NGUY cơ mắc đái THÁO ĐƯỜNG týp 2 và các yếu tố TIÊN đoán NGUY cơ mắc mới đái THAO ĐƯỜNG týp 2 ở BỆNH NHÂN điều TRỊ BẰNG ATORVASTATIN kết QUẢ từ 3 THỬ NGHIỆM lâm SÀNG NGẪU NHIÊN TNT, IDEAL và SPARCL

NG TÝP 2
VÀ CÁC YU T C MNG TÝP 2
 BU TR BNG ATORVASTATIN: KT QU T 3 TH NGHIM
LÂM SÀNG NGU NHIÊN TNT, IDEAL VÀ SPARCL

Lê Văn Chi
B môn Ni hc Hu

Có nhiu thui tiu thiazide,
chn bêta, glucocorticoid, niacin, cht c ch protease. Trong mt phân tích gp bao gm 13 th
nghim liên quan vi mc công b trên tp chí Lancet 
N. Sattar, D. Preiss, H. M. Murray cho thy vic s d 
týp 2 vi t s ng tin cy 95%: 1,02-t 
i ln tui. Trong th nghim JUPITER (Justification for the Use of Statins in Primary
Prevention: An Intervention Trial Evaluating Rosuvastatin),  nhánh dùng rosuvastatin (BD:
Crestor) t l mc mu tr t
s th nghim cho kt qu c l c t qu ca th nghim WOSCOPS (West of
Scotland Coronary Prevention Study) cho thng gim  nhng bnh
u tr bng pravastatin.
Trên tp chí c ng môn Tim mch Hoa K (Journal of the American College of
Cardiology) s  David D. Walters, Jennifer E. Ho, David A.
 l mc m 3 th nghim lâm sàng có qui mô là th
nghim TNT, th nghim IDEAL, và th nghim SPARCL.
Th nghim TNT (Treating to New Targets) so sánh hiu qu ca atorvastatin 80 mg/ngày
và 10 mg/ngày  bnh nhân bnh mch vành nh. B tui t 35-75, n
LDL-  u tr t 3,4-6,5 mmol/l và gim < 3,4 mmol/l sau 8 tu u tr bng
atorvastatin c chia ngu tr bng 80
mg atorvastatin ho
Th nghim IDEAL (Incremental Decrease in End Points Through Aggressive Lipid
Lowering) so sánh hiu qu atorvastatin 80 mg/ngày vi simvastatin 20 mg/ngày  bnh nhân
sau nhi vi th

Th nghim SPARCL (Stroke Prevention by Aggressive Reduction in Cholesterol Levels)
so sánh hiu qu atorvastatin 80 mg/ngày vi gi c  bnh nhân mi mt qu hoc mi
b thiu máu cc b não thoáng qua (t 1-6 tháng), không có bnh mch vành và có n
LDL-C 2,6-4,9 mmol/l; th
Các thông s c s dng trong nghiên cu bao gm: tui, gii, thói quen hút thuc lá, tin
s n s bnh mch vành và can thip mch vành, các thuu tr
nhp tim, huyt áp, BMI; glucose huyc bch
cc mc tính bm cho s hin din ca
mi yu t     u nghiên cu: glucose huy      

2
, và tin s t áp.
Trong quá trình theo dõi, t l mc m   2 là 8,68% trong nghiên cu TNT
(659/7595 bnh nhân), 5,99% trong nghiên cu IDEAL (447/7461 bnh nhân),7,39% trong
nghiên cu SPARCL (281/3803 bnh nhân). Trong c 3 th nghim, nhng bnh nhân mi mc
 t áp vào lúc bu nghiên cu nhi 
BMI, s ng bch cu, huyt áp tâm thu, huy cholesterol toàn phn/HDL-C,
n  HDL-C thnh nhân mc m
 nghim IDEAL (p=0, khác bit v  tui trong 2 nghiên
cu TNT và SPARCL.
Các yu t c mc trình bày  Bng 1 (nghiên cu TNT), Bng 2
(nghiên cu IDEAL), Bng 3 (nghiên c s BMI,
t áp là các yu t .
Bn các yu t  nghim TNT
n n Phân tích n
 rút gn
m lúc bu nghiên cu HR (95% CI)* p HR (95% CI)*
p HR (95%
CI)*
p

Tu 0.97 (0.931.01) 0.144 0.98 (0.931.03) 0.3804




Gluci 10mg/dl 2.76 (2.562.97)

