Nâng cao hiệu quả công tác quản trị rủi ro tác nghiệp tại ngân hàng TMCP công thương việt nam

PHẦN

MỞ

ĐẦU
1.

Tính

cấp

thiết

của

đề

tài.
Xu hướng tự do hóa, toàn cầu hóa kinh tế và quốc tế hóa các luồng tài chính
đã làm thay đổi căn bản hệ thống tài chính ngân hàng Việt Nam. Với sự phát triển
đa dạng của các công cụ tài chính đã giúp các ngân hàng dễ dàng tiếp cận hơn đối
với các nguồn tài chính đã giúp các ngân hàng có nhiều cơ hội hơn trong việc đưa
ra các sản phẩm dịch vụ mới. Hoạt động kinh doanh ngày càng trở nên phức tạp,
áp lực cạnh tranh giữa các ngân hàng lớn hơn và cùng với nó mức độ rủi ro cũng
tăng lên. Hoạt động kinh doanh ngân hàng có thể coi là hoạt động chịu tác động
kép từ nhiều phía, vì vậy kinh doanh ngân hàng cũng là hoạt động kinh doanh gánh
chịu

nhiều

rủi

ro

nhất.

Tùy

theo

từng

cách

tiếp

cận

mà

rủi

ro

trong

kinh

doanh
ngân hàng được phân thành nhiều loại khác nhau, song theo cách phân loại chung
nhất – theo Ủy ban Basel thì rủi ro ngân hàng được phân chia thành 3 loại cơ bản

gồm: Rủi ro tín dụng; rủi ro thị trường và rủi ro tác nghiệp ( rủi ro hoạt động). Các
ngân hàng thương mại Việt Nam đang dần tiếp cận với các khái niệm này và từng
bước quản lý các loại hình rủi ro theo thông lệ.
Ngày nay, cùng với nỗ lực nâng cao chất lượng hoạt động tin dụng, các ngân
hàng ngày cảng mở rộng hoạt động kinh doanh dịch vụ, một trong những mục tiêu
quan trọng của các ngân hàng thương mại ở Việt Nam đang hướng tới là tăng tỷ
trọng thu nhập từ hoạt động dịch vụ lên 40 – 50%, điều này đồng nghĩa với việc
các

ngân

hàng

sẽ

phải

đối

mặt

với

các

loại

rủi

ro

trước

đây

vốn

chưa

được

coi
trọng như rủi ro thị

trường và

rủi ro tác

nghiệp. Rủi ro tác

nghiệp

không phải là
loại rủi ro mới, nó tồn tại song hành với sự ra đời của các ngân hàng. Theo nghiên
cứu ảnh hưởng định tính của Ủy ban Basel thì thông thường các ngân hàng sẽ phải
mất

đi

10%

lợi

nhuận

từ

hoạt

động

kinh

doanh

vì

rủi

ro

tác

nghiệp.

Rủi

ro

tác

nghiệp ngày càng gia tăng do tác động của quá trình hội nhập, do tốc độ gia tăng
khối lượng các giao dịch trong ngân hàng, môi trường kinh doanh ngày càng phức
1
tạp và áp lực cạnh tranh ngày càng lớn. Vì vậy, để có thể quản lý rủi ro tác nghiệp
một cách có hiệu quả đang là một trong những vấn đề mà các ngân hàng thương
mại

Việt

Nam

nói

chung

và

Ngân

hàng

TMCP

Công

thương

Việt

Nam

(Vietinbank) nói riêng phải đối mặt.
Xuất phát từ những vấn đề trên em đã chọn đề tài nghiên cứu

“

Nâng

cao
hiệu

quả

công

tác

quản

trị

rủi

ro

tác

nghiệp

tại

Ngân

hàng

TMCP

Công

thương
Việt

Nam”
2.

Mục

đích

nghiên

cứu
Khóa luận nghiên cứu:


Những nội dung cơ bản về rủi ro tác nghiệp và quản trị rủi ro tác nghiệp trong
các Ngân hàng thương mại


Những

kinh

nghiệm

về

quản

trị

rủi

ro

tác

nghiệp

của

các

ngân

hàng

và

Tập
đoàn

tài

chính

trên

thế

giới

để

rút

ra

những

bài

học

cần

thiết

cho

các

ngân

hàng
thương mại Việt Nam


Thực trạng công tác quản trị rủi ro tác nghiệp tại VietinBank


Đề

xuất

giải

pháp

nhằm

hoàn

thiện

công

tác

quản

trị

rủi

ro

tác

nghiệp

tại
VietinBank
3.

Đối

tượng

và

phạm

vi

nghiên

cứu
Đối

tượng

nghiên

cứu:
Tập trung nghiên cứu cơ sở lý luận về rủi ro tác nghiệp
và quản trị rủi ro tác nghiệp, thực trạng công tác quản trị rủi ro tác nghiệp.
Phạm

vi

nghiên

cứu:
Nghiên cứu thực trạng công tác quản lý rủi ro tác nghiệp
tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam trong thời gian qua, qua đó đề xuất các
giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản trị rủi ro tác nghiệp của ngân hàng
4.

Phương

pháp

nghiên

cứu
Khóa luận được thực hiện trên cơ sở tổng hợp, phân tích và kết hợp lý luận với
thực tiễn trên cơ sở quan điểm duy vật biện chứng và duy vật lịch sủ của chủ nghĩa
Mác – Lênin.
2
5.

Kết

cấu

của

khóa

luận
Ngoài

phần

mở

đầu,

kết

luận,

tài

liệu

tham

khảo,…

nội

dung

của

khóa

luận
gồm 3 chương:
Chương

1:

Rủi

ro

tác

nghiệp

và

quản

trị

rủi

ro

tác

nghiệp

trong

các

ngân
hàng

thương

mại
Chương

2:

Thực

trạng

công

tác

quản

trị

rủi

ro

tác

nghiệp

tại

VietinBank
Chương

3:

