Thực trạng huy động vốn trên thị trường chứng khoán Việt Nam giai đoạn 2000-2009

Website: Email : Tel : 0918.775.368
LỜI MỞ ĐẦU................................................................................................1
CHƯƠNG I....................................................................................................4
LÝ THUYẾT CƠ BẢN VỀ HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN TRÊN THỊ
TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN.......................................................................4
I. Bản chất và vai trò của hoạt động huy động vốn trên thị trường chứng khoán......................4
1. Bản chất................................................................................................................................4
2. Vai trò, chức năng của hoạt động huy động vốn thông qua thị trường chứng khoán........4
II. Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động vốn trên thị trường chứng khoán..............5
1.Chính sách của Chính Phủ....................................................................................................5
2. Khuôn khổ pháp lí................................................................................................................6
3. Sự phát triển của bản thân thị trường chứng khoán............................................................6
4. Sự phát triển của các định chế tài chính trung gian.............................................................7
5. Bản thân tổ chức phát hành chứng khoán ra công chúng....................................................7
CHƯƠNG II..................................................................................................9
THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN TRÊN THỊ TRƯỜNG
CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM....................................................................9
I. Toàn cảnh về thị trường chứng khoán Việt Nam giai đoạn 2000-2009..................................9
1. Tính tất yếu của sự ra đời thị trường chứng khoán Việt Nam............................................9
2. Toàn cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam giai đoạn 2000-2009................................11
II. Thực trạng huy động vốn trên thị trường chứng khoán Việt Nam giai đoạn 2000-2009....16
1. Thực trạng thu hút vốn qua thị trường chứng khoán Việt Nam........................................16
2. Thuận lợi và khó khăn trong việc huy động vốn qua thị trường chứng khoán Việt Nam19
CHƯƠNG III...............................................................................................24
MỘT SỐ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG HIỆU QUẢ HUY ĐỘNG VỐN
TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM...........................24
I. Mục tiêu chiến lược phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam........................................24
II. Một số giải pháp tăng cường khả năng huy động vốn trên thị trường chứng khoán Việt
Nam.............................................................................................................................................24
TÀI LIỆU THAM KHẢO..........................................................................27
LỜI MỞ ĐẦU

Trải qua 20 năm đổi mới, đi con đường phát triển kinh tế thị trường theo định
hướng xã hội chủ nghĩa, bộ mặt của đất nước ta đã thay đổi trên hầu hết các lĩnh
vực: quốc phòng, an ninh, giáo dục, y tế, ngoại giao…Đặc biệt là kinh tế, tăng
trưởng hàng năm luôn ở mức cao của khu vực Châu Á- Thái Bình Dương, cơ cấu
kinh tế đã có những bước thay đổi về chất cụ thể là các khối ngành công nghiệp,
- 1 -
Website: Email : Tel : 0918.775.368
dịch vụ chiếm tỷ trọng cao trong nền kinh tế quốc dân, trong khi đó ở lĩnh vực
nông nghiệp không chỉ thoát khỏi tình trạng thiếu lương thực ma còn vươn lên
trở thành nước xuất khẩu gạo lớn thứ 2 trên thế giới sau Thái Lan. Hàng hóa trên
thị trường ngày càng phong phú, đa dạng, các công ty, doanh nghiệp mới được
thành lập ngày càng nhiều, đời sống nhân dân được ổn định, vị thế quốc gia trên
trường quốc tế được nâng cao. Công cuộc đổi mới trong những năm qua đã và
đang kéo theo hàng loạt những thay đổi tích cực tạo nên những cơ sở quan trọng
ban đầu để hình thành một thị trường tài chính đảm bảo cho sự tăng trưởng và
phát triển kinh tế một cách bền vững. Tuy nhiên nó cũng đặt ra nhiều thách thức
lớn cần phải giải quyết. Vấn đề đặt ra là làm thế nào để duy trì và phát triển thị
trường tài chính đó trong khi nhu cầu xây dựng và phát triển một nền kinh tế với
sự tham gia của nhiều thành phần kinh tế như ở nước ta hiện nay đòi hỏi ngày
càng nhiều vốn. Thực tiễn sinh động về công cuộc đổi mới ở nước ta đã chỉ ra
rằng để đáp ứng nhu cầu về vốn trung và dài hạn nhằm thực hiện kế hoạch CNH-
HDH đất nước cần phải biết kết hợp nguồn vốn Nhà nước với nguồn vốn trong
dân cư và nguồn vốn nước ngoài. Một trong những kênh huy động vốn ấy tuy
mới ra đời song đã đóng góp vai trò đáng kể chính là Thị trường chứng khoán
với việc đưa vào vận hành trung tâm giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ Chí
Minh ngày 20/07/2000. Việc huy động vốn thông qua thị trường chứng khoán là
một bước phát triển cao trong quá trình hoàn thiện nền kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta. Tuy đã cố gắng hoàn thiện đề tài, song không
thể tránh được những thiếu sót và hạn chế, rất mong được sự quan tâm,đóng góp
ý kiến của cô để bài viết của em được tốt hơn. Em xin chân thành cảm ơn.