0.0001
2.53
(2.342.73)


0.0001 2.53 (2.342.73)

0.0001
BMIi 3-kg/m
2
1.28 (1.251.32)

0.0001 1.20
(1.151.25)


0.0001 1.21 (1.161.26)

0.0001
Log bch ci 0,25-log (10
3
/mm
3

) 1.27 (1.181.38)

0.0001 1.16 (1.061.26) 0.0011 1.15 (1.061.24) 0.0012
i 20 mm Hg 1.24 (1.131.36)

0.0001 1.072
(0.9511.210)
0.254




i 10 mm Hg 1.21 (1.111.31)

0.0001 1.024
(0.921.14)
0.655




Cholesterol toàn phi 20 mg/dl 1.14 (1.071.21)

0.0001








LDL-i 10 mg/dl 1.032 (0.9881.078) 0.162








HDL-i 10 mg/dl 0.76 (0.700.82)

0.0001








T Chol TP/HDL-i 1 U 1.51 (1.401.63)

0.0001 1.076 (0.961.21) 0.228




i 1,0-log (mg/dl) 2.78 (2.333.32)

0.0001
1.67 (1.302.16) 0.0001 1.85 (1.532.22)

0.0001
Gii, nam 0.94 (0.771.15) 0.545 1.028
(0.821.28)
0.809




c lá 1.14 (0.921.41) 0.225 0.83 (0.6231.10) 0.194




t áp 1.64 (1.401.92)

0.0001 1.21 (1.021.43) 0.029 1.24 (1.051.46) 0.0098
Dùng statins n tm soát 1.065
(0.911.25)
0.436 1.013
(0.861.19)
0.874




Dùng chc khi nghiên cu) 1.28 (1.101.50) 0.0018 1.022

(0.871.20) 0.789




u tr bng atorvastatin 80 mg 1.15 (0.981.34) 0.082 1.10 (0.941.29) 0.221 1.10 (0.941.29) 0.226

HR: Hazard Ratio 95% CI: 95% Confident Interval

Bng 2. n các yu t  nghim
IDEAL
n n n
 rút gn
m lúc bu nghiên cu HR (95% CI)* p HR (95% CI)*
p HR (95%
CI)*
p
Tu 0.96
(0.921.01)
0.107 0.97
(0.921.03)
0.298




i 10mg/dl 2.63 (2.402.88)

0.0001 2.49
(2.26

2.75)


0.0001 2.49 (2.262.74)

0.0001
BMIi 3-kg/m
2
1.45 (1.371.55)

0.0001 1.28
(1.201.37)


0.0001 1.29 (1.201.38)

0.0001
Log bch ci 0,25-log (10
3
/mm
3
) 1.14 (1.051.24) 0.0015 1.07
(0.971.18) 0.179




i 20 mm Hg 1.14
(1.041.24)
0.0062 1.03

(0.901.17)
0.697




i 10 mm Hg 1.14
(1.041.25)
0.0038 0.97
(0.861.10)
0.669




Cholesterol toàn phi 20 mg/dl 0.98
(0.931.02)
0.300








LDL-i 10 mg/dl 0.97 (0.940.998) 0.035








HDL-i 10 mg/dl 0.74 (0.670.80)

0.0001








T Chol TP/HDL-i 1 U 1.15 (1.101.20)

0.0001 1.03 (0.951.12) 0.417




n n n
 rút gn
m lúc bu nghiên cu HR (95% CI)* p HR (95% CI)*
p HR (95%
CI)*
p
i 1,0-log (mg/dl) 2.24 (1.842.74)

0.0001 1.31 (0.9961.73) 0.054 1.48 (1.191.83) 0.0004
Gii, nam 1.15
(0.901.48)
0.257 1.04
(0.801.35)
0.800




c lá so vi không bao gi hút 0.99
(0.791.25)
0.956 1.07
(0.771.50)
0.677




ng hút thuc so vi không bao gi hút 1.20 (0.9881.45) 0.066 1.07
(0.821.40)
0.604




t áp 1.60 (1.321.93)

0.0001 1.35

(1.091.67)
0.0057 1.32 (1.091.60) 0.005
Dùng statins n tm soát 1.08
(0.871.35)
0.497 1.06
(0.831.35)
0.650