Giải

pháp

nâng

cao

hiệu

quả

quản

trị

rủi

ro

tác

nghiệp

tại
VietinBank
CHƯƠNG

1
RỦI

RO

TÁC

NGHIỆP

VÀ

QUẢN

TRỊ

RỦI

RO

TÁC

NGHIỆP

TRONG
CÁC

NGÂN

HÀNG

THƯƠNG

MẠI
1.1

Những

vấn

đề

cơ

bản

về

rủi

ro

tác

nghiệp

trong

các

Ngân

hàng

thương

mại.
1.1.1

Ngân

hàng

thương

mại

Theo điều 20 luật các Tổ chức tín dụng (được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội
chủ nghĩa Việt Nam thông qua ngày 12 tháng 12 năm 197) có quy định: “Tổ chức tín
dụng

là doanh

nghiệp được

thành lập

theo quy

định

của Luật này

và

các

quy định
khác của pháp luật để hoạt động kinh doanh tiền tệ, làm dịch vụ ngân hàng với nội
dung nhận tiền gửi và sử dụng tiền gửi để cấp tín dụng, cung ứng các dịch vụ thanh
toán”
“Ngân

hàng là loại hình tổ chức

tín dụng được thực hiện toàn bộ hoạt động
ngân

hàng và

các

hoạt động

kinh doanh

khác

có liên

quan. Theo

tính chất

và mục
tiêu hoạt động, các loại hình ngân hàng gồm ngân hàng thương mại, ngân hàng phát
3
triển, ngân hàng đầu tư, ngân hàng chính sách, ngân hàng hợp tác và các loại hình
ngân hàng khác”
Trong đó đối với Ngân hàng thương mại, theo nghị định 49/2000/NĐ-CP ban
hành ngày 12/9/2000 được định nghĩa như sau: “ Ngân hàng thương mại là ngân hàng
được thực

hiện

toàn

bộ

hoạt

động ngân

hàng

và

các

hoạt

động kinh

doanh khác

có
liên

quan

vì

mục

tiêu

lợi

nhuận

góp

phần

thực

hiện

các

mục

tiêu

kinh

tế

của

nhà
nước”.
Qua các định nghĩa trên thì có thể hiểu ngân hàng thương mại là trung gian tài
chính có khả năng thỏa mãn các nhu cầu tiền tệ một cách tốt nhất cả về khối lượng,
thời gia, địa điểm qua đó đem lại lợi ích cho bản thân ngân hàng, cho người gửi tiền,
cho người cần vốn và cho nền kinh tế. Ngân hàng thương mại đóng vai trò quan trọng
trong việc cung cấp vốn cho nền kinh tế, làm cầu nối của doang nghiệp với thị trường,

giúp

nhà

nước

điều

tiết

vĩ

mô

nền

kinh

tế,

hay

góp

phần

thúc

đẩy

tài

chính

tiền

tệ
quốc tế
1.1.2

Rủi

ro

trong

hoạt

động

kinh

doanh

của

Ngân

hàng

thương

mại
1.1.2.1 Khái niệm về rủi ro
Theo định nghĩa truyền thống rủi ro là những sự kiện có thể làm mất mát tài sản
hay làm phát sinh một khoản nợ. Định nghĩa hiện đại về rủi ro bao hàm nghĩa rộng
hơn và không chỉ tính đến rủi ro tài chính mà còn bao gồm cả những rủi ro liên quan
đến những mục tiêu hoạt động và mục tiêu chiến lược: “rủi ro là khả năng những sự
kiện chưa chắc chắn trong tương lai sẽ làm cho chủ thể không đạt được những mục
tiêu

chiến

lược

và

mục

tiêu

hoạt

động,

cũng

như

chi

phí

cơ

hội

của

việc

làm

mất
những cơ hội thị trường.
Theo tài liệu SSC ( State Security Commission of Viet Nam) cung cấp sử dụng
trong hội thảo

“Quản trị rủi ro đối với Ngân hàng thương mại” tại thành phố Hồ Chí
Minh

ngày 4 -5/8/2006

thì

định nghĩa:

“

Rủi ro

trong kinh

doanh ngân hàng là

khả
năng một hành động hoặc một sự kiện nào đó có thể đem lại những kết quả bất lợi ảnh
4
tín dụng
hưởng trực tiếp đến nguồn thu nhập hay nguồn vốn của tổ chức hoặc tạo ra các trở
ngại ngăn cản tổ chức tiếp tục kinh doanh và tận dụng cơ hội tạo ra lợi nhuận”.
1.1.2.2 Các loại rủi ro trong kinh doanh ngân hàng
Nền kinh tế phát triển ngân hàng càng phải đối mặt với nhiều rủi ro hơn để tạo
được lợi nhuận mong muốn, theo phạm trù rủi ro người ta phân loại thành 4 nhóm rủi
ro mà ngân hàng phải đối mặt.
Mô hình 1.1 Phân loại rủi ro trong hoạt động kinh doanh ngân hàng
Các loại rủi ro đối với ngân hàng
Rủi ro tài chính Rủi ro tác nghiệp Rủi ro kinh doanh Rủi ro sự cố
Cơ

cấu

lợi

nhuận
Mức

độ

vốn

Rủi

ro

T.khoản
Rủi

ro

thị

trường
Rủi

ro

lãi

suất
Rủi

ro

hối

đoái
Lừa

dối

nội

bộ
Lổi

trong

quá
trình

quản

lý
Hư

hỏng

tài

sản
Lừa

đảo
Rủi

ro

công

nghệ

Hành

vi

của

nhân
C/S

kinh

tế

vĩ

mô
Rủi

ro

quốc

gia
Tính

chấp

hành
pháp

luật
Hệ

thống

T/C
Hệ

thống

PLuật
Sự

kiện

chính

trị
Khủng

hoảng
ngân

hàng
Cú

sốc

bên

ngoài
khác
Bệnh

dịch
viên
Qua mô hình trên ta thấy ngân hàng có thể phân loại rủi ro trong hoạt động
kinh doanh theo 4 nhóm chinh, gồm : rủi ro tài chính, rủi ro hoạt động, rủi ro kinh
doanh/kinh tế, rủi ro sự cố. Trên thực tế khi nói đến các loại

rủi ro ngân hàng gặp
phải người ta

thường đề cập

đến các loại rủi

ro

như :

rủi

ro

thanh

khoản, rủi ro thị
trường, rủi ro tín dụng, rủi ro ngoại hối, rủi ro lãi suất, rủi ro tác nghiệp, rủi ro tài sản.
Mỗi loại rủi ro có những đặc thù riêng song chúng có mối quan hệ mật thiết với nhau

và đều ảnh hưởng trực tiếp tới hoạt động kinh doanh của ngân hàng.
5
1.1.2.3 Mối quan hệ giữa các loại rủi ro
Các loại rủi ro có mối quan hệ biện chứng với nhau, Một rủi ro này xảy ra sẽ
kéo theo một loạt các rủi ro khác, ví dụ một cán bộ tính dụng không chấp hành đúng
các quy chế nghiệp vụ ( rủi ro tác nghiệp) gây ra thất thoát tài sản ( tức là gây ra rủi ro
tín dụng và rủi ro thanh khoản…). Trong các loại rủi ro trong kinh doanh ngân hàng
thì rủi ro tác nghiệp là loại rủi ro ảnh hưởng nhiều nhất và bao trùm lên tất cả các loại
rủi ro. Đây là rủi ro từ con người, từ hệ thống nội bộ nên nó gắn liền với từng phòng
ban hiện có của ngân hàng. Chính vì vậy trong quản lý rủi ro nếu quản lý tốt rủi ro tác
nghiệp sẽ làm giảm thiểu nguy cơ xảy ra các rủi ro khác. Dưới đây là mô hình biểu thị
mối quan hệ giữa rủi ro tác nghiệp với các loại rủi ro khác:
Mô hình 1-2 Mối quan hệ giữa các loại rủi ro cơ bản
RỦI RO TÍN
DỤNG
RỦI RO
THỊ
TRƯỜNG
RỦI RO TÁC NGHIỆP
RỦI RO
THANH
KHOẢN
RỦI RO TÀI SẢN
1.1.3