Sinh viên thực hiện
Lê Tuấn Anh
- 2 -
Website: Email : Tel : 0918.775.368
- 3 -
Website: Email : Tel : 0918.775.368
CHƯƠNG I
LÝ THUYẾT CƠ BẢN VỀ HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN TRÊN THỊ
TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN
I. Bản chất và vai trò của hoạt động huy động vốn trên thị trường chứng khoán
1. Bản chất
Bản chất của hoạt động huy động vốn thông qua thị trường chứng khoán
được thực hiện thông qua hành vi phát hành , đây chính là hoạt động của thị
trường chứng khoán sơ cấp. Thị trường chứng khoán sơ cấp hay còn được gọi
là thị trường cấp 1 hay thị trường phát hành là thị trường mua bán lần đầu các
chứng khoán mới phát hành, tại thị trường này giá cả các chứng khoán là giá
phát hành, kéo theo đó lá sự gia tăng quy mô vốn của đơn vị phát hành và của
nền kinh tế. Thông qua việc phát hành chứng khoán, Chính Phủ có thêm nguồn
thu để tài trợ cho các dự án đầu tư hoặc chi tiêu của của Chính Phủ, các doanh
nghiệp có vốn tiến hành tái đầu tư và mở rộng sản xuất
2. Vai trò, chức năng của hoạt động huy động vốn thông qua thị trường
chứng khoán
Chúng ta sẽ xem xét vai trò của hoạt động huy động vốn trên thị trường
chứng khoán thông qua 2 chủ thể:
• Đối với nền kinh tế
Chức năng quan trọng nhất của thị trường chứng khoán mà thị trường sơ
cấp thực hiện đó là chức năng huy động vốn cho hoạt động đầu tư. Thị trường
sơ cấp vừ có khả năng thu gom mọi nguồn vốn tiết kiệm lớn nhỏ của từng hộ
dân cư vừa có khả năng thu hút nguồn vốn to lớn từ nước ngoài; các nguồn vốn
nhàn rỗi từ các doanh nghiệp, các tổ chức tài chính, Chính Phủ tạo thành một

- 4 -
Website: Email : Tel : 0918.775.368
nguồn vốn khổng lồ tài trợ cho nền kinh tế mà các phương thức khác không thể
làm được. Thông qua thị trường chứng khoán sơ cấp các khoản vốn nhàn rỗi
hoặc tạm thời nhàn rỗi được chuyển hóa thành vốn đầu tư
• Đối với doanh nghiệp và các đơn vị phát hành
Đối với doanh nghiệp và các đơn vị phát hành, thị trường chứng khoán sơ
cấp tạo ra môi trường cho các doanh nghiệp thu hút, huy động vốn trung và dài
hạn nhằm tái đầu tư, mở rộng sản xuất kinh doanh. Bên cạnh đó việc huy động
vốn trên thị trường chứng khoán còn giúp nhà nước giải quyết vấn đề thiếu hụt
ngân sách, có thêm vốn để xây dựng cơ sở hạ tầng. Nó cũng trực tiếp cải thiện
mức sống của người tiêu dùng bằng cách giúp họ chọn thời điểm cho việc mua
sắm thích hợp hơn
II. Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động vốn trên thị trường chứng
khoán
Hoạt động huy động vốn trên thị trường chứng khoán chịu ảnh hưởng bởi
nhiều yếu tố, trong đó nổi bật lên một số yếu tố sau:
1.Chính sách của Chính Phủ
Đây chính là yếu tố có ảnh hưởng rất lớn tới hoạt động huy động vốn trên
thị trường chứng khoán. Kinh nghiệm phát triển ở các nước cho thấy, đối với
những ngành nghề mới hình thành, Chính Phủ thường phải thực thi nhiều chính
sách ưu đãi để khuyến khích sự tham gia của các cá nhân, tổ chức. Trong lĩnh
vực thị trường chứng khoán, đặc biệt là tại các nền kinh tế mới chuyển đổi như
Việt Nam càng không phải la ngoại lệ. Vào những năm đầu khi Thị trường
chứng khoán mới ra đời, Chính Phủ đã ban hành nhiều chính sách về thuế, phí
để thúc đẩy các cá nhân, tổ chức đầu tư kinh doanh chứng khoán trên thị
trường chứng khoán
- 5 -
Website: Email : Tel : 0918.775.368
2. Khuôn khổ pháp lí