Dùng chc khi nghiên cu) 1.28 (1.021.61) 0.032 1.06
(0.841.33) 0.650




u tr bng atorvastatin 1.16
(0.961.40)
0.120 1.19
(0.991.44)
0.072 1.19 (0.981.43) 0.075

Bng 3. n các yu t  nghim
SPARCL
n n n
 rút gn
m lúc bu nghiên cu HR (95% CI)* p HR (95% CI)*
p HR (95%
CI)*

p
Tu 1.02
(0.971.07)
0.528 1.04
(0.971.11)
0.264




i 10mg/dl 2.13 (1.902.38)

0.0001 1.92
(1.71
2.16)


0.0001 1.96 (1.742.20)

0.0001
BMIi 3-kg/m
2
1.30 (1.221.38)

0.0001 1.19
(1.111.28)


0.0001 1.19 (1.111.27)

0.0001
Log bch ci 0,25-log (10
3
/mm
3
) 1.18 (1.061.31) 0.0031 1.06
(0.941.19) 0.364




i 20 mm Hg 1.20
(1.071.34)
0.0019 0.93
(0.781.10)
0.380




i 10 mm Hg 1.20
(1.091.33)
0.0002 1.13
(0.971.31)
0.117




Cholesterol toàn phi 20 mg/dl 1.004 (0.931.09) 0.920









LDL-i 10 mg/dl 0.97
(0.921.02)
0.273








HDL-i 10 mg/dl 0.76 (0.690.84)

0.0001








T Chol TP/HDL-i 1 U 1.21 (1.141.29)

0.0001 0.97 (0.861.10) 0.671




i 1,0-log (mg/dl) 2.99 (2.343.81)

0.0001 2.64 (1.83
3.81)

0.0001 2.51 (1.923.29)

0.0001
Gii, nam 1.13
(0.891.44)
0.327 1.10
(0.831.45)
0.530




c lá so vi không bao gi hút 0.97
(0.721.32)
0.853 0.995
(0.681.46) 0.980




ng hút thuc so vi không bao gi hút 1.26 (0.9961.59) 0.054 1.09
(0.821.46)
0.563




t áp 1.91 (1.472.48)

0.0001 1.34 (0.9971.79) 0.052 1.42 (1.081.86) 0.012
Dùng statins n tm soát 0.96
(0.452.03)
0.913 0.70
(0.331.48)
0.346




Dùng chc khi nghiên cu) 1.62 (1.242.11) 0.0004 1.14
(0.851.52) 0.392




u tr bng atorvastatin 1.44
(1.141.83)
0.0024 1.34

(1.051.71)
0.018 1.37 (1.081.75) 0.011

ng ca liu cao Atorvastatin 80 mg vc m: trong th
nghii khong tin cy 95%: 0,98-
bin, và 1,10 vi khong tin cy 95%: 0,94-n vi nhóm so sánh
 nghim IDEAL lt là 1,16 vi khong
tin cy 95%: 0,96-1,40 (p=0,12) và 1,19 vi khong tin cy 95%: 0,99-1,44 (p=0,072) vi nhóm so
sánh là simvastatin 20 mg. Trong th nghi
bin là 1,44 vi khong tin cy 95%: 1,14-à
1,34 vi khong tin cy 95%: 1,05-1,71 (p=0,018) vi nhóm so sánh là gi c.
T l tuyi (absolute rate) mc m nghim TNT là 9,24%  nhóm
dùng atorvastatin 80 mg và 8,11%  nhóm dùng atorvastatin 10 mg; trong th nghim IDEAL là
6,40%  nhóm dùng atorvastatin và 5,59%  nhóm dùng simvastatin; trong th nghim SPARCL
là 8,71%  nhóm dùng atorvastatin 80 mg và 6,06%  nhóm dùng gi c.
Yu t nh nht trong c 3 th nghim là n glucose máu
 lúc bu nghiên cu. N   cao nhc
 nghi nhóm có n glucose máu
  cao nht ( 107 mg/dl) cao gp 13,2 ln nhóm có n glucose máu 
 thp nht (< 89 mg/dl) vi p<0,0001. Trong th nghi
 nhóm có n   cao nht ( 106 mg/dl) cao gp 10,4 ln
nhóm có n   thp nht (< 90 mg/dl) vi p<0,0001. Trong th
nghi nhóm có n   cao
nht ( 105 mg/dl) cao gp 5,89 ln nhóm có n   thp nht
(< 88 mg/dl) vi p<0,0001.
Nhng bnh nhân có nhiu yu t phi h
n s t áp s 
n     i t    i vi glucose; t    i vi
triglyceride; t i vi BMI và t i vt áp. S hin
din ca mi yu t c trình bày  Bng 4. Khi

không có yu t  hin din ca 4 yu
t, ng nghi  1,55% lên 24,8%
(th nghim IDEAL), t 2,06% lên 34,3% (th nghim SPARCL).
Bc m ng các yu t 
S YTNC
Th nghim TNT (n=7595)