Rủi

ro

tác

nghiệp

trong

hoạt

động

kinh

doanh

ngân

hàng
1.1.3.1 Khái niệm về rủi ro tác nghiệp
Rủi ro tác nghiệp phát sinh do hệ thống thông tin không hiệu quả, do sai sót kỹ
thuật,những

sai

phạm

trong

kiểm

soát

nội

bộ,

những

biến

cố

không

định

trước

hay
những vấn đề hoạt động khác có thể dẫn đến

mất mát không định trước hay những
vấn đề về danh tiếng. Phạm vi và

thời gian xảy ra những rủi ro tác nghiệp

rất rộng
lớn, nó có thể xảy ra bất kì lúc nào trong thời gian hoạt động của ngân hàng.
Theo Basel II: Rủi ro tác nghiệp là nguy cơ xảy ra tổn thất trực tiếp hay gián
tiếp

do các quy trình, con người và hệ thống nội bộ không đạt yêu cầu hoặc thất bại

6
hay do các sự kiện bên ngoài. Rủi ro tác nghiệp bao gồm cả rủi ro pháp lý nhưng loại
trừ rủi ro chiến lược và rủi ro uy tín.
Như vậy, rủi ro tác nghiệp là do các nhóm yếu tố sau tạo ra, đó là: quy trình,
con người, hệ thống, các sự kiện bên ngoài và các vấn đề khác. Các nhóm yếu tố đó
được thể hiện như sau:
+ Quy trình: rủi ro tác nghiệp tăng theo mức độ phức tạp của giao dịch - Giao
dịch

có nhiều bước, nhiều

quy trình, hoặc nhiều mốc tham chiếu;

các giao

dịch

đòi
hỏi phải có kiểm soát nội bộ và phê duyệt; và các giao dịch không được xác định rõ
ràng hoặc không được thực hiện theo đúng chính sách quy định. Mọi bộ phận hay quy
trình

của

một

tổ

chức

tín

dụng

như

từ

việc

lập

kế

hoạch,

nhận

tiền

gửi,

huy

động
nguồn nhân lực thông qua tín dụng và các hợp động, ra quyết định đầu tư, xử lý giao
dịch… đều chịu rủi ro tác nghiệp.
+ Con người: Rủi ro tác nghiệp tăng lên cùng với sự tham gia của con người
vào hoạt động khởi tạo, phê duyệt, báo cáo hoặc điều chỉnh một giao dịch. Các khía
cạnh của rủi ro tác nghiệp bao gồm hành vi gian lận, lỗi, sự bỏ sót và lạm dụng của

nhân viên.

Ngân

hàng

càng

có

nhiều

nhân

viên,

nhiều

địa

điểm

giao

dịch

và

khách
hàng thì rủi ro tác nghiệp càng cao. Số lượng nhân viên tăng nhanh là dấu hiệu tăng

rủi ro tác nghiệp.
+

Hệ

thống:

đây

chỉ

là

một

phẩn

của

rủi

ro

tác

nghiệp

nhưng

lại

có

thể

ảnh
hưởng đến tất cả các loại rủi ro khác trong tổ chức tín dụng
+

Các

sự

kiện

bên

ngoài:

Các

yếu

tố

nằm

ngoài sự

kiểm

soát

của

ngân

hàng
cũng góp phần gây ra rủi ro tác nghiệp. Các vấn đề về cơ sở hạ tầng như: hệ thống
truyền dữ liệu, giao thông, điện, nước, điện thoại, các thay đổi về pháp lý, chính trị
ngay cả thời tiết khắc nghiệt cũng có thể tạo ra hoặc làm tăng thêm các rủi ro trong
ngân hàng.
+ Các vấn đề khác: Các vấn đề khác có ảnh hưởng đến rủi ro tác nghiệp

bao
gồm: số tiền của các giao dịch, số lượng các giao dịch, và số lượng các thay đổi và
7
một ngân hàng đang gặp phải (lãnh đạo mới, nhân viên

mới, sản phẩm mới,

nhưng
thay đổi về chương trình hệ thống….)
Các nhóm nhân tố trên tác động đến tất cả các hoạt động kinh doanh của ngân
hàng do vậy mà rủi ro tác nghiệp tồn tai trong tất cả các dịch vụ và hoạt động kinh
doanh của ngân hàng cho nên có rất nhiều vấn đề liên quan đến rủi ro hoạt động như:
♣

Chiến lược kinh doanh
♣

Chính sách, các quy trình tác nghiệp
♣

Công tác tổ chức
♣

Các hoạt động nghiệp vụ, hoạt động hỗ trợ
♣

Nguồn nhân lực
♣

Cơ sở hạ tầng, công nghệ thông tin
♣

Các biện pháp kiểm soát
♣

Công tác kiểm toán
Các biện pháp quản trị rủi ro tác nghiệp

sẽ được trình bày trên cơ sở quản lý
các vấn đề trên.
1.1.3.2 Phân loại rủi ro tác nghiệp
Dựa trên các yếu tố tác đông đến rủi ro tác nghiệp hay nói cách khác là dựa vào
nguyên nhân gây nên rủi ro tác nghiệp ta có thể chia rủi ro tác nghiệp thành các dạng
sau:
ϖ

Rủi

ro

từ

bên

trong

nội

bộ

ngân

hàng
¬

Rủi ro do cán bộ nhân viên ngân hàng gây nên
♣

Thực hiện các nghiệp vụ, nhiệm vụ không được ủy quyền hoặc phê duyệt vượt
quá thẩm quyền cho phép
♣

Không tuân thủ các quy định, quy trình nghiệp vụ của ngân hàng
♣

Không chấp hành nội quy cơ quan, hợp đồng lao động và các văn bản pháp luật

đối với người lao động nơi công sở như: an toàn lao động, thực hiện tiết kiệm chống
lãng phí, phòng chống tham nhũng
8
♣

Có hành vi lừa đảo hoặc hành vi phạm tội, cấu kết với đối tượng bên ngoài gây
thiệt hại cho ngân hàng.
¬