Không chỉ riêng hoạt động huy động vốn mà tất cả các hoạt động tài chính
khác trên thị trường chứng khoán là rất phức tạp, mức độ rủi ro cao và có liên
quan, chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố kinh tế- xã hội khác nhau trong và ngoài
nước. Vì vậy hoạt động huy động vốn cần được phát triển trên cơ sở pháp lí
chặt chẽ và môi trường kinh tế thuận lợi, đồng thời đòi hỏi các chủ thể tham gia
phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định và các nguyên tắc hoạt động của thị
trường. Luật Chứng khoán ra đời năm 2006 đã tạo ra khung pháp lí đầy đủ về
chứng khoán và thị trường chứng khoán, tạo kênh huy động vốn trung và dài
hạn cho nền kinh tế nói chung và các doanh nghiệp nói riêng.
3. Sự phát triển của bản thân thị trường chứng khoán
Bất cứ một thị trường hàng hóa nào, các hoạt động trong nó và các hoạt
động có liên quan muốn tiến hành một cách suôn sẻ, thuận lợi thì cũng phải
phát triển đến một trình độ nhất định. Thị trường chứng khoán cũng vậy, sau
khi thực hiện phát hành chứng khoán ra công chúng, nếu thị trường tập trung
hoặc thị trường OTC phát triển sẽ tạo điều kiện để chứng khoán của doanh
nghiệp, tổ chức được trao đổi mua bán trên thị trường, tạo tính thanh khoản cho
chứng khoán, qua đó giúp doanh nghiệp dễ dàng hơn trong việc huy động vốn
thông qua thị trường chứng khoán nhằm tiến hành tái đầu tư hoặc mở rộng quá
trình sản xuất. Do vậy đối với các tổ chức phát hành chứng khoán, luôn coi
việc phát hành chứng khoán ra công chứng phải gắn liền với việc thực hiện
niêm yết trên thị trường tập trung. Tuy nhiên số tổ chức phát hành chứng khoán
đủ điều kiện niêm yết chứng khoán trên thị trường tập trung còn tương đối hạn
chế. Vì vậy để tạo điều kiện cho các tổ chức phát hành chưa niêm yết được
- 6 -
Website: Email : Tel : 0918.775.368
giao dịch thì cần phát triển thị trường tập trung nói riêng và thị trường chứng
khoán nói chung
4. Sự phát triển của các định chế tài chính trung gian
Hoạt động huy động vốn trên thi trường chứng khoán không thể thiếu vai
trò của các tổ chức tài chính trung gian và các tổ chức tài chính có vai trò hỗ

trợ thị trường khác. Đó là các công ty chứng khoán, tổ chức bảo lãnh phát
hành, tổ chức kiểm toán độc lập, tổ chức tư vấn luật… Tính chuyên nghiệp và
trình độ phát triển của các tổ chức này là động lực thúc đẩy doanh nghiệp thực
hiên phát hành chứng khoán, niêm yết chứng khoán và đầu tư kinh doanh
chứng khoán, đồng thời là yếu tố quan trọng đảm bảo thành công không chỉ
của hoạt động huy đông vốn mà còn của nhiều hoạt động khác trong khuôn khổ
hoạt động của thị trường chứng khoán
5. Bản thân tổ chức phát hành chứng khoán ra công chúng
Chiến lược của ban lãnh đạo doanh nghiệp về hoạt đọng tài chính có ý nghĩa
quyết định đến hoạt động huy động vốn thông qua phát hành chứng khoán trên
thị trường chứng khoán. Khi chiến lược của doanh nghiệp là huy động vốn
thông qua thị trường chứng khoán thì doanh nghiệp phải đảm bảo các yếu tố để
cho đợt phát hành chứng khoán thành công như: Tình hình tài chính của doanh
nghiệp phải minh bạch, tốc độ tăng trưởng hàng năm của doanh nghiệp phải
cao hơn tốc độ tăng trưởng chung của toàn ngành, có đội ngũ quản lí và đội
ngũ lãnh đạo năng lực và trách nhiệm, có khả năng duy trì niêm tin cho các nhà
đầu tư. Mặt khác doanh nghiệp cũng phải biết chọn thời điểm phát hành chứng
khoán ra công chúng một cách hợp lí sao cho lượng vốn có khả năng huy động
sau đợt phát hành là lớn nhất, khi doanh nghiệp thực hiện phát hành và niêm
yết chứng khoán trong gian đoạn TTCK tăng trưởng nóng, giá chứng khoán
- 7 -
Website: Email : Tel : 0918.775.368
của doanh nghiệp chắc chắn sẽ được trả cao qua đó lượng vốn huy động đuốc
với thời điểm phát hành chứng khoán khi thị trường suy thoái là lớn hơn nhiều
Tóm lại, hoạt động huy động vốn trên thị trường chứng khoán chịu ảnh
hưởng bởi nhiều yếu tố, khách quan va chủ quan. Để thúc đẩy hoạt động này
doanh nghiệp, tổ chức phát hành cần đánh giá đầy đủ tầm ảnh hưởng của từng
nhân tố đến hoạt động guy động vốn, từ đó có những biện pháp, chiến lược cụ
thể tùy tình hình sao cho việc huy động vốn đạt hiệu quả cao nhất
- 8 -