T l mc mi
HR (95% CI)
p
0
1,46
1

1
4,54
3,19 (2,02-5,02)
< 0,0001
2
9,89
7,15 (4,6-11,09)
< 0,0001
3
19,6
14,91 (9,62-23,1)
< 0,0001
4
30,0
25,4 (16-40,4)
< 0,0001

TC
8,68 %



S YTNC
Th nghim IDEAL (n=7595)

T l mc mi
HR (95% CI)
p
0
1,55
1

1
4,37
2,89 (1,95-4,29)
< 0,0001
2
8,1
5,48 (3,72-8,08)
< 0,0001
3
14,9
10,54 (7,09-15,7)
< 0,0001
4
24,8
18,78 (11,5-30,6)

< 0,0001
TC
5,99 %



S YTNC
Th nghim SPARCL (n=3803)

T l mc mi
HR (95% CI)
p
0
2,06
1

1
4,51
2,23 (1,31-3,95)
< 0,0001
2
8,39
4,28 (2,52-7,28)
< 0,0001
3
15,8
8,58 (5,0-14,71)
< 0,0001
4
34,3

20,16 (11,2-36,3)
< 0,0001
TC
7,39 %



Hình 1. T l mc m yu t 
(A): th nghim TNT;
(B): th nghim IDEAL;
(C): th nghim SPARCL.
Trong mi th nghi nhóm bnh nhân có t 0-1
yu t   u tr bng atorvastatin liu cao. Tuy vy,  nhóm bnh
nhân có 3-4 yu t t s nh bnh nhân  u tr liu cao bng
atorva
T 3 th nghim lâm sàng có qui mô nói trên có th rút ra 2 kt qu 
1. Vic s dng lii
nhóm dùng gi c trong th nghim SPARCL vi s khác bit tuyi gia 2 nhóm là 2,65%
(8,71% so vi 6,06%) vu chnh HR là 1,34 (KTC 95%: 1,05-1,71). Trong 2 th
nghim còn li là TNT và IDEAL vi nhóm so sánh là atorvastatin liu thp 10 mg/ngày, nguy
 khác bia 2 nhóm.
2. Có th c ma vào mt s yu t: n glucose
t áp. Càng có nhiu yu t 
c mông có yu t -5% khi có 1 yu t nguy
-4 yu t 
HDL-C thp là yu t 
 i vi s ng bch cu (ch m hin tng
viêm).
Kt qu phân tích ca 3 th nghim này cho thu tr 255 bnh nhân bng statin trong 4
 ng hc li viu tr này làm ging

hp t vong do nhc do bnh mch vành qua vic làm gim 1 mmol/l LDL-C.
Li ích này càng la nu tính thêm các bin c t qu và tái thông mch vành. Vì vy
u tr bi nhiu lnh nhân không nên ngu tr
statin vì lo s   có th áp dng mt s bin pháp khác
 làm gim cân, luyn tp và kim soát huyt áp.
Một số ý kiến của các chuyên gia về kết quả các nghiên cứu này:
Theo Ts Roger Blumenthal (Bnh vii hc Johns Hopkins, Bm c
 l mc m bu tr bng atorvastatin thu t l bnh
u nghiên cu và không khác bit rõ vi t l không m
, t l các bin c tim mch  nhng bnh nhân mu tr bng Thiazide
trong nghiên cy kt qu phân tích ca 3 th nghim nói
trên s i ch nh dùng statin ca TS Blumenthal.
i hc Y khoa và Khoa Y t công cng Buffalo) cho rng hi chng
chuyn hóa chính là cu ni ging và viu tr bng atorvastatin ch không có
mi liên h nhân qu nào gia vic s dc m
khuyn cáo ca NCEP-ATP III, nhng bnh nhân mc hi chng chuyn hóa cu tr
m - không có gì là quá ngc nhiên khi t l 
 nhng bnh nhân này vì bn thân h  khi h c chn
c hi chng chuyn hóa.