Rủi ro do các quy định, quy trình nghiệp vụ:
♣

Quy trình nghiệp vụ có nhiều điểm bất cập, chưa hoàn chỉnh tạo kẽ hở cho kẻ
xấu lợi dụng gây thiệt hại cho ngân hàng.
♣

Quy trình nghiệp vụ chưa phù hợp gây khó khăn cho cán bộ tác nghiệp trong
ngân hàng
¬

Rủi ro từ hệ thống hỗ trợ
Rủi ro từ hệ thông công nghệ thông tin : vấn đề bảo mật, chương trình hệ thống
lỗi thời không hợp lý, gián đoạn hệ thống truyền dữ liệu, hệ thống hỏng hóc…
¬

Rủi ro từ các hệ thống hỗ trợ khác
♣

Do việc chỉ đạo hướng dẫn và hỗ trợ chưa kịp thời, chưa hiệu quả, chồng chéo
gây khó khăn ách tắc cho bộ phận nghiệp vụ.

♣

Do cơ chế quản lý về công tác hỗ trợ chưa phù hợp, chưa đáp ứng yêu cầu hỗ
trợ cho bộ phận nghiệp vụ
ϖ

Rủi

ro

do

tác

động

bên

ngoài:
¬

Rủi ro do hành vi lừa đảo, trộm cắp hoặc phạm tội của các đối tượng bên ngoài
ngân hàng như: trộm cắp, cướp. giả mạo giấy tờ, giả mạo séc….
¬

Rủi ro do các sự kiện bên ngoài hoặc do tự nhiên ( động đát, lũ lụt, bão….) gây
thiệt hại cho hoạt động kinh doanh của ngân hàng.
¬

Rủi ro do các văn bàn, quy định của chính phủ, các ban ngành có liên quan có

sự thay đổi hoặc có những quy định mới làm ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh
của ngân hàng
1.1.3.3 Hậu quả của rủi ro tác nghiệp
Rủi ro tác nghiệp không chỉ gây thiệt hại cho ngân hàng về mặt tài chính mà
còn gây ảnh hưởng rất lớn đến uy tín, thương hiệu của ngân hàng. Một số hậu quả mà
ngân hàng gặp phải do rủi ro tác nghiệp gây ra:
9


Đối với hoạt động Marketting và bán hàng: Rủi ro tác nghiệp có thể đưa ngân
hàng rơi vào tình trạng khi đưa các sản phẩm mới mà không đảm bảo cơ sở hạ tầng
phù hợp do không áp dụng đúng các thủ tục phê duyệt sản phẩm mới.


Đối với hoạt động thanh toán: Hậu quả mà ngân hàng phải gánh chịu có thể là
không thanh toán được theo yêu cầu của khách hàng hoặc thanh toán nhầm đối tượng
thụ hưởng.


Đối với lĩnh vực công nghệ thông tin: Hậu quả mà ngân hàng phải gánh chịu có
thể là tình trạng mất kiểm soát hệ thống hoặc hệ thống cơ sở dữ liệu ngừng hoạt động.


Đối với hoạt động tài chính: Hậu quả của rủi ro tác nghiệp có thể là việc định
giá

tài

sản

sai,

các

báo

cáo

lãi

lỗ

không

hoàn

chỉnh,

các

khoản

mục

kế

toán

không
được đối chiếu.



Đối

với

hoạt

động

quản

lý

nhân

sự:

Hậu

quả

của

rủi

ro

tác

nghiệp

có

thể

là
hành vi vi phạm pháp luật trong vấn đề kết thúc hợp đồng lao động….


Đối

với

uy

tín

của

ngân

hàng:

Đối

xử

với

khách

hàng

không

tốt

dẫn

tới

mất
khách hàng hoặc tòa uy tín không tốt về ngân hàng, từ đó dẫn đến hậu quả làm mất
vốn hoặc làm giảm lợi nhuận của ngân hàng
1.2 Quản

trị

rủi

ro

tác

nghiệp

trong

các

ngân

hàng

thương

mại
1.2.1

Khái

niệm

về

quản

trị

rủi

ro

và

quản

trị

rủi

ro

tác

nghiệp
1.2.1.1 Khái niệm về quản trị rủi ro.
Theo ủy ban

Basel về

giám sát ngân hàng: “Quản trị

rủi ro

là một quá trình
liên tục cần được thực hiện ở mọi cấp độ của một tổ chức tài chính và yêu cầu bắt
buộc để các tổ chức tài chính có thể đạt được các mục tiêu đề ra và duy trì khả năng
tồn tại và sự minh bạch về tài chính”.
Chúng

ta

có

thể

hiểu

quản

trị

rủi

ro

là

hệ

thống

cơ

bản

của

một

tổ

chức

tài
chính, bao gồm tất cả các hoạt động, tác động đén các loại rủi ro của tổ chức đó. Quản
trị rủi ro liên

quan đến việc

xác định,

đo lường, giám sát, kiểm

soát, quản lý rủi ro
nhằm đảm bảo:
10
¬

Các cá nhân liên quan đến rủi ro và có trách nhiệm quản lý rủi ro phải hiểu rõ
về rủi ro
¬

Rủi ro của một ngân hàng nằm trong giới hạn xác định bởi Hội đồng quản trị
¬

Rủi ro trong việc quyết định phải tương xứng với mục tiêu và chiến lược kinh
doanh do hội đồng quản trị đề ra
¬

Quỹ dự phòng bù đắp được các loại rủi ro dự kiến sẽ xảy ra
¬

Rủi ro trong việc quyết định phải rõ ràng minh bạch
¬

Có đủ vốn để bù đắp rủi ro
Hoạt động quản lý rủi ro nhằm mục đích xác định, đo lường và kiểm soát rủi ro

ở

mức

có

thể

chấp

nhận

được.

Hoạt

động

quản

lý

rủi

ro

hiệu

quả

có

thể

cho

phép
Ngân hàng đạt được tương quan hợp lý giữa rủi ro mà Ngân hàng mong muốn (ở mức
chấp

nhận

được)

với

rủi

ro

mà

Ngân

hàng

muốn

giảm

thiểu.