Website: Email : Tel : 0918.775.368
CHƯƠNG II
THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN TRÊN THỊ TRƯỜNG
CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM
I. Toàn cảnh về thị trường chứng khoán Việt Nam giai đoạn 2000-2009
1. Tính tất yếu của sự ra đời thị trường chứng khoán Việt Nam
Năm 2000, sau 15 năm thực hiện đổi mới, chứng ta đã đạt được những
thành tựu đáng khích lệ. Lạm phát giảm từ 67% năm 1992 xuống còn 14,4%
năm 1994 và 12,7% năm 1995. Tỷ lệ tăng trưởng bình quân luôn đạt mức
>7%/năm. Công nghiệp, nông nghiệp đều có những bước phát triển vượt
bậc.Nền kinh tế thị trường đã bắt đầu ổn định, đang thâm nhập vào chính đời
sống hàng ngày của mọi tầng lớp dân cư.Thu nhập bình quân đầu người tăng và
trong nội bộ nền kinh tế đã bắt đầu có tích lũy. Tuy nhiên hệ thống thể chế tài
chính nước ta vẫn còn chưa hoàn chỉnh, hơn thế nữa việc đưa nền kinh tế thị
trường đi theo định hướng xã hội chủ nghĩa không phải là chuyện dễ dàng
trong ngày một ngày hai. Hệ thống doanh nghiệp nước ta lúc bấy giờ đa phần
là các doanh nghiệp nhà nước, vốn chậm thay đổi và phát triển, khả năng cạnh
tranh kém…Thực tế nhìn nhận nền kinh tế thị trường của chúng ta còn yếu kém
trong khi đó thị trường chứng khoán là một bước phát triển cao của kinh tế thị
trường. Nhưng chính thị trường chứng khoán lạ là một câu trả lời cho những
vấn đề nhức nhối mà nền kinh tế đang gặp phải và cũng là hướng phát triển đầy
triển vọng trong tương lai.
Nhằm giải thích cho hướng phát triển trên chúng ta sẽ so sánh về nguồn vốn
ngân sách, vốn từ các ngân hàng và vốn từ thị trường chứng khoán để thấy rõ
sự khác biệt
- 9 -
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Vốn ngân sách dược cung cấp nhằm chủ yếu xây dựng cơ sở hạ tầng, các
dịch vụ công cộng. Đây là một nguồn vốn tương đối đáng kể và đối với những
nước đang phát triển như nước ta thì lại càng có ý nghĩa hơn bởi vì lĩnh vực mà

nguồn vốn này đầu tư không đem lại hiệu quả và lợi nhuận trước mắt, vì vậy
các doanh nghiệp tư nhân thường không bao giờ đứng ra đảm nhận.
Nguồn vốn thứ hai chính là các nguồn vốn từ các ngân hàng. Đối tượng vay
nợ chủ yếu của các ngân hàng thường là các chương trình phát triển nông thôn,
xóa đói giảm nghèo,các công trình CNH-HDH đất nước. Khối lượng vốn vay
hàng năm cứ càng ngày càng lớn dần trong khi đó khả năng trả nợ của các dự
án này thường là không kịp hoặc phải mất một thời gian dài mới đem lại hiệu
quả dẫn đến tình trạng vốn vay ngắn hạn của ngân hàng có độ rủi ro thu hồi cao
Khác với hai nguồn vốn vừa kể trên, vốn từ thị trường chứng khoán, thứ
nhất, được huy động và phân phối theo cơ chế thị trường, vì nó phải tuân thủ
các quy luật nghiêm ngặt của thị trường. Thứ hai, thị trường chứng khoán khi
được thành lập cũng sẽ có vai trò quan trọng như ngân hàng trong việc cung
cấp vốn cho nền kinh tế. Ở nước ta đã có mộ hệ thống các doanh nghiệp cổ
phần hóa, các công ty cổ phần có thể tác động qua lại TTCK cùng nhau phát
triển.Việc tham gia vào thị trường chứng khoán bắt buộc các công ty,doanh
nghiệp phải minh bạch hoạt động kinh doanh sản xuất của mình. Có thể nói
TTCK là một giải pháp hoàn hảo nhằm tạo ra một môi trường cạnh tranh công
bằng cho các doanh nghiệp.
- 10 -