Khi

rủi

ro

được

kiểm
soát hợp lý thì ngân hàng sẽ có điều kiện tốt đa hóa lợi ích thu được từ những rủi ro
đó thông qua nhiều cách như chấp nhận, giảm nhẹ, loại bỏ, hay chuyển đổi rủi ro.
Việc quản trị rủi ro của ngân hàng phải tuân theo nguyên tắc sau:
¬

Nguyên tắc chấp nhận rủi ro
¬

Nguyên tắc điều hành rủi ro cho phép
¬

Nguyên tắc phù hợp giữa mức độ rủi ro cho phép và mức độ thu nhập
¬

Nguyên tắc phù hợp giữa mức độ rủi ro cho phép và khả năng tài chính
¬

Nguyên tắc hiệu quả kinh tế
¬

Nguyên tắc hợp lý về thời gian
¬

Nguyên tắc

phù hợp với chiến lược chung của ngân hàng
¬

Nguyên

tắc chuyển đẩy các rủi ro không cho phép
1.2.1.2 Khái niệm về quản trị rủi ro tác nghiệp
Quản

trị

rủi

ro

tác

nghiệp

là

quá

trình

Tỏ

chức

tín

dụng

tiến

hành

các

hoạt
động tác động đến rủi ro tác nghiệp, bao gồm việc thiết lập cơ cấu tổ chức, xây dựng
hệ

thống

các

chính

sách,

phương

pháp

quản

lý

rủi

ro

tác

nghiệp

để

thực

hiện

quá
11
trình quản lý rủi ro đó là xác định, đo lường, đánh giá, quản lý, giám sát và kiểm tra
kiểm soát rủi ro tác nghiệp nhằm bảo đảm hạn chế tới mức thấp nhất rủi ro xảy ra.
Quản trị rủi ro tác nghiệp hiệu quả không có nghĩa là rủi ro không sảy ra mà là
rủi ro có thể xảy ra nhưng xảy ra trong mức độ dự đoán trước và ngân hàng có thể
kiểm soát được.
Mục

đích

của

quản

trị

rủi

ro

tác

nghiệp

là

nhằm

tìm

hiểu

mức

độ

rủi

ro

tác
nghiệp của hệ thống, của tổ chức, tìm nguyên nhân dẫn đến rủi ro, phân phối nguồn
lực hỗ trợ và xác định các khuynh hướng bên ngoài cũng như bên trong giúp dự báo
được rủi ro để từ đó có giải pháp phòng ngừa, hạn chế. Việc quản lý rủi ro tác nghiệp
giúp

cho

ngân

hàng

ngăn

ngừa

sự

gian

lận,

giảm

thiểu

sai

sót

trong

quá

trình

giao
dịch, duy trì tính chính trực của quyền kiểm soát nội bộ…
1.2.2

Sự

cần

thiết

phải

thực

hiện

quản

trị

rủi

ro

tác

nghiệp

trong

xu

thế

thời

đại
ngày

nay
Trong xu thế ngày nay, toàn cầu hóa và hội nhập khu vực với các nước trên thế
giới đang phát triển mạnh mẽ, do đó hoạt động ngân hàng cũng có nhiều biến động và
tiềm

ẩn

nhiều

rủi

ro

trong

đó

có

rủi

ro

tác

nghiệp.

Tham

gia

hôi

nhập

quốc

tế

cón
nghĩa là chấp nhận sự đối đầu với rủi ro, do đó để tồn tại và phát triển được các ngân
hàng phải quản lý được rủi ro, ngoài những rủi ro mà người ta quen tới như : rủi ro tín
dụng, rủi ro lãi suất, rủi ro thanh khoản… thì các ngân hàng cần đặc biệt quan tâm
đến một loại rủi ro khác tiềm ẩn và khó lường nhất đó là “rủi ro tác nghiệp”. Rủi ro
tác nghiệp có thể chuyển thẳng sang tổn thất nghiêm trọng, trực tiếp tới ngân hàng,

thậm chí làm rung chuyển hệ thống tài chính tiền tệ của đất nước, có những trường
hợp nghiêm trọng nó có thể làm đổ vỡ cả một hệ thống ngân hàng và tác động đến thị
trường tiền tệ thế giới.
Môi trường cạnh tranh càng gay gắt thì mức độ rủi ro tác nghiệp đang có xu thế
ngày càng gia tăng, điều này được giải thích bởi những lý do sau:
¬

Môi trường cạnh tranh gay gắt đồi hỏi chất lượng phải cao hơn, do đó áp lực về
công việc, về hiệu quả công việc cao lên
12
¬

Tốc độ và khối lượng giao dịch lớn lên trong quá trình xử lý, thao tác nghiệp vụ
có thể mắc lỗi, sai sót
¬

Sự

gia

tăng

của

các

dịch

vụ

ngân

hàng

điện

tử

(internet

banking,

phone
banking, auto bank, phone banking…) và kéo theo đó là một loạt các tội phạm mới
xuất hiện trong lĩnh vực ngân hàng
¬

Ngân

hàng

hiện

nay

đang

tích

cực

áp

dụng

các

công

nghệ

tiên

tiến

vào

hoạt
động kinh doanh để thỏa mãn ngày càng tốt hơn các nhu cầu của khách hàng. Song
hiện đại hóa càng cao thì hoạt động ngân hàng ngày càng phụ thuộc nhiều vào công
nghệ thông tin, và như vậy rủi ro đối với công nghệ sẽ ảnh hưởng ngay trực tiếp đến
hoạt động ngân hàng.
Từ sự phân tích trên cho thấy việc quản trị rủi ro tác nghiệp đối với ngân hàng
là cần thiết để ngân hàng tồn tại và phát triển bền vững.
1.2.3

Nội

dung

công

tác

quản

trị

rủi

ro

tác

nghiệp

của

ngân

hàng

thương

mại
1.2.3.1 Nhận diện rủi ro tác nghiệp
Trong ngân hàng thương mại tất cả các bộ phận đều có trách nhiệm phải thực
hiện đánh giá và xác định rủi ro nhằm phát hiện sớm, kịp thời những dấu hiệu rủi ro
trong quá trình tác nghiệp của mình, phân tích xác định mức độ ảnh hưởng và hậu
quả có thể xảy ra. Các ngân hàng thương mại nhận diện rủi ro tác nghiệp theo các

nội dung: nhận diện nguy cơ rủi ro, nguyên nhân gây ra rủi ro, đối tượng gây rủi
ro, mức độ rủi ro. Tủy theo các thức quản lý rủi ro của mình mà mỗi ngân hàng có
quy định phương thức nhận diện rủi ro tác nghiệp khác nhau, nhưng thông thường
nhận diện rủi ro tác nghiệp trong ngân hàng thương mại được thực hiện thông qua
7 nhóm dấu hiệu sau:


Nhóm dấu hiệu rủi ro liên quan đến mô hình tổ chức, cán bộ và an toàn nơi
làm việc.
Nhận diện nhóm dấu hiệu rủi ro có liên quan đến mô hình tổ chức, cán bộ và
an toàn nơi làm việc được thực hiện thông qua:
13
+ Rà soát, đánh giá thường xuyên về mô hình tổ chức bộ máy, cơ cấu các bộ
phận nghiệp vụ của chính ngân hàng.
+ Rà soát, đánh giá công tác tuyển dụng, bổ nhiệm cán bộ, đánh giá, phân
tích nguyên nhân cán bộ bỏ việc, chấm dứt hợp đồng lao động, đánh giá việc thực
hiện các quy định hay thỏa ước lao động, sức khỏe và an toàn lao động
+ Thu thập, đánh giá cán bộ về trìn độ học vấn; các chuyên ngành đã được
đào tạo; kinh nghiệm làm việc; kết quả thực hiện công việc; tuân thủ chấp hành các
quy định.

Thông qua phân tích, đánh giá các ngân hàng tìm ra các loại dấu hiệu rủi ro
như: rủi ro từ nhân viên, rủi ro từ chính sách tuyển dụng, bố trí, bổ nhiệm cán bộ,
rủi ro từ

việc thực

hiện

chưa đúng các quy định của pháp luật đối

với

người

lao
động.


Nhóm dấu hiệu liên quan đến chính sách, quy định nội bộ:
Bất kỳ ngân hàng nào trong quá trình hoạt động cũng phái thường xuyên rà soát
cơ chế , chính sách, quy định nội bộ nhằm phát hiện, nhận diện các dấu hiệu rủi ro
như:
+ Thiếu hoặc quy định chưa đầy đủ, chưa chặt chẽ, chưa cụ thể, có kẽ hở tạo
điều kiện cho kẻ xấu lợi dụng, gây tổn thất cho ngân hàng.
+ Những văn bản, quy định có sự chồng chéo, hoặc không thể thực hiện, những
bất hợp lý gây khó khăn cho người thực hiện.
+ Những văn bản, quy định có nội dung chưa đúng với quy định của pháp luật
hiện hành.


Nhóm dấu hiệu rủi ro liên quan đến gian lận nội bộ:
Liên quan đến nhóm dấu hiệu này, các ngân hàng sẽ phải thực hiện nhận diện
những dấu hiệu rủi ro như cán bộ tự thực hiện hoặc cấu kết với khách hàng để thực
14
hiện những hoạt động phạm pháp nhằm mục đích chiếm đoạt tài sản, hủy hoại uy tín
của ngân hàng.


Nhóm dấu hiệu rủi ro liên quan đến gian lận bên ngoài:

Ở nhóm dấu hiệu này các ngân hàng phải thực hiện việc nhận diện những dấu
hiệu rủi ro do các hành động có ý định gian lận, lừa đảo của khách hàng hoặc các đối
tượng bên ngoài khác, ví dụ như các hành vi cung cấp thông tin sai sự thật, làm giả hồ
sơ giao dịch


Nhóm dấu hiệu rủi ro tác nghiệp liên quan đến quá trình xử lý công việc:
Ngân hàng thương mại thực hiện việc theo dõi, thống kê đầy đủ, thường xuyên
các lỗi, sai sót phát sinh trong quá trình xử lý công việc của tất cả các bộ phận, xác
định các dấu hiệu rủi ro như: Thực hiện nghiệp vụ không được vượt quyền, vượt thẩm
quyền, không tuân thủ quy định, quy trình; kiểm soát không chặt chẽ…


Nhóm dấu hiệu rủi ro liên quan đến hệ thống công nghệ thông tin
Nhóm nhận diện dấu hiệu rủi ro liên quan đén hệ thống công nghệ thông tin là
việc ngân hàng theo dõi sự hoạt động của hệ thống ( bao gồm: phần cứng, hệ thống
bảo mật, thiết bị mạng, đường truyền, phần mềm nghiệp vụ…) thống kê theo dõi đầy
đủ các

lỗi,

sai sót,

các

sư

cố

của

hệ

thống công

nghệ

thông

tin

làm

ảnh hưởng đến
hoạt động của ngân hàng.


Nhóm dấu hiệu rủi ro liên quan đến thiệt hại tài sản
Nhận diện các dâu hiệu rủi ro liên quan đến thiệt hại tài sản là việc ngân hàng
xem xét, đánh giá

khả năng xảy ra các rủi ro như: phá hoại, khủng bố, thiên tai, động
đát, bão lũ, hoản hoạn.
1.2.3.2 Đo lường rủi ro tác nghiệp
Đo lường rủi ro tác nghiệp là việc xác định mức độ rủi ro của các laoij rủi ro tác
nghiệp. Rủi ro tác nghiệp là loại rủi ro rất khó nhận biết vì thế việc đo lường cũng rất
khó

khăn. Có hai phương pháp đo lường thường được sử dụng

đó là phương pháp
định tính và phương pháp định lượng:
15
Phương pháp định tính: Là việc phân tích đánh giá, nhận xét chủ quan của mỗi
ngân hàng thương mại về mực độ tốt – xấu, lớn – nhỏ; tính nghiêm trọng của các dấu
hiệu rủi ro đã được xác định. Phương pháp định tính được sử dụng để đo lường các
rủi ro liên quan đến mô hình tổ chức cán bộ và an toàn nơi làm việc; liên quan đến
chính sách và các quy trình nội bộ.
Phương pháp đo lường định lượng: Là việc đánh giá bằng số liệu cụ thể về mức
độ rủi ro ( xác suất xảy ra), tổn thất cụ thể của từng loại dấu hiệu rủi ro đã được xác
định. Phương pháp này chủ yếu dựa vào số liệu thống kê của Ngân hàng và được sử
dụng để đo lường rủi ro tác nghiệp liên quan đến các lĩnh vực như hệ thống thông tin;
các gian lận nội bộ hoặc bên ngoài.
1.2.3.3 Xây dựng và thực hiện kế hoạch phòng ngừa rủi ro tác nghiệp
Trên

cơ

sở

kết

quả

của

quá

trình

nhận

diện

và

đo

lường

rủi

ro,

ngân

hàng
thương mại cần

tiến

hành các

biện

pháp quản

lý

với cách thức

hiệu

quả. Trước

hết
ngân hàng cần phải làm là xác định rõ trách nhiệm của mình đối với việc quản trị rủi
ro tác nghiệp. Quản trị rủi ro tác nghiệp không nên được hiểu là công việc của một số
người hay của một bộ phận nào đó; mà đó là công việc, trách nhiệm của cả hệ thống
ngân hàng. Đặc biệt, các nhân viên là những người cần hiểu rõ về loại rủi ro này, sự
thiếu trách nhiệm của họ sẽ dẫn tới những hậu quả khó lường.
Khi ngân hàng đã xác định được trách nhiệm đối với việc quản lý rủi ro thì các
nhà quản trị rủi ro trong ngân hàng phải phân chia cấp độ quản lý rủi ro một cách rõ
ràng,

minh

bạch.

Quản

lý

rủi

ro

tác

nghiệp

được

phân

làm

3

cấp

quản

lý:

Cấp

độ
chiến lược, cấp độ vĩ mô và cấp vi mô.
Nội dung của phương án phòng ngừa, giảm thiểu rủi ro tác nghiệp bao gồm:


Ban hành, sửa đổi, bổ sung chính sách, quy định, quy trình nghiệp vụ cho phù
hợp


Tăng cường kiểm tra, kiểm soát chặc chẽ việc tuân thủ


Kế hoạch đào tạo hoặc tập huấn nghiệp vụ cho cán bộ



Kế hoạch sửa chữa, khắc phục các sai sót
16


Các hành động phòng tránh rủi ro hoặc dừng hoạt động có thể gây ra rủi ro


Xây dựng kịch bản và thực hiện diễn tập Stress Testing, phương án giảm thiểu
rủi ro đối với các sự cố bất ngờ


Rà soát, chỉnh sửa, ban hành bổ sung các chế tài xử lý đối với các hành vi vi
phạm trong quá trình tác nghiệp


Mua bảo hiểm hoặc thực hiện các biện pháp khác để giảm thiểu rủi ro


Kế hoạc phân bổ vốn để phòng ngừa rủi ro tác nghiệp
Toàn

bộ

hoạt

động

quản

trị

rủi

ro

tác

nghiệp

của

ngân

hàng

được

khái

quát
thông qua sơ dồ sau:
Sơ đồ 1-3: Quy trinh quản trị rủi ro tác nghiệp
CÁC RỦI RO CÓ
THỂ CHẤP NHẬN
CÁC RỦI RO
ĐÃ NHẬN
DIỆN
CÁC RỦI RO

CHỦ YẾU
CÁC RỦI RO
ĐƯỢC
CÁC RỦI RO
KHÔNG THỂ
CHẤP NHẬN
ĐƯỢC
1.2.3.4 Báo cáo rủi ro tác nghiệp
KIỂM SOÁT
CHUYỂN
GIAO TRÁNH
CHƯA ĐƯỢC
NHẬN DIỆN
Ban điều hành quản trị rủi ro tác nghiệp phải đảm bảo rằng các thông tin quản
lý rủi ro sẽ được thể hiện bằng hệ thống các báo cáo, được lập bởi những người có
trách nhiệm gửi tới một cách kịp

thời theo

một hình thức hoặc thủ tục hỗ trợ trong
việc giám sát và kiểm soát công việc. Nội dung báo cáo gồm các thông tin sau: Rủi ro
tác nghiệp nghiêm trọng gặp phải; những sự cố và hậu quả rủi ro cùng với những dự
tính để khắc phục; sự hiệu quả của những hành động được đề ra; các chi tiết của kế
17
hoạch hình thành chuẩn bị để ghi nhận bất kỳ rủi ro nào khi phát sinh; các khu vực áp
lực nơi thể hiện rủi ro tác nghiệp sắp xảy ra và từng bước kiểm soát rủi ro tác nghiệp.
1.2.3.5 Kiểm soát rủi ro tác nghiệp
Ngân hàng cần được củng cố thông quan văn hóa kiểm soát rủi ro mạnh để thúc
đẩy việc thi hành quản lý rủi ro có hiệu quả. Mục tiêu của kiểm soát rủi ro tác nghiệp
là nhằm:



Cải

tiến

khả

năng

phát

hiện

sớm

các

rủi

ro

chưa

được

phát

hiện,

chưa

được
kiểm soát hoặc đang bị coi nhẹ


Đánh giá tốt hơn khả năng chấp nhận rủi ro đã được phát hiện


Xây dựng các biện pháp kiểm soát thay thế có hiệu quả hơn đối với các rủi ro
không thể chấp nhận


Triển khai sớm hơn và tốt hơn các hành động nhằm giảm nhẹ rủi ro và các biện
pháp để tránh tổn thất
1.2.3.6

Phân bổ vốn cho quản lý rủi ro tác nghiệp.
Theo Ủy ban Basel, có ba phương pháp để tính toán yêu cầu về vốn cho rủi ro
tác nghiệp, theo thứ tự gia tăng dần về mức độ phức tạp và sự nhảy cảm với rủi ro: (i)
Phương pháp Chỉ số Cơ bản; (ii) Phương pháp Chuẩn hóa; và (iii) Phương pháp Đo
lường Tiên tiến (AMA).
Cùng với quá trình phát triển dần độ phức tạp của các hệ thống và quy tắc đo
lường

rủi

ro

tác

nghiệp

trong

ngân

hàng

mình,

các

ngân

hàng

được

khuyến

khích
chuyển

lên

áp

dụng

các

phương

pháp

phức

đo

lường

phức

tạp

hơn

trong

dẫy

các
phương pháp nêu trên. Các tiêu chuẩn để một ngân hàng được phép áp dụng Phương
pháp Chuẩn hóa và Phương pháp Đo lường Tiên tiến bao gồm:


Các ngân hàng hoạt động trên phạm vi quốc tế và các ngân hàng có mức độ rủi
ro cao (ví dụ như các ngân hàng chuyên thực hiện nghiệp vụ thanh toán) cần áp dụng
phương pháp sao cho phù hợp với mức độ rủi ro và tính phức tạp của ngân hàng. Một

ngân

hàng

sẽ

được

phép

sử

dụng

Phương

pháp

Chỉ

số

cơ

bản

hoặc

Phương

pháp
Chuẩn hóa cho một số bộ phận hoạt động và Phương pháp Đo lường Tiên tiến (AMA)
18
cho những lĩnh vực hoạt động khác, với điều kiện là ngân hàng đó đáp ứng được các
chỉ tiêu tối thiểu nhất định.


Các

ngân

hàng

không

được

lựa

chọn

quay

trở

lại

với

phương

pháp

đo

lường
đơn giản hơn khi đã áp dụng một phương pháp tiên tiến hơn, nếu như không có sự phê
chuẩn của Cơ quan quản lý ngân hàng. Ngoài ra, nếu Cơ quan quản lý ngân hàng xác
định rằng một ngân hàng sử dụng một phương pháp tiên tiến không còn đáp ứng được
các tiêu chuẩn đề ra cho phương pháp ấy, thì Cơ quan quản lý ngân hàng ấy có thể
yêu cầu ngân hàng áp dụng trở lại phương pháp đơn giản hơn trong một vài hoặc toàn
bộ lĩnh vực hoạt động của ngân hàng cho đến khi ngân hàng đáp ứng được điều kiện
do Cơ quan quản lý ngân hàng ra để được phép áp dụng phương pháp tiên tiến hơn.
Phương

pháp

Chỉ

số

cơ

bản.
Các ngân hàng sử dụng Phương pháp Chỉ số Cơ bản phải duy trì vốn tự có cho
rủi ro tác nghiệp tương ứng bằng một tỷ lệ cố định nào đó (ký hiệu: α) của lợi nhuận
gộp hàng năm bình quân, trong thời gian 3 năm. Phần vốn này được tính theo công
thức sau:
KBIA

=

GI

x

α
Trong đó:
K
BIA : Yêu cầu về vốn trong Phương pháp Chỉ số Cơ bản.
GI: Lợi nhuận gộp hàng năm bình quân trong ba năm trước đó.
α = 15%

Tỷ lệ này do Ủy ban Basel đặt ra, phản ánh mối liên hệ giữa lượng
vốn yêu cầu chung của toàn ngành với chỉ số chung của toàn ngành.
Lợi nhuận gộp được tính bằng doanh thu lãi ròng cộng với doanh thu phí ròng.
Hiệp ước Basel mới không đặt ra các điều kiện cụ thể để được phép áp dụng
Phương pháp Chỉ số Cơ bản đối với các ngân hàng. Tuy nhiên các ngân hàng sử dụng
phương

pháp

này

được

khuyến

khích

tuân

theo

hướng

dẫn

của

Ủy

ban

Basel

về
Thông lệ tốt cho Quản lý và Giám sát Rủi ro Tác nghiệp, tháng 2/2003.
Phương

pháp

Chuẩn

hóa
19
Trong

Phương

pháp

Chuẩn

hóa,

các

hoạt

động

ngân

hàng

được

chia

thành

8
mảng

dịch

vụ:

tài

chính

doanh

nghiệp,

thương

mại

&

bán

hàng,

ngân

hàng

bán

lẻ,
ngân hàng thương mại, thanh toán, dịch vụ đại lý, quản lý tài sản và môi giới bán lẻ.
Trong mỗi mảng dịch vụ, lợi nhuận gộp là một số chỉ số phản ánh quy mô hoạt
động của mảng dịch vụ đó, do vậy, cũng phản ánh mức độ rủi ro tác nghiệp của mỗi
mảng dịch vụ. Yêu cầu về vốn cho mỗi mảng dịch vụ được tính bằng việc nhân lợi
nhuận gộp với một hệ số (hệ số β) áp dụng cho mảng dịch vụ đó. Hệ số β phản ánh
tương quan trong phạm vi toàn ngành giữa các tổn thất từ rủi ro tác nghiệp ghi nhận

trong thực tế với quy mô lợi nhuận gộp của ngành ấy với mỗi loại hình dịch vụ. Cần
phải lưu ý rằng, trong Phương pháp Chuẩn hóa, lợi nhuận gộp được đo lường cho mỗi
mảng

dịch

vụ,

chứ

không

tính

chung

cho

cả

ngân

hàng,

cụ

thể

là:

trong

mảng

tài
chính

doanh nghiệp,

chỉ

số

này là

toàn bộ

lợi nhuận

gộp

thu

được

từ

hoạt

động tài

chính doanh nghiệp của ngân hàng.
Tổng số yêu cầu về vốn được tính bằng cách cộng các yêu cầu về vốn của mỗi
mảng dịch vụ với nhau. Tổng yêu cầu về vốn có thể được biểu diễn bằng công thức
sau:
KTSA

=

∑(

GI
1-8

x

β
1-8
)
Trong đó:
K
TSA : yêu cầu về vốn theo Phương pháp Chuẩn hóa.
GI
1-8 : Lợi nhuận gộp hàng năm bình quân của ba năm gần nhất, được xác định
như trong Phương pháp Chỉ số Cơ bản nêu trên, cho mỗi một trong 8 mảng nghiệp vụ.
β
1-8 : Là một tỷ lệ phần trăm cố định cố định, do Ủy ban Basel quy định, phản
ánh mối quan hệ giữa lượng vốn yêu cầu với lợi nhuận gộp của mỗi một mảng nghiệp
vụ. Chi tiết các giá trị của β như sau:
Hệ

số

β

cho

mỗi

mảng

nghiệp

vụ.
Tài chính Doanh nghiệp (

β
1

) 18%
Thương mại và Bán hàng (

β
2 ) 18%
20
Ngân hàng bán lẻ (

β
3 ) 12%
Ngân hàng thương mại (

β
4 ) 15%
Thanh toán (

β
5 ) 18%
Dịch vụ đại lý (
β
6 ) 15%
Quản lý tài sản (

β
7 ) 12%
Môi giới bán lẻ (

β
8 ) 12%
Phương

pháp

Đo

lường

Tiên

tiến

(AMA).

Trong phương pháp AMA, yêu cầu về vố pháp định sẽ bằng độ lớn của rủi ro
theo kết quả đo lường của hệ thống đo lường rủi ro tác nghiệp của ngân hàng, với điều
kiện

hệ

thống

đó

đạt

được

các

tiêu

chuẩn

định

tính

và

định

lượng

đối

với

Phương
pháp AMA. Các ngân hàng chỉ được áp dụng Phương pháp AMA sau khi được Cơ
quan quản lý ngân hàng cho phép.
Để

đủ

điều

kiện

áp

dụng

phương

pháp

Chuẩn

hóa

hoặc

Phương

pháp

AMA,
ngân hàng cần chứng minh với Cơ quan quản lý ngân hàng rằng, ít nhất:
♣

Hội

đồng

Quản

trị

và

Ban

điều

hành

cao

cấp

của

ngân

hàng,

tùy

từng
trường hợp, đóng vai trò tích cực trong việc giám sát hoạt động quản lý rủi ro.
♣

Ngân

hàng

phải

có

một

hệ

thống

quản

lý

rủi

ro

tác

nghiệp

trên

một
nguyên lý đúng đắn và được thi hành một cách toàn diện và đồng bộ.
♣

Ngân

hàng

có

đủ

nguồn

lực

cho

việc

sử

dụng

phương

pháp

được

lựa
chọn trong những mảng nghiệp vụ chính, cũng như trong lĩnh vực kiểm soát và kiểm
toán.
Cơ quan quản lý ngân hàng có quyền áp đặt thời gian giám sát ban đầu của việc
áp dụng Phương pháp Chuẩn hóa cho một ngân hàng trước khi nó được sử dụng cho
mục tiêu tính toán mức vốn pháp định cần thiết.
Phương pháp AMA cũng đòi hỏi một thời gian giám sát ban đầu của Cơ quan
quản lý ngân hàng trước khi nó được sử dụng để xác định lượng vốn cần thiết. Thời
hạn này sẽ cho phép Cơ quan quản lý ngân hàng đánh giá

xem phương pháp ấy có